ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕYΚΩΣΙΑΣ
Ενώπιον: Μ-Α ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Ε.Δ.
Μεταξύ:
ΞΕΝΑΚΗ ΞΕΝΗ
Eνάγοντα
και
CNP CYPRIALIFE LIMITED
Εναγόμενης
Ημερομηνία: 29 Μαρτίου 2024
Εμφανίσεις:
Για Ενάγοντα: κος Λύτρας
Για Εναγόμενη: κα Α. Κοζάκου
ΑΠΟΦΑΣΗ
Κατ’ εφαρμογή του Κανονισμού 6(β) του περί της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης (Ηλεκτρονική Επικοινωνία) Διαδικαστικού Κανονισμού του 2021, η απόφαση δίδεται χωρίς τη φυσική παρουσία των συνηγόρων των διαδίκων και διαβιβάζεται σε αυτούς ηλεκτρονικά, με τη συγκατάθεσή τους.
Με την υπό την ως άνω αριθμό και τίτλο αγωγή ο Ενάγοντας αξιώνει από την Εναγόμενη το ποσό των €15.852,00 το οποίο ως ισχυρίζεται οφείλεται σ’ αυτόν δυνάμει συμφωνίας και/ή ασφαλιστηρίου συμβολαίου και/ή το οποίο προκύπτει από τιμολόγιο για έξοδα νοοσηλείας της αποβιωσάσης Ειρήνης Ξενή (στο εξής «ως η αποβιωσάση») για την περίοδο από 09/01/2017 μέχρι 22/01/2017.
Η Εναγόμενη μέσω της Υπεράσπισης της εγείρει προδικαστική ένσταση ότι ο Ενάγοντας δε νομιμοποιείται στην έγερση και προώθηση της παρούσης διότι δεν είναι ο ιδιοκτήτης του ασφαλιστικού συμβολαίου με αρ. 00206331 και δη ότι αυτό είναι εξ’ υπαρχές άκυρο και δη ότι η πράξη μεταβίβασης επ’ ονόματι του είναι παράνομη. Περαιτέρω ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχει υποχρεώση της για πληρωμή του ποσού της αξίωσης καθότι οι θεραπείες και νοσηλεία που παρασχέθηκαν στην αποβιώσασα μεταξύ της περιόδου 09/01/2017-22/01/2017 έγιναν για ανακουφιστικούς λόγους και όχι για αποθεραπεία αλλά και ότι η αποβιώσασα βρισκόταν στο τελικό στάδιο καρκίνου. Το ποσό που διεκδικεί ο Ενάγοντας εξαιρείται της ασφαλιστικής κάλυψης ως προβλέπεται στο άρθρο 2.6 του ασφαλιστικού συμβολαίου.
Μέσα από τους δικογραφημένους ισχυρισμούς αλλά και μέσω της μαρτυρίας που παρουσιάστηκε προκύπτει ότι πλείστα εκ των γεγονότων δεν αμφισβητούνται ως θα εξηγηθεί πιο κάτω. Αυτό που ουσιαστικά αμφισβητείται είναι η υποχρέωση της Εναγόμενης να καλύψει τα ιατρικά έξοδα που διεκδικεί ο Ενάγοντας και δη κατά πόσο τα ποσά που διεκδικούνται εξαιρούνται της ασφαλιστικής κάλυψης ως προβλέπεται στους όρους του ασφαλιστηρίου συμβολαίου.
Μαρτυρία
Εκ μέρους του Ενάγοντα κατέθεσαν ο ίδιος (ΜΕ1) και ο Δρ. Κυριάκος Νεοφύτου (ΜΕ2). Εκ μέρους της Εναγόμενης κατάθεσε ο Δρ. Παύλος Δράκος (ΜΥ1). Ακολούθως παρατίθεται συνοπτικά μέρος της μαρτυρίας τους.[1]
ΜΕ1
Ο ΜΕ1 σύζυγος της αποβιωσάσης Ειρήνης Ξενή ως μέρος της κυρίως εξέτασης του κατάθεσε το Έγγραφο Α. Mαζί κατάθεσε 29 τεκμήρια. Eξήγησε τις συνθήκες που η σύζυγος του σύναψε το ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής με αριθμό 00206331. Κατάθεσε σχετικά τα Τεκμήρια 1 και 2. Περί την 19/01/2017 ο μάρτυρας υπέβαλε αίτηση όπως το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ασφαλιστήριου συμβολαίου της αποβιώσασας μεταφερθεί στο όνομα του ως το Τεκμήριο 13.
Aνάφερε επίσης πότε χρονικά κλονίστηκε η υγεία της συζύγου του και πότε διαγνώστηκε με καρκίνο. Ως Τεκμήρια 3-12 κατάθεσε επιστολές της Εναγόμενης μαζί με αναγγελίες απαίτησης και διάφορα έγγραφα αναφορικά με ιατρικά έξοδα που προέκυψαν τόσο στο ιδιωτικό Νοσοκομείο Άγιος Ραφαήλ αλλά και στο ιδιωτικό Νοσοκομείο American Medical Center για την αποβιώσασα για την περίοδο Μαίου- Νοέμβριου 2016. Ως εξήγησε αυτά τα ποσά έχουν καλυφθεί από την Εναγόμενη χωρίς διαμαρτυρία. Η σύζυγος του αποβίωσε στις 22/01/2017.
Οι απαιτήσεις για αποζημίωση για τα ιατρικά έξοδα που υπέστη η αποβιώσασα ως τα Τεκμήρια 15-20 απορρίφθηκαν από την Εναγόμενη στις 23/01/2017 με το αιτιολογικό ότι οι συγκεκριμένες απαιτήσεις εξαιρούνταν από την ασφαλιστική κάλυψη. Ο Ενάγοντας έστειλε την επιστολή ως το Τεκμήριο 21 προς την Εναγόμενη ζητώντας επανεξέταση του θέματος για απόρριψη των απαιτήσεων. Η Εναγόμενη την 22/03/2017 απόστειλε την επιστολή ως το Τεκμήριο 22 με την οποια εξήγησε ότι θα καλύψει τις απαιτήσεις που κατά τη διάρκεια τους δόθηκε χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία αλλά απόρριψε τις απαιτήσεις για τη νοσηλεία της αποβιώσασας στις 27/12/2016, 09/01/2017 και 11/01/2017 αναφέροντας ότι εμπίπτουν στις εξαιρέσεις του ασφαλιστήριου συμβολαίου. Οι συνήγοροι του Ενάγοντος διαφωνώντας απόστειλαν εκ μέρους του επιστολή ως το Τεκμήριο 23. Η Εναγόμενη απάντησε στην εν λόγω επιστολή ως το Τεκμήριο 24 επισυνάπτοντας έκθεση θεράποντα ιατρού Δρ. Άστρα. Η Εναγόμενη αποδέχθηκε μέσω της επιστολής να καλύψει κάποια εκ των εξόδων που αφορούσαν την περίοδο 27/12/2016 έως και 30/12/2016. Ως αναφέρει ο Ενάγοντας παρέμειναν σήμερα απλήρωτα τα ιατρικά έξοδα των περιόδων 09/01/2017-22/01/2017 (απαιτήσεις 72736 και 72847). Σύμφωνα με τον Ενάγοντα αφορούν νοσηλεία και θεραπείες της αποβιώσασας για το συνολικό ποσό το ποσό των ευρώ 15.852,00. Ως Τεκμήριο 25 κατάθεσε το τιμολόγιο του American Medical Center αναφορικά με τα ιατρικά έξοδα εκείνης της περιόδου. Ως Τεκμήρια 26-29 επισύναψε αλληλογραφία που ανταλλάχθηκε μεταξύ των δικηγόρων του Ενάγοντα και της Εναγόμενης.
Κατά την αντεξέταση του ο ΜΕ1 ανάφερε ότι η Εναγόμενη γνώριζε από την αρχή ότι η αποβιώσασα βρισκόταν στο 4ο στάδιο του καρκίνου. Επιβεβαίωσε ότι όλες οι αναγγελίες πληρώθηκαν τελικά εκτός από 2 οι οποίες 2 ως υποδείχθηκε κατά την αντεξέταση αφορούν μια περίοδο 10 ημερών πριν από το θάνατο της αποβιώσασας και ότι δεν υπήρχε άλλο περιθώριο ζωής. Ο μάρτυρας διαφώνησε με τους λόγους που δε καλύφθηκαν τα ιατρικά έξοδα αλλά και ότι δεν υπήρχε περιθώριο ζωής στη σύζυγο του. Ο ΜΕ1 επέμενε ότι η θεραπεία που υποβλήθηκε η αποβιώσασα δεν ήταν για ανακουφιστικούς λόγους. Υποδείχθηκε στο μάρτυρα ότι μεταξύ της περιόδου 09/01/2014-22/01/2024 παρασχέθηκε στην αποβιώσασα συντηρητική θεραπεία. Ο ΜΕ1 αρνήθηκε ότι εκείνο το χρονικό διάστημα η αποσιώσασα βρισκόταν στο τελικό στάδιο της ζωής της.
ΜΕ2
Ο ΜΕ2 είναι γενικός χειρουργός και εργάζεται στο American Medical Center. Ως Τεκμήριο 30 κατάθεσε έγγραφο το οποίο συνέταξε και υπόγραψε ο ίδιος αναφορικά με το ιατρικό ιστορικό της αποβιωσάσης. Εξήγησε τι συμπτώματα παρουσίαζε αυτή κατά την εισαγωγή της στο American Medical Center και παρουσίαζε εικόνα αποφρακτικού ειλεού, απόφραξη του εντέρου όπου κρίθηκε αναγκαίο να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για να μπορέσει να σιτιστεί και να συνεχίσει τη χημειοθεραπεία της.
Η χημειοθεραπεία της αποσκοπούσε στη παράταση του χρόνου επιβίωσης της. Ως ανάφερε έγιναν δύο χειρουργεία για τη λύση του αποφρακτικού ειλεού ένα τον Οκτώβριο 2016 και ένα τον Ιανουάριο 2017. Το πρώτο χειρουργείο πέτυχε, μπορούσε να σιτιστεί και συνέχισε τις χημειοθεραπείες της.
Εξήγησε ότι ιατρικά ο όρος ανακούφιση συνεπάγεται ότι κάνει κάποιος κάτι ιατρικά για να λύσει το σύμπτωμα και όχι την αιτία που είναι η πάθηση. Αποθεραπεία είναι μια ιατρική πράξη που αποσκοπεί στο να θεραπεύσει την αιτία. Όμως πάρα πολλές φορές οι όροι αλληλοκαλύπτονται. Ως ανάφερε στη συγκεκριμένη περίπτωση η επέμβαση έγινε για να ανακουφίσει την αποβιώσασα από τον πόνο λόγω του αποφρακτικού ειλεού αλλά παράλληλα να παρατείνει την προσπάθεια αποθεραπείας της.
Αντεξεταζόμενος ο ΜΕ2 επιβεβαίωσε ότι η αποβιώσασα διαγνώστηκε από το Μάιο 2016 με καρκίνο παχέος εντέρου 4ο στάδιο. Ο ίδιος δεν είναι ο ογκολόγος της αλλά ο ιατρός που τη χειρούργησε δύο φορές για απόφραξη του παχέος εντέρου. Τον Ιανουάριο 2017 είχε επεκταθεί όμως η νόσος και αυτό το διαπίστωσε από αξονική τομογραφία. Η απόφραξη επήλθε λόγω της περιτοναικής νόσου. Πλήρης αποθεραπεία δεν υπήρχε από το Μάιο 2016 όταν διαγνώστηκε με τη νόσο.
Με αναφορά στο πιστοποιητικό του Δρ. Άστρα ογκολόγου που επισυνάπτεται στο Τεκμήριο 24 συμφωνεί ότι μια εκ των αιτιών θανάτου ήταν η μετάσταση καρκίνου του παχέος εντέρου. Διαφωνεί όμως ότι μεταξύ της περιόδου 09/01/2017-22/01/2017 ότι έγινε συντηρητική θεραπεία για απόφραξη του εντέρου εξηγώντας ο ΜΕ2 ότι ο ίδιος τη χειρούργησε με σκοπό την απόφραξη του εντέρου. Αναφορικά με τη θέση του μάρτυρα ότι η θεραπεία στην οποία υποβλήθηκε η αποβιώσασα για απόφραξη του εντέρου τόσο τον Οκτώβριο 2016 όσο και τον Ιανουάριο 2017 ήταν η ίδια, κατά την αντεξέταση του υποδείχθηκε σ’ αυτόν ότι δεν είναι ορθό αυτό με το μάρτυρα να εμμένει στις θέσεις του. Ο ΜΕ2 επεσήμανε ότι τον Οκτώβριο 2016 χειρούργησε την ασθενή έχοντας ακριβώς την ίδια νόσο και έζησε μέχρι τον Ιανουάριο 2017.
Εξηγώντας μετά από ερώτηση που του τέθηκε κατά την αντεξέταση του την έννοια της ορολογίας «τελικό στάδιο» ανάφερε ότι εάν αυτό χρησιμοποιείται με την έννοια του τέταρτου σταδίου ότι ήταν γνωστό ότι είχε τέταρτου σταδίου νόσο από το 2016 η αποβιώσασα αναφέροντας παράλληλα ότι εάν το εννοεί κάποιος με την έννοια ότι θα πέθαινε σε λίγες μέρες ότι η προσπάθεια ήταν να μην πεθάνει σε λίγες μέρες γι’ αυτό έγινε το χειρουργείο ώστε να καταστεί ικανή για σίτιση.
ΜΥ1
Ο ΜΥ1 ως ανάφερε είναι ογκολόγος και παράθεσε τα προσόντα, πείρα, εκπαίδευση που έλαβε ως ιατρός και ογκολόγος. Έχει αντιμετωπίσει αρκετά περιστατικά με καρκίνο παχέος εντέρου. Είναι επιστημονικός σύμβουλος της Εναγόμενης και είναι το άτομο που συμβούλευε την Εναγόμενη κατά την εξέταση μεταξύ άλλων των αιτήσεων της αποβιωσάσας προς την Εναγόμενη για την αποζημίωση της για τα ιατρικά έξοδα και θεραπείες που λάμβανε. Η αίτηση/ αναγγελία απαίτησης εγκρινόταν μόνο όταν ο ΜΥ1 έδιδε την έγκριση του όταν έκρινε ότι επρόκειτο να χορηγηθεί στην αποβιώσασα ενεργός θεραπεία. Εξήγησε ότι στην προκείμενη περίπτωση ενέκρινε 13 από τις 15 αναγγελίες απαίτησης. Δεν εγκρίθηκαν οι αναγγελίες απαίτησης των ημερομηνιών 09/01/2017 και 11/01/2017. Εξήγησε ότι με βάση τα έγγραφα που τέθηκαν ενώπιον του φάνηκε ότι η αποβιώσασα εισάχθηκε στο American Medical Center λόγω πιθανής εντερικής απόφραξης.
Παράθεσε τη γνώμη του αναφορικά με τα όσα έχουν καταγραφεί στα Τεκμήρια 24 και 30 ιατρικά πιστοποιητικά των Δρ. Άστρα και Δρ.Νεοφύτου αντίστοιχα. Ως ανάφερε ο λόγος που δεν πληρώθηκε η απαίτηση είναι γιατί όλη η διαδικασία αποσκοπούσε σε ανακούφιση παρηγορητική θεραπεία, δεν είχε στόχο τη θεραπεία του καρκίνου, αλλά την λύση της εντερικής απόφραξης. Θεωρεί ότι η αποβιώσασα βρισκόταν στο τελικό στάδιο και ότι γίνεται σ’ αυτό το στάδιο είναι παρηγορητικό με συμμετοχή της οικογένειας για το εάν θέλει να γίνουν ενέργειες για λύση του προβλήματος. Θεωρεί ότι με βάση τα ιατρικά πιστοποιητικά υπήρξε επιδείνωση της κατάστασης της υγείας της αποβιώσασης και παρόλο που έγινε προσπάθεια να λυθεί το θέμα της απόφραξης η προσπάθεια απέτυχε και η αποβίωσασα κατέληξε. Το 2016 είχε αποτέλεσμα κατά τη γνώμη του διότι λύθηκε η απόφραξη και μπόρεσε να συνεχίσει την ενεργό θεραπεία.
Σε ερώτηση ως προς τον ορισμό του τελικού σταδίου εξήγησε ότι σημαίνει ότι μια άρρωστη δεν επιδέχεται άλλη ενεργό θεραπεία. Συνέχισε ο ΜΥ1 λέγοντας ότι στην ογκολογία εάν προβλέπουν ότι το προσδόκιμο επιβίωσης είναι λιγότερο από δύο μήνες δε δικαιούνται να δώσουν χημειοθεραπεία ή εάν κριθεί ότι λόγω της λειτουργίας του συκωτιού, των νεφρών ή επέκτασης της νόσου δεν μπορεί να λάβει άλλες χημειοθεραπείες και έκανε μετάσταση ότι αυτό είναι τελικό στάδιο. Η περαιτέρω προσπάθεια είναι παρηγορητική. Ανάφερε ότι αυτό τεκμηριώνεται από την αναφορά του Δρ. Άστρα στο Τεκμήριο 24 ότι αποβίωσε από μεταστατικό καρκίνο.
Αντεξεταζόμενος ο ΜΥ1 ανάφερε ότι δε γνώριζε προσωπικά την αποβιώσασα ούτε την εξέτασε ποτέ. Εξήγησε ότι στόχος της χημειοθεραπείας είναι να μειώσουν τον όγκο ή να τον εξαφανίσουν. Σε ερώτηση εάν η ασθένεια για την οποία υποβλήθηκε η αποβιώσασα σε επέμβαση το 2016 ήταν η ίδια με την ασθένεια για την οποία υποβλήθηκε σε επέμβαση το 2017 απάντησε θετικά αλλά διευκρίνισε ότι η έκταση της νόσου ήταν διαφορετική.
Συμφώνησε ότι το συμπέρασμα ότι πέθανε λόγω τελικού σταδίου καρκίνου το συμπέρανε από τα όσα κατάγραψε στο πιστοποιητικό ο Δρ. Άστρας (Τεκμήριο 24) σαν αιτία θανάτου αναφέροντας παράλληλα ότι υπήρχε συνεχής επιδείνωση η υγεία της. Μετά από ερώτηση κατά την αντεξέταση του συμφώνησε ότι εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι δεν μπορεί να γίνει κάτι με το θέμα της απόφραξης του εντέρου και αυτό μετά τη χειρουργική επέμβαση από το Δρ. Νεοφύτου και ότι δεν ήταν κάτι που το γνώριζε προηγουμένως ο γενικός χειρουργός. Αντεξεταζόμενος επεσήμανε ότι θα ήταν αφελές χωρίς να εξετάσει την άρρωστη να πει με βεβαιότητα αν θα συνιστούσε την επέμβαση για απόφραξη εντέρου.
Εξήγησε επίσης ότι αντιλαμβάνεται τη σημασία του εάν η άρρωστη έκανε μια επέμβαση με στόχο να πάρει ενεργό θεραπεία οπότε καλά την έκανε ή εάν έκανε μια επέμβαση παρηγορητική για να λυθεί ένα σύμπτωμα και δεν είχε άλλη προοπτική. Συμπέρανε επιπροσθέτως με βάση την ιατρική έκθεση του Δρ. Άστρα (μέρος του Τεκμηρίου 24) ότι η άρρωστη δεν μπορούσε να πάρει άλλη θεραπεία και γι΄αυτό δεν άντεξε την επέμβαση για απόφραξη εντέρου.
Ήταν επίσης η θέση του αντεξεταζόμενος ότι όταν χειρουργήθηκε η αποβιώσασα για απόφραξη του εντέρου τότε θα φάνηκε ότι δεν μπορεί να γίνει κάτι, συμπέρασμα που πρόκυψε από το πιστοποιητικό του Δρ. Νεοφύτου Τεκμήριο 30. Παράλληλα ανάφερε ότι για να προχωρήσουν οι θεράποντες της αποβιωσάσης στην επέμβαση ότι αυτό σημαίνει ότι με βάση τα αποτελέσματα του αξονικού είχε κριθεί ότι πιθανόν να ήταν εφικτό να λυθεί το πρόβλημα της απόφραξης.
Αγορεύσεις των συνηγόρων των διαδίκων
Με το πέρας της ακροαματικής διαδικασίας οι συνήγοροι των διαδίκων κατάθεσαν στο Δικαστήριο εμπεριστατωμένα κείμενα αγορεύσεων το περιεχόμενο των οποίων μελετήθηκε από το Δικαστήριο. Όπου κριθεί αναγκαίο θα γίνει αναφορά στα επιχειρήματα που αναπτύχθηκαν.
Αξιολόγηση
Σημειώνω ότι η αξιολόγηση της μαρτυρίας έγινε αφού παρακολούθησα τους μάρτυρες ενώ έδιδαν τη μαρτυρία τους και έλαβα υπόψη την ποιότητα της μαρτυρίας, τη σαφήνεια στον τρόπο απάντησης, τη φυσικότητα και αμεσότητα των απαντήσεων, την ύπαρξη τυχόν συμφέροντος, τυχόν ουσιαστικές αντιφάσεις, τη μνήμη των μαρτύρων, τους λόγους που είχαν να τα θυμούνται αυτά κοσκινίζοντας τη μαρτυρία τους, συγκρίνοντας, συσχετίζοντας και αντιπαραβάλλοντας τούτη με τα όσα ανάφερε ο κάθε μάρτυρας ξεχωριστά.[2]
Σημειώνω επίσης ότι οι ΜΕ2 και ΜΥ1 έδωσαν μαρτυρία μεταξύ άλλων ως εμπειρογνώμονες. Το καθήκον ενός εμπειρογνώμονα είναι να εφοδιάσει το Δικαστήριο με όλες τις αναγκαίες πληροφορίες και επιστημονικά κριτήρια ώστε το Δικαστήριο να μπορεί να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα με βάση τα ενώπιον του δεδομένα.[3]
Η αξιολόγηση της μαρτυρίας θα γίνει, μόνο επί των διιστάμενων εκδοχών[4] αφού τα πιο κάτω αναφερόμενα γεγονότα είναι κοινά αποδεκτά ή μη αμφισβητούμενα είτε μέσω των δικογράφων είτε δεν αμφισβητήθηκαν κατά την ακροαματική διαδικασία:
α) Ο Ενάγοντας είναι ο σύζυγος της αποβιώσασας η οποία γεννήθηκε την 27/07/1967 και αποβίωσε την 22/01/2017 ενώ νοσούσε με μεταστατικό καρκίνο στο έντερο.
(β) Η Εναγόμενη είναι ασφαλιστική εταιρεία εγγεγραμμένη στον Έφορο Εταιρειών με αριθμό εγγραφής Η.Ε.46532 και δραστηριοποιείται στον τομέα των ασφαλειών.
γ) Η αποβιώσασα περί την 29/12/2004 σύναψε με την Εναγόμενη το ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής με αριθμό 00206331 (Τεκμήριο 1) το οποίο τροποποιήθηκε περί την 19/05/2015 (Τεκμήριο 2).
δ) Την 10/05/2016 η αποβιώσασα διαγνώστηκε με καρκίνο. Αρχικά νοσηλεύθηκε στο ιδιωτικό Νοσοκομείο Άγιος Ραφαήλ στη Λάρνακα. Έλαβε διάφορες θεραπείες. Νοσηλεύθηκε επίσης στο ιδιωτικό Νοσοκομείο American Medical Center στη Λευκωσία. Τα ιατρικά έξοδα που προέκυψαν μεταξύ Μαίου 2015-Νοέμβριο 2016 πληρώθηκαν από την Εναγόμενη ως τα Τεκμήρια 3-12. Ο ογκολόγος που παρακαλουθούσε την αποβιώσασα ήταν ο Δρ. Άστρας. Στην ομάδα ιατρών ήταν και ο Δρ. Νεοφύτου γενικός χειρουργός.
ε) Για να αποζημιωθεί η αποβιώσασα και να λάβει τα ιατρικά έξοδα για νοσηλείες και θεραπείες που υποβαλλόταν προέβαινε κάθε φορά σε αναγγελίες απαίτησης προς την Εναγόμενη. Η αποβιώσασα προέβη σε 15 αναγγελίες απαίτησης. Οι πρώτες 9 (Τεκμήρια 3-12) πληρώθηκαν αμέσως.
στ) Την 23/01/2017 η Εναγόμενη με επιστολές της ως τα Τεκμήρια 15-20 απέρριψε τις αναγγελίες της αποβιώσασας για συμβάντα που είχαν γίνει την 05/12/2016, 17/12/2016, 27/12/2016, 02/01/2017, 09/01/2017 και 22/01/2017 με το αιτιολογικό ότι η παρούσα κατάσταση και έκβαση της νόσου και σύμφωνα με τους όρους του ασφαλιστικου σχεδίου υγείας η νοσηλεία της αποβιωσάσης εξαιρείτο και ως εκ τούτου δεν παρείχετο περαιτέρω κάλυψη.
ζ) Στη συνέχεια ανταλλάχθηκε μεταξύ Ενάγοντα και Εναγόμενης ή μεταξύ δικηγόρων του Ενάγοντα και Εναγομένης οι επιστολές ως τα Τεκμήρια 21,22,23, 24, 26, 27,28, 29. Η Εναγόμενη εν τέλει κάλυψε τις αναγγελίες απαίτησεις ως τα συμβάντα 05/12/2016, 17/12/2016, 27/12/2016, 02/01/2017 (Τεκμήρια 15-18) αλλά έχει εμμείνει στην απόφαση της να μην καλύψει τις αναγγελίες απαίτησης ως τα Τεκμήρια 19 και 20 που αφορούν το συνολικό ποσό των ευρώ 15.852,00. Δεν έχει αμφισβητηθεί ότι ο τρόπος υποβολής απαίτησης ήταν ορθός και ότι αυτές έγιναν δυνάμει των όρων του ασφαλιστηρίου συμβολαίου ή ότι παρασχέθηκαν οι θεραπείες και νοσηλεία για τις οποίες υποβλήθηκαν αναγγελίες-απαίτησης ως τα Τεκμήρια 19 και 20 και ότι τα ιατρικά έξοδα ανέρχονταν στο εν λόγω ποσό. Αμφισβητείται από την Εναγόμενη η υποχρέωση κάλυψης των ποσών των αναγγελιών απαίτησης (Τεκμήρια 19 και 20) επικαλούμενη όρο εξαίρεσης.
η) Την 28/04/2017 η Εναγόμενη εξέδωσε επ΄ονόματι του Ενάγοντα επιταγή για το ποσό των ευρώ 51.258,00 ως αποζημίωση για το θάνατο της συζύγου του.
Τα πιο πάνω γεγονότα αποτελούν ευρήματα του Δικαστηρίου.
ΜΕ1
Αρχίζοντας από το ΜΕ1 αναφέρω ότι παρόλο που μεγάλο μέρος της μαρτυρίας του δεν αμφισβητήθηκε ότι η μαρτυρία του υπήρξε θετική στο Δικαστήριο. Αυτό που αμφισβητήθηκε έντονα είναι κατά πόσο η αποβιώσασα τον Ιανουάριο 2017 βρισκόταν στο τελικό στάδιο της ζωής της. Ο ΜΕ1 ερωτήθηκε επισταμένως γι’ αυτό και έγινε έντονη προσπάθεια να επιβληθεί στο μάρτυρα ότι η σύζυγος του βρισκόταν στο τελικό στάδιο της ζωής της. Ο ΜΕ1 όμως δεν είναι γιατρός για να εξηγήσει την κατάσταση της υγείας της και παράπεμπε ορθά κάθε φορά στους θεράποντες ιατρούς της, παρόλο που παράθεσε τη γνώμη του η οποία ουσιαστικά δεν έχει κάποια αξία. Το εάν κάποιος βρισκόταν σε τελικό στάδιο της ζωής του ή εάν το στάδιο καρκίνου που βρισκόταν η σύζυγος του ΜΕ1 θεωρείτο τελικό στάδιο καρκίνου δεν είναι θέμα που θα έπρεπε να το αναλύσει και επεξηγήσει ο συγκεκριμένος μάρτυρας. Ο ίδιος ανάφερε ότι η σύζυγος του βρισκόταν στο 4ο στάδιο καρκίνου από την αρχή και ότι αυτό που καταλάβαινε είναι ότι γινόταν προσπάθεια να επιβιώσει, να ζήσει. Δεν έχω κανένα λόγο να αμφισβητήσω ότι αυτά πίστευε ο Ενάγοντας για την κατάσταση της υγείας της συζύγου του και δεν έχει τεθεί ενώπιον μου οτιδήποτε ώστε να μπορεί να λεχθεί ότι γνώριζε ότι η σύζυγος του δεν είχε άλλα περιθώρια ζωής. Το γεγονός ότι ζήτησε να μετατεθεί το ασφαλιστήριο συμβόλαιο στο όνομα του δεν μπορεί να εξάγει από μόνο του συμπέρασμα ότι η αποβιώσασα θα πέθαινε.
Η μαρτυρία του γίνεται αποδεκτή εκτός τυχόν μαρτυρία του αναφορικά με ιατρικά θέματα ή την κατάσταση υγείας της συζύγου του καθότι ο ίδιος δεν έχει επιστημονικές γνώσεις να υποστηρίξει τι θεραπείες έγιναν ή εάν η σύζυγος του βρισκόταν ως υπόδειξε η συνήγορος της Εναγόμενης στα τελευταία της. Το περιεχόμενο των τεκμηρίων 1-20 δεν έχει αμφισβητηθεί αλλά περαιτέρω επιβεβαιώνουν τη μαρτυρία του ΜΕ1 η οποία ουσιαστικά δεν αμφισβητήθηκε. Ως εκ τούτου το περιεχόμενο των εν λόγω Τεκμηρίων γίνεται αποδεκτό. Είναι επίσης αποδεκτό ότι οι αναγγελίες απαιτήσεις των Τεκμηρίων 15-18 ενώ αρχικά είχαν απορριφθεί εν τέλει πληρώθηκαν από την Εναγόμενη ενώ οι αναγγελίες απαιτήσεις των Τεκμηρίων 19 και 20 δεν έχουν πληρωθεί καθότι η Εναγόμενη εμμένει στη θέση της ότι με βάση τους όρους του ασφαλιστηρίου συμβολαίου εξαιρούνται ασφαλιστικής κάλυψης. Είναι αποδεκτό ότι μεταξύ των μερών έχουν ανταλλαχθεί οι επιστολές των Τεκμηρίων 21,22,23,24,26-29.
Αναφορικά με το έγγραφο με τίτλο έκθεση θεράποντα ιατρού η οποία αποτελεί μέρος του Τεκμηρίου 24 αρχικά τούτο το έγγραφο ουσιαστικά αποτελεί εξ’ ακοής μαρτυρία. Ο περί αποδείξεως νόμος ως τροποποιήθηκε δεν αποκλείει την κατάθεση εξ’ ακοής μαρτυρίας ως αποδεικτικό στοιχείο αλλά η αποδεικτική αξία αυτού αξιολογείται από το Δικαστήριο Βλ. άρθρο 27 του περί αποδείξεως νόμου. Εν προκειμένω μαζί με το Τεκμήριο 24 το οποίο αποτελείται από μια επιστολή της Εναγόμενης επισυνάφθηκε η εν λόγω έκθεση. Δεν αμφισβητείται ότι το εν λόγω έγγραφο ετοιμάστηκε από το Δρ. Άστρα, ο οποίος ήταν ο θεράποντας ιατρός/ογκολόγος της αποβιωσάσης. Δεν αμφισβητείται επίσης ότι το εν λόγω έγγραφο ετοιμάστηκε μετά το θάνατο της για να πιστοποιήσει το θάνατο και αιτία θανάτου της. Δεν αμφισβητήθηκαν οι καταγραφές στο έγγραφο, μάλιστα η Εναγόμενη θεωρεί αποδεκτό το περιεχόμενο του εγγράφου. Στο εν λόγω έγγραφο παρατηρώ ότι στη 2η σελίδα αυτού τέθηκαν ερωτήσεις του τύπου σε ποιο στάδιο έγινε γνωστή η διάγνωση στον ασθενή όπως και ερώτηση όταν η διάγνωση γνωστοποιήθηκε στον ασθενή ποια θεραπεία και συμβουλή δόθηκε σ’ αυτόν. Ο Δρ. Άστρας καταγράφει τη θεραπεία που παρασχέθηκε. Ο ίδιος όμως ο Δρ. Άστρας ο οποίος συμπλήρωσε το έντυπο και υπόγραψε δεν παρουσιάστηκε να δώσει μαρτυρία και να εξηγήσει τι εννοούσε με κάθε απάντηση που συμπλήρωσε στο έντυπο. Επομένως στην απουσία μαρτυρίας από το Δρ. Άστρα αλλά και στην απουσία δικαιολογίας για μη κλήτευσης του στο Δικαστήριο η αποδεικτική βαρύτητα που δίδεται στο εν λόγω έγγραφο περιορίζεται μόνο στα όσα καταγράφονται στο έγγραφο. Η ερμηνεία που προσπάθησε να δωθεί στο έγγραφο εκ μέρους της Εναγόμενης ή το τι εννοούσε ο Δρ. Άστρας με τις απαντήσεις του στο εν λόγω έγγραφο δε έχουν καμία αξία καθότι ο ίδιος ο Δρ. Άστρας δεν προσήλθε για να εξηγήσει τι εννοούσε.
Παρατηρώ ότι υποδείχθηκε στο ΜΕ1 ότι ο Δρ. Άστρας τον Ιανουάριο 2017 υπέβαλε τη σύζυγο του σε συντηρητική θεραπεία υποδεικνύοντας ότι αυτό αποτελούσε ανακουφιστική θεραπεία και ότι αυτό σημαίνει ότι βρισκόταν σε τελικό στάδιο. Αυτό όμως το συμπέρασμα περί ανακουφιστικής θεραπείας δε φαίνεται να καταγράφεται στην εν λόγω έκθεση. Επίσης στην προσπάθεια να υποδειχθεί ότι την περίοδο 09/01/2017-22/01/2017 η αποβιώσασα δέχθηκε θεραπείες για ανακουφιστικούς λόγους υποδείχθηκε στο ΜΕ1 η γραπτή απάντηση του Δρ. Άστρα στην έκθεση (μέρος του Τεκμηρίου 24) στην ερώτηση «όταν η διάγνωση γνωστοποιήθηκε στον ασθενή ποια θεραπεία και συμβουλή δόθηκε». Η απάντηση που δόθηκε στη συγκεκριμένη ερώτηση όμως δεν φαίνεται να αφορούσε την περίοδο 09/01/2017-22/01/2017 αλλά ούτε μπορεί με ασφάλεια να συναχθεί τέτοιο συμπέρασμα στην απουσία της μαρτυρίας του Δρ. Άστρα. Το Δικαστήριο λοιπόν δεν μπορεί στην απουσία μαρτυρίας από το πρόσωπο που συμπλήρωσε το εν λόγω έγγραφο να προβεί σε ασφαλές εύρημα ότι τα όσα κατέγραψε ως απάντηση στην ερώτηση για τη θεραπεία που δόθηκε ότι αφορούσαν εκείνη την περίοδο και όχι την περίοδο που αρχικά διαγνώστηκε με καρκίνο που ως πρόκυψε και δεν αμφισβητήθηκε ήταν το Μάιο 2016. Ασφαλώς ούτε μπορεί το Δικαστήριο με ασφάλεια να προβεί σε συμπεράσματα για το ότι η θεραπεία που αναγράφεται στο έγγραφο (εις απάντηση της πιο πάνω ερώτησης) ήτοι χημειοθεραπεία, χειρουργική επέμβαση θεωρείται συντηρητική ή ότι θεωρείται ανακουφιστική θεραπεία. Δεν μπορεί δηλαδή το έγγραφο από μόνο του να αποτελέσει οδηγό για ασφαλή συμπεράσματα.
Αναφορικά με το Τεκμήριο 25 παρόλο που κατατέθηκε με δήλωση εκ μέρους της Εναγομένης για μη αποδοχή της αλήθειας του περιεχόμενου του παρατηρώ αρχικά ότι η Εναγόμενη στο δικόγραφο της Υπεράσπισης προβαίνει απλώς σε γενική άρνηση του ισχυρισμού έκδοσης τιμολογίου χωρίς να προβάλει κάποιο θετικό ισχυρισμό ή άλλο ισχυρισμό που να το αμφισβητεί. Παράλληλα η Εναγόμενη επίσης αποδέχεται ότι υποβλήθηκαν από την αποβιώσασα αναγγελίες απαίτησης για το ποσό που αναγράφεται στο Τεκμήριο 25. Ουδέποτε αναφέρθηκε είτε στο δικόγραφο της Εναγόμενης ούτε κατά την ακροαματική διαδικασία ότι τα ποσά των αναγγελιών απαίτησης (Τεκμήρια 19 και 20) αφορούν θεραπείες που δεν παρασχέθηκαν ή ότι δεν αφορούν νοσηλεία της αποβιώσασας στο ιδιωτικό νοσοκομείο American Medical Center. Γενικά δεν αμφισβητήθηκε ότι η αποβιώσασα υποβλήθηκε σε θεραπείες και νοσηλεία αξίας ευρώ15.852,00 απλώς αμφισβητήθηκε η υποχρέωση κάλυψης τους από την Εναγόμενη. Συνεπώς παρόλο που πρόκειται για εξ’ ακοής μαρτυρία και παρόλο που δεν παρουσιάστηκε μάρτυρας εκ μέρους του ιδιωτικού νοσοκομείου, το περιεχόμενο του εγγράφου στο τέλος της ημέρας υπό τας περιστάσεις και ως εξελίχθηκε η διαδικασία δεν αμφισβητήθηκε. Μάλιστα υποδείχθηκε το Τεκμήριο 25 στο ΜΥ1 ο οποίος ουδέποτε ανάφερε ότι το περιεχόμενο του εν λόγω τεκμηρίου είναι ψευδές ή ότι δεν έλαβε η αποβιώσασα τη νοσηλεία και θεραπείες που περιγράφονται.
Υπό το φως το πιο πάνω γίνεται αποδεκτό ότι το ιδιωτικό νοσοκομείο στις 22/01/2017 έκδωσε το τιμολόγιο του Τεκμηρίου 25 για θεραπείες και νοσηλεία που παρασχέθηκαν στην αποβιώσασα μεταξύ της περιόδου 09/01/2017-22/01/2017 για συνολικό ποσό ευρώ 15.852,00 και το οποίο σχετίζεται με τις αναγγελίες απαίτησεις των Τεκμηρίων 19 και 20.
ΜΕ2
Η εμπειρογνωμοσύνη και η πείρα του ΜΕ2 δεν αμφισβητήθηκε. Παρόλα αυτά εξέτασα τα ακαδημαικά και άλλα προσόντα του και κρίνω ότι είναι εμπειρογνώμονας στον τομέα του. Ο ΜΕ2 αναφέρθηκε επίσης και σε κάποια πραγματικά γεγονότα που επήλθαν εις γνώση του.
Ως πρόκυψε από τη μαρτυρία του είναι ο ιατρός ο οποίος χειρούργησε δύο φορές την αποβιώσασα λόγω της απόφραξης εντέρου. Ο ίδιος ως εξήγησε και ως ανάφερε και στο Τεκμήριο 30 σταθμίζοντας όλα τα δεδομένα και μετά από συζήτηση και με τον ογκολόγο της αποφασίστηκε να γίνει αυτή η επέμβαση για να λυθεί το πρόβλημα, να μπορέσει να σιτιστεί και να συνεχίσει τις χημειοθεραπείες της. Δεν έχω λόγο να αμφισβητήσω ότι πρόβηκε τόσο τον Ιανουάριο 2017 όσο και τον Οκτώβριο 2016 σε επέμβαση για τον ίδιο λόγο και σκοπό και δη με σκοπό να μπορέσει να λάβει η αποβιώσασα ενεργό θεραπεία. Ο μάρτυρας θεωρώ ότι υπήρξε αντικειμενικός στη μαρτυρία του και ήρθε για να πει στο Δικαστήριο ότι γνώριζε από άποψης πραγματικών γεγονότων αλλά και από επιστημονικής άποψης. Τα όσα παράθεσε και αφορούν την ειδικότητα του παρατέθηκαν με επαρκή σαφήνεια και καθαρότητα ώστε το Δικαστήριο να μπορέσει να αντλήσει καθοδήγηση. Εξήγησε τι σημαίνει ανακουφιστική θεραπεία και αποθεραπεία επισημαίνοντας ότι οι όροι ουσιαστικά αλληλοκαλύπτονται. Στην προκείμενη περίπτωση ήταν σαφής ως προς το λόγο που έπρεπε να γίνει η επέμβαση για την αποφραξη του ειλεού. Ο ΜΕ2 ως ανάφερε προτού αποφασίσει τη διενέργεια επέμβασης ζήτησε να γίνει αξονική τομογραφία για να έχει εικόνα της κατάστασης. Η απόφαση δηλαδή για διενέργεια επέμβασης λήφθηκε τόσο από τη κλινική εξέταση όσο και από την απεικόνιση της αξονικής τομογραφίας. Επισημαίνω ότι δίδεται βαρύτητα στη μαρτυρία του και από το γεγονός ότι ο ΜΕ2 ήταν στη πλεονεκτική θέση να εξετάσει την αποβιώσασα και γνώριζε την κατάσταση της υγείας της όσο και την ανάγκη για διενέργεια της επέμβασης.
Η απάντηση του ως προς τον ορισμό του «τελικού σταδίου καρκίνου» δεν ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστική αλλά επισημαίνω ότι ο ΜΕ2 δεν είναι ογκολόγος αλλά γενικός χειρουργός. Λαμβάνω υπόψη μου το γεγονός ότι ετοίμασε το Τεκμήριο 30 μετά που του ζητήθηκε από τον Ενάγοντα αλλά αυτό από μόνο του δε σημαίνει ότι ο μάρτυρας δεν ήταν αντικειμενικός ή ότι απόκρυψε γεγονότα από το Δικαστήριο. Αντιθέτως αυτό που φάνηκε είναι ότι ήρθε να πει στο Δικαστήριο ό,τι γνώριζε. Η μαρτυρία του με εξαίρεση τον ορισμό ως προς το τελικό στάδιο καρκίνου γίνεται αποδεκτή.
MY1
Η εμπειρογνωμοσύνη και η πείρα του ΜΥ1 δεν αμφισβητήθηκε. Παρόλα αυτά εξέτασα τα ακαδημαικά και άλλα προσόντα του και κρίνω ότι είναι εμπειρογνώμονας στον τομέα του. Η μαρτυρία του όμως αντιμετωπίζεται με προσοχή λόγω της σχέσης του με την Εναγόμενη αφού ουσιαστικά η μη πληρωμή των απαιτήσεων για τα ιατρικά έξοδα είναι απόρροια των συμβουλών του.
Οφείλω εξ αρχής να αναφέρω ότι εξήγησε με σαφήνεια τον επιστημονικό ορισμό του τελικού σταδίου καρκίνου όμως το συμπέρασμα του ότι η αποβιώσασα βρισκόταν στο τελικό στάδιο του καρκίνου είναι επισφαλές. Και εξηγώ. Το συμπέρασμα του στηρίχθηκε αποκλειστικά στα ιατρικά πιστοποιητικά και με βάση το τι κατέγραψαν οι ιατροί Δρ. Άστρας και Δρ. Νεοφύτου. Ο ίδιος στη μαρτυρία του έκανε αναφορά στην ιατρική έκθεση του Δρ. Άστρα μέρος του Τεκμηρίου 24 η οποία φέρει ημερομηνία 22/03/2017 και στο πιστοποιητικό του Δρ. Νεοφύτου με ημερ. 08/09/2017. Οι εν λόγω εκθέσεις επισημαίνω έγιναν σε μεταγενέστερο χρονικό σημείο από το χρονικό σημείο που οι αναγγελίες, απαιτήσεις της αποβιώσασας είχαν απορριφθεί. Πέραν τούτου ο μάρτυρας έκρινε ότι η αποβιώσασα βρισκόταν σε τελικό στάδιο καρκίνου και ότι δεν επιδέχετο άλλη ενεργό θεραπεία χωρίς να γνωρίζει την πραγματική κατάσταση της υγείας της αποβιωσάσης και χωρίς ο ίδιος να την εξετάσει. Ο ίδιος αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι θα ήταν αφελές να κρίνει εάν δε θα έπρεπε να χειρουργηθεί. Ο ΜΕ2 από την άλλη σαν ένας εκ της ομάδας ιατρών που την παρακολουθούσε και ο οποίος είχε εξετάσει την αποβιώσασα είχε μελετήσει και την αξονική απεικόνιση έκρινε ότι έπρεπε να χειρουργηθεί για να συνεχίσει τις θεραπείες της.
Ο ίδιος λοιπόν χωρίς να εξετάσει την αποβιώσασα και χωρίς να μιλήσει ποτέ με τον Δρ. Άστρα ή το Δρ. Νεοφύτου πρόβηκε σε συμπεράσματα για την κατάσταση υγείας της αποβιωσάσης και μάλιστα πρόβηκε σε ερμηνεία της ιατρικής έκθεσης του Δρ. Άστρα, ερμηνεύοντας τι μπορεί να σημαίνουν οι καταγραφές που πρόβηκε στο έγγραφο. Ουσιαστικά η κρίση του περί τελικού σταδίου καρκίνου στηρίχθηκε ως φάνηκε κατά κύριο λόγο στο γεγονός επέλευσης τελικά του θανάτου της αποβιώσασας. Έκρινε προφανώς ότι βρισκόταν στο τελικό στάδιο καρκίνου λόγω του θανάτου της και ότι η επέμβαση ήταν εκ του αποτελέσματος αυτού παρηγορητικής φύσεως.
Υπενθυμίζω ότι δεν αμφισβήτησε εν τέλει ο ΜΥ1 ότι ο λόγος που η αποβιώσασα υποβλήθηκε στην ίδια χειρουργική επέμβαση για απόφραξη του εντέρου και τον Οκτώβριο 2016 ήταν για να καταστεί ικανή να σιτιστεί και να συνεχίσει τις χημειοθεραπείες της.
Επιπροσθέτως είναι αξιοσημείωτο ότι αναφορικά με τη 2η χειρουργική επέμβαση (Ιανουάριος 2017) ενώ ανάφερε αρχικά ότι αυτή έγινε για ανακουφιστικούς λόγους αντεξεταζόμενος ανάφερε μεταξύ άλλων ότι εάν η επέμβαση έγινε με σκοπό να σιτιστεί και να συνεχίσει τη θεραπεία της η άρρωστη τότε καλώς την έκανε. Δεν έχω λόγο να αμφισβητήσω ότι ο λόγος που ο Δρ. Νεοφύτου πρόβηκε στην επέμβαση ήταν αυτός. Θεωρώ αφελές επίσης το συμπέρασμα ότι ο λόγος που κατά τη γνώμη του οι γιατροί της αποβιώσασας μίλησαν και με τους συγγενείς προτού προχωρήσουν σε επέμβαση ήταν γιατί η ασθενής ήταν βεβαρημένη.
Παρατηρώ επίσης ότι δεν αμφισβητήθηκε ότι η αποβιώσασα ενώ βρισκόταν σε 4ο στάδιο μεταστατικού καρκίνου και ότι είχε υποστεί το ίδιο πρόβλημα απόφραξης εντέρου λίγους μήνες προηγουμένως ότι σε εκείνη την περίπτωση καλύφθηκαν τα ιατρικά της έξοδα. Η διαφορά είναι ότι η 2η επέμβαση απότυχε και δε κατέστη εφικτό να γίνει χημειοθεραπεία όμως ο σκοπός αυτός ήταν. Υπενθυμίζω τη θέση του ΜΥ1 ότι για να αποφασιστεί από τους θεράποντες ιατρούς η διενέργεια της επέμβασης ότι αυτό σημαίνει ότι υπήρχε πιθανότητα να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της απόφραξης. Εγείρονται λοιπόν ερωτηματικά ως προς το λόγο που τελικά θεωρήθηκε ότι η εν λόγω επέμβαση αφορούσε θεραπεία που έγινε αποκλειστικά για ανακουφιστικούς λόγους ιδίως τη στιγμή που αποδέχθηκε ο ίδιος ο μάρτυρας ότι ο Δρ. Νεοφύτου δε γνώριζε πριν χειρουργήσει την άρρωστη τι θα έβρισκε κατά τη διενέργεια αυτής.
Επίσης ο ΜΥ1 δεν εξήγησε με ακρίβεια τι συνιστά παρηγορητική ανακουφιστική θεραπεία και τι συνιστά αποθεραπεία. Επαναλαμβάνω ότι ο ΜΥ1 δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει για ποιο λόγο αποφασίστηκε να γίνει η επέμβαση ούτε παρουσιάστηκε στο Δικαστήριο ο δρ. Άστρας ώστε να εξηγήσει την κατάσταση της αποβιώσασας και εάν αυτή βρισκόταν στο τελικό στάδιο καρκίνου ή εάν η επέμβαση έγινε για ανακουφιστικούς λόγους. Υπενθυμίζω ότι ο Δρ. Νεοφύτου ο οποίος τη χειρούργησε μετά από συμβούλιο με το Δρ. Άστρα ανάφερε ότι η επέμβαση έγινε με σκοπό να επιλυθεί το πρόβλημα απόφραξης και να μπορέσει να συνεχίσει της χημειοθεραπείες της να λάβει δηλαδή ενεργό θεραπεία.
Η ερμηνεία ουσιαστικά και συμπεράσματα από το ιατρικό πιστοποιητικό του Δρ. Άστρα ή το τι εννοούσε ο Δρ. Άστρας στην απουσία μαρτυρίας από τον ίδιο δεν είναι αποδεκτή. Η μαρτυρία λοιπόν του ΜΥ1 δεν μπορεί να βοηθήσει το Δικαστήριο ώστε να προβεί σε ασφαλή ευρήματα για το εάν η θεραπεία που χορηγήθηκε ήταν αποκλειστικά για ανακουφιστικούς λόγους και ότι η αποβιώσασα βρισκόταν σε τελικό στάδιο καρκίνου.
Κενά και ασάφεια παρέμειναν επίσης ως προς το λόγο που τελικά ενώ οι αναγγελίες-απαιτήσεις των Τεκμηρίων 15-18 είχαν απορριφθεί με επίκληση όρων εξαίρεσης αρχικά από την Εναγόμενη εν τέλει πληρώθηκαν. Στα Τεκμήρια 15-18 ο θεράπων ιατρός της αποβιώσασας στην αναγγελία απαίτησης ως φαίνεται κατάγραφε κάθε φορά ότι η αποβιώσασα βρισκόταν σε μεταστατικό στάδιο καρκίνου παχέος εντέρου. Το τι οδήγησε την Εναγόμενη εν τέλει να αποδεχθεί τις εν λόγω αναγγελίες δεν έχει διασαφηνιστεί.
Ευρήματα
Πέραν των πιο πάνω γεγονότων που έγιναν αποδεκτά ή δεν αμφισβητήθηκαν από την αξιολόγηση της μαρτυρίας προκύπτουν επίσης τα ακόλουθα ευρήματα: Η αποβιωσάση περί τον Ιανουάριο 2017 υπέστη επεισόδιο απόφραξης εντέρου και εισάχθηκε στο ιδιωτικό νοσοκομείο American Medical Center. Κατά την εισαγωγή της εκεί παρουσίαζε κλινική εικόνα αποφρακτικού ειλεού.Τα κλινικά σημεία επιβεβαιώθηκαν μετά την απεικόνιση με αξονική τομογραφία. Κρίθηκε απαραίτητο να διενεργηθεί στην αποβιώσασα επέμβαση για ερευνητική λαπαροτομή και με σκοπό τη λύση του αποφρακτικού ειλεού ώστε αυτή να μπορέσει να σιτιστεί και να συνεχίσει τη χημειοθεραπεία της. Τη χειρουργική επέμβαση διενέργησε ο Δρ. Νεοφύτου. Παρόμοιο συμβάν είχε συμβεί και τον Οκτώβριο του 2016 όπου πάλι χειρουργήθηκε, κατέστη ικανή προς σίτιση και συνέχισε τις χημειοθεραπείες της η αποβιωσασα. Η επέμβαση του Ιανουαρίου 2017 δεν πέτυχε.
Τα ιατρικά έξοδα για την προηγούμενη επέμβαση καλύφθηκαν από την Εναγόμενη. Τα ιατρικά έξοδα που προέκυψαν τον Ιανουάριο 2017 για νοσηλεία Εναγομένης και διενέργεια επέμβασης δεν καλύφθηκαν από την Εναγόμενη. Εκδόθηκε τιμολόγιο από το ιδιωτικό νοσοκομείο για τα ιατρικά έξοδα και νοσηλεία της αποβιώσας (Τεκμήριο 25) για το ποσό των €15.852,00. Το εν λόγω ποσό ζητήθηκε από την Εναγόμενη με τις αναγγελίες- απαιτήσεις Τεκμήρια 19 και 20.
Επίσης περί την 19/01/2017 ο Ενάγοντας υπέβαλε αίτηση όπως το ασφαλιστήριο συμβόλαιο (Τεκμήριο 1) μεταβιβαστεί στο όνομα του πράγμα που έγινε. Σχετικό είναι το Τεκμήριο 13. Ο Ενάγοντας με τη μεταβίβαση του ασφαλιστηρίου συμβολαίου που έγινε πριν το θάνατο της συζύγου του κατέστη ο νέος ιδιοκτήτης.
Νομική Πτυχή-Συμπεράσματα
Το γενικό βάρος απόδειξης είναι στους ώμους του εκάστοτε Ενάγοντα, ο οποίος πρέπει να αποδείξει με επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, στο μέτρο του ισοζυγίου των πιθανοτήτων, ότι η δική του εκδοχή γεγονότων είναι πιο πιθανή παρά όχι.[5]
Πρωτίστως θεωρώ ορθό στο παρόν στάδιο να εξετάσω την προδικαστική ένσταση που τέθηκε περί μη νομιμοποίησης του Ενάγοντα στην προώθηση της παρούσας με τον ισχυρισμό ότι δεν είναι ο ιδιοκτήτης του ασφαλιστήριου συμβολαίου. Εξ’ αρχής αναφέρω ότι παρόλο που τέθηκε αυτή η προδικαστική ένσταση εν τέλει δεν προωθήθηκε ούτε τέθηκε οποιοδήποτε θέμα μέσω των αγορεύσεων που καταχωρήθηκαν εκ μέρους της Εναγομένης με το Δικαστήριο να θεωρεί αυτή σαν εγκαταλειφθήσα. Παρόλα αυτά από τη μαρτυρία που έγινε αποδεκτή αυτό που προέκυψε είναι ότι ο Ενάγοντας υπέβαλε αίτηση για μεταβίβαση του ασφαλιστήριου συμβολαίου στο όνομα του την 19/01/2017 πριν αποβιώσει η σύζυγος του. Το γεγονός ότι η μεταβίβαση έγινε κάποιες μέρες μετά δε μπορεί να συνεπάγεται ακυρότητα του ασφαλιστηρίου συμβολαίου. Κατά την αντεξέταση του Ενάγοντα όταν ερωτήθηκε σχετικά αυτός επανέλαβε τη θέση του ότι δηλαδή τα έγγραφα για τη μεταβίβαση υπογράφησαν στις 19/01/2017 η θέση του δεν αντικρούστηκε μάλιστα εν τέλει υποδείχθηκε στο μάρτυρα ότι μεταβιβάστηκε πάνω του λίγο πριν αποβιώσει η σύζυγος του, θέση που βεβαίως συμμερίζεται ο μάρτυρας αφού αυτή ήταν και η θέση του εξ’ αρχής. Η περαιτέρω συζήτηση του θέματος θεωρώ ότι είναι ακαδημαικής σημασίας με αποτέλεσμα το θέμα να παραμένει μέχρι εδώ. Σε καμία περίπτωση λοιπόν δεν αποδείχθηκε η μη νομιμοποίηση του Ενάγοντα στην προώθηση της παρούσας.
Στην προκειμένη περίπτωση επίσης δεν αμφισβητείται ότι υπογράφηκε μεταξύ αποβιώσασας και Εναγόμενης το ασφαλιστήριο συμβόλαιο με αριθμό 00206331 με τις παροχές που συμφωνήθηκαν ως καταγράφονται στο Τεκμήριο 2, όπως δεν αμφισβητείται ότι αυτό είχε ισόβια διάρκεια. Ως φαίνεται από τον πίνακα παροχών του Τεκμηρίου 2 το ανώτατο ποσό κατά νοσηλεία ήταν για το ποσό των ευρώ 300.000, περιλάμβανε μεταξύ άλλων κάλυψη για χειρουργικές επεμβάσεις, χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία, ραδιοθεραπεία κ.α. Η αποβιώσασα ως προκύπτει από τη μαρτυρία που έγινε αποδεκτή δέχθηκε θεραπείες, νοσηλεία, υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση βλ. αναγγελίες απαίτησης Τεκμήρια 19 και 20 αλλά και Τεκμήριο 25 για το ποσό των €15.852,00 και ζήτησε την κάλυψη τους δυνάμει του ασφαλιστηρίου συμβολαίου. Ουδέποτε τέθηκε ότι δεν έγιναν οι θεραπείες ή η νοσηλεία ούτε ότι το ποσό δεν ήταν στα πλαίσια του ανώτατου ποσού κάλυψης που είχε συμφωνηθεί αλλά ότι αυτό εξαιρείτο από την κάλυψη δυνάμει του όρου 2.6 ο οποίος παρατίθεται αμέσως πιο κάτω αυτούσιος.
Πρωτίστως αναφέρω ότι ο Ενάγοντας στον οποίο μεταβιβάστηκε το ασφαλιστήριο συμβόλαιο έχει αποδείξει ότι η σύζυγος του μεταξύ 09/01/2017-22/01/2017 δέχθηκε νοσηλεία και θεραπείες στο American Medical Center για το οποίο δόθηκαν οι αναγγελίες (Τεκμήρια 19 και 20) αλλά οι οποίες κοστολογήθηκαν για το πιο πάνω ποσό.
“2.6. Θεραπεία
Η με όλα τα σύγχρονα μέσα, προσπάθεια ίασης ασθενών και η αποκατάσταση της σωματικής τους βλάβης, με χειρουργική ή συντηρητική μέθοδο η οποία είναι τεκμηριωμένη και ιατρικά επιβεβλημένη να γίνει εντός Νοσοκομείου.
Εξαιρείται κάθε θεραπεία:
α) .............
β) ..............
γ) Της οποίας το αποτέλεσμα είναι αποκλειστικά η ανακούφιση επώδυνων καταστάσεων και όχι η αποθεραπεία αυτών π.χ. αιμοκάθαρση, τελικά στάδια καρκίνων κ.α.
Στην παρούσα εξαίρεση δεν συμπεριλαμβάνονται ακτινοθεραπείες, χημειοθεραπείες και ραδιοθεραπείες.
Ο διαγνωστικός έλεγχος δεν θεωρείται θεραπεία, ακόμη και αν γίνει εντός Νοσοκομείου.”
Οδηγό για τον τρόπο ερμηνείας ενός ασφαλιστήριου συμβολαίου αποτελεί η απόφαση χχχ χχχ Λιπερή, υπό την ιδιότητα του ως διαχειριστής της περιουσίας του αποβιώσαντος Ελευθερίου Γεώργιου Πουντζιουρή τέως εξ Αραδίππου v. Ecclesiastical Insurance Office PLC κ.ά.[6] όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Είναι νομολογημένο ότι τα ασφαλιστικά συμβόλαια ερμηνεύονται όπως κάθε άλλο έγγραφο σύμφωνα με τους κανόνες ερμηνείας σε σχέση βέβαια με συμβάσεις εμπορικού ή καταναλωτικού τύπου. Ο σκοπός είναι να αποδοθεί στο κείμενο και στις λέξεις που χρησιμοποιούνται η πρόθεση των μερών ώστε να ανευρεθεί εκείνη η σημασία που το κείμενο θα μετέδιδε στο συνετό και λογικό άνθρωπο που κατέχει όλες τις πληροφορίες που θα ήταν λογικά διαθέσιμες στα μέρη στην κατάσταση που αυτά ήταν όταν συνομολογούσαν τη σύμβαση (Investors Compensation Scheme Ltd v. West Bromwich Building Soc. (1998) 1 W.L.R. 896). »
«Σε περίπτωση όρων στους οποίους εντοπίζονται αντιφάσεις ή αμφιβολίες, ο εφαρμοστέος κανόνας είναι ο κανόνας ερμηνείας του κοινοδικαίου «verba chartarum fortius accipiuntur contra proferentem», ήτοι, τυχόν αμφιβολίες ή ασάφειες επιλύονται εναντίον του μέρους που ετοίμασε το κείμενο. Ο κανόνας είναι συνδεδεμένος με τον άλλο γνωστό κανόνα ότι εκείνος ο διάδικος που βασίζεται σε εξαιρέσεις ή όρους που περιέχουν εξαιρέσεις, μπορεί να επιτύχει μόνο εάν η έννοια που αναδύεται είναι καθαρή ως αποτέλεσμα μιας λογικής ερμηνείας του όρου, (MacGillivray on Insurance Law 11η Έκδ. σελ. 309-311, παρ. 11-033 μέχρι 11-036). Αυτό διότι οι όροι ενός συμβολαίου ετοιμάζονται από τους ίδιους τους ασφαλιστές και έτσι ο κανόνας είναι ότι πρέπει να ερμηνεύονται με αρνητική διάθεση και εναντίον τους, (Raul Colinvaux: The Law of Insurance 5η Έκδ. σελ. 37, παρ. 2-10). »
Ουσιαστικά η ερμηνεία είναι νομικό θέμα το οποίο επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου.[7]
Εφόσον υπάρχει διαφωνία μεταξύ των διαδίκων ως προς το εάν το ποσό που διεκδικεί ο Ενάγοντας καλύπτεται από όρο εξαίρεσης προχωρώ να εξετάσω τον εν λόγω όρο εξαίρεσης.
Από τον τίτλο του κειμένου που βρίσκεται ο όρος 2.6 ΟΡΟΙ ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΟΥ ΩΦΕΛΗΜΑΤΟΣ προκύπτει αρχικά ότι έχουν τεθεί όροι για παροχή επιπρόσθετων ωφελημάτων. Σαν επιπρόσθετο ωφέλημακαταγράφεται η λέξη για «θεραπεία» καθορίζοντας τι αποτελεί θεραπεία. Ειδικότερα με τον όρο 2.6 προκύπτει ότι πρόθεση των συμβαλλομένων είναι να εξαιρεθεί η υποχρέωση της Εναγόμενης από την κάλυψη θεραπείας όπου το αποτέλεσμα είναι αποκλειστικά η ανακούφιση επώδυνων καταστάσεων. Το ερώτημα που εγείρεται είναι εάν ο όρος και δη ο όρος 2.6 (γ) είναι σαφής και ξεκάθαρος και ποια είναι η σημασία που αποδίδει στο μέσο λογικό συνετό άνθρωπο.
Επανέρχομαι στο λεκτικό του όρου 2.6 (γ) όπου αναφέρει ότι εξαιρείται από την κάλυψη θεραπεία της οποίας το αποτέλεσμα είναι αποκλειστικά η ανακούφιση επώδυνων καταστάσεων και όχι η αποθεραπεία αυτών όπως π.χ. τελικά στάδια καρκίνων. Αναφορικά με τη φράση θεραπεία της οποίας το αποτέλεσμα είναι αποκλειστικά η ανακούφιση επώδυνων καταστάσεων το νόημα είναι μεν ότι εξαιρούνται θεραπείες που έχουν ως σκοπό την ανακούφιση του ασθενή αλλά δεν είναι ξεκάθαρο από το λεκτικό ποια θεραπεία συνιστά ανακούφιση και μάλιστα ποια θεραπεία αποκλειστικά γίνεται για ανακούφιση του ασθενούς. Η φράση επίσης και όχι η αποθεραπεία αυτών αφήνει κενά και ασάφεια ως προς το τι σημαίνει αποθεραπεία αυτών των επώδυνων καταστάσεων που πάλι δεν εξηγείται με σαφήνεια ποιες είναι αυτές οι επώδυνες καταστάσεις. Θέτει δύο παραδείγματα αφήνοντας το ενδεχόμενο να υπάρχουν κι άλλες καταστάσεις που είναι επώδυνες με τη χρήση του κ.α. Επιπροσθέτως αναφέρεται στον όρο 2.6 σαν επώδυνη κατάσταση μεν τελικά στάδια καρκίνων αλλά παραμένει κενό στο ποιο είναι αυτό το τελικό στάδιο καρκίνου. Τι συνεπάγεται τελικό στάδιο καρκίνου δεν είναι αντιληπτό από το μέσο συνετό άνθρωπο ούτε ποια θεραπεία για αυτήν την κατάσταση είναι ανακουφιστική.
Υπενθυμίζω ότι κατά την ακροαματική διαδικασία ο ΜΕ2 εξήγησε ότι η ανακουφιστική θεραπεία και η αποθεραπεία είναι όροι που αλληλοκαλύπτονται. Προφανώς στην ιατρική αυτοί οι όροι δεν είναι ξεκάθαροι ή δεν μπορεί εύκολα να διακριθεί πότε δίδεται ανακουφιστική θεραπεία ή αποθεραπεία ή μπορεί να γίνονται και τα δύο παράλληλα, πόσο μάλλον η διάκριση αυτή να είναι αντιληπτή στο μυαλό του μέσου συνετού ανθρώπου.
Η φράση λοιπόν θεραπείας το αποτέλεσμα της οποίας είναι αποκλειστικά η ανακούφιση επώδυνων καταστάσεων και όχι η αποθεραπεία αυτών είναι γενική και αόριστη όπως γενική και αόριστη είναι η φράση τελικών σταδίων των καρκίνων για τους λόγους που εξηγώ αμέσως πιο πάνω.
Οι πιο πάνω διαπιστώσεις, με οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η συγκεκριμένη φράση του όρου 2.6 πάσχει από αοριστία και ασάφεια τέτοια που να μην είναι εφικτό να καταλήξω σε θετικό συμπέρασμα για την πρόθεση των μερών κατά τον χρόνο σύναψης του ασφαλιστήριου συμβολαίου ως προς το ποιες ακριβώς είναι οι θεραπείες που εξαιρούνται από την ασφαλιστική κάλυψη.
Αυτή η ασάφεια και αδυναμία πρέπει να ερμηνευτεί contra proferentem, δηλαδή εναντίον των συμφερόντων της Εναγόμενης που είναι το μέρος που βασίζεται στον εν λόγω όρο ώστε να απαλλαχθεί από την υποχρέωση κάλυψης των αναγγελιών/απαιτήσεις που υποβλήθηκαν από την αποβιώσασα με το αιτιολογικό ότι η νοσηλεία και θεραπείες που έγιναν μεταξύ της περιόδου 09/01/2017-22/01/2017 είναι αποκλειστικά ανακουφιστικές και ότι αυτή βρισκόταν σε τελικό στάδιο καρκίνου.
Παρόλο που το πιο πάνω συμπέρασμα σφραγίζει και το αποτέλεσμα της αγωγής για σκοπούς πληρότητας αναφέρω και τα κάτωθι.
Με βάση τα ευρήματα του Δικαστηρίου αλλά και με τη μαρτυρία που έγινε αποδεκτή ως φάνηκε η Εναγόμενη θεώρησε κατά κύριο λόγο ότι οι θεραπείες που υποβλήθηκε η αποβιώσασα ήταν ανακουφιστικές ενόψει του ότι τελικά αποβίωσε. Ουσιαστικά δεν παρουσιάστηκε καμία μαρτυρία για το τι αποτελεί ανακουφιστική θεραπεία ούτε ότι η αποβιώσασα βρισκόταν σε τελικό στάδιο καρκίνου. Αντιθέτως με τη μαρτυρία που έγινε αποδεκτή αυτό που πρόκυψε είναι ότι η επέμβαση για απόφραξη εντέρου είχε ως σκοπό να μπορέσει να συνεχίσει τη χημειοθεραπεία της. Δηλαδή να συνεχίσει την προσπάθεια αποθεραπείας. Αποφασίστηκε από την ομάδα ιατρών που την παρακολουθούσε η διενέργεια επέμβασης γι΄αυτό το σκοπό. Όπως ανάφερε και ο ΜΥ1 εάν επέμβαση έγινε με αυτό το σκοπό δηλαδή για να συνεχίσει τη θεραπεία της καλώς έγινε. Αυτό επιβεβαίωσε η μαρτυρία του ΜΕ2 η οποία έγινε αποδεκτή στο Δικαστήριο. Υπενθυμίζω επίσης ότι επ’ ουδενί λόγο δεν προέκυψε ότι ο θεράποντας ιατρός της αποβιώσασας είχε κρίνει ότι δεν μπορούσε αυτή να λάβει ενεργό θεραπεία και ότι βρισκόταν σε τελικό στάδιο καρκίνου. Η Εναγόμενη λοιπόν δεν απόδειξε σε καμία περίπτωση ότι είχε αποφασιστεί από τους θεράποντες ιατρούς της ότι δε θα λάμβανε ενεργό θεραπεία και ότι η επέμβαση θα γινόταν μόνο για ανακούφιση αλλά ούτε αποδείχθηκε ότι αυτή βρισκόταν σε τελικό στάδιο καρκίνου.
Υπενθυμίζω επίσης ότι η Εναγόμενη λίγους μήνες προηγουμένως είχε πληρώσει αδιαμαρτύρητα τις απαιτήσεις αναγγελίες για τις θεραπείες της αποβιώσασας ακόμα και θεραπείες που είχαν γίνει με τον ίδιο σκοπό όπως η χειρουργική επέμβαση για απόφραξη εντέρου που έγινε τον Οκτώβριο 2016. Επίσης η συμπεριφορά της Εναγόμενης να απορρίψει αρχικά τις απαιτήσεις- αναγγελίες για νοσηλεία της αποβιώσασας ως τα Τεκμήρια 13-18 για το λόγο ότι εξαιρούνταν από ασφαλιστική κάλυψη και στη συνέχεια να προχωρήσει στην πληρωμή τους δεικνύει ότι ούτε η ίδια η Εναγόμενη είχε ξεκάθαρο στο μυαλό της για το εάν οι θεραπείες ήταν ανακουφιστικής φύσεως ή εάν η αποβιώσασα ήταν στο τελικό στάδιο καρκίνου.
Υπό το φως των πιο πάνω η αγωγή επιτυγχάνει. Εκδίδεται λοιπόν απόφαση υπέρ του Ενάγοντα και εναντίον της Εναγόμενης για το ποσό των €15.852,00 με νόμιμο τόκο από την καταχώρηση της αγωγής πλέον έξοδα υπέρ του Ενάγοντα και εναντίον της Εναγόμενης όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
(Υπ).…………….………………
Μ-Α Στυλιανού, Ε.Δ.
Πιστόν Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
[1] Καννάουρου κ.ά ν. Σταδιώτη κ.ά. (1990) 1 Α.Α.Δ 35).
[3] Ξιούρουππας κ.α. v Λαικής Τράπεζας Κύπρου Δημόσιας Εταιρείας Λτδ Π.Ε. 386/2010, ημερ. 15/11/2016
[4] Παπαλλής κ.α ν. Κυριακίδη (2008) 1Α Α.Α.Δ 83
[5] Μαρσέλ κ.ά ν. Λαϊκή Τράπεζα Λτδ (2001) 1(B) Α.Α.Δ 1858.
[7] Βλ. Epco (Cyprus) Ltd. v. Lartico & Others (1978) 1 C.L.R. 201, Saab & Another v. Holy Monastery Ay. Neophytos (1982) 1 C.L.R. 499, Georghiades v. Georghiades (1988) 1 C.L.R. 428 και Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ν. Χ''Νέστωρος (1989) 1 Α.Α.Δ. (Ε) 204).