ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Ι. Α. Χατζητζιοβάννη, Προέδρου
Α. Λάμπρου και Α. Νεοφύτου, Μελών
Αρ. Υπόθεσης: 66/2021
Μεταξύ:
ΞΕΝΟΥΛΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Αιτήτρια
-και-
APHROSTROM LIMITED
Καθ’ ων η αίτηση
Ημερομηνία: 29η Φεβρουαρίου, 2024
Εμφανίσεις:
Για Αιτήτρια: κ. Χαρίλαος Χρυσάνθου
Για Καθ’ ων η αίτηση: κ. Διομήδης Καλλής
ΑΠΟΦΑΣΗ
Με την παρούσα Αίτηση, η Αιτήτρια αξιώνει από τους Καθ’ ων η αίτηση: (α) Αποζημιώσεις για παράνομο τερματισμό της απασχόλησης της ή εξαναγκασμό σε παραίτηση, (β) Αποζημιώσεις για ηθική βλάβη (“injured feeling”) σε σχέση με τα αισθήματα αναστάτωσης, ανησυχίας, άγχους, φόβου, λύπης, δυστυχίας, κατάθλιψης, ψυχικής ταλαιπωρίας και οδύνης που της είχαν προκληθεί, (γ) Αποζημιώσεις για απώλεια προοπτικής σταδιοδρομίας, (δ) €140 ως υπόλοιπο οφειλόμενης άδειας για το 2021, (ε) €200 ως αναλογία 13ου μισθού για το 2021, (στ) Περαιτέρω ή άλλη θεραπεία την οποία το Δικαστήριο κρίνει εύλογη ή δίκαιη, (ζ) Νόμιμο τόκο, (η) έξοδα, έξοδα επίδοσης, πλέον ΦΠΑ.
Οι Καθ’ ων η αίτηση με τους γενικούς λόγους εμφάνισης απορρίπτουν τις εναντίον τους αξιώσεις ισχυριζόμενοι ότι με κανένα τρόπο δεν εξανάγκασαν την Αιτήτρια να υποβάλει την παραίτηση της και ότι οικειοθελώς εγκατέλειψε την εργασία της για αλλότρια κίνητρα και με σκοπό να αποκομίσει ίδιο όφελος και χωρίς να δώσει την ανάλογη προειδοποίηση την προβλεπόμενη στη συμφωνία εργοδότησης της.
Σύμφωνα με το άρθρο 7 του περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου (Ν.24/67), όπως διαμορφώθηκε από τον Τροποποιητικό Νόμο 6/73, (ο «Νόμος»):
(1) Όταν ο εργοδοτούμενος νομίμως τερματίζη την απασχόλησιν του παρ’ εργοδότη λόγω της διαγωγής του εργοδότη, τότε ο τερματισμός ούτος θεωρείται ως τερματισμός υπό του εργοδότου υπό την έννοια του άρθρου 3.
(2) Καθ’ οιανδήποτε ενώπιον του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών διαδικασίαν δυνάμει του παρόντος άρθρου τεκμαίρεται, μέχρις αποδείξεως του εναντίου, ότι ο εργοδοτούμενος δεν ετερμάτισε την απασχόλησιν του νομίμως.
Με το εν λόγω άρθρο, καθιερώνεται νόμιμο μαχητό τεκμήριο δυνάμει του οποίου η Αιτήτρια θα πρέπει να αποδείξει ότι νόμιμα τερμάτισε την απασχόληση της, για λόγους που ανάγονται στη διαγωγή των Καθ’ ων η αίτηση.
Με την έναρξη ωστόσο της ακροαματικής διαδικασίας, οι Καθ’ ων η αίτηση αναγνώρισαν ενώπιον του Δικαστηρίου ότι ο τερματισμός της απασχόλησης της Αιτήτριας είναι παράνομος και ότι δικαιούται στην επιδικάσει αποζημιώσεων. Ως εκ τούτου η Αιτήτρια επέμεινε στην Αίτηση της, διεκδικώντας την επιδίκαση επαυξημένων αποζημιώσεων.
Η μοναδική μαρτυρία που τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου είναι αυτή της Αιτήτριας. Από τη μαρτυρία της προκύπτουν τα πιο κάτω παραδεκτά και ή αδιαμφισβήτητα γεγονότα:
Οι Καθ’ ων η αίτηση είναι εταιρεία περιορισμένη ευθύνης η οποία, μεταξύ άλλων, ασχολείται με εμπορία λευκών ειδών και στρωμάτων.
Η Αιτήτρια προσλήφθηκε στην υπηρεσία των Καθ’ ων η αίτηση την 1.3.1994 ως Πωλήτρια/ Σύμβουλος Πωλήσεων, στο εκθεσιακό χώρο (showroom). Οι όροι απασχόλησης της προσδιορίζονται σε μεταγενέστερη συμφωνία ημερ. 27.1.2010.
Την 1.3.2021, η Αιτήτρια υπέβαλε την παραίτηση της με σχετική επιστολή ιδίας ημερομηνίας την οποία παραθέτουμε αυτούσια:
ΘΕΜΑ: ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟΣ ΣΕ ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ΞΕΝΟΥΛΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ– ΑΥΘΑΙΡΕΤΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΘΗΚΟΝΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΟΥΜΕΝΗΣ – ΑΝΕΠΑΝΟΡΘΩΤΟΣ ΚΛΟΝΙΣΜΟΣ ΣΧΕΣΗΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ ΚΑΙ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΗ ΔΙΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΠΛΕΥΡΑΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗ
Με μέγιστη απογοήτευση μου σας ενημερώνω δια τα κάτωθι:
Μετά από 27 ολόκληρα έτη κατά τα οποία έχω εργοδοτηθεί από την Εταιρεία σας ως Πωλήτρια στο τμήμα πωλήσεων και παραδόσεων, λυπούμαι να σας αναφέρω ότι τα γεγονότα που έλαβαν χώρα από την 8η ημέρα του μηνός Φεβρουαρίου 2021 μέχρι και την 22η ημέρα του μηνός Φεβρουαρίου δεν μου επιτρέπουν παρά μόνο να υποβάλω την παραίτηση μου.
Συγκεκριμένα αναφέρομαι στα ακόλουθα:
Με πλήρη επιφύλαξη των δικαιωμάτων μου.
Μετά τιμής
Ξενούλα Κωνσταντίνου
Οι τελευταίες ακαθάριστες απολαβές της Αιτήτριας ανέρχονταν στο ποσό των €1.466,00 πλέον 13ο μισθό. Για σκοπούς του Νόμου οι απολαβές της υπολογίζονται στο ποσό των €366,50 εβδομαδιαίως.
Η Αιτήτρια με τη γραπτή κατάθεση της, ισχυρίστηκε μεταξύ άλλων, ότι από το 1994 που προσελήφθη από τους Καθ’ ων η αίτηση και μέχρι το 2016, οι συνθήκες εργασίας της ήταν καλές και ουδέποτε αντιμετώπισε οποιαδήποτε πρόβλημα με τους υπαλλήλους ή τα διευθυντικά στελέχη της Εταιρείας. Το 2016, ανέλαβε ως Διευθυντής Πωλήσεων ο κ. Πέτρος Κωμοδίκη, ο οποίος κατά καιρούς επιδείκνυε απότομη και υποτιμητική συμπεριφορά απέναντι της, ακόμη και στην παρουσία συναδέλφων της, της φώναζε και υποτιμούσε τις ικανότητες και τα προσόντα της.
Παρά την πολυετή υπηρεσία της, τον Σεπτέμβριο 2018, ο κ. Κωμοδίκης σε απόσταση αναπνοής από την ίδια και σε έξαλλη κατάσταση, φωνασκούσε και κτυπούσε τα χέρια του πάνω στο γραφείο της. Το περιστατικό αναστάτωσε την Αιτήτρια προκαλώντας της φόβο, σύγχυση και ταχυκαρδία. Συνεπεία τούτου στις 21.09.2018 επισκέφθηκε το Γ.Ν. Λευκωσίας, όπου οι επί καθήκοντι ιατροί έκριναν ότι χρειαζόταν να υποβληθεί σε καθετηριασμό καρδίας και σε άλλες εξετάσεις λόγω λιποθυμικών τάσεων. Επιπλέον υποβλήθηκε σε 24ωρη καταγραφή καρδιακού ρυθμού. Στις 23.11.2020, επιστέφοντας στην εργασία της μετά από γυναικολογική εγχείρηση παρατήρησε πως τα προσωπικά της αντικείμενα και οι προσωπικές της σημειώσεις που αφορούσαν την αποτελεσματικότερη εκτέλεση των καθηκόντων της, είχαν μετακινηθεί από το γραφείο της χωρίς οποιαδήποτε ενημέρωση. Στις 8.2.2021, μετά τη λήξη των περιοριστικών μέτρων λόγω Κορονοϊού, επιστέφοντας στα καθήκοντα της, ενημερώθηκε από τον κ. Κωμοδίκη ότι μεταφέρεται από το κατάστημα όπου εκτελούσε καθήκοντα πωλήτριας τα τελευταία 27 χρόνια, στο λογιστήριο ως βοηθός λογιστηρίου. Προσπαθώντας μέσω της συντεχνίας της να επανέλθει στα αρχικά της καθήκοντα, στις 11.2.2021 με την αποχώρηση του συντεχνιακού, ο κ. Κωμοδίκης της επιτέθηκε λεκτικά απαιτώντας προστακτικά από την ίδια να αποδεχθώ αδιαμαρτύρητα τα νέα καθήκοντα που της ανάθεσε Συνεχίζοντας με δυνατή φωνής της είπε μεταξύ άλλων: «Είσαι προβληματική και ανάξια για τζείνη τη θέση», «Είσαι ανεπιθύμητη, δεν σε θέλει κανένας από Πάφο μέχρι Λευκωσία», «Το 90% των λαθών που γίνονται εσύ τα κάμνεις», «Εφτά στους δέκα πελάτες δεν τηλεφωνείς», «Δεν σε θέλει κανένας πελάτης», «Εγώ ο μικρός κάμνω ότι θέλω δαμέσα, αποφάσισα να κάμω τούτες τες αλλαγές θα τες κάμω και δεν μπορεί κανένας να μου αλλάξει την απόφαση μου», «Είσαι τόσο λίη που μια άπειρη ήταν πολλά πιο άξια που σένα τζια τωρά δεν έχει κανένα πρόβλημα κάτω (στο κατάστημα), εν όλα ρόδινα τζαι η δουλειά θα φκένει τέλεια με την Γεωργία τζαι την Γαλάτεια, που η δουλειά τους εν άψογη», «Σέβουμαι τα 27 χρόνια υπηρεσίας σου αλλιώς τα πράματα θα ήταν αλλιώς».
Και μετά την ανάθεση νέων καθηκόντων, η εξευτελιστική και άσχημη συμπεριφορά του κ. Κωμοδίκη στο πρόσωπο της δεν έπαυσε να υπάρχει, σε σημείο που απαίτησε μαζί με τον κ. Μπετίτο να ψάξουν ακόμη και τα προσωπικά της αντικείμενα. Ως αποτέλεσμα της πιο πάνω εξευτελιστικής συμπεριφοράς την οποία υπέστηκε και του συνεχούς άγχους, δυσφορίας και απόγνωσης λόγω του ότι δεν είχε τις γνώσεις για να εκτελέσει τα νέα καθήκοντα που της ανατέθηκαν, της ψυχολογικής πίεσης που δεχόταν από τους κύριους Κωμοδίκη και Μπετίτο, την 01.03.2021, υπέβαλε την παραίτηση της με τη σχετική επιστολή, όπου παραθέτει τους λόγους που την οδήγησαν στην εν λόγω απόφαση.
Ισχυρίστηκε ότι καθ’ όλη Καθ’ όλη την απασχόλησης της στους Καθ’ ων η αίτηση εργαζόταν με συγκεκριμένο λογισμικό και ότι οι γνώσεις της σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές περιορίζονται μόνο στη χρήση του συγκεκριμένου προγράμματος, καθιστώντας την εξεύρεση νέας εργασίας ιδιαίτερα δύσκολη, αφού τέτοιου είδους γνώσεις θεωρούνται πλέον απαραίτητες σε κάθε θέση εργασίας. Επίσης κατά τον χρόνο εξαναγκασμού της σε παραίτηση ήταν 56 ετών και ότι λόγω ηλικίας και των περιορισμένων γνώσεων της, η εξεύρεση νέας εργασίας, είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ισχυρίστηκε επίσης ότι από την ημέρα υποβολής της παρούσας Αίτησης μέχρι και σήμερα συνεχίζει να καταβάλει προσπάθειες αποτεινόμενη σε διάφορος εργοδότες μέσω αγγελιών. Πρόσθετα δεν παραλείπει να εγγράφεται άνεργη στο αρμόδιο Υπουργείο.
Με δεδομένη την παραδοχή των Καθ’ ων η αίτηση ότι ο τερματισμός της απασχόλησης της Αιτήτριας ήταν παράνομος, το μόνο επίδικο ζήτημα που παραμένει προς εξέταση είναι η απαίτηση της Αιτήτριας για επιδίκαση επαυξημένων αποζημιώσεων, όπως αυτή τίθεται στην Αίτηση της και την οποία επιχείρησε να υποστηρίξει με προσκομισθείσα μαρτυρία.
Αξιολογώντας κατ’ αρχάς την πιο πάνω μαρτυρία δεχόμαστε ότι η Αιτήτρια κατέθεσε στο Δικαστήριο την πραγματικότητα και μόνο. Τα όσα ανέφερε βρίσκονται σε πλήρη εναρμόνιση μεταξύ τους και παρέμειναν αναντίλεκτα. Οι δικογραφημένες θέσεις των Καθ’ ων η αίτηση έλλειψη οποιασδήποτε αντεξέτασης παρέμειναν μετέωρες. Καμία μαρτυρία δεν προσκομίστηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση για θεμελίωση των οποιωνδήποτε ισχυρισμών τους.
Είναι, με βάση την πιο πάνω αξιολόγηση, εύρημα μας ότι τα γεγονότα σε σχέση με τον τερματισμό της απασχόλησης της Αιτήτριας και με όσα ακολούθησαν, έχουν όπως η ίδια κατέθεσε στο Δικαστήριο.
Επιδίκαση αποζημιώσεις
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Νόμου, όπως τροποποιήθηκε από το Ν.92/79, όταν εργοδότης τερματίσει παράνομα την απασχόληση εργοδοτούμενου που έχει απασχοληθεί συνεχώς από αυτόν επί 26 τουλάχιστον εβδομάδες, ο εργοδοτούμενος έχει δικαίωμα σε αποζημίωση που υπολογίζεται σύμφωνα με τον Πρώτο Πίνακα του Νόμου.
Η αποζημίωση εργοδοτούμενου επαφίεται, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Πρώτου Πίνακα του Νόμου, στην απόλυτο διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου. Στην άσκηση της εξουσίας αυτής ορίζεται από το ίδιο άρθρο του Νόμου, ότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, ορισμένοι παράγοντες που είναι οι ακόλουθοι:
(α) τα ημερομίσθια και πάσας τας άλλας απολαβάς του εργοδοτούμενου
(β) την διάρκεια της υπηρεσίας του εργοδοτουμένου
(γ) την απώλειαν προοπτικής σταδιοδρομίας του εργοδοτουμένου
(δ) τας πραγματικάς συνθήκας του τερματισμού των υπηρεσιών του εργοδοτουμένου
(ε) την ηλικίαν του εργοδοτουμένου
Σημειώνουμε ότι η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου, ως προς το ποσό που θα επιδικάσει υπό μορφή αποζημίωσης, κρίνεται με βάση τα ενώπιον του τιθέμενα πραγματικά γεγονότα. Σε καμία περίπτωση το Δικαστήριο δεν μπορεί να στηριχθεί σε υποθέσεις για να καταλήξει σε εύλογο αποτέλεσμα. Όπως αναφέρθηκε στην Θ. Θεμιστοκλέους ν. Elysee Irrigation Ltd, Πολ. Έφεση 131/2012, ημερ. 22.09.2017, ECLI:CY:AD:2017:A312:
«Η αποζημίωση του εργοδοτουμένου επαφίεται, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Πρώτου Πίνακα του Νόμου, στην απόλυτο διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών, το οποίο πρέπει κατά την άσκηση της διακριτικής του εξουσίας να λάβει υπόψη τους παράγοντες που απαριθμούνται στο εν λόγω άρθρο, μεταξύ των οποίων και η απώλεια προοπτικής σταδιοδρομίας, στην τερματισθείσα εργασία.
Επίσης στην υπόθεση Louis Tourist Agency Λτδ v. Αντιγόνης Ηλία (1992) 1(Β) Α.Α.Δ. 98 σελ.104-105 σημειώθηκαν τ΄ ακόλουθα:
«Το κριτήριο της αποζημίωσης βάσει του άρθρου 4 του Ν.24/67 δεν συναρτάται με το συμβατικό που καθορίζεται από το ΚΕΦ.149, και γενικά τις αρχές του δικαίου των συμβάσεων, δηλαδή ζημιά η οποία έπεται κατά λογική πρόβλεψη της διάρρηξης της συμφωνίας. Το θέμα των αποζημιώσεων επαφίεται στην απόλυτη κρίση του Διαιτητικού Δικαστηρίου, με μόνο περιορισμό εκείνο που τίθεται από το άρθρο 3 του Πίνακα, η αποζημίωση να μην υπερβαίνει τα ημερομίσθια των δύο ετών (Ν.92/79). Η υλική ζημιά την οποία υφίσταται από τον τερματισμό ο εργοδοτούμενος είναι αναμφίβολα παράγοντας σχετικός, αλλά όχι ο μόνος ο οποίος λαμβάνεται υπόψη.
Η διαγωγή των μερών είναι άλλος σχετικός παράγοντας, όπως συνάγεται από την παράγραφο 4(δ) του Πίνακα. Η απαρίθμηση των παραγόντων, που είναι σχετικοί με την αποζημίωση, θα ήταν αντινομική προς τον απόλυτο χαρακτήρα της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου.»
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη (α) τις συνθήκες κάτω από τις οποίες τερματίστηκε η απασχόληση της Αιτήτριας, όπως τίθενται ανωτέρω (β) τη διάρκεια της απασχόλησης της (27 έτη συνεχούς απασχόλησης), (γ) τα ημερομίσθια της (€366,50 εβδομαδιαίως), (δ) την ηλικία της, (56 ετών κατά τον επίδικό χρόνο που είναι δύσκολη ηλικία για εξεύρεση νέας εργασίας με τους ίδιους ή παραπλήσιους όρους και τα ίδια ή παραπλήσια ωφελήματα), (ε) την απώλεια προοπτικής σταδιοδρομίας με όσα έχουμε ήδη παραθέσει και το γεγονός ότι δεν κατάφερε να εξεύρει νέα εργασία, κρίνουμε υπό τις περιστάσεις εύλογο να της επιδικάσουμε υπό μορφή αποζημίωσης το ποσό των €32.985 που αντιστοιχούν απολαβές 90 βδομάδων (90 Χ €366,50).
Εκδίδεται επομένως απόφαση υπέρ της Αιτήτριας και εναντίον των Καθ’ ων η αίτηση για το ποσό των €32.985 πλέον νόμιμο τόκο από 5.4.2021 μέχρι τελικής εξόφλησης. Σύμφωνα με το άρθρο 3(2) του Νόμου ποσό €19.058 που αντιστοιχεί με ημερομίσθια ενός έτους πλέον νόμιμο τόκο θα καταβληθεί στην Αιτήτρια από τους Καθ’ ων η αίτηση, το δε υπόλοιπο ποσό των €13.927 που αντιστοιχεί με ημερομίσθια 38 βδομάδων πλέον νόμιμο τόκο, θα της καταβληθεί από το Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού.
Περαιτέρω επιδικάζονται υπέρ της Αιτήτριας και εναντίον των Καθ’ ων η αίτηση έξοδα ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Οι υπόλοιπες αξιώσεις της Αιτήτριας απορρίπτοντα χωρίς καμία διαταγή για έξοδα.
(υπ)……………………………….……..…………
Ι.Α. Χατζητζιοβάννης, Πρόεδρος
Α. Λάμπρου, Μέλος
Α. Νεοφύτου, Μέλος
ΠΙΣΤΟ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ