ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: M.Iεροκηπιώτου,Α.Ε.Δ
Αρ. Αγωγής: 75/17
Mεταξύ:
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΛΤΔ
Εναγόντων
- και -
1.ΓΙΩΡΓΟΥΛΛΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ως Διαχειρίστρια της περιουσίας του αποβιώσαντα ΜΑΡΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ
2. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΝΤΩΝΗ ΣΟΛΩΜΟΥ
3. ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΑΡΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ
Εναγομένων
Ημερομηνία: 29 Μαρτίου, 2024
Εμφανίσεις:
Για ενάγοντες: κ.Π.Αβραάμ
Για εναγόμενους: κα. Ρ.Βασιλείου με κ. Γ.Μουζούρη
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα αγωγή οι ενάγοντες αξιώνουν το ποσό των €225.647,28 με τόκο προς 6.5% ετησίως απο 1/1/2023 με κεφαλαιοποίηση του τόκου κάθε 31/12 εκάστου έτους μέχρι πλήρους εξόφλησης, ποσό αξιούμενο βάσει σύμβασης δανείου που υπέγραψαν οι εναγόμενοι.
Με την υπεράσπιση οι εναγόμενοι υποστηρίζουν ότι οι συμφωνίες εγγύησης και υποθήκευσης είναι άκυρες γιατί παραβιάζουν πρόνοιες των σχετικών νομοθεσιών , επίσης οι ενάγοντες επέβαλαν παράνομα στο λογαριασμό καταχρηστικώς έξοδα και χρεώσεις και δεν ενημέρωναν τους εναγόμενους για την αλλαγή του επιτοκίου. Ισχυρίζονται ότι οι εναγόμενοι πλήρωναν κανονικά τις δόσεις τους και ότι το οφειλόμενο υπόλοιπο είναι κατά πολύ λιγότερο απο €50.000.
Για τους εναγόμενους κατέθεσαν η Σ-M.Σ υπάλληλος στη DOVALUE CYPRUS LTD («DOVALUE»),ΜΕ1 και Ε.Κ υπάλληλος κατά τον ουσιώδη χρόνο υπογραφής της συμφωνίας δανείου στη ΣΠΕ Αυγόρου (ΜΕ2).Για την υπεράσπιση δεν προσφέρθηκε μαρτυρία.
Στη γραπτή της δήλωση η ΜΕ1 ανέφερε ότι είναι υπάλληλος της Altamira η οποία μετονομάστηκε στις 26/06/23 σε Dovalue. Η ΣΠΕ Αυγόρου με την οποία αρχικά συνήφθηκε το επίδικο δάνειο από τους ενάγοντες, συγχωνεύτηκε κατά ή περί τις 11/01/14 με τη Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Παραλιμνίου Λτδ. Ακολούθως η Συνεργατική Εταιρεία Παραλιμνίου μετονομάστηκε σε Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Κοκκινοχωρίων Λτδ. Την 21/07/17 η Συνεργατική Εταιρεία Κοκκινοχωρίων Λτδ συγχωνεύτηκε με την Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ η οποία εν τέλει στις 31/08/18 μετονομάστηκε σε Συνεργατική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ. Δυνάμει σχετικής συμφωνίας της Dovalue και της Συνεργατικής Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ η πρώτη είχε αναλάβει τη διαχείριση αριθμού χρηματοπιστωτικών διευκολύνσεων μεταξύ των οποίων και το συγκεκριμένο δάνειο. Η Συνεργατική Κυπριακή Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ δυνάμει συμφωνίας μεταβίβασε στην Κυπριακή Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ όλες τις πιστωτικές της διευκολύνσεις στις 07/10/22 μαζί και το επίδικο δάνειο. Όσον αφορά την επίδικη συμφωνία δανείου ανέφερε ότι αυτή υπογράφηκε από τους Εναγόμενους 1 και 2 (Τεκμήριο 4) παρουσία δύο μαρτύρων υπαλλήλων της Σπε Αυγόρου. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας δανείου παραχωρήθηκε ποσό €130.000 πληρωτέο σε 121 δόσεις από €1503,44 η κάθε δόση με συμφωνημένο επιτόκιο 6.5%. Το ποσό του δανείου εκταμιεύτηκε την 22/7/2010-Τεκμήριο 8. Περαιτέρω οι Εναγόμενοι 1 και 2 υποθήκευσαν προς όφελος της ΣΠΕ Αυγόρου 3 ακίνητα στην Επαρχία Αμμοχώστου για το ποσό των €130.000 (Τεκμήριο 7), ιδιοκτησίας του εναγόμενου 1. Επίσης o εναγόμενος 3 εγγυήθηκε τις υποχρεώσεις των εναγομένων 1 και 2 υπογράφοντας συμφωνία εγγύησης, Τεκμήριο 5. Οι εναγόμενοι 1 και 2 δεν τηρούσαν τους όρους της συμφωνίας δανείου και οι ενάγοντες απέστειλαν προειδοποιητικές επιστολές ημερομηνίας 8/9/2016 (Τεκμήριο 9) καθώς και επιστολή τερματισμού ημερομηνίας 10/10/16 (Τεκμήριο 10). Οι πιο πάνω επιστολές παραλήφθηκαν από τους εναγόμενους και δεν επιστράφηκαν ως μη παραληφθείσες. Περαιτέρω η μάρτυρας παρουσίασε κατάσταση λογαριασμού (Τεκμήριο 11) από την ημέρα ανοίγματος του λογαριασμού μέχρι τις 31/12/22 όπου φαίνεται ότι το χρεωστικό υπόλοιπο των εναγομένων ανερχόταν στο ποσό των €241.045,80. Περαιτέρω παρουσίασε αναδομημένη κατάσταση λογαριασμού (Τεκμήριο 12) από την οποία αφαίρεσε όλα τα έξοδα και χρεώσεις και εφάρμοσε συμβατικό επιτόκιο από την αρχή του λογαριασμού μέχρι και σήμερα. Όπως προκύπτει από την αναδομημένη κατάσταση το ποσό που οφείλουν οι εναγόμενοι προς τους ενάγοντες μέχρι 31/12/22 είναι €225.647,48 με τόκο 6.5% ετησίως από 01/01/23 με κεφαλαιοποίηση του τόκου από 31/12 κάθε έτους.
Επόμενος μάρτυρας ήταν υπάλληλος που κατά τον επίδικο χρονικό διάστημα εργαζόταν στη ΣΠΕ Αυγόρου και ανέφερε ότι όλες οι συμφωνίες, Τεκμήρια 4 , 5 και 7 υπογράφηκαν στην παρουσία της και ενώπιον της και αναγνώρισε την υπογραφή τόσο τη δική της όσο και των εναγομένων επί των εγγράφων. Η μαρτυρία της δεν αμφισβητήθηκε ουσιαστικά.
Τα μέρη προχώρησαν σε αγορεύσεις. Σε αρκετά σημεία με την αγόρευση των εναγομένων εγείρονται θέματα τα οποία ουδέποτε υποβλήθηκαν στους μάρτυρες των εναγόντων για να τοποθετηθούν. Ειδικός σχολιασμός θα γίνει κατωτέρω.
Προχωρώ να αξιολογήσω την ενώπιον μου μαρτυρία συνολικά και όχι μικροσκοπικά και με βάση τα ενώπιον μου επίδικα θέματα ( βλ.Παρλάτα ν. Δημητρίου 2014 1 Α.Α.Δ. 994) . Να σημειωθεί εκ προοιμίου ότι στο μεγαλύτερο και πιο ουσιαστικό της μέρος η μαρτυρία παρέμεινε αναντίλεκτη.
Η μαρτυρία της ΜΕ1 υποστηρίζεται από τα έγγραφα που κατέθεσε στο Δικαστήριο (Τεκμήρια 1-12). Το μόνο που αμφισβητήθηκε ήταν πως η μάρτυρας δε γνωρίζει τους εναγόμενους ούτε και ήταν παρούσα κατά το στάδιο υπογραφής των συμφωνιών. Θέσεις τις οποίες η μάρτυρας μεν αποδέχθηκε πλήν όμως σημείωσε ότι όλα όσα κατέθεσε στο Δικαστήριο υποστηρίζονται από την έγγραφη μαρτυρία. Την αποδέχομαι ως ορθή και αξιόπιστη στο σύνολο της.
Αποδέχομαι, συνεπώς, ότι μετά από σχετικό αίτημα των εναγόντων, συνομολογήθηκε η επίδικη συμφωνία δανείου (Τεκμήριο 4) κατά την 15/7/2010 για το ποσό των €130.000 πληρωτέο σε 121 δόσεις από €1503,44 με επιτόκιο 6.5% . Επιπλέον όρος του δανείου ήταν πως σε περίπτωση που το ποσό του δανείου καταστεί πληρωτέο , ο χρεωστής θα πληρώνει τόκο υπηρεμηρίας προς 1%. Αποδέχομαι, επίσης, ότι οι εναγόμενοι 1 και 2 υπέγραψαν κατά την 15/7/2010 έγγραφο υποθήκης για την υποθήκευση των ακινήτων ιδιοκτησίας του εναγόμενου 1(Τεκμήριο 7). Περαιτέρω ο εναγόμενος 3 κατα ή περι τις 15/7/2010 υπέγραψε συμφωνία εγγύησης για το ποσό των €130.000 πλέον τόκους, Τεκμήριο 5. Το ποσό εκταμιεύθηκε στις 22/7/2010 και η απόδειξη χρέωσης υπογράφηκε απο τους εναγόμενους 1 και 2. Τα πιο πάνω αποτελούν και ευρήματα του Δικαστηρίου.
Προέκυψε, περαιτέρω, από τη μαρτυρία της ΜΕ1 και αποτελεί εύρημα του Δικαστηρίου, ότι οι εναγόμενοι 1 και 2, κατά παράβαση των όρων του Τεκμηρίου 4, παρέλειψαν να εκπληρώσουν τους όρους του δανείου, ήτοι να καταβάλουν τις μηνιαίες δόσεις γεγονός που οδήγησε στον τερματισμό της από τους ενάγοντες, με την επιστολή ημερομηνίας 10/10/2016, Τεκμήριο 10. Πιο συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από την κατάσταση λογαριασμού, Τεκμήριο 8, πέραν κάποιων δόσεων που πιστώθηκαν απο τις 30/9/2010-31/5/2011 ουδέν άλλο ποσό πιστώθηκε στο λογαριασμό.
Άλλη εισήγηση των εναγόντων ήταν πως οι εναγόμενοι δεν τερμάτισαν νομότυπα τη συμφωνία. Ούτε αυτή η εισήγηση ευσταθεί. Με βάση την αναντίλεκτη μαρτυρία της Μ.Ε.1, οι ενάγοντες απέστειλαν την επιστολή τερματισμού (Τεκμήριο 7) στους εναγόμενους συνοδευμένες με τις ειδοποιήσεις τύπου Θ στην τελευταία γνωστή διεύθυνση που είχαν καταχωρημένη στο αρχείο τους με ταχυδρομείο και αυτές δεν επιστράφηκαν. Η παράγραφος 12 της συμφωνίας δανείου αναφέρει:
«Κάθε ειδοποίηση που έχει σχέση με το έγγραφο αυτό μπορεί να δοθεί στο χρεώστη με συνηθισμένο ταχυδρομείο ή ιδιόχειρα ή σε οποιαδήποτε διεύθυνση που θα δώσει χρεώστης στη Συνεργατική ή στην τελευταία γνωστή διεύθυνση. Οποιαδήποτε ένδειξη ή καταχώρηση στα αρχεία της Συνεργατικής για χορήγηση ειδοποίησης συνιστά αμάχητη απόδειξη ότι δόθηκε η ειδοποίηση».
Είναι πολύ καλά γνωστό πως η ταχυδρόμηση επιστολής στην τελευταία γνωστή διεύθυνση του εναγομένου, δημιουργεί τεκμήριο παραλαβής της (βλ. Πιττάκα ν. Γ & Β Χατζηδημοσθένους Λτδ (2004) 1 Α.Α.Δ. 1895). Δεν αμφισβητήθηκε σε κανένα σημείο ότι οι διευθύνσεις που αναγράφονται τόσο στις προειδοποιητικές επιστολές, Τεκμήριο 9 που είναι και οι ίδιες με αυτές που αναγράφονται στην επιστολή τερματισμού , Τεκμήριο 10 δεν είναι οι ορθές διευθύνσεις και/ή δεν είναι οι διευθύνσεις των εναγομένων. Αφ’ης στιγμής οι επιστολές ταχυδρομήθηκαν σε αυτές τις διευθύνσεις τότε οι εναγόμενοι είχαν το βάρος να αποδείξουν με θετική μαρτυρία και όχι με την προβολή μιας γενικής άρνησης κατά την αντεξέταση ότι δεν παρέλαβαν τις εν λόγω επιστολές και/ή ότι ο τερματισμός της συμφωνίας δεν ήταν νόμιμος και/ή ότι η επιστολή δεν απεστάληκε στη διεύθυνση των εναγομένων 1-3 εξαιτίας αυτού του λόγου.
Συνεπώς αποδέχομαι τη μαρτυρία της ΜΕ1 στην ολότητα της και την καθιστώ ευρήματα του Δικαστηρίου ως πιο πάνω.
Η ΜΕ 2 επίσης μου έκανε καλή εντύπωση . Κρίνω ότι κατέθεσε την αλήθεια στο Δικαστήριο αναγνωρίζοντας την υπογραφή της επι των εγγράφων και ρητώς επεξηγώντας τη διαδικασία ότι οι εναγόμενοι υπέγραψαν ενώπιον της τα Τεκμήρια 4 5,6 και 7. Η θέση που υποβλήθηκε στη μάρτυρα κατά την αντεξέταση ότι δεν μπορεί να αναγνωρίσει την υπογραφή της άλλης μάρτυρος επι των εγγράφων, αποτελεί μια γενική και αόριστη θέση η οποία νομικά δεν μπορεί να διαδραματίσει οποιαδήποτε σημασία. Κατ΄αρχήν να λεχθεί ότι νομοθετικά δεν απαιτείται η υπογραφή των εν λόγω εγγράφων παρουσία μαρτύρων πλην όμως τούτο κατέστη πάγια πρακτική των εναγόντων. Περαιτέρω θα πρέπει να λεχθεί ότι δεν είναι δυνατόν οι εναγόμενοι να προβάλλουν μέσω της αντεξέτασης αμφισβητήσεις μέχρι και για τις συνθήκες υπογραφής των εγγράφων αλλά στην ουσία ουδέν έπραξαν προς υπεράσπιση της θέσης. Σε κάθε περίπτωση οι εναγόμενοι κατα την κρίση μου κωλύονται εκ των υστέρων και εκ της συμπεριφοράς τους να αμφισβητούν τις συνθήκες υπογραφής των εγγράφων όταν το ποσό του δανείου εκταμιεύτηκε σε λογαριασμό τους, Τεκμήριο 8 και όπως προκύπτει απο τις καταστάσεις λογαριασμών, Τεκμήρια 11 και 12 υπήρξαν μάλιστα καταθέσεις δόσεων σε διάφορες ημερομηνίες. Συνεπώς αποδέχομαι τη μαρτυρία της στο σύνολο της και προβαίνω σε εύρημα ότι οι εν λόγω συμφωνίες , Τεκμήρια 4, 5,6 και 7 υπεγράφησαν απο τους εναγόμενους ενώπιον της ΜΕ2.
ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Οι εναγόμενοι ισχυρίζονται ότι οι ενάγοντες δεν απέδειξαν το διεκδικούμενο υπόλοιπο με αποδεκτή μαρτυρία. Παραβλέπουν όμως οι εναγόμενοι το γεγονός πως η μαρτυρία των εναγόντων τόσο ως προς το ύψος του υπολοίπου όσο και όσον και αναφορικά με την κάθε χρέωση του επίδικου λογαριασμού, παρέμεινε αναντίλεκτη. Με βάση δε τη μαρτυρία της Μ.Ε.1, η κατάσταση λογαριασμού, Τεκμήριο 10, και η αναδομημένη κατάσταση, Τεκμήριο 11 ελέγχθηκε από την ίδια και διαπίστωσε την ορθότητα αυτών, αφού προέβη στις αναγκαίες συγκρίσεις με το ηλεκτρονικό αρχείο που τηρείται από τους ενάγοντες. (βλ. Ελληνική Τράπεζα Λτδ κ.α. ν. Τσαρτελλή (2003) 1 Α.Α.Δ. 246, Παπαγεωργίου κ.α. ν. Λαϊκής Κυπριακής Τράπεζας (Χρημ.) Λτδ (2003) 1 Α.Α.Δ. 961). Δεν είναι αρκετό οι εναγόμενοι να εγείρουν θέσεις περί λανθασμένων χρεώσεων και η λανθασμένης επιβολής τόκων χωρίς να προβάλλουν σαφή περί τούτου μαρτυρία. Η κατάθεση των καταστάσεων λογαριασμού αποτελεί εκ πρώτης όψεως απόδειξη της ορθότητας του περιεχομένου αυτών το οποίο δυνατόν να ανατραπεί μόνο με σαφή μαρτυρία[ ALPHA BANK CYPRUS LTD v. ZAΛΟΥΜΗ κ.α, Πολιτική Έφεση Αρ. 149/2013 ημερομηνίας 14/4/2020, ECLI:CY:AD:2020:A123] .
Οι εναγόμενοι ισχυρίζονται ότι οι ενάγοντες δεν είναι τραπεζικό ίδρυμα ως εκ τούτου οι καταστάσεις λογαριασμών δεν θα μπορούσαν να κατατεθούν ως αντίγραφα τραπεζικού βιβλίου και να χρησιμοποιηθούν προς απόδειξη του οφειλόμενου υπολοίπου. Σε αυτό να σημειωθεί ότι η ΚΕΔΙΠΕΣ Λτδ αντικατέστησε με βάση τη Γνωστοποίηση ημερομηνίας 10/10/2022 τη ΣΕΔΙΠΕΣ Λτδ σε όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις στις επίδικες πιστωτικές διευκολύνσεις. Περαιτέρω σύμφωνα με την εν λόγω γνωστοποίηση η ΚΕΔΙΠΕΣ κατέχει άδεια λειτουργίας μη πιστωτικού ιδρύματος. Προφανώς για το λόγο αυτό οι καταστάσεις λογαριασμών, Τεκμήρια 11 και 12 κατατέθηκαν με το πιστοποιητικό του Άρθρου 35 του Κεφαλαίου 9 και αποτελούν αναλλοίωτη αναπαραγωγή ηλεκτρονικού αρχείου επιχείρησης την οποία έλεγξε η μάρτυρας και βεβαίωσε για την ορθότητα της. Δεν κατατέθηκαν ως αντίγραφα τραπεζικού βιβλίου . Η κατάθεση τους αποτελούσε εν πρώτοις απόδειξη του οφειλόμενου υπολοίπου και το βάρος απόδειξης είχε πλέον μετατεθεί στους ώμους των εναγομένων να καταρρίψουν την ορθότητα των χρεοπιστώσεων πράγμα που δεν έπραξαν.
Στην υπόθεση ΣΤΕΛΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ ν. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΛΤΔ, Πολιτική Έφεση Αρ.376/14 ημερομηνίας 16/3/2023, ECLI:CY:AD:2023:A90 λέχθηκαν πολύ σχετικά τα εξής:
«Τούτο γιατί - δοσμένης και της κατάθεσης του Πιστοποιητικού από την ΜΕ1 στην κυρίως εξέταση (διά της γραπτής δήλωσης/Τεκμήριο 1) - το βάρος απόδειξης ως προς το όποιο λανθασμένο των επίμαχων χρεοπιστώσεων βάραινε πλέον τους Εφεσείοντες (Χαραλάμπους και Άλλων ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, Π.Ε. 405/12, ημ. 27.12.19, ECLI:CY:AD:2019:A540, Φωτίου και Άλλου ν. Alpha Bank Cyprus Ltd, Π.Ε. 39/12, ημ. 3.5.18, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ ν. Οικονόμου (2014) 1(Γ) Α.Α.Δ. 2287, ECLI:CY:AD:2014:A786, 2293-2295, Ιωαννίδης και Άλλων ν. Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) Λτδ (2014) 1(Β) Α.Α.Δ. 1491, ECLI:CY:AD:2014:A484, 1498-1499)».
Σύμφωνα με την αναδομημένη κατάσταση λογαριασμού(Tεκμήριο 12) :
Ο λογαριασμός στις 22/7/2010 χρεώθηκε με ποσό των €130.000. Πιστώθηκαν σε κάποιες ημερομηνίες ποσά των €1503,44 εκάστη δόση.
Έφερε συμβατικό επιτόκιο 6.5%
Εφαρμόστηκε ο διαιρέτης των 365 ημερών το χρόνο, κεφαλαιοποίηση μια φορά το χρόνο καθώς και αφαιρέθηκε ο τόκος υπερημερίας, χρεώσεις και άλλα έξοδα.
Οι εναγόμενοι υποστηρίζουν ότι οι συμφωνίες είναι άκυρες επειδή περιέχουν καταχρηστικούς όρους. Οι συνήγοροι των εναγομένων δια της αγόρευσης τους επικαλέστηκαν την απόφαση με αριθμό 1/18 ημερομηνίας 16/2/2018 της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή καθώς και απόφαση του Δικαστηρίου[1] με την οποία συγκεκριμένοι όροι συμφωνίας κρίθηκαν καταχρηστικοί. Στον περί Προστασίας του Καταναλωτή Νόμο (Ν.112(Ι)/21), ο οποίος εφαρμόζεται σε συμβάσεις που συνήφθησαν ή τερματίστηκαν πριν τις 12.5.21 (άρθρο 75(1)), και στον περί Καταχρηστικών Ρητρών σε Καταναλωτικές Συμβάσεις Νόμο (Ν.93(Ι)/96) τον οποίο καταργεί, καταχρηστικός όρος ερμηνεύεται ως ο όρος ο οποίος «παρά την απαίτηση καλής πίστης, δημιουργεί σε βάρος του καταναλωτή σημαντική ανισότητα ανάμεσα στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις των μερών». Λαμβάνονται υπόψη, μεταξύ άλλων, η διαπραγματευτική δύναμη των μερών, αν ο καταναλωτής δέχθηκε παροτρύνσεις για να συμφωνήσει και όλες οι περιστάσεις κατά τη σύναψη της σύμβασης. Στη Frakapor Courier Ltd κ.ά. ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (2016) 1 Α.Α.Δ. 1487, το πρωτόδικο Δικαστήριο, ερμηνεύοντας το άρθρο 5, Ν.93(Ι)/96 -το λεκτικό του οποίου είναι ταυτόσημο με το άρθρο 50, Ν.112/(Ι)/21- κατέληξε ότι για να αποδειχθεί ότι ένας όρος είναι καταχρηστικός «είναι απαραίτητο να καταρριφθεί η ύπαρξη καλής πίστης εκ μέρους της τράπεζας». Το Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε την προσέγγισή του.
Κάθε υπόθεση εξαρτάται από τα δικά της περιστατικά. Στην παρούσα περίπτωση οι εναγόμενοι αιτήθηκαν δάνειο. Το αίτημά τους εγκρίθηκε. Στις 22/7/2010 το δάνειο εκταμιεύτηκε. Δεν εντοπίστηκε οποιοδήποτε αίτημα από τους εναγόμενους σε σχέση με παράνομη χρέωση τόκων ή άλλων. (Société Générale Bank-Cyprus Limited v. Χατζηρούσου κ.ά., Πολιτική Έφεση 191/14, ημερ. 11.7.22), ECLI:CY:AD:2022:D305. Η μαρτυρία, ιδωμένη στο σύνολό της, δεν καταδεικνύει απουσία καλής πίστης εκ μέρους των εναγόντων. Ούτε προκύπτει ότι οι ενάγοντες δεν συναλλάχθηκαν με έντιμο και δίκαιο τρόπο με τους εναγόμενους. Μάλιστα οι εναγόμενοι υπέγραψαν τις συμφωνίες δανείου με τη θέληση τους. Αντίθετη μαρτυρία δεν παρουσιάστηκε ούτε τέθηκε οποιοδήποτε θέμα στη μάρτυρα των εναγόντων ότι οι όροι της συμφωνίας δανείου είναι προδιατυπομένοι και/ή πως θα έπρεπε να τύχουν διαπραγμάτευσης ώστε να δώσει τη δική της θέση.
Οι όροι που επικαλούνται οι εναγόμενοι, ήτοι το δικαίωμα αλλαγής του επιτοκίου μονομερώς, ο διαιρέτης των 360 ημερών, ο τόκος υπερημερίας και τα έξοδα, δεν εφαρμόστηκαν στον υπολογισμό της απαίτησης. Οι ενάγοντες, για να αποδείξουν το οφειλόμενο ποσό, εφάρμοσαν το επιτόκιο που προνοείται ρητά στη συμφωνία, εφαρμόστηκε ο διαιρέτης των 365 ημερών ενώ αφαιρέθηκαν έξοδα, χρεώσεις, τόκος υπερημερίας και εφαρμόστηκε η κεφαλαιοποίηση τόκου μια φορά το χρόνο.
Οι εναγόμενοι υποστηρίζουν ότι, λόγω αλλαγής των εναγόντων, δεν δύναται να χρεώνεται τόκος. Για σκοπούς καλύτερης κατανόησης των εισηγήσεών του, σημειώνω ότι αρχικά ενάγοντες ήταν η Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Αυγόρου, με την οποία οι εναγόμενοι υπέγραψαν τη συμφωνία δανείου. Στις 11/1/2014 η Σπε Παραλιμνίου Λτδ συγχωνεύτηκε με άλλα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα και μετονομάστηκε σε Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Κοκκινοχωρίων Λτδ. Αργότερα το 2017 δυνάμει έγγραφης συμφωνίας μετέφερε το παθητικό και ενεργητικό της στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα Λτδ η οποία μετανομάστηκε σε Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα Λτδ. Απο 3/9/18 η Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα με ειδοποίηση μετονομασίας έγινε Συνεργατική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ. Η τελευταία το 2022 καταχώρισε στο Πρωτοκολλητείο ειδοποίηση με βάση το άρθρο 18(6) του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου (Ν.169(I)/15), με την οποία ενημέρωνε ότι έχει υποκατασταθεί από τους ενάγοντες .Στο Δικαστήριο κατατέθηκε γνωστοποίηση με την οποία ενημερώνονταν οι δανειολήπτες ότι η ΣΕΔΙΠΕΣ Λτδ μεταβίβασε στην ΚΕΔΙΠΕΣ Λτδ όλες τις πιστωτικές της διευκολύνσεις καθώς και τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που πηγάζουν απο αυτές (Τεκμήριο 3). Με τη γνωστοποίηση ο αγοραστής υποκαθιστά «αυτόματα» τον εκχωρητή (άρθρο 18(4)). Όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις από τις επίδικες συμφωνίες μεταβιβάστηκαν στους ενάγοντες, ως προβλέπεται στη νομοθεσία. Οι ενάγοντες εφάρμοσαν το επιτόκιο το οποίο ρητά αναφέρεται στη συμφωνία (παρ. 3).
Οι εναγόμενοι υποστηρίζουν ότι η συμφωνία δανείου είναι άκυρη επειδή δεν υπήρξε συμμόρφωση με το άρθρο 3(α) του περί Ελευθεροποίησης του Επιτοκίου και Συναφών Θεμάτων Νόμου (Ν.160(I)/99). Το άρθρο επιβάλλει την υποχρέωση στα πιστωτικά ιδρύματα να ενημερώνουν τον οφειλέτη για το επιτόκιο, τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα υπολογίζεται και το χρόνο κατά τον οποίο θα εισπράττεται. Παράλειψη συμμόρφωσης είναι ποινικό αδίκημα. Βασικό επιτόκιο ερμηνεύεται ως το βασικό επιτόκιο του πιστωτικού ιδρύματος σε ευρώ και το περιθώριο ερμηνεύεται ως η προσαύξηση στο βασικό επιτόκιο σε ποσοστό, το οποίο δηλώνεται ρητώς στη σύμβαση (άρθρο 2). Στη συμφωνία (Τεκμήριο 4) καθορίζεται το βασικό επιτόκιο σε 4% και το περιθώριο σε 2.5%, ήτοι σύνολο 6,50% (παρ. 3α). Προνοείται επίσης ο τρόπος με τον οποίο θα υπολογίζεται ο τόκος. Προνοείται περαιτέρω ότι οι ενάγοντες θα είχαν το δικαίωμα να αυξάνουν ή μειώνουν το βασικό επιτόκιο οποτεδήποτε και αυτό θα είναι δεσμευτικό για το δανειολήπτη ο οποίος θα λαμβάνει γνώση είτε με ανακοίνωση στον ημερήσιο τύπο είτε με γραπτή προς αυτόν ειδοποίηση. Στην παρούσα περίπτωση δεν παρουσιάστηκαν ειδοποιήσεις προς το δανειολήπτη για μεταβολή πλήν όμως, οι εναγόμενοι λάμβαναν καταστάσεις λογαριασμών καθώς και τις επιστολές τερματισμού και ουδέποτε διαμαρτυρήθηκαν παρά στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας και μετά την καταχώρηση της παρούσας αγωγής. Ούτε τέτοιο θέμα υποβλήθηκε σε κάθε περίπτωση στη μάρτυρα των εναγόντων για να δώσει τη θέση της. Το ζήτημα περι της μη ενημέρωσης των εναγόμενων για τον υπολογισμό του επιτοκίου τέθηκε για πρώτη φορά με την αγόρευση των εναγομένων.
Κατα την κρίση του Δικαστηρίου η απουσία καλής πίστης εκ μέρους των εναγόντων θα έπρεπε να αποδειχθεί με αναφορά στον τρόπο που επηρεάστηκαν τα δικαιώματα τους και όχι αφηρημένα. Τα όσα λέχθηκαν δια μέσω της γραπτής αγόρευσης των εναγομένων αποτελούν κατα την κρίση μου εκ των υστέρων σκέψεις εκ μέρους τους.
Δεν διαπιστώνεται μη συμμόρφωση με το άρθρο 3 για σκοπούς απόδειξης της απαίτησης. Εξάλλου, εφαρμόστηκε το επιτόκιο που αναφέρεται ρητά στη συμφωνία.
Τέλος, οι εναγόμενοι υποστηρίζουν ότι η συμφωνία είναι άκυρη λόγω παρανομίας και ματαίωσης (frustration) με βάση το άρθρο 56, Κεφ. 149, επειδή, «όταν τον έβαζαν να υπογράψει», δεν είχε τα εισοδήματα να αποπληρώσει το δάνειο. Τέτοια (αξιόπιστη) μαρτυρία δεν προσκομίστηκε.
Με βάση τα πιο πάνω, καταλήγω ότι οι ενάγοντες απέδειξαν τις αξιώσεις τους εναντίον των εναγομενών. Δικαιούνται συνεπώς σε απόφαση ως η αξίωση της (βλ. Αντωνιάδου ν. Λαϊκή Τράπεζα (Χρηματοδοτήσεις) Λτδ (2003) 1 Α.Α.Δ. 530, Οργανισμός Χρηματοδοτήεως Τραπέζης Κύπρου Λτδ ν. Παντελή κ.α. (2004) 1 Α.Α.Δ. 854).
Η απαίτηση αποδείχθηκε στον αναγκαίο βαθμό.
Η σύναψη των συμφωνιών δανείου, εγγύησης και υποθήκης, ο νόμιμος τερματισμός και το οφειλόμενο ποσό έχουν αποδειχθεί (Κόκκινου κ.ά. v. Συνεργατική Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ, Πολιτική Έφεση 386/14, ημερ. 20.3.23), ECLI:CY:AD:2023:A124.
Εκδίδεται απόφαση υπέρ των εναγόντων και εναντίον του εναγομένων1-3 αλληλέγγυα και/ή κεχωρισμένα για το ποσό των €225.647,48 πλέον τόκο 6.5% απο 1/1/2023 με κεφαλαιοποίηση του τόκου την 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους μέχρι εξόφλησης.
Εκδίδεται, επίσης, Διάταγμα εναντίον του εναγόμενου 1 για την εκποίηση της επίδικης υποθήκης ως η παράγραφοι 14 και 33(Β) του Εγγράφου Α΄(Γραπτή Δήλωση ΜΕ1). Τυχόν πλεόνασμα να επιστραφεί στους εναγόμενους.
Τα έξοδα επιδικάζονται υπερ των εναγόντων και εναντίον των εναγομένων όπως θα υπολογιστούν απο τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν απο το Δικαστήριο.
(Υπ)………………………..
Μ.Ιεροκηπιώτου, Α.Ε.Δ
Πιστόν Αντίγραφον
Πρωτοκολλητής
[1] Διευθυντής Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή v. Societe Generale Bank-Cyprus Limited, Aρ.Γενικής Αίτησης 177/2020 ημερομηνίας 25/2/2021