ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Ν. Πετρίδου, Προσ. Ε.Δ.
Αρ. Αγωγής: 3611/2020
G.C. ELEMENTARY SCHOOL LIMITED (HE 144195), εμπορευόμενοι και με την εμπορική επωνυμία ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ GC SCHOOL OF CAREERS ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Ενάγουσα
-και-
ΜΑΡΙΑ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ
Εναγόμενη
Ημερομηνία: 17 Μαΐου 2024
Εμφανίσεις:
Για την Ενάγουσα: κα Ε. Καρτελιά για Χαβιαράς & Φιλίππου ΔΕΠΕ.
Για τον Εναγόμενο: κα Μ. Κωνσταντίνου για Ευγένιος Χρ. Χατζηευτυχίου
ΑΠΟΦΑΣΗ
Με την υπό τον ως άνω τίτλο και αριθμό αγωγή, η Ενάγουσα επιζητεί την έκδοση απόφασης εναντίον της Εναγόμενης, για το ποσό των €2.640, ως συμφωνηθείσα αμοιβή διδάκτρων, για τη φοίτηση των δύο ανήλικων (δίδυμων[1]) παιδιών της τελευταίας στο σχολείο της πρώτης.
Σημειώνω εξ αρχής ότι η παρούσα αγωγή εκδικάσθηκε υπό τη μορφή ταχείας εκδίκασης, στη βάση των προνοιών της Δ.30 θ. 6 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας. Συνακόλουθα, η μαρτυρία αμφότερων των μερών κατατέθηκε γραπτώς, υπό μορφή ενόρκων δηλώσεων. Σημειώνω, επίσης, ότι ουδείς εκ των ομνύοντων αντεξετάσθηκε επί του περιεχομένου της ένορκης μαρτυρίας του. Επομένως, το Δικαστήριο δεν έχει ενώπιον του δια ζώσης μαρτυρία.
Εκ μέρους της Ενάγουσας, μαρτυρία έδωσαν τα πιο κάτω πρόσωπα:
(1) Ο κ. Α. Χριστοδούλου (ΜΕ 1), ο οποίος βρισκόταν στην υπηρεσία της Ενάγουσας και δη στο λογιστήριο της, από τον Απρίλιο του 2014 μέχρι και το τέλος Νοεμβρίου του 2022, όπου και κατείχε τη θέση νομικού και/ή υπεύθυνου εισπράξεων (βλ. ένορκη δήλωση ημερ. 25.4.2023), και
(2) η κα Π. Πάτση (ΜΕ 2), η οποία εργάζεται στο λογιστήριο της Ενάγουσας από το 2005 μέχρι και σήμερα (βλ. ένορκη δήλωση ημερ. 25.4.2023).
Εκ μέρους της Εναγόμενης, ένορκη μαρτυρία έδωσε η ίδια (βλ. ένορκη δήλωση ημερ. 14.6.2023).
Οι εκδοχές των μερών
Η εκδοχή της Ενάγουσας
Είναι η εκδοχή της Ενάγουσας ότι μεταξύ των μερών είχε καταρτιστεί συμφωνία, στη βάση της οποίας η Εναγόμενη θα λάμβανε κάποια επιπρόσθετη έκπτωση στα δίδακτρα των παιδιών της, υπό την προϋπόθεση ότι η τελευταία θα κατέβαλλε, ανελλιπώς και αδιαλείπτως, δια μηνιαίων δόσεων προκαθορισμένου ποσού, το ποσό των διδάκτρων για τα παιδιά της για έκαστο σχολικό έτος, και δη να πληρώνει αυτά εντός συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων και να μην παραμένει οποιοδήποτε υπόλοιπο στο τέλος κάθε σχολικού έτους (στο εξής «ο Ειδικός Όρος»). Είναι, επίσης, η θέση της ότι η Εναγόμενη παρουσίαζε καθυστερήσεις στην καταβολή των διδάκτρων προς αυτήν, με αποτέλεσμα η πρώτη, κατ’ επανάληψη να είχε καλέσει την τελευταία, να καταβάλει τα οφειλόμενα προς αυτήν ποσά, χωρίς η Εναγόμενη ποτέ να έχει αμφισβητήσει και/ή αρνηθεί ότι τα οφείλει. Παρά όμως τις επανειλημμένες οχλήσεις της Ενάγουσας προς την Εναγόμενη για να της καταβάλει τα οφειλόμενα ποσά, με τελευταία την επιστολή των δικηγόρων της ημερ. 27.10.2020, η Εναγόμενη παρέλειψε και/ή αρνήθηκε να καταβάλει τούτα και συνεχίζει μέχρι σήμερα να οφείλει το αξιούμενο ποσό. Επίσης, αποτελεί θέση της ότι, η Εναγόμενη για τη φοίτηση των παιδιών της για τα σχολικά έτη 2014-2020 κατέβαλε το συνολικό ποσό των €47.320, ενώ της παραχωρήθηκαν εκπτώσεις συνολικής αξίας €26.620.
Η εκδοχή της Εναγόμενης
H Εναγόμενη ισχυρίζεται ότι, μεταξύ των μερών, είχε καταρτιστεί ειδική συμφωνία για την αποπληρωμή των διδάκτρων προς την Ενάγουσα, ένεκα του ότι τα παιδιά της αποτελούσαν μέλη μονογονεϊκής οικογένειας, στη βάση της οποίας (ειδικής συμφωνίας) θα λάμβανε και επιπρόσθετη έκπτωση κάθε σχολικό έτος. Επίσης, είναι η θέση της ότι με τα χρήματα που κατέβαλε ήδη στην Ενάγουσα, έχει εξοφλήσει κάθε, σχετική, με τη παρούσα αγωγή, οφειλή της προς αυτήν.
Κοινώς αποδεκτά και/ή μη αμφισβητούμενα γεγονότα
Προτού προχωρήσω να παραθέσω την ενώπιον μου μαρτυρία και τις δικογραφημένες εκδοχές των μερών, κρίνω σκόπιμο όπως καταγράψω τα πιο κάτω κοινώς αποδεκτά και μη αμφισβητούμενα γεγονότα, ως αυτά προκύπτουν στη βάση της ενώπιον μου μαρτυρίας που κατατέθηκε από αμφότερες τις πλευρές, στο βαθμό που τούτη δεν αμφισβητήθηκε[2], αλλά και τους δικογραφημένους ισχυρισμούς αμφότερων των μερών:
1. Η Ενάγουσα αποτελεί εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, δεόντως εγγεγραμμένη σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, με έδρα της τη Λευκωσία. Ασχολείται δε με την ίδρυση και λειτουργία νηπιαγωγείων, εκπαιδευτηρίων και γενικότερα χώρων επιμόρφωσης παιδιών, με σκοπό την παροχή νηπιακής και δημοτικής εκπαίδευσης.
2. Κατά πάντα ουσιώδη χρόνο, η Εναγόμενη ήταν η μόνη γονέας και κηδεμόνας των δύο δίδυμων ανήλικων παιδιών της (στο εξής μαζί αναφερόμενα «τα παιδιά»).
3. Περί τον Ιανουάριο του 2014, η Εναγόμενη υπέβαλε γραπτή αίτηση για τη φοίτηση των παιδιών της στο νηπιαγωγείο της Ενάγουσας.
4. Ακολούθως, και δη στις 28.1.2014, η Εναγόμενη υπέγραψε έντυπο το οποίο φέρει τίτλο «Δήλωση Αποδοχής» (στο εξής «η Συμφωνία») για έκαστο παιδί της, στο οποίο επισυνάπτετο ο κατάλογος διδάκτρων αναφορικά με τα σχολικά έτη 2013-2014 και 2014-2015 (βλ. Τεκμήριο 3 της ένορκης δήλωσης του ΜΕ 1).
5. Στη βάση της πιο πάνω Συμφωνίας, η Εναγόμενη δεσμεύτηκε όπως «μέχρι το πέρας του συγκεκριμένου σχολικού έτους, το συνολικό ποσό των διδάκτρων που αναγράφεται στη λίστα που μας επισυνάπτεται, θα έχει εξοφληθεί. Δια το σκοπό αυτό, αναλαμβάνουμε να καταβάλουμε κατά τις προκαθορισμένες ημερομηνίες, τα ποσά που αποτελούν μέρος των προαναφερθέντων διδάκτρων».
6. Πέραν τούτου, στη βάση του εντύπου Διδάκτρων για κάθε σχολικό έτος (βλ. Τεκμήριο 1 επί της ένορκης δήλωσης της ΜΕ 2, αλλά και Τεκμήριο 3 επί της ένορκης δήλωσης του ΜΕ 1), αποτελούσε ρητό και/ή εξυπακουόμενο όρο της Συμφωνίας ότι με την εγγραφή των παιδιών στην Ενάγουσα και/ή εκ των προτέρων, η Εναγόμενη θα κατέβαλλε προκαταβολή η οποία αντιστοιχούσε με το 30% των διδάκτρων για κάθε σχολικό έτος. Το υπόλοιπο ποσό των διδάκτρων θα καταβάλλετο σε 5 ισόποσες δόσεις ως εξής: η 1η περί το τέλος Οκτωβρίου, η 2η περί το τέλος Νοεμβρίου, η 3η περί το τέλος Ιανουαρίου, η 4η περί το τέλος Φεβρουαρίου και η 5η περί το τέλος Μαρτίου, κάθε σχολικού έτους.
7. Επίσης, είχε συμφωνηθεί μεταξύ των μερών ότι (α) έκαστο σχολικό έτος ξεκινά τον μήνα Σεπτέμβριο και ολοκληρώνεται τον ερχόμενο Ιούλιο, (β) για κάθε σχολικό έτος, η Εναγόμενη θα κατέβαλλε δίδακτρα και/ή τέλη φοίτησης (tuition fees), δικαίωμα εγγραφής (registration fees) και ειδική χρέωση (special fee) και (γ) ότι για το δεύτερο παιδί της, η Εναγόμενη θα λάμβανε έκπτωση ύψους €1.000 για έκαστο σχολικό έτος, έκπτωση η οποία δίδετο προς όλους τους γονείς που είχαν και δεύτερο παιδί που φοιτούσε στην Ενάγουσα (στο εξής «η Έκπτωση»).
8. Ένεκα του γεγονότος ότι η Εναγόμενη ήταν μονογονιός, ζήτησε από το διευθυντή της Ενάγουσας να μην εφαρμοστεί ο πιο πάνω τρόπος αποπληρωμής των διδάκτρων για την ίδια (δηλαδή η καταβολή προκαταβολής ύψους 30% του ποσού των διδάκτρων κατά την εγγραφή των παιδιών για κάθε σχολικό έτος και την καταβολή του υπολοίπου των διδάκτρων σε 5 ισόποσες δόσεις). Ειδικότερα, τα μέρη συμφώνησαν όπως οι πιο πάνω όροι διαφοροποιηθούν, ούτως ώστε η Εναγόμενη να καταβάλλει, στην Ενάγουσα, τα δίδακτρα των παιδιών της με μηνιαίες δόσεις, καθορισμένου ύψους[3] (στο εξής «η τροποποιημένη Συμφωνία»).
9. Επίσης, λόγω της οικογενειακής κατάστασης της Εναγόμενης, και δη ένεκα του ότι αυτή ήταν μονογονιός, τα μέρη συμφώνησαν όπως πέραν της Έκπτωσης (των €1.000) που θα λάμβανε η Εναγόμενη για κάθε σχολικό έτος, της παραχωρηθεί και μία επιπρόσθετη έκπτωση για κάθε σχολικό έτος (στο εξής «η Ειδική Συμφωνία»), η οποία ανέρχετο στο ποσό των €2.000 για έκαστο σχολικό έτος 2014-15 και 2015-16, και στο ποσό των €3.500 για έκαστο σχολικό έτος 2016-17, 2017-18 και 2018-19 (στο εξής «η Ειδική Έκπτωση»).
10. Τα παιδιά της Εναγόμενης φοίτησαν στην Ενάγουσα από τον Μάρτιο του 2014 (για τη σχολική χρονιά 2013-14) και ακολούθως καθ’ όλες τις σχολικές χρονιές 2014-2020.
11. Στην Εναγόμενη παραχωρήθηκε η Ειδική Έκπτωση, κατ’ αναλογία των μηνών που τα παιδιά της φοίτησαν στην Ενάγουσα, για το σχολικό έτος 2013-14. Επίσης, η Ειδική Έκπτωση της παραχωρήθηκε καθ’ όλα τα σχολικά έτη 2014-15, 2015-16, 2016-17, 2017-18 και 2018-19.
12. Η Εναγόμενη από το τέλος της σχολικής χρονιάς 2016-17 παρουσίαζε καθυστερήσεις στην καταβολή των οφειλόμενων, από αυτήν, διδάκτρων και δεν τηρούσε τον τρόπο αποπληρωμής ως τούτος καθορίζετο στην τροποποιητική Συμφωνία.
13. Κατά το σχολικό έτος 2019-2020, η Ενάγουσα δεν παραχώρησε την Ειδική Έκπτωση στην Εναγόμενη, με αποτέλεσμα μέχρι το τέλος της εν λόγω σχολικής χρονιάς, ο λογαριασμός που τηρείτο στο όνομα των παιδιών της τελευταίας να παρουσίαζε καθυστερήσεις/ οφειλές, συνολικού ποσού ύψους €2.640.
14. Η Εναγόμενη, κατά το τέλος της σχολικής χρονιάς 2019-2020, σταμάτησε τη συνεργασία της με την Ενάγουσα και δεν ενέγραψε τα παιδιά της για την επόμενη σχολική χρονιά στο σχολείο της τελευταίας.
15. Στις 27.10.2020, οι δικηγόροι της Ενάγουσας απέστειλαν επιστολή προς την Εναγόμενη, με την οποία την καλούσαν να καταβάλει το πιο πάνω ποσό των €2.640, ως οφειλόμενα δίδακτρα για τη φοίτηση των παιδιών της στο σχολείο της Ενάγουσας.
Όλα τα πιο πάνω, αποτελούν, πλέον, ευρήματα του Δικαστηρίου από αυτό το στάδιο.
Αμφισβητούμενα ζητήματα
Έχοντας κατά νου τα ανωτέρω, τα ζητήματα επί γεγονότων που παραμένουν υπό αμφισβήτηση για να αποφασιστούν από το Δικαστήριο είναι (α) κατά πόσο στη βάση της μεταξύ των μερών Ειδικής Συμφωνίας, η παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης που λάμβανε η Εναγόμενη, τελούσε υπό τον Ειδικό Όρο, και (β) στη περίπτωση που η απάντηση στο ερώτημα (α) ανωτέρω είναι καταφατική, κατά πόσο η Ενάγουσα, ενημέρωσε την Εναγόμενη, καθ’ οιονδήποτε χρόνο, πριν τον τερματισμό της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης ότι, αν η τελευταία συνέχιζε να παρουσιάζει καθυστερήσεις στην καταβολή των διδάκτρων των παιδιών της και δεν εξοφλούσε τα οφειλόμενα προς αυτήν ποσά στο τέλος κάθε σχολικού έτους, η Ειδική Έκπτωση που της παραχωρείτο θα σταματούσε να της καταβάλλεται και θα τερματίζετο.
Με δεδομένο το γεγονός ότι, από τη μία η Εναγόμενη δεν αμφισβητεί την ορθότητα της κατάστασης λογαριασμού της Ενάγουσας, και δη ότι, στην περίπτωση που ορθώς δεν της αναγνωρίστηκε και παραχωρήθηκε η Ειδική Έκπτωση για το σχολικό έτος 2019-2020, παραμένει οφειλόμενο από την ίδια το απαιτούμενο ποσό, και, από την άλλη, τούτο (το απαιτούμενο ποσό) είναι μικρότερο της Ειδικής Έκπτωσης που θα ελάμβανε, δεν προκύπτει ζήτημα δικαστικής κρίσης ως προς το ύψος του ποσού που θα δικαιούται η Ενάγουσα στη περίπτωση που η αγωγή της επιτύχει στη βάση της εκδοχής της.
Μαρτυρία
Δεν θεωρώ αναγκαίο να παραθέσω με λεπτομέρεια την ενώπιον μου μαρτυρία. Πλήρης έκταση τούτης, καταγράφεται στις ένορκες δηλώσεις που κατατέθηκαν από τους μάρτυρες της κάθε πλευράς. Εν πάση δε περιπτώσει, η όποια μαρτυρία, κατωτέρω, παραταθεί, αφορά μόνο τα ζητήματα τα οποία έχουν παραμείνει υπό αμφισβήτηση και όχι το σύνολο της μαρτυρίας που βρίσκεται ενώπιον του Δικαστηρίου, με δεδομένο ότι πλείστα εκ των γεγονότων που περιβάλλουν την παρούσα υπόθεση είναι κοινώς αποδεκτά και/ή μη αμφισβητούμενα, ως αυτά καταγράφονται ανωτέρω.
ΜΕ 1
Στην ουσία, ο μάρτυρας αυτός, σε σχέση με τα μοναδικά, ανωτέρω, επίδικα ζητήματα προς εξέταση, ανέφερε ότι μεταξύ των μερών συμφωνήθηκε όπως η Εναγόμενη καταβάλλει στην Ενάγουσα τα δίδακτρα με μηνιαίες δόσεις προκαθορισμένου ποσού, και, ότι, νοουμένου ότι η Εναγόμενη τηρούσε πιστά τον εν λόγω τρόπο πληρωμής των διδάκτρων, τότε η Ενάγουσα θα της παραχωρούσε, πέραν της Έκπτωσης, και την Ειδική Έκπτωση. Ανέφερε, επίσης, ο μάρτυρας αυτός ότι όταν κατά τη σχολική χρονιά 2016-17 ξεκίνησαν να παρουσιάζονται καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των διδάκτρων εκ μέρους της Εναγόμενης, ο ίδιος επικοινώνησε μαζί της και της ζήτησε να καταβάλει τα οφειλόμενα προς την Ενάγουσα ποσά. Ανέφερε δε ότι η Εναγόμενη ουδέποτε αμφισβήτησε ότι οφείλει τα εν λόγω ποσά και ότι του υποσχέθηκε ότι η εξόφληση τους ήταν ζήτημα χρόνου. Ήταν η συναφής του θέση ότι ο ίδιος την είχε, επίσης, ενημερώσει ότι αν δεν συμμορφωνόταν με την μηνιαία καταβολή των διδάκτρων, ως είχε συμφωνηθεί μεταξύ των μερών με την τροποποιητική Συμφωνία και, ειδικότερα, ότι αν υπάρχει υπόλοιπο οφειλής στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς, η Ειδική Έκπτωση δεν θα συνέχιζε να της παραχωρείτο. Ισχυρίστηκε, περαιτέρω, ότι παρά το ότι η Εναγόμενη τον διαβεβαίωνε ότι θα τακτοποιούσε το ζήτημα των οφειλών της, αυτή δεν το έπραξε, με αποτέλεσμα ο ίδιος, περί τα τέλη Ιουνίου του 2019, να την ενημερώσει, προφορικώς, ότι κατά την επόμενη σχολική χρονιά 2019-2020, δεν θα της παραχωρείτο η Ειδική Έκπτωση, παρά μόνο η Έκπτωση (των €1.000). Τέλος, ήταν η θέση του ότι παρά την αποστολή της επιστολής ημερ. 27.10.2020 προς την Εναγόμενη, αυτή συνεχίζει να οφείλει το αξιούμενο ποσό μέχρι και σήμερα, ως ο ίδιος ενημερώθηκε από το λογιστήριο της Ενάγουσας.
ΜΕ 2
Η μάρτυρας αυτή ανέφερε ότι αν η Εναγόμενη δεν συμμορφωνόταν με τον Ειδικό Όρο, η Ειδική Έκπτωση δεν θα της παραχωρείτο και θα διακόπτετο. Κατά το τέλος της σχολικής χρονιάς 2016-17, ξεκίνησαν να παρουσιάζονται καθυστερήσεις από πλευράς της Εναγόμενης στην καταβολή των διδάκτρων ως είχε συμφωνηθεί με την τροποποιητική Συμφωνία. Παρά ταύτα, οι οδηγίες που είχε το λογιστήριο της Ενάγουσας ήταν όπως, για το σχολικό έτος 2017-18, συνεχίσει να παραχωρεί στην Εναγόμενη την Ειδική Έκπτωση, ένεκα των διαβεβαιώσεων της τελευταίας ότι θα διευθετούσε τα οφειλόμενα ποσά. Ακολούθως, και προς το τέλος της σχολικής χρονιάς 2017-18, οι παρουσιασθείσες καθυστερήσεις από την Εναγόμενη στην αποπληρωμή των διδάκτρων είχαν αυξηθεί και υπερέβαιναν το ποσό των €3.000. Εντούτοις, ως ανέφερε η μάρτυρας αυτή, και πάλι οι οδηγίες που είχε το λογιστήριο της Ενάγουσας ήταν όπως συνεχιστεί η παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης στην Εναγόμενη και για το σχολικό έτος 2018-19, λόγω των διαβεβαιώσεων της τελευταίας ότι θα διευθετούσε τις οφειλές της. Ήταν η συναφής της θέση ότι, προς το τέλος της σχολικής χρονιάς 2018-19, συνεχίζονταν να παρουσιάζονται καθυστερήσεις από πλευράς της Εναγόμενης στην καταβολή των διδάκτρων. Μάλιστα, ανέφερε ότι, στις 21.6.2019, η Εναγόμενη κατέβαλε στην Ενάγουσα το ποσό των €600 με επιταγή ίδιας ημερομηνίας, η οποία δεν είχε αντίκρισμα και επιστράφηκε. Περαιτέρω, ως ισχυρίστηκε, ένεκα των καθυστερήσεων στην καταβολή των διδάκτρων εκ μέρους της Εναγόμενης, αλλά και της μη συμμόρφωσης της με τον Ειδικό Όρο, οι οδηγίες που είχε το λογιστήριο της Ενάγουσας ήταν όπως, για το σχολικό έτος 2019-2020, παραχωρηθεί στην Εναγόμενη μόνο η Έκπτωση και όχι η Ειδική Έκπτωση. Ένεκα τούτου, τα δίδακτρα των παιδιών της Ενάγουσας για την εν λόγω σχολική χρονιά ανήλθαν στο ποσό των €12.140 (συμπεριλαμβανομένου των ειδικών τελών και τελών εγγραφής και αφαιρουμένης της Έκπτωσης) (βλ. Τεκμήριο 1 επί της ένορκης της δήλωσης). Τέλος, η μάρτυρας ανέφερε ότι η Εναγόμενη, μέχρι σήμερα, δεν έχει εξοφλήσει το πλήρες ποσό των διδάκτρων, με αποτέλεσμα να οφείλει το αξιούμενο ποσό, ύψους €2.640.
Εναγόμενη (ΜΥ 1)
Η Εναγόμενη προς απόδειξη του ισχυρισμού της περί συνομολόγησης της ειδικής συμφωνίας, επισύναψε στην ένορκη της δήλωση το Τεκμήριο 1, το οποίο, ως ανέφερε, πρόκειται για τη συμφωνία αυτή που είχε με την Ενάγουσα, υπογεγραμμένη από τον διευθυντή της τελευταίας και από την ίδια. Ισχυρίστηκε ότι κατά το σχολικό έτος 2019-2020 και ενώ ήταν σε ισχύ η εν λόγω ειδική συμφωνία, η Ενάγουσα δεν εφάρμοσε τους όρους αυτής. Αποτέλεσμα τούτου ήταν όπως η ίδια λάβει μόνο την Έκπτωση και όχι την Ειδική Έκπτωση. Ως ισχυρίστηκε, η ίδια ουδέποτε ενημερώθηκε για τον τερματισμό της ειδικής συμφωνίας, με αποτέλεσμα να βρεθεί προ τετελεσμένων όταν η Ενάγουσα ξεκίνησε να προβαίνει σε χρεώσεις διδάκτρων, χωρίς να της παραχωρεί την Ειδική Έκπτωση. Ήταν η θέση της ότι ένεκα της οικονομικής και οικογενειακής της κατάστασης, εάν δεν υπήρχε η ειδική συμφωνία με την Ενάγουσα δεν θα ήταν σε θέση να ανταπεξέλθει οικονομικά στις οφειλές της. Ως αποτέλεσμα της διακοπής της Ειδικής Έκπτωσης, η ίδια αναγκάστηκε να διακόψει τη φοίτηση των παιδιών της στην Ενάγουσα κατά το τέλος της εν λόγω σχολικής χρονιάς. Ανέφερε, επίσης, ότι για το, κατ’ ισχυρισμόν, οφειλόμενο υπόλοιπο ενημερώθηκε για πρώτη φορά με την επιστολή ημερ. 27.10.2020 και ουδέποτε προηγουμένως είχε λάβει γνώση για τούτο και ειδικότερα για τον τερματισμό της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης. Τέλος, ανέφερε ότι ο μονομερής τερματισμός της Ειδικής Συμφωνίας που είχε με την Ενάγουσα και κατ’ επέκταση της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης, χωρίς η ίδια προηγουμένως να ενημερωθεί, ούτως ώστε να προσπαθήσει να υπάρξει, ενδεχομένως, εξεύρεση κάποιας λύσης («αναδιαμόρφωσης»), αποτέλεσε την αιτία να μην συνεχίσουν τα παιδιά της την περαιτέρω φοίτηση τους στο εν λόγω σχολείο.
Αξιολόγηση μαρτυρίας
Έχοντας κατά νου το περιεχόμενο, την ποιότητα, την πειστικότητα και τη σύγκριση της μαρτυρίας εκάστου μάρτυρα με την υπόλοιπη μαρτυρία, προχωρώ τώρα στην αξιολόγηση της μαρτυρίας καθενός εκ των μαρτύρων (Ομήρου v. Δημοκρατίας (2001) 2 Α.Α.Δ. 506), στη βάση, πάντοτε, των δικογραφημένων ισχυρισμών των διαδίκων. Παρά το ότι το Δικαστήριο δεν έχει ενώπιον του δια ζώσης μαρτυρία, προχωρώ στην αξιολόγηση της μαρτυρίας, με αντιπαραβολή των θέσεων των διαδίκων, αλλά και των τεκμηρίων που κατατέθηκαν στη διαδικασία.
ΜΕ 1
Σε ότι αφορά τα επίδικα ζητήματα, η μαρτυρία του εν λόγω μάρτυρα δεν κρίνεται πειστική. Οι θέσεις που προέβαλε μέσω της μαρτυρίας του δεν συνάδουν με την κοινώς αποδεκτή και έγγραφη μαρτυρία που βρίσκεται ενώπιον του Δικαστηρίου, ενώ σε ουσιώδη σημεία τους συγκρούονται και με τις δικογραφημένες θέσεις της Ενάγουσας, σε σημείο ικανό να προκαλέσει πλήγμα στην αξιοπιστία του. Και εξηγώ.
Σε ότι αφορά τη θέση του ότι η παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης στην Εναγόμενη τελούσε υπό τον Ειδικό Όρο, τούτη έρχεται σε πλήρη σύγκρουση με τη δικογραφημένη θέση της Ενάγουσας[4] η οποία πρεσβεύει ότι οι «γενναιόδωρες εκπτώσεις» που παραχωρήθηκαν προς την Εναγόμενη, μεταξύ των οποίων, προφανώς, και η Ειδική Έκπτωση, της παραχωρήθηκαν ένεκα της οικογενειακής της κατάστασης και δη για το λόγο ότι αυτή ήταν μονογονιός. Πουθενά στα δικόγραφα της Ενάγουσας δεν προβάλλεται η θέση που ο ΜΕ 1 πρόβαλε, κατά την μαρτυρία του, και δη ότι η Ειδική Έκπτωση παραχωρείτο στην Ενάγουσα υπό τον Ειδικό Όρο. Πρόκειται για θετικό ισχυρισμό στη βάση κατ’ ισχυρισμόν συγκεκριμένου και ουσιώδη, κατά την Ενάγουσα, όρου, ο οποίος δίεπε τη συμβατική σχέση των μερών, και ως τέτοιος θα έπρεπε να δικογραφείτο, ειδικώς, στα δικόγραφα της, πράγμα που δεν έγινε. Επομένως, πέραν του ότι ελλείπει η οποιαδήποτε σχετική δικογράφηση που να θέλει τη μεταξύ των μερών Ειδική Συμφωνία να περιλαμβάνει τον πιο πάνω Ειδικό Όρο για την παραχώρηση στην Εναγόμενη της Ειδικής Έκπτωσης, η, επί του προκειμένου ζητήματος, μαρτυρία του ΜΕ 1 συγκρούεται πλήρως με τις υφιστάμενες δικογραφημένες θέσεις της Ενάγουσας.
Εν πάση περιπτώσει, η θέση του ΜΕ 1 περί ύπαρξης του εν λόγω συγκεκριμένου Ειδικού Όρου στη μεταξύ των μερών Συμφωνία και/ή τροποποιητική Συμφωνία και/ή Ειδική Συμφωνία, δεν βρίσκει έρεισμα ούτε από το Τεκμήριο 1 που επισυνάπτεται στην ένορκη δήλωση της Εναγόμενης, στο οποίο αναφέρεται το ποσό των διδάκτρων για έκαστο παιδί της Εναγόμενης, για τα σχολικά έτη που εκεί καταγράφονται, η Έκπτωση και η Ειδική Έκπτωση, ως επίσης και οι μηνιαίες δόσεις που αυτή έπρεπε να καταβάλλει προς την Ενάγουσα, αφού πουθενά σε αυτό δεν αναφέρεται ότι η Ειδική Έκπτωση θα παραχωρείτο μόνο υπό τον ως άνω, κατ’ ισχυρισμόν, Ειδικό Όρο.
Πέραν των ανωτέρω, σε ότι αφορά τη θέση του ΜΕ 1 ότι ο ίδιος είχε επικοινωνήσει κατ’ επανάληψη με την Εναγόμενη πριν τον τερματισμό της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης προς αυτήν, ενημερώνοντας την ότι η Ειδική Έκπτωση θα σταματούσε να της παραχωρείται αν δεν συμμορφωνόταν με την καταβολή των μηνιαίων δόσεων των διδάκτρων, αλλά και την εξόφληση των οφειλών της, δεν μπορώ να την αποδεκτώ. Όπως, επίσης, δεν μπορώ να αποδεκτώ τη θέση του ότι ο ίδιος περί τα τέλη Ιουνίου 2019 ενημέρωσε την Εναγόμενη ότι η Ειδική Έκπτωση δεν θα της παραχωρείτο για το σχολικό έτος 2019-20, για τους λόγους που εξηγώ κατωτέρω.
Οι εν προκειμένω θέσεις του ΜΕ 1, κατ’ αρχάς, δεν συνάδουν με την κοινή λογική, αλλά και τη λογική εξέλιξη των πραγμάτων. Εύλογα θα ανέμενε κανείς πως, αν όντως η παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης στην Εναγόμενη τελούσε υπό τον Ειδικό Όρο, όταν κατέστη αντιληπτό στην Ενάγουσα ότι παρά τις, κατ’ ισχυρισμόν, σχετικές προειδοποιήσεις τους, η Εναγόμενη συνέχισε να μην συμμορφώνεται, θα της έστελναν κάποια επιστολή με την οποία θα της ανέφεραν τούτο, όπως έπραξαν όταν απέστειλαν την επιστολή ημερ. 27.10.2020. Αντί τούτου, η Ενάγουσα επέλεξε να συνεχίσει να της παραχωρεί την Ειδική Έκπτωση, χωρίς οποιαδήποτε επιφύλαξη, ενώ (α) τα δίδακτρα δεν εξοφλούντο εντός των συμφωνηθέντων χρονοδιαγραμμάτων και (β) κατά το τέλος κάθε σχολικού έτους, για δύο (2) τουλάχιστον έτη παρέμενε οφειλή της Εναγόμενης προς την ίδια.
Επίσης, αφ’ ης στιγμής η Εναγόμενη προέβη σε ειδική συμφωνία με την Ενάγουσα, τόσο ως προς τον τρόπο καταβολής των διδάκτρων, όσο και για την παραχώρηση προς αυτήν της Ειδικής Έκπτωσης, λόγω της οικογενειακής της κατάστασης, εύλογα καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα πως αν όντως ο ΜΕ 1 ενημέρωνε την Εναγόμενη περί τα τέλη Ιουνίου 2019 ότι, κατά το επόμενο σχολικό έτος 2019-2020, δεν θα της παραχωρείτο η Ειδική Έκπτωση, η Εναγόμενη θα σταματούσε από εκείνο το χρονικό σημείο την συνεργασία της με την Ενάγουσα και δεν θα προχωρούσε με την συνέχιση της φοίτησης των παιδιών της στην τελευταία, όπως και έπραξε όταν πλέον αντιλήφθηκε ότι η Ειδική Έκπτωση δεν της παραχωρήθηκε. Ήταν, επί τούτου, ξεκάθαρο, στη βάση της συμπεριφοράς της Εναγόμενης κατά τα 2 προηγούμενα έτη[5] ότι δεν θα ήταν σε θέση να καταβάλει τα δίδακτρα για το σχολικό έτος 2019-2020 αν δεν απολάμβανε την Ειδική Έκπτωση.
Συνεπώς, για όλους τους πιο πάνω λόγους, την εν προκειμένω μαρτυρία του ΜΕ 1 δεν την αποδέχομαι και απορρίπτω τούτη.
ΜΕ 2
Η μαρτυρία της μάρτυρος αυτής μου έκανε καλή εντύπωση. Η μαρτυρία της, σε γενικές γραμμές, παρουσιάζει συνοχή, ενώ στα πλείστα σημεία της συνάδει και με την κοινώς αποδεκτή αλλά και έγγραφη μαρτυρία ενώπιον του Δικαστηρίου.
Το μέρος της μαρτυρίας της ΜΕ 2 το οποίο δεν αποδέχομαι είναι τον ισχυρισμό της ότι η Ειδική Έκπτωση παραχωρείτο στην Εναγόμενη υπό τον πιο πάνω Ειδικό Όρο, για τους ίδιους λόγους που αναφέρω ανωτέρω στην αξιολόγηση του ΜΕ 1. Εξάλλου, η ίδια δεν ισχυρίζεται ότι είχε οποιαδήποτε προσωπική, σχετική, συνεννόηση και/ή επικοινωνία με την Εναγόμενη, ούτε και επικαλέστηκε οποιαδήποτε ειδική γνώση ή έγγραφο για τον ισχυρισμό της αυτό, αλλά ούτε και για τον ισχυρισμό της ότι ο λόγος που συνέχισε η Ενάγουσα να παραχωρεί την Ειδική Έκπτωση ήταν οι διαβεβαιώσεις της Εναγόμενης ότι ήταν θέμα χρόνου η διευθέτηση των οφειλών της. Τουναντίον, προς υποστήριξη των εν λόγω ισχυρισμών της παρέπεμψε στα όσα σχετικά της αναφέρθηκαν από τη διεύθυνση της Ενάγουσας και τον ΜΕ 1.
Επομένως, πλην των όσων ρητώς δεν αποδέκτηκα, τη λοιπή μαρτυρία της ΜΕ 2 την αποδέχομαι και στη βάση της προβαίνω σε ανάλογα ευρήματα.
Εναγόμενη
Η Εναγόμενη μου έκανε πολύ καλή εντύπωση ως μάρτυρας. Τα όσα ανέφερε συνάδουν με την κοινή λογική και λογική εξέλιξη των πραγμάτων, ενώ η μαρτυρία της συνάδει πλήρως και με την ενώπιον του Δικαστηρίου κοινώς αποδεκτή και έγγραφη μαρτυρία.
Συνεπώς, τη μαρτυρία της την αποδέχομαι στο σύνολο της και στη βάση αυτής προβαίνω σε ανάλογα ευρήματα.
Τελικά Ευρήματα
Στη βάση της πιο πάνω αξιολόγησης της μαρτυρίας, μπορώ να καταλήξω με ασφάλεια και στα, επιπρόσθετα, των αρχικών, εξής ευρήματα:
1. Στη μεταξύ των μερών Συμφωνία, τροποποιητική Συμφωνία αλλά και Ειδική Συμφωνία, δεν περιλαμβάνετο οποιοσδήποτε όρος ότι η Ειδική Έκπτωση που παραχωρείτο στην Εναγόμενη, θα της παραχωρείτο μόνο υπό τον πιο πάνω Ειδικό Όρο.
2. Η Ειδική Έκπτωση παραχωρήθηκε στην Εναγόμενη λόγω της οικογενειακής της κατάστασης και δη ένεκα του ότι αυτή ήταν μονογονιός.
3. Ουδέποτε η Ενάγουσα, πριν τον τερματισμό της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης, ειδοποίησε την Εναγόμενη ότι αν δεν εξοφλούσε το οφειλόμενο υπόλοιπο της, θα τερμάτιζε την παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης.
4. Η Ενάγουσα, κατά το σχολικό έτος 2019-2020, μονομερώς και χωρίς προηγουμένως να έχει ενημερώσει σχετικά την Εναγόμενη, προέβη σε τερματισμό της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης. Αποτέλεσμα τούτου ήταν, στο τέλος του εν λόγω σχολικού έτους, η Εναγόμενη να σταματήσει τη συνεργασία της με την Ενάγουσα, εφόσον δεν μπορούσε να αντεπεξέλθει με το ύψος του ποσού των διδάκτρων, χωρίς την παραχώρηση προς αυτήν της Ειδικής Έκπτωσης.
5. Περί το τέλος του σχολικού έτους 2019-2020, το υπόλοιπο της οφειλής της Εναγόμενης ανέρχετο στο ποσό των €2.640, χωρίς να αφαιρεθεί η Ειδική Έκπτωση, ήτοι ποσό μικρότερο του ποσού που της παραχωρείτο ως Ειδική Έκπτωση, ενώ, αφαιρουμένης της Ειδικής Έκπτωσης, δεν παραμένει οποιοδήποτε οφειλόμενο ποσό.
Νομική Πτυχή - Συμπεράσματα
Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, ο Ενάγων έχει το γενικό βάρος να αποδείξει στο μέτρο του ισοζυγίου των πιθανοτήτων ότι η δική του εκδοχή γεγονότων είναι πιο πιθανή παρά να μην είναι. Η αρχή αυτή έχει επαναληφθεί στην απόφαση Χρυσάνθη Χρύσανθου και Σταύρος Φραντζή ν Αντρέα Φραντζή (2010) 1Β Α.Α.Δ.1295, όπου, με παραπομπή στην υπόθεση Μαρσέλ κ.ά ν. Λαϊκή Τράπεζα Λτδ (2001) 1(B) Α.Α.Δ 1858, λέχθηκαν τα ακόλουθα:
«Το κριτήριο δεν είναι αν η θέση ή η εκδοχή του διαδίκου που φέρει το βάρος της απόδειξης (onus of proof) είναι «η πιο πιθανή παρά η αντίθετη», εκείνη δηλαδή του αντιδίκου του. Το κριτήριο είναι κατά πόσο ο διάδικος που φέρει το βάρος της απόδειξης ικανοποίησε το Δικαστήριο, με επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, ότι η θέση του ή η εκδοχή του είναι πιο πιθανή παρά όχι (is more probable than not).».
Έχοντας κατά νου τα ανωτέρω ευρήματα μου και με δεδομένο ότι η μεταξύ των μερών Συμφωνία και/ή τροποποιητική Συμφωνία και/ή Ειδική Συμφωνία δεν περιείχε τον Ειδικό Όρο για την παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης στην Εναγόμενη, παράβαση του οποίου θα μπορούσε, ενδεχομένως, να δώσει το δικαίωμα στην Ενάγουσα να τερματίσει την παροχή της Ειδικής Έκπτωσης σε αυτήν, η Ενάγουσα δεν δικαιολογείτο να προχωρήσει στο μονομερή τερματισμό της παραχώρησης της προς την Εναγόμενη. Η Ενάγουσα, αρνήθηκε να εκτελέσει τη συμβατική της υποχρέωση να παρέχει την Ειδική Έκπτωση στην Εναγόμενη χωρίς νόμιμη δικαιολογία (Spettabile Consorzio v. Northumberland Ship-Building (1919) 121 LT 628), με αποτέλεσμα τούτη να μην παραχωρηθεί στην τελευταία και ο λογαριασμός που η Ενάγουσα τηρούσε για τα παιδιά να παρουσιάζει υπόλοιπο ύψους €2.640, δηλαδή ποσό μικρότερο του ποσού της Ειδικής Έκπτωσης που θα έπρεπε να είχε παραχωρηθεί στην Εναγόμενη. Ως, εκ τούτου, καταλήγω ότι ο τερματισμός της Ειδικής Έκπτωσης εκ μέρους της Ενάγουσας ήταν αδικαιολόγητος, με αποτέλεσμα η Εναγόμενη ουδέν ποσό να οφείλει προς αυτήν. Δεν μου διαφεύγει ότι σε περίπτωση παράνομου τερματισμού σύμβασης, το ανυπαίτιο μέρος δικαιούται σε αποζημίωση. Εντούτοις, εν προκειμένω, η Εναγόμενη δεν ανταπαιτεί οτιδήποτε σχετικό. Τα πιο πάνω, κρίνω ότι είναι καταλυτικά για την τύχη της παρούσας αγωγής.
Εν πάση περιπτώσει και τούτο εντελώς παρεμφερώς, ούτως ώστε να είναι καταγεγραμμένη η σχετική θέση του Δικαστηρίου, στην περίπτωση που, εφετειακώς, ανατραπεί η ανωτέρω κρίση μου, ακόμη κι αν ήθελε διαφανεί ότι ο συγκεκριμένος Ειδικός Όρος περιλαμβάνετο στην μεταξύ των μερών συμφωνία, ο μονομερής τερματισμός της Ενάγουσας της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης και πάλι δεν θα ήταν νόμιμος, εφόσον η Ενάγουσα, με την συμπεριφορά της, και δη με τις ενέργειες της να συνεχίσει για τα δύο τουλάχιστον προηγούμενα σχολικά έτη να παραχωρεί την Ειδική Έκπτωση στην Εναγόμενη, παρά το γεγονός ότι η τελευταία δεν συμμορφωνόταν με τον συμφωνημένο τρόπο καταβολής των διδάκτρων και παρουσίαζε οφειλές προς την Ενάγουσα και καθυστερήσεις, παραιτήθηκε των δικαιωμάτων της να επιζητεί την πιστή τήρηση των όρων της μεταξύ των μερών τροποποιητικής Συμφωνίας και/ή Ειδικής Συμφωνίας. Σε ότι αφορά το ζήτημα της παραίτησης δικαιωμάτων ενός συμβαλλομένου να επιζητεί την πιστή τήρηση των όρων μίας συμφωνίας, παραπέμπω, μεταξύ άλλων, στις υποθέσεις Investylia Public Co Ltd v Χρίστου Ιωαννίδη, Πολιτική Έφεση Αρ. 8/2009, απόφαση ημερ. 31.3.2016, Ποιηταρίδη v. Anopa Investments Ltd, Πολιτική Έφεση αρ. 260/2011, απόφαση ημερ. 25.5.2018, Andreas Christou Chilides v. Elias Danos (1977) 1 ΑΑΔ 255 και Georghios Hadjiyannis v. Attorney General of the Republic (1970) 1 ΑΑΔ 32. Αν η Ενάγουσα επιθυμούσε να καταστήσει ξανά τον εν λόγω Ειδικό Όρο, ως ουσιώδη όρο της μεταξύ των μερών συμφωνίας, τούτο θα καθιστούσε αναγκαία τη γνωστοποίηση νέας σχετικής ειδοποίησης προς την Εναγόμενη και μετά να προβεί σε τερματισμό της συμφωνίας για παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης (βλ. Παφίτης κ.α. ν. Challenge Advert. Agency Ltd κ.α. (2001) 1 (Γ) ΑΑΔ 694). Όπως όμως προκύπτει από τα ανωτέρω ευρήματα μου, ουδέποτε η Ενάγουσα ειδοποίησε την Εναγόμενη ότι αν συνέχιζε να παρουσιάζει καθυστερήσεις και οφειλές προς την ίδια, θα σταματούσε να της παραχωρεί την Ειδική Έκπτωση που είχαν συμφωνήσει, ούτως ώστε να καταστήσει, εκ νέου, ως ουσιώδη όρο για την παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης την πιστή τήρηση του τρόπου καταβολής των διδάκτρων. Η εγκατάλειψη εκ μέρους της Ενάγουσας του κατ’ ισχυρισμόν Ειδικού Όρου στην πορεία της συνεργασίας της με την Εναγόμενη, κατέστησε αυτόν ως επουσιώδη, με αποτέλεσμα ο τερματισμός της παραχώρησης της Ειδικής Έκπτωσης προς την τελευταία να καθίσταται παράνομος.
Δεν παραγνωρίζω ότι από πλευράς της Εναγόμενης, δικογραφικά, δεν προωθείται ισχυρισμός περί παραίτησης δικαιωμάτων της Ενάγουσας στην πιστή τήρηση των όρων της μεταξύ των μερών συμφωνίας. Δεν θα μπορούσε άλλωστε, αφ’ ης στιγμής, δικογραφικά και πάλι, η Ενάγουσα δεν προώθησε ισχυρισμό περί του ότι η Ειδική Έκπτωση θα παραχωρείτο στην Εναγόμενη υπό τον πιο πάνω Ειδικό Όρο.
Εν πάση περιπτώσει, για τον ειδικό λόγο που ανέφερα ανωτέρω και δη ότι η Ενάγουσα δεν κατάφερε να αποδείξει ότι οι μεταξύ των μερών συμφωνίες περιείχαν τον Ειδικό Όρο για την παραχώρηση της Ειδικής Έκπτωσης στην Εναγόμενη, η Ενάγουσα απέτυχε να αποσείσει το βάρος απόδειξης που είχε ότι η εκδοχή της είναι πιο πιθανή παρά όχι.
Κατάληξη
Ενόψει όλων των ανωτέρω, η αγωγή της Ενάγουσας, εναντίον της Εναγόμενης, απορρίπτεται.
Σε ότι αφορά τα έξοδα, δεν βρίσκω κανέναν λόγο για να αποκλίνω από τον γενικό κανόνα που θέλει τούτα να ακολουθούν το αποτέλεσμα και ως εκ τούτου επιδικάζονται έξοδα υπέρ της Εναγόμενης και εναντίον της Ενάγουσας, ως αυτά υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
(Υπογρ.)………………..………………
Ν. Πετρίδου, Προσ. Ε.Δ.
ΠΙΣΤΟ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ
[1] Τούτο προκύπτει από τη μαρτυρία της ΜΕ 2 (βλ. κατωτέρω).
[2] βλ. Frederickou Schools Co. Ltd κ.α. v Acuac (2002) 1 ΑΑΔ 1527.
[3] Το οποίο ανάλογα με το σχολικό έτος φοίτησης μεταβαλλόταν, ανάλογα και του ύψους των διδάκτρων σε σχέση με την εν λόγω σχολική χρονιά.
[4] Βλ. παράγραφο 8 της Απάντησης της Υπεράσπισης.
[5] Παρά την εφαρμογή της Ειδικής Έκπτωσης, για 2 σχολικά έτη (2017-2019) δεν εξοφλούσε κατά το τέλος έκαστης σχολικής περιόδου τις σχετικές οφειλές της.