ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗΣ ΔΙΑΘΗΚΩΝ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.
Αίτηση αρ. 21/2024
Αναφορικά με τον περί Επικύρωσης Διαθηκών (Επανασφράγιση) Νόμο Κεφ.192 και τον ΑΝΔΡΕΑ ΣΟΛΟΜΟΥ (ANDREW SOLOMOU), αποβιώσαντα
Ημερομηνία: 01 Μαρτίου 2024
Εμφανίσεις:
Μ. Μιλτιάδου, για τον Αιτητή
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(ex tempore)
1. Με την αίτησή του, ο Αιτητής ζητά την έκδοση διατάγματος επανασφράγισης του διατάγματος επικύρωσης της διαθήκης του αποβιώσαντος Ανδρέα Σολομού (Andrew Solomou) που εκδόθηκε από το High Court of Pietermaritzburg, Republic of South Africa, ημερομηνίας 06.12.2023 (letters of executorship). Το Δικαστήριο ζήτησε διευκρινίσεις, σχετικά με το εάν ο περί Επικυρώσεως Διαθηκών (Επανασφράγιση) Νόμος Κεφ.192 («Κεφ.192») εφαρμόζεται ακόμα και αναφορικά με τη Νότιο Αφρική.
2. Έχω εξετάσει με προσοχή ό,τι αναφέρθηκε από τον κύριο Μιλτιάδου, που ήταν περιορισμένο σε ένα απόσπασμα συγγράμματος, από το οποίο δεν μπόρεσε να βοηθηθεί το Δικαστήριο σχετικά με τη Νότιο Αφρική. Έπρεπε να μεσολαβήσει έρευνα από το Δικαστήριο.
3. Η Νότιος Αφρική εφάρμοζε, από το 1914, την Colonial Probates Act 1892, με σχετικό Διάταγμα εν Συμβουλίω, το Order in Council applying the Colonial Probates Act 1892 to the Union of South Africa (1914) [UK Statutory Rules and Orders, 1914 No.144]. Το καθεστώς με τη Νότιο Αφρική περιπλέχθηκε όταν η Νότιος Αφρική είχε αποχωρήσει από την Κοινοπολιτεία, το 1961, και απέκτησε πλήρη ανεξαρτησία (έπειτα εισχώρησε εκ νέου στην Κοινοπολιτεία, το 1994).
4. Όπως διαπιστώνεται, μετά από την αρχική αποχώρησή της, είχαν γίνει διευθετήσεις για να εξακολουθούσε να ισχύει η Colonial Probates Act 1892. Αυτές οι διευθετήσεις είχαν ως σκοπό να μην επέλθει διατάραξη της μέχρι τότε πρακτικής. Εξ ου και σχετική ρύθμιση στην South Africa Act 1962 (South Africa Act 1962 s 2(1), Sch 2 para 1). Έτσι, ακόμα κι αν στο Colonial Probates Act Application Order 1965, Schedule 1, που ορίζει σε ποιες χώρες εφαρμόζεται η Colonial Probates Act 1892, στις 70 δικαιοδοσίες που αναγράφονται, και έκτοτε δεν αναθεωρήθηκαν, δεν αναφέρεται η δικαιοδοσία «Republic of South Africa» ή παρεμφερώς ως προϋπήρχε, την ίδια στιγμή, δεν φαίνεται να είχε ανακληθεί το προαναφερόμενο Order 2014/144, στο Schedule II, και υφίσταται και η προαναφερόμενη αντίστοιχη ρύθμιση στη South Africa Act 1962. Η επανασφράγιση εξακολουθεί να ακολουθείται με βάση αυτή τη διευθέτηση, μεταξύ Βρετανίας και Νοτίου Αφρικής, και αντανακλαστικά στις υπόλοιπες δικαιοδοσίες της Colonial Probate Act 1892, περιλαμβανομένης της Κύπρου.
5. Tο να είναι μια χώρα στην Κοινοπολιτεία, γενικά, δεν μπορεί να διατυπωθεί ακριβώς πως αρκεί για να εφαρμόζεται η επανασφράγιση, εφόσον υπάρχει ρύθμιση για την εφαρμογή της Colonial Probates Act 1892 σε συγκεκριμένες δικαιοδοσίες, ή σε κάποιες περιπτώσεις, όπως η Νότιος Αφρική, ειδική ρύθμιση του ζητήματος. Εφαρμόζεται πάντως στις περισσότερες χώρες της Κοινοπολιτείας. Σε νομικό επίπεδο, το θέμα με τη Νότιο Αφρική μπορεί να αφήνει ακόμα ασάφεια, εκ του γεγονότος ότι αφέθηκε η ρύθμισή του βασικά στη Νότιο Αφρική και δεν υπάρχει ενημέρωση για την εξέλιξη του κεφαλαίου της South Africa Act 1962, Cross Heading: Colonial probates. Εξάλλου, ο όλος τρόπος λειτουργίας της επανασφράγισης, σε αυτό το πλέγμα δικαιοδοσιών, γενικά, δεν είναι εκσυγχρονισμένος. Εν πάση περιπτώσει, η Νότιος Αφρική, όπως και άλλες δικαιοδοσίες της παλαιάς Κοινοπολιτείας, φέρονται ως γνώριμες, ως εκ των ιστορικών καταβολών του δικαίου τους, και με μεγαλύτερη γενικότητα αναγνωρισμένες από την Colonial Probates Act 1892 για σκοπούς επανασφράγισης.
6. Παρεμβάλλεται πως, στην Κύπρο, υφίσταται και η Κρεμμού ν. Κρεμμού, Πολιτική Έφεση 55/2006, ημερ.21.06.2007 (μη δημοσιευμένη), που, ασχέτως άλλων, ακολουθεί μια τέτοιας βάσης λογική, ότι οι χώρες της Κοινοπολιτείας (ως εκ των ιστορικών καταβολών του δικαίου τους) είναι οι χώρες των οποίων τα διατάγματα επικύρωσης μπορούν να επανασφραγίζονται, και δεν χρειάζεται να αναζητείται αυστηρά εν ισχύ Order in Council για την κάθε μία. Αυτό ακόμα κι αν το Κεφ.192 δεν εκφράζεται και το ίδιο προς διευκόλυνση με τρόπο ώστε να αναφέρεται στις (εκάστοτε) δικαιοδοσίες της Κοινοπολιτείας.
7. Για τους λόγους που εξηγήθηκαν, κρίνεται ότι, εφόσον δεν υπάρξει ένσταση και δεν καταδειχθεί από οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο πρόσωπο λόγος για το αντίθετο ή που να ανατρέπει την προσέγγιση αυτή του Δικαστηρίου, μπορεί να εκδοθεί διάταγμα με το οποίο να επιτρέπεται η επανασφράγιση του διατάγματος επικύρωσης της διαθήκης του αποβιώσαντος που αναφέρεται στην αίτηση που εκδόθηκε από το High Court of Pietermaritzburg, Republic of South Africa, ημερομηνίας 06.12.2023, με τη σφραγίδα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, για να έχει την ίδια ισχύ και αποτέλεσμα, και την ίδια εφαρμογή στη Δημοκρατία, ωσάν να είχε παραχωρηθεί από το Δικαστήριο αυτό, εφόσον πρώτα:
(α) πέραν της δημοσίευσης που έγινε ήδη στην Επίσημη Εφημερίδα, προσκομιστεί και δημοσίευση σε μία ελληνόφωνη εφημερίδα καθημερινής Παγκύπριας κυκλοφορίας, σύμφωνα με τον Κανονισμό 5 του περί Επικυρώσεως Διαθηκών (Επανασφράγιση) Διαδικαστικού Κανονισμού, και
(β) προσκομιστεί έγγραφο ή μαρτυρία, προς ικανοποίηση του Δικαστηρίου, ότι έχει καταβληθεί τυχόν φόρος κληρονομιάς για το μέρος της περιουσίας (αν υπάρχει), που υπόκειται σε φόρο κληρονομιάς στη Δημοκρατία, σύμφωνα με το άρθρο 4 Κεφ.192, ή ότι δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση.
Η αίτηση παραμένει για τον σκοπό αυτό για εξέταση την 03.04.2024 ώρα 08:30.
(Υπ.) …….……………….
Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.
Πιστό Αντίγραφο
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ