ECLI:CY:EDLAR:2017:A5

ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ

ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ. Γ. Φιλίππου, Α.Ε.Δ.     

                                                                                    Αρ.  Αγωγής: 2646/2009

Μεταξύ:

Κωνσταντίνου Παντελή

Ενάγοντος

και

            Iacovou Brothers (Construction) Ltd

Εναγομένων

και

Zemco ConstructionLtd

                                                                                    Τριτοδιάδικοι

Ημερομηνία:20Ιανουαρίου, 2017

Εμφανίσεις:

Για τον Ενάγοντα: Ο κ. Γιώργος  Λουκαϊδης για Δρ Ανδρέας Π. Ποιητής & Σία

Για τους Εναγόμενους: Η κα Έλενα Ανδρέου για Αντώνης Ανδρέου & Σια Δ.Ε.Π.Ε.

Για τουςΤριτοδιάδικους:  Η κα Λουίζα Σιακαλλή για Τάσσος Παπαδόπουλος & Σια Δ.Ε.Π.Ε.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ο ενάγων αξιώνει εναντίον των εναγομένων, των οποίων ήταν υπάλληλος, αποζημιώσεις(ειδικές και γενικές), για ανάλογες ζημιές τις οποίες υπέστη καθώς τους καταλογίζει αμέλεια ή/ και παράβαση νομίμου καθήκοντος των ίδιων ή/και των αντιπροσώπων τους ή/και των υπηρετών τους ή/και λόγω μη τηρήσεως ασφαλούς συστήματος εργασίας ή/και μέσων εργασίας συνεπεία των οποίων υπέστη ατύχημα την 3.06.2009 σε εργοτάξιο στο Βασιλικό.

Οι εναγόμενοι στην υπεράσπισή τους αρνούνται τους ισχυρισμούς του ενάγοντος και αμφισβητούν τις αξιώσεις του. Επιρρίπτουν σε αυτόν την ευθύνη και αμέλεια ως και παράβαση των νομίμων καθηκόντων του η οποία συνετέλεσε στην πρόκληση του ατυχήματος του. Αρνούνται τις λεπτομέρειες πρόκλησης των σωματικών βλαβών  και άλλων ζημιών που επικαλείται και ότι ευθύνονται γι΄αυτές.  

Οι τριτοδιάδικοι ενάγονται από τους εναγόμενους, οι οποίοι ζητούν από αυτούς συνεισφορά σε τυχόν αποζημιώσεις που το Δικαστήριο ήθελε επιδικάσει εναντίον των εναγομένων και υπέρ του ενάγοντος.  Οι εναγόμενοι, στα πλαίσια της συνεισφοράς που επιδιώκουν να πετύχουν εναντίον των τριτοδιαδίκων, ισχυρίστηκαν στο δικόγραφο τους ότι την ευθύνη για την πρόκληση του επίδικου ατυχήματος και κατ’ επέκταση των σωματικών και άλλων  βλαβών του ενάγοντος σε περίπτωση που ήθελαν κριθεί κατά οποιονδήποτε τρόπο ότι είναι υπεύθυνοι  δικαιούνται συνεισφοράς από τουςτριτοδιάδικους.

Οι εναγόμενοι και οι τριτοδιάδικοι κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας συμφώνησαν στον μεταξύ τους επιμερισμό της ευθύνης εάν ήθελε ευρεθεί οποιαδήποτε τέτοια ευθύνη των εναγομένων. Συγκεκριμένα συμφώνησαν ότι σε  περίπτωση που το Δικαστήριο, ήθελε αποφασίσει ότι οι εναγόμενοι ευθύνονται για την πρόκληση του επίδικου ατυχήματος, τότε οι τριτοδιάδικοι θα συνεισφέρουν σε ποσοστό 30% επί της ευθύνης που θα βρεθεί και οι εναγόμενοι σε ποσοστό 70%. Κατά συνέπεια το ζήτημα ευθύνης μεταξύ των εναγομένων και των τριτοδιαδίκων έχει διευθετηθεί και δεν θα χρειαστεί το Δικαστήριο να απασχοληθεί σε σχέση με αυτή την πτυχή της υπόθεσης καθώς σε περίπτωση που το Δικαστήριο αποφασίσει ότι οι εναγόμενοι φέρουν πράγματι ευθύνη για το επίδικο ατύχημα έναντι του ενάγοντοςθα εφαρμοστεί η μεταξύ τους πιο πάνω συμφωνία.

Για την ενεργοποίηση του μηχανισμού απόδοσης ευθύνης στους τριτοδιάδικους, ως η συμφωνία τους με τους εναγόμενους, είναι απαραίτητη προϋπόθεση να βρεθούν οι εναγόμενοι υπόλογοι για την πρόκληση του επίδικου ατυχήματος από τον ενάγοντα. Διαφορετικά, η απαίτηση των εναγομένων εναντίον των τριτοδιαδίκων, θα πρέπει να απορριφθεί ως μη αποδειχθείσα.

Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ:

            Για την πλευρά του ενάγοντος πλην του ίδιου, ο οποίος κατάθεσε τελευταίος, κατάθεσαν ο φυσιοθεραπευτής  κ. ΚαλλήςΚαλλή (Μ.Ε.1), ο χειρουργός ορθοπαιδικός - μικροχειρουργός  Δρ Ιωάννης Καλούδης (Μ.Ε.2), η Επιθεωρήτρια στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας κα Αναστασία Γεωργαράκη (Μ.Ε.3), ο ιατρός ακτινολόγος κ. Στυλιανός Κοκκής (Μ.Ε.4), η κα Μαρίτσα Γερολέμου (Μ.Ε.5) του Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λάρνακας. Για την πλευρά των εναγομένων κατάθεσε ο Δρ Μιχάλης Πηλαβάκης (Μ.Υ.1)ειδικός χειρουργός ορθοπαιδικός (Μ.Υ.2),  ο κ. Μιχάλης Μιχαήλ (Μ.Υ.2) που ήταν ο Εργοδηγός του Εργοταξίου όπου συνέβη το ατύχημα και υπάλληλος των εναγομένων, ο κ.Κωνσταντίνος Καρατζιάς (Μ.Υ.3) του Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λάρνακας και ο κ. Πέτρος Παλλαρής (Μ.Υ.4) Διευθυντής Συμβολαίου εκ μέρους των εναγομένων κατά τον επίδικο χρόνο όταν συνέβη το ατύχημα. Η πλευρά των τριτοδιαδίκων κάλεσε τον τοπογράφο  κ. Δημήτρη Δημητρίου (Μ.Υ.Τ.1) και τον χειρουργό ορθοπαιδικό Δρ Ηλία Γεωργίου ως (Μ.Υ.Τ.2) ο οποίος συνέταξε έκθεση για τον ενάγοντα εκ μέρους των τριτοδιαδίκων. Κατά την παράθεση της μαρτυρίας κατατέθηκαν διάφορα έγγραφα ως τεκμήρια όπως ιατρικά πιστοποιητικά ή ιατρικές αναφορές ή γνωματεύσεις, τιμολόγια και αποδείξεις πληρωμών, ακτινογραφίες  και μαγνητικές τομογραφίες, γνωστοποιήσεις για το ατύχημα και έκθεση του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας και διάφορα έγγραφα που αφορούν τις αποδοχές του ενάγοντος. Για  όλα αυτά θα γίνει αναφορά στο κατάλληλο σημείο  κατά την παράθεση και αξιολόγηση της μαρτυρίας. 

            Η μαρτυρία επί όλων των επιδίκων θεμάτων υπήρξε εκτεταμένη, είναι φυσικό επόμενο και επιβεβλημένο θα έλεγα όπως παρατεθεί στα πλαίσια της παρούσας με περιεκτικό κατά το δυνατό  τρόπο και η ουσία αυτής που πρόσφερε ο κάθε μάρτυρας ξεχωριστά αποφεύγοντας επαναλήψεις(βλ. Γεώργιος Κάτσου κ.ά. v. Global Capital LimitedΠολ. Έφεση Αρ. 119/2011Ημερ. 12.12.2016), ασφαλώς πληρέστερη ανάλυση σημείων που ενδιαφέρουν για την κρίση τόσο της αξιοπιστίας των μαρτύρων όσο και της αποδεικτικής σημασίας των τεκμηρίων προς επίλυση επίδικων ζητημάτων θα γίνει στη συνέχεια κατά την αξιολόγηση της και την κατάληξη στα αναγκαία ευρήματα.

            Ο κ. ΚαλλήςΚαλλή (Μ.Ε.1), είναι εγγεγραμμένος και αδειούχος  φυσιοθεραπευτής από το 2000. Τον ενάγοντα τον γνώρισε όταν αυτός παραπέμφθηκε κοντά του στις 29.07.2009 από τον ιατρό Δρα  Ι. Καλούδη για μετεγχειρητική θεραπεία κατάγματος έσω σφυρού. Η έκθεση του κατατέθηκε ως Τεκμ. 1 και την υιοθέτησε ενώπιον του Δικαστηρίου. Σε αυτή κατέγραψε ότι από τις 29.07.2009 μέχρι τις 22.10.2009 γινόταν στον ασθενή θεραπεία για αποκατάσταση της κίνησης του αστράγαλου (κινησιοθεραπεία και ασκήσεις ενδυνάμωσης). Στις 22.10.2009 ο ασθενής επανήλθε μετά από δεύτερο χειρουργείο για επέμβαση στον καρπό. Η θεραπεία του γι΄αυτό θα διαρκούσε μέχρι την 31.03.2010 προς αποκατάσταση των δύο επεμβάσεων και το κόστος της θεραπείας του θα ανερχόταν στις €2.500,00. Αρχικά ο μάρτυς είχε υποβάλει τον ενάγοντα σε 10 θεραπείες και προς τούτο του κατέβαλε €200,00 (η απόδειξη πληρωμής κατατέθηκε ως Τεκμ. 2), στη συνέχεια ο Δρ Ι. Καλούδης τον παρακάλεσε να μη ζητά χρήματα από τον ενάγοντα εφόσον θα πληρωνόταν από την ασφάλεια. Συνολικά υπέβαλε σε 94 θεραπείες τον ενάγοντα από τις οποίες πληρώθηκε τις 10 σύμφωνα με την πιο πάνω απόδειξη. Πληρώθηκε από την ασφάλεια όπως ανέφερε το υπόλοιπο ποσό των €2.500,00.Ανέφερε κατά την αντεξέτασή του ότι το πιστοποιητικό του (Τεκμ. 1), το είχε συντάξει όταν του ζητήθηκε από το δικηγόρο του ενάγοντος μετά που εξέτασε για τελευταία φορά τον ενάγοντα την 26.03.2010. Η κάρτα του ασθενούς – ενάγοντος που τηρούσε κατατέθηκε ως Τεκμ. 3 για σκοπούς αξιοπιστίας του μάρτυρος σε σχέση με την αναγκαιότητα των θεραπειών που αναγράφει σε αυτή. Σε υποβολή ότι οι φυσιοθεραπείες στις οποίες υπέβαλε τον ενάγοντα στη βάση αυτών που κατέγραψε στο ιστορικό του ήταν υπό τις περιστάσεις αχρείαστες και υπερβολικές,  ανέφερε ότι ακολουθούσε την αγωγή που του σύστηνε ο ιατρός και ενεργούσε μετά από οδηγίες του.

            Ο Δρ Ι. Καλούδης (Μ.Ε.2), εργάστηκε αρχικά σε κρατικό Νοσοκομείο και μετά στην  ιδιωτική κλινική  Άγιος Ραφαήλ. Στις 3.06.2009 ο ενάγων είχε τραυματιστεί μετά από πτώση από ύψος και κτύπησε στο δεξί του χέρι και πόδι. Συγκεκριμένα οι ακτινογραφίες έδειξαν ότι έφερε κάταγμα δεξιά έσω σφυρού δεξιάς ποδοκνημικής και διάσταση δεξιά σκαφομηνοειδούς συνάρθρωσης που ισοδυναμούσε με ρήξη δεξιά σκαφομηνοειδούς συνδέσμου δεξιού καρπού. Μεταφέρθηκε αρχικά στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού. Όταν αποτάθηκαν κοντά του συγγενείς του ενάγοντος για να τον χειρουργήσει, τους ζήτησε να τον μεταφέρουν στην ως άνω κλινική. Στις 6.06.2009 αφού του αφαίρεσε τον νάρθηκα τον υπέβαλε σε χειρουργική επέμβαση στην δεξιά ποδοκνημική. Αυτά τα εξηγεί σε σχετική του έκθεση που ετοίμασε την 4.03.2011 (Τεκμ. 4). Είχε διαπιστώσει παρεκτοπισμένο κάταγμα και για να σταθεροποιηθεί θα έπρεπε να τοποθετήσει βίδα. Προσπάθεια ήταν να φέρουν σε όσο το δυνατό καλή θέση το οστό που υπέστη κάταγμα. Ανέφερε ότι αν δεν υποβαλλόταν σε εγχείρηση ο ασθενής θα παρουσίαζε πρόβλημα στη βάδιση του και πρόβλημα αστάθειας. Θα παρουσίαζε νωρίς οστεοαρθρίτιδα  και πιο πολύ πόνο. Η βίδα που του τοποθετήθηκε είναι καλό να αφαιρεθεί καθώς ένας ασθενής παρουσιάζει ενοχλήσεις στην περιοχή όπου υπάρχει η βίδα. Εξήγησε ότι η βίδα θα ήταν καλό να αφαιρεθεί μέχρι τους 18 μήνες, ο ενάγων όμως λόγω οικονομικών προβλημάτων δεν την αφαίρεσε. Κοστίζει €1.000,00 και σε 10 ημέρες υπάρχει επούλωση.  Είχε δώσει αναρρωτική άδεια στον ενάγοντα, μήνα με μήνα, από 3.06.2009 μέχρι και την 8.02.2011. Η μετεγχειρητική κατάσταση του ενάγοντος όσον αφορά το πόδι του είχε ομαλή εξέλιξη. Χρειάστηκε να παραμείνει για 6 βδομάδες σε γύψο και στη συνέχεια να ακολουθήσει φυσιοθεραπεία. Στο χέρι όμως, όπως ανέφερε, είχε πρόβλημα. Λόγω της παρεκτόπισης,  το κάταγμα πονούσε περισσότερο. Δεν μπορούσε να πει με ακρίβεια πότε ο ασθενής θα παρουσίαζε αρθρίτιδα, χρειάζεται όμως να περάσουν κάποια χρόνια. Στα κάτω άκρα, εξήγησε, εμφανίζεται οστεοαρθρίτιδα πιο συχνά λόγω και της φόρτισης του σώματος. Είναι πολύ πιθανόν να εμφανιστεί τέτοια αλλά δεν μπορεί να πει ότι παρουσιάζεται σε ποσοστό 100%. Ο ασθενής με ένα τέτοιο κάταγμα στα αρχικά στάδια θα νοιώθει κόπωση κατά τη βάδιση.

Σε σχέση με τον τραυματισμό στο δεξί άνω άκρο, ανέφερε ότι επρόκειτο για ρήξη σκαφομηνοειδούς συνδέσμουτης δεξιάς πηχεοκαρπικής και στην ιδιωτική κλινική  Άγιος Ραφαήλ του τοποθετήθηκε γύψινος κύλινδρος στην δεξιά σκαφομηνοειδή άρθρωση που περιλάμβανε και τον αντίχειρα για 6 εβδομάδες. Λόγω του ότι δεν επουλώθηκε και μετά από μαγνητική τομογραφία η οποία έδειξε βλάβη αποφασίστηκε επέμβαση. Τοποθετήθηκε ειδικός κοχλίας δηλαδή βίδα με ράμματα πίσω  η οποία μένει για πάντα στο χέρι.  Στο χέρι αναμένεται να εμφανιστεί αρθρίτιδα όμως πιο αργά από ότι στο πόδι. Κατάθεσε ως Τεκμ. 6 σχετικό τιμολόγιο για ποσό €300,00 για ιατρική γνωμάτευση που είχε δώσει στον ενάγοντα στις 23.07.2010. Το τιμολόγιο του με ημερομηνία 3.03.2011 για συνολικό ποσό €1.400,00 ως  Τεκμ. 7, τιμολόγιο ημερομηνίας 25.02.2015 για ποσό €3.078,50σ. ως Τεκμ. 8 και τιμολόγιο ημερομηνίας 25.02.2015 για ποσό €500,00 ως Τεκμ. 9. Ο ενάγων με τον τραυματισμό του στο δεξί του καρπό δεν αναμένεται να μπορεί να ασκήσει βαριά χειρονακτική εργασία. Μια τέτοια εργασία θα του προκαλεί πόνο και θα επιταχύνει την εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας. Ανέφερε ότι ο ενάγων θα είναι δύσκολο με τραυματισμό στο χέρι και στο πόδι να εργαστεί στις οικοδομές ούτε και σε μηχάνημα με κραδασμούς. Για την έκδοση του ιατρικού πιστοποιητικού του  (Τεκμ. 4), χρέωσε τον ενάγοντα με το ποσό των €300,00 (Τεκμ. 5 το σχετικό τιμολόγιο).    

            Κατά την αντεξέταση του από την συνήγορο των εναγομένων  κα Ε. Ανδρέου, ανέφερε ότι διαπιστώθηκε μερική ρήξη του σκαφομηνοειδούς συνδέσμου της δεξιάς ΠΧΚ, τραύμα το οποίο δεν επουλώθηκε παρόλη την συντηρητική αγωγή. Το τραύμα αυτό ξεπερνούσε το 1 χιλιοστό στον σύνδεσμοκαι αυτό φαίνεται στις ακτινογραφίες και το MRIπου του έγινε αργότερα (Τεκμ. 10), όπου αναγράφεται μερική ρήξη. Στη βάση αυτής της διαπίστωσης και σε υποβολή ότι δεν είχε εξαντλήσει τα χρονικά περιθώρια πριν διενεργήσει την αρθροπλαστική επέμβαση στον καρπό, ανέφερε ότι στη βάση βιβλιογραφίας θα έπρεπε να προχωρήσει σε τέτοια επέμβαση. Μετά την εγχείρηση η κατάσταση του ενάγοντος βελτιωνόταν σταδιακά και αργά. Το πιστοποιητικό που ετοίμασε το 2010 (Τεκμ. 6),  πιθανόν να το ετοίμασε για σκοπούς ιατροσυμβουλίου. Τα πιστοποιητικά του που σημειώθηκαν ως Τεκμ. 11 με ημερομηνία 2.07.2009και 12 με ημερομηνία 9.02.2011 πιθανόν να τα είχε ετοιμάσει για να τα παρουσιάσει ο ενάγων  στην εταιρεία όπου εργαζόταν. Στο Τεκμ. 12 πιστοποιούσε ότι ήταν ικανός να επιστρέψει στην εργασία του. Ήταν η σύσταση του προς τον ενάγοντα ότι  θα μπορούσε να εκτελεί ελαφριά χειρωνακτική εργασία. Υποστήριξε ότι στις 13.03.2015 είχε λάβει ακτινογραφία που δείχνει παρουσία οστεοαρθρίτιδας. Παραδέχθηκε ότι το αποτέλεσμα της μέτρησης της δύναμης  σε έναν  ασθενή εξαρτάται από την ανταπόκριση τού ίδιου του ασθενούς.  

            Κατά την αντεξέταση του Δρος Ι. Καλούδη (Μ.Ε.2) από τη συνήγορο των τριτοδιαδίκων κα Λ. Σιακαλλή, ανέφερε ότι η χρέωση που έκανε, σύμφωνα με το Τεκμ. 6, αφορούσε πιστοποιητικό του το οποίο όμως δεν γνωρίζει γιατί δεν κατατέθηκε στο Δικαστήριο. Δεν είχε να αντιτάξει οτιδήποτε όταν αμφισβητήθηκε η αναγκαιότητα να γίνουν ακτινογραφίες σε διάστημα 7 ημερών, η μία την 15.07.2009 και η άλλη την 22.07.2009 όπως καταγράφεται στο Τεκμ. 7. Σε σχέση με τις χρεώσεις της ιδιωτικής κλινικής Άγιος Ραφαήλ όπως αυτές φαίνονται στο Τεκμ. 8, εξήγησε ότι αυτές που αφορούσαν τον ενάγοντα τις αφαίρεσαν από τον δικό του προσωπικό λογαριασμό, εφόσον ο ενάγων δεν κατέβαλε αυτά το ποσά και έτσι κατ΄ουσία ήταν αυτός που κατέβαλε τα ποσά αυτά προς την κλινική  γι΄αυτό και τα χρεώνει σε δικά του τιμολόγια. Σχολίασε, όταν του υποδείχθηκαν δύο τιμολόγια της κλινικής τα Τεκμ. 13 και 14, ότι είναι ανυπόγραφα από τον ασθενή και ότι σε αυτά φαίνονται έξοδα τα οποία τον αφορούν ως τον θεράποντα ιατρό του.  Ανέφερε ότι γνώριζε τον ενάγοντα πριν από το ατύχημα εφόσον τον είχε εγχειρήσει και προηγουμένως. Στη χρέωση του δεν συμπεριλαμβάνει επέμβαση για αφαίρεση των βιδών.  Στη συνέχεια της αντεξέτασης του έγινε εκτενής αναφορά στο κατά πόσο απαιτείτο να γινόταν MRIεξ αρχής για να διαπιστωνόταν αν απαιτείτο η χειρουργική επέμβαση στο χέρι, με τον μάρτυρα να επιμένει ότι η κανονική πορεία – διαδρομή σε τέτοιες περιπτώσεις μερικής ρήξης, είναι να αναμένεται το αποτέλεσμα της  συντηρητικής αγωγής και στη συνέχεια, αν αυτή αποτύχει, τότε να γίνεται MRI. Διευκρίνισε, όταν του υποδείχθηκε πιστοποιητικό του με ημερομηνία 15.07.2009 το οποίο σημειώθηκε ως Τεκμ. 15, ότι σε αυτό η αναφορά που γινόταν  σε χειρουργική θεραπεία αφορούσε το πόδι αν και δεν διευκρινιζόταν σε αυτό. Μετά και την υπόδειξη του πιστοποιητικού (Τεκμ. 16), όπου φαίνεται ότι στις 24.07.2009, επιβεβαιώθηκε η μερική ρήξη του σκαφομηνοειδούς συνδέσμου, ο μάρτυς επέμενε ότι θα έπρεπε να δοθεί κάποιος χρόνος στον ασθενή και αν δεν επουλωνόταν το τραύμα, τότε να υποβαλλόταν σε χειρουργική επέμβαση. Η επέμβαση κρίθηκε αναγκαία από τη στιγμή που υπήρχαν τα αντικειμενικά ευρήματα και ο ασθενής συνέχιζε να πονάει. Ο μάρτυς δεν ήταν σε θέση να αναφερθεί στη φαρμακευτική αγωγή που είχε χορηγήσει στον ενάγοντα εφόσον δεν διέθετε μαζί του τα σχετικά στοιχεία. Ανέφερε ότι ο ενάγων μετά την αποθεραπεία του θα μπορούσε να εργαστεί ως βοηθός τοπογράφος δουλειά που ασκούσε και πριν από το ατύχημα. Επέμενε ότι θα μπορούσε να ασκήσει μόνο ελαφριάς μορφής εργασία. Ειδικότερη αναφορά έκαμε στα δύο τραύματα ξεχωριστά και στην επίδραση που είχε το καθένα από αυτά στην καθημερινότητα και στην ικανότητα του να ασκήσει είτε την εργασία που ασκούσε πριν τον τραυματισμό του είτε οποιανδήποτε άλλη.

            Η κα Αναστασία Γεωργαράκη (Μ.Ε.3), Χημικός Μηχανικός, απόφοιτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών, εργάστηκε ως Επιθεωρήτρια για θέματα ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας από το 2004 μέχρι το 2011. Ήταν αυτή που διερεύνησε το επίδικο εργατικό ατύχημα το οποίο είχε γνωστοποιηθεί στο τμήμα της γραπτώς στις 10.06.2009 από την κα Αγνή Ιερείδου υπό την ιδιότητα της ως λειτουργού ασφαλείας εκ μέρους των εναγόμενων (Τεκμ. 17), και ακολούθως υποβλήθηκε διορθωτική Γνωστοποίηση  ημερ. 2.09.2009 (Τεκμ. 18).   Είχε πάρει καταθέσεις από επτά πρόσωπα σε σχέση με το ατύχημα. Η πληροφόρηση που έλαβε η ίδια μετά την 1.09.2009  σε σχέση με το ατύχημα ήταν ότι ενώ ο ενάγων  βρισκόταν σε ύψος 2 ½  με 3 ½ μέτρα εκτελώντας εργασία που του ανατέθηκε, και ενώ κάποια στιγμή προσπάθησε να πιάσει σε ένα κατακόρυφο ξύλο, αυτό υποχώρησε και έτσι έπεσε κάτω. Η έκθεση της  με ημερομηνία 6.11.2009 σημειώθηκε ως Τεκμ. 19. Σε αυτή σημείωσε μεταξύ άλλων ότι σύμφωνα με μαρτυρίες που έλαβε στο σημείο στο οποίο εργαζόταν ο ενάγων και ο συνάδελφος του δεν  υπήρχαν συλλογικά μέτρα προστασίας για την πρόληψη πτώσεως  προσώπων από ύψος.

            Κατά την αντεξέταση της ανέφερε ότι λόγω της μη έγκαιρης γνωστοποίησης του ατυχήματος, όταν ανέλαβε την εξέταση του ήδη η σκηνή είχε αλλοιωθεί και επομένως όλες οι λεπτομέρειες που αναφέρει στην έκθεση της προέρχονται από πληροφορίες που έλαβε από καταθέσεις προσώπων που εμπλέκονταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο εργοτάξιο όπου συνέβη το ατύχημα. Από όσο η μάρτυς πληροφορήθηκε, υπήρχε σχέδιο υγείας και ασφαλείας στο εργοτάξιο. Παραδέχθηκε ότι σε τέτοιου είδους διερευνήσεις είναι σημαντική η επιτόπια επόπτευση της σκηνής και η αντίληψη της από πρώτο χέρι. Δεν υπήρχε όμως λόγος να μεταβεί στο εργοτάξιο μετά από τρείς και πλέον μήνες όταν η  σκηνή  πλέον είχε αλλοιωθεί όπως εξάλλου την είχε πληροφορήσει η κα Α. Ιερείδου. Η εμπειρία της από επιθεώρηση εργοταξίων των εναγομένων ήταν ότι αυτοί  πάντοτε είχαν σχέδιο ασφάλειας και υγείας για τους εργαζόμενους τους. Δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει αν υπήρχαν σκαλωσιές στο εργοτάξιο και όλα τα ατομικά μέτρα προστασίας στη διάθεση των εργαζομένων. Δεν θυμόταν να πει αν της αναφέρθηκε ότι είχαν δοθεί οδηγίες στον ενάγοντα για τον τρόπο εκτέλεσης της συγκεκριμένης  εργασίας. Η πληροφόρηση που της δόθηκε ήταν η μη τήρηση οποιουδήποτε μέτρου ασφάλειας. Δεν ήταν αντικείμενο της διερεύνησης της αν υπήρχαν εσωτερικές οδηγίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν σαφής η μη λήψη μέτρων προστασίας και δεν υπήρχε καμιά διαφωνία σ΄αυτό το ζήτημα. Ήταν και είναι υποχρέωση κάθε εργοδότη να διασφαλίζει την ασφάλεια των εργοδοτουμένων του. Διαφώνησε με υποβολή ότι δεν της είχαν πει η κα Α. Ιερείδου και η κα Λ. Γιασεμή ότι δεν είχαν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας και ότι δεν προέβη σε ολοκληρωμένη έρευνα για το συγκεκριμένο περιστατικό. Υποβλήθηκε στη μάρτυρα ότι ο Δημήτρης Δημητρίου και κάποιος Χρ. Βασιλείου, της ανέφεραν ότι ο ενάγων είχε ρητές οδηγίες τις οποίες δεν ακολούθησε στη συγκεκριμένη περίπτωση και απάντησε ότι δεν γνωρίζει αν ο ενάγων είχε τέτοιες οδηγίες και ότι δεν της είχε αναφερθεί κάτι τέτοιο. Υπέθεσε ότι υπήρχε διαθέσιμος εξοπλισμός και μέτρα ατομικής προστασίας, τα οποία όμως δεν είχαν εφαρμοστεί στη συγκεκριμένη περίπτωση.

            Η μαρτυρία του κ. Στυλιανού Κοκκή (Μ.Ε.4), ιατρού ακτινολόγου με ειδικότητα στην ακτινοδιαγνωστική, του οποίου τα προσόντα δηλώθηκε ότι δεν θα αμφισβητούνταν, περιστράφηκε γύρω από την μαγνητική αρθρογραφία της δεξιάς πηχεοκαρπικής την οποία διενήργησε κατόπιν παραπομπής του από τον ιατρό Δρ Ι. Καλούδη. Ο σκοπός αυτής της διάγνωσης ήταν για να διαπιστωθεί η ακεραιότητα ή μη των συνδέσμων ή των τενόντων. Εύρημα του ήταν ότι υπήρχε μερική ρήξη αυτού του συνδέσμου. Εξέφρασε τη γνώμη, η οποία προέρχεται από την πείρα του αλλά και γιατί κατέχει δίπλωμα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μυοσκελετικού, ότι το εν λόγω τραύμα θεραπεύεται  με χειρουργική επέμβαση, θα πρέπει δηλαδή να ραφτεί ο σύνδεσμος. Η διάγνωση του επιδιώχθηκε καθώς ο ενάγων είχε άλγος στην άρθρωση στην πηχεοκαρπική. Σε υποβολή ότι η μερική ρήξη σκαφομηνοειδούς συνδέσμου είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί συντηρητικά με ακινητοποίηση, απάντησε ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά για κάποιο χρονικό διάστημα, από εκεί και πέρααν δεν υπάρξει βελτίωση είναι θέμα πλέον που θα απασχολήσει τον ορθοπαιδικό και τον ίδιο τον ασθενή αν θα υποβληθεί σε επέμβαση για βελτίωση. Η αντεξέταση του μάρτυρος από την κα Λ. Σιακαλλή περιστράφηκε γύρω από τον χρόνο διαπίστωσης με την εξειδικευμένη εξέταση με μαγνητική αρθρογραφία της μερικής ρήξης του σκαφομηνοειδούς συνδέσμου και του χρόνου που υποβλήθηκε στο τέλος ο ενάγων σε χειρουργική επέμβαση και αν υπήρξε καθυστέρηση στη διενέργεια της με τον μάρτυρα να απαντά ότι ο χρόνος διενέργειας της εξαρτάται πάντοτε από τον κλινικό ιατρό του και πόσο χρόνο θα αφήσει αυτός να παρέλθει προσδοκώντας στη συντηρητική θεραπεία.

Η κα ΜαρίτσαΓερολέμου (Μ.Ε.5), εργάζεται στο Επαρχιακό Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λάρνακας ως επιθεωρήτρια. Αναφέρθηκε σε στοιχεία που τηρούνται στο φάκελο του ενάγοντος που τηρείται στο τμήμα της. Κατάθεσε ως Τεκμ.  20την κατάσταση με όλες τις ασφαλιστέες αποδοχές του από το 1997 έως το 2014. Παρουσίασε επίσης ως Τεκμ. 21 αναλυτικές καταστάσεις για τα έτη από 2003 μέχρι και το 2015 οι οποίες δεικνύουν σε ποιους εργοδότες εργάστηκε και πόσο μισθό έπαιρνε πλην του  έτους 2013 για το οποίο δεν είχε καθόλου εργοδότηση. Έκανε αναφορά για κάθε χρόνο ξεχωριστά και στις ασφαλιστέες αποδοχές του ενάγοντος. Η μάρτυς συμφώνησε κατά την αντεξέταση της ότι όταν αναφέρονται οι αποδοχές εννοείται το μικτό – ακαθάριστο (gross) ποσό. Η μάρτυς ανέφερε ότι όταν δεν δηλώνονται πληρωμές μισθών από έναν εργοδότη τότε δεν μπορεί να φαίνονται στις καταστάσεις του ενάγοντος.

            Ο ενάγων κ. Κωνσταντίνος Παντελή ο οποίος ήταν ηλικίας 26 ετών όταν υπέστη το ατύχημα - γεννήθηκε στις 13.07.1983 - είναι κάτοικος Λάρνακας και απόφοιτος της 3^ης τάξης Γυμνασίου. Στη γραπτή του δήλωση την οποία υιοθέτησε ενώπιον του Δικαστηρίου (Έγγραφο Α), αναφέρει ότι εργαζόταν ως βοηθός τοπογράφος στους εναγόμενους με μηνιαίες απολαβές €2.254,33 περιλαμβανομένου 13^ου και 14^ου μισθού, υπερωριών ή επιδομάτων ή και φιλοδωρήματος ή και Ταμείου Προνοίας ή  και άλλων απολαβών. Σε σχέση με το ατύχημα το οποίο υπέστη ανέφερε τα ακόλουθα επί λέξη: «Κατά ή περί την 3.06.2009 και ενώ ευρισκόμουν στην υπηρεσία των εναγομένων σε εργοστάσιο των εναγομένων στο Βασιλικό, ο προϊστάμενος μου – τοπογράφος – ο οποίος ήτο αντιπρόσωπος των εναγομένων, ή και πρόσωπο εντεταλμένο από τους εναγόμενους να μου δίδει οδηγίες, ή και το οποίο οι εναγόμενοι, με τη συμπεριφορά τους, μου έδωσαν την εντύπωση ότι ήτο αρμόδιος να δίδει οδηγίες για να εκτελέσω εργασίες, έδωσε οδηγίες σε μένα να ανέβω πάνω σε ψηλό και στενό, κυκλικού σχήματος, καλούπι και να τοποθετήσω υψόμετρα, δηλαδή σημάδια, καρφώνοντας καρφιά πάνω στις ξύλινες μουρίνες, άλλως κλαδέττες. Πράγματι, συμμορφούμενος προς τις οδηγίες του ως άνω προϊσταμένου μου ανέβηκα επί του εν λόγω καλουπιού και άρχισα να εκτελώ την ως άνω εργασία, αλλά σε μια στιγμή, ενώ τοποθετούσα υψόμετρο, καρφώνοντας καρφί σε μια κλαδέττα ή και μουρίνα, αυτή έσπασε με αποτέλεσμα να μην έχω πλέον στήριγμα, ή και να χάσω την ισορροπία μου και να πέσω από σημαντικό ύψος κάτω στο έδαφος και να υποστώ σοβαρές σωματικές βλάβες, απώλεια και ζημιά.»

            Αναφέρθηκε επίσης σε λεπτομέρειες των βλαβών και των ζημιών τις οποίες υπέστη και ισχυρίστηκε ότι πριν το ατύχημα ήταν ένας δυνατός και υγιής νέος. Μετά τον τραυματισμό του και μέχρι σήμερα αισθάνεται άλγος στην περιοχή του δεξιού καρπού, άλγος στις κινήσεις της πηχεοκαρπικής κυρίως στην κάμψη και η δύναμη της δεξιάς πηχεοκαρπικής και των δακτύλων είναι μειωμένη.  Συνεπεία των πιο πάνω τραυμάτων του ήταν πλήρως ανίκανος προς εργασία από 3.06.2009 μέχρι 8.02.2011 με αποτέλεσμα να απωλέσει τα έσοδα τα οποία ευλόγως ανέμενε να εισπράξει εκ της προ του ατυχήματος εργασίας του ποσό που ανέρχεται σε €45.086,60σ. Στη συνέχεια οι εναγόμενοι τον απέλυσαν από την εργασία του. Από 9.02.2011και εφόρου ζωής θα έχει μειωμένη ικανότητα εργασίας ή και εισοδηματική ικανότητα μειωμένη κατά 30% μη μπορώντας να εκτελεί την εργασία που εκτελούσε προ του ατυχήματος ή χειρωνακτική εργασία και θα έχει μειωμένες πιθανότητες να εξεύρει εργασία λαμβάνοντας υπόψη την αναπηρία ή και τη μόρφωση του. Υποβλήθηκε σε φυσιοθεραπεία και θα υποστεί περαιτέρω φυσιοθεραπεία και στο μέλλον μετά την αφαίρεση των υλικών οστεοσύνθεσης (κοχλία), επέμβαση η οποία θα του στοιχίσει €1.500,00.

            Ισχυρίστηκε ότι ακόμα και όταν κατέθετε ενώπιον του Δικαστηρίου,  σε σχέση με τον τραυματισμό του στο χέρι, νοιώθει πόνο και ενόχληση όταν σηκώνει βαριά  αντικείμενα, στις αλλαγές του καιρού ή μετά από υπερκόπωση. Σε σχέση με τον τραυματισμό του στο πόδι έχει αδυναμία να κάνει ποδηλασία ή περπάτημα επί μακρόν και έχει πόνο και ενόχληση στις αλλαγές του καιρού και ή μετά από υπερκόπωση.

            Ανέφερε ότι έχει εισπράξει το ποσό των €2.500,00 από τους εναγόμενους την 4.09.2009 και κατάθεσε σχετική βεβαίωση ως Τεκμ. 22. Κατάθεσε ως Τεκμ. 23 (α) – (ζ) τις γραπτές καταθέσεις που δόθηκαν σε σχέση με το ατύχημα του στο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας από τον ίδιο και από διάφορα άλλα εμπλεκόμενα πρόσωπα.

            Επανέλαβε ότι μπορεί να εργάζεται σε πολύ ελαφριές δουλειές. Όταν δε κατέθετε ενώπιον του Δικαστηρίου εργαζόταν σε κάποια φάρμα κοτόπουλων λαμβάνοντας μισθό  €850,00 τον μήνα με πενθήμερη εργασία.  

            Κατή την αντεξέταση του από την κα Ε. Ανδρέου προέκυψε ότι την ημέρα που συνέβη το ατύχημα γύρω στις 08:00 – 08:30 ήταν στο πρώτο καλούπι που είχαν πάει για να εργαστούν. Ως βοηθός τοπογράφος εργάστηκε γύρω στα 5 -6 χρόνια και είχαν δουλέψει προηγουμένως και σε άλλες παρόμοιες βάσεις για σιλό. Παραδέχθηκε ότι όταν άρχιζε να ανεβαίνει το υψόμετρο των βάσεων έβαζαν πλέον σκαλωσιές για να τοποθετούν τα υψόμετρα, όμως σε  αυτή στην οποία έγινε το ατύχημα δεν υπήρχαν σκαλωσιές. Όταν του υποδείχθηκε ότι στην κατάθεση του [Τεκμ. 23(α)] δεν υποστηρίζεται αυτή η θέση του όπου λέγει : «Επίσης αναφέρω ότι υπήρχαν και άλλες παρόμοιες βάσεις στις οποίες βάλαμε υψόμετρα, οι οποίες όμως ήταν περιφραγμένες από σκαλωσιές. Για να κάνουμε την εργασία μας περπατούσαμε πάνω στις σκαλωσιές.» απάντησε ως ακολούθως:

« Α.Ε… ναι….

Ε. Πότε είπες την αλήθεια ;

Α.  Οι σκαλωσιές είπα σου πρέπει να παν ένα σημείο και μετά. Δεν μπορεί να βάλεις σκαλωσιές να κλείσεις έργο, σε ένα υψόμετρο  βάλλουσιν για να φκείς στο καλούπι πάνω.

Ε. Για να βάλεις υψόμετρα «για να κάμουμε την εργασία μας περπατούσαμε πάνω στις σκαλωσιές.»

Α. Στο υψόμετρο που πρέπει να βάλεις σκαλωσιές. Σε όλα τα έργα αν δεν βάλεις χάραξη, να με πάεις να σκάψεις και ύστερα να πάεις να βάλεις σκαλωσιές δεν μπορεί να κάνεις τίποτε.

Ε. Άρα τούτο που είπες στην κατάθεση σου εν τούτο η πραγματικότητα; Η αλήθεια είναι τούτο που είπες στην κατάθεση σου;

A. Μάλιστα πρέπει να είναι σε υψόμετρο να έχει σκαλωσιές.

Ε. Και ήταν και το μοναδικό που δεν είχε, δεν είχε και άλλο;

Α. Ναι»

Σε άλλο δε  σημείο της αντεξέτασης του  ανέφερε το εξής σε σχετική ερώτηση:

«Ε. Συμφωνείς μαζί μου ότι υπήρχαν ρητές οδηγίες τόσο από την κα Αγνή Ιερείδου, όσο και από τους προϊσταμένους σας ότι όταν ήταν να εργαστείτε σε περιπτώσεις που θα εργαστείτε σε ύψος έπρεπε να χρησιμοποιείτε ανάλογα σκάλα ή σκαλωσιές, σωστά;

Α. Μάλιστα.»

Συμφώνησε και με τη θέση ότι στο εργοτάξιο υπήρχαν και σκάλες. Στη συνέχεια της αντεξέτασης του αναφέρθηκε τόσο σε δουλειές που έκανε πριν το ατύχημα άλλες από αυτές του βοηθού τοπογράφου όσο και σε δουλειές που απασχολήθηκε μετά το ατύχημα όπως τον Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2011 στην Pizza Hatόπως και τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2012. Δούλεψε επίσης ως εισπράκτορας σε χώρο στάθμευσης στον Δήμο Λάρνακας. Στη συνέχεια δεν παραδέχθηκε σειρά υποβολών ότι από 1.03.2010 σύμφωνα με το Ιατροσυμβούλιο ήταν  ικανός για εργασία και ότι τις άδειες ασθενείας μετά την 31.12.2009 τις λάμβανε για σκοπούς παροχής επιδομάτων από το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ότι δεν είχε οποιονδήποτε πρόβλημα να επιστρέψει στην εργασία του.

            Κατά την αντεξέταση του από την κα Λ. Σιακαλλή προέκυψε ότι είναι ικανός να ασκεί το επάγγελμα του βοηθού τοπογράφου παρόλο ότι δυσκολεύεται όταν θα πρέπει να καρφώνει στο έδαφος σημάδια από «στυλλούθκια». Σε ερώτηση ότι ο λόγος που δεν εργάζεται σε αυτή τη δουλειά είναι λόγω της κρίσης στον κατασκευαστικό τομέα, εφόσον αποτάθηκε ο ίδιος να επανέλθει στη δουλειά του και δεν τον δέχθηκαν, απάντησε ότι ψάχνει συνεχώς για δουλειά αλλά δεν υπάρχουν θέσεις παραδεχόμενος στη συνέχεια ότι πράγματι υπάρχει κρίση. Σε υποβολή ότι από τη στιγμή που ο Δρ Ι. Καλούδης δεν είχε πλέον την αναφορά του φυσιοθεραπευτή σε σχέση με την ενδυνάμωση του ποδιού του και βασιζόταν μόνο στο δικό του παράπονο ότι πονούσε, δε δικαιολογούσε να του δίδει άλλη άδεια ασθενείας, ανέφερε ότι δεν ήξερε τι να απαντήσει ο ίδιος.

Παραδέχθηκε ότι  στο εργοτάξιο τούς είχαν πει ότι θα έπρεπε να φορούν γιλεκούι, παπούτσια ασφαλείας και κράνος, αποφεύγοντας να απαντήσει αν μέσα στις συστάσεις ήταν και να προσέχουν και οι ίδιοι και να φροντίζουν και οι ίδιοι για την ασφάλεια και υγεία τους. Σε ερώτηση γιατί δεν αρνήθηκε να ανέβη εφόσον δεν υπήρχαν σκαλωσιές, ανέφερε ότι δεν το είχε σκεφτεί «τζείνην την ώρα δεν το έκοψε ο νους μας» είπε χαρακτηριστικά. Στη συνέχεια όμως επανέλαβε σε αρκετές περιπτώσεις ότι ο τρόπος που αποφάσισαν να τοποθετήσουν τα υψόμετρα ήταν σε γνώση των προϊσταμένων του και δεν ήταν από μόνος του που είχε αναλάβει το ρίσκο να ανέβει πάνω σε αυτά χωρίς σκαλωσιές ή σκάλα η οποία όμως δεν ήταν και πρόσφορο μέσο για τη δουλειά που θα έκαμναν εφόσον θα κάρφωναν  «στυλλούθκια» για τα υψόμετρα. Έκρινε όμως ότι θα μπορούσε να κάνει αυτή τη δουλειά και υπό τις υφιστάμενες συνθήκες σκαρφαλώνοντας πάνω στο καλούπι.

Ο Δρ ΜιχλάληςΠηλαβάκης (Μ.Υ.1), ειδικός χειρουργός ορθοπαιδικός για τριάντα χρόνια ως ιδιώτης, τού οποίου δηλώθηκε ότι δεν αμφισβητούνται τα προσόντα του, είχε εξετάσει τον ενάγοντα δύο φορές. Αρχικά στις 8.07.2009 και αργότερα  στις 12.01.2015. Ετοίμασε ιατρικές εκθέσεις και για τις δύο εξετάσεις οιοποίες κατατέθηκαν και σημειώθηκαν ως Τεκμ. 24 και 25 αντίστοιχα, των οποίων υιοθέτησε το περιεχόμενο τους. Κατά την εξέταση του στις 8.07.2009 ο ενάγων του είχε προσκομίσει όλες τις ακτινογραφίες που του είχαν γίνει στο Τμήμα Πρώτων Βοηθειών του Νοσοκομείου. Διαπίστωση του ήταν ότι δεν είχε διαταραχθεί η ανατομία της ποδοκνημικής. Παρόλο ότι του εισηγήθηκαν να παραμείνει στο Νοσοκομείο και να τύχει εκεί αγωγής για το κάταγμα, εντούτοις προτίμησε να πάει σε ιδιώτη ιατρό. Του είχε αναφέρει ότι ο ιατρός του διέγνωσε ότι από παλιό κάταγμα της κλείδας χαλάρωσαν οι βίδες και η πλάκα και έπρεπε να αφαιρεθεί. Έτσι υποβλήθηκε σε δύο επεμβάσεις.  Η μια του πρόσφατου κατάγματος του έσω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής που υπέστη κατά το υπό εξέταση ατύχημα και η άλλη της αφαίρεσης παλαιάς μεταλλικής πλάκας την οποία είχε τοποθετήσει 8 χρόνια προηγουμένως για κάταγμα κλείδας. Αυτή η εγχείρηση και η ανάταξη του έσω σφυρού έγιναν στις 6.06.2009.Με τη συγκατάθεση του τον υπέβαλε σε ακτινογραφία  και διαπίστωσε ότι το κάταγμα του έσω σφυρού είχε αναταχθεί πολύ καλά με μια βίδα έσω σφυρού και ήδη βρισκόταν υπό ομαλή πώρωση. Έφερε πρόσφατη ουλή στη δεξιά κλείδα και νάρθηκα – κινητό του δεξιού καρπού. Ακτινολογικά και κλινικά δεν διαπιστώθηκε οστική κάκωση. Όπως του είχε αναφέρει θα υποβαλλόταν σε MRI. Σχολιάζοντας τον τραυματισμό του ενάγοντος ανέφερε ότι ήταν ένα απλό κάταγμα έσω σφυρού δεξιάς ποδοκνημικής που μπορεί να προκλήθηκε από πτώση.  Εξέφρασε την άποψη ότι τα κατάγματα αυτής της μορφής χειρουργούνται άμεσα μόλις ο ασθενής ελεγχθεί και δοθεί ο απαιτούμενος χρόνος για να προετοιμαστεί μερικές ώρες έως μία ημέρα και αυτό για να μη προκληθεί οίδημα, αιμάτωμα και κακοποίηση των υπερκείμενων μαλακών ιστών. Στην προκείμενη περίπτωση διαπίστωσε ότι είχαν γίνει οι δύο επεμβάσεις τρεις ημέρες αργότερα. Η αφαίρεση της πλάκας των βιδών δεν έχει σχέση με το ατύχημα αυτό.  Εκτίμηση του ήταν ότι σε 3-4βδομάδες θα μπορούσε να αφαιρεθεί ο συνθετικός νάρθηκας και να αρχίσει η κινησιοθεραπεία και προοδευτικά η βάδιση. Ο αναμενόμενος χρόνος ανάρρωσης και επιστροφής του στην εργασία του υπολογίζεται γύρω στους 4 μήνες. Η βίδα συνήθως αφαιρείται μετά τους 12 μήνες και μπορεί να γίνει με απλή τοπική αναισθησία.

            Ο Δρ Μ. Πηλαβάκης είχε εξετάσει τον ενάγοντα και 5 ½ χρόνια  μετά από το ατύχημα. Είχε τεθεί υπόψη του αντίγραφο της γνωμάτευσης του Δρος Ι. Καλούδη με ημερομηνία 4.03.2011 και σχετικά πρόσφατες ακτινογραφίες τόσο της δεξιάς ποδοκνημικής όσο και της δεξιάς πηχεοκαρπικής.  Ο ενάγων του είχε αναφέρει ότι δεν εργάστηκε μετά το ατύχημα στη δουλειά του ούτε και αλλού καθώς του είχε αναφέρει ότι δεν υπάρχουν δουλειές. Νοιώθει ενοχλήσειςστο πόδι όταν τρέχει λόγω της βίδας και ενοχλείται όταν ανυψώνει βάρος στον δεξιό καρπό. Αντικειμενική του εξέταση έδειξε ότι βαδίζει καλά και ότι μπορεί να σταθεί στις μύτες και στις πτέρνες και των δύο ποδιών του και μπορεί να κάνει πλήρες βαθύ κάθισμα. Σε σχέση με το δεξιό άνω άκρο διαπίστωσε με εξέταση του ώμου και του αγκώνα φυσιολογικές κινήσεις με καλή μυϊκή ανάπτυξη. Σε σχέση με την δεξιά πηχεοκαρπική η όψη ήταν φυσιολογική χωρίς οίδημα. Διαπίστωσε μικρή λεπτή χειρουργική ουλή αντίστοιχα με το μέσο της ραχιαίας επιφάνειας. Έλεγχος κινήσεων ραχιαία και παλαμιαία κάμψη πλήρης και ανώδυνη και δύναμη σύσφιξης ικανοποιητική. Σε σχέση με την ποδοκνημική αναφέρει την όψη ως ήρεμη και χωρίς πάχυνση των μαλακών ιστών, χωρίς οίδημα, λεπτή ομαλή ουλή έσω σφυρού, κινήσεις δεξιάς ποδοκνημικής επιτελούνται και είναι φυσιολογικές όπως και της αριστεράς. Γενικά χωρίς αγγειακή ή νευρολογική διαταραχή. Εκφράζει τη γνώμη ότι ο ενάγων υπέστη ένα απλό κάταγμα έσω σφυρού δεξιάς ποδοκνημικής το οποίο αντιμετωπίστηκε με εσωτερική οστεοσύνθεση με βίδα με αποτέλεσμα την ανατομική ανάταξη το οποίο πωρώθηκε στον αναμενόμενο χρόνο. Η λειτουργικότητα της ποδοκνημικής έχει αποκατασταθεί. Σήμερα δεν παρουσιάζει μετατραυματικό τραύμα ή κατάλοιπο. Σε  σχέση με τη μερική ρήξη συνδέσμου ο ίδιος δεν επιβεβαιώνει αναγκαιότητα χειρουργικής θεραπείας. Κλινικά αλλά και ακτινολογικά η λειτουργικότητα είναι φυσιολογική και δεν υπάρχουν μεταταραυματικές αλλοιώσεις.

            Κατά τη μακρά και επίμονη αντεξέταση του ο μάρτυς δεν διαφοροποιήθηκε κατ΄ουσίαν σε οποιανδήποτε από τις πιο πάνω εκφρασθείσες θέσεις του. Σε σχέση με το κόστος αφαίρεσης της βίδας, ανέφερε ότι ο χειρουργός χρεώνει περί τα €500 – €600 και ανάλογα έξοδα για την κλινική και εξαρτάται αν θα γίνει με ολική ή μερική νάρκωση μπορεί να ανέβη στα €1.000= και θα χορηγηθούν στον ασθενή 12 ημέρες άδεια ασθενείας.  

            Ο κ. Μιχάλης Μιχαήλ (Μ.Υ.2), ο οποίος από το 1995 εργάζεται στους εναγόμενους και κατά την περίοδο 2008 – 2010 εργάστηκε στο εργοτάξιο στο Βασιλικό όπου ήταν ο εργοδηγός, το οποίο σημαίνει ότι ήταν ο τέταρτος ιεραρχικά εφόσον η σειρά ιεραρχίας είναι ο διευθυντής του έργου, ο μηχανικός του εργοταξίου, ο τοπογράφος και ο εργοδηγός. Ο εργοδηγός έχει να κάμει με την καθοδήγηση των εργαζομένων πώς να εργάζονται και ευθύνεται και για την ποιότητα του έργου. Το πρόγραμμα όπως εξήγησε βγαίνει από το προηγούμενο βράδυ για κάθε ομάδα εργαζομένων στο εργοτάξιο και οι εργασίες ανατίθενται το πρωί κάθε ημέρας. Γνωρίζει τον ενάγοντα ο οποίος εργαζόταν ως βοηθός τοπογράφος και ο Δημήτρης Δημητρίου ήταν ο αμέσως προϊστάμενος του. Ανέφερε ότι οποιοσδήποτε στο εργοτάξιο αναζητούσε τη βοήθεια του και εφόσον ερχόταν σε επαφή μαζί του, ο ίδιος παρείχε όποια βοήθεια του ζητούσαν. Εξήγησε την εργασία που διεξήγαγε ο ενάγων και ότι αυτός παρόμοια δουλειά με αυτή που έκαμνε όταν συνέβη το ατύχημα είχε ξανακάνει. Το συνεργείο των τοπογράφων όπου δεν μπορούσαν να κάνουν τη δουλειά τους και χρειάζονταν σκαλωσιές εκεί όπου θα εργάζονταν τοποθετούνταν τέτοιες σκαλωσιές. Εργασία σε ύψος απαιτούσε την τοποθέτηση σκαλωσιάς.  Ο ίδιος εκείνη την ημέρα δεν είχε επικοινωνία με τον Δημήτρη Δημητρίου και για να είχε πάει να εργαστεί εκεί θα πρέπει να είχε οδηγίες από τον διευθυντή του έργου. Δεν απέκλεισε να είχαν μιλήσει εκείνο το πρωϊνό για άλλα θέματα αλλά όχι για τη συγκεκριμένη εργασία. Ανέφερε επί λέξει: «…αυστηρά μιλώντας για τη συγκεκριμένη εργασία θα έπρεπε να είχε τοποθετηθεί σκαλωσιά». Παραδέχθηκε ότι ο ίδιος ως εκ της θέσεως του θα έπρεπε να γνωρίζει για θέματα ασφάλειας.

            Ο κ. Κωνσταντίνος Καρατζιάς (Μ.Υ.3) εργάζεται στο Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων στη Λάρνακα στον Κλάδο Επιθεωρήσεων. Κλήθηκε για να παρουσιάσει το φάκελο του ενάγοντος και την αίτηση που υπέβαλε αυτός για να κριθεί ως ανάπηρο πρόσωπο. Του είχε εγκριθεί  επίδομα σωματικής βλάβης από την ημερομηνία του ατυχήματος μέχρι και την 28.02.2010  οπότε κρίθηκε πλέον ικανός για εργασία. Από το ιατροσυμβούλιο κρίθηκε ότι παρουσίαζε αναπηρία 10% και του καταβλήθηκε εφάπαξ ποσό €3.543,00 όπως φαίνεται στο Τεκμ.28 που  αποτελείται από όλα τα σχετικά έντυπα για τα πιο πάνω αιτήματα του ενάγοντος. Ο μάρτυς παρουσίασε και κατατέθηκε ως Τεκμ. 29 την κατάσταση αποδοχών του Δημήτρη Δημητρίου  για το έτος 2009.

            Αντεξεταζόμενος ο μάρτυς, ανέφερε ότι σύμφωνα με την έκθεση του Ιατροσυμβουλίου, ο ενάγων  θα μπορούσε να ασκήσει το επάγγελμα του ανεξάρτητα από το βαθμό της αναπηρίας του όπως είχε κριθεί. Το επίδομα αναπηρίας καθορίζεται με βάσει νομοθεσία.Ο κατάλογος πληρωμών παροχής για επίδομα σωματικής βλάβης φαίνεται στο Τεκμ. 30 το οποίο κατάθεσε. Το επίδομα σωματικής βλάβης παρέχεται για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η περίοδος ανάρρωσης η οποία για τον ενάγοντα καθορίστηκε μέχρι την 28.02.2010. Ανέφερε ακόμα ότι το επίδομα σωματικής βλάβης παρέχεται μέχρι και έξι μήνες και χρειάζεται απόφαση του Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να επεκταθεί για ακόμα έξι μήνες. Μετά υπάρχουν άλλες παροχές όπως αναπηρίας ή ανικανότητας.

            Ο κ. Πέτρος Παλλαρή (Μ.Υ.4), ανέφερε ότι εργαζόταν στους εναγόμενους και ήταν διευθυντής του συμβολαίου με το οποίο εκτελούνταν οι εργασίες στο εργοτάξιο του Βασιλικού όπου συνέβη το ατύχημα του ενάγοντος χωρίς όμως άμεση εμπλοκή στο εργοτάξιο. Διευθυντής του έργου ήταν ο Νεόφυτος Κωνσταντίνου των τριτοδιαδίκων.  Εργολάβος του έργου ήταν κοινοπραξία εταιρειών δηλαδή οι εναγόμενοι και οι τριτοδιάδικοι. Η μαρτυρία του περιστράφηκε και ουσιαστικά αποσκοπούσε στο να δοθεί η εικόνα των σχέσεων των εναγόμενων και των τριτοδιαδίκων και πως ως κοινοπραξία  λειτουργούσαν το συγκεκριμένο εργοτάξιο όπου επισυνέβη το ατύχημα και για την κατανομή των επί μέρους ευθυνών και εργασιών στο εργοτάξιο. Εξήγησε ακόμα πως εκτελούνταν οι συγκεκριμένες εργασίες στις βάσεις που κατασκεύαζαν για τα σιλό. Κατά την αντεξέταση του από τον κ. Γ. Λουκαϊδη καθόρισε την πυραμίδα των υπευθύνων στο εργοτάξιο τοποθετώντας στη κορυφή της την Αγνή Ιερείδου και ακολούθως κατά σειρά τους κ.κ. Νεόφυτο Κωνσταντίνου, Έλλη Γιασεμή και Μιχάλη Μιχαήλ.

            Εκ συμφώνου κατατέθηκε το Τεκμ. 31 και για την αλήθεια του περιεχομένου του όπου φαίνεται ότι έγινε πληρωμή προς τον ενάγοντα του ποσού των €3.715,35σ. το οποίο αντιστοιχεί στις απολαβές του των 3 πρώτων μηνών μετά το ατύχημα, δηλαδή για τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο του 2009. Η πιο πάνω πληρωμή έγινε έναντι της απαίτησης του ενάγοντος.

            Ο κ. Δημήτρης Δημητρίου (Μ.Υ.Τ.1), του οποίου η γραπτή δήλωση σημειώθηκε ως Έγγραφο Β την οποία υιοθέτησε ενόρκως ενώπιον του Δικαστηρίου, ανέφερε ότι είναι τοπογράφος τα τελευταία 25 χρόνια. Κατά τον επίδικο χρόνο εργαζόταν ως υπάλληλος στους τριτοδιάδικους  και του είχε ανατεθεί η διεκπεραίωση των τοπογραφικών εργασιών για την κατασκευή του τερματικού σταθμού του Βασιλικού. Το έργο είχε ανατεθεί στην Κοινοπραξία Εταιρειών ήτοι τους εναγόμενους και τους τριτοδιάδικους. Θα παραλείψω από τη μαρτυρία του όσα σχετίζονται για τη σχέση των εναγόμενων και των τριτοδιαδίκων εφόσον αυτά αφορούσαν το ζήτημα της ευθύνης ενός εκάστου από αυτούς κάτι για το οποίο συμφώνησαν και δήλωσαν, όπως κατέγραψα πιο πάνω. Σε σχέση με τη δική του εργασία κατά τον επίδικο χρόνο, ανέφερε ότι είχε λάβει οδηγίες από τον κ. Μ.Μιχαήλ και την κα Λ. Γιασεμή να βάλει υψόμετρα στο καλούπι στο χώρο όπου έγινε το ατύχημα. Και οι δύο γνώριζαν πολύ καλά τη φύση και το είδος της δουλειάς που τον κάλεσαν να κάμει δηλαδή ότι θα έπρεπε να τοποθετηθούν υψόμετρα σε ύψος, πάνω στο καλούπι, με σκοπό να μπουν τα σίδερα του οπλισμού. Τον ενάγοντα τον έστειλε για να εργαστεί μαζί του ο κ. Μιχάλης Μιχαήλ. Ο τελευταίος, μαζί με την κα Λ. Γιασεμή του υπέδειξαν το χώρο που έπρεπε να εργαστούν χωρίς να του πουν οτιδήποτε σε σχέση με μέτρα ασφάλειας και ούτε τον ρώτησαν πως σκοπεύουν να ανέβουν για να τοποθετήσουν υψόμετρα ούτε τον ρώτησαν αν θα βάλει σκάλα ούτε και του είπαν ότι ο ξυλότυπος δεν ήταν δυνατός και να μη βγουν και να εργαστούν πάνω σε αυτόν, ούτε και του είπαν ότι χρειαζόταν σκαλωσιά για να ανέβουν πάνω. Στο γύρω χώρο δεν υπήρχαν σκάλες και δεν δόθηκαν οδηγίες από τον επιστάτη να μεταφερθούν από την αποθήκη σκάλες. Ο ίδιος συμβούλεψε τους βοηθούς του να φέρουν σκάλα για να μπορέσουν να ανέβουν αλλά κανένας από τους δύο δεν υπάκουσε λέγοντας ότι θα μπορούσαν να ανέβουν στο καλούπι γιατί δεν ήταν ψηλό και η δουλειά ήταν εύκολη.  Τους είπε ξανά για το ζήτημα αυτό αλλά δεν τον άκουσαν. Απέδωσε την ανυπακοή τους στο γεγονός ότι δεν ήταν προϊστάμενος τους και έτσι δεν όφειλαν να τον υπακούσουν. Στη θέση του αυτή επέμεινε και κατά την αντεξέταση του και ανέφερε ότι αυτό το γεγονός το είχε αναφέρει και στην κα Α. Γεωργαράκη η οποία δεν το κατέγραψε στην κατάθεση που της είχε δώσει. Παραδέχθηκε όμως ότι του είχε διαβάσει την κατάθεση που κατέγραψε αλλά δεν του την έδωσε του ίδιου να τη διαβάσει.

            Ο Δρ Ηλίας Γεωργίου (Μ.Υ.Τ.2), ειδικός χειρουργός ορθοπαιδικός – τραυματολόγος, του οποίου επίσης δηλώθηκε ότι δεν αμφισβητούνται τα προσόντα του, παρόλο ότι δεν είχε εξετάσει τον ενάγοντα εντούτοις μελέτησε την ιατρική έκθεση του Δρος Ι. Καλούδη (Τεκμ. 4), την έκθεση του φυσιοθεραπευτή ΚαλλήΚαλλή (Τεκμ. 1) και τις ιατρικές γνωματεύσεις του Δρος Πηλαβάκη (Τεκμ. 24 και 25). Σε σχέση με τη διάγνωση για τους τραυματισμούς που υπέστη ο ενάγων επεσήμανε ότι συμπίπτουν στα ευρήματα τους  και οι δύο ιατροί που τον είχαν εξετάσει ο Δρ Ι. Καλούδης και ο Δρ Μ. Πηλαβάκης. Επρόκειτο για τραυματισμούς στη δεξιά ποδοκνημική άρθρωση και στον δεξιό καρπό. Ειδικότερα σε σχέση με το τραύμα στον καρπό επρόκειτο για μερική  ρήξη συνδέσμου. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από την  μαγνητική τομογραφία που έγινε την 24.07.2009. Πρόκειται για σύνδεσμο που αποτελείται από χιλιάδες ίνες ορατές με μικροσκόπιο. Σε περίπτωση ολικής ρήξεως όλες οι ίνες αποκόπτονται σε περίπτωση μερικής ρήξης μέρος μόνο των ινών αυτών αποκόπτεται.  Ο ενδεδειγμένος τρόπος θεραπείας είναι κατά την άποψη του η ακινητοποίηση του καρπού για περίοδο 5 – 6 εβδομάδες. Μετά την χορήγηση νάρθηκα και ακινητοποίηση, εάν εξακολουθούν να υπάρχουν ενοχλήματα τότε επιβάλλεται η διενέργεια νέας μαγνητικής τομογραφίας για να εκτιμηθεί το αποτέλεσμα της ακινητοποίησης. Στη συνέχεια υπάρχουν δύο σχολές αντιμετώπισης του προβλήματος, όπως ανέφερε.  Η μια σχολή πιστεύει ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω χειρουργική επέμβαση και εξηγεί την πιθανότητα περιοδικών ενοχλήσεων μετά από βαριές χειρωνακτικές δραστηριότητες. Η δεύτερη σχολή προτιμά τη χειρουργική επέμβαση κατά την οποία σταθεροποιείται ο σύνδεσμος με ένα κοχλία. Μετά την επέμβαση ακολουθεί και πάλι περίοδος ακινητοποίησης και ακολούθως χορηγείται φυσιοθεραπεία με σκοπό την ανάκτηση της λειτουργικότητας του καρπού. Προσδιόρισε το χρονικό διάστημα μιας ασφαλούς διάγνωσης τους 3 – 4 μήνες. Με την πάροδο αυτού του διαστήματος θα διδόταν μια αποκρυσταλλωμένη εικόνα της κατάστασης. Η παραπομπή σε φυσιοθεραπευτή γίνεται γραπτώς όπου δίδονται οι οδηγίες του θεράποντος ιατρού και καταγράφεται ο αριθμός των συνεδριάσεων που εισηγείται ο θεράπων ιατρός. Ακολουθεί επανεξέταση του ασθενούς με σκοπό την εκτίμηση της προόδου του μέσω της φυσιοθεραπείας και ανάλογα συστήνεται και πάλι γραπτώς η συνέχιση της. Η αξιολόγηση γίνεται πάντοτε από τον ιατρό και όχι τον φυσιοθεραπευτή. Ο ίδιος θα σύστηνε φυσιοθεραπεία 2 -2 ½ μηνών με συχνότητα 3- 4 φορές την βδομάδα και μετά επαναξιολόγηση καθώς υπάρχουν περιπτώσεις – μικρό ποσοστό – όπου η φυσιοθεραπεία όχι μόνο δεν έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα αλλά μπορεί να δημιουργήσει εντονότερα προβλήματα, γι΄αυτό επιβάλλεται και η επαναξιολόγηση των αποτελεσμάτων της φυσιοθεραπείας. Στην προκείμενη περίπτωση είχαμε συνολική περίοδο φυσιοθεραπείας 8 μηνών. Σχολίασε ότι η αναφορά του Δρος Ι. Καλούδη στην έκθεση του (Τεκμ. 4) ότι: «Η δύναμη της δεξιάς ΠΧΚ και των δακτύλων παρουσιάζεται μειωμένη σε σχέση με το αριστερό, στην ειδική μέτρηση που υποβλήθηκε από τον φυσιοθεραπευτή. Ο φυσιοθεραπευτής στην γνωμάτευση του συστήνει ενδυνάμωση.» Ανέφερε ότι δεν εντόπισε τέτοια αναφορά στο Τεκμ.1 που ήταν η έκθεση του φυσιοθεραπευτή εδώ εξάλλου ανέφερε υπεισέρχεται και ο υποκειμενικός παράγοντας του ασθενή καθώς όσο θέλει μπορεί να σφίξει. Το άλγος επίσης είναι υποκειμενικό εύρημα και δεν υπάρχει αντικειμενικός τρόπος διαπίστωσης του. Παρόμοια και το ζήτημα της ευαισθησίας στη περιοχή έσω σφυρού που αναγράφει ο ιατρός Ι. Καλούδης στο Τεκμ. 4. Ο τραυματισμός στον σύνδεσμο ανήκει στα μαλακά μόρια και όχι στα οστά και η εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας γίνεται όταν έχουμε κάταγμα και ο καρπός στην προκείμενη περίπτωση δεν είχε οποιονδήποτε κάταγμα. Επομένως δεν υπάρχει η απαραίτητη προϋπόθεση πρόγνωσης οστεοαρθρίτιδας λόγω του συγκεκριμένου τραυματισμού διαφοροποιούμενος με όσα ο Δρ Ι. Καλούδης αναφέρει στο Τεκμ. 4 ότι:«Ο ασθενής στο δεξιό καρπό στο μέλλον θα εμφανίσει αρθρίτιδα.»Σε σχέση με την πρόβλεψη του Δρος Ι. Καλούδη ότι: «Στο δεξιό καρπό και κατ΄επέκταση το δεξιό άνω άκρο θα παρουσιάσει μόνιμη λειτουργική αναπηρία σε ποσοστό 20 – 30%.»παρέπεμψε στην προηγούμενη απάντηση του και πρόσθεσε ότι δεν αναμένει ούτε οστεοαρθρίτιδα ούτε και κάποιο ποσοστό αναπηρίας. Σε σχέση δε με τον τραυματισμό στο κάτω άκρο σχολίασε ότι επειδή το κάταγμα ήταν ενδοαρθρικό σαν τέτοιο δικαιολογεί την πιθανότητα - όχι βεβαιότητα – εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας, όμως η θεραπεία που έτυχε την απομακρύνει στο απώτερο μέλλον και ένα τέτοιο σύμπτωμα θα είναι βραδείας εξέλιξης. Σε κάθε περίπτωση δεν θα αφορά ολόκληρη την ποδοκνημική άρθρωση αλλά θα είναι εντοπισμένη στο σημείο του κατάγματος του έσω σφυρού και μόνο, και αυτή δεν θα οφείλεται μόνο στον τραυματισμό αλλά και στη φυσική φθορά που υπόκειται κάθε άνθρωπος. Σε σχέση με την αναγκαιότητα αφαίρεσης του κοχλία, ανέφερε ότι τα μεταλλικά προσθετικά μπορεί να παραμείνουν εφόρου ζωής με την προϋπόθεση ότι δεν ενοχλούν. Η διαδικασία της αφαίρεσης του γίνεται με μικρή τομή του δέρματος μετά από τοπική αναισθησία και μια τέτοια επέμβαση δεν κοστίζει πάνω από €500,00. Το γεγονός δε ότι ο ενάγων μέχρι σήμερα δεν έχει αφαιρέσει αυτή τη βίδα μετά την πάροδο 5 και πλέον χρόνων κατά την άποψη του ανήκει στην κατηγορία εκείνων των ανθρώπων που μπορούν να φέρουν αυτό το μεταλλικό προσθετικό εφόρου ζωής. Σε σχέση με την άδεια ασθενείας που έλαβε ο ενάγων με βάσει τα ιατρικά πιστοποιητικά που μελέτησε και τη διάρκεια της φυσιοθεραπείας θα έβλεπε ότι αυτή δικαιολογείτο με τη λήξη της φυσιοθεραπείας του τον Μάρτιο του 2010. Σε σχέση με τον χαρακτηρισμό που δίδει ο Δρ Ι. Καλούδης στις κακώσεις που υπέστη ο ενάγων στο ατύχημα ως «σοβαρές», ανέφερε ότι ο ίδιος δεν θα χρησιμοποιούσε αυτόν τον χαρακτηρισμό εφόσον σε συχνότητα τα κατάγματα αυτής της μορφής του έσω σφυρού  καταλαμβάνουν σύμφωνα με τις στατιστικές τη δεύτερη θέση. Είναι ο ίδιος μηχανισμός πρόκλησης με ένα «στραβοπάτημα», όπως είπε χαρακτηριστικά. Ούτε και ο τραυματισμός στον σύνδεσμο του καρπού – μερική ρήξη – χωρίς κάταγμα, θα μπορούσε να καταταγεί στην κατηγορία των σοβαρών τραυματισμών. Ούτε η κλινική ούτε η αντικειμενική εξέταση δικαιολογεί την πρόκληση επαγγελματικής επιβάρυνσης  όπως αναφέρει στην έκθεση του ο Δρ Ι. Καλούδης.

            Κατά την αντεξέταση του ο μάρτυς δεν απέκλεισε ήπιας μορφής ενοχλήματα του ενάγοντος κατά την καταπόνηση, όπως για παράδειγμα σε βάδιση σε ανώμαλο έδαφος, στο κυνήγι ή βαριά χειρωνακτική εργασία, χωρίς όμως να χρήζει περαιτέρω θεραπείας εφόσον η αποκατάσταση επέρχεται από μόνη της. Ανέφερε περαιτέρω ότι με την αλλαγή του καιρού θα παρουσίαζε ήπιας μορφής ενοχλήματα και ότι  αυτό ισχύει για το πόδι, για δε το χέρι θα είναι ακόμα πιο ήπιας μορφής. Παρέμεινε δε σταθερός στις θέσεις που εξέφρασε και προς επίρρωση τους προέβη σε ανάλογα σχόλια της ιατρικής γνωμάτευσης του Δρος Ι. Καλούδη. Απέρριψε την άποψη ότι σε ακτινογραφία  που του υποδείχθηκε φαίνεται αρχόμενη οστεοαρθρίτιδα αλλά η προσωπική του άποψη είναι ότι παρουσιάζει μικρή ασβεστοποίηση η οποία οφείλεται σε επαφή που είχε το αρθροσκόπιο με το  συγκεκριμένο σημείο.   Κατατέθηκαν δύο ακτινογραφίες ως Τεκμ. 32 (α) και 32(β) τις οποίες και σχολίασε ο μάρτυς εμμένοντας στην πιο πάνω άποψη του.  Η ασβεστοποίηση ανέφερε παραμένει σταθερή και δεν εξελίσσεται σε οστεοαρθρίτιδα.

ΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ:

            Οι ευπαίδευτοι συνήγοροι όλων των μερών στις εμπεριστατωμένες αγορεύσεις τους έκαναν αναφορά στην δοθείσα μαρτυρία τόσο αυτή που αφορούσε το ζήτημα της ευθύνης όσο και αυτή των συνεπειών του τραυματισμού του ενάγοντος και των δαπανών τις οποίες υπέστη ή απώλεια των  εισοδημάτων του και έκαναν ιδιαίτερη αναφορά στις αποζημιώσεις που αν βρεθεί ευθύνη των εναγομένων θα πρέπει να του αποδοθούν. Οι αναφορές τους βέβαια στη μαρτυρία, όπως είναι φυσικό, ήταν όπως η κάθε πλευρά την αντιλήφθηκε υποστηρίζουσα κατά την αντίληψη τους τις αντίστοιχες θέσεις τους. Εισηγήθηκαν σε παραπομπή σε ικανή νομολογία και αυθεντίες - στις οποίες θα γίνει αναφορά μεταξύ άλλων στη συνέχεια - η μεν πλευρά του ενάγοντος ότι η ευθύνη για την πρόκληση του ατυχήματος θα πρέπει να βρεθεί ότι βαραίνει την πλευρά των εναγομένων η δε πλευρά των εναγομένων ότι εφόσον φάνηκε από μαρτυρία όπως την ερμήνευσαν ότι ο ενάγων ενήργησε αυτόβουλα και χωρίς να αναμένει το στήσιμο της σκαλωσιάς, όπως συνέβαινε σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις, θα πρέπει να βρεθεί αυτός υπαίτιος του ατυχήματος ή τουλάχιστον να του αποδοθεί ένα μεγάλο ποσοστό συντρέχουσας ευθύνης. Εάν δε ήθελε βρεθεί ότι οι εναγόμενοι φέρουν ευθύνη, τότε αυτή θα πρέπει να επιμεριστεί μεταξύ τους και των τριτοδιαδίκων κατά το ποσοστό που συμφώνησαν μεταξύ τους.

Μελέτησα τις γραπτές αγορεύσεις όσο και τις επισημάνσεις που έγιναν προφορικά με προσοχή, αυτές ήταν αρκούντως υποβοηθητικές στο έργο του Δικαστηρίου και όπου κριθεί αναγκαίο στη συνέχεια κατά την ανάλυση που θα ακολουθήσει θα γίνει ειδικότερη αναφορά σε αυτές.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ - ΕΥΡΗΜΑΤΑ:

Είχα την ευκαιρία να δω, να ακούσω και να παρακολουθήσω με προσοχή τους μάρτυρες που κατάθεσαν για όλους τους διαδίκους στην ζωντανή ατμόσφαιρα της δίκης. Παρακολούθησα τον τρόπο που απαντούσαν στις διάφορες ερωτήσεις που τους υποβλήθηκαν,  το καλό μνημονικό τους και γενικά τη συμπεριφορά τους στο εδώλιο του μάρτυρος (βλ. C&A Pelekanos Assoc.Ltd v. Πελεκάνου, (1999) 1 ΑΑΔ σελ. 1273, στις σελ. 1280 -1281). Για τον τρόπο αντίκρισης μιας μαρτυρίας έχω περαιτέρω υπόψη μου τα όσα λέχθηκαν στην υπόθεση Ομήρου v. Δημοκρατίας, (2001) 2 ΑΑΔ 506, ότι δηλαδή η αξιολόγηση της μαρτυρίας ενός μάρτυρος πρέπει να γίνεται με βάση το περιεχόμενο, την ποιότητα, την πειστικότητα και τη σύγκριση της με την υπόλοιπη μαρτυρία. Λαμβάνω επίσης υπόψη τα όσα έχουν λεχθεί από τον έντιμο κ. Σ. Ναθαναήλ, Δ.  πάνω στο ίδιο ζήτημα της αξιολόγησης της μαρτυρίας στην υπόθεση Γεώργιος & Σπύρος ΤσαπήΛτδv. Πολυβίου, (2009) 1 ΑΑΔ 339 όπου λέχθηκαν τα ακόλουθα: «Έχει υποδειχθεί κατ' επανάληψη ότι είναι ανάγκη μια μαρτυρία να τίθεται στη βάσανο της αξιολόγησης από απόψεως περιεχομένου και να μην γίνεται αποδεκτή ή να απορρίπτεται με μόνο την εξωτερική εντύπωση που προκαλεί ο μάρτυρας στο Δικαστήριο. (Αντωνίου v. Αστυνομίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 766 και Βούτουνος v. Αστυνομίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 71). Η αξιολόγηση μιας μαρτυρίας είναι λεπτό και δύσκολο έργο και το Δικαστήριο θα πρέπει να δίνει πάντοτε επαρκείς λόγους για την αποδοχή ή απόρριψη αυτής, με γνώμονα όχι μόνο την καθ' αυτή εξωτερική εμφάνιση της μαρτυρίας του στο εδώλιο, αλλά και σε συσχετισμό με τα υπόλοιπα στοιχεία της δίκης, είτε αυτά προέρχονται από άλλη ζώσα μαρτυρία, είτε από τεκμήρια. Έχει εξηγηθεί στη Χρίστου v. Ηροδότου κ.ά.,(2008) 1 Α.Α.Δ. 676, ότι:«... πρέπει να αποφεύγονται χαρακτηρισμοί που δυνατό να δίνουν την εντύπωση ότι το Δικαστήριο επηρεάστηκε από τη δική του καθαρά προσωπική άποψη για το χαρακτήρα του διαδίκου, έξω από κάθε μέτρο ορθής, δίκαιης και φλεγματικής αντιμετώπισης της ενώπιον του διαφοράς. Με φειδώ πρέπει να καταγράφεται οτιδήποτε αγγίζει τον παρουσιαζόμενο στη δίκη χαρακτήρα από διάδικο ή μάρτυρα. Η ανθρώπινη εμπειρία διδάσκει ότι ένας ευγενής και ήπιος μάρτυρας, δεν είναι κατ' ανάγκην και ειλικρινής. Και το αντίθετο. Ένας υπερβολικά διαχυτικός ή αναστατωμένος μάρτυρας μπορεί να ορμάται από μια πλειάδα αιτιών, χωρίς να είναι ανειλικρινής.» Στην υπόθεση Σάντης v. Χατζηβασιλείου κ.ά.,  (2009) 1 Α.Α.Δ. 288, τονίστηκε η αναγκαιότητα ακόμη και στην περίπτωση που μάρτυρας εντυπωσιάζει θετικά το Δικαστήριο, να καταγράφονται οι λόγοι της θετικής αυτής αποκόμισης ώστε να παραμένουν κατά νουν καθ' όλη τη διάρκεια του έργου της αξιολόγησης της υπόθεσης, ως ασφαλιστική δικλείδα για τη σφαιρική αντιμετώπιση της αξιολόγησης των διαδίκων και των μαρτύρων τους.

            Η προσπάθεια μου θα διαλαμβάνει περαιτέρω τη σύγκριση και αντιπαραβολή της προφορικής μαρτυρίας, τις παραδοχές και αρνήσεις των μαρτύρων  σε  συσχετισμό με την έγγραφη μαρτυρία που τέθηκε ενώπιον μου, την οποία έχω εξετάσει και μελετήσει με προσοχή, και σε συσχετισμό ασφαλώς με το περιεχόμενο των εγγράφων προτάσεων  (βλ. PhipsononEvidence 14^η έκδοση (1990) Παρ. 12 – 20  καιΛάρκου κ.α. v. Παναγή, (1996) 1 ΑΑΔ 80, Ζαβρούv. Χαραλάμπους, (1996) 1 ΑΑΔ 447).

Στη διεργασία διάπλασης ευρημάτων γεγονότων, έλαβα υπόψη την ύπαρξη ή παράλειψη αντεξέτασης σε ουσιώδη μέρη της μαρτυρίας με γνώμονα τον γενικό κανόνα ότι η παράλειψη αντεξέτασης μάρτυρος είτε σε ουσιώδες μέρος της μαρτυρίας του είτε σε σχέση με ισχυρισμούς που εκπηγάζουν από τη δικογραφία, ισοδυναμεί κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις με αποδοχή τους (βλ. Aloupou and another  v. Hajigeorgiou and Another and the Attorney General of the Republic (1984)  CLR 475). Δεν θα πρέπει επίσης να διαφεύγει της προσοχής, ότι η απουσία αντεξέτασης δυνατό να μην αποσείσει, αφ΄εαυτής, το όποιο βάρος απόδειξης που έχει η κάθε πλευρά να αποσείσε σε σχέση με τα επίδικα γεγονότα (βλ. Πιττάληκ.ά. v. IaniraEnterprisesLtdκ.α., (1997) 1 ΑΑΔ 814).

            Τέλος, θα λάβω  υπόψη μου τις επισημάνσεις που έγιναν από τους ευπαίδευτους συνηγόρους των διαδίκων κατά τις τελικές τους  αγορεύσεις όπου ανάλυσαν  τη μαρτυρία, κατά τον τρόπο βέβαια που η κάθε πλευρά την αντιλήφθηκε,  και τις θέσεις ή απόψεις  τους επί της νομικής πτυχής της υπόθεσης και την ερμηνεία που η κάθε πλευρά προσέδωσε σε αυτή.

            Έχοντας όλα τα πιο πάνω κατά νουν αισθάνομαι ότι  είμαι έτοιμος για την  αξιολόγηση της μαρτυρίας. Πριν προχωρήσω με την αξιολόγηση αυτής που αφορά τα επί μέρους ζητήματα, εξ αρχής τοποθετούμαι ότι αποδέχομαι πλήρως την μαρτυρία της κας Αναστασίας Γεωργαράκη (Μ.Ε.3), η οποία με όλες τις αδυναμίες που θα μπορούσε να παρουσιάσει μια διερεύνηση εργατικού ατυχήματος που ανέλαβε η ίδια τρεις μήνες μετά που αυτό είχε συμβεί και χωρίς να διενεργήσει επί τόπου εξέταση της σκηνής, εφόσον πλέον δεν θα είχε νόημα καθώς το ατύχημα γνωστοποιήθηκε στην υπηρεσία της με καθυστέρηση και στην ίδια ανατέθηκε η διερεύνηση του πολύ καθυστερημένα, εντούτοις με βάσει τις καταθέσεις που έλαβε από πρόσωπα που εμπλέκονταν με τον άλφα ή βήτα τρόπο στο εργοτάξιο[(Τεκμ. 23 (α) – (ζ)],τις οποίες είχα την ευκαιρία να μελετήσω εφόσον τέθηκαν ενώπιον μου και με σκοπό και μόνον τον έλεγχο της ακρίβειας των αναφορών της στην έκθεση της (Τεκμ.19) σε αποσπάσματα των οποίων εξάλλου παρέπεμψε κατά τη διάρκεια της μαρτυρίας της ενώπιον του Δικαστηρίου,κρίνω ότι αυτή ήταν αντικειμενική σε όσα συμπερασματικά κατέγραψε σε αυτή. Οι καταγραφές της επομένως στην έκθεση της, όπως τις κατέγραψα πιο πάνω κατά την παράθεση της μαρτυρίας της καθίστανται ταυτόχρονα και ευρήματα μου. Ως τυπική και ανεξάρτητη χαρακτηρίζω και την μαρτυρία που δόθηκε από την καΜαρίτσαΓερολέμου (Μ.Ε.5)  και τον κ. Κωνσταντίνο Καρατζά (Μ.Υ.3)του Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λάρνακας. Αποδέχομαι τη μαρτυρία τους και είναι σημαντική ως προς τα ζητήματα  των ωφελημάτων και άλλων επιδομάτων, αδειών ασθενείας και ποσοστού αναπηρίας και άλλα ζητήματα που  εμπίπτουν στη γνώση τους ως εκ της ιδιότητας τους.  Η μαρτυρία τους είναι χρήσιμη και θα βοηθήσει στον καθορισμό και προσδιορισμό των αποζημιώσεων που θα επιδικασθούν.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ:

Για το ζήτημα της ευθύνης, η οποία πλέον περιορίζεται  να εξεταστεί σε αυτή μεταξύ του ενάγοντος και των εναγομένων εφόσον η ευθύνη μεταξύ των εναγόμενων και των τριτοδιαδίκων έχει συμφωνηθεί,  εκτός από τη μαρτυρία του ίδιου του ενάγοντος θα εξεταστεί και αυτή  της κας Αναστασίας Γιωργαράκη (Μ.Ε.3) του  Γραφείου Επιθεώρησης Εργασίας,  από πλευράς δε των εναγομένων αυτή του  κ. Μιχάλη Μιχαήλ (Μ.Υ.2), που ήταν ο  εργοδηγός - επιστάτης στο εργοτάξιο και  του κ.  Πέτρου Παλλαρή (Μ.Υ.3) τότε Διευθυντή Συμβολαίου του έργου.

Στην υπόθεση Νικήτα ν.MEDCONCONSTRUCTIONLIMITED κ.α., (1997) 1 Α.Α.Δ. 643  γίνεται εκτενής αναφορά από το Ανώτατο Δικαστήριο στις νομικές αρχές που διέπουν τη σχέση μεταξύ εναγόμενου και τριτοδιάδικου.  Παραπέμπω στα ακόλουθα σχετικά αποσπάσματα από την εν λόγω απόφαση:

«Η διαδικασία τριτοδιάδικου αντλεί την προέλευση της από τη Δ.16 των παλαιών Αγγλικών Διαδικαστικών Κανονισμών, των οποίων οι βασικές πρόνοιες είναι όμοιες με τις πρόνοιες της δικής μας Δ.10. Η διαδικασία αυτή δημιουργήθηκε στην Αγγλία με το Νόμο JudicatureAct1873 και θεωρήθηκε ότι ήταν μια διαδικασία ανάλογη με αγωγή, που καταχωρείτο από τον εναγόμενο σε υπάρχουσα αγωγή εναντίον του τριτοδιαδίκου. Ο εναγόμενος σε τέτοια περίπτωση εθεωρείτο ενάγων και ο τριτοδιάδικος εναγόμενος. Επομένως, η Ειδοποίηση Τριτοδιάδικου υπέχει μορφή αγωγής του εναγόμενου εναντίον του τριτοδιαδίκου (βλ. McCheanev.Jyles (1992)  Ch.D.287). Μετά την επίδοση της Ειδοποίησης Τριτοδιαδίκου, ο τριτοδιάδικος καθίσταται διάδικος στην αγωγή αυτή και έχει τα ίδια δικαιώματα σχετικά με την υπεράσπιση του ως εάν να είχε εναχθεί με κανονική αγωγή από τον εναγόμενο.Οτριτοδιάδικος όμως, δεν είναι εναγόμενος στην υφιστάμενη αγωγή του ενάγοντα εναντίον του εναγόμενου, εκτός αν ο ενάγων αποφασίσει και τον καταστήσει συνεναγόμενο.  Η διαδικασία τριτοδιαδίκου είναι εντελώς ξεχωριστή και ανεξάρτητη διαδικασία από την προϋπάρχουσα αγωγή (Βλ. Stott v. West Yorkshire Road Car Co. [1971] 3 All E R 534, Annual Practice 1958, σελ.381 κ.ε.).

Σκοπός της διαδικασίας Τριτοδιαδίκου είναι η αποφυγή πολλαπλότητας αγωγών, η αποφυγή εξόδων, η δέσμευση του τριτοδιάδικου με το αποτέλεσμα αγωγής μεταξύ ενάγοντος και εναγομένου και η δυνατότητα απόφασης επί του θέματος που σχετίζεται με τη διαδικασία τριτοδιάδικου αμέσως μετά την απόφαση στην αγωγή, για να μην είναι  αναγκασμένος ο εναγόμενος να περιμένει να αποδείξει την αξίωσή του εναντίον του τριτοδιάδικου με άλλη αγωγή ενώ ο ενάγων θα έχει την ευκαιρία να εκτελέσει την απόφαση εναντίον του. Η αρχή αυτή διατυπώθηκε στη σημαντική για την εποχή απόφαση στην υπόθεση BarclaysBankv. Tom[1923 ]1KB 221στη σελ. 226. Αυτή η αρχή ακολουθήθηκε αργότερα από την TheNormar [1968]1AllE.R. 753 και την ChatsworthInvestmentsv. AmocoLtd [1968] 3 AllE.R. 357.»

Και στη συνέχεια:

«…ο τριτοδιάδικος ήταν ελεύθερος να αντεξετάσει τους μάρτυρες του εφεσείοντα επί του θέματος της ευθύνης όπως και το έπραξε… Μια τέτοια ενέργεια ή συμπεριφορά δεν κατέστησε τον τριτοδιάδικο εναγόμενο στην αγωγή, ούτε μπορεί να θεωρηθεί άδεια υπεράσπισης στην αγωγή, έστω και αν η αντεξέταση των μαρτύρων του εφεσείοντα από τον τριτοδιάδικο επεκτάθηκε και σε άλλα θέματα που ήταν έξω από τα επίδικα θέματα μεταξύ της εφεσίβλητης και τριτοδιάδικου, που έπρεπε να αποφευχθούν. To βάρος απόδειξης της ευθύνης της εφεσίβλητης το έφερε ο εφεσείων και οποιαδήποτε μαρτυρία δόθηκε από πλευράς τριτοδιαδίκου έστω και αν προέκυψε από την αντεξέταση του δικηγόρου του εφεσείοντα, ήταν μαρτυρία που σχετιζόταν και περιοριζόταν στο θέμα της ευθύνης του τριτοδιάδικου έναντι της εφεσίβλητης για αποζημίωση ή συνεισφορά με βάση τη μεταξύ τους συμφωνία, που ήταν και το επίδικο θέμα στη χωριστή διαδικασία τριτοδιαδίκου και δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί όσο ευνοϊκή και αν ήταν για τον εφεσείοντα για να αποδείξει αυτός την υπόθεση του στην αγωγή του εναντίον της εφεσίβλητης.»

Έχοντας λοιπόν υπόψη τις πιο πάνω αρχές για τον τρόπο αξιολόγησης της μαρτυρίας και ειδικότερα για το πως αντικρίζεται αυτή που προσφέρεται σε υπόθεση όπου υπάρχει τριτοδιάδικος, θα προχωρήσω στην αξιολόγηση της ενώπιον μου προσφερθείσας μαρτυρίας σε συνδυασμό με τη νομική πτυχή που διέπει τα επίδικα ζητήματα.Τοποθετούμαι από την αρχή και με όλο τον σεβασμό,ότι δε με βρίσκει σύμφωνο η άποψη και εισήγηση του κ. Γ. Λουκαϊδη ότι το Δικαστήριο δεν θα πρέπει να λάβει υπόψη του μαρτυρία που προέκυψε από αντεξέταση  που υποβλήθηκαν οι μάρτυρες του ενάγοντος από την ευπαίδευτο συνήγορο των τριτοδιαδίκων. Η διαδικασία όπως διεξήχθη ήταν κατά την άποψη μου ορθή  εφόσον δεν υπήρχαν διαφορετικές οδηγίες του Δικαστηρίου ως προς τον τρόπο διεξαγωγής της, όπως κρίθηκε και στην πιο πάνω υπόθεση Νικήτα v. Medcon, και εξάλλου θα πρόσθετα ότι ήταν αναφαίρετο δικαίωμα της πλευράς των τριτοδιαδίκων να αμφισβητήσουν τις θέσεις του ενάγοντος και να του καταλογίσουν ευθύνη, αμέλεια και παράβαση νομίμου καθήκοντος του και να επικαλεστούν συντρέχουσα ευθύνητουγια το ατύχημα που υπέστη – όπως εξάλλου το κάμνουν στο δικόγραφο τους – χωρίς η πλευρά των εναγόντων να είχε ζητήσει τη διαγραφή των σχετικών ισχυρισμών, όσο και τους τραυματισμούς και τις ζημιές που επικαλείται ότι υπέστη και ανάλογα τις αποζημιώσεις που αξιώνει ο ενάγων, εφόσον στο τέλος θα κληθούν να αποζημιώσουν πλήρως ή και να συνεισφέρουν σε αυτές, τις οποίες εν πάση περιπτώσει επίσης αρνούνται στο δικόγραφο τους.

Όμως σε ότι αφορά την ευθύνη, ο ενάγοντας, κατά την πιο πάνω νομολογία, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την μαρτυρία του μάρτυρος των τριτοδιαδίκων  κ. Δημήτρη Δημητρίου (Μ.Υ.Τ. 1), για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό περί ύπαρξης αμέλειας των εναγομένων ούτε και να προβεί σε αναφορά στη συμφωνία μεταξύ εναγόμενων και τριτοδιαδίκων ότι οποιαδήποτε τυχόν ευθύνη βρεθεί για τους εναγόμενους αυτή θα επιμεριστεί μεταξύ εναγομένων και τριτοδιαδίκωνσε ποσοστό αντίστοιχα 70% και 30%, κάτι το οποίο όμως κάμνει ο ευπαίδευτος συνήγορος του ενάγοντος χαρακτηρίζοντας τη  διαδικασία που ακολουθήθηκε με την προσεπίκληση τριτοδιαδίκου ως κίβδηλη διαδικασία (cham) χωρίς περιεχόμενο. Ασφαλώς και ο συμφωνηθείς δε επιμερισμός δεν επηρεάζει με οποιοδήποτε τρόπο την Υπεράσπιση των εναγομένων όπως ασφαλώς και την ενδεχόμενη ευθύνη τους έναντι του ενάγοντος.

Το ερώτημα που καλείται να απαντήσει το Δικαστήριο στις περιπτώσεις εργατικών ατυχημάτων είναι το κατά πόσο ο εργοδότης παρέβηκε το καθήκον της άσκησης εύλογης φροντίδας για την περιφρούρηση των εργοδοτουμένων του από κινδύνους τους οποίους μπορεί να προβλέψει και τους οποίους έχει την υποχρέωση αλλά και τη δυνατότητα να αποτρέψει.

Με βάση την δοθείσα μαρτυρία οι ενάγοντες παρείχαν επί τόπου επίβλεψη των εργασιών τόσο από την Μηχανικό κα ΛένιαΓιασουμή όσο και από τον επιστάτη κ. Μιχάλη Μιχαήλ (Μ.Υ.1) και οι δύο υπάλληλοι των εναγόμενων.  Διευθυντής του Έργου ήταν ο Νεόφυτος Κωνσταντίνου, υπάλληλος της Zemco (τριτοδιαδίκων).  Ο επιστάτης Μιχάλης Μιχαήλ (Μ.Υ.1), κατά το χρόνο του ατυχήματος ήταν μαζί με την ΛένιαΓιασουμή σε άλλο σημείο του εργοταξίου. Το ότι στο εν λόγω εργοτάξιο υπήρχε σχέδιο ασφάλειας δεν αμφισβητήθηκε και αυτό επιβεβαιώθηκε και από την κα Α. Γεωργαράκη (Μ.Ε.3). Η εισήγηση της ευπαίδευτης συνηγόρου των εναγομένων όπως τέθηκε, ότι δηλαδή: «Αναμενόταν η συμπλήρωση των εργασιών από τους καλουψιήδες για να ακολουθήσει ο καθαρισμός του χώρου για να στηθούν οι σκαλωσιές που θα χρησιμοποιούσε το συνεργείο του τοπογράφου.»δεν συνάδει με τη δοθείσα μαρτυρία. Μπορεί  αυτή να ήταν η προβλεπόμενη οργάνωση και η σειρά εργασίας που ακολουθείτο στο εργοτάξιο στην κατασκευή των προηγούμενων βάσεων των σιλό.  Η μαρτυρία όμως φανερώνει ότι αυτά δεν ακολουθήθηκαν  στην προκείμενη περίπτωση και δεν υπήρχαν κατά την κα Α. Γεωργαράκη(Μ.Ε.3) «συλλογικά μέτρα προστασίας για την πρόληψη πτώσεως προσώπων από ύψος.»Θα αναφερθώ αμέσως σε χαρακτηριστικά σημεία από τη μαρτυρία την οποία αποδέχομαι και που καταδεικνύουν την πιο πάνω παράλειψη εκ μέρους των εναγομένων που συντελέστηκε από μέρους του κ. Μιχάλη Μιχαήλ και της καςΛένιας Γιασεμή που είχαν εκ μέρους των εναγομένων την ευθύνη ελέγχου για την ύπαρξη και εφαρμογή των μέτρων ασφάλειας και υγείας στο εργοτάξιο:

(α) Προκύπτει από τη μαρτυρία του ενάγοντος γι΄αυτό το ζήτημα ότι υπήρξε τουλάχιστον ολιγωρία από μέρους του κ. Μ. Μιχαήλ (Μ.Υ.2) στο να φροντίσει να τοποθετηθεί σκαλωσιά στη βάση όπου θα τοποθετούσαν υψόμετρα εκείνη την ημέρα. Θυμίζω ότι το πρόγραμμα εργασίας εκπονείτο από το προηγούμενο βράδυ και δίδονταν οδηγίες στους εργαζόμενους το πρωινό κάθε εργάσιμης ημέρας, επομένως  ο κ. Μ. Μιχαήλ όπως και η κα Λ. Γιασεμή γνώριζαν για  την εργασία που θα εκτελούσε το συνεργείο τοπογράφων στη βάση για το σιλό και ήταν η πρώτη δουλειά που θα έκαναν εκείνη την ημέρα. Επ΄αυτού αποδέχομαι τη μαρτυρία του ενάγοντος.

(β) Η παραδοχή του κ. Μ. Μιχαήλ (Μ.Υ.2), ο οποίος ανέφερε ότι ο ενδεδειγμένος τρόπος τοποθέτησης των υψομέτρων στο συγκεκριμένο σημείο όπου προκλήθηκε το ατύχημα ήταν η εφαρμογή σκαλωσιάς και η τοποθέτηση ασφαλούς δαπέδου εργασίας, κάτι που κατά γενική παραδοχή είχε γίνει με όλες τις προηγούμενες βάσεις.

Η ευπαίδευτος συνήγορος των εναγομένων τελειώνει την πιο πάνω εισήγηση της με τα εξής: «Υπήρχε όμως και η υποχρέωση στους προϊστάμενους των ομάδων να εφαρμόζουν το σύστημα εργασίας του εργοταξίου.»Συμφωνώ με τα πιο πάνω και θα πρόσθετα επιπλέον ότι και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι έχουν τέτοια υποχρέωση οι οποίοι δεν θα πρέπει να  αναλαμβάνουν εργασία η οποία ενέχει κινδύνους ή πρωτοβουλία εκτέλεσης τέτοιας εργασίας, παραγνωρίζοντας τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία τους.  Ο ίδιος ο ενάγων παραδέχθηκε στην αντεξέταση του ότι είχαν ρητές οδηγίες από την κα Αγνή Ιερείδου και τους προϊσταμένους του ότι όταν ήταν να εργαστούν σε ύψος θα έπρεπε ανάλογα να χρησιμοποιούν σκάλα ή σκαλωσιές (βλ. μαρτυρία πιο πάνω στη σελ.13). Στη συγκεκριμένη περίπτωση ανέφερε ότι δεν είχε σκαλωσιές. Ενδεχόμενη όμως χρησιμοποίηση σκάλας θα μείωνε τον κίνδυνο που θα διέτρεχε και τέτοιες υπήρχαν στο εργοτάξιο και δεν αναζητήθηκαν για να χρησιμοποιηθούν.

Ο Δημήτρης Δημητρίου (Μ.Υ.Τ.1), ως έμπειρος τοπογράφος (με υπηρεσία σε αυτόν το τομέα για 25 χρόνια περίπου), γνώριζε τη μέθοδο εργασίας για την τοποθέτηση υψομέτρων στις βάσεις των σιλό όταν αυτή θα εκτελείτο σε ύψος που ήταν με τη χρήση σκαλωσιάς. Αυτός ήταν ο ενδεδειγμένος τρόπος εκτέλεσης της συγκεκριμένης εργασίας, οποιοσδήποτε άλλος είτε με το «σκαρφάλωμα» του ενάγοντος και του συναδέλφου του πάνω στον ξυλότυπο, του οποίου ο προορισμός και η χρήση ήταν εντελώς διαφορετικός από του να χρησιμοποιηθεί ως ασφαλές  δάπεδο  εργασίας είτε με την εξασφάλιση και χρήση σκάλας και πάλι για το ύψος όπου θα γινόταν η εργασία ήταν απαγορευτική. Δεν μπορεί κάποιος εργάτης να κρέμεται σε μια σκάλακαι να καρφώνει «στυλλούθκια» σε ύψος 2 ½  - 3 ½ μέτρα που θα χρησίμευαν ως υψομετρικά σημεία, όπως ανέφερε και ο ίδιος ο ενάγων. Τόσο ο ενάγων όσο και ο Δημήτρης Δημητρίου που ήταν ο άμεσα προϊστάμενος του αποφάσισαν να  εργαστούν χωρίς να εφαρμοστεί το σύστημα ασφάλειας και εργασίας και να σκαρφαλώσουν οι βοηθοί τοπογράφοι στο καλούπι της βάσης του σιλό χωρίς την τοποθέτηση σκαλωσιάς για την τοποθέτηση υψομέτρων.  Ο ενάγωνανέλαβε τον κίνδυνο να σκαρφαλώσει στα ξύλινα καλούπια από τα οποία υπήρχε κίνδυνος πτώσης είτε συνεπεία απώλειας ισορροπίας λόγω μη ικανοποιητικού δαπέδου εργασίας  είτε λόγω σπασίματος ή ξεκαρφώματος οποιουδήποτε από τα καλούπια. Τα καλούπια, κατά τη μαρτυρία, δεν ήταν κατασκευασμένα για να σκαρφαλώνουν σε αυτά οι εργάτες και να εκτελούν εργασία πάνω σε αυτά ούτε και υπήρχε καθήκον στους εναγόμενους να κατασκευαστούν τα καλούπια με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ασφαλή για την χρήση τους ως στήριγμα από τους βοηθούς τοπογράφους ή άλλο υπάλληλο του εργοταξίου, αφού με βάση το σύστημα εργασίας, αν τοποθετούνταν σκαλωσιές δεν προέκυπτε τέτοια ανάγκη. Ήταν φανερή η προσπάθεια του κ. Δ. Δημητρίου να επιρρίψει σε άλλους την όποια δική του ευθύνη για το ατύχημα που υπέστη ο ενάγων στον οποίο ήταν αυτός που ανέθεσε τη συγκεκριμένη εργασία. Τα όσα υποστήριξε στην γραπτή του δήλωση ότι: «Ο κύριος Μιχαήλ και η κυρία Γιασεμή μου υπέδειξαν το χώρο που θα εργαστούμε αλλά δεν μου είπαν τίποτε για τα μέτρα ασφαλείας και ούτε με ρώτησαν πως σκοπεύω να ανεβώ για να τοποθετήσω υψόμετρα, ούτε ρώτησαν αν θα βάλω σκάλα, ούτε μου είπαν ότι ο ξυλότυπος δεν είναι δυνατός, άρα να μη βγούμε πάνω, ούτε μου είπαν αν χρειαζόταν σκαλωσιά για να ανέβω.»  και στη συνέχεια ότι «Εγώ δεν είμαι ούτε ειδικός για θέματα ασφάλειας και όταν μου λέει ένας εργάτης ότι μπορεί να κάμει μια εργασία τον πιστεύω. Ούτε έχω την εξουσία για να επιβληθώ. Αυτός είναι ο ρόλος του επιστάτη και του επιβλέποντα μηχανικού στο Έργο ήτοι της κυρίας Γιασεμή.»Φανερώνουν του λόγου το αληθές, εφόσον φανερά επιχειρεί να απεκδυθεί των όποιων δικών του ευθυνών. Δεν γίνεται δε πιστευτός ούτε και στις αναφορές του ενώπιον του Δικαστηρίου ότι κάλεσε δύο φορές τους βοηθούς του να χρησιμοποιήσουν σκάλα αλλά αυτοί δεν τον υπάκουσαν. Κάτι τέτοιο δεν ανέφερε στην κατάθεση του την οποία είχε δώσει σε χρόνο πολύ πλησίον του ατυχήματος και καθόλου δεν έπεισε ότι το είχε αναφέρει στην κα Γεωργακάκη και αυτή δεν το κατέγραψε στην κατάθεση του. Μια τέτοια θέση προκαλεί την απορία γιατί δεν απαίτησε τότε να καταγραφεί σε αυτή όταν του την είχε διαβάσει.Όμως ένας έμπειρος τοπογράφος με 25 χρόνια προϋπηρεσία δεν μπορεί να μην αντιλαμβανόταν τον κίνδυνο που θα εξέθετε τους βοηθούς του οι οποίοι θα  σκαρφάλωναν στον ξυλότυπο σε ύψος 2 ½  - 3 ½ μέτρα για τοποθέτηση υψομέτρων, εργασία που απαιτούσε κάρφωμα «στυλλουθκιών» χωρίς  να εργάζονται σε ασφαλές δάπεδο εργασίας. Αυτό θα έλεγα ήταν ζήτημα και κοινής λογικής αλλά και συνάδει και με την μαρτυρία του ίδιου του ενάγοντος ότι σε όλες τις άλλες βάσεις όταν αυτές ανέρχονταν σε κάποιο ύψος, τοποθετούνταν σκαλωσιές.Όπως και στην Λέντζαςv. LaosBrosLtd,  Πολ. Έφεση Αρ. 140/2011ημερ. 22.12.2016 oμάρτυς ήταν ο άμεσα υπεύθυνος του ενάγοντος για την εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας και ιεραρχικά ανώτερος του. Γι΄αυτό και δεν αποδέχομαι τη μαρτυρία του και τη θέση του για τα πιο πάνω ζητήματα.

Ο Μιχάλης Μιχαήλ (Μ.Υ.1), ανέφερε ότι εάν υπήρχε ενημέρωση του από τον Δημήτρη Δημητρίου για την ετοιμότητα έναρξης της εργασίας του θα διευθετούσε άμεσα την τοποθέτηση σκαλωσιών από το αρμόδιο συνεργείο.  Υπήρχε επίσης συνεργείο καθαρισμού του χώρου έτοιμο να καθαρίσει το χώρο πριν την τοποθέτηση σκαλωσιών. Όπως όμως ανέφερε στη γραπτή του κατάθεση [Τεκμ. 23(γ)], και επανέλαβε και ενώπιον του Δικαστηρίου, το ατύχημα επισυνέβη κατά κύριο λόγο συνεπεία της παράβασης του συστήματος εργασίας που είχαν υποδείξει και εφάρμοζαν οι εναγόμενοι για τη συγκεκριμένη εργασία, αναφέροντας συγκεκριμένα: «Ενώ σε άλλες περιπτώσεις και καθημερινά ο Δημήτρης, (εννοώντας τον τοπογράφο Δημήτρη Δημητρίου), μου τηλεφωνούσε ότι οι τοπογράφοι δεν μπορούν να εργαστούν ή ότι δεν ήταν ασφαλής ο χώρος ή ότι δεν υπάρχουν σκαλωσιές, για να λάβω τα ενδεικνυόμενα μέτρα και να εργαστούν με ασφάλεια, τη συγκεκριμένη ημέρα δεν με ειδοποίησε κανένας. Άξιον απορίας όμως είναι δύο βοηθοί ήταν εκεί, διαθέτουμε στο εργοτάξιο στόλο από σκάλες διαφόρων μεγεθών και δεν έκαμαν χρήση καμιάς, αλλά δεν μου ζητήθηκε τίποτε.» Αυτή ακριβώς η μαρτυρία του κ. Μ. Μιχαήλ (Μ.Υ.2) ελέγχεται ως αντιφατική. Σκοπός του ήταν να απεκδυθεί και αυτός οποιασδήποτε ευθύνης που έφερε για το ατύχημα που συνέβηκε στο εργοτάξιο όπου ήταν εργοδηγός. Και αυτό καθώς έχοντας αυτή την ιδιότητα, όπως ο ίδιος ανέφερε, καθοδηγούσε  καθημερινά τους εργαζόμενους μέσα στο εργοτάξιο και ανέθετε τις συγκεκριμένες εργασίες που ο κάθε εργαζόμενος ή ομάδα αυτών όφειλε να εκτελέσει όπως και εν προκειμένω το συνεργείο των τοπογράφων ήταν υπό την ευθύνη, καθοδήγηση και επίβλεψη του. Για δύο λόγους λοιπόν κατέληξα στο πιο πάνω συμπέρασμα μου περί της ευθύνης του και δεν ενέχει καμιά σημασία το γεγονός ότι βρισκόταν σε απόσταση 150 μέτρα μακριά από το σημείο όπου συνέβη το ατύχημα: Ο πρώτος είναι ότιενώ ανέφερε ότι το πρόγραμμα εργασιών στο εργοτάξιο έβγαινε το προηγούμενο βράδυ και το πρωί ανατίθετο η εργασίες που θα εκτελούνταν, είναι παράδοξο που ο ίδιος δεν γνώριζε ότι οι τοπογράφοι θα έβαζαν τα υψόμετρα σε ξυλότυπο σε ύψος, εργασία που επιβαλλόταν κατά τον ίδιο όπως διεξαχθεί πάνω σε σκαλωσιά και σε ασφαλές δάπεδο εργασίας,για τη μη τοποθέτηση της σκαλωσιάς και ασφαλούς δαπέδου εργασίας ευθυνόταν ο ίδιος και κατά συνέπεια οι εναγόμενοι στους οποίους εργαζόταν και αντιπροσώπευε στο εργοτάξιο και ο δεύτερος όταν ανέφερε ότι στον τοπογράφο Δημήτρη Δημητρίου ενδεχομένως ανατέθηκε αυτή η εργασία από τον Διευθυντή του έργου καθώς ο ίδιος δεν γνώριζε γι΄αυτή. Μα αυτή ακριβώς η θέση του δείχνει ότι ο ίδιος ως εργοδηγός και αρμόδιος για την εκπόνηση του προγράμματος εργασίας δεν ήλεγχε ως έπρεπε και είχε ευθύνη τους εργαζόμενους στο εργοτάξιο και τις εργασίες που διεξήγαγαν. Σε αυτό το σημείο δεν δέχομαι τη θέση του και αντί αυτής αποδέχομαι αυτή του τοπογράφου Δημήτρη Δημητρίου(Μ.Υ.Τ.1), του οποίου η θέση ήταν σαφής από πού έπαιρναν οδηγίες καθημερινά για την εργασία που θα έκαμναν και αυτές δίδονταν από τον επιστάτη – εργοδηγό του εργοταξίου κ. Μ. Μιχαήλ όπως απαιτούσε και η ιεραρχία σε αυτό και όπως συνέβη και κατά τον επίδικο χρόνο. Η ιεραρχία δε στο εργοτάξιο όπως την καθόρισε ο κ. Μ. Μιχαήλ (Μ.Υ.2) δεν συνάδει με αυτή του κ. Π. Παλλαρή (Μ.Υ.4) του οποίου και αποδέχομαι την αναφορά του στο ζήτημα αυτό εφόσον δεν μπορεί ο κ. Μ. Μιχαήλ ως εργοδηγός στο εργοτάξιο να ήταν υφιστάμενος του τοπογράφου κ. Δ. Δημητρίου στον οποίο ήταν αυτός που ανέθετε καθήκοντα και του παρείχε τα μέσα να εργαστεί όπως έκανε και με την παραχώρηση του ίδιου του ενάγοντος. Για όλους αυτούς τους λόγους δεν αποδέχομαι τη μαρτυρία του πιο πάνω μάρτυρος Μ. Μιχαήλ (Μ.Υ.2).

Δεν αμφισβητήθηκε από καμιά πλευρά ότι τυπικά είχε εκπονηθεί σύστημα ασφάλειας και υγείας στο εργοτάξιο και υπήρχαν τα εποπτεύοντα άτομα σε αυτό κατά τη στιγμή που επισυνέβη το ατύχημα. Ακόμα ότι υπήρχαν διαθέσιμα όλα τα αναγκαία μέσα που θα καθιστούσαν τη διεξαγωγή με ασφάλεια των εργασιών.  Όμως, οι εναγόμενοι δεν μπορεί να είναι άμοιροι ευθυνών εφόσον αυτοί είχαν την ευθύνη της εφαρμογής του συστήματος ασφαλείας κάτι που στην προκείμενη περίπτωση παρέλειψαν να εφαρμόσουν. Βέβαια ο ενάγων, ένας έμπειρος βοηθός τοπογράφος εφόσον εργαζόταν για χρόνια στον ίδιο τομέα με 5 – 6 χρόνια προεργασία,  και μάλιστα εκτελώντας ακριβώς την ίδια εργασία επανειλημμένα στο ίδιο εργοτάξιο το αμέσως προηγούμενο χρονικό διάστημα, όπως ο ίδιος ανέφερε, δεν μπορεί να μην έχει και αυτός το δικό του μερίδιο ευθύνης. Θα μπορούσε να είχε αξιώσει το στήσιμο σκαλωσιάς, θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιήσει ασφαλή σκάλα που θα μείωνε τον κίνδυνο που έθεσε τον εαυτό του. Σκάλες  διαφόρων τύπων υπήρχαν διαθέσιμες στο εργοτάξιο κατά τον κ. Μ.Μιχαήλ (Μ.Υ.2) και όφειλαν να είχαν χρησιμοποιήσει τέτοιες οι οποίες ασφαλώς και θα τους παρείχαν ένα πιο ασφαλή τρόπο εκτέλεσης της εργασίας τους. Στην παράλειψη τους αυτή έγκειται και η ευθύνη του ενάγοντος. Στην υπόθεση Λέντζαςv. LaosBrosLtd, Πολ. Έφεση Αρ. 140/2011ημερ. 22.12.2016 από την οποία παίρνω καθοδήγηση λέχθηκαν και τα εξής: «Στο όλο πλέγμα, όπως αναδιπλώθηκε η μαρτυρία, ήταν σαφές ότι η χρήση της σκάλας δεν προϋπέθετε κάποια ιδιαίτερη μεταχείριση εκτός από το να την κρατά κάποιος όταν ανέβαινε ή κατέβαινε εργοδοτούμενος. Σ΄αυτό είχαν δοθεί σαφείς οδηγίες από τον Ξ. Λαό και ήταν πλέον ευθύνη των ίδιων των εργοδοτουμένων να τηρούν, ως έμπειροι τεχνικοί, τα μέτρα ασφαλείας που ήταν υπό τις περιστάσεις ιδιαίτερα απλά και δεν χρειαζόταν, ούτε ήταν εύλογο, να ήταν συνεχώς παρών ο Ξ. λαγός για να καθοδηγά τους υπαλλήλους σε κάθε βήμα πως θα έπρεπε να ενεργούν, ως να μην είχαν οι ίδιοι οποιαδήποτε πρωτοβουλία να κινηθούν στο χώρο εργασίας χωρίς συνεχείς οδηγίες.» Τα πιο πάνω εφαρμοζόμενα στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης όπου ο ενάγων παραδέχθηκε ότι η κα Λ. Γιασεμή τους έλεγε ότι όταν θα εργάζονταν σε ύψος έπρεπε να χρησιμοποιούν σκάλες ή σκαλωσιές (βλ. απόσπασμα από την μαρτυρία στη σελ.13)  καταρρίπτουν τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του ενάγοντος.

Ο ενάγων επέλεξε να μη συνενώσει ως συνεναγόμενους τούς τριτοδιάδικους. Συνεπώς το Δικαστήριο περιορίζεται να αποφασίσει τον επιμερισμό ευθύνης μεταξύ του ενάγοντος και των εναγομένων. Υπήρξε προσπάθεια από πλευράς του ενάγοντος να συνδέσει τουςτριτοδιάδικους με τους εναγόμενους.  Όπως όμως έχει διαφανεί από την μαρτυρία, οι τριτοδιάδικοιδηλαδή η Εταιρεία Zemco, είναι μια ανεξάρτητη εταιρεία, υπήρξε μεν μέλος της κοινοπραξίας μεταξύ εναγομένων και τριτοδιαδίκων αλλά κάθε εταιρεία ανέλαβε συγκεκριμένες εργασίες του Έργου.  Οι  τριτοδιάδικοι είχαν αναλάβει τις τοπογραφικές εργασίες και  ο κ. Δ. Δημητρίου ήταν έμπειρος και ο υπεύθυνος τοπογράφος για την εργασία και υπάλληλος τους, γνώστης του συστήματος εργασίας.    

Είναι αυτονόητο ότι τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης δεν συνάδουν  ακριβώς με  αυτά της πρόσφατης υπόθεσης Λέντζαςv. LaosBrosLtd (πιο πάνω),  όπου ο εφεσείων που είχε τραυματιστεί σοβαρά όταν  έπεσε στο έδαφος κατά την κάθοδο του από σκάλα που είχε ο ίδιος προηγουμένως τοποθετήσει για να ανέβει στην οροφή εκκλησίας. Στην υπόθεση αυτή η αγωγή απορρίφθηκε στη βάση του ότι αποκλειστικός υπεύθυνος για την πτώση του και τους τραυματισμούς του ήταν ο ίδιος, αποτυγχάνοντας να αποδείξει οποιαδήποτε ευθύνη εκ μέρους των εργοδοτών του – εφεσιβλήτων. Σύμφωνα με τα γεγονότα της υπόθεσης αυτής η οποία επικυρώθηκε από το Εφετείο: «Ο εφεσείωνσύμφωνα με οδηγίες επισκέφθηκε την εκκλησία με τον Γιώργο Χριστοδούλου, Μ.Ε. 3, που πάντοτε τον συνόδευε, και τον Μιχάλη Σολωμού ως βοηθούς. Ο τελευταίος δεν έδωσε μαρτυρία. Φθάνοντας στην εκκλησία, ο εφεσείων πήρε τη σκάλα που βρήκε στο χώρο και αφού την έστησε, φώναξε στον Χριστοδούλου να την κρατά μέχρι να ανέβει στον πρόναο όπως και έγινε. Ο εφεσείων όμως άρχισε μετά να κατεβαίνει τη σκάλα χωρίς να βεβαιωθεί ότι υπήρχε κάποιο πρόσωπο να την κρατά με αποτέλεσμα μόλις πάτησε το πόδι του στο πρώτο σκαλί, η σκάλα υποχώρησε και ο εφεσείων έπεσε στο κενό από ύψος περίπου τριών μέτρων. Ο εφεσείων τόσο κατά την άνοδο, όσο και κατά την κάθοδο του δεν έφερε κράνος, είχε δε το σώμα του τοποθετημένο κατά τρόπο που να έβλεπε προς το μέρος της σκάλας.»«…. Αποτέλεσε επίσης εύρημα ότι αν κάποιος κρατούσε τη σκάλα και κατά την κάθοδο του εφεσείοντος με τα δύο χέρια, αυτή δεν θα υποχωρούσε και ο εφεσείων δεν θα τραυματιζόταν.»

Στην ίδια πιο πάνω απόφαση Λέντζαςv. LaosBrosLtdλέχθηκαν τα ακόλουθα από τον Έντιμο κ. Σ.Ναθαναήλ, Δ σε σχέση με την μη δικογράφηση εξειδικευμένα συγκεκριμένης παραβίασης νόμιμου καθήκοντος. Λέχθηκαν τα ακόλουθα: «Έχει πλειστάκις αναφερθεί στη νομολογία ότι το αστικό αδίκημα της αμέλειας είναι διαφορετικό από τη θεμελίωση της παράβασης νόμιμου καθήκοντος. Όπως υποδείχθηκε στη Γενικός Εισαγγελέας v. Κωστάκη κ.ά. (2008) 1 ΑΑΔ 432 αλλά και πιο πρόσφατα στην Μ.Σ. Ιακωβίδης& Σια Λτδ κ.ά. v. Γενικού Εισαγγελέα και Μ.Κ. StavrinouLimitedv. Γενικού Εισαγγελέα, Πολ. Έφεση αρ. 378/2009 και 386/2009 ημερ. 10.07.2015, η αξίωση για αποζημιώσεις λόγω παραβίασης νομίμων καθηκόντων αποτελεί θεραπεία του κοινοδικαίου και δεν πρέπει να συγχίζεται ή να αναμειγνύεται με την αξίωση αποζημιώσεων για αμέλεια έστω και η ίδια ζημιά είναι δυνατό να προέλθει είτε από συμπεριφορά που συνάδει με συνήθη αμέλεια, είτε με συμπεριφορά που ισοδυναμεί με διάρρηξη νομίμου καθήκοντος.»Στη συνέχεια της ίδιας απόφασης εξηγείται η πρακτική σημασία και αναγκαιότητα  για ξεχωριστή δικογράφηση και διάκριση μεταξύ των λεπτομερειών του αστικού αδικήματος της αμελείας και λεπτομερειών της παραβίασης νομίμων καθηκόντων.

ΣτηνυπόθεσηGolfarv. Coggins&Griffith (Liverpool) Ltd [1943] 3 76 LI.LRep. 1, 4 A.C. 197, 203, αναφέρονται τα εξής ως προς το τι πρέπει ο ενάγοντας να αποδείξει σχετικά με το ισχυριζόμενο ελαττωματικό σύστημα εργασίας για το οποίο παραπονείται:

«… the plaintiff must allege and prove specifically what is the defect in the system of which he complains.  In other words, it is not sufficient that the system adopted was in fact unsafe, he must show something which could be reasonably have been done or omitted which would have made the system reasonably safe and that this failure was the cause of his accident»

Όπως έχει τονιστεί επανειλημμένα, ο ενάγων οφείλει να αποδείξει, με κριτήριο το ισοζύγιο των πιθανοτήτων, πως η παράβαση του νομίμου καθήκοντος προκάλεσε ή ουσιαστικά συνέδραμε στον τραυματισμό του.  Ο ενάγων με τη μαρτυρία που προσκόμισε απέδειξε αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της ισχυριζόμενης παράβασης καθήκοντος των εναγομένων και του τραυματισμού του.   

Με βρίσκει σύμφωνο η εισήγηση της ευπαίδευτης συνηγόρου των εναγομένων ότι η οποιαδήποτε ευθύνη τωνεναγομένωνθα πρέπει να περιοριστεί καθότι: (1) υπέδειξαν και διατηρούσε σύστημα ασφάλειας και υγείας στην εργασία και (2) ο ενάγων παρέβηκε και αυτός το σύστημα εργασίας ενώ ήταν εύλογα προβλεπτό ότι η πράξη του εμπεριείχε κινδύνους πτώσης. Αυτό καταδεικνύεται και από την απάντηση που έδωσε κατά την αντεξέτασή του  στο δεύτερο κατά σειρά απόσπασμααπό τη μαρτυρία του το οποίο παρέθεσα στη σελ. 13 πιο πάνωκαι ούτε δικαιολογείται με άλλη απάντηση του πάνω στο ίδιο ζήτημα ότι τάχα εκείνη την ώρα δεν είχαν σκεφθεί να χρησιμοποιήσουν έστω σκάλα.

Στην υπόθεση Σωτηρίου ν. Chapo (Investments) Ltd κ.ά., (2007) 1 ΑΑΔ 491το Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε την πρωτόδικη απόφαση δυνάμει της οποίας αποφασίστηκε συντρέχουσα αμέλεια 50% στον εργοδοτούμενο.  Για την κατάληξη του το Ανώτατο Δικαστήριο έλαβε υπόψη τα ακόλουθα:

«Έχουμε εξετάσει τις εισηγήσεις του εφεσείοντος και έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Η β΄ εφεσίβλητη έφερε ευθύνη για το ατύχημα αφού παρέλειψε να υιοθετήσει ένα ασφαλές σύστημαεργασίαςμε την παρουσία ενός προσώπου, ο οποίος θα καθοδηγούσε τον οδηγό του οχήματος το οποίο θα ξεφόρτωνε το λατομικό υλικό. Σημειώνουμε προς τούτο την παρατήρηση στην έκθεση του Ανώτερου Επιθεωρητή Μεταλλείων που εξέτασε τα αίτια του ατυχήματος, ότι η εκφόρτωση του λατομικού υλικού θα έπρεπε να γινόταν πολύ πιο πίσω, στην παρουσία ενός προσώπου που θα καθοδηγούσε τον οδηγό του φορτηγού, αφού έτσι η πιθανότητα υποχώρησης (σκάψιμο) του εδάφους θα ήταν πολύ πιο μειωμένη. Η μη υιοθέτηση των πιο πάνω μέτρων οδηγεί αναπόφευκτα στο συμπέρασμα ότι η πρωτόδικη απόφαση για την ύπαρξη αμέλειας  εκ μέρους της β΄ εφεσίβλητης είναι ορθή.

Ταυτόχρονα και ο εφεσείων ήταν ένοχος συντρέχουσας αμέλειας, αφού παρέλειψε να σταματήσει και εκφορτώσει το φορτηγό όχημα που οδηγούσε πριν από το ανάχωμα. Η ορατότητα του προς τα πίσω ήταν ανεμπόδιστη και θα μπορούσε, αν ήταν προσεκτικός, να αντιληφθεί την ύπαρξη του αναχώματος και να σταματήσει το όχημα του για εκφόρτωση πριν από το ατύχημα. Το όχημα του βρισκόταν, σύμφωνα με τη μαρτυρία που έχει δοθεί, σε καλή μηχανική κατάσταση και ο εφεσείων θα μπορούσε να εφαρμόσει τα φρένα του και να το ακινητοποιήσει πριν από το ατύχημα, σύμφωνα με τις οδηγίες των εργοδοτών του. Μέσα στα πιο πάνω πλαίσια το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι ο εφεσείων ήταν ένοχος συντρέχουσας αμέλειας ήταν ορθό.».

Στην πιο πάνω υπόθεση υπήρξε εύρημα του Ανωτάτου Δικαστηρίου ότι η εργοδότρια εταιρεία δεν εφάρμοζε ασφαλές σύστημα εργασία επιμερίζοντας σε αυτή 50% ευθύνη. 

Στην υπόθεση Kυριάκουv. CaramondaniBrosLtd, (2001) 1 Α.Α.Δ. 219 το Ανώτατο Δικαστήριο υιοθέτησε την αρχή ότι ένα από τα σημαντικά καθήκοντα του εργοδότη, που είναι απόλυτο, απέναντι στους υπαλλήλους του, είναι να τους παρέχει ασφαλή τόπο ή ασφαλές σύστημα εργασίας, ανέτρεψε το Πρωτόδικο Δικαστήριο το οποίο δεν επιμέρισε ευθύνη στους εργοδότες και αποφάσισε ότι οι εργοδότες είχαν ευθύνη 30%. Στην συγκεκριμένη υπόθεση έμπειρος υδραυλικός – ηλεκτροσυγκολλητή έπεσε από σκαλωσιά που μετακινήθηκε σε ανεγειρόμενη οικοδομή λόγω απουσίας κιγκλιδώματος από την σκαλωσιά, το οποίο θεωρήθηκε από το Ανώτατο στοιχειώδης προφύλαξη από μετακίνηση της σκαλωσιάς και το οποίο ήταν και ανέξοδο.

Έχοντας υπόψη όλα τα πιο πάνω κρίνω ότι η ευθύνη είναι δίκαιο όπως επιμεριστεί σε ποσοστό 70% για τους εναγόμενους και σε ποσοστό 30% στον εναγόμενο. Εν όψει της δήλωσης των εναγόμενων και των  τριτοδιάδικων το θέμα συνεισφοράς μεταξύ εναγόμενων και τριτοδιάδικων δεν είναι πλέον επίδικο και το ποσοστό ευθύνης του 70% που βρήκα ότι φέρουν οι εναγόμενοι θα επιμεριστεί στη βάση της μεταξύ τους συμφωνίας. 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ:

Αποτελεί αξίωμα του δικαίου των αστικών αδικημάτων, ότι το θύμα του αδικήματος εκλαμβάνεται στην κατάσταση που βρίσκεται και βάσει αυτού του δεδομένου, αποτιμάται η ζημιά την οποία υφίσταται.  Δεν είναι ο νοητός μέσος άνθρωπος αλλά το συγκεκριμένο θύμα του αστικού αδικήματος που αποτελεί το υποκείμενο της αποζημίωσης. Προσμετρούν, κατά συνέπεια, οι ιδιαιτερότητες του θύματος στον καθορισμό των επιπτώσεων του τραυματισμού του και κατ΄ επέκταση της αποζημίωσης την οποία δικαιούται.  (βλ. Κωμιάτη ν. Πολίτσου κ.α., (2001) 1 ΑΑΔ 226).

Το Δικαστήριο που είναι επιφορτισμένο να επιδικάσει γενικές αποζημιώσεις υπέρ του θύματος πρέπει να έχει κατά νουν ότι αυτές πρέπει να είναι δίκαιες και λογικές.  Σκοπός είναι να αποδοθεί δικαιοσύνη στην απώλεια και ζημιά χωρίς να τίθεται υπέρμετρο βάρος στον αδικοπραγούντα. Το ποσό που επιδικάζεται πρέπει να είναι κοινωνικά αποδεκτό (βλ.  Paraskevaides (Overseas) Ltdv. Christofi, (1982) 1 CLR 789).

            Οι γενικές αποζημιώσεις πρέπει να αντανακλούν την ευαισθησία για τον ανθρώπινο πόνο, την αγωνία της αναπηρίας και την ψυχική οδύνη από την περιθωριοποίηση από τις συνήθεις δραστηριότητες του ανθρώπου (βλ. Φοινικαρίδης κ.α., ν. Γεωργίου κ.α. (1991)1 ΑΑΔ 475, Παναγή ν. Θεοδώρου, (1992) 1 ΑΑΔ 1303, Κωνσταντίνου ν. Ιωάννου,(1993) 1 ΑΑΔ και Μαυροπετρή ν. Γεώργιου Λουκά, (1995) 1 ΑΑΔ 66 σελ. 74 -75).

            Σκοπός των αποζημιώσεων είναι η αποκατάσταση του θύματος, η οποία αφού δεν μπορεί να επέλθει με αντικατάσταση των απολεσθέντων στην θέση την οποία λογικά θα μπορούσε να αναμένεται ότι θα ευρίσκετο εάν δεν τραυματίζετο, διά μέσου της χρηματικής αποτίμησης.  Αυτή είναι η βασική αρχή η οποία διέπει τον καθορισμό των αποζημιώσεων στα αστικά αδικήματα με την προϋπόθεση ότι η ζημιά η οποία αποδίδεται είναι εύλογη μεταξύ των διαδίκων (βλ. Μιχαήλ κ.α.  ν. Φίλιος ΣυκοπετρίτηςΛτδ κ.α., (2000) 1 ΑΑΔ 1049 και Ιακώβου ν. Παπαδάκη κ.α., (2000) 1 ΑΑΔ 2079.)

            Για τον καθορισμό του ύψους των γενικών αποζημιώσεων οι προηγούμενες αποφάσεις για παρόμοια τραύματα δεν αποτελούν κατ΄ανάγκη δεσμευτικό χαρακτήρα αλλά καθοδηγητικό (βλ. G&L..CalibersLtdv. Λεμεσιανού, (2003) 1 ΑΑΔ 948). Η επί μέρους νομολογία όμως είναι σημαντική ώστε να υπάρχει συνέπεια και βεβαιότητα (βλ. Σπύρος  Μελής και Ελένη Λτδ κ.α., (2003) 1 ΑΑΔ 590).

            Στην υπόθεση Ιακώβου v. Παπαδάκη κ.ά. (πιο πάνω), αναφέρθηκε ότι η συνεχής μείωση της αξίας του χρήματος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Δεν πρέπει όμως οι αποζημιώσεις να υπερβαίνουν το μέτρο του κοινωνικά παραδεκτού ή να αφήνεται η ατέλεια του χρήματος ως μέσου για αποκατάσταση να επενεργεί προς επαύξηση των αποζημιώσεων (βλ. Μαυροπετρήv. Γεωργίου πιο πάνω) και A. PanayidesContractingLtdv. Χαραλάμπους, (2004) 1 ΑΑΔ 416. Η απόδοση όμως αποζημιώσεων πρέπει να αντανακλά και να αντικατοπτρίζει την αγοραστική αξία του χρήματος σε δεδομένη στιγμή, ώστε με εύλογο τρόπο να προσεγγίζεται τουλάχιστο χρηματικά η αποκατάσταση της ζημιάς (βλ. Ταμπούρα v. Κολάνη (2008) 1 Α ΑΑΔ 384 και Lankuttisv. Νικόλα, (2002) 1 ΑΑΔ 1128).

Οι αρχές που διέπουν την επιδίκαση γενικών αποζημιώσεων για σωματικές βλάβες, ως ελέχθη, συναρτώνται άμεσα με τη σοβαρότητα των τραυμάτων, τον πόνο, την οδύνη, τη δυσχέρεια που προκαλούν τα τραύματα, τη διάρκεια των τραυμάτων και τα κατάλοιπα από τους τραυματισμούς με την όποια μορφή αυτά παίρνουν.  Δεν υπάρχει μέτρο, ούτε ζυγαριά, με τα οποία θα μπορούσαμε να μετρήσουμε και να ζυγίσουμε αυτό τούτο τον τραυματισμό και τα όσα πιθανόν να έπονται απ΄ αυτό.  Τοιουτοτρόπως προηγούμενες αποφάσεις δεν αποτελούν δεσμευτικό προηγούμενο υπό την έννοια της αρχής staredecisis αλλά παρέχουν καθοδήγηση. (βλ. Ανδρέου ν. Junguirth, (1995) 1 AAΔ 431.  Η κάθε υπόθεση κρίνεται με βάση τα δικά της στοιχεία (βλ. Σπύρου ν. Χ΄΄ Χαραλάμπους, (1989) 1 ΑΑΔ σελ. 298).

Δεν υπήρξε αμφισβήτηση του τραυματισμού του ενάγοντος συνεπεία του ατυχήματος και  ότι αυτός υπέστη:

(1) Κάταγμα του έσω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής.

(2) Μερική ρήξη σκαφομεινοηδούς συνδέσμου δεξιού καρπού.

Αμφισβητήθηκε όμως από πλευράς υπεράσπισης των εναγομένων καιτωντριτοδιαδίκωνη αναγκαιότητα της χειρουργικής επέμβασης στην οποία έχει υποβληθεί ο ενάγων στο άνω δεξί άκρο από τον Δρα Ι. Καλούδη (Μ.Ε.1) για ορθοπλαστικήκαρπούτην οποία περιγράφει ο τελευταίος στην έκθεση του (Τεκμήριο 4). Επίσης αμφισβητείται το εύρημα του ίδιου ιατρού ότι έχει παρατηρηθεί αρθρίτιδαστο δεξιό καρπό καθώς επίσης και ο ισχυρισμός του για μόνιμα κατάλοιπα και μόνιμη αναπηρία του ενάγοντος. 

ΙΑΤΡΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Όπως έχει νομολογηθεί, η συμπεριφορά εμπειρογνώμονα στο εδώλιο είναι, όπως και στην περίπτωση κάθε άλλου μάρτυρα, κριτήριο με βάση το οποίο μπορεί να διαγνωσθεί η αξιοπιστία του.  Σχετικές με την αξιολόγηση μαρτυρίας εμπειρογνώμονα είναι οι  υποθέσεις VassilikoCement Works Ltd v. Stavrou (1978) 1 C.L.R. 389, Νικολάου ν. Σταύρου (1992) 1(B) Α.Α.Δ. 746 καιStarFiberGlassLtd v. ElnedaTradingLtd (1992) 1 Α.Α.Δ. 875. 

Ο Δρ Μ.Πηλαβάκης (Μ.Υ.1) είχε την ευκαιρία να εξετάσει τον ενάγοντα στις 8.07.2009, δηλαδή ένα μήνα μετά το ατύχημα και είχε και την ευκαιρία να δει και τις ακτινογραφίες στις οποίες υποβλήθηκε ο ενάγοντας και να τον υποβάλει σε νέες ακτινογραφίες ο ίδιος.  Εξέτασε ξανά τον ενάγοντα στις 14.01.2015.  Επιβεβαιώνει την καλή πώρωση του κατάγματος του έσω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής χωρίς μετατραυματικές αλλοιώσει. Σε ό,τι αφορά την κάκωση στο δεξιό καρπό καταλήγει σε εύρημα ότι δεν έχει επιβεβαιωθεί η αναγκαιότητα χειρουργικής θεραπείας και κλινικά και ακτινολογικά η λειτουργικότητα είναι φυσιολογική χωρίς μετατραυματικές αλλοιώσεις τέτοιας επέμβασης. Εξήγησε τις θέσεις του βασιζόμενος σε αντικειμενικά ευρήματα και στις κλινικές εξετάσεις που υπέβαλε τον ενάγοντα.  Οι επιστημονικές θέσεις του ΔροςΜ.Πηλαβάκη και τα ευρήματα του υποστηρίχθηκαν και από την μαρτυρία του Δρος Ηλία Γεωργίου.

Είναι γεγονός ότι μεγάλο μέρος των ευρημάτων του Δρ. Ι. Καλούδη πέραν της αρχικής του διάγνωσης για τα τραύματα που υπέστη ο ενάγων και της θεραπείας που του παρέσχε, βασίζεται σε παράπονα του ίδιου του ενάγοντος.  Στο τεκμήριο 4 ακόμα και τα ευρήματα του με τίτλο «Αντικειμενική εκτίμηση»  βασίζονται σε παράπονα του ενάγοντος περί άλγους στις ακραίες κινήσεις της Π.Χ.Κ. και παρουσία μειωμένης δύναμης της Π.Χ.Κ. και των δαχτύλων σε σχέση με το αριστερό κατόπιν ειδικής μέτρησης που υποβλήθηκε και την οποία όταν του ζητήθηκε να εξηγήσει παραδέχθηκε ότι η μέτρηση αυξομειώνεται ανάλογα με το πόσο ο ασθενής θα σφίξει τον μοχλό.

Σε ότι αφορά την αναγκαιότητα της χειρουργικής επέμβασης η θέση τόσο του Δρος Μ. Πηλαβάκη όσο και του ΔροςΗ. Γεωργίου ήταν οι ίδιες με τον τελευταίο να αναφέρεται σε δύο σχολές που ακολουθούνται από ιατρούς, όπου στη μια εμμένουν σε συντηρητική αντιμετώπιση η δε άλλη παρέχοντας κάποιο χρόνο με συντηρητική αγωγή αν επιμένουν τα συμπτώματα κρίνεται αφού διενεργηθεί νέο MRIως αναγκαία πλέον η επέμβαση.  Θα έπρεπε να προηγηθεί πρώτα συντηρητική θεραπεία με την τοποθέτηση του καρπού σε γύψο για 3 – 4 μήνες.  Ο Δρ Μ. Πηλαβάκης σημειώνει στο τεκμήριο 24 ότι 5 εβδομάδες μετά το ατύχημα όταν τον εξέτασε, ο ενάγοντας φορούσε κινητό νάρθηκα.  Δεν αμφισβητήθηκε η θέση του αυτή. 

Ο ΔρΙ. Καλούδης επέμενε στην αντεξέταση του ότι πριν υποβάλει τον ενάγοντα στη χειρουργική επέμβαση ακολούθησε την αναγκαία συντηρητική θεραπεία. Αποτελεί αδιαμφισβήτητο δεδομένο  ότι τέτοια συντηρητική θεραπεία δεν προηγήθηκε της εγχείρισης αφού ο Δρ Μ.Πηλαβάκης όταν τον εξέτασε 5 εβδομάδες μετά το ατύχημα φορούσε κινητό νάρθηκα εκτός εάν ήταν αυτό που εννοούσε ο Δρ Ι. Καλούδης ως συντηρητική αντιμετώπιση του τραύματος.  Είναι η θέση της ευπαίδευτης συνηγόρου των εναγομένων ότι η μαρτυρία κατέδειξε ότι η απόφαση του ΔροςΙ. Καλούδη να χειρουργήσει τον ενάγοντα καθίσταται ιατρικώς ακροσφαλής και κατ’επέκταση ο ενάγοντας απέτυχε να αποδείξει με αξιόπιστη ιατρική μαρτυρία το εύλογο αυτής της χειρουργικής επέμβασης για να αξιώνει είτε γενικές αποζημιώσεις είτε τα έξοδα τέτοιας επέμβασης. Δεν με βρίσκει σύμφωνο η πιο πάνω θέση, και αυτό λόγω και της τοποθέτησης επί του θέματος του Δρος Η. Γεωργίου (Μ.Υ.Τ.2),  του οποίου την μαρτυρία αποδέχομαι εξ ολοκλήρου ότι προέρχεται από έναν έμπειρο ιατρό και στην προκείμενη περίπτωση αντικειμενικό ως προς τις διαπιστώσεις του,  ο οποίος δεν απέκλεισε ως ενδεδειγμένη θεραπεία αυτή της επέμβασης εφόσον είναι μια από της σχολές σκέψης για ιατρική αντιμετώπιση σε τέτοιας φύσης τραύματα. Στην πιο πάνω αντίληψη μου περί της αντικειμενικότητας του Δρος Η. Γεωργίου (Μ.Υ.Τ.2) συνέτεινε και η παραδοχή του ότι ο ενάγων μπορεί να νοιώθει ενοχλήματα ήπιας έντασης και περιοδικά και κάτω από ορισμένες συνθήκες όπως με τη βάδιση σε ανώμαλο έδαφος, στο κυνήγι  χωρίς όμως να απαιτούνται γι΄αυτό τα συμπτώματα ιδιαίτερες ιατρικές εξετάσεις ή θεραπείες καθώς η αποκατάσταση επέρχεται από μόνη της. Ήπιας μορφής θα είναι και τα ενοχλήματα με την αλλαγή του καιρού και ότι η παρατεταμένη χειρονακτική εργασία θα του προκαλεί ήπιας μορφής ενοχλήσεις.  Ο Δρ Ι. Καλούδης ως ο θεράπων ιατρός του ενάγοντος έκρινε τη θεραπεία που θα έπρεπε να παράσχει στον ενάγοντα ως την ενδεδειγμένη. Σε αυτό συνηγόρησε και ο ακτινολόγος κ. Σ. Κοκκής (Μ.Ε.4), του οποίου αποδέχομαι την μαρτυρία του ως αντικειμενική. Επομένως η επέμβαση που έγινε στον ενάγοντα στο άνω δεξί του άκρο ήταν υπό τις περιστάσεις αναγκαία και ενδεδειγμένη εφόσον η συντηρητική θεραπεία που του παρασχέθηκε αποδείχθηκε αναποτελεσματική.  

Σε ότι αφορά την θέση του ΔροςΙ. Καλούδη περί παρουσίας αρθρίτιδας, τόσο ο ΔρΜ. Πηλαβάκης όσο και ο Δρ Η. Γεωργίου ήταν κάθετοι ότι τέτοιο θέμα δεν προκύπτει από τις διαγνωστικές εξετάσεις. Αποδέχομαι τη θέση τους επί του προκειμένου και για τον λόγο ότι δεν επρόκειτο για τραυματισμό σε οστό αλλά σε μαλακά μόρια, τραυματισμός στα οποία δεν προκαλεί αρθρίτιδα.

Υπάρχουν πράγματι σημεία της μαρτυρίας του Δρος Ι. Καλούδη τα οποία δεν μπορούν να γίνουν αποδεχτά.Διέκρινα προσπάθεια εκ μέρους του να βοηθήσει τον ενάγοντα με την παρουσίαση της κατάστασης του πιο σοβαρής από ότι ήταν στην πραγματικότητα.  Ως τέτοια  σημεία εντοπίζω τα ακόλουθα:

(1) Η παρατεταμένη και αδικαιολόγητη άδεια ασθενείας που παραχώρησε στον ενάγοντα και πέραν της αναγκαίας περιόδου που του συνιστούσε φυσιοθεραπεία ήτοι πέραν ακόμα και  της 31.03.2010.

(2) Εξέδωσε άδεια ασθενείας στον ενάγοντα και ισχυρίστηκε ανικανότητα εκτέλεσης της εργασίας του μέχρι και την 8.2.2011, το Ιατρικό συμβούλιο μετά από αίτημα του ενάγοντος για εξασφάλιση επιδόματος, αποφάσισε ότι ο ενάγοντας ήταν ικανός να επιστρέψει στην εργασία του από την 1.3.2010.  Υπάρχει σοβαρό κενό μαρτυρίας από τον ΔρΙ. Καλούδη καθότι ενώ στο τεκμήριο 4, ημερομηνίας 4.3.2011 περιγράφει τόσο την «υποκειμενική κατάσταση» όσο και την «αντικειμενική εκτίμηση» του ενάγοντος τέτοια που να του προκαλεί αναπηρία 20 – 30%, εντούτοις τον Φεβρουάριο 2011 τον καθιστά ικανό να εκτελέσει τα καθήκοντα του ως βοηθός τοπογράφος. 

Ο ενάγων στην δήλωση του αναφέρει ότι ήταν πλήρως ανίκανος προς εργασίας από τις 3.6.2009 μέχρι τις 8.2.2011.Προκαλεί πράγματι απορία τι μεσολάβησε ώστε τον Φεβρουάριο 2011 να θεωρηθεί από τον ΔραΙ. Καλούδη ικανός για εργασία, λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ιατροσυμβούλιο αποφάσισε ότι από την 1.3.2010 ότι ήταν ικανός για εργασία. Τα ερωτήματα που θέτει η ευπαίδευτος συνήγορος των εναγομένων κρίνω ότι είναι εύλογα και λογικά. Τον Φεβρουάριο 2011 ο ενάγοντας σταμάτησε να πονεί;  Υπήρξε τέτοια ενδυνάμωση του χεριού που του επέτρεπε να επιστρέψει στην εργασία του;  Ουδεμία μαρτυρία για να δικαιολογηθεί ιατρικά η απόφαση του Δρος Ι. Καλούδη να παρατείνει την «ανικανότητα» εργασίας του ενάγοντα μέχρι την 8.2.2011 όσο και την απόφαση του να τερματίσει την άδεια ασθενείας.  Συνεπώς το Δικαστήριο δεν μπορεί βασιζόμενο στην ιατρική μαρτυρία του ΔροςΙ. Καλούδη να εξάγει ασφαλές συμπέρασμα ότι η περίοδος ανικανότητος του ενάγοντος εκτείνεται μέχρι την 8.02.2011.

(3) Στο τεκμήριο 4 ο Δρ Ι. Καλούδης παραλείπει να καταγράψει τα αντικειμενικά ευρήματα τόσο από κλινική εξέταση όσο και από τις διαγνωστικές εξετάσεις που είχε ενώπιον του μέχρι τότε.  Ακόμα και στην αντικειμενική του εκτίμηση που καταγράφεται στο Τεκμήριο 4, καταγράφονται υποκειμενικά παράπονα πόνου του ενάγοντος και ισχυριζόμενη αδυναμία του χεριού βασιζόμενος σε ειδική μέτρηση που υποβλήθηκε από τον φυσιοθεραπευτή και η οποία μέτρηση και πάλι βασίζεται στο πόσο ο ασθενής θα σφίξει το συγκεκριμένο μοχλό.  Ο ΔρΙ. Καλούδης δέχθηκε στην αντεξέταση του ότι δεν αποτελεί αντικειμενική διάγνωση η συγκεκριμένη μέτρηση.

(4) Στο τεκμήριο 4 αναφέρεται η αναγκαιότητα αφαίρεσης του κοχλία από το έσω σφυρό και ο ενάγων να συνεχίσει την αποκατάσταση του τόσο στο άνω όσο και κάτω άκρο.  Αποτελεί δεδομένο ότι 5 χρόνια μετά ο κοχλίας δεν είχε ακόμα αφαιρεθεί (παρά την αναφορά σε αναγκαιότητα περί τούτου) και  ο ενάγων δεν υποβλήθηκε σε άλλη φυσιοθεραπεία μετά την συμπλήρωση της ισχυριζόμενης φυσιοθεραπείας από τον φυσιοθεραπευτή Κ. Καλλή (Μ.Ε.1) στις 26.3.2010.   

(5) Το Ιατροσυμβούλιο αποφάσισε να εγκρίνει επίδομα σωματικής βλάβης στον ενάγοντα στη βάση του 5% αναπηρία στο κάτω και 5% στο άνω άκρο στη βάση παραπόνων πόνου από τον ενάγοντα.  Απόδειξη ότι το ποσοστό αναπηρίας 5% είναι αμελητέο και για σκοπούς εκτίμησης των τραυματισμών του ενάγοντος δεν θα πρέπει να ερμηνευθεί ως απόδειξη μόνιμου κατάλοιπου είναι το γεγονός ότι στο Μέρος VII της Έκθεσης του Ιατρικού Συμβουλίου (στο Τεκμ. 28) δεν καταγράφεται οποιαδήποτε αναπηρία που να εμποδίζει τον ενάγοντα στις συνήθεις δραστηριότητες του. Ούτε και το 5% αναπηρίας υποστηρίζει ή αποδεικνύει ότι η «αναπηρία» αυτού του ποσοστού επηρεάζει  με οποιοδήποτε τρόπο την καθημερινότητα ή την εισοδηματική ικανότητα του ενάγοντος. Αντίθετα, ο ενάγων κρίθηκε από το Ιατροσυμβούλιο με σχετική επιστολή ημερ. 27.2.2010 ότι ήταν ικανός για εργασία από τις 1.3.2010.

(6) Ενώ ο Δρ Ι. Καλούδης εξέδωσε άδεια ασθενείας του ενάγοντος μέχρι και την 8.2.2011, το Ιατρικό Συμβούλιο μετά από αίτημα του ενάγοντος για εξασφάλιση επιδόματος, αποφάσισε ότι ο ενάγων ήταν ικανός να επιστρέψει στην εργασία του από την 1.3.2010.  Ο ενάγων  επέλεξε να μην αποκαλύψει την απόφαση του Ιατροσυμβουλίου. Προσκομίστηκε η συγκεκριμένη μαρτυρία από τους εναγόμενους.  Οενάγωνδεν προσκόμισε μαρτυρία που να εξηγεί αυτή την διαφορετική προσέγγιση μεταξύ Δρος Ι. Καλούδη και Ιατροσυμβουλίου.  Κατά συνέπεια η θέση του Δρος Ι. Καλούδη περί «ανικανότητας» του ενάγοντος μέχρι τις 8.2.2011 δεν μπορεί να γίνει αποδεχτή και δεν μπορώ να βασιστώ σε αυτή για να καταλήξω σε ασφαλές εύρημα για την περίοδο ανικανότητας του ενάγοντος, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ενάγων φέρει το βάρος απόδειξης της ισχυριζόμενης ανικανότητας για εργασία.

Εν όψει των πιο πάνω για την κατάληξη σε ασφαλή ευρήματα για τον τραυματισμό του ενάγοντος, την περίοδο αποθεραπείας καθώς και την κατάσταση του ενάγοντος μετά την αποθεραπεία του και μάλιστα κατά το χρόνο που εκδικαζόταν η αγωγή, το Δικαστήριο προκρίνει την μαρτυρία του ΔροςΜ. Πηλαβάκη (Μ .Υ.1) η οποία υποστηρίζεται και από την μαρτυρία τουΔρος Η. Γεωργίου (Μ.Υ.Τ.2) ο οποίος στη δική του μαρτυρία αναφέρθηκε και απαρίθμησε  τους λόγους για τους οποίους η γνώμη του Δρος Ι. Καλούδη (Μ.Ε.1) σε πλείστα τόσο ζητήματα δεν μπορεί να είναι τόσο ισχυρή και δέχθηκε της κριτικής του (καταγράφονται πιο πάνω στις 20 -22).  Σε σχέση δε με την ανικανότητα του για εργασία κρίνω ότι αυτή διήρκεσε μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου του 2010 και ότι από 01.03.2010 σύμφωνα και με την απόφαση του Ιατροσυμβουλίου ήταν πλέον σε θέση να εκτελέσει την εργασία του (στο Τεκμ. 28 με ημερ. 27.01.2010).

Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σοβαρότερος τραυματισμός από τους δύο ήταν το κάταγμα του έσω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής και έχοντας υπόψη ότι επιδικάστηκε το  ποσό των Λ.Κ.14.000,00 στην υπόθεση Παναγήv.Παναγιώτου, (2008) 1(Β) AAΔ (2008) σελ. 1267 για σοβαρότερης όμως μορφής τραυματισμό, υπό τις περιστάσεις επί πλήρους ευθύνης το ποσό των γενικών αποζημιώσεων για πόνο και ταλαιπωρία  σε σχέση με τον τραυματισμό του στο πόδι κρίνω ότι θα ήταν δίκαιο όπως επιδικαστεί  το ποσό των  €20.000,00.

Κρίνοντας πιο πάνω ότι η χειρουργική επέμβαση στηνπηχεοκαρπική ήταν αναγκαία, η περίοδος ανικανότητας εργασίας του ενάγοντος διήρκησε μέχρι τον Φεβρουάριο 2010 (συμπεριλαμβανομένου). Στη βάση της πρόσφατης απόφασης NovichkovaDaria –v- Θέμη Βλαβή (2012) 1 Α.Α.Δ. 1111 όπου η ενάγουσα – εφεσείουσα είχε υποστεί σοβαρότερους τραυματισμούς και νευρολογικά κατάλοιπα, το Ανώτατο Δικαστήριο αφού ανέτρεψε το εύρημα του Πρωτόδικου Δικαστηρίου κατέληξε ότι υπήρξαν νευρολογικά κατάλοιπα συνεπεία του τραυματισμού, αύξησε τις γενικές αποζημιώσεις από €25.000.00σε €40.000.00.  Ο ενάγων στην παρούσα δεν έχει υποστεί οποιαδήποτε νευρολογικής φύσεως κατάλοιπα, πέραν της ισχυριζόμενης αδυναμίας του χεριού η οποία υπό τις περιστάσεις δεν έχει αποδειχθεί. 

Η απόφαση του Ιατροσυμβουλίου για 5% αναπηρία λόγω επώδυνης κινητικότητας του δεξιού καρπού πλέον 0,5% επειδή είναι δεξιόχειρας και 5% αναπηρία για επώδυνη κινητικότητα της δεξιάς ποδοκνημικής δεν μπορεί να ερμηνευθεί ως απόδειξη μόνιμων κατάλοιπων για σκοπούς αξιολόγησης των γενικών αποζημιώσεων για τους ακόλουθους λόγους:

1) Η απόφαση λήφθηκε στις 7.6.2010 ενώ ο θεράπων γιατρός του ενάγοντα Δρ Ι. Καλούδης τόσο στο τεκμήριο 4 όσο και κατά την αντεξέταση του ανέφερε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα πλέον για την κινητικότητα της ποδοκνημικής.

2) Η απόφαση του Ιατροσυμβουλίου αναφέρει ότι δεν υπάρχει οποιοδήποτε λειτουργικό πρόβλημα που να εμποδίζει τον ενάγοντα στις καθημερινές του δραστηριότητες.

3) Η απόφαση του Ιατροσυμβουλίου δεν συνάδει με την θέση του θεράποντος γιατρού του ενάγοντα που αναφέρει 20% - 30% λειτουργική αναπηρία του καρπού.

4) Το Ιατροσυμβούλιο είχε ήδη αποφασίσει ότι ο ενάγοντας ήταν ικανός να εργαστεί ως βοηθός τοπογράφος από τις 1.3.2010.

5) Η απόφαση αφορά για καταβολή εφάπαξ ποσού και όχι συνεχόμενου επιδόματος αναπηρίας.

Στη βάση των πιο πάνω συμπεριλαμβανομένης και της αναγκαιότητας χειρουργικής επέμβασης στην πηχεοκαρπική και της αναμενόμενης ταλαιπωρίας που θα υποστείκρίνω ως δίκαιο ως γενικές αποζημιώσεις το ποσό των €25.000.00.

            Επομένως ως γενικές αποζημιώσεις  επί πλήρους ευθύνης καθορίζω το ποσό των €45.000,00.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

Ο ενάγων απαριθμεί τις ισχυριζόμενες ειδικές ζημιές του στην παράγραφο 7 της Έκθεσης Απαίτησης. 

Όπως έχει τονιστεί στην υπόθεση Ηρακλέους Ελισάβετ v. ΡένουΠίτρου (1994) 1 Α.Α.Δ. 239:

«Απόκειται στον ενάγοντα σε κάθε περίπτωση να αποδείξει με κατάλληλη μαρτυρία τα κονδύλια που συνιστούν ειδική ζημιά.  Και τα οποία έχει προηγουμένως συμπεριλάβει στο δικόγραφο του.  Τι ακριβώς είναι η ζημιά αυτή και πως διαφοροποιείται από την γενική ζημιά μας διευκρινίζει η κλασσική απόφαση του Λόρδου Goddardστην BritishTransportCommissionv. Gourley [1956] A.C. 185,206.Η απόδειξη ειδικών ζημιών κινείται μέσα σε αυστηρά πλαίσια. Ο ίδιος δικαστής στην Boham- Carterv. HydeParkHotelLtd (1948) 64 T.L.R. 177, 178 είπε:

“Plaintiffs must understand that if they bring actions for damages it is for them to prove their damage; it is not enough to write down the particulars, and, so to speak, throw them at the head of the court, saying “This is what I have lost, I ask you to give me these damages”  They have to prove it”»

Oενάγωνπαραδέχτηκεότιέχουνκαταβληθείσεαυτόνταακόλουθαποσάκαικατ’επέκτασηθαπρέπεινααφαιρεθούναπότοσύνολοτωναποζημιώσεωνπουθαεπιδικάσειτοΔικαστήριο.  Οι πληρωμές που έγιναν είναι:

(1) Πληρωμή από ενάγοντες ποσού €3.715.00 για απώλεια εισοδημάτων από Ιούνιο 2009 μέχρι και Αύγουστο 2009.            

(2) Πληρωμή από ασφάλεια των εναγομένων (Παγκυπριακή Ασφαλιστική) έναντι ιατρικών εξόδων ποσού €2.500,00(Τεκμήριο 22).

Σε σχέση με τα ιατρικά έξοδα, πιστοποιητικά και φάρμακαο ενάγων έχει αποδείξει ιατρικά έξοδα €5.578,50σ. (Τεκμ. 5,6,7,8 και 9) με την προσκόμιση σχετικών αποδείξεων και την μαρτυρία που έδωσε επ΄αυτών ο Δρ Ι. Καλούδης την οποία και αποδέχομαι και  μάλιστα ότι  η εν λόγω κλινική χρέωσε τον προσωπικό του λογαριασμό για τις χρεώσεις που έκανε για τις θεραπείες του ενάγοντος.  Εξήγησε επίσης ο Δρ Ι. Καλούδης ότι οι χρεώσεις που έγιναν αφορούσαν τις εγχειρίσεις που υπέβαλε τον ενάγοντα για τους πιο πάνω τραυματισμούς του συνεπεία του επίδικου ατυχήματος του και όχι για οτιδήποτε άλλο όπως αφαίρεση βιδών για προγενέστερη εγχείριση που τον είχε υποβάλει. Για τη φαρμακευτική αγωγή δεν έχουν παρουσιαστεί οποιεσδήποτε αποδείξεις και ως εκ τούτου δεν μπορεί να επιδικαστεί οποιοδήποτε ποσό.

Σε σχέση με τα έξοδα για τη φυσιοθεραπευτική αγωγή που παρασχέθηκε στον ενάγοντα κρίνω ότι ήταν εντός των ενδεδειγμένων πλαισίων τόσο ως προς τον αριθμό τους όσο και ως προς τη διάρκεια τους και διενεργήθηκαν κατόπιν οδηγιών του θεράποντος ιατρού του ενάγοντος του Δρος Ι. Καλούδη. Μελετώντας τη μαρτυρία του Δρος Η. Γεωργίου, πλην του τρόπου με τον οποίο παρέχονταν αυτές οι οδηγίες από τον θεράποντα ιατρό και της κριτικής που έκανε σε σχέση με αυτόν δεν βρίσκω ότι υπάρχει διάσταση ως προς τον αριθμό των θεραπειών που υποβλήθηκε ο ενάγων αν και ο Δρ. Η. Γεωργίου θα  σύστηνε να γίνονταν σε πιο μικρό χρονικό διάστημα. Δεν μου διαφεύγει όμως ότι αυτές διήρκεσαν τόσους μήνες λόγω του χρόνου που μεσολάβησε η μια εγχείριση από την άλλη.   Ο φυσιοθεραπευτής  κ. Κ. Καλλής (Μ.Ε.1) ανέφερε ότι έχει πληρωθεί από την ασφάλεια του ενάγοντος και δεν του οφείλεται οποιονδήποτε ποσό. Επομένως δεν θα επιδικάσω το ποσό των €2.500,00 το οποίο διαφορετικά θα έκρινα ότι θα το εδικαιούτο ο ενάγων ως αναγκαίο έξοδο στο οποίο υποβλήθηκε.

Ο ενάγων αξιώνει αποζημιώσεις για απώλεια εισοδημάτων.  Λαμβάνοντας υπόψη την ιατρική μαρτυρία που αποδέχθηκα σε σχέση  με την περίοδο που αυτός ήταν ανίκανος για εργασία κρίνω ότι αυτή διήρκεσε μέχρι την1.03.2010. Πληρώθηκε ως έγινε παραδεκτό γεγονός για τους τρεις μήνες και έτσι δικαιούται αποζημίωσης για τους υπόλοιπους έξι  μήνες που διήρκεσε η ανικανότητα του. Η μαρτυρία που προσκόμισε ο ενάγων αναφορικά με τις μηνιαίες απολαβές ήταν η δική του και αυτή της αρμόδιας υπαλλήλου των Κοινωνικών ΑσφαλίσεωνκαςΜαρίτσαςΓερολέμου (Μ.Ε. 5). Η μαρτυρία τους για τα ποσά που ελάμβανε ο ενάγων ήταν ότι επρόκειτο για μεικτές απολαβές όπως εξάλλου προκύπτει και από  το Τεκμ. 21.   Οποιαδήποτε δε απώλεια εισοδήματος θα πρέπει να υπολογιστεί επί των καθαρών του απολαβών. Στη βάση επομένως ότι το συνολικό ετήσιο εισόδημα του ενάγοντος (περιλ. 13^ο μισθό) ανερχόταν σε €29.306,29σεντ.  και  αφαιρώντας τον ανάλογο ετήσιο φόρο εισοδήματος ο οποίος υπολογίζεται σε €2.026,00 ετησίως, ήτοι €168,83 μηνιαίως. Ο συντελεστής φόρου ανέρχεται σε 20% επί €8.500 και 25% επί €1.306,00. Υπολογίζοντας την  εισφορά του ενάγοντος στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων προς 6,3% (όπως ίσχυε τότε) στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ήτοι €2.121 χ 6,3% = 133,62 μηνιαίως.  Αποκόπτοντας  συνολικάτοποσό των €302,45 από το μηνιαίο μισθό του ενάγοντος προκύπτει το ποσό των€1.952,00 ως καθαρές απολαβές του ενάγοντος. Επομένως για έξι μήνες ήτοι από τον Σεπτέμβριο του 2009 έως και τον Φεβρουάριο του 2010 δικαιούται το ποσό των  €11.712,00 ως απώλεια μισθών.

Ο ενάγων αξιώνει απώλεια μισθού από 8.2.2011 μέχρι την καταχώρηση της Έκθεσης Απαίτησης, ήτοι 12.4.2011.   Ο ενάγων στην παράγραφο 6 (ιβ) της Έκθεσης Απαίτησης ισχυρίζεται ότι μετά τις 8.2.2011, «Ακολούθως οι εναγόμενοι απόλυσαν τον ενάγοντα … και ο ενάγων δεν μπόρεσε μέχρι σήμερα (12.4.2011) να εξεύρει εργασία και απώλεσε πρόσθετο ποσό €4.508,66 σ…..». Ελλείψει μαρτυρίας από τον ενάγοντα για τις συνθήκες τερματισμού απασχόλησης του από τους εναγόμενους κρίνω  ότι ο ενάγων απέτυχε να αποδείξει οποιαδήποτε αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της απόλυσης του και του τραυματισμού του.  Κατά συνέπεια ο ενάγων δεν δικαιούται να απαιτεί απώλεια εισοδήματος μετά την λήξη της περιόδου ανικανότητας του για εργασία.   Δεν έχει συνδεθεί τέτοια απώλεια εισοδήματος με τον τραυματισμό του. Ακόμη και ο θεράπων ιατρός του ενάγοντος  Δρ Ι. Καλούδης κατά την μαρτυρία του επιβεβαίωσε την ικανότητα του ενάγοντος να εργαστεί ως βοηθός τοπογράφος. Να σημειωθεί ότι ο ενάγων παραδέχθηκε και επιβεβαιώνεται και από το Τεκμήριο 21, ότι το 2011 εργάστηκε ως διανομέας στην PizzaHutκαι χρησιμοποιούσε μοτοποδήλατο κατά τις παραδόσεις, γεγονός που δείχνει ότι ο ισχυρισμός περί μελλοντικής απώλειας είναι αβάσιμος και αδικαιολόγητος.  Επίσης εργάστηκε σποραδικά και σε άλλη εργασία. 

Το Ανώτατο Δικαστήριο στην πρόσφατη υπόθεση Κοιλάνηv. Ταμπούρα, (2010) 1 Α.Α.Δ. 1108επανέλαβε την βασική αρχή ότι για απώλεια μέχρι τη δίκη, με δεδομένο ότι αυτές συνιστούν ζημιά η οποία έχει ήδη αποκρυσταλλωθεί, αποτελούν στοιχείο ειδικών αποζημιώσεων και επομένως θα πρέπει τα διεκδικούμενα ποσά να αποδεικνύονται με την απαιτούμενη ακρίβεια, βεβαιότητα και αυστηρότητα.    Ο ενάγων εκτός του ότι δεν απέδειξε με βεβαιότητα και αυστηρότητα την ισχυριζόμενη ανικανότητα του να εργαστεί μέχρι την 8.2.2011, δεν απέδειξε ούτε με την απαιτούμενη ακρίβεια και αυστηρότητα το ύψος αυτής της ισχυριζόμενης ζημιάς του για επιπρόσθετη απώλεια μισθού μετά την ισχυριζόμενη από τον ίδιο περίοδο ανικανότητας εργασίας.

Αντίθετα από την μαρτυρία που προσκομίστηκε από το γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και την μαρτυρία του ενάγοντος διαφάνηκε παράλειψη του να μετριάσει την ισχυριζόμενη ζημιά του αφού από την μαρτυρία του δεν φαίνεται να είχε εγγραφεί στο Γραφείο Εργασίας ως άνεργος. Συνεπώς δεν είναι δυνατή η εκτίμηση του βαθμού δυσκολίας που ισχυρίζεται ο ενάγων ότι είχε στην ανεύρεση εργασίας.

Πέραν των πιο πάνω, ο ενάγων παραδέχθηκε ότι ο λόγος που δεν έβρισκε δουλειά ήταν η οικονομική κρίση.  Όμως η μη εξεύρεση εργασίας λόγω οικονομικής κρίσης της χώρας δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ευλόγως προβλεπτή ζημιά (foreseeabledamage), ιδιαίτερα το έτος 2009 όταν επισυνέβη το επίδικο ατύχημα.  Ούτε και δόθηκε οποιαδήποτε μαρτυρία από πλευράς ενάγοντος για δεδομένα που να δείχνουν αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της ισχυριζόμενης αδυναμίας εξεύρεσης εργασίας με τον τραυματισμό του ή ακόμα και με την απόλυση του. Ο ενάγωνδικογραφεί απώλεια μισθών μέχρι την καταχώρηση της Έκθεσης Απαίτησης και ως εκ τούτου η οποιαδήποτε απαίτηση μετά την καταχώρηση της Έκθεσης Απαίτησης δεν είναι δικογραφημένη.  Κατ’ επέκταση ο ενάγοντας εμποδίζεται να αξιώνει οποιαδήποτε ζημιά που δεν περιέχεται στα δικόγραφα.

Με βάση τη μαρτυρία από τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις ο ενάγων  εργάστηκε κατά περιόδους και μάλιστα στην PizzaHutως οδηγός μοτοποδηλάτου που χρειάζεται χρήση τόσο του χεριού όσο και του ποδιού.    Με βάση την δική του μαρτυρία η απασχόληση του στην PizzaHutτερματίστηκε λόγω έλλειψης δουλειάς και όχι για οποιαδήποτε δυσκολία  λόγω του τραυματισμού.   Περαιτέρω ανέφερε ότι έχει εξεύρει εργασία με μισθό €850,00μηνιαίως.   Το γεγονός ότι λαμβάνει μικρότερο μισθό από τον μισθό που λάμβανε από τους εναγόμενους και πάλι δεν έχει συνδεθεί με τον τραυματισμό του και τα ισχυριζόμενα κατάλοιπα από τον τραυματισμό.Συνεπώς ελλείψει μαρτυρίας που να συνδέει την απώλεια της εργασίας του με το επίδικο ατύχημα καθώς επίσης την έλλειψη μαρτυρίας για τους λόγους της ισχυριζόμενης αδυναμίας ή δυσκολίας εξεύρεσης εργασίας με τους τραυματισμούς του ο ενάγων δεν μπορεί να αξιώνει απώλεια εισοδήματος μετά την εύλογη περίοδο ανικανότητας της εργασίας του λόγω του τραυματισμού του η οποία δεν δικαιολογείται να συνεχίζει μετά την 1.3.2010.Ούτε και με βάση τα δεδομένα που έχει ενώπιον του το Δικαστήριο δικαιολογείται ή παρέχεται η δυνατότητα υπολογισμού απώλειας μελλοντικών απολαβών στην βάση του πολλαπλασιαστή. Ούτε και κατ’ αποκοπή ποσό δικαιούται ο ενάγων αφού έχει καταστεί ικανός για να ασκήσει το επάγγελμα του βοηθού τοπογράφου από τον Μάρτιοτου2010 και δεν έχει αναφερθεί οποιοσδήποτε άλλος λόγος για την δυσκολία εξεύρεσης εργασίας εκτός από την έλλειψη θέσεων εργασίας. Ο ίδιος ο θεράπων ιατρός του ενάγοντος   ΔρΙ.  Καλούδης περιορίζει την ανικανότητα του σε βαριές χειρωνακτικές εργασίες ή εργασίες που παράγονται έντονοι κραδασμοί.  Ο ενάγοντας δεν εξέφρασε επιθυμία ή πρόθεση ή έκαμε προσπάθεια να εξεύρει τέτοιου είδους εργασία για να ληφθεί υπόψη το ενδεχόμενο αδυναμίας λόγω του τραυματισμού του να προσληφθεί σε χειρωνακτική εργασία ή εργασία που παράγονται έντονοι κραδασμοί.  Συνεπώς δεν βρίσκω ότι έχει αποδειχθεί οποιαδήποτε μείωση της εισοδηματικής ικανότητας του ενάγοντος.

            Τέλος, βρίσκω ότι ο ενάγων δικαιούται σε δαπάνη για μελλοντική εγχείριση €1.500,00 και αποδέχομαι προς τούτο το ποσό που καθόρισε ως τέτοιο ο θεράπων ιατρός του Δρ Ι. Καλούδης και ως προς τούτο δεν διαφέρει κατά πολύ η προσέγγιση που είχε επί του θέματος του κόστους ο Δρ Μ. Πηλαβάκης (Μ.Y.1.). Η θέση του Δρος Η. Γεωργίου (Μ.Υ.Τ.2) επί του θέματος περιλάμβανε μόνο τη χρέωση του ιατρού.

Συνοψίζοντας ο ενάγων δικαιούται ως αποζημιώσεις τα ακόλουθα ποσά επί πλήρους ευθύνης:

(α) Ως γενικές αποζημιώσεις το ποσό των €45.000,00

(β) Έξοδα θεραπειών του και περίθαλψης του όπως και  αναγκαίων ιατρικών πιστοποιητικών €5.578,50σ.

(γ) Απώλεια εισοδήματος €.11.712,00

(δ) Έξοδα μελλοντικής εγχείρισης €1.500,00 

Σύνολον Ειδικών Αποζημιώσεων €18.790,50σ.

            Το ποσό των γενικών αποζημιώσεων ήτοι των €45.000,00 θα φέρει νόμιμο τόκο από του ατυχήματος ήτοι την 3.06.2009 μέχρι εξοφλήσεως. Το ποσό των ειδικών αποζημιώσεων €18.790,50σ. θα φέρει επίσης νόμιμο τόκο από την ημερομηνία καταχώρησης της έκθεσης απαιτήσεως ήτοι από 12.04.2011 μέχρι εξοφλήσεως πλην του ποσού των€1.500,00 για μελλοντική εγχείριση το οποίο θα φέρει νόμιμο τόκο από σήμερα.

            Επιδικάζονται έξοδα στην ανάλογη κλίμακα υπέρ του ενάγοντος και εναντίον των  εναγομένων ως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.

            Τόσο τα επιδικασθέντα ποσά των αποζημιώσεων όσο και των εξόδων θα επιμεριστούν στους εναγόμενους και στους τριτοδιάδικους κατά το ποσοστό που έχουν συμφωνήσει ήτοι 70% και 30%.

                                                .                       (Υπ.) ..................................................

                                                                                            Χρ. Γ. Φιλίππου, Α.Ε.Δ.

Πιστό Αντίγραφο

Πρωτοκολλητής

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο