ΣΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Ενώπιον: Μ-Α ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Ε.Δ.
Αρ. Αγωγής: 3451/2016
Μεταξύ:
ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΟΥΔΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ενάγοντας
και
OPROIU ROXANA MARIANA BURCIULESCU
Εναγόμενης
Ημερομηνία: 17 Απριλίου 2024
Εμφανίσεις:
Για Ενάγοντα: κος Αμβροσίου για κκ Ροτσίδη
Για Εναγόμενη: κα Κοζάκου με κα Νικολάου και κα Πέτρου για κκ Θ. Ιωαννίδη
ΑΠΟΦΑΣΗ
Κατ’ εφαρμογή του Κανονισμού 6(β) του περί της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης (Ηλεκτρονική Επικοινωνία) Διαδικαστικού Κανονισμού του 2021,η απόφαση δίδεται χωρίς τη φυσική παρουσία των συνηγόρων των διαδίκων και διαβιβάζεται σε αυτούς ηλεκτρονικά, με τη συγκατάθεσή τους.
Με γενικά οπισθογραφημένο κλητήριο ένταλμα o Ενάγοντας αξίωσε αποζημιώσεις για σωματικές βλάβες και ζημιές τις οποίες ως ισχυρίζεται υπέστη συνεπεία τροχαίου δυστυχήματος την 29/06/2016 επί της Λεωφόρου Θεμιστοκλή Δέρβη στη Λευκωσία. Σύμφωνα με τον Ενάγοντα ενώ την πιο πάνω ημερομηνία οδηγούσε το όχημα του στον πιο πάνω δρόμο κτυπήθηκε από την Εναγόμενη η οποία οδηγούσε το όχημα με αρ. εγγραφής [ ]. Μέσω της Έκθεσης Απαίτησης ο Ενάγοντας παραθέτει γεγονότα του επίδικου συμβάντος, λεπτομέρειες αμέλειας και παραβίασης καθήκοντος επιμέλειας της Εναγόμενης αλλά και λεπτομέρειες των τραυματισμών και ειδικών ζημιών τις οποίες ως ισχυρίζεται έχει υποστεί.
Η Εναγόμενη μέσω της Υπεράσπισης της αρνείται τις θέσεις του Ενάγοντα πλην του ότι κατά την 29/06/2016 συνέβη το δυστύχημα στην οδό Θεμιστοκλή Δέρβη μεταξύ των οχημάτων με αρ. εγγραφής [ ] και [ ]. Αρνείται επίσης τους τραυματισμούς και λεπτομέρειες των ειδικών ζημιών του Ενάγοντα.
Η παρούσα διαδικασία έχει διευκολυνθεί με τις δηλώσεις των συνηγόρων των διαδίκων ως προς το θέμα της ευθύνης αφού περί την 20/10/2023 δηλώθηκε στο Δικαστήριο ότι η Εναγόμενη αποδέχεται την ευθύνη για την πρόκληση του ατυχήματος. Επίσης αποτέλεσε παραδεκτό γεγονός ότι η ζημιά στο όχημα του Ενάγοντος ήταν για το ποσό των €250.
Για να αποδείξει τις αξιώσεις του ο Ενάγοντας σε σχέση με τα επίδικα θέματα που παρέμειναν ήτοι τις σωματικές βλάβες που έχει υποστεί πλέον τις ειδικές ζημιές μαρτυρία έδωσε ο ίδιος (ΜΕ1), o κος Ζαχαρίας Ζαχαρόπουλος (ΜΕ2), ο κος Χρίστος Τσιαπίνης (ΜΕ3) και ο κος Νίκος Ιωάννου (ΜΕ4). Εκ μέρους της Υπεράσπισης κατάθεσε μόνο η Εναγόμενη (ΜΥ1).
Οι δηλώσεις των μερών τόσο ως προς την ευθύνη για την πρόκληση του ατυχήματος ως και ως προς το ποσό που δηλώθηκε αποτελούν ευρήματα του Δικαστηρίου. Επιπλέον της προφορικής μαρτυρίας κατετέθηκε και έγγραφη. Η ακροαματική διαδικασία ολοκληρώθηκε με τις εκατέρωθεν αγορεύσεις. Σημειώνω ότι μετά την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας οι συνήγοροι του Ενάγοντα προέβησαν σε αύξηση της κλίμακας της αγωγής, γεγονός που προκάλεσαν την αντίδραση της Εναγόμενης. Κατά συνέπεια οι συνήγοροι των διαδίκων παραθέσαν τις θέσεις τους επί του ζητήματος. Το ζήτημα θα τύχει εξέτασης κατωτέρω.
Είναι επίσης χρήσιμο να αναφερθεί ότι το βάρος απόδειξης το φέρει ο Ενάγοντας στη βάση του ισοζυγίου των πιθανοτήτων.[1]
Μαρτυρία
Η προφορική μαρτυρία είναι καταγεγραμμένη στα πρακτικά της διαδικασίας, η δε έγγραφη είναι καταχωρισμένη ως Τεκμήρια. Συνοπτικά παρατίθενται τα κύρια σημεία της μαρτυρίας. Για καλύτερη συνοχή θα παρατεθεί πρωτίστως η μαρτυρία του ΜΕ1 και του ΜΕ4 αναφορικά με τις σωματικές βλάβες του Ενάγοντα και ακολούθως η μαρτυρία των ΜΕ2, ΜΕ3 και ΜΥ1.
ΜΕ1
Ο ΜΕ1 ως μέρος της κυρίως εξέτασης του κατάθεσε το Έγγραφο Α. Μαζί κατάθεσε 19 τεκμήρια. Περιέγραψε το πως συνέβη το ατύχημα στις 29/06/2016 επί της Λεωφόρου Θεμιστοκλή Δέρβη. Χαρακτήρισε τη σύγκρουση ως δυνατή και τις σωματικές βλάβες που ισχυρίζεται ότι έχει υποστεί ως σοβαρές και μόνιμες ήτοι, θλάση αυχένα (Whiplash Injury), αυχεναλγία, δυσκαμψία αυχένα, δυσκινησία αυχένα, μείωση έκτασης αυχένα, σκλήρυνση αυχενικών μυών, σπασμός αυχενικών μυών, μυικός πόνος αυχένα που επεκτείνεται προς την ωμοπλάτη, αυχενικό σύνδρομο, εγκεφαλική διάσειση, μεταδιασεισικό σύνδρομο, σκοτοδίνη,πονοκέφαλο, κεφαλαλγίες, ζαλάδες. Το απόγευμα του επίδικου συμβάντος μετέβηκε στο Τμήμα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας (στο εξής «ως το Νοσοκομείο») λόγω έντονου πόνου και σφιξίματος στον αυχένα, πονοκέφαλο, ναυτία, ζαλάδα και αναγούλα. Σύμφωνα με το μάρτυρα στο νοσοκομείο του έκαναν κλινική εξέταση, ακτινογραφία θώρακα, αυχένα, και κρανίου. Μέσω της ακτινογραφίας διαπιστώθηκε θλάση αυχένα. Του συνεστήθηκε να παίρνει αναλγητικά χάπια αλλά επίσης του χορηγήθηκε κολλάρο και τζέλ για εντριβές στον αυχένα. Ως Τεκμήριο 6 κατάθεσε απόδειξη πληρωμής των σχετικών φαρμάκων από το φαρμακείο.
Επιπρόσθετα του χορηγήθηκε άδεια ασθενείας μέχρι τις 06/07/2016. Ως Τεκμήρια 3 και 13 κατάθεσε τις άδειες ασθενείας που του χορηγήθηκαν από τις 29/06/2016-02/09/2016. Ως Τεκμήρια 5,7,8 και 10 κατάθεσε έντυπα του Νοσοκομείου για επανεξέταση. Ως Τεκμήριο 9 επισύναψε κάρτα από το Φυσιοθεραπευτικό τμήμα του Νοσοκομείου. Ως αναφέρει πήγε για φυσιοθεραπεία 12 φορές αλλά δε σκέφτηκε να ζητήσει κάποιο χαρτί που να το επιβεβαιώνει. Περιγράφει τον πόνο στον αυχένα και τη δυσκαμψία ως έντονο τις πρώτες 6 εβδομάδες μετά το ατύχημα. Χρειαζόταν βοήθεια για τις καθημερινές του δραστηριότητες λόγω πόνου δυσκαμψίας στον αυχένα και ζαλάδων που είχε. Αδυνατούσε αρχικά να οδηγήσει και υποχρεωνόταν από συγγενικά του πρόσωπα να τον μεταφέρουν με το όχημα τους, δεν μπορούσε να κοιμηθεί συνεχόμενα. Με τη βοήθεια φυσιοθεραπείας φαρμάκων και εντριβών τζελ παρουσίασε βελτίωση. Τον πρώτο χρόνο μετά το ατύχημα καθημερινά ένιωθε πόνο στον αυχένα και δυσκαμψία και έτσι το Νοέμβριο 2017 επισκέφθηκε ιδιώτη γιατρό. Κατάθεσε το Τεκμήριο 11.
Επηρεάστηκε στον επαγγελματικό του τομέα καθότι είχε προβεί σε συμφωνία εργοδότησης με εταιρεία ταξί και θα λάμβανε καθαρό μηνιαίο μισθό το ποσό των €1200 μηνιαίως. Θα εργαζόταν από την 01/-7/2016-31/10/2016 αλλά δεν μπόρεσε να πάει λόγω του ατυχήματος. Κατάθεσε προς τούτο το Τεκμήριο 12. Η εταιρεία προσέλαβε άλλο άτομο στη θέση του, αφού υπήρχε άμεση ανάγκη. Ως Τεκμήριο 14 κατάθεσε αντίγραφο της επαγγελματικής άδειας οδηγού. Κατάθεσε επίσης δέσμη αποδείξεων με ποσά που αναγκάστηκε να πληρώσει είτε σε γιατρούς είτε επιδιόρθωση του οχήματος του ως τα Τεκμήρια 15-20.
Κατά την αντεξέταση του ΜΕ1 πρόκυψε ότι κατά την πρόκληση του ατυχήματος ήταν συνταξιούχος, ότι λίγες μέρες μετά το δυστύχημα και δη την 13/07/2016 αποτάθηκε σε δικηγόρο και καταχώρησε αγωγή. Υποδείχθηκε στο μάρτυρα ότι δεν είχε τις απαραίτητες άδειες για να εργαστεί σε εταιρεία ταξί καθότι το Τεκμήριο 14 φαίνεται να εκδόθηκε την 05/09/2016. Σε ερώτηση εάν θα εργαζόταν με την επαγγελματική άδεια που κατάθεσε απάντησε ότι μπορεί να έδωσε λάθος αντίγραφο άδειας στο δικηγορικό γραφείο. Επέμενε όμως ότι είχε επαγγελματική άδεια για να εργαστεί και ότι στις 05/09/2016 έγινε προσθήκη ως εξήγησε στην άδεια του, η άδεια του ταξί. Υποδείχθηκε επίσης στο μάρτυρα ότι με βάση το Τεκμήριο 2 (φωτογραφίες από ζημιές στα ενεχόμενα οχήματα) ότι το χτύπημα δεν ήταν δυνατό και ότι δεν υπέστη σοβαρές ζημιές. Μέσα στο Δεκέμβριο 2016 ως ανάφερε αντεξεταζόμενος εργάστηκε με ταξί δικό του.
Κατά την αντεξέταση του ΜΕ1 έγινε παραδεκτό εκ μέρους της Εναγόμενης ότι η μόνη σωματική βλάβη που υπέστη ο ΜΕ1 ήταν θλάση αυχένα. Το Τεκμήριο 3 ουσιαστικά έγινε αποδεκτό για την αλήθεια του περιεχομένου του. Επιβεβαίωσε ο ΜΕ1 ότι κατά το επίδικο δυστύχημα δε τραυματίστηκε ο θώρακας, ούτε το κεφάλι του.
Ως επίσης φάνηκε δεν είχε το παραπεμπτικό για τη 2η ακτινογραφία που έγινε την 06/07/2016 ως ισχυρίστηκε. Σε υποβολή ότι στα παραπεμπτικά για επανεξέταση δεν υπήρχε άλλη διάγνωση από θλάση αυχένα, ο ΜΕ1 διαφώνησε. Υποδείχθηκε επίσης στο ΜΕ1 ότι αφού δεν υπήρξε άλλη διάγνωση στον αυχένα δεν υπήρχε λόγος να πηγαίνει για επανεξέταση στο Νοσοκομείο με το μάρτυρα να αναφέρει ότι δεν πήγαινε από μόνος του. Ανάφερε επίσης ότι ο Δρ. Ιωάννου του χορήγησε άλλα αναλγητικά χάπια πιο δυνατά.
ΜΕ4
Πρωτίστως σημειώνω ότι δεν αμφισβητήθηκε η ιδιότητα του μάρτυρα, η ειδικότητα του, ούτε τα προσόντα του. Ο μάρτυρας αναγνώρισε ένα ιατρικό πιστοποιητικό ημερ. 14/11/2017 που ετοίμασε ο ίδιος και κατατέθηκε ως Τεκμήριο με αριθμό 11. Ουσιαστικά υιοθέτησε το περιεχόμενο του εν λόγω Τεκμηρίου. Σύμφωνα με το μάρτυρα κατάληξε στα συμπεράσματα του αφού τέθηκαν υπόψη του οι αναφορές και θέσεις των ιατρών του κυβερνητικού τομέα που τον είχαν εξετάσει και θεραπεύσει αλλά πρόβηκε και ο ίδιος ως ανάφερε σε ενδελεχή εξέταση για να καταλήξει στα συμπεράσματα που περιγράφει στην έκθεση του.
Εξήγησε ότι ο Ενάγοντας τραυματίστηκε τύπου Whiplash. Αυτός ο τραυματισμός δυνατόν να προκαλέσει προσωρινή απώλεια της συνείδησης, ζάλη, πονοκέφαλο που δυνατόν να εξελιχθούν σε σοβαρότερα συμπτώματα. Ο πιο συνήθης τραυματισμός είναι η βλάβη στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Τα οξέα συμπτώματα όπως εγκεφαλική διάσειση υποχωρούν συνήθως μετά από 3-6 μήνες ως ανάφερε. Κατέληξε σε συμπέρασμα ότι ο ΜΕ1 υπέστη και εγκεφαλική διάσειση από τον τρόπο που επεσυνέβη το δυστύχημα που οδηγεί κατά την άποψη του στην εικόνα «whiplash injury». Λόγω απότομου τραντάγματος της κεφαλής οδηγήθηκε σε μεταδιασεισικό σύνδρομο λόγω συμπτωμάτων ζάλης και πονοκεφάλων. Αναγνώρισε επίσης το Τεκμήριο 20. Αντεξεταζόμενος συμφώνησε ότι ο Ενάγοντας τον επισκέφθηκε ενάμιση χρόνο μετά το δυστύχημα.
Το συμπέρασμα του ότι ο Ενάγοντας κτυπήθηκε βίαια στηρίζεται σε ότι του λέχθηκε από τον ίδιο τον Ενάγοντα αλλά το έκρινε και ο ίδιος από τον τρόπο των ενοχλημάτων, τη φύση των ενοχλημάτων που παρουσιάστηκαν ως αυτά εξελίχθηκαν.
Δε γνωρίζει τι εξετάσεις του έκαναν στο Νοσοκομείο όταν τον παρακολουθούσαν μετά από επανεξέταση αλλά το ότι εξετάστηκε πολλές φορές για το μάρτυρα ήταν αρκετό ως ανάφερε για να διαγνώσει ότι η θλάση στον αυχένα ήταν σοβαρή. Επίσης κατά την αντεξέταση του δε διαφώνησε ότι οι ιατροί που τον παρακολούθησαν στο Νοσοκομείο στις διάφορες επισκέψεις του δε διέγνωσαν κάτι άλλο πέραν θλάσης του αυχένα. Δεν αμφισβητεί ότι για να του ζητήσουν να πάει σε επανεξέταση ότι το χρειαζόταν.
Σε ερώτηση γιατί δεν βρήκαν οι θεράποντες ιατροί του αυτά που διέγνωσε ο ΜΕ4 ενάμιση χρόνο μετά με το μάρτυρα να απαντά ότι δε γνωρίζει εάν οι ιατροί στο Νοσοκομείο του έκαναν ψηλάφηση στον αυχένα ενώ ο ίδιος έκανε. Όσον αφορά την εγκεφαλική διάσειση ως εξήγησε αντεξεταζόμενος το διαπίστωσε μετά τη λήψη του ιστορικού εφόσον του ανάφερε ότι ένιωθε τάσεις λιποθυμίας, σύγχυση.
Ο ΜΕ4 δεν ανάφερε κατά τη μαρτυρία του ούτε κατέγραψε στο πιστοποιητικό του Τεκμήριο 11 ότι χορήγησε στον Ενάγοντα αναλγητικά χάπια πιο δυνατά ως ήταν η θέση που προώθησε ο Ενάγοντας για τον πόνο που είχε. Υπενθυμίζω ότι ο ΜΕ4 εξέτασε τον Ενάγοντα μόνο μία φορά και δεν τον εξέτασε πρόσφατα.
ΜΕ2
Ο ΜΕ2 αναγνώρισε και υιοθέτησε το Τεκμήριο 12. Αντεξεταζόμενος ανάφερε ότι ο ίδιος δε συνέταξε το έγγραφο απλώς του το έφεραν και το υπόγραψε. Ως εξήγησε το Τεκμήριο 12 αποτυπώνει την προφορική συμφωνία που είχε με τον Ενάγοντα. Αντεξεταζόμενος δε ανάφερε ότι η συμφωνία ήταν να του έδιδε 1200 ευρώ ακάθαρτα. Η εταιρεία του είναι εταιρεία ταξί.
Σε ερώτηση εάν εργοδότησε άλλο άτομο στη θέση του Ενάγοντα, απάντησε αρνητικά λέγοντας ότι αναγκάστηκε να εργαστεί ο ίδιος. Ανάφερε ότι δε χρειαζόταν ο Ενάγοντας να έχει άδεια ταξί μόνο άδεια λεωφορείου καθότι τα «minibus» απαιτούν άδεια λεωφορείου. Υποδείχθηκε στο ΜΕ2 ότι τα «minibus» που έχει απαιτούν άδεια ταξί, κάτι που δεν είχε ο Ενάγοντας τον επίδικο χρόνο και ότι το Τεκμήριο 12 είναι μια ψεύτικη βεβαίωση με το ΜΕ2 να αρνείται τη θέση.
ΜΕ3
Ο ΜΕ3 είναι λειτουργός στο Τμήμα Οδικών Μεταφορών. Μεταξύ άλλων οι αρμοδιότητες του είναι οι επαγγελματικές άδειες οδηγού. Κατάθεσε το Τεκμήριο 18 επαγγελματική άδεια του Ενάγοντος με ημερομηνία έκδοσης 29/07/2014 για κατηγορίες λεωφορείου και φορτηγού. Κατάθεσε επίσης το Τεκμήριο 19. Αντεξεταζόμενος επιβεβαίωσε ότι ο ΜΕ1 κατά την 29/06/2016 δεν είχε άδεια ταξί. Σε ερώτηση εάν για να οδηγήσει κάποιος ένα «minibus» σε ένα γραφείο ταξί χρειάζεται άδεια ταξί, ο ΜΕ3 απάντησε ότι χρειάζεται μόνο επαγγελματική άδεια λεωφορείου και όχι ταξί.
MY1
Η ΜΥ1 ως μέρος της κυρίως εξέτασης της κατάθεσε το Έγγραφο Β. Από το έγγραφο Β διαγράφηκαν οι παράγραφοι 3 και 6 από την πρόταση «επίσης μέχρι το τέλος» μετά από ένσταση. Σύμφωνα με τη μάρτυρα η σύγκρουση με το όχημα του Ενάγοντος ήταν ανεπαίσθητη. Η ζημιά στο πίσω μέρος του προφυλακτήρα στο όχημα του Ενάγοντος ήταν πολύ μικρή. Επίσης ως αναφέρει στο όχημα της επέβαινε το παιδί και η μητέρα της και δεν έπαθε κανένας τίποτε. Στο όχημα του Ενάγοντος εκτός από τον ίδιο επέβαιναν 2 παιδιά τα οποία δεν έπαθαν κάτι και ο ίδιος έδειχνε εντάξει. Η σύγκρουση ήταν ελαφριά και δεν ένιωσαν τράνταγμα.
Αντεξεταζόμενη ανάφερε ότι η ίδια δε γνώριζε ότι ο Ενάγοντας κινήθηκε νομικά και ότι το είχε μάθει ενάμιση μήνα πριν προσέλθει να καταθέσει.
Αξιολόγηση
Προτού προχωρήσω στην αξιολόγηση της μαρτυρίας σημειώνω ότι παρακολούθησα τους μάρτυρες ενώ έδιδαν τη μαρτυρία τους και έλαβα υπόψη την ποιότητα της μαρτυρίας, τη σαφήνεια στον τρόπο απάντησης, στη φυσικότητα και αμεσότητα των απαντήσεων, την ύπαρξη τυχόν συμφέροντος, τυχόν ουσιαστικές αντιφάσεις, τη μνήμη των μαρτύρων, τους λόγους που είχαν να τα θυμούνται αυτά κοσκινίζοντας τη μαρτυρία τους, συγκρίνοντας, συσχετίζοντας και αντιπαραβάλλοντας τούτη με τα όσα ανάφερε ο κάθε μάρτυρας ξεχωριστά.[2]
Σε σχέση με τον εμπειρογνώμονα, αυτός οφείλει να εφοδιάσει το Δικαστήριο με όλα τα αναγκαία επιστημονικά κριτήρια και δεδομένα που θα του επιτρέψουν να καταλήξει σε δικαστική κρίση. Ενώ η μαρτυρία πραγματογνώμονα, κατά κανόνα θεωρείται μαρτυρία ανεξάρτητου μάρτυρα, η εκτίμηση της εν λόγω μαρτυρίας δε διαφέρει από την εκτίμηση της μαρτυρίας άλλων μαρτύρων. Και τούτο, επειδή οι κανόνες που διέπουν τη μαρτυρία των πραγματογνωμόνων είναι ίδιοι με τους κανόνες που διέπουν τη μαρτυρία όλων των άλλων μαρτύρων. Ένα πρόσωπο μπορεί να θεωρηθεί ως εμπειρογνώμονας, με βάση, είτε τα ακαδημαϊκά του προσόντα είτε την πείρα του σ' ένα τομέα, η οποία από μόνη της μπορεί να καταστήσει το μάρτυρα εμπειρογνώμονα ή πραγματογνώμονα. Το Δικαστήριο θα αξιολογήσει όλα τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης, την όλη εντύπωση και τους λόγους που δίνει ο μάρτυρας για τα όσα κατάθεσε (βλ. τη Νικολάου ν. Αστυνομίας (2008) 2 Α.Α.Δ. 841).
Προχωρώ πρωτίστως στην αξιολόγηση του ΜΕ1. Αξιολογώντας το ΜΕ1 κρίνω ότι κατά την περιγραφή των τραυματισμών τoυ και επακόλουθων αυτών υπήρξε υπερβολικός στις τοποθετήσεις του και φάνηκε ότι είχε πρόθεση να μεγαλοποιήσει τα γεγονότα. Μέσω του Εγγράφου Α περιέγραψε την κατάσταση που περιήλθε ως πολύ σοβαρή σε σημείο να του παρέμειναν μόνιμα κατάλοιπα αλλά στα έγγραφα που παρουσίασε (Τεκμήρια 3,5) απλώς φαίνεται να έχει υποστεί θλάση αυχένα και ότι είχε αυχεναλγία χωρίς άλλα ευρήματα.
Περιέγραψε αρχικά τη σύγκρουση ως πολύ δυνατή και ότι λόγω αυτής της δυνατής σύγκρουσης τραυματίστηκε σοβαρά. Υπενθυμίζω ότι ως ανάφερε ο ίδιος ο Ενάγοντας στο όχημα βρίσκονταν και τα 2 εγγόνια του όπου ο εγγονός του απλώς ματώθηκε στα χείλη.
Είναι φανερό ότι με τις περιγραφές του θέλησε να δώσει έμφαση για να μεγαλοποιήσει τα γεγονότα. Για να δείξει ότι ήταν σοβαρό το πρόβλημα ανάφερε επίσης ότι υποβλήθηκε δύο φορές σε ακτινογραφία αλλά δεν είχε μαζί του το παραπεμπτικό ούτε φαίνεται να ζήτησε ο ίδιος κάποιο αποδεικτικό έγγραφο. Κάποιος ο οποίος προφανώς είχε στο μυαλό του να κινήσει αγωγή (εφόσον ως φαίνεται τον Ιούλιο 2016 λίγες μέρες μετά το δυστύχημα καταχωρήθηκε η υπό κρίση αγωγή) λογικά θα μάζευε κάθε αποδεικτικό στοιχείο και έγγραφο για να αποδείξει τις θέσεις του. Δημιουργείται πράγματι κενό στο κατά πόσο τελικά ο ΜΕ1 υποβλήθηκε σε 2η ακτινογραφία.
Επίσης παρόλο που υποβλήθηκε στο ΜΕ1 αρκετές φορές ότι δεν υπέστη κάποια σοβαρή σωματική βλάβη ή τραυματισμό πέραν της θλάσης στον αυχένα δεν έκανε προσπάθεια να κλητεύσει ιατρικό λειτουργό από το Νοσοκομείο ώστε να παρέχει λεπτομέρειες τόσο αναφορικά με την αναγκαιότητα χορήγησης των αδειών ασθενείας, αλλά και για το κατά πόσο διαγνώστηκε με άλλες σωματικές βλάβες ο Ενάγοντας πέραν της θλάσης του αυχένα ή ποια η σοβαρότητα της θλάσης ή να παρασχεθούν λεπτομέρειες για θεραπείες και ακτινογραφίες που τελικά υποβλήθηκε ο ΜΕ1. Ο ίδιος ο ΜΕ4 ανάφερε αντεξεταζόμενος ότι οι θεράποντες ιατροί του Ενάγοντα ήταν οι ιατροί του Νοσοκομείου! Στη δήλωση του αναλώνεται σε δηλώσεις τρίτων και δη ιατρών του Νοσοκομείου αλλά δεν παρουσίασε τα άτομα που πρόβηκαν σ’ αυτές τις δηλώσεις. Ενόψει του ότι παρατηρήθηκε η υπερβολική χροιά στη μαρτυρία του αλλά και ενόψει απουσίας των προσώπων που πρόβηκαν σε δηλώσεις τις οποίες καταγράφει στη γραπτή δήλωση του ο ΜΕ1 όπως των ιατρών που τον εξέτασαν στο Νοσοκομείο, από το εδώλιο του μάρτυρα δε δίδεται κάποια βαρύτητα στις δηλώσεις αυτές. Η εξ’ ακοής μαρτυρία γίνεται αποδεκτή ως μαρτυρία όμως κατά την αξιολόγηση αυτής το Δικαστήριο δίδει και την ανάλογη βαρύτητα.[3]
Επιπροσθέτως τα Τεκμήρια 5,7,8,9,10, 13 αφορούν εξ’ ακοής μαρτυρία εφόσον πρόκειται για έγγραφα που συντάχθηκαν από πρόσωπα άλλα από τον Ενάγοντα. Δεν έχει εξηγηθεί στο Δικαστήριο ο λόγος μη κλήτευσης των προσώπων αυτών για να καταθέσουν στο Δικαστήριο ειδικότερα τη στιγμή που υπήρξε αμφισβήτηση για τη σοβαρότητα των τραυματισμών του Ενάγοντος.
Είναι αποδεκτό λοιπόν ότι χορηγήθηκαν άδειες ασθενείας ως τα Τεκμήρια 5 και 13 αλλά η βαρύτητα που αποδίδεται στα εν λόγω Τεκμήρια είναι περιορισμένη αφού δεν παρουσιάστηκε μαρτυρία που να επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα χορήγησης αυτών των αδειών. Είναι επίσης αποδεκτό ότι ο Ενάγοντας επισκέφθηκε στις ημερομηνίες που φαίνεται στα Τεκμήρια 3,5,78 και 10 το Νοσοκομείο αλλά δεν είναι αποδεκτό ότι ο λόγος των επισκέψεων είναι λόγω σοβαρού αυχενικού προβλήματος. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να προβαίνει σε εικασίες ούτε μπορεί να προβαίνει από μόνο του σε συμπεράσματα χωρίς τη παρουσία του μάρτυρα που συνέταξε τα έγγραφα ώστε να επιβεβαιώσει την αναγκαιότητα χορήγησης των αδειών αλλά και της ανάγκης επανεξέτασης του Ενάγοντα. Αυτά τα έγγραφα από μόνα τους δεν είναι ικανά να καταδείξουν ότι ο Ενάγοντας υπέστη τους σοβαρούς τραυματισμούς που απαριθμεί στη δήλωση του. Υπενθυμίζω αμφισβητήθηκε έντονα στο Δικαστήριο η σοβαρότητα των τραυματισμών. Είναι επίσης αποδεκτό ότι ο ΜΕ1 πλήρωσε για τις επισκέψεις στο Νοσοκομείο ως το Τεκμήριο 16 τα ποσά που αναγράφονται σε κάθε απόδειξη. Γενικά δεν αμφισβητήθηκε ότι έγιναν οι επισκέψεις απλώς η αναγκαιότητα αυτών.
Απορία επίσης δημιουργείται ως προς το λόγο που ενώ κρατούσε αποδείξεις για όλα τα συμβάντα, δε ζήτησε κάποια βεβαίωση για τις συνεδρίες των 12 φυσιοθεραπειών που αναφέρει ότι έκανε. Στο Δικαστήριο παρουσιάστηκε μόνο το Τεκμήριο 9 που αφορά διευθέτηση ραντεβού μόνο για 1 φυσιοθεραπεία. Ελλείψει μαρτυρίας που να αποδεικνύει ότι έγιναν οι φυσιοθεραπείες δε γίνεται πιστευτή η θέση του Ενάγοντα ότι πράγματι υποβλήθηκε σε 12 συνεδρίες φυσιοθεραπείας.
Ένα δείγμα της υπερβολικότητας στη μαρτυρία του ήταν και το ότι ο ίδιος ανάφερε ότι λόγω του ότι ένα χρόνο μετά πονούσε επισκέφθηκε τον ιδιώτη γιατρό και ότι του χορήγησε πιο δυνατά αντιφλεγμονώδη φάρμακα κάτι το οποίο δεν ανάφερε ο ΜΕ4. Παρατηρώ επίσης ότι ο ΜΕ4 στην έκθεση του συνέστησε όπως ο Ενάγοντας να υποβάλλεται σε φυσικοθεραπεία αλλά ο ΜΕ1 παρόλο που ως ανάφερε επισκέφθηκε το ιατρό λόγω του ότι συνέχιζε να έχει προβλήματα και μάλιστα του χορήγησε πιο δυνατά χάπια δεν ανάφερε κατά πόσο ακολούθησε τη σύσταση του για φυσικοθεραπεία.
Αντίφαση παρατήρησα και στη μαρτυρία του αναφορικά με τη συμφωνία του για εργοδότηση στην εταιρεία Columbia Taxi Ltd όπου παρουσίαζε ως αναγκαία την παρουσία του για εργοδότηση και ότι αναγκάστηκε η εταιρεία να εργοδοτήσει άλλο άτομο για να αναλάβει τα καθήκοντα του. Επίσης ήταν η θέση του ότι είχε συμφωνηθεί να λάμβανε καθαρά το ποσό των ευρώ 1200. Σε συνάρτηση όμως με τη μαρτυρία του ΜΕ2 ιδιοκτήτη της εν λόγω εταιρείας όπου δια ζώσης αυτός ανάφερε ότι δεν προσέλαβαν άλλο άτομο για να αναπληρώσουν τον Ενάγοντα αλλά και ότι το ποσό των ευρώ 1200 ήταν ακάθαρτα και όχι καθαρά διαπιστώνω αντίφαση και διάσταση στις θέσεις τους. Το οξύμωρο είναι ότι θα εργαζόταν σε εταιρεία ταξί αλλά τον επίδικο χρόνο ως φάνηκε δεν ήταν σε ισχύ η άδεια ταξί. Ακόμη κι αν θα οδηγούσε όχημα που δε χρειαζόταν άδεια ταξί, δεν είναι λογικό κάποιος να προσλαμβάνεται σε εταιρεία ταξί χωρίς άδεια λειτουργίας ταξί.
Οι φωτογραφίες του Τεκμηρίου 2 που κατάθεσε δεν έχουν αμφισβητηθεί. Επισημαίνω επίσης ότι δεν έχει αμφισβητηθεί ούτε η γνησιότητα τους. Γίνεται αποδεκτό ότι οι εν λόγω φωτογραφίες απεικονίζουν τόσο το όχημα του Ενάγοντα όσο και της Εναγόμενης μετά το δυστύχημα. Στις φωτογραφίες αρ. 1,2,3,4, απεικονίζεται το όχημα του Ενάγοντος στην πίσω όψη του όπου στη δεξιά πλευρά του φαίνεται ένα βούλωμα ενώ στις φωτογραφίες αρ. 5,6,7,8,9, και 10 απεικονίζεται το όχημα της Εναγόμενης στην μπροστική πλευρά του κτυπημένο σε όλη την μπροστινή πλευρά.
Η μαρτυρία του Ενάγοντα εν κατακλείδι βρίθει ανακρίβειας και ασάφειας και δεν μπορώ να βασιστώ με ασφάλεια σ’ αυτήν για να προβώ και σε ασφαλή ευρήματα ως προς τη σοβαρότητα σωματικών βλαβών ή την κατάσταση που αυτός περιήλθε μετά το ατύχημα. Δεν έχει καταδειχθεί η αναγκαιότητα των επισκέψεων του στο Νοσοκομείο ούτε η αναγκαιότητα για λήψη τελικά των αδειών ασθενείας. Η μαρτυρία του γίνεται μερικώς αποδεκτή και δη γίνεται αποδεκτό ότι μετά το δυστύχημα ένιωσε πόνο και ζαλάδες και επισκέφθηκε το Νοσοκομείο, ότι τον εξέτασαν και διέγνωσαν θλάση αυχένα και ότι του χορήγησαν αναλγητικά χάπια, χρήση κολλάρου και τζελ με άδεια ανάπαυσης για μια βδομάδα. Αποδέχομαι ότι για κάποιο χρονικό διάστημα είχε πόνο αλλά όχι ότι ήταν στην άσχημη κατάσταση που περιέγραψε αλλά και ούτε ότι ήταν σε τέτοια κατάσταση που δε μπορούσε να εργαστεί για περίοδο 4 μηνών. Έχει κριθεί νομολογιακά ότι όταν ένας μάρτυρας κριθεί αξιόπιστος, το Δικαστήριο μπορεί να αποδεχθεί μέρος της μαρτυρίας του και να απορρίψει άλλο.
Όσον αφορά τη μαρτυρία του ΜΕ4 παρόλο που δεν αμφισβητήθηκαν τα προσόντα του και ότι αυτός είναι εμπειρογνώμονες στην ειδικότητά του, εξέτασα το επάγγελμα, την εκπαίδευση, τα προσόντα, τις γνώσεις και την πείρα του και έχοντας κατά νου τις αρχές που καθορίζουν πότε ένας μάρτυρας είναι εμπειρογνώμονας, κρίνω ότι αυτός είναι εμπειρογνώμονας, στην ειδικότητα που έχει και δη του ορθοπαιδικού χειρουργού.[4]
Ο ρόλος ενός εμπειρογνώμονα στο Δικαστήριο είναι να παράσχει στο Δικαστήριο τεκμηριωμένα τα ευρήματα και συμπεράσματα του αναλόγως της ειδικότητας του ώστε να βοηθήσει το Δικαστήριο να βασιστεί σ’ αυτήν στα θέματα της ειδικότητας του. Εν προκειμένω ο ΜΕ4 εξέτασε μόνο μια φορά τον Ενάγοντα, ενάμιση χρόνο μετά και πρόβηκε σε ευρήματα που δε διέγνωσαν οι θεράποντες ιατροί του οι οποίοι σύμφωνα με τον Ενάγοντα τον παρακολουθούσαν τακτικά. Μάλιστα ο μάρτυρας πρόβηκε σε εύρημα για εγκεφαλική διάσειση, χαρακτηρίζοντας το σαν ένα οξύ σύμπτωμα. Και πράγματι είναι άξιον απορίας πως ένα τόσο σοβαρό σύμπτωμα να διαφύγει διάγνωσης ομάδας ιατρών στο Νοσοκομείο και να διαγνωστεί ενάμιση χρόνο μετά. Παρατηρώ επίσης ότι τα ευρήματα του στηρίχθηκαν κυρίως στο τι του λέχθηκε από τον Ενάγοντα ότι δηλαδή υπήρξε βίαιο κτύπημα και τράνταγμα. Επίσης πρόβηκε στα διάφορα συμπεράσματα του για σοβαρή θλάση αυχένα λόγω των επισκέψεων του Ενάγοντα στο Νοσοκομείο. Γενικά τα συμπεράσματα του δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένα. Οι επεξηγήσεις που δόθηκαν ως προς το ότι ο Ενάγοντας υπέστη σοβαρή θλάση στον αυχένα τύπου «Whiplash» αλλά και ότι υπέστη εγκεφαλική διάσειση δεν ήταν ιδιαίτερα πειστικές και σαφείς. Από την άλλη ως φαίνεται από τα Τεκμήρια που παρουσίασε ο Ενάγοντας ήτοι Τεκμήριο 3 δεν προκύπτει ο Ενάγοντας να υπέστη κάτι άλλο εκτός από θλάση του αυχένα. Η λογική επιτάσσει ότι εάν οι ιατροί στο Νοσοκομείο διαγίγνωσκαν κάτι διαφορετικό ή σοβαρότερο θα το κατέγραφαν. Ουσιαστικά τα συμπεράσματα του δεν μπορούν να είναι αντικειμενικά αφού βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε ό,τι του είπε ο Ενάγοντας. Τα οιονδήποτε συμπεράσματα του ενάμιση χρόνο μετά παρέμειναν σε επίπεδο θεωρητικό. Τούτων λεχθέντων έχω την άποψη ότι και ο ΜΕ4 μεγαλοποίησε τις σωματικές βλάβες του Ενάγοντα.
Εν κατακλείδι τα οιονδήποτε ευρήματα του και η εξέταση που έκανε ενάμιση χρόνο μετά δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένα και δεν είναι βοηθητικά για το Δικαστήριο. Συνεπώς το Δικαστήριο δε θα βασιστεί στη μαρτυρία του ΜΕ4 ούτε στο Τεκμήριο 11 για να προβεί σε ευρήματα.
Όσον αφορά τα ποσά που πληρώθηκε για την ιατρική εξέταση, ετοιμασία έκθεσης και παρουσίασης στο Δικαστήριο (Τεκμήρια 17 και 20) παρόλο που είναι αποδεκτό ότι πληρώθηκαν κρίνω ότι αυτά τα ποσά δε θα πρέπει να επιδικαστούν υπέρ του Ενάγοντα εφόσον το Δικαστήριο δε θα βασιστεί υπέρ της μαρτυρίας του ΜΕ4 για ευρήματα.
ΜΕ2
Ο ΜΕ2 είναι φανερό ότι ήρθε στο Δικαστήριο για να βοηθήσει τον Ενάγοντα με τη μαρτυρία του και δεν έχει πείσει για την αλήθεια των ισχυρισμών του. Ήρθε όπως είπε να εξηγήσει την προφορική συμφωνία που είχε με τον Ενάγοντα αλλά ο κάθε ένας τους παραθέσαν διαφορετικά τους όρους της ισχυριζόμενης προφορικής συμφωνίας. Για παράδειγμα ο ΜΕ1 ανάφερε ότι το ποσό των €1200 είχε συμφωνηθεί ότι θα ήταν καθαρό ενώ ο ΜΕ2 ανάφερε ότι ήταν ακάθαρτο. Παρόλο που ο ΜΕ2 υπέγραψε το Τεκμήριο 12 και παρόλο που στο εν λόγω έγγραφο αναφέρει ότι η συμφωνία για εργοδότηση ήταν για το ποσό των ευρώ 1200 καθαρά τελικά ανάφερε ότι δεν ήταν καθαρά. Ο ΜΕ2 δεν ήταν προφανώς σε θέση να εξηγήσει τους όρους της προφορικής συμφωνίας για την οποία προσήλθε στο Δικαστήριο με σκοπό να δώσει μαρτυρία. Επιπλέον σε ερώτηση πότε ειδοποιήθηκε ότι δε θα ερχόταν ο Ενάγοντας, αρχικά ανάφερε ότι ειδοποιήθηκε πριν να έρθει δουλειά πριν την 01/07 ενώ σε άλλη ερώτηση ανάφερε ότι μετά την 01/07 τον ειδοποίησε ότι δε θα έρθει. Εν τέλει ως φάνηκε δεν προσέλαβε κάποιο άτομο για να εργαστεί την περίοδο που ισχυρίστηκε ο Ενάγοντας ότι έκαναν προφορική συμφωνία για την οποία η παρουσία του ήταν άκρως απαραίτητη.
Υπενθυμίζω επίσης ότι ο ΜΕ2 ανάφερε ότι ο ίδιος δε συνέταξε το Τεκμήριο 12 αλλά του το έφεραν (ο Ενάγοντας) και το υπόγραψε. Επιπλέον στο Δικαστήριο παρουσιάστηκε μετά που έλαβε τηλεφώνημα από το δικηγόρο του Ενάγοντα. Ο εν λόγω μάρτυρας λοιπόν δεν μπορεί να κριθεί αντικειμενικός και αξιόπιστος εφόσον προφανώς κατευθύνθηκε η μαρτυρία του από τον Ενάγοντα.
Συνεπώς η μαρτυρία του ενόψει και των αντιφάσεων και σύγχυσης που έχει παρουσιάσει δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
ΜΕ3
Ο συγκεκριμένος μάρτυρας κρίνω ότι υπήρξε αντικειμενικός και ανεξάρτητος. Ήρθε στο Δικαστήριο για να πει ότι γνωρίζει. Δεν είχε κανένα όφελος προφανώς από την υπόθεση ούτε γνώριζε τον Ενάγοντα. Κρίνω ότι υπήρξε ειλικρινής και η μαρτυρία του γίνεται αποδεκτή στο σύνολο της.
ΜΥ1
Η ΜΥ1 σε γενικές γραμμές μου έκανε καλή εντύπωση όμως η μαρτυρία της δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή στο σύνολο της επειδή σε διάφορα σημεία της μαρτυρίας της παράθεσε τη γνώμη της είτε για τις σωματικές βλάβες που ισχυρίστηκε ο Ενάγοντας ότι έχει υποστεί είτε για το λόγο που πήγε σε ιδιώτη ιατρό, είτε για το πως επήλθε η σύγκρουση ήτοι εάν η σύγκρουση ήταν ανεπαίσθητη, ή τι απεικονίζουν οι φωτογραφίες του Τεκμηρίου 2. Η μαρτυρία της λοιπόν που δεν αφορά γεγονότα αλλά τη γνώμη της δε θα ληφθεί υπόψη.
Ευρήματα
Επί τη βάση λοιπόν της αξιολόγησης της μαρτυρίας, καταλήγω στα ακόλουθα ευρήματα αναφορικά με τα γεγονότα:
(β) Ο Ενάγοντας το 2016 ήταν 66 χρόνων και ήταν συνταξιούχος. Μετά το δυστύχημα ένιωσε ζαλάδα και πονοκέφαλο και έτσι επισκέφθηκε το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Ο επί καθήκοντι ιατρός διέγνωσε ότι ο Ενάγοντας υπέστη θλάση αυχένα. Του χορήγησε αναλγητικά χάπια, χρήση μαλακού κολλάρου και τζελ και άδεια ανάπαυσης μέχρι την 06/07/2024. Έλαβε εξιτήριο. Μετά το επίδικο συμβάν επισκέφθηκε το νοσοκομείο για επανεξέταση ως αναγράφεται στα Τεκμήρια 5,7,8,9 και 10 και του χορηγήθηκε άδεια ασθενείας ως τα τεκμήρια 3 και 13.
(γ) Ο ΜΕ4 εξέτασε τον Ενάγοντα 1 φορά περί το Νοέμβριο 2017 ενάμιση χρόνο μετά και ετοίμασε το Τεκμήριο 11.
(δ) Ο Ενάγοντας υπέστη θλάση του αυχένα και ένιωθε αυχεναλγία. Δεν υπέστη σοβαρή βλάβη. Το Δεκέμβριο 2016 εργάστηκε ως ταξιτζής. Περί το Σεπτέμβριο 2016 πρόσθεσε στην επαγγελματική άδεια οδήγησης του την άδεια ταξί.
(ε) Το όχημα του Ενάγοντος υπέστη ζημιά στον προφυλακτήρα η οποία ζημιά εκτιμήθηκε σε ευρώ 250. Επίσης ο Ενάγοντας για τις επισκέψεις του στον Γενικό Νοσοκομείο μέχρι τον Αύγουστο 2016 κατέβαλε το ποσό των ευρώ και 30, το ποσό των ευρώ 38.80 για τη λήψη φαρμάκων, τζελ και κολλάρου. Επίσης κατέβαλε στο ΜΕ4 το ποσό των ευρώ 450 για ιατρική έκθεση και για την επίσκεψη στο Δικαστήριο.
Ενόψει της δήλωσης των μερών ως προς τον επιμερισμό της ευθύνης σε ποσοστό 100% εναντίον της Εναγόμενης προχωρώ να εξετάσω τις αξιώσεις του Ενάγοντα ως προς τις ειδικές και γενικές αποζημιώσεις.
Ειδικές αποζημιώσεις
Σε σχέση με τις ειδικές ζημιές είναι καθιερωμένη αρχή ότι αυτές πρέπει να καταγράφονται στις έγγραφες προτάσεις και να αποδεικνύονται με αυστηρότητα. Η Νομολογία επιβάλλει σε διάδικο την υποχρέωση να αποδεικνύει την ζημία του με θετική μαρτυρία.[5] Οι διάδικοι οφείλουν λοιπόν να αποδεικνύουν τις ειδικές ζημιές τους.[6]
Η μαρτυρία η οποία κρίθηκε ως αξιόπιστη και έγινε αποδεκτή, σε συνάρτηση με τα ευρήματα του Δικαστηρίου, κρίνω ότι αποδεικνύουν στον απαιτούμενο βαθμό τα ακόλουθα ποσά τα οποία ο Ενάγοντας διεκδικεί ως ειδικές αποζημιώσεις.
α) Ιατρικά Εξοδα €30 για τις επισκέψεις στο Νοσοκομείο. Δεν αποδείχθηκε η αναγκαιότητα των επισκέψεων του Ενάγοντα στο Νοσοκομείο και κρίνω ότι δεν το δικαιούται ο Ενάγοντας. Έχει όμως αποδειχθεί ότι κατέβαλε το ποσό των €38.80 για τη λήψη φαρμάκων, αναλγητικών, τζελ, αγορά κολλάρου.
β) Τα έξοδα που κατέβαλε στο ΜΕ4 ο Ενάγοντας κρίνω ότι δεν είναι δίκαιο να επιδικασθούν υπέρ του Ενάγοντα ως εξηγείται ανωτέρω. Όμως οφείλω να αναφέρω ότι τα ποσά των Τεκμηρίων 17 και 20 δεν έχουν δικογραφηθεί στο δικόγραφο της Έκθεσης Απαίτησης ως αυστηρά απαιτείται από τις πάγιες νομολογιακές αρχές. Σε κάθε περίπτωση λοιπόν δε θα επιδίκαζα υπέρ του Ενάγοντα τα εν λόγω ποσά.
γ) ευρώ 4800 απώλεια εισοδημάτων. Δεν έχει αποδειχθεί ότι έχει υποστεί απώλεια εισοδημάτων αλλά ούτε έχει αποδειχθεί η ύπαρξη συμφωνίας για εργοδότηση του Ενάγοντα στην εταιρεία Columbia Taxi Ltd.
δ) ευρώ 250 για επιδιόρθωση ζημιών οχήματος. Είναι παραδεκτή η εν λόγω ζημιά.
Υπό το φως των πιο πάνω ο Ενάγοντας δικαιούται ως ειδικές αποζημιώσεις το ποσό των €288.80.
Γενικές Αποζημιώσεις
Αναφορικά με τις αξιωμένες γενικές αποζημιώσεις, έχω κατά νου ότι ο σκοπός για τον οποίο επιδικάζονται είναι η δίκαιη αποζημίωση του θύματος για τη ζημιά και τραυματισμούς που έχει υποστεί και συναρτώνται άμεσα με τη σοβαρότητα των τραυμάτων, τον πόνο, την οδύνη, τη δυσχέρεια που προκαλούν τα τραύματα, τη διάρκεια των τραυμάτων και τα κατάλοιπα από τους τραυματισμούς με την όποια μορφή αυτά παίρνουν. Δεν υπάρχει μέτρο, ούτε ζυγαριά, με τα οποία θα μπορούσαμε να μετρήσουμε και να ζυγίσουμε αυτό τούτο τον τραυματισμό και τα όσα πιθανόν να έπονται απ' αυτόν, χωρίς όμως να εναποτίθεται υπέρμετρο βάρος στον αδικοπραγούντα[7]. Έχω επίσης κατά νου ότι το επιδικασθέν ποσό πρέπει να είναι εύλογο,[8] «κοινωνικά αποδεκτό»[9] και να αντανακλά την ευαισθησία για τον ανθρώπινο πόνο που υπέστη το αθώο μέρος[10]. Επίσης, χωρίς όμως να πρόκειται για απόλυτο κανόνα, διαπιστώνεται μια γενικά αυξητική τάση στα ποσά που επιδικάζονται ως γενικές αποζημιώσεις. [11]
Η υποτίμηση του χρήματος στην περίοδο που διέρρευσε από τον χρόνο προηγουμένων επιδικασθέντων ποσών, είναι παράγοντας που κατά τον υπολογισμό των αποζημιώσεων θα πρέπει να λαμβάνεται υπ' όψη.[12] Για τον λόγο αυτό, προηγούμενες αποφάσεις δεν αποτελούν δεσμευτικό προηγούμενο με την έννοια του δεδικασμένου αλλά παρέχουν απλή καθοδήγηση στο Δικαστήριο.[13]
Για σκοπούς καθοδήγησης ως προς το ύψος των γενικών αποζημιώσεων έχω λάβει υπόψη μου, το ύψος των αποζημιώσεων που επιδικάστηκαν σε περιπτώσεις όπου η φύση και έκταση των τραυματισμών όπως και τα κατάλοιπα των τραυμάτων ήταν αντίστοιχα ή προσομοίαζαν με την παρούσα υπόθεση (βλέπε ενδεικτικά L.P. Transbeton Ltd vs Σταύρου κ.α. (2009) 1Α 304, Αμίθα Περέρα v Αναστασίας Άστρα, Π.Ε. ΑΡ. 151/2005, 30/10/2006, Αρετούλα Μερακλή κ.α. v Aυγερινού Ταλιώτη, Π.Ε. ΑΡ. 9242, 18/09/1997, Δέσποινα Χριστοδούλου v Rudolf Hoffer Π.Ε. αρ. 263/2012, 11/01/2018). Σε κάποιες υποθέσεις υπήρξαν και σοβαρότερα τραύματα αλλά αυτό δεν επηρέασε την κρίση μου ως προς το ύψος των γενικών αποζημιώσεων.
Για σκοπούς γενικών αποζημιώσεων λοιπόν λαμβάνω υπόψη μου τον πόνο και ενόχληση που είχε και έχει ο Ενάγοντας μετά το δυστύχημα, ότι επισκέφθηκε το Νοσοκομείο υποβλήθηκε σε εξετάσεις και ότι είχε ζάλη πόνο, την ηλικία του. Λαμβάνω υπόψη μου τη φύση και τα τραύματα για τα οποία διαγνώστηκε όπως θλάση αυχένα η οποία δε φαίνεται να ήταν σοβαρής μορφής.
Συνυπολογίζοντας όλα τα πιο πάνω, κρίνω ως εύλογο και δίκαιο, το ποσό των € 3.000 ως γενικές αποζημιώσεις επί πλήρους ευθύνης.
Αναφορικά με την επιδίκαση τόκου ως προκύπτει από το άρθρο 58Α του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου Κεφ. 148, ο νόμος απολήγει στην παροχή δυνατότητας επιδίκασης τόκου για ολόκληρο ή μέρος του ποσού των αποζημιώσεων από την ημέρα γένεσης του αγώγιμου δικαιώματος ή από οποιαδήποτε μεταγενέστερη ημερομηνία, ως ήθελε κριθεί δίκαιο. To Δικαστήριο δύναται να επιδικάζει τόκο ίσο με το ύψος του τόκου που καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των εδαφίων (2), (3) και (4) του άρθρου 33 του περί Δικαστηρίων Νόμου Ν. 14/60 μετά των συναφών τροποποιήσεων. Ως έχει περαιτέρω νομολογηθεί επιδικάζεται νόμιμος τόκος από την ημέρα γένεσης του αγώγιμου δικαιώματος εκτός εάν διαπιστωθεί αδικαιολόγητη καθυστέρηση ή ολιγωρία εκ μέρους του ενάγοντα. Ο νόμιμος τόκος επιδικάζεται επί του ποσού των γενικών αποζημιώσεων καθώς και επί των ειδικών αποζημιώσεων, μειωμένος όμως κατά το ήμισυ έτσι ώστε να αντισταθμιστεί το ότι δεν προκύπτει όλη η ζημιά από την αρχή.[14]
Από τον φάκελο της υπόθεσης δεν προκύπτει καθυστέρηση στην καταχώρηση της αγωγής από τον Ενάγοντα. Το επίδικο συμβάν συνέβη τον Ιούνιο 2016 και η αγωγή καταχωρήθηκε περίπου 15 μέρες μετά και η Έκθεση Απαίτησης ενάμιση χρόνο μετά. Δεν κρίνω όμως ότι η καθυστέρηση στην καταχώρηση της Έκθεσης Απαίτησης είναι τόσο μεγάλη ώστε να στερηθεί ο Ενάγοντας της επιδίκασης τόκων από τη γένεση του αγώγιμου δικαιώματος ή ότι ο Ενάγοντας επέδειξε ολιγωρία καθότι μετά την γένεση του αγώγιμου δικαιώματος είναι λογικό να απαιτείται κάποιο χρονικό διάστημα προκειμένου να συλλεγεί υλικό και να γίνει προετοιμασία για την ετοιμασία καταχώρησης Έκθεσης Απαίτησης. Κρίνω ορθό και δίκαιο λοιπόν όπως ο νόμιμος τόκος ετησίως να αρχίζει από τη γένεση του αγώγιμου δικαιώματος σε σχέση με τις γενικές αποζημιώσεις.
Σε σχέση με τις ειδικές αποζημιώσεις κατ΄ εφαρμογή της απόφασης Φοινικαρίδης & άλλη v Γεωργίου & άλλων κρίνω ορθό και δίκαιο να επιδικαστεί τόκος από την ημέρα γένεσης του αγώγιμου δικαιώματος μειωμένου όμως στο μισό αφού το ποσό των ειδικών ζημιών είναι γνωστό κατά το χρόνο της δίκης.
Σημειώνω ότι ενόψει της δήλωσης αναφορικά με την ευθύνης σε ποσοστό 100% εις βάρος της Εναγόμενης καταλήγω ότι θα πρέπει να εκδοθεί απόφαση υπέρ του Ενάγοντα και εναντίον της Εναγόμενης για το ποσό των €3.000 ως γενικές αποζημιώσεις πλέον νόμιμο τόκο ετησίως από την 29/06/2016 μέχρι εξόφλησης, για το ποσό των €288.80 ως ειδικές αποζημιώσεις με νόμιμο τόκο από την 29/06/2016 μειωμένος στο ήμισυ μέχρι την 13/07/2016 που θα τρέχει νόμιμος τόκος κανονικά μέχρι εξοφλήσεως.
Προτού προχωρήσω στην κατάληξη μου αναφέρω ότι περί την 08/01/2024 ο Ενάγοντας πρόβηκε σε αύξηση κλίμακας της απαίτησης του. Σημειώνω ότι η αύξηση αυτή δεν επέφερε αλλαγή στην Καθ’ ύλην δικαιοδοσία του Δικαστηρίου. Οι συνήγοροι των διαδίκων εφόσον τέθηκε ένσταση εκ μέρους της πλευράς της Εναγόμενης ως προς το κατά πόσο είναι επιτρεπτό στο τέλος της ακροαματικής διαδικασίας να γίνεται αλλαγή κλίμακας αγόρευσαν σχετικά επί του θέματος. Δεν έχω διαπιστώσει να υπάρχει οποιοδήποτε κώλυμα στην εν λόγω ενέργεια ή να προκαλείται οποιαδήποτε ζημιά στην Εναγόμενη από την ενέργεια του Ενάγοντα να προβεί σε αύξηση της κλίμακας της απαίτησης του. Ενόψει όμως του ότι οι αποζημιώσεις που θα επιδικαστούν υπέρ του Ενάγοντα παραμένουν στην κλίμακα €2,000-€10,000 ως είχε καταχωρηθεί η αγωγή θεωρώ ότι παρέλκει η περαιτέρω συζήτηση του θέματος.
Κατάληξη
Συνακόλουθα εκδίδεται απόφαση ως ακολούθως:
Εκδίδεται απόφαση υπέρ του Ενάγοντα και εναντίον της Εναγόμενης για το ποσό των €3,000 πλέον νόμιμο τόκο ετησίως από την 29/06/2016 μέχρι εξόφλησης, πλέον το ποσό των €288.80 με νόμιμο τόκο από την 29/06/2016 μειωμένος στο ήμισυ μέχρι την 13/07/2016 όπου θα τρέχει νόμιμος τόκος κανονικά μέχρι την εξόφληση, πλέον έξοδα στην κλίμακα €2,000-€10,000 όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο.
(Υπ.)…………….………………
Μ-Α Στυλιανού, Ε.Δ.
Πιστόν Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής
[1] Πουρίκος v Σάββα κ.α. (1991) 1 ΑΑΔ 507.
[3] Βλ. άρθρο 27 του περί Αποδείξεως Νόμου.
[5] Βλ. Ελισάβετ Ηρακλέους ν. Ρένου Πίτρου (1994) 1 ΑΑΔ 239, Ανδρέας Σπύρου ν. Άριστου Χ΄΄ Χαραλάμπους (1989) 1Ε ΑΑΔ 298, Λαζούρας ν. Σκυλλουριώτου (1992) 1 ΑΑΔ 168, Θεμιστοκλέους ν. Παρασκευά (1992) 1 ΑΑΔ 498, Aloupou and Another v. Hadjigeorghiou and Another (1984) 1 CLR 475.
[6] Κούνουνα κ.α. ν. Κώστας Κυριάκου & Υιός Λτδ κ.α. (2001) 1 ΑΑΔ 2126.
[7] Χαριλάου ν Νικολάου (2003)1 Α.Α.Δ. 1460, Fletcher v Autocar Transporters Ltd [1968] 1 All E.R. 726, Constantinou v Salahouris (1969) 1 C.L.R. 416.
[8] Βαρβάρα Χρίστου Μιχαήλ ν Φίλιος Συκοπετρίτης Λτδ (2000) 1 Α.Α.Δ. 1049, Κώστας Ιακώβου ν Αλέξανδρος Παπαδάκη κ.α. (2000) 1 Α.Α.Δ. 2079
[9] Paraskevaides (Overseas) Ltd v Christofi (1982) 1 C.L.R. 789
[10] Φοινικαρίδης κ.α. ν Γεωργίου κ.α. (1991) 1 Α.Α.Δ. 475, Παναγή ν Θεοδώρου (1992) 1 Α.Α.Δ. 1303, Μαυροπετρή ν Λουκά (1995) 1 Α.Α.Δ. 66
[12] (βλ.Σύγραμμα Φρίξου Νικολαΐδη 'Αποζημιώσεις για Σωματικές Βλάβες' παρ. 1-21, σελ. 25)
[13] Ιακώβου ν Παπαδάκη κ.α (2000) 1Γ Α.Α.Δ 2079).
[14](βλέπε Φοινικαρίδης ν. Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 475 και Θεοδούλου ν. A. Panayides Contracting Ltd (1999) 1 A.A.Δ. 2134).