ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΦΟΥ

ΕΝΩΠΙΟΝ: Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.

Αγωγή αρ. 135/2021

WENDY ANN PARK

Ενάγουσα

ν.

1. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΤΣΙΦΟΥΤΗΣ

2. ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ ΤΣΙΦΟΥΤΗ

Εναγόμενοι

_________________________________

Ημερομηνία: 24 Ιουλίου 2024

Εμφανίσεις:

Φ. Στεφάνου (κα) και Γ. Στεφάνου για Stefanou & Stefanou LLC, για την Ενάγουσα

Ν. Κωνσταντίνου (κα) για Κώστας Μ. Κωνσταντίνου & Σία ΔΕΠΕ, για τους Εναγόμενους

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Το πλαίσιο της διαφοράς

1. Η Ενάγουσα, το 2003, έλαβε την κατοχή ιδιόκτητης οικίας στην Πέγεια. Έκτοτε, διαμένει σ’ αυτήν με την οικογένειά της, για τουλάχιστον έξι μήνες τον χρόνο. Με την οικία της Ενάγουσας συνορεύει η οικία των Εναγόμενων. Το παράπονο της Ενάγουσας είναι πως οι Εναγόμενοι εγκατέστησαν στην αυλή της δικής τους οικίας οικόσιτα ζώα: κόκορες, κότες, γαλοπούλες, σκύλους, που προκαλούν οχληρία, με θόρυβο και δυσοσμία. Η κατάσταση, με την πάροδο των χρόνων, επιδεινώθηκε, ιδίως με τον πολλαπλασιασμό των κυνηγετικών σκύλων, ώστε, πλέον, να είναι αφόρητη. Παρά τις συνεχείς προσπάθειες της Ενάγουσας να βρεθεί μία λύση, τόσο με τους Εναγόμενους όσο και με την εμπλοκή των αρμοδίων Αρχών, αυτό όχι μόνον δεν κατέστη εφικτό, αλλά οδήγησε τους Εναγόμενους σε προκλητική συμπεριφορά έναντι στην Ενάγουσα και τον σύζυγό της, με στοιχεία εκφοβισμού και ρατσισμού. Εν τέλει, η Ενάγουσα αναγκάστηκε να αποταθεί στο Δικαστήριο, εφόσον η ποιότητα ζωής της ίδιας και της οικογένειάς της έχει υποβαθμιστεί αισθητά. Αναγκάζονται, όπως θέτει, να καταφεύγουν σε ξενοδοχειακά καταλύματα, να αγοράζουν διάφορα υλικά για να απομονώσουν τον θόρυβο ή τις δυσάρεστες οσμές, και να κλειδώνονται σε δωμάτια, για να βρουν ηρεμία. Δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την οικία τους, η αξία της οποίας, κατά την Ενάγουσα, υποβαθμίστηκε. Ζητά διάταγμα που να διατάσσει τους Εναγόμενους να λάβουν αμέσως όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα προκειμένου να απομακρύνουν τα ζώα από την αυλή ή να εμποδιστούν από το να συνεχίσουν να προκαλούν οχληρία με τη διατήρηση μεγάλου αριθμού ζώων. Ζητά, επίσης, γενικές και τιμωρητικές αποζημιώσεις.

2. Οι Εναγόμενοι, με την υπεράσπισή τους, αρνούνται τις θέσεις της Ενάγουσας. Δέχονται, όμως, πως διατηρούν, πίσω από την οικία τους, σε μεγάλης έκτασης περιφραγμένο χώρο, κότες και κόκορες, που περιφέρονται στον περιφραγμένο χώρο, χωρίς, κατά τη θέση τους, να προκαλούν οχληρία ή δυσοσμία. Μεταξύ του περιφραγμένου χώρου με τα πτηνά και της οικίας των Εναγόμενων, υπάρχει ένα μεγάλο κλουβί, διαχωρισμένο σε τέσσερα μικρά κλουβιά, και στο κάθε κλουβί διατηρούνται σκύλοι. Το κάθε κλουβί διαθέτει κατάλληλο σύστημα αποχέτευσης, καθαρίζεται πολύ τακτικά και διατηρείται υγειονομικά ασφαλές, χωρίς να προκαλείται οποιαδήποτε δυσοσμία και οχληρία. Η διατήρηση των πτηνών και των σκύλων είναι νόμιμη και εγκεκριμένη από την αρμόδια Αρχή. Ουδέποτε οι Εναγόμενοι προκάλεσαν ή εκφόβισαν ή εξύβρισαν ή απείλησαν την Ενάγουσα ή τον σύζυγό της, ούτε κακοποιούν τα ζώα τους, με τα οποία τους συνδέει σχέση αγάπης και στοργής, και τα οποία φροντίζουν με επιμέλεια, σεβόμενοι τους κανόνες καλής γειτνίασης. Δεν θεωρούν ότι η διατήρηση των πτηνών και των σκύλων στην αυλή τους επηρεάζει την ποιότητα της ζωής της Ενάγουσας και της οικογένειάς της, ούτε ότι υπήρξε απραξία από τις αρμόδιες Αρχές, που προέβησαν σε όλους τους ελέγχους, μη διαπιστώνοντας κάποια παρανομία. Θεωρεί ψευδείς ή και υπερβολικούς τους ισχυρισμούς της Ενάγουσας ή ότι υποκρύπτουν εκδικητικά ή αλλότρια κίνητρα, γιατί οι Εναγόμενοι, όπως υποστηρίζουν, είναι φιλήσυχοι και έντιμοι άνθρωποι, που χαίρουν τον σεβασμό της ευρύτερης κοινωνίας. Οι Εναγόμενοι αρνούνται όλες τις λεπτομέρειες αμέλειας ή και την οχληρία και οποιαδήποτε ζημιά και ζητούν την απόρριψη της αγωγής της Ενάγουσας, η οποία, με απαντητικό δικόγραφο, αρνήθηκε τις υπερασπίσεις των Εναγόμενων και επέμεινε στη δική της εκδοχή.

3. Δεν αμφισβητείται από τους Εναγόμενους η διατήρηση, στην αυλή της οικίας τους, πτηνών και σκύλων, και η γειτνίαση. Το Δικαστήριο θα πρέπει να αποφασίσει εάν η συμπεριφορά αυτή των Εναγόμενων, δηλαδή η διατήρηση πτηνών και σκύλων σε αυλή οικίας τους μπορεί να αναχθεί σε ιδιωτική οχληρία.

4. Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, έγινε παραδεκτό γεγονός πως εναντίον του Εναγόμενου 1 καταχωρίστηκε και ποινική υπόθεση, που εκκρεμεί.

Νομικές πτυχές

5. Οι βάσεις αγωγής της Ενάγουσας είναι η αμέλεια και η ιδιωτική οχληρία λόγω θορύβου και δυσοσμίας, ωστόσο, η αγωγή προωθήθηκε τελικά μόνο στη βάση της ιδιωτικής οχληρίας. Η δε έμφαση δόθηκε στην ακουστική οχληρία.

6. Σύμφωνα με τα άρθρα 46 – 48 του περί Αστικών Αδικημάτων Νόμου Κεφ. 148, ιδιωτική οχληρία συνίσταται, μεταξύ άλλων, στο ότι πρόσωπο επιδεικνύει συμπεριφορά ή χρησιμοποιεί ακίνητη ιδιοκτησία που του ανήκει κατά κυριότητα ή κατέχεται από αυτό, με τρόπο ώστε, κατά συνήθεια, να παρεμβαίνει στην εύλογη χρήση και απόλαυση της ακίνητης ιδιοκτησίας οποιουδήποτε άλλου προσώπου, αφού ληφθούν υπόψη η θέση και η φύση της. Ο ενάγων δεν τυγχάνει αποζημίωσης σε σχέση με ιδιωτική οχληρία, εκτός αν, εξαιτίας αυτής, υπέστη ζημιά.

7. Η επιστημονική μαρτυρία, αν και βοηθητική, δεν είναι  πάντοτε αναγκαία για τη διαπίστωση της ύπαρξης οχληρίας[1]. Το βασικό κριτήριο είναι εκείνο του «εύλογου», εκ του οποίου εξάγεται και ο τυχόν παράνομος χαρακτήρας της ενόχλησης. Το «εύλογο» δεν προσεγγίζεται όπως στην αμέλεια, με αναφορά το επίπεδο του πρότυπου λογικού ανθρώπου. Η συμπεριφορά του εναγόμενου μπορεί να είναι επιμελής και νόμιμη[2], χωρίς να αποκλείεται η ύπαρξη οχληρίας. Το «λογικό» προσδιορίζεται με αναφορά στις κανονικές συνήθειες των ανθρώπων, σε μια δεδομένη κοινωνία. Η βάση της αδικοπρακτικής ευθύνης είναι η ίδια η ενόχληση, που είτε προκύπτει από μια μακροχρόνια συνθήκη είτε απλώς από ένα μεμονωμένο γεγονός στο πλαίσιο συνήθειας. Εάν αποδεικνύεται πως ο εναγόμενος πραγματικά παρεμβαίνει στο δικαίωμα του ενάγοντος να απολαμβάνει την κατοχή ή χρήση ακίνητης ιδιοκτησίας, ως προς την οποία ο ενάγων έχει σχετικό δικαίωμα, τότε, αξιολογείται εάν αυτή η παρέμβαση εύλογα ή δικαιολογημένα προκαλεί την ενόχληση του ενάγοντος, ή όχι. Εάν ο εναγόμενος ενοχλεί τον ενάγοντα στη νόμιμη απόλαυση της περιουσίας που κατέχει, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ενόχληση αυτή ως το φυσικό αποτέλεσμα της άσκησης των δικών του δικαιωμάτων απόλαυσης, εάν ασκεί τα δικαιώματά του με υπερβολικό τρόπο, ή εάν φαίνεται πως η ενόχληση που προκύπτει από την άσκηση των δικαιωμάτων του θα μπορούσε εύκολα να αποφευχθεί. Αντίστοιχα, και η ευαισθησία του ενάγοντος είναι ένα από τα στοιχεία που, ανάμεσα σε άλλα, λαμβάνονται υπόψη· έτσι, εάν κριθεί ότι υπάρχει υπερβολική ευαισθησία του ενάγοντος σε λογική συμπεριφορά ή χρήση χώρου από τον ενάγοντα, τότε, η αγωγή δυνατόν να μην επιτύχει[3]. Ο στόχος είναι η προστασία της εύλογης χρήσης και απόλαυσης της ακίνητης ιδιοκτησίας και η προσπάθεια είναι να διατηρείται το ισοζύγιο μεταξύ των συγκρινόμενων δικαιωμάτων των μερών. Εκτός από το όριο στην απόλαυση της περιουσίας που μπορεί να έχει αποκτηθεί σε βάρος κάποιου προσώπου συμβατικά, κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα, έναντι του γείτονά του, στην άνετη και υγιή απόλαυση των χώρων που κατέχει, είτε για τη διαμονή του είτε για την επιχείρησή του είτε για άλλον λόγο. Για να αποφασιστεί εάν σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη περίπτωση έχει παραβιαστεί αυτό το δικαίωμα και προκλήθηκε οχληρία, είναι απαραίτητο να καθοριστεί εάν η πράξη που κατά τον ενάγοντα αποτελεί οχληρία ουσιαστικά παρεμβαίνει στη συνήθη, φυσική άνεση της ανθρώπινης ύπαρξης· όχι σύμφωνα με τους κομψότερους τρόπους και συνήθειες ζωής, αλλά σύμφωνα με συνήθεις, απλές και νηφάλιες αντιλήψεις. Λαμβάνονται υπόψη οι περιστάσεις και ο χαρακτήρας της τοποθεσίας στην οποία ζει ο ενάγων, η εντοπιότητα[4].

8. Η δημιουργία ή η πρόκληση θορύβου ή δυσοσμίας, που παρεμποδίζει ουσιαστικά τη συνηθισμένη άνεση των γειτονικών κατοίκων, με βάση τα προαναφερόμενα, μπορεί να οδηγήσει σε αγώγιμη οχληρία, ασχέτως εάν είναι και επιβλαβής για την υγεία. Δεν αποτελεί δικαιολογία ότι το μέρος είναι μια θορυβώδης γειτονιά ή ότι υπάρχουν και άλλες πηγές δυσοσμίας ή θορύβου, εάν η όχληση για την οποία παραπονείται ο ενάγων προσθέτει ουσιωδώς στον ήδη υπάρχοντα θόρυβο ή στην ήδη υπάρχουσα δυσοσμία. Επίσης, δεν αποτελεί δικαιολογία ότι έχουν ληφθεί τα πιο γνωστά μέσα για την πρόληψη ή τη μείωση του θορύβου ή της δυσοσμίας, ή ότι αιτία της ενόχλησης είναι η άσκηση μιας δραστηριότητας με εύλογο και σωστό τρόπο και σε εύλογο μέρος, ή ότι το μέρος είναι γενικά κατάλληλο και βολικό[5]. Επίσης, δεν συνιστά δικαιολογία σε πραγματικά υφιστάμενη οχληρία το γεγονός ότι δεν παραπονιούνται άλλοι που βρίσκονται κοντά[6]. Το ζήτημα της οχληρίας από θόρυβο ή από δυσοσμία (υποθέτοντας την απουσία κακοπιστίας) είναι θέμα βαθμού (question of degree), και εξαρτάται από τις περιστάσεις της υπόθεσης. Η αγώγιμη οχληρία είναι εκείνη που επηρεάζει ουσιαστικά. Στη Bone v Seale [1975] 1 All ER 787, για παράδειγμα, οι οσμές από φάρμα χοίρων θεωρήθηκαν οχληρία, αν και δεν μειώνονταν η αξία της γης ούτε προκαλείτο κάποια βλάβη στην υγεία, επιδικάστηκε αποζημίωση για την απώλεια της άνεσης (loss of amenity). Ο θόρυβος μπορεί να αφορά παιδιά[7] ή ζώα, γενικά, χωρίς να σημαίνει πως ο παραπονούμενος για οχληρία, εξ αυτού και μόνον, τρέφει αρνητικά συναισθήματα γενικά για τα παιδιά ή για τα ζώα. Η διατήρηση ζώων σε θέση ή με τρόπο που υπό τις περιστάσεις προκαλεί ουσιαστική ενόχληση (π.χ. άλογα σε στάβλους δίπλα σε ιδιωτική κατοικία[8], πολλοί κόκορες που λαλούν νωρίς το πρωί σε απόσταση εκατό μέτρα από την οικία του ενάγοντος, με αποτέλεσμα να εμποδίζει τον ήρεμο ύπνο του ενάγοντος και της οικογένειάς του[9]), συνιστά αγώγιμη οχληρία. Η κακοπιστία του εναγόμενου, όπου αποδεικνύεται θετικά, μπορεί επίσης να ληφθεί υπόψη[10].

9. Ως προς τη ζημιά, αναλόγως του είδους της οχληρίας, είναι αρκετό αν κάποιος εμποδίζεται σε υπολογίσιμη έκταση από την απόλαυση των συνηθισμένων ανέσεων. Η ζημιά θεωρείται πως υφίσταται εγγενώς σε αυτή τη συνθήκη· έτσι, είναι δυνατόν να επιδικαστούν αποζημιώσεις, ακόμα κι αν δεν υπάρχει πρόσθετα συγκεκριμένη οικονομική ζημιά[11].

10. Συνιστά υπεράσπιση σε αγωγή που εγείρεται για ιδιωτική oχληρία ότι η πράξη για την οποία εγείρεται η αγωγή τελέστηκε βάσει των όρων οποιουδήποτε συμφώνου ή σύμβασης δεσμευτικής για τον ενάγοντα, που επενεργεί για όφελος του εναγόμενου. Δεν συνιστά όμως υπεράσπιση ότι η oχληρία προϋφίστατο της κτήσης από τον ενάγοντα κυριότητας ή κατοχής επί της ακίνητης ιδιοκτησίας που επηρεάζεται από την οχληρία.

Διαδικασία

11. Για την απόδειξη της υπόθεσης της Ενάγουσας, μαρτυρία έδωσαν ο σύζυγος της Ενάογουσας Timothy Barker (ME1), η ίδια η Ενάγουσα (ΜΕ2) και ο Χρίστος Γεωργίου (ΜΕ3). Αντεξετάστηκαν από τη δικηγόρο των Εναγόμενων. Για την υπεράσπιση των Εναγόμενων, μαρτυρία έδωσε ο Εναγόμενος 1 (ΜΥ1) και ο Γιώργος Χάμπαλης (ΜΥ2), που επίσης αντεξετάστηκαν από τη δικηγόρο της Ενάγουσας. Το σύνολο της μαρτυρίας είναι καταγεγραμμένο στα πρακτικά της δίκης. Έγγραφη μαρτυρία, αποτελούμενη από έγγραφα ή δέσμες εγγράφων περιλαμβανομένων λήψεων εικόνας και ήχου σε ενιαίο σειριακό δίαυλο (USB), σημάνθηκαν ως τεκμήρια (Τ1-Τ43), και είναι ασφαλισμένα στον φάκελο της διαδικασίας.

12. Μετά την παρουσίαση του συνόλου της μαρτυρίας, οι δικηγόροι των δύο πλευρών αγόρευσαν, προς υποστήριξη των εκατέρωθεν θέσεων.

13. Είναι υπόψη μου το σύνολο των δικογραφημένων ισχυρισμών, της μαρτυρίας και της επιχειρηματολογίας, ακόμα κι αν δεν γίνεται εδώ αυτούσια, ειδική ή λεπτομερής αναφορά.

Μαρτυρία και εξέταση

14. Η αξιολόγηση της μαρτυρίας ενός μάρτυρα, ως καθοδηγεί η νομολογία[12], γίνεται με βάση το περιεχόμενό της, την ποιότητα και την πειστικότητά της, σε συνάρτηση με την υπόλοιπη μαρτυρία και την αντικειμενική όψη των πραγμάτων. Δυνατόν να λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες, που δεν εκτίθενται εκ προοιμίου ή εξαντλητικά, όπως η αμεσότητα στις απαντήσεις, η συνοχή και η λογική συνέχειά τους, η απουσία ουσιωδών αντιφάσεων ή υπερβολών, η πιθανότητα όπως κάποια εκδοχή ως προς τα πράγματα να επηρεάζεται από την ευκαιρία γνώσης των γεγονότων ή από το προσωπικό συμφέρον ή την επιθυμία ή από τη μνήμη. Το Δικαστήριο είχε την ευκαιρία να δει και τη συμπεριφορά των μαρτύρων στο εδώλιο του μάρτυρα.  Η εκδοχή του κάθε μάρτυρα δεν προσεγγίζεται μικροσκοπικά, με εστίαση απλώς στις λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν ή τη σειρά τους, αλλά ως ένα σύνολο, μέσα στη ζωντανή ατμόσφαιρα της προφορικής δίκης, με όσα την περιστοιχίζουν, στην οποία ο προφορικός λόγος των μαρτύρων μπορεί να μην είναι σε τέλεια γλώσσα ή καλά συνταγμένος και εκφρασμένος, ή απόλυτα ακριβής. Το Δικαστήριο μπορεί να δεχθεί μέρος της μαρτυρίας ενός μάρτυρα και να απορρίψει άλλο, εάν κάτι τέτοιο δικαιολογείται, χωρίς ωστόσο να υπάρχει η δυνατότητα να δέχεται ή να απορρίπτει συστηματικά σημεία της μαρτυρίας κατά το δοκούν ή με επιλεκτικότητα που να παραπέμπει σε κατάτμηση και χρησιμοποίηση της μαρτυρίας, για να υποστηριχθεί συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Η αναφορά του Δικαστηρίου σε αξιοπιστία της μαρτυρίας, στο πλαίσιο συγκεκριμένης υπόθεσης, δεν απευθύνεται στο άτομο, την εντιμότητά του ή την ειλικρίνειά του, ως γενικότερα χαρακτηριστικά του.

15. Για ορισμένα ζητήματα, που είναι εκτός του πεδίου της κοινής γνώσης και της ανθρώπινης εμπειρίας, το Δικαστήριο δυνατόν να χρειάζεται, κατ’ εξαίρεση, μαρτυρία γνώμης, από εμπειρογνώμονα. Ειδικότερα, το Δικαστήριο δεν είναι επιτρεπτό, για θέματα που αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής γνώσης, να ενεργεί ως εμπειρογνώμονας[13]. Τι αποτελεί αντικείμενο κοινής γνώσης και ανθρώπινης εμπειρίας και τι αντικείμενο επιστημονικής γνώσης, δεν αποκλείεται να συγχέεται γιατί, στη σύγχρονη εποχή, είναι διευρυμένη η πρόσβαση των πολιτών στην πληροφορία και η δυνατότητα διάδοσής της, συγκριτικά με παλαιότερες εποχές. Αυτή η πραγματικότητα συχνά αυξάνει και τις απαιτήσεις σχετικά με την εμπειρογνωμοσύνη, ανάλογα. Το προσόν της εμπειρογνωμοσύνης μπορεί να προκύπτει από την εξειδικευμένη μόρφωση ή κατάρτιση ή και την επαγγελματική πείρα ή και την ικανότητα πρόσβασης σε δεδομένα μη προσιτά σε όλους και κατανόησης εξειδικευμένων εννοιών και ζητημάτων. Η αξιολόγηση της μαρτυρίας ενός εμπειρογνώμονα, ως επίσης καθοδηγεί η νομολογία[14], είναι με βάση τα ίδια προαναφερόμενα κριτήρια, τα οποία εστιάζουν στη βασιμότητα ή την εγκυρότητα της γνώμης του. Περιλαμβάνουν, επίσης, μεταξύ άλλων, που δεν εκτίθενται εξαντλητικά, την πληρότητα της αιτιολογίας που δίδεται για τη συγκεκριμένη γνώμη, τη συνάφεια ή την ακρίβεια ή την επάρκεια στην παρουσίαση και τεκμηρίωσή της, τον βαθμό της μελέτης για τον σχηματισμό της. Το καθήκον του εμπειρογνώμονα είναι, ενεργώντας κατά κανόνα με ανεξάρτητο και αντικειμενικό τρόπο, να εφοδιάσει το Δικαστήριο με όλες τις απαραίτητες επιστημονικές ή εξειδικευμένες πληροφορίες και γνώσεις, ώστε το Δικαστήριο να είναι σε θέση, εφαρμόζοντας αυτές στα γεγονότα της υπόθεσης, να σχηματίσει τη δική του ανεξάρτητη κρίση. Συναφώς, το Δικαστήριο πρώτα αξιολογεί την ειδική μαρτυρία ως προς την αξιοπιστία της, με βάση τους συνήθεις κανόνες απόδειξης, και αφού την κατανοήσει,  με τη γνώση που θα έχει πλέον αποκτήσει, προβαίνει σε ευρήματα επί των γεγονότων που αφορούν την εξειδικευμένη πτυχή της υπόθεσης. 

ΜΕ1

16. Ο ΜΕ1, σύζυγος της Ενάγουσας, κατά την κυρίως εξέτασή του, μέσω της έγγραφης δήλωσής του (Έγγραφο Α[15]), ανέφερε ό,τι και στην αγωγή της η Ενάγουσα.

17. Πρόσθετα, ο ΜΕ1 προσκόμισε: αντίγραφα του πωλητηρίου εγγράφου (Τ1) με βάση το οποίο η σύζυγός του αγόρασε την οικία, στην οποία, όπως ανέφερε, διαμένουν μαζί· του τίτλου ιδιοκτησίας της Ενάγουσας (Τ2)· του πιστοποιητικού του γάμου τους (Τ3) και των αδειών παραμονής τους στην Κύπρο (Τ4)· έκθεσης σχετικά με την ιατρική κατάσταση του εγγονιού τους, Leo (T5), που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού. Τα έγγραφα αυτά, καθώς και οι δηλώσεις των γεγονότων που απορρέουν από αυτά, δεν αμφισβητήθηκαν, κατά τη διαδικασία.

18. Ο ΜΕ1, όπως εξήγησε, αρχικά, οι Εναγόμενοι είχαν απλώς ένα μικρό σκυλάκι, που δεν ενοχλούσε οποιονδήποτε. Σταδιακά, όμως, προστέθηκαν πτηνά, ενώ το πρόβλημα κορυφώθηκε με τον πολλαπλασιασμό των σκύλων. Η αντίδραση των Εναγόμενων στις προσπάθειες φιλικής διευθέτησης της υπόθεσης, ήταν πως, εάν η Ενάγουσα και ο σύζυγός της δεν αντέχουν την κατάσταση, τότε ας πωλήσουν το σπίτι και ας φύγουν. Όπως αναφέρει ο ΜΕ1, οι Εναγόμενοι έφτασαν σε σημείο να εξυβρίζουν και να εκφοβίζουν τον ίδιο και τη σύζυγό του και να προβαίνουν σε ρατσιστικές δηλώσεις.

19. Εξιστορεί, ο ΜΕ1, τις προσπάθειές τους, που χρονολογούνται προ ετών, μέσω των αρμοδίων Αρχών, να βρουν μία λύση, χωρίς αποτέλεσμα. Προσκόμισε επιστολή προς τον Δήμαρχο Πέγειας, ημερομηνίας 12.08.2016 (Τ6). Σ’ εκείνη την επιστολή, αναφέρονταν σε τέσσερις κόκορες, τέσσερις γαλοπούλες και περίπου δέκα με δεκαπέντε κότες, που, σε συνδυασμό με τους κυνηγετικούς σκύλους, καθιστούν τη διαβίωση στην οικία της Ενάγουσας ανυπόφορη. Επηρεάζεται, όπως είχε αναφέρει, ο ύπνος τους, ώστε, περιοδικά, για να ξεπεραστεί η συσσωρευμένη απώλεια ύπνου, να αναγκάζονται να κλείνουν δωμάτιο σε ξενοδοχείο. Προσκόμισε και μεταγενέστερη επιστολή, του 2018, προς τον μετέπειτα Δήμαρχο Πέγειας (Τ7), με παρόμοιο περιεχόμενο. Η απραξία των Εναγόμενων και των αρμοδίων Αρχών στις οποίες είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους για επίλυση του προβλήματος, όπως ανέφερε, επέτρεψε τη συνέχιση του προβλήματος, που, με την πάροδο των χρόνων, εδραίωσε πλέον την αναστάτωση και τη δυσφορία, έκδηλα υποβαθμίζοντας πλέον την ποιότητα ζωής τους. Τα Τ6 και Τ7 δεν αμφισβητήθηκε πως συντάχθηκαν από την Ενάγουσα και στάλθηκαν στον Δήμο Πέγειας, με το περιεχόμενο που φέρουν.

20. Η Ενάγουσα και ο σύζυγός της αναγκάστηκαν να αποταθούν πλέον σε δικηγόρους. Ο ΜΕ1 προσκόμισε επιστολή των δικηγόρων του, ημερομηνίας 25.06.2019 (Τ8), προς τον Δήμο Πέγειας, καθώς και επιστολή των δικηγόρων του, ημερομηνίας 26.06.2019 (Τ9), προς τους Εναγόμενους, με αίτημα να ληφθούν μέτρα. Δεν αμφισβητήθηκε πως τα Τ8 και Τ9 συντάχθηκαν από τους δικηγόρους της Ενάγουσας και στάλθηκαν με το περιεχόμενο που φέρουν στους κατονομαζόμενους σ’ αυτές ως παραλήπτες.

21. Μετά την ανάμειξη δικηγόρων στην υπόθεση, την 30.08.2019, Υγειονομικός Επιθεωρητής, από το Τμήμα Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας και την Υγειονομική Υπηρεσία της Επαρχίας Πάφου, που υπάγεται στο Υπουργείο Υγείας, διαβίβασε «έκθεση διερεύνησης» του παραπόνου (Τ10). Πρόκειται βασικά για μία επιστολή με τις θέσεις του. Σ’ αυτή την επιστολή, αναφέρεται, μεταξύ άλλων:

«Κατά την διερεύνηση του παραπόνου παρατήρησα ότι ο κ. Θ[Τ]άσος διατηρεί σε χωράφι που είναι προέκταση της πίσω αυλής της οικίας του και σε απόσταση 25 μέτρων περίπου από την οικία της παραπονούμενης 1 κλουβί (3μ. x 2μ. περίπου) με 10 κότες και 1 πετεινό καθώς και ένα άλλο κλουβί 5μ. x 1,5μ. διαχωρισμένο σε 4 μέρη, στο οποίο διατηρούνται 5 σκύλοι κυνηγιού. Κατά την ώρα της επιθεώρησης διαπίστωσα ότι, τόσον το κοτέτσι όσο και το κλουβί των σκύλων, ήταν καθαρά και δεν υπήρχε οποιαδήποτε δυσοσμία ούτε και οχληρία. Σημειώνω επίσης ότι το κλουβί των σκύλων διαθέτει κατάλληλο αποχετευτικό σύστημα. Ως εκ τούτου οι ισχυρισμοί της κ. Wendy Park δεν ευσταθούν».

Δεν αμφισβητήθηκε πως το Τ10 προέρχεται από τον αποστολέα που κατονομάζει, με το περιεχόμενο που φέρει. Προσκομίστηκε από τον ΜΕ1 για να καταδείξει τη στάση των αρμοδίων Αρχών, χωρίς να υιοθετεί την ορθότητα της διαπίστωσης ότι δεν υφίσταται οχληρία.

22. Για τον ίδιο λόγο, ο ΜΕ1 προσκόμισε και την απαντητική επιστολή του Δήμου Πέγειας, ημερομηνίας 16.10.2019 (Τ11), δια της οποίας η τοπική Αρχή αρκέστηκε στο ότι οι σκύλοι είναι αδειοδοτημένοι, και πως έχει γίνει έλεγχος από την Υγειονομική Υπηρεσία του Κράτους σχετικά με την καθαριότητα των κλουβιών και τη δυσοσμία και τις συνθήκες διαβίωσης των σκύλων, χωρίς να προκύψει οποιαδήποτε αναφορά από μέρους τους. Όσον αφορά την οχληρία από το γαύγισμα, έχουν γίνει, όπως αναφέρει η επιστολή, τρεις επιτόπιες επισκέψεις από τροχονόμο, τον ΜΥ2, χωρίς να έχει διαπιστωθεί οποιοδήποτε πρόβλημα, αναφέροντας πως θα συνεχίσουν σε τακτά χρονικά διαστήματα τους ελέγχους. Το Μ11 δεν αμφισβητείται πως προέρχεται από τον αποστολέα που κατονομάζει, με το περιεχόμενο που φέρει, ενώ ο ΜΕ1 εξέθεσε τη διαφωνία του με αυτού του είδους τις διαπιστώσεις, ότι δεν υφίσταται οχληρία.

23. Οι δικηγόροι της Ενάγουσας, με νέα επιστολή τους, ημερομηνίας 04.11.2020 (Τ12), προς τον Δήμο Πέγειας, με κοινοποίηση στην Υγειονομική Υπηρεσία και στο Υπουργείο Εσωτερικών, ανέφεραν πως έχουν στοιχεία που τεκμηριώνουν την οχληρία, που περιλαμβάνει οπτικοακουστικό υλικό και αστυνομικές καταθέσεις που λήφθηκαν, μετά που αναγκαστικά υπήρξε και καταγγελία στην Αστυνομία, καλώντας εκ νέου τη δημοτική αρχή να λάβει μέτρα. Δεν αμφισβητείται πως το Τ12 συντάχθηκε από τους δικηγόρους της Ενάγουσας και στάλθηκε με το περιεχόμενο που φέρει.

24. Προσκόμισε, ο ΜΕ1, σειρά ηλεκτρονικών μηνυμάτων που η σύζυγός του και ο ίδιος απέστειλαν στους δικηγόρους τους (Τ13-Τ21), με αναφορά στα συγκεκριμένα περιστατικά και τη μη επίλυση του προβλήματος από τις αρμόδιες Αρχές. Δεν αμφισβητήθηκε η ανταλλαγή αυτών των ηλεκτρονικών μηνυμάτων.  

25. Ο ΜΕ1 υποστήριξε πως ίδιο πρόβλημα έχουν κι άλλοι γείτονες, που όμως διστάζουν να προβούν σε οποιοδήποτε διάβημα, φοβούμενοι τις αντιδράσεις των Εναγόμενων (Τ22, Τ28, Τ31, Τ32). Τα ηλεκτρονικά μηνύματα που προσκομίστηκαν από τον ΜΕ1, ως παράπονα άλλων, αμφισβητήθηκαν, με δεδομένο και το Τ30, που προσκόμισε ο ΜΕ1 και συνέταξε ο ΜΥ2, με το οποίο αναφέρεται πως ο ΜΥ2 ρώτησε τους περιοίκους και τον ενημέρωσαν πως δεν υπάρχει πρόβλημα. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, στο μέρος των νομικών ζητημάτων, αυτό το ζήτημα δεν είναι κατ’ ανάγκη σχετικό με το εάν υφίσταται πράγματι οχληρία. Πέραν όμως αυτού, έχοντας υπόψη και τα κριτήρια που τίθενται στο άρθρο 27 του περί Αποδείξεως Νόμου Κεφ. 9, δεν μπορεί να δοθεί βαρύτητα σ’ αυτή την εξ ακοής μαρτυρία των άλλων προσώπων, για τους εξής λόγους: Το Τ22 φέρεται ως ηλεκτρονικό μήνυμα προερχόμενο από κάποιον DW, και συνιστά απάντηση σε άγνωστο ηλεκτρονικό μήνυμα της Ενάγουσας και του συζύγου της, διατυπωμένο ως να απευθύνεται «To Whom in may concern». Η σκέψη οδηγείται φυσιολογικά στο ότι πιθανόν να ζητήθηκε από την Ενάγουσα ή παραγωγή του κειμένου αυτού, για τους σκοπούς της, και δεν συνιστά δήλωση που έγινε σε ανύποπτο χρόνο ή και σε οποιοδήποτε άλλο πλαίσιο. Δεν επιβεβαιώθηκε πως προέρχεται όντως από το πρόσωπο που φέρεται ως ο αποστολέας, είναι άγνωστες οι συνθήκες υπό τις οποίες εξασφαλίστηκε, και κυρίως δεν έδωσε μαρτυρία στο Δικαστήριο ο ίδιος ο DW, χωρίς να εξηγηθεί επαρκώς ο λόγος γι’ αυτό, ή να έχει αποκλειστεί αυτή η δυνατότητα. Το ίδιο ισχύει όσον αφορά το Τ28, που φέρεται ως επικοινωνία με κάποιον PM, το Τ31 και το Τ32. Κανένα από αυτά τα πρόσωπα δεν προσήλθε στο Δικαστήριο να δώσει μαρτυρία, επιβεβαιώνοντας την επικοινωνία αυτή, που δεν προσκομίστηκε στο Δικαστήριο με πληρότητα, ενώ είναι άγνωστες οι συνθήκες υπό τις οποίες προέκυψαν τα ηλεκτρονικά μηνύματα, προς υποστήριξη της εκδοχής της πλευράς της Ενάγουσας. Δεν προσκομίστηκε η καλύτερη δυνατή μαρτυρία σχετικά με τη θέση ότι υπήρχαν και παράπονα άλλων γειτόνων, και δεν μπορεί το Δικαστήριο να βασιστεί σ’ αυτά τα ηλεκτρονικά μηνύματα, για να εξάγει ασφαλές εύρημα πως άλλα πρόσωπα ενοχλούνται. Αυτό, όμως, όπως λέχθηκε ήδη, δεν έχει σημασία για την υπόθεση.

26. Όσον αφορά το Τ30, προσκομίστηκε από τον ΜΕ1 στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να καταδείξει την αντιμετώπιση από τις αρμόδιες Αρχές. Αναγνωρίστηκε από τον ΜΥ2, που συνέταξε την εν λόγω επιστολή, και δεν αμφισβητήθηκε πως είναι ένα έγγραφο που συντάχθηκε από τον ΜΥ2 με το περιεχόμενο που φέρει. Ωστόσο, επίσης, περιέχει εξ ακοής μαρτυρία άλλων προσώπων, που, ως μεταφέρθηκε στο Δικαστήριο, είτε από τον ΜΕ1, είτε από τον ΜΥ2, χωρίς αυτούσιες τις δηλώσεις των προσώπων αυτών, χωρίς εξήγηση των λόγων για τους οποίους τα πρόσωπα αυτά δεν κατέθεσαν, υπό άγνωστες συνθήκες, δεν μπορεί να δοθεί βαρύτητα που να οδηγεί σε εύρημα πως όντως τα πρόσωπα αυτά, αντίστοιχα, δεν ενοχλούνται.

27. Σύμφωνα πάντως με τη μαρτυρία του ΜΕ1, οι προσπάθειες της Ενάγουσας και του ιδίου για την αντιμετώπιση του προβλήματος συνεχίστηκαν και μετά την έγερση της αγωγής, περιλαμβανομένης της υποβολής παραπόνου στην Επίτροπο Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Τ23-Τ27). Δεν αμφισβητήθηκε η ύπαρξη αυτής της αλληλογραφίας, με το περιεχόμενο που φέρει, που είναι όντως ενδεικτική των συνεχών διαβημάτων που γίνονταν από την Ενάγουσα και τον ΜΕ1.

28. Προβλήθηκε στην αίθουσα του Δικαστηρίου οπτικοακουστικό υλικό, που κατέγραψε ο ΜΕ1 (Τ29), δια του οποίου ο ΜΕ1 προσπάθησε να εξηγήσει στο Δικαστήριο, μέσα από δέκα λήψεις, το πρόβλημα, από το 2018 μέχρι το 2023. Είναι καταγραφές που έγιναν από την οικία της Ενάγουσας και του ΜΕ1, σε διάφορες ώρες μέσα στο εικοσιτετράωρο, που αναφέρει συγκεκριμένα ο ΜΕ1, διαφορετικής χρονικής διάρκειας η κάθε μία, αλλά που εκτείνονται για αρκετά λεπτά, στις οποίες ακούγονται έντονα γαυγίσματα σκύλων και σε κάποια σημεία και κόκορας. Ο ΜΕ1 εξήγησε πως οι λήψεις έγιναν από το ipad Apple που έχουν από κοινού με τη σύζυγό του, το οποίο κρατούσε ο ίδιος, τα αρχεία μεταφέρθηκαν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή που του έχει χορηγηθεί από την Βρετανική Κυβέρνηση, λόγω της απασχόλησής του, και από εκεί, με ενσύρματη μεταφορά, χωρίς οποιαδήποτε αλλοίωση, στο USB. H προβολή στο Δικαστήριο έγινε επίσης με τη χρήση του ιδίου USB που συνδέθηκε με ηλεκτρονικό υπολογιστή του Δικαστηρίου και με προβολέα (projector). Δόθηκε επαρκής χρόνος στην άλλη πλευρά να προβεί σε ανάλογες διερευνήσεις για το υλικό αυτό, πριν προχωρήσει με την αντεξέταση. O ME1 βεβαίωσε την πιστότητα της μεταφοράς των αρχείων και το αναλλοίωτο του ήχου, εξηγώντας ωστόσο πως το να ακούγεται δια ζώσης είναι σε διαφορετική ένταση από αυτήν που μπορεί να μεταφερθεί μέσω της ηχογράφησης, ιδίως με τον τρόπο αναπαραγωγής στη δικαστική αίθουσα, χωρίς καλά ηχεία. Ο ίδιος ο ΜΕ1, με τη μαρτυρία του, συνέδεσε τον ήχο που καταγράφηκε με τη θέση του πως προέρχεται από τους σκύλους των Εναγόμενων. Έγινε επίκληση της μαρτυρίας αυτής και από την άλλη πλευρά, προκειμένου να αμφισβητήσει τον βαθμό της ενόχλησης, επομένως δεν προκύπτει λόγος για τον οποίο να πρέπει να μην γίνουν αποδεκτές οι λήψεις αυτές ως πραγματική μαρτυρία, που υφίσταται. Όπως εξήγησε ο ΜΕ1, όμως, το υλικό αυτό προσκομίστηκε για να δοθεί μια εικόνα στο Δικαστήριο σχετικά με το πρόβλημα, χωρίς αυτές οι ηχογραφήσεις να είναι δυνατόν να εντυπώνουν πλήρως τον βαθμό του προβλήματος, την ένταση, τη διάρκεια ή τη συχνότητα. Αυτό, όπως εξήγησε, δεν θα ήταν εφικτό να γίνει, να μεταφερθεί στη δικαστική αίθουσα επακριβώς τι βιώνουν. Καθιστούν, όμως, σαφές πως υφίσταται το πρόβλημα, πως δεν είναι κάτι φανταστικό αλλά και πως μπορεί να παρουσιαστεί κάθε στιγμή, και να διαρκέσει για αρκετά λεπτά, κατά τρόπο που να μπορεί να προκαλέσει φυσιολογικά ενόχληση.

29. Όπως ανέφερε ο ΜΕ1, τη δεδομένη χρονική στιγμή, οι Εναγόμενοι διατηρούν δώδεκα σκύλους και άλλα οικόσιτα ζώα. Ανέφερε, επίσης, περιστατικό που έλαβε χώρα την 05.11.2023, όπου η κατάσταση ήταν «έξαλλη», και ο υιός των Εναγόντων προκάλεσε, αφήνοντας να νοηθεί, μεταξύ άλλων, πως ό,τι και να κάνουν, δεν πρόκειται να συμβεί κάτι γιατί είναι με το μέρος τους οι αρμόδιες Αρχές.

30. Εξήγησε, ο ΜΕ1, πως, λόγω των γαυγισμάτων των σκύλων ιδίως, βιώνουν άγχος, ανησυχία κι αυτή η κατάσταση επιδεινώνεται όταν βρίσκεται μαζί τους και το εγγόνι τους και όταν υπάρχει αναστάτωση κατά την ώρα του ύπνου τους. Ο ύπνος τους διαταράσσεται κατ’ επανάληψη, και βασικά δεν μπορεί να υπάρξει, υπό τις περιστάσεις, στα απαιτούμενα βαθμό και ποιότητα. Όλη αυτή η συνεχιζόμενη κατάσταση τους εμποδίζει να απολαμβάνουν την κατοικία τους, ένα ήσυχο περιβάλλον κατά την ημέρα ή τη νύχτα, έχοντας υποβαθμίσει την ποιότητα της ζωής τους στην οικία τους και εν τέλει προκαλώντας τους και οικονομική ζημιά, στον βαθμό που αναγκάζονται να αναζητούν καταλύματα ή υλικά για να μειώσουν το πρόβλημα, ενώ και η αξία της οικίας τους έχει μειωθεί. Σε σχέση με την οικονομική ζημιά, ο ΜΕ1 δεν προσκόμισε περαιτέρω στοιχεία, και οι αναφορές του ήταν γενικές και αόριστες, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να βασιστεί σε αυτές το Δικαστήριο, για να προβεί σε ανάλογα ευρήματα.

31. Ο ΜΕ1, εξήγησε, ερωτώμενος σχετικά, πως και οι ίδιοι έχουν ζώα και τρέφουν αγάπη για τα ζώα και ιδίως τους σκύλους, καθιστώντας σαφές πως η ενόχλησή τους δεν προκύπτει από ιδιοτροπία ή παράγοντες που θα μπορούσαν να θεωρηθούν εξαιρετικοί ή εκτός του κανονικού. Δύο σκύλοι που γαβγίζουν περιστασιακά δεν προκαλούν ενόχληση, σε μια περιοχή πυκνοκατοικημένη, με όλους τους θορύβους που αναμένονται. Αυτό που συμβαίνει, όμως, στην αυλή των Εναγόμενων, με συνέχεια ετών, και χωρίς να φαίνεται προοπτική αλλαγής, είναι πραγματικά ενοχλητικό. Η απόσταση από την οικία τους είναι περίπου 23 μέτρα, όπως μπορεί να υπολογίσει από τον χάρτη της εφαρμογής Google map. Οι ίδιοι ουδέποτε προκάλεσαν τους σκύλους.

32. Κατά την αντεξέτασή του, ο ΜΕ1 δεν μετακινήθηκε από την εκδοχή του ότι αρχικά οι Εναγόμενοι είχαν μόνο ένα μικρό σκύλο, τον «Ρόκι», παρά το ότι του υποβλήθηκε πως είχαν σχεδόν τον ίδιο αριθμό σκύλων. Υποβολή βεβαίως που δεν υποστηρίχθηκε και από τη μαρτυρία του ΜΥ1. Η εγκατάσταση της φάρμας, όπως είπε ο ΜΕ1, άρχισε, όπως τουλάχιστον παρατήρησαν, το 2014. Αρχικά, το πρόβλημα ήταν ιδίως με τους κόκορες. Σήμερα, υπάρχει μόνον ένας κόκορας και δεν υπάρχουν γαλοπούλες. Στη συνέχεια, πολλαπλασιάστηκαν οι σκύλοι, φτάνοντας σε διψήφιο αριθμό. Εξήγησε πως τα παράπονά τους υπήρχαν και πριν από το 2016. Από το 2016, άρχισαν πιο συντονισμένα οι προσπάθειες αντιμετώπισης του προβλήματος. Δεν ήθελαν αναταραχές, απλώς την ηρεμία που είχαν, όταν αγόρασαν το σπίτι τους. Έγιναν προσπάθειες συζήτησης με όλους. Οι αρμόδιες Αρχές απλώς έτυχε να επισκεφθούν το υποστατικό των Εναγόμενων σε ευνοϊκές γι’ αυτούς ημέρες και ώρες, ενώ, όπως κατέστησε σαφές, δεν θα ήταν εφικτό, με μεμονωμένες επισκέψεις σε ώρες γνωστές στους Εναγόμενους, να διαπιστωθεί η οχληρία.

33. Ο ΜΕ1 ανέφερε πως η δυσοσμία δεν είναι όλες τις ώρες. Αυτή η εκδοχή του αμφισβητήθηκε από τη συνήγορο των Εναγόμενων, υποβάλλοντάς του πως αυτό δεν είναι εφικτό· κάτι είτε μυρίζει, είτε δεν μυρίζει, δεν πηγαινοέρχεται η μυρωδιά. Ο ΜΕ1, όμως, εννοούσε πως η δυσάρεστη οσμή δεν φτάνει πάντοτε στην οικία τους ή και δεν γίνεται αισθητή συνεχώς όλες τις ώρες. Αυτό που οι Εναγόμενοι περιγράφουν ως «σύστημα αποχέτευσης» των κλουβιών, όπως ανέφερε ο ΜΕ1, είναι να ρίχνουν με το λάστιχο, με πίεση, νερό σε τρύπες, και να ρέει το νερό προς το περιτοίχισμα. Η κλούβα κάθεται σε βάση από σκυρόδεμα, δεν υπάρχει σύστημα αποστράγγισης, ο μόνος τρόπος να φεύγουν τα περιττώματα είναι προς τα κάτω, προς το χώμα. Υπάρχει όντως δυσοσμία, όπως είπε. Το πρόβλημα, τη δεδομένη στιγμή, όπως ανέφερε ο ΜΕ1, αυτό που ενοχλεί, είναι και η δυσοσμία αλλά κυρίως τα γαυγίσματα των σκύλων, που είναι αρκετοί στον αριθμό, παρόλο που και αυτός ο Κύπριος κόκορας, όπως είπε με χιούμορ, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει συνήθως στους κόκορες, λαλεί κάθε ώρα της ημέρας. Αρνήθηκε την υποβολή πως κάθε λογικός άνθρωπος μπορεί να ανεχθεί τους ήχους αυτούς.

34. Όσον αφορά την προκλητική συμπεριφορά, αυτή, όπως ανέφερε, προέρχεται από τον υιό των Εναγόμενων, ο οποίος μπορεί να πατά δυνατά ή εκτεταμένα το «γκάζι» του διπλοκάμπινου του ή να κάνει χρήση της ηχητικής σειρήνας χωρίς λόγο, για να προκαλεί τα γαβγίσματα και επίτηδες την ενόχληση, την οποία ο ΜΕ1 περιέγραψε ως «βασανιστήριο».

35. Ο ΜΕ1 ήταν σαφής, επεξηγηματικός και σταθερός στην εκδοχή του. Σε κανένα σημείο της μαρτυρίας του δημιούργησε την εντύπωση στο Δικαστήριο πως φέρεται ή σκέφτεται με υπερβολή που εκτροχιάζει τα πράγματα από τις λογικές διαστάσεις τους. Απεναντίας, όλες οι αναφορές του ήταν πλαισιωμένες με μέτρο και σοβαρότητα, αναφέροντας αναλυτικά στο Δικαστήριο, με τον δικό του βεβαίως τρόπο, τις προσπάθειες να χειριστούν το πρόβλημα, που είναι πραγματικό και επίμονο. Ήταν παραστατικός, με φυσική ορμή στον λόγο του και τις αντιδράσεις του στο εδώλιο, και τα λεγόμενά του έδιναν την ειλικρινή διάσταση των πραγμάτων. Δεν υπέπεσε σε αντιφάσεις ή υπεκφυγές και δεν κλονίστηκε η αξιοπιστία της μαρτυρίας του. Είναι αποδεκτή η μαρτυρία του ΜΕ1, με εξαίρεση τις αναφορές του σε παράπονα άλλων ατόμων και τα ηλεκτρονικά μηνύματα που προσκόμισε, για τους λόγους που εξηγήθηκαν προηγουμένως.

ΜΕ2

36.  Η Ενάγουσα (ΜΕ2), κατά την κυρίως εξέτασή της (Έγγραφο Β[16]), ανέφερε και η ίδια όσα στην αγωγή της και όσα ανέφερε ο ΜΕ1. Αρχικά, ήταν τα πτηνά και πλέον οι κυνηγετικοί σκύλοι, που εκτρέφουν οι Εναγόμενοι. Παρά τις συνεχείς προσπάθειες με τους ίδιους και με τις αρμόδιες Αρχές, όπου φαίνονται μέσα από τις επιστολές που κατατέθηκαν στο Δικαστήριο, δεν υπήρξε αποτέλεσμα και προκλήθηκε περισσότερη ένταση, με τη διαπίστωση πως δεν μπορούσαν να βρουν στήριξη οπουδήποτε. Εξέφρασε την εντύπωσή της πως οι Εναγόμενοι έχουν διασυνδέσεις ή συγγένειες με πρόσωπα από τις αρμόδιες Αρχές, που εμποδίζουν την επίλυση του προβλήματος, ενώ αναφέρθηκε και σε σχόλια που έλαβε η ίδια λόγω εθνικότητας ή φύλλου, που την στεναχώρησαν. Επικράτησε εκφοβισμός στους υπόλοιπους περιοίκους και μόνον η ίδια και ο σύζυγός της προσπαθούν να βρουν μια λύση. Ο αριθμός των οικόσιτων ζώων και των σκύλων που έχουν οι Εναγόμενοι σε κατοικημένη περιοχή είναι μεγάλος και πέρα το εύλογο και το ανεκτό. Σήμερα, οι σκύλοι είναι δώδεκα στον αριθμό. Αναπόφευκτα, όπως εξήγησε, δημιουργείται ο θόρυβος και η δυσοσμία. Και είναι φυσικό επόμενο, όπως είπε, η κατάσταση αυτή να επηρεάζει και τις συνθήκες διαβίωσης αυτών των ζώων, όπως ζουν σε κλουβιά σε μια αυλή. Αναφέρθηκε και η ίδια στα διαβήματα που έγιναν και με καταγγελία στην Επίτροπο Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για την όλη κατάσταση που βιώνουν, έχοντας χάσει την ησυχία τους, και χωρίς να βρίσκουν ανταπόκριση από τις αρμόδιες Αρχές.

37. Υπήρξαν γείτονές τους, όπως είπε, που αναγκάστηκαν να πωλήσουν το σπίτι τους και να φύγουν, λόγω του ότι δεν άντεχαν άλλο αυτή την κατάσταση. Προσκόμισε στιγμιότυπο οθόνης (screenshot) από την εφαρμογή WhatsApp από μήνυμα που της έστειλε κάποια «Βικτώρια» την 25.08.2023 (Τ33). Το Τ33, όπως και τα Τ22, Τ28, Τ31, Τ32, είναι εξ ακοής μαρτυρία προσώπου που δεν μεταφέρθηκε με πληρότητα, αλλά αποσπασματικά, από την Ενάγουσα, που είχε συμφέρον σε αυτήν, χωρίς να είναι γνωστές οι συνθήκες υπό τις οποίες προέκυψε τέτοια δήλωση, και χωρίς να εξηγείται επαρκώς η μη παρουσία στο Δικαστήριο των υποτιθέμενων συντακτών του ηλεκτρονικού μηνύματος. Δεν μπορεί να δοθεί βαρύτητα στο Τ33, για να μπορεί το Δικαστήριο να εξάγει ευρήματα σχετικά με την αλήθεια των δηλώσεων γεγονότων που περιέχονται σε αυτό.

38. Η ΜΕ2 προσκόμισε ακουστική μελέτη που ετοιμάστηκε από την Cyacoustics C.G. Ltd (Τ34), για την εξασφάλιση της οποίας η Ενάγουσα υπέστη έξοδα €2.800,00 πλέον Φ.Π.Α. (Τ35, Τ36, Τ37), εξηγώντας στο Δικαστήριο πως το πρόβλημα υφίσταται σε αυτό τον βαθμό που εντυπώνει και η ειδική μελέτη. Δεν αμφισβητήθηκε το γεγονός πως εξασφαλίστηκε και υφίσταται αυτή η μελέτη, με το περιεχόμενο που φέρει, και πως υπήρξε το προαναφερόμενο κόστος. Η μελέτη αυτή θα αξιολογηθεί κατά περιεχόμενο στο πλαίσιο της αξιολόγησης της μαρτυρίας του ΜΕ3, που την αναγνώρισε και την ετοίμασε.

39. Και η ΜΕ2, όπως και ο ΜΕ1, αναφέρθηκε στο άγχος και την αναστάτωση που βιώνουν κάθε φορά λόγω της οχληρίας. Ούτε η ίδια προσκόμισε συγκεκριμένα στοιχεία για οποιαδήποτε οικονομική ζημιά.

40. Κατά την αντεξέτασή της, η ΜΕ2 ήταν έντονη στο ότι δεν έχει μειωθεί καθόλου ο βαθμός της ενόχλησης, εφόσον και κατά τη διάρκεια της νύχτας, είναι συνεχή τα γαυγίσματα. Δεν γνωρίζει πόσους ακριβώς σκύλους έχουν την κάθε χρονική στιγμή οι Εναγόμενοι, καθότι υπήρξαν και διαφοροποιήσεις στους αριθμούς των σκύλων που είχαν κάθε φορά, αλλά μπορεί να διακρίνει σίγουρα επτά με οκτώ σκύλους να γαυγίζουν μαζί, ή και κάποτε και τα κουτάβια. Στη γειτονιά, υπάρχουν οικογενειακοί σκύλοι, που δεν ενοχλούν. Ο λόγος είναι για τους κυνηγετικούς σκύλους των Εναγόμενων. Ακριβώς, για να μην υπάρχει λογική αμφιβολία ως προς το από πού προέρχεται ο θόρυβος, αναγκάστηκε να αποταθεί σε εμπειρογνώμονα και να προσκομίσει ακουστική μελέτη. Ερωτώμενη για τις προκλήσεις, αναφέρθηκε στον υιό των Εναγόμενων που, όταν περνά από εκεί, πηγαίνει πολύ σιγά και όταν βρίσκεται η ίδια εκεί την αποκαλεί, όπως είπε, με ένα όνομα στα Ελληνικά, που, όπως ρώτησε τους φίλους της στο χωριό τι σημαίνει, της είπαν πως σημαίνει «πόρνη». Εξήγησε πως ο λόγος που κατέφυγαν πλέον στο Δικαστήριο ήταν γιατί δεν λάμβαναν καθόλου υποστήριξη, για να επιλυθεί το ζήτημα. Της είπαν ξεκάθαρα πως αν συνεχίσει να πηγαίνει σε αυτούς, εννοώντας την Αστυνομία, θα της χρεώσουν σπατάλη πολύτιμου χρόνου, αντιμετωπίζοντάς την ως εκείνη την «αλλοδαπή» που καταγγέλλει συνέχεια. Μέχρι το 2018 με 2019, μπορούσε να συνομιλεί και απευθείας με τους Εναγόμενους, αλλά μετά από την επεισοδιακή εκδίωξή της από το σπίτι τους, με ουρλιαχτά, έπαυσε να αισθάνεται πως μπορεί να επιλύσει το θέμα με συζήτηση με τους Εναγόμενους. Η ΜΕ2 ανέφερε πως το μόνο που θέλει είναι να έχει ησυχία στο σπίτι της, τη φυσιολογική ησυχία, να μπορεί να το απολαμβάνει, όταν διαμένει εκεί, καλώντας και την οικογένεια και τους φίλους της, χωρίς να υποφέρουν από συνεχή γαυγίσματα και δυσοσμία, η οποία, κατά τους θερινούς μήνες, είναι εντονότερη. Όταν της υποβλήθηκε ότι έχει άλλα κίνητρα η αγωγή της, γέλασε, περισσότερο με νευρικότητα και απελπισία, εξηγώντας πως αγαπά τα ζώα, τους σκύλους, έχει διασώσει κάποιους και έχει ζήσει με κάποιους. Αλλά ο θόρυβος, πραγματικά, είναι σε επίπεδο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απάνθρωπο. Δεν μπορεί να κοιμηθεί. Είναι σε καθημερινή βάση. Είναι ξεκάθαρο, για την ίδια, από πού προέρχονται τα γαβγίσματα, παρόλο που της υποβλήθηκε ότι μπορεί να είναι από αλλού. Η ΜΕ2 εξήγησε πως είναι λογικό να γαβγίζουν οι σκύλοι συνεχώς. Τα κλουβιά, όπου βρίσκονται οι σκύλοι, όπως ανέφερε, όπου εκεί πολύ σπάνια ασκούνται, ενώ πρόκειται για κυνηγετικά σκυλιά, φαίνεται να επηρεάζουν. Λέγοντας, η ΜΕ2, την έντονη και χαρακτηριστική φράση, για να δώσει στο Δικαστήριο πώς ακριβώς αισθάνεται και πώς προσεγγίζει το όλο θέμα: «αν ήμουν κι εγώ ένα από αυτά τα κυνηγετικά σκυλιά, κι εγώ θα γάβγιζα». Θεωρεί πως οι αρμόδιες Αρχές δεν ασχολήθηκαν σοβαρά με την υπόθεση, λόγω της γνωριμίας τους με τους Εναγόμενους, επειδή η ίδια είναι «ξένη» και ότι η όλη κατάσταση, που επικρατεί στην αυλή των Εναγόμενων, εκφράζει έντονα μια νοοτροπία χωριού που, αν και κατανοεί, δεν συνάδει με όλη τη συνθήκη που υπάρχει στην περιοχή, καθότι είναι υπερβολική και παράλογη. Όταν της υποβλήθηκε πως δεν έχει υποβαθμιστεί καθόλου η ποιότητα της ζωής της εξαιτίας της παρουσίας των ζώων των Εναγόμενων στην αυλή, η ΜΕ2 αναστέναξε, ξεφυσώντας, και δείχνοντας όλη την απελπισία που αισθάνεται, ρωτώντας, ρητορικά, γιατί τότε ξοδεύει τη ζωή της. Το μόνο που θέλει, όπως είπε, είναι να επανέλθει η ηρεμία, εκφράζοντας τη θέση πως, σε μια κατοικημένη περιοχή, εάν φροντίζεται κανονικά ένας σκύλος, το πολύ δύο, ενδεχομένως να μην υπάρχει πρόβλημα. Όταν μετακόμισαν στο σπίτι ο «Ρόκι» και μετά ο «Μαξ» δεν ήταν καθόλου πρόβλημα. Αλλά όταν είναι πολλοί μαζί οι σκύλοι, που γαβγίζουν συνεχώς, και ιδίως το βράδυ, υπάρχει σαφώς πρόβλημα.

41. Και η ΜΕ2, όπως και ο ΜΕ1, ήταν σαφής και ακριβής στις απαντήσεις της, ενώ στα επουσιώδη σημεία όπου δεν θυμόταν, εκδήλωνε με φυσικότητα το κενό μνήμης, χωρίς να φαίνεται επιτήδευση, σε οποιοδήποτε σημείο της μαρτυρίας της. Ο τρόπος που εξέφραζε τις σκέψεις και τα συναισθήματά της στο εδώλιο, αναφέροντας τα γεγονότα, ήταν λογικός και δεν παρουσίασε υπερβολές, αντιφάσεις, δισταγμούς και υπεκφυγές ο λόγος της. Δεν υπάρχουν σημεία αναξιοπιστίας της ΜΕ2 και η μαρτυρία της, με εξαίρεση το Τ33, για τους λόγους που εξηγήθηκαν, είναι αποδεκτή ως αξιόπιστη μαρτυρία.

ΜΕ3

42. Ο ΜΕ3 σπούδασε μηχανική στο University of Salford, στην ευρύτερη περιοχή του Manchester, στην Αγγλία, ενώ είναι μέλος του The Institute of Acoustics Limited, που είναι εγγεγραμμένο στην Αγγλία (Τ38). Ετοίμασε την ακουστική μελέτη που του ζητήθηκε από την Ενάγουσα (Τ34, Τ34Α), το περιεχόμενο της οποίας υιοθέτησε. Κατά την αντεξέτασή του, δεν αμφισβητήθηκαν τα ακαδημαϊκά προσόντα και η πείρα του ΜΕ3, με τον τρόπο που επιχειρεί να πράξει η συνήγορος των Εναγόμενων στην αγόρευσή της. Έχω την άποψη πως ο ΜΕ3 κατέχει επαρκώς ειδικές γνώσεις, απορρέουσες από τις σπουδές του και την πείρα του στην ετοιμασία ακουστικών μελετών, για να μπορεί να δώσει μαρτυρία ως εμπειρογνώμονας. Δεν υποβλήθηκε στον μάρτυρα, ούτε υποδείχθηκε διαφορετικά, πως η οχληρία από γαυγίσματα σκύλων, επιστημονικά, πρέπει να μετριέται με τρόπο διαφορετικό από αυτόν που ακολούθησε ο ΜΕ3.

43. Όπως εξηγείται στη μελέτη του ΜΕ3, ο σκοπός της είναι η διερεύνηση πιθανής ακουστικής διαταραχής στο σπίτι της Ενάγουσας από μια γειτονική πηγή εκπομπής θορύβου, συγκεκριμένα από το γάβγισμα σκύλων, που προέρχονται από το γειτονικό σπίτι, δίπλα στο μπαλκόνι του υπνοδωματίου. Παρέχει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση των δραστηριοτήτων μέτρησης του αερόφερτου θορύβου. Ξεκινά με μια λεπτομερή περιγραφή των οργάνων μέτρησης μαζί με τους αντίστοιχους σειριακούς αριθμούς τους. Η διαδικασία μέτρησης περιγράφεται, αναλύοντας λεπτομερώς τα βήματα που έγιναν για τη λήψη των δεδομένων. Επιπρόσθετα, αναφέρονται οι επικρατούσες καιρικές συνθήκες κατά τη διάρκεια των μετρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της ταχύτητας του ανέμου, της θερμοκρασίας, της υγρασίας και τυχόν βροχοπτώσεων. Για κάθε θέση μέτρησης και χρονικό διάστημα αναφοράς, η αναφορά περιλαμβάνει λεπτομερείς περιγραφές, συμπεριλαμβανομένης της θέσης του μικροφώνου σε έναν χάρτη της τοποθεσίας, φωτογραφίες της γύρω περιοχής και λεπτομέρειες των κοντινών σταθερών αντικειμένων που μπορεί να επηρεάζουν τις μετρήσεις, όπως ο τύπος εδαφοκάλυψης. Επιπλέον, καταγράφει τη συγκεκριμένη ώρα και ημερομηνία κάθε μέτρησης, μαζί με τυχόν χαρακτηριστικά συμβάντα θορύβου που σημειώνονται κατά τη διάρκεια του διαστήματος μέτρησης, παρέχοντας χρόνους και ημερομηνίες δειγμάτων για αναφορά.

44. Στην πρώτη ενότητα, αναφέρονται οι Οδηγίες, με αναφορά στις «Κατευθυντήριες γραμμές για τον κοινοτικό θόρυβο» που κυκλοφόρησαν το 1999 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), τις «Κατευθυντήριες οδηγίες για τον νυχτερινό θόρυβο» για την Ευρώπη, του 2009, στις «Κατευθυντήριες οδηγίες για τον περιβαλλοντικό θόρυβο» για την Ευρώπη, του 2018. Η μελέτη εξηγεί, μεταξύ άλλων, τις επιβλαβείς επιπτώσεις του θορύβου στην υγεία, που σχετίζονται με συγκεκριμένες ρυθμίσεις, με τις προτεινόμενες κατευθυντήριες τιμές για τον θόρυβο της κοινότητας να έχουν καθοριστεί για κάθε πλαίσιο, περιλαμβανομένων των κατοικιών που περιλαμβάνουν υπνοδωμάτια και εξωτερικούς χώρους αναψυχής. Εκθέτει, σε πίνακες, ενσωματώνοντας, τις προληπτικές συστάσεις για ευάλωτα δημογραφικά στοιχεία και για θόρυβο με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και τις συνιστώμενες τιμές που στοχεύουν στον μετριασμό των δυσμενών επιπτώσεων του νυχτερινού θορύβου σε όλη την Ευρώπη. Οι τελευταίες τιμές κατηγοριοποιούνται, όπως εξηγεί, στις «βιολογικές επιπτώσεις», στην «ποιότητα ύπνου», στην «ευεξία» και στις «ιατρικές καταστάσεις». Τα συγκεκριμένα κατώφλια για την ποιότητα του ύπνου και τις διαταραχές καθορίζονται ως 42dB LAmax σε εσωτερικούς χώρους και 42dB Lνύχτα σε εξωτερικούς χώρους (όπου η Lνύχτα αντιπροσωπεύει LAeq, 8 ώρες, όπως ορίζεται στην Οδηγία 2002/49/EK). Οι τιμές είναι 3dB χαμηλότερες από τις κατευθυντήριες του ΠΟΥ 1999. Οι κλίμακες ενόχλησης, σύμφωνα με την έρευνα ΝΝΙ, συνοψίζονται: 35 ΝΝΙ = χαμηλή ενόχλησης, 45 ΝΝΙ = μέτρια ενόχλησης, 55ΝΙ = υψηλή ενόχληση. Τα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν για τις μετρήσεις περιγράφονται, είναι τα BS 7445-1, BS 7445-2 και BS EN ISO 140-5:1995 με φασματικό ηχόμετρο κατηγορίας 1, όπως ορίζεται από το IEC 61672-1. Το ηχόμετρο βαθμονομήθηκε τους τελευταίους 24 μήνες από τον κατασκευαστή και έχει εγγραφεί σε φασματική ανάλυση 1/3 οκτάβας. Αναφέρεται, επίσης, ο εξοπλισμός για τις μετρήσεις χωρίς επίβλεψη, και εκτίθενται στο Παράρτημα 1 τα πιστοποιητικά βαθμονόμησης για όλο τον εξοπλισμό. Ο ΜΕ3 εξήγησε, κατά τη μαρτυρία του, τη διαδικασία και τη συχνότητας της βαθμονόμησης, και τον σκοπό που γίνεται, και δεν θα συμφωνήσω με την πλευρά των Εναγόμενων ότι τα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν αναξιόπιστα. Αυτή η θέση δεν υποστηρίζεται από ειδική μαρτυρία, αντίθετη από αυτήν του ΜΕ3.

45. Την 19.04.2024, όπως εξήγησε ο ΜΕ3, εγκαταστάθηκε σταθμός στο σημείο U1, που σημειώνεται, για διάρκεια 72 ωρών. Ο ΜΕ3 εξήγησε πώς γίνεται η εγκατάσταση και η ακουστική μελέτη, δεν χρειάζεται να είναι ο ίδιος αυτοπροσώπως εκεί, ενόσω γίνεται η καταγραφή, η μελέτη συνίσταται ακριβώς στην ανάλυση του περιεχομένου όσων έχουν καταγραφεί, με βάση την επιστήμη του. Το μικρόφωνο τοποθετήθηκε σε τρίποδο και ένα προστατευτικό κάλυμμα τοποθετήθηκε στο μικρόφωνο για την ελαχιστοποίηση των αναταράξεων από τυχόν άνεμο. Πραγματοποιήθηκε βαθμονόμηση πεδίου. Εξηγείται ακριβώς η  διαδικασία που ακολουθήθηκε. Στο Παράρτημα 2, εκτέθηκαν και οι καιρικές συνθήκες για τις μετρήσεις χωρίς επίβλεψη. Δεν υποβλήθηκε στον μάρτυρα πως οι καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν ήταν άλλες από αυτές που καταγράφηκαν, και μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα που παρουσίασε, με συγκεκριμένο τρόπο, ούτε αντικρούστηκε αυτή η μαρτυρία του, συνεπώς, η προσπάθεια, στην αγόρευση της συνηγόρου των Εναγόμενων, να θέσει εν αμφιβόλω τις καιρικές συνθήκες, ξενίζει.  Όσον αφορά τη θέση μέτρησης, αναφέρεται ειδικότερα πως το μικρόφωνο τοποθετήθηκε στη βόρεια πλευρά του σπιτιού και συγκεκριμένα στο μπαλκόνι της κρεβατοκάμαρας, πάνω από το επίπεδο του ισογείου, σε ύψος 1,5m από το έδαφος, με φινίρισμα από μαρμάρινο πλακάκι. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε αυτή τη θέση, περίπου 1m από την πρόσοψη, λόγω πρακτικών περιορισμών που εμποδίζουν τη λήψη μετρήσεων σε απόσταση τουλάχιστον 3,5m από την πρόσοψη σε αυτό το υψόμετρο. Επιπλέον, δεδομένου ότι οι μετρήσεις για την απομακρυσμένη πηγή (6m) λήφθηκαν από 1m από την πρόσοψη της κατοικίας, το μετρούμενο επίπεδο προσαρμόστηκε σε ένα ισοδύναμο επίπεδο ελεύθερου πεδίου, αφαιρώντας έναν διορθωτικό συντελεστή 3dB. Παρατίθεται και σε εικόνα η θέση του μικροφώνου U1.

46. Ως προς τις πηγές θορύβου, αναφέρεται, στη μελέτη του ΜΕ3, πως στη βόρεια πλευρά του σπιτιού, ο θόρυβος προέρχεται από το κλουβί των σκύλων στην αυλή του γείτονα, το οποίο βρίσκεται 6 μέτρα μακριά από το μπαλκόνι του υπνοδωματίου στο ίδιο επίπεδο. Στη νότια πλευρά του σπιτιού, στο επίπεδο του εδάφους, η κύρια πηγή είναι ο θόρυβος της κυκλοφορίας, αλλά επηρεάζεται από τον θόρυβο από το κλουβί σκύλων του γείτονα. Γενικά, η περιοχή χαρακτηρίζεται ως ήσυχη, με πολύ χαμηλό επίπεδο θορύβου στην απουσία των άλλων συχνών/συνεχών πηγών θορύβου. Εκτίθεται η ανάλυση των μετρήσεων χωρίς επίβλεψη (72 ώρες). Όπως αναφέρεται στην έκθεση του ΜΕ3, ο μετρημένος θόρυβος κατά τη διάρκεια της ημέρας των 16 ωρών στον εξωτερικό χώρο του σπιτιού είναι 59,8dBA, υπερβαίνοντας το όριο «σοβαρή ενόχληση» κατά 4,8 dBA (59,8-55,00), σύμφωνα με τις οδηγίες του ΠΟΥ. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο θόρυβος LAeq 8 ωρών που μετριέται τη νύχτα έξω από τα υπνοδωμάτια του σπιτιού είναι 60,9 dBA, που υπερβαίνει το όριο για «ενόχληση ύπνου» κατά 18,5 dBA (63,5-45,0). Επιπλέον, το LAFmax είναι 90,2 dBA, το οποίο ξεπερνά το όριο «ενόχλησης ύπνου» κατά 29,8 dBA (90,2-60,0), σύμφωνα με τις οδηγίες του ΠΟΥ. Ως προς τα χαρακτηριστικά συμβάντα θορύβου που σημειώθηκαν κατά το διάστημα μέτρησης, αναφέρεται πως το Παράρτημα 3 εκθέτει πίνακες που αναφέρουν τις μέσες παραμέτρους σε διάστημα 1 λεπτού για τις νυχτερινές περιόδους (23:00-07:00). Μέσα στον πίνακα, οι τιμές LAFmax που υπερβαίνουν τα 70 dBA επισημαίνονται με κόκκινο χρώμα, ενώ η τιμή LAFmin με πράσινο χρώμα. Υπάρχει σημαντική διαφορά των τιμών LAFmax και LAFmin εντός του χρονικού πλαισίου ενός λεπτού, ενδεικτικό των εκρήξεων υψηλών επιπέδων θορύβου, με τιμή 50 dB.

47. Συμπερασματικά, ο ΜΕ3, στη μελέτη του, αναφέρει πως το καταγραμμένο επίπεδο θορύβου LAeq 8 ωρών τη νύχτα έξω από τα υπνοδωμάτια στα 60,9 dBA υπερβαίνει το όριο για «ενόχληση ύπνου» κατά σημαντικό περιθώριο 18,5 dBA, όπως ορίζεται από τον ΠΟΥ. Επιπλέον, το LAFmax, που φτάνει τα 90,2 dBA, ξεπερνά το όριο «ενόχλησης ύπνου» κατά ένα αξιοσημείωτο 29,8 dBA, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΠΟΥ. Σύμφωνα με τη ΕΡΑ Victoria (2008), η εμβέλεια το γαυγίσματος εκτείνεται έως και 500 μέτρα, προκαλώντας ενόχληση ακόμα και σε μεγάλη απόσταση. Επιπλέον, οι περιπτώσεις πολλών σκύλων που εμπλέκονται σε παρατεταμένα επεισόδια γαυγίσματος, όπως τονίζεται από τον An Bord Pleanála (2001) επιδεινώνουν τις διαταραχές του θορύβου που αντιμετωπίζουν οι γειτονικές κατοικίες. Δεδομένων αυτών των ευρημάτων, είναι προφανές ότι η αντιμετώπιση του ζητήματος του αδιάκοπου γαβγίσματος από σκύλους είναι επιτακτική για τον μετριασμό σημαντικών διαταραχών στην ευημερία και την ποιότητα ζωής των ευαίσθητων δεκτών. Τα αποτελεσματικά μέτρα για τη διαχείριση και τη μείωση τέτοιων διαταραχών είναι απαραίτητα για τη δημιουργία αρμονικών περιβαλλόντων διαβίωσης για όλα τα μέλη της κοινότητας. Ο ΜΕ3, κατά την κυρίως εξέτασή του, εξέφρασε τη γνώμη πως ένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να αντέξει αυτά τα επίπεδα θορύβου. Δεν υποβλήθηκαν στον ΜΕ3, κατά την αντεξέτασή του, ότι έπρεπε να χρησιμοποιήσει διαφορετικά όρια, ή όσα η συνήγορος των Εναγόμενων εξέθεσε στην αγόρευσή της.

48. Κατά την αντεξέτασή του, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, δεν αμφισβητήθηκαν ούτε τα προσόντα του ΜΕ3, και ο ΜΕ3 απάντησε σε όποια ερώτηση του τέθηκε από τη συνήγορο των Εναγόμενων, με ευκολία, αμεσότητα και επεξηγηματικότητα, δίδοντας λογικές εξηγήσεις σε κάθε τι, εστιασμένες και στη μελέτη του, την ορθότητα της οποίας υποστήριξε με βεβαιότητα, κάμπτοντας κάθε προσπάθεια να κλονιστεί η αξιοπιστία των μετρήσεων που παρέθεσε στο Δικαστήριο. Ήταν ειλικρινής, λέγοντας πως, για να δουν εάν λειτουργεί ο εξοπλισμός, μπορεί, όντως, να έγινε πρόκληση γαυγίσματος, κάτι που συνηθίζεται, αλλά δεν ηχογραφήθηκε η δοκιμή, και η καταγραφή ήταν για 72 αδιάκοπες ώρες, χωρίς επιτήρηση. Δεν μπορεί να λεχθεί πως θα ήταν λογικό, επί 72 ώρες, να γίνονταν πρόκληση, αν και ο ίδιος δεν μπορεί να γνωρίζει οτιδήποτε άλλο πλην αυτών που προκύπτουν από τα αποτελέσματα των μετρήσεων. Δεν υπάρχουν σημεία αναξιοπιστίας της μαρτυρίας του ΜΕ3, έναντι στη μαρτυρία του οποίου δεν υπάρχει και αντικρουστική ειδική μαρτυρία. Είναι αποδεκτή ως αξιόπιστη η μαρτυρία του ΜΕ3 και η έκθεση του Τ34, Τ34Α, η οποία πληροί τις βασικές επιστημονικές προδιαγραφές. Το σενάριο, που εκτέθηκε στην αγόρευση της συνηγόρου των Εναγόμενων, ότι η Ενάγουσα προκαλούσε τους σκύλους να γαβγίζουν επί ώρες, για να μεθοδεύσει το αποτέλεσμα της μελέτης, να δείξει εντονότερη ενόχληση από αυτήν που υπάρχει, με σεβασμό, δεν υποστηρίζεται από μαρτυρία, ούτε από τη μαρτυρία του Εναγόμενου 1. Τόσο ο ΜΕ1 όσο και η Ενάγουσα, στη μαρτυρία τους, δεν άφησαν περιθώριο να οδηγηθεί η σκέψη σε τέτοιο σενάριο. Εξάλλου, είναι παραδεκτό γεγονός πως οι Εναγόμενοι έχουν αρκετούς σκύλους στην αυλή τους, και είναι λογικό οι σκύλοι να γαβγίζουν, όποτε οι ίδιοι χρειάζονται, και όταν γαβγίζουν, να παράγεται από το γαύγισμα θόρυβος, και αυτός ο θόρυβος να μπορεί να καταγραφεί, κι αν είναι επίμονος και επαναλαμβανόμενος, να προκαλέσει ενόχληση. Δεν υποδείχθηκε, με δικονομικά αποδεκτό τρόπο και σε ένα πλαίσιο λογικής προσέγγισης, πως η Ενάγουσα είχε λόγο να απομακρύνει τους σκύλους του γείτονά της εάν δεν την ενοχλούσαν, εάν της ήταν αδιάφοροι, για να επιτύχει κάτι άλλο, όπως για να εκδικηθεί τους Εναγόμενους, για συγκεκριμένους λόγους.

ΜΥ1

49. Ειδικότερα, ο Εναγόμενος 1 (ΜΥ1), στη δική του μαρτυρία, ανέφερε πως σήμερα έχει οκτώ σκύλους, κυνηγετικούς. Ασχολείται με τους σκύλους ενδεχομένως για πάνω από είκοσι χρόνια. Ο ίδιος είχε μετακομίσει στο σπίτι του στην Πέγεια το 2000, η Ενάγουσα και ο σύζυγός της είχαν έρθει το 2003. Τότε, όπως είπε, δεν θυμάται πόσους σκύλους είχε. Για όλους τους σκύλους που κατέχει έχει άδειες (Τ39), που ανανεώνονται κανονικά. Οι σκύλοι γαβγίζουν όταν τους ταΐζει, πρωί ή απόγευμα. Δεν μπορεί να τους ταΐζει όλους ταυτόχρονα, επομένως, μέχρι να τελειώσει η διαδικασία αυτή, περίπου για δέκα λεπτά, υπάρχει γάβγισμα. Επίσης, γαβγίζουν εάν δουν ξένο άτομο στην περιοχή ή εάν κάτι τους ενοχλεί. Κρατούνται σε κλουβιά πίσω από το σπίτι του, 2 x 2 , με το αποχετευτικό τους, το νερό που πίνουν και είναι πάντοτε καθαροί. Το σπίτι της Ενάγουσας, όπως είπε, είναι σε απόσταση 30 μέτρα. Καθημερινά θα ταϊστούν, θα καθαριστούν και όταν υπάρχει ώρα, θα πάνε περίπατο έξω, για εκπαίδευση. Κάποτε, μπορεί να γαβγίζουν και τότε, επειδή δεν μπορούν να πάνε όλοι μαζί του, όσοι μένουν πίσω μπορεί να κλαίνε, μέχρι να μπουν οι άλλοι στο αυτοκίνητο. Την περίοδο του κυνηγιού, αλλάζουν οι αντιδράσεις τους, γιατί μπορεί να θέλουν να πηγαίνουν πιο συχνά, ξέρουν τις ημέρες, καταλαβαίνουν είτε που πάνε στο κυνήγι είτε για εκπαίδευση. Τα προβλήματα με τους γείτονες είχαν αρχίσει από το 2004-2005, αρχικά με κάτι φυτά και με τα σύνορα. Μετά από καιρό, βρήκαν ότι τους ενοχλούν οι σκύλοι, τηλεφωνούσαν κάθε μέρα στην Αστυνομία. Δεν έλαβε κάποια μέτρα γιατί ο ίδιος θεωρεί πως δεν ενοχλούν οι σκύλοι. Εκεί όπου διαμένει η Ενάγουσα και ο σύζυγός της, είναι ένα μεγάλο συγκρότημα με μόνιμους κατοίκους που δεν έκαναν οποτεδήποτε παράπονο, ασχέτως εθνικότητας. Τα προβλήματα είναι μόνον από την Ενάγουσα και τον σύζυγό της, όταν έρχονται για διακοπές. Επειδή οι παραπονούμενοι έβγαιναν στο μπαλκόνι τους και ενοχλούσαν τους σκύλους, τοποθέτησε πράσινο δίκτυ, για να μην τους βλέπουν. Τα άτομα από τις αρμόδιες Αρχές, που ασχολήθηκαν με τα παράπονα αυτά, μπορούν να επιβεβαιώσουν πως δεν υπάρχει οχληρία.

50. Ο ΜΥ1 προσκόμισε επιστολή ημερομηνίας 08.01.2021 (Τ40) από την Υγειονομική Υπηρεσία, στην οποία αναφέρονταν η διαπίστωση της ύπαρξης, την 07.01.2021, δεκαπέντε κοτών και τριών κοκόρων που περιφέρονταν σε όλη την έκταση της αυλής καθώς και ένα κλουβί διαχωρισμένο σε τέσσερα μικρότερα με έντεκα τότε σκύλους. Κατά την ώρα της επίσκεψης, όπως διατύπωσε, δεν υπήρχε δυσοσμία ή οχληρία. Προσκόμισε, επίσης, επιστολή ημερομηνίας 26.08.2021 (Τ41) από Υγειονομικό Επιθεωρητή του Δήμου Πέγειας, με την οποία γίνεται αναφορά σε επισκέψεις ημερομηνιών 24.08.2021 και 26.08.2021, με τη συνοδεία του ΜΥ2, και διαπίστωση ότι υπήρχαν έξι σκύλοι που είχαν όλες τις άδειες τους, σε κατάλληλα κλουβιά, και κατά την ώρα της επίσκεψης, δεν διαπιστώθηκε οχληρία, θεωρώντας τις καταγγελίες «ανυπόστατες». Ο ΜΥ1, όπως ανέφερε, δεν έχει συγγένεια με αυτά τα πρόσωπα που συνέταξαν τις επιστολές, ούτε με οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο είχε εμπλοκή στην υπόθεση. Από τους άλλους γείτονες, δεν ανέφερε στον ίδιο κάποιος ότι ενοχλείται. Στη γειτονιά, γενικότερα, υπάρχουν σκύλοι, κότες ή κόκορες. Όσον αφορά την πρόκληση των γαυγισμάτων, αναφέρθηκε στην ημέρα της ηχογράφησης. Θεωρεί ότι η Ενάγουσα και ο σύζυγός της δεν αγαπούν τα ζώα και γι’ αυτό ενοχλούνται. Θα ήθελε, όμως, να είχε καλές σχέσεις μαζί τους. Ανέφερε πως έχει και ο ίδιος βίντεο, ωστόσο, δεν παρουσίασε τελικά οτιδήποτε στο Δικαστήριο.

51. Κατά την αντεξέτασή του, ο ΜΥ1, ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως ο ίδιος είναι αγρότης, γεωργός. Ως γεωργός, παράγει μπανάνες και έχει δική του έκταση με τις φυτείες. Ερωτήθηκε, τότε, γιατί δεν μεταφέρει τους σκύλους εκεί, εφόσον θέλει να έχει και καλές σχέσεις με τους γείτονες, που ενοχλούνται. Η απάντησή του αρχικά ήταν ότι, επειδή είχε τους σκύλους παλιά στα χωράφια, πριν από 24 με 25 χρόνια, και στο τέλος δεν έμεναν, τους έκλεβαν, αναγκάστηκε να τους πάρει στο σπίτι, να κάνει εκεί κλουβιά, που είχαν κόστος. Δεν μπορεί να τους πάρει στα χωράφια του, όπως είπε, γιατί φοβάται μην τυχόν τους κλέψουν. Σε μεταγενέστερο σημείο της αντεξέτασής του, ερωτώμενος σχετικά με τις προσπάθειες που κατέβαλαν οι αρμόδιες Αρχές, είπε, μεταξύ άλλων, πως ήταν επίσης εισήγηση να μετακινηθούν και πάνε στο χωράφι του, αλλά ο ίδιος δεν ήθελε να τους εκθέσει εκεί «να γεμώσουν ψύλλους, τσιβίτσια, να αρρωστήσουν». Αφέθηκε να νοηθεί πως, ενώ υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς των σκύλων σε άλλη ιδιοκτησία του Εναγόμενου 1, δεν χρησιμοποιείται, για λόγους που δεν παρουσιάστηκαν ως πειστικοί στο Δικαστήριο. Την ίδια στιγμή, οι αρμόδιες Αρχές, ενώ υπήρχε αυτή η δυνατότητα και η εισήγηση, δεν έπραξαν οτιδήποτε προς εκείνη την κατεύθυνση. Ενδεικτικά[17]:

«Ε: Όταν επισκεφθήκατε το Δήμο Πέγειας και σας είπε ο Δήμαρχος να μετακινήσετε τους σκύλους και του είπατε εσείς ότι δεν θα τους μετακινήσετε, για δικούς σας λόγους, τι σας είπε ο Δήμαρχος;

Α: τίποτε δεν μου είπε ο άνθρωπος»

Τα μέσα προστασίας σήμερα δεν είναι τα ίδια με αυτά που ενδεχομένως να διατίθεντο πριν από 24 με 25 χρόνια, ενώ δεν αποκλείστηκε η δυνατότητα φροντίδας τους, εάν δεν συγκατοικούν με τους Εναγόμενους, ώστε να μένουν καθαροί και υγιείς. Ο ΜΥ1 δεν τοποθετήθηκε καθόλου σε αυτή τη διάσταση.

52. Ο ΜΥ1, επίσης, δεν έδωσε σαφείς απαντήσεις ως προς τον τρόπο που βρέθηκαν στη δική του κατοχή τα Τ40 και Τ41, αλλά όχι στην κατοχή της Ενάγουσας και των δικηγόρων της. Με τον ΜΥ2, όπως είπε, είναι απλώς συγχωριανοί, συναντιούνται στο καφενείο και λένε «ένα γειά». Ωστόσο, με τις υπεκφυγές ως προς τον τρόπο συνεργασίας του με τις αρμόδιες Αρχές, δεν αποτίναξε ό,τι οι ΜΕ1 και ΜΕ2 έθεσαν ως υποψία, πως οι καλές σχέσεις των Εναγόμενων με άτομα από τις αρμόδιες Αρχές εκτροχιάζουν τις προσπάθειες ορθής διερεύνησης της υπόθεσης, υποψίες, που, όπως θα εξηγηθεί στη συνέχεια, ενισχύθηκαν και με τη μαρτυρία του ΜΥ2.

53. Σήμερα, όπως ανέφερε ο ΜΥ1, έχει οκτώ σκύλους γιατί τα κουτάβια, που είχε, τα έδωσε ο υιός του στους φίλους του, χαριστικά. Ο ιδιοκτήτης των σκύλων είναι ο ίδιος, ο οποίος προβαίνει και στη διαδικασία για την ανανέωση των σχετικών αδειών. Οι σκύλοι που είχε το 2003 δεν είναι οι ίδιοι με αυτούς που έχει σήμερα, καθότι ανανεώνονται, αλλά οι σκύλοι για τους οποίους εξασφαλίστηκαν οι άδειες του Τ39 είναι οι ίδιοι με αυτούς που είναι στο κλουβί σήμερα. Οι τέσσερις εξ αυτών γράφθηκαν πάνω στον υιό του, για να μπορεί να κυνηγά μαζί του, εφόσον επιτρέπονται τέσσερις σκύλοι ανά κυνηγό. Το 2021, ήταν έντεκα οι σκύλοι, μαζί με τους μικρούς. Στην οικία, στην Πέγεια, διαμένει και η οικογένεια του υιού του. Τους σκύλους τους φροντίζει ο ίδιος ο ΜΥ1. Ωστόσο, ο ΜΥ1 δεν εξήγησε γιατί χρειάζεται τόσους σκύλους για το κυνήγι της όλης οικογένειας, αφήνοντας να διαφανεί πως ενδεχομένως η δραστηριότητα φύλαξης και φροντίδας τόσων κυνηγετικών σκύλων ή και άλλων πτηνών στην αυλή της οικίας του να εξυπηρετεί άλλους σκοπούς· διάσταση, ωστόσο, που, όταν πήγε να χρησιμοποιηθεί από την πλευρά των Εναγόντων, το Δικαστήριο δεν επέτρεψε να οδηγήσει σε εκτροπή από τα επίδικα θέματα. Όσον αφορά αυτά, αντίστροφα, το ζητούμενο ήταν κατά πόσο η χρήση της αυλής του ΜΥ1, με αυτόν τον τρόπο, είναι κανονική και λογική. Αυτό το ζητούμενο δεν διαφάνηκε μέσα από τη μαρτυρία του ΜΥ1.

54. Ο ΜΥ1, επίσης, απέφυγε να αναφέρει οποιαδήποτε λεπτομέρεια σχετικά με οποιεσδήποτε προστριβές με την Ενάγουσα και τον σύζυγό της, προβάλλοντας, συχνά, πως δεν θυμάται ή δεν γνωρίζει. Αναφέρθηκε, αρχικά, με μεγάλη ευκολία, σε «προκλήσεις» των σκύλων από την Ενάγουσα και τον σύζυγό της, με κινήσεις τους, όταν βγαίνουν στο μπαλκόνι, χωρίς να γίνεται συγκεκριμένος. Στη συνέχεια, μη μπορώντας να πει κάτι συγκεκριμένο, πέραν της τεχνητής πρόκλησης του θορύβου κατά την ημέρα της ηχογράφησης, δέχθηκε πως μπορεί οι σκύλοι να μυρίζουν την ανθρώπινη παρουσία και να γαβγίζουν, επειδή δεν ξέρουν τη μυρωδιά της Ενάγουσας και του συζύγου της. Και όταν έρχονται άλλα πρόσωπα στο σπίτι, που δεν έχουν σχέση με τους σκύλους, και πάνε στο πίσω μέρος, οι σκύλοι, αν τους δουν, θα γαυγίσουν. Του υποβλήθηκε πως, για να μυρίζονται την ανθρώπινη παρουσία στο μπαλκόνι της Ενάγουσας, η απόσταση θα πρέπει να είναι μικρότερη των 30 μέτρων, που ο ίδιος ανέφερε, και ο ΜΥ1 επέμεινε στον δικό του υπολογισμό της απόστασης, χωρίς να εξηγεί γιατί διαφοροποιείται από τον υπολογισμό που εκτίθεται στη λοιπή μαρτυρία. Ερωτήθηκε, εάν υπάρχει η δυνατότητα, στην ίδια αυλή, να βάλει κάπου αλλού τους σκύλους του, για να είναι σε μεγαλύτερη απόσταση από το σπίτι της Ενάγουσας. Απάντησε πως υπάρχει μεν η δυνατότητα, αλλά, επειδή ο ίδιος θεωρεί πως δεν θα κάνει κάποια διαφορά η μετακίνηση για ακόμα 20 μέτρα, δεν το πράττει, λέγοντας πως, «εάν δεν είσαι φιλόζωος, στα 20 μέτρα μετακίνησής τους, δεν θα λάσσει ο σκύλος;[18]». Κατά την άποψή του, που εξέφρασε με ακρότητα, για να ενοχλεί ένας σκύλος, πρέπει να γαυγίζει επί 24ώρου βάσεως, αν γαβγίζει 10 λεπτά και υπάρχει ενόχληση, τότε, σημαίνει πως δεν υπάρχει φιλοζωία: «πάντα θα σε ενοχλά και η μυδωριά τους και η οχλαγωγία τους»[19], είπε.

55. Ο πιο ατομικιστικός και απόλυτος τρόπος με τον οποίο τοποθετείτο ο ΜΥ1 φάνηκε και όταν του υποβλήθηκαν ερωτήσεις σχετικά με την ενόχληση που βιώνει άτομο, στην οικογένεια της Ενάγουσας, που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού, και χρησιμοποιεί την οικία. Δεν υπήρξε ευαισθητοποίηση έστω από αυτή την ανάγκη, για να επιλέξει μια από τις εφικτές λύσεις, λέγοντας: «αν ενοχλείτο, δεν θα έρχετουν εδώ»[20] ή «είπαν ότι αγαπά τα ζώα και μιλά με όλα μου τα ζώα»[21] (ουδείς είπε ότι μιλά με όλα του τα ζώα) ή «δεν αναστατώνεται»[22]. Εξέφρασε, με παράπονο, ότι, στην αρχή, που ξεκίνησε το πρόβλημα, αναγκάστηκε να σφάξει τον κόκορα. Όμως ερωτήθηκε: «μετά που σφάξατε τον κόκορα, φέρατε άλλο;»[23]. Και απάντησε, με φυσικότητα: «ναι, φέραμε άλλο»[24], με προφανή δυσκολία να κατανοήσει ή και να δεχθεί την ενόχληση από αυτά που δεν ενοχλούν τον ίδιο. 

56. Ο ΜΥ1, επίσης, ανέφερε μη πειστικά πως ο ίδιος καθαρίζει τα κλουβιά των σκύλων πρωί και απόγευμα, αλλά, κάθε φορά που τα καθαρίζει (υποτίθεται πρωί και απόγευμα), οι σκύλοι δεν γαβγίζουν γιατί «μπαίνουν όλοι μέσα στα σπίτια τους και περιμένουν»[25] να τελειώσει η διαδικασία της καθαριότητας. Η προσπάθειά του να παρουσιάσει, από τη μια, την εικόνα της εντατικής φροντίδας (ταΐσματος πρωί και απόγευμα, καθημερινή καθαριότητα πρωί και απόγευμα, καθημερινή βόλτα, κ.λπ.) και, από την άλλη, της απόλυτης ησυχίας, για να εκθέσει την αντίδραση της Ενάγουσας και του συζύγου της ως υπερβολικές, ήταν αντιφατική. Οι δε αναφορές του ότι είναι από πάντα που είχε σκύλους δίδονταν σε ερωτήματα ως προς τον χρόνο που τους εγκατέστησε από το χωράφι στην αυλή της οικίας, στα οποία απέφευγε να τοποθετηθεί με ακρίβεια στο ζητούμενο.

57. Σε γενικές γραμμές, ο ΜΥ1 δεν είπε ψέματα στο Δικαστήριο, αν και προσπάθησε, σε αρκετά σημεία, να υπεκφύγει, δίδοντας γενικές και αόριστες απαντήσεις. Είχε αμεσότητα ο λόγος του. Έδειξε, όμως, μέσα από αυτόν, πέρα από το γεγονός πως ο ΜΥ1 αγαπά πολύ τα ζώα, την ανεπιτήδευτη αδυναμία του να αντιληφθεί και να δεχθεί ότι υπάρχει πραγματική ενόχληση από τη δραστηριότητα αυτή της διατήρησης και φροντίδας τόσων ζώων στην αυλή του· να μετακινηθεί από τη δική του οπτική και να κατανοήσει το πρόβλημα της Ενάγουσας και του συζύγου της· αδυναμία που ο ίδιος μετέτρεψε, με απόλυτο τρόπο, σε γενικευμένη αρνητική στάση έναντι στους παραπονούμενους, την οποία προσπάθησε να στηρίξει σε διάφορα δεδομένα: ότι έρχονται μόνο για διακοπές κάθε έξι μήνες, ότι δεν ενοχλούνται και οι μόνιμοι κάτοικοι, τους οποίους, όμως, ο ίδιος ουδέποτε ρώτησε (επειδή δεν ανέφεραν στον ίδιο οτιδήποτε), ότι δεν αγαπούν τα ζώα, όπως ο ίδιος, ότι δεν αγαπούν τα ζώα με τον ίδιο τρόπο που τα αγαπά ο ίδιος. Η αδυναμία του ΜΥ1 να αντιληφθεί το πρόβλημα δεν αναιρεί πως αυτό, με βάση τη μαρτυρία των ΜΕ1, ΜΕ2 και ΜΕ3, υφίσταται. Έναντι στη μαρτυρία αυτή, των ΜΕ1, ΜΕ2 και ΜΕ3, πως είναι πραγματικό το πρόβλημα της οχληρίας, ο ΜΥ1 δεν αντέκρουσε, με απτά δεδομένα. Απλώς, για τον ίδιο, που είναι δικά του τα ζώα και τα αγαπά και τα θέλει στην αυλή του, δεν είναι αντιληπτό ό,τι συμβαίνει ως ενόχληση, και για να δικαιολογήσει την αντίδραση της Ενάγουσας και του συζύγου της, κατ’ επέκταση τη δική του επιμονή στο να διατηρεί την κατάσταση ως έχει (ενώ υπάρχει δυνατότητα για αλλαγή της),  πρόβαλε, κατ’ επανάληψη, απλοϊκά, ότι οι άλλοι δεν αγαπούν τα ζώα και ότι ο ίδιος τα αγαπά. Η μαρτυρία του ΜΥ1 ότι δεν υπάρχει ενόχληση, ως δόθηκε στο Δικαστήριο, για τους προαναφερόμενους λόγους, δεν είναι μαρτυρία που μπορεί να πείσει το Δικαστήριο για τη βασιμότητά της.

ΜΥ2

58. Ο ΜΥ2 είναι τροχονόμος στον Δήμο Πέγειας, μεταξύ άλλων, «υπεύθυνος καταγραφής σκύλων», πηγαίνει στις οικίες και καταγράφει τους σκύλους των δημοτών, από το 1994. Βγάζει έναν κατάλογο όλων των δημοτών που έχουν σκύλους στα υποστατικά τους και κάνει την καταγραφή βάσει αυτού. Παραδίδει την καταγραφή στο Δημαρχείο και ο εισπράκτορας βγάζει τις απαιτούμενες άδειες. Για τα γεγονότα της υπόθεσης, κατά την κυρίως εξέτασή του, ανέφερε πως η Ενάγουσα ήρθε στο Δημαρχείο μαζί με τον σύζυγό της και έκαναν παράπονο για οχληρία στην κατοικία του Εναγόμενου 1. Ο ίδιος πήγε, όπως είπε, στην οικία του Εναγόμενου 1 και του είπε: «έχουμε πρόβλημα». Του είπε ο Εναγόμενος 1, για τους κόκορες, να του αφήσει δυο-τρεις ημέρες, και θα τους δώσει. Πράγματι, μετά από τρείς-τέσσερις ημέρες, πήγε στην οικία του του Εναγόμενου 1 και δεν υπήρχαν οι κόκορες. Ήταν το 2016. Μετά, το 2019, για την οχληρία σκύλων, πήρε τον κύριο Χριστάκη της Υγειονομίας και του είπε: «έχουμε πρόβλημα» με οχληρία στα υποστατικά του Τσιφούτη. Έπρεπε, κατά τη γνώμη του, να γίνει αυτή η ενέργεια, γιατί είναι οι Κυβερνητικές Υπηρεσίες που πρέπει να λάβουν τα μέτρα. Ήρθε ο κύριος Χριστάκης στο γραφείο του και πήγαν μαζί στην οικία του Εναγόμενου 1 και είδαν ότι υπήρχαν τέσσερα κλουβιά με οκτώ σκύλους και τρεις μικρούς σκύλους. Όπως του είπε ο κύριος Χριστάκης, τα κλουβιά είναι τα απαραίτητα, που πρέπει να έχουν οι σκύλοι, και οι αποχετεύσεις είναι πεντακάθαρες. Το 2021, επειδή εξακολουθούσε να υπάρχει το θέμα, ξαναπήρε τον κύριο Χριστάκη να κάνει επίσκεψη, αναφέροντάς του ότι η υπόθεση δεν έκλεισε, καθότι «εξακολουθούσε ο παραπονούμενος να μας τηλεφωνά στο Δημαρχείο». Του είπε ότι για την υπηρεσία του δεν υπάρχει πρόβλημα και να πάρει τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Το έπραξε. Ήρθε ο κύριος Ηλίας, των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών (σημ.: δεν θυμόταν επώνυμο). Είπε ότι τα κλουβιά είναι κατάλληλα για οκτώ σκύλους, αλλά «το μόνο θα πούμε, να φύγει τα μικρά τα σκυλάκια». Του είπαν, έτσι, να φύγει τα μικρά τα σκυλάκια. Μετά που έκαναν έλεγχο, σε τρεις μήνες, διότι προσέλαβαν ένα άτομο ως Υγειονομικό Επιθεωρητή και δεν ενοχλούσαν τις Κυβερνητικές Υπηρεσίες, πήγαν μαζί με τον Υγειονομικό Επιθεωρητή στην οικία του Εναγόμενου 1. Του είπαν να φύγει τα σκυλάκια, και τους σκύλους να τους βάλει τρεις-τρεις στα κλουβιά, για να περπατούν πιο εύκολα. Τα τρία σκυλάκια απουσίαζαν από εκεί, ήταν οκτώ οι σκύλοι. Κοίταξε ο Υγειονομικός Επιθεωρητής τις αποχετεύσεις, ήταν εντάξει, ήταν καθαρές, οπότε, είπε πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Ο Εναγόμενος 1 έχει άδειες για τους σκύλους (Τ43).

59. Από τη μαρτυρία αυτή του ΜΥ2, δόθηκε στο Δικαστήριο η εικόνα πως οι αρμόδιες Αρχές δεν ήξεραν τι ακριβώς διερευνούν και πώς να το διερευνήσουν. Αυτή η εικόνα ενισχύθηκε από το Τ42, που προσκόμισε ο ΜΥ2, έντυπο αναφοράς και διερεύνησης παραπόνων, στις λεπτομέρειες του οποίου καταγράφεται: «σκύλοι που υποφέρουν, όχι καλά υποστατικά». Είναι αμφίβολο εάν κατανόησαν ποιο ακριβώς ήταν το παράπονο της Ενάγουσας και του συζύγου της. Βασικά, το δικό τους πρόβλημα, στη δημοτική αρχή, ήταν περισσότερο ότι δέχονταν συνεχώς παράπονα. Ερωτήθηκε, κατά την κυρίως εξέτασή του, σε σχέση με την οχληρία, και απάντησε πως, όταν πήγαν εκεί, δεν είχαν πρόβλημα, να γαβγίσουν οι σκύλοι. Πήγε προσωπικά εκεί να δει, επανειλημμένα, όπως είπε, αλλά μη προσδιορίζοντας ακριβώς τον χρόνο, σταμάτησε έξω από την κατοικία του Εναγόμενου 1, και παρακολουθούσε περίπου 20 - 30 λεπτά, δεν άκουσε να γαβγίζουν οι σκύλοι, επομένως, με αυτό τον τρόπο κατέληξε σε συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει οχληρία.

60. Ο ΜΥ2 αναγνώρισε τα Τ27 και Τ30. Το 2023, όπως ανέφερε, πήγε ξανά να δει αν γαβγίζουν οι σκύλοι, άφησε το αυτοκίνητο και περπάτησε και προχώρησε, κτυπούσε τις πόρτες, σειρά, και ρωτούσε εάν ενοχλούν οι σκύλοι, και του είπαν πως δεν έχουν παράπονο. Δεν είχε κάνει κάποιος άλλος παράπονο στον Δήμο, πλην της Ενάγουσας και του συζύγου της, είπε. Δεν ήταν σε θέση να μεταφέρει επακριβώς στο Δικαστήριο τι λέχθηκε αναμεταξύ του ιδίου και κάθε ενός από τα άτομα που υποτίθεται ρώτησε, ενώ δεν ανέφερε με ποιο ακριβώς άτομο μίλησε από κάθε οικία. Αναφέρονταν στους αριθμούς των οικιών και στα στοιχεία των ιδιοκτητών που είναι καταγεγραμμένα, δίδοντας κατ’ εξακολούθηση την εντύπωση πως απλώς βρήκε ποιοι είναι οι ιδιοκτήτες στα αρχεία, και ανέφερε πως συνομίλησε μαζί τους και του είπαν πως δεν υπάρχει οχληρία, επειδή αυτή ήταν και η δική του οπτική και η κατά τη θέση του διαχρονική κατάσταση, ότι παρόλο που δεν υπάρχει πρόβλημα, εξακολουθούν οι καταγγελίες, ως να ήταν εκείνες η ενόχληση. Η γενικότητα και αοριστία των αναφορών του ΜΥ2 σχετικά με τη διαδικασία που ακολούθησε για τη σύνταξη του Τ30, που αναμφίβολα είναι έγγραφο που συντάχθηκε και υφίσταται, θέτει σε έντονη αμφιβολία, εάν όντως έγιναν οι ενέργειες που αναφέρονται στην εν λόγω επιστολή. Έπειτα, για την εξ ακοής μαρτυρία που περιλήφθηκε στο Τ30, αναφέρθηκε και προηγουμένως πως δεν μπορεί να δοθεί, υπό τις περιστάσεις, βαρύτητα. Το Τ30, που παρεμπιπτόντως ζητήθηκε από την Εναγόμενη 2 και ήταν εξ αρχής γνωστό στον ΜΥ2 πως θα δίδονταν σε εκείνην, γενικά, δεν είναι αξιόπιστη μαρτυρία όσον αφορά το περιεχόμενό του, όπως ούτε η μαρτυρία του ΜΥ2. Όχι γιατί είναι αναληθής η μαρτυρία του ΜΥ2, αλλά γιατί είναι επιφανειακή και δηλωτική άγνοιας για το τι συνιστά οχληρία και πώς διερευνάται από μια δημοτική αρχή.

61. Αυτή η εικόνα που αποκόμισε το Δικαστήριο ενισχύθηκε ακόμα περισσότερο, από τη συνέχεια της κυρίως εξέτασης του ΜΥ2. Ερωτήθηκε, ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται, όταν υπάρχουν παράπονα για οχληρία. Πάει, όπως είπε, στην περιουσία του καταγγελλόμενου, να δει ξανά, αν είναι ίδιοι σκύλοι με τις υφιστάμενες άδειες, του λέει να συμμορφωθεί, για το πρόβλημα. Εάν δεν συμμορφωθεί, τον στέλνουν στις Κυβερνητικές Υπηρεσίες, να του κάνουν έλεγχο εκείνοι, αν διαθέτει τα απαραίτητα υποστατικά, αποχετεύσεις, λάκκο σηπτικό, κ.λπ.. Όταν γαβγίζουν οι σκύλοι, κάνουν μία επιστολή, όταν δεν υπάρχει συμμόρφωση, καλούνται οι «απαραίτητες υπηρεσίες».

62. Κατά την αντεξέταση του ΜΥ2, διαφάνηκε ακόμα καθαρότερα, πως η μαρτυρία του ΜΥ2 δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη από το Δικαστήριο και για άλλους λόγους, που εξηγούνται. Αναφέρθηκε με σύγχυση ως προς τους καταμετρημένους, κατά τις επισκέψεις, σκύλους του Εναγόμενου 1, σε συνάρτηση με τα έγγραφα στα οποία αναφέρεται φορολόγηση σχετικών αδειών. Δεν μπορούσε να πει, ο ΜΥ2, με βεβαιότητα εάν οι σκύλοι που κατέχει ο Εναγόμενος 1 σήμερα είναι έξι ή οκτώ. Ο ίδιος ο Εναγόμενος 1 είχε πάντως αναφέρει πως είναι οκτώ, γιατί έδωσε τους μικρούς σκύλους. Με σύγχυση αναφέρθηκε ο ΜΥ2 και ως προς τον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος αναγνωρίζει πως οι σκύλοι που επιθεώρησε την πρώτη φορά είναι οι ίδιοι με τους σκύλους που επιθεωρεί τη δεύτερη φορά, ώστε να καταλήξει να μαρτυρήσει πως θυμάται 600 σκύλους, που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή. Του υποβλήθηκε ότι, σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε μαζί του ο Δήμαρχος σε συγκεκριμένη ημερομηνία, του είχε αναφέρει πως ήταν παρόντες στο γραφείο του οι δικηγόροι της Ενάγουσας, η Ενάγουσα και ο ΜΕ1, αλλά και ακόμα τρεις γείτονες. Απάντησε πως δεν θυμάται κάτι τέτοιο και έπειτα ότι δεν του είπε πως υπήρχαν άλλοι παραπονούμενοι. Ερωτώμενος για την επίσκεψή του στους σκύλους του Εναγόμενου 1, εάν γάβγιζαν, είπε πως, την πρώτη φορά που πήγε μόνος του, ναι, τη δεύτερη φορά που πήγε με τον Χριστάκη, λίγο, και σταμάτησαν, «δευτερόλεπτο», όπως είπε άμεσα, προσπαθώντας, έκδηλα, να υποβιβάσει το πρόβλημα. Μάλιστα, ενώ οι σκύλοι είναι τοποθετημένοι στην πίσω αυλή της οικίας του Εναγόμενου 1, είπε πως ο Εναγόμενος 1 δεν γνώριζε για τις επισκέψεις στην πίσω αυλή της οικίας του, αποφεύγοντας να εξηγήσει πώς εισήλθε στην ιδιωτική περιουσία των Εναγόμενων εν αγνοία τους. Ερωτήθηκε εάν, σε περίπτωση που έρχονταν και η Εναγόμενη 2 για να αιτηθεί άδειες, θα εξέδιδαν άδειες για ακόμα τέσσερις σκύλους, και είπε πως όχι, γιατί εκείνη θεωρείται μία οικογένεια με τον Εναγόμενο 1, ενώ ο υιός του είναι ξεχωριστή οικογένεια, ασχέτως εάν διαμένουν στο ίδιο σπίτι, και ασχέτως εάν θα συγκεντρωθούν τουλάχιστον οκτώ κυνηγετικοί σκύλοι σε μία αυλή. Ασχολείται και ο ίδιος με το κυνήγι, όπως είπε, και οι δικοί του σκύλοι γαβγίζουν. «Αλλά οι συγκεκριμένοι όχι;», ερωτήθηκε· «στο κυνήγι δεν ξέρω», απάντησε. Ήταν έκδηλη η προσπάθεια του ΜΥ2 να υποστηρίξει την υπόθεση των Εναγόμενων, προσπάθεια που τον οδήγησε σε αποκάλυψη άγνοιας για ουσιώδη ζητήματα, σε γενικότητες, υπεκφυγές, αοριστίες, αλλά και τοποθετήσεις που δεν μπορούν να σταθούν κοντά στη λογική.

63. Τέθηκε, στον ΜΥ2, πως από το 2016 και μετά, γίνονταν συνέχεια παράπονα για οχληρία, από την Ενάγουσα και τον σύζυγό της, λόγω των γαβγισμάτων, κι ερωτήθηκε εάν σκέφθηκαν να κάνουν καθόλου ακουστική μελέτη. Απάντησε πως όχι, αλλά πήγε εκεί έξω, τρεις-τέσσερις φορές, 20 λεπτά, στο πεζοδρόμιο δεξιά του σπιτιού της κατοικίας, δεν άκουσε γάβγισμα, οπότε εξέλαβε, μόνον εξ αυτών, πως δεν υπήρχε και πρόβλημα. Πώς θα ήταν δυνατόν να διαπιστωθεί οχληρία με παρακολούθηση 20 – 30 λεπτών από το πεζοδρόμιο στο εξωτερικό της οικίας των Εναγόμενων, δεν εξήγησε. Ερωτήθηκε εάν η αρμόδια αρχή, για να εξετάσει αν υπάρχει οχληρία είναι ο Δήμος Πέγειας, και τότε απάντησε, για άγνωστο λόγο, «υπάγεται στην Αστυνομία», μάλιστα, επιμένοντας σε αυτή την εκδοχή, και παράλληλα, μη εξηγώντας, εφόσον η δική του υπηρεσία δεν είναι (κατά τον ίδιο) η αρμόδια, γιατί πήγε εκείνες τις τρεις με τέσσερις φορές να παρακολουθήσει, γιατί συνέταξε τα έγγραφα στα οποία αναφέρθηκε, και γιατί προσήλθε και στο Δικαστήριο να μαρτυρήσει. Κυρίως, γιατί ουδέποτε αναφέρθηκε στην Ενάγουσα και τον σύζυγό της πως ο Δήμος Πέγειας δεν είναι αρμόδια υπηρεσία, ώστε να μην «ενοχλούν» με τηλεφωνήματα, επιστολές και επισκέψεις, δια των οποίων να ισχυρίζονται οχληρία. Η συνεχής αναφορά του ΜΥ2 για τις άλλες υπηρεσίες που καλούνται έδωσε έντονα της διάσταση της άγνοιας του ιδίου, αλλά και της έλλειψης συγκεκριμένης διαδικασίας, οδηγιών από την υπηρεσία του, για την αντιμετώπιση τέτοιας φύσης ζητημάτων. Του λέχθηκε πως το 2021 διαπίστωσε ο ίδιος πως υπήρχαν οκτώ σκύλοι και τρία κουτάβια και ότι έπρεπε να φύγει τα τρία κουτάβια, και τον Νοέμβριο του 2023 έγραψε στην επιστολή του ότι υπήρχαν πάλι οκτώ σκύλοι και τρία κουτάβια, άρα, εξ αυτού, μπορεί να συμπεράνει κανείς πως δεν υπήρχε συμμόρφωση. Του δόθηκε η ευκαιρία να πει, εφόσον δεν υπήρξε συμμόρφωση, εάν έπρεπε να γίνει κάτι. Δέχθηκε πως δεν υπήρχε συμμόρφωση, αλλά έσπευσε αμέσως, και πάλι, να δικαιολογήσει, πως μετά, όμως (όπου το «μετά» απαντά σε χρονικό διάστημα ετών), «έφυγε τους σκύλους». Όταν του υποβλήθηκε εμφατικά πως οι σκύλοι δεν αφήνουν την Ενάγουσα και την οικογένειά της να κοιμηθούν, να ξεκουραστούν, γαβγίζουν συνέχεια, και είναι πραγματικό το πρόβλημα, ανέφερε, απλώς: «εγώ δεν είχα πρόβλημα», ως να ήταν θέμα προσωπικής εκτίμησής του, μη δεχόμενος τη θέση πως ο (αναρμόδιος, κατά τον ίδιο πάντα) Δήμος κατέστη ανίκανος να προστατεύσει τους δημότες του και την υγεία τους από την οχληρία.

Σύνοψη ευρημάτων

64. Συνοπτικά, μέσα από όσα συνομολογούνται και την αποδεκτή μαρτυρία, προκύπτει πως οι Εναγόμενοι 1 και 2, από κοινού, κατά συνήθεια, χρησιμοποιούν τον χώρο που υφίσταται ως η αυλή της κατοικίας τους, έχοντας τοποθετήσει πτηνά και σκύλους, που διαφοροποιούνται σε αριθμό ανά χρονικά διαστήματα, κατά τρόπο που δεν συνιστά κανονική χρήση αυλής κατοικίας σε μιαν οικιστική περιοχή, όπου υπάρχουν συνορεύουσες, σε πολύ κοντινή απόσταση, ιδιωτικές κατοικίες, με υπνοδωμάτια και βεράντες, περιλαμβανομένης της κατοικίας της Ενάγουσας. Οι σκύλοι που τοποθετήθηκαν στην αυλή των Εναγόμενων, επί του παρόντος οκτώ στον αριθμό, αναπόφευκτα, γαβγίζουν, αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να αποτραπεί, και το γάβγισμά τους, βασικά λόγω του αριθμού των σκύλων και της συνύπαρξής τους, είναι έντονο και, ως μαρτυρήθηκε αλλά και μετρήθηκε, επαναλαμβανόμενο κατά τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου και με διάρκεια αρκετών λεπτών (excessive barking), ώστε να προκαλεί πραγματική και ουσιαστική ενόχληση στην Ενάγουσα, ως θα προκαλούσε στον καθένα, ασχέτως ζωοφιλίας, που εισέρχεται στο πεδίο της αδικοπρακτικής οχληρίας. Ειδικότερα, οι Εναγόμενοι ασκούν καθ’ υπερβολή το δικαίωμά τους να κατέχουν ζώα στον χώρο της οικίας τους, με τρόπο που παρεμβαίνουν πραγματικά και ουσιαστικά στο δικαίωμα της Ενάγουσας να απολαμβάνει απρόσκοπτα τη χρήση και τις ανέσεις της οικίας της με την οικογένειά της. Δεν υπήρξε οποιαδήποτε λογική δικαιολογία για τη χρήση της αυλής των Εναγόμενων 1 και 2 με τον τρόπο αυτό, και η ζωοφιλία, από μόνη της, δεν συνιστά κατάλληλη και επαρκή δικαιολογία, για τη σώρευση τέτοιου αριθμού ζώων σε μιαν οικιστική αυλή. Υφίσταται οχληρία, συνεπεία της οποίας η Ενάγουσα έχει απωλέσει τη δυνατότητα χρήσης όλων των ανέσεων της οικίας (loss of amenity), περιλαμβανομένης της δυνατότητας χρήσης και απόλαυσης του μπαλκονιού του υπνοδωματίου που ανοίγει προς την αυλή των Εναγόμενων 1 και 2, των χώρων που βρίσκονται στην ίδια πλευρά, και της διασφάλισης του χωρίς διακοπή από γαβγίσματα ύπνου (ενόχληση ύπνου), κατά τρόπο που δυνατόν να καταστεί επιβλαβής για την ανθρώπινη υγεία. Η οχληρία, που έχει αποδειχθεί, δεν έχει μέχρι στιγμής αρθεί με ενέργειες των Εναγόμενων 1 ή και 2, οι οποίες θα πρέπει να εξαναγκαστούν, με την παρέμβαση του Δικαστηρίου. Ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί η οχληρία αυτή είναι με την παρέμβαση του Δικαστηρίου, εφόσον όλα τα δεδομένα που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου συγκλίνουν ως προς το ότι οι Εναγόμενοι 1 και 2 δεν προτίθενται να εφαρμόσουν οποιαδήποτε από τις υφιστάμενες και δυνατές λύσεις, παρερμηνεύοντας την ανάγκη της Ενάγουσας και του συζύγου της για τη συνήθη ηρεμία στον χώρο της οικίας τους, σε έλλειψη ζωοφιλίας, συγκριτικά με τη δική τους. Με δεδομένη την ύπαρξη τρόπων αποφυγής της οχληρίας, που αποδέχθηκε ο Εναγόμενος 1, χωρίς να παρεμποδίζεται το δικαίωμα των Εναγόμενων 1 και 2 να κατέχουν τα ζώα που επιθυμούν σε ιδιοκτησία τους γενικά, ή να χρησιμοποιούν την αυλή τους με τον τρόπο με τον οποίο κανονικά χρησιμοποιείται μια αυλή σπιτιού, θα εκδοθεί το αιτούμενο διάταγμα.

Ζημιά και αποζημιώσεις

65. Παρεμβάλλεται πως, κατ’ αναλογία με τις αρχές που ισχύουν για τις αποζημιώσεις στις περιπτώσεις σωματικών βλαβών, ισχύει η αρχή της αποκατάστασης[26]. Με βάση αυτήν, οι αποζημιώσεις που επιδικάζονται θα πρέπει να είναι εκείνο το ποσό το οποίο θα θέσει τον ενάγοντα στην θέση στην οποία θα βρισκόταν εάν δεν λάμβανε χώρα το ζημιογόνο συμβάν. Το ποσό που θα επιδικαστεί θα πρέπει να είναι δίκαιο και εύλογο, μέσα στο πλαίσιο του κοινωνικά αποδεκτού[27]. Έχει αναγνωριστεί προ ετών η τάση της νομολογίας για αύξηση των αποζημιώσεων σε σύγκριση με το ύψος των αποζημιώσεων που επιδικάζονταν στο παρελθόν[28], που αντανακλά την μεγαλύτερη ευαισθησία στον ανθρώπινο πόνο και την ταλαιπωρία· τάση που δεν φαίνεται να έχει διαφοροποιηθεί. Οι αποζημιώσεις παραμένουν το μέσο αποτίμησης του ανθρώπινου πόνου και της ταλαιπωρίας και αντιμετώπισης των δυσχερειών που επιφέρει το αστικό αδίκημα στην κάθε ξεχωριστή περίπτωση· όπως και το χρήμα παραμένει ένα φύσει ατελές μέσο για να επιφέρει την πλήρη αποκατάσταση. Λαμβάνεται υπόψη και η αγοραστική αξία του χρήματος μέσα στο σημερινό οικονομικό περιβάλλον[29]. Αλλά ως τέτοιο, ατελές μέσο, το χρήμα, δεν θα πρέπει να ωθεί σε μίαν ανέλεγκτη πορεία αύξησης των αποζημιώσεων[30]. Ενόψει του ότι ο υπολογισμός των αποζημιώσεων σε κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστός, η νομολογία, όπου υφίσταται, σε σχέση με τα ποσά που επιδικάστηκαν σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να αποτελεί χρήσιμο οδηγό, χωρίς βεβαίως να δεσμεύει.

66. Όσον αφορά την αξίωση της Ενάγουσας για αποζημιώσεις, δεν έχει αποδειχθεί συγκεκριμένη οικονομική ζημιά της Ενάγουσας. Οι ισχυρισμοί των ΜΕ1 και ΜΕ2 για έξοδα διαμονής σε ξενοδοχεία ή για αγορά υλικών περιορισμού του θορύβου, ήταν γενικοί και αόριστοι, δεν συνοδεύονται από οποιεσδήποτε σχετικές αποδείξεις, και, όπως θα πρέπει να είναι κατανοητό, δεν μπορούν να βασίσουν δικαστικά ευρήματα. Επίσης, λαμβάνεται υπόψη πως, μέρος της ταλαιπωρίας που έχει υποστεί η Ενάγουσα, οφείλεται και στο γεγονός πως δεν λήφθηκαν άμεσα τα δέοντα μέτρα, για την άρση της οχληρίας, αλλά υπήρξε επιμονή με επιστολές και ενέργειες, που έδειξαν ότι δεν είχαν αποτέλεσμα.  Η ζημιά της Ενάγουσας παραμένει η εγγενής σε αυτήν την οχληρία και την αναστάτωση που υφίσταται εξ αυτής, εφόσον δεν μαρτυρήθηκε οποιαδήποτε συγκεκριμένη ψυχιατρική ζημιά. Νοείται πως αυτή που ενάγει είναι η Ενάγουσα, προσωπικά, επομένως, δεν μπορεί να αξιώνει για την ενόχληση και ζημιά άλλων ατόμων. Η ζημιά της Ενάγουσας, με βάση τα δεδομένα της υπόθεσης, μπορεί να αποδώσει σχετικά περιορισμένες αποζημιώσεις, δια των οποίων να διακηρύττεται κατάλληλα το άδικο που έχει υποστεί η Ενάγουσα, συνεπεία της συμπεριφοράς των Εναγόμενων 1 και 2, καθώς και η κοινωνική απαξία που βρίσκει η συμπεριφορά των Εναγόμενων 1 και 2, που ήταν αδικοπρακτική, αλλά και ενδεικτική πρωτοφανούς και επίμονης αδιαφορίας για το πολύτιμο αγαθό της ψυχικής ηρεμίας του γείτονα, έναντι στις δικές τους ανάγκες ή επιθυμίες να κατέχουν μεγάλο αριθμό ζώων στην αυλή τους. Λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της αποζημίωσης, σε συνάρτηση με τα γεγονότα της υπόθεσης, που έχουν αναφερθεί, και με δεδομένο πως η Ενάγουσα προωθεί – εφόσον δεν διέκοψε – την αξίωσή της και για αποζημιώσεις, κρίνεται πως το ποσό των €3.000,00 είναι επαρκής και δίκαιη αποζημίωση. Στο ποσό αυτό, θα προστεθεί ο νόμιμος τόκος, από την ημερομηνία έγερσης της αγωγής, καθώς και τα έξοδα που έχει υποστεί η Ενάγουσα για την απόδειξη της υπόθεσής της.

67. Όσον αφορά την αξίωση της Ενάγουσας για τα έξοδα που έχει υποστεί για την απόδειξη της υπόθεσής της, έχει αποδειχθεί από την Ενάγουσα, μέσα από τη μαρτυρία που προσκομίστηκε, η δαπάνη ποσού €2.800,00, πλέον 19% Φ.Π.Α., που δίδει συνολικά €3.332,00, για την εξασφάλιση ακουστικής μελέτης. Ως προς τα δικηγορικά έξοδα, δεν προκύπτει λόγος απόκλισης από το αποτέλεσμα της αγωγής. Τα δικηγορικά έξοδα θα πρέπει να περιοριστούν στην κλίμακα που ανταποκρίνεται στην αξία των αποζημιώσεων που έχουν επιδικασθεί.

Κατάληξη

68. Για τους λόγους που εξηγήθηκαν, έχοντας διαπιστώσει τη διάπραξη του αστικού αδικήματος της οχληρίας από τους Εναγόμενους 1 και 2, από κοινού, για την οποία η πλευρά των Εναγόμενων 1 και 2 δεν παρείχε οποιαδήποτε λογική εξήγηση και δικαιολογία ικανή να λειτουργήσει ως υπεράσπιση, και την ανάγκη για δικαστική παρέμβαση, για την άρση της, και για επιδίκαση αποζημιώσεων και εξόδων:

Α. Εκδίδεται διάταγμα ως η παράγραφος Α του παρακλητικού της Έκθεσης Απαίτησης.

Β. Εκδίδεται απόφαση υπέρ της Ενάγουσας και εναντίον των Εναγόμενων 1 και 2, αλληλέγγυα και/ή κεχωρισμένα, για το ποσό των €3.000,00, πλέον νόμιμος τόκος ετησίως, από την 09.03.2021 μέχρι εξόφλησης.

Γ. Εκδίδεται απόφαση υπέρ της Ενάγουσας και εναντίον των Εναγόμενων 1 και 2, αλληλέγγυα και/ή κεχωρισμένα, για το ποσό των €3.332,00, πλέον νόμιμος τόκος ετησίως, από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης αυτής, μέχρι εξόφλησης.

Δ. Εκδίδεται απόφαση υπέρ της Ενάγουσας και εναντίον των Εναγόμενων 1 και 2, αλληλέγγυα και/ή κεχωρισμένα, για τα δικηγορικά έξοδα, όπως υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, στην κλίμακα €2.000,00 - €10.000,00.

69. Τέλος, θα πρέπει να ευχαριστήσω τις συνηγόρους των δύο πλευρών, για την υποδειγματική εργασία τους, καθ’ όλη τη διάρκεια της υπόθεσης, για να καταστεί εφικτή η αμεσότερη εκδίκαση.

(Υπ.) ………………………..

Χρ. Μίτλεττον, Ε.Δ.

Πιστό Αντίγραφο

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗΣ

---

[1] Παπά ν. Οικονομίδου (2012) 1 ΑΑΔ 928.

[2] Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας (δια Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας και Υπουργείου Εργασίας και Τμήμα Πολεοδομίας) v. Λ.Ι.Κ., Πολιτική Έφεση 142/2019, 21.09.2022, ECLI:CY:AD:2022:A353.

[3] Σαββιτζιήκκης - Καρπασίτης Γιάννης και Άλλη ν. Γεώργιου Α. Σιόκουρου (2002) 1 ΑΑΔ 472.

[4] Halsbury's Laws of England, Nuisance (Volume 78 (2018)), 1. Scope of Nuisance, (2) Nuisances between Neighbouring Properties, (ii) Injury to Health and Comfort, 124. General principles.

[5] Bamford v. Turnley (1862) 3 B & S 66, Ex Ch, Cavey v. Ledbitter (1863) 13 CBNS 470, St Helen's Smelting Co v. Tipping (1865) 11 HL Cas 642.

[6] Luscombe v. Steer (1867) 15 WR 1191, Andreae v Selfridge & Co Ltd [1938] Ch 1, 9.

[7] π.χ. Dunton v. Dover District Council (1977) 76 LGR 87.

[8] Ball v. Ray (1873) 8 Ch App 467, Broder v. Saillard (1876) 2 ChD 692, Rapier v. London Tramways Co [1893] 2 Ch 588, CA. 

[9] Leeman v Montagu [1936] 2 All ER 1677.

[10] Christie v. Davey [1893] 1 Ch 316, Hollywood Silver Fox Farm Ltd v, Emmett [1936] 2 KB 468, Mason v. Smith (1953) 162 Estates Gazette 5, CA.

[11] Βλ. και Καλότυχος ν. Cypsun Holidays Co.Ltd [2002] 1 AAΔ 1681 και Ανθούλλης & Αγαμέμνων Αντωνίου Λτδ ν. Nemesis Constructions Public Ltd, Πολιτική ΄Εφεση 157/2014, 06.12.2021.

[12]. Χριστοδούλου ν. Αριστοδήμου (1996) 1 ΑΑΔ 552, Ζερβού ν. Χαραλάμπους (1996) 1 ΑΑΔ 447, Καρεκλά ν. Κλεάνθους (1997) 1 ΑΑΔ 1119, Αθανασίου ν. Κουνούνη (1997) 1 ΑΑΔ 614, Παπακοκκίνου ν. Σμυρλή (2001) 1 ΑΑΔ 1653, Χριστοφή ν. Ζαχαριάδη (2002) 1 ΑΑΔ 401, Χρίστου ν. Khoreva (2002) 1 ΑΑΔ 207, Ιωάννου ν. Παλάζη (2004) 1 ΑΑΔ 576, Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας ν. Vlatislaw (2011) 1 ΑΑΔ 55, Τσιντίδης ν. Χαριδήμου (2012) 1 ΑΑΔ 2290.

[13]. Μακρίδης ν. Dharaghji (1990) 1 ΑΑΔ 1013, Πιττάλης ν. Ianira Entr. Ltd (1997) 1 ΑΑΔ 184, Κοινοτικό Συμβούλιο Ομόδους ν. Κονναρή (2011) 1 ΑΑΔ 2298, Μελικίδης ν. Παπαγεωργίου (2013) 1 ΑΑΔ 832, Α.Α.Ι ν. Χρυσοστόμου, Πολιτική Έφεση 298/2014, ημερομηνίας 14.12.2023.

[14]. Philippou v. Odysseos (1989) 1 CLR 1, Καούρης v. Δημητρίου (2008) 1 ΑΑΔ 967, Κοινοτικό Συμβούλιο Ομόδους ν. Κονναρή (2011) 1 ΑΑΔ 2298, Μελικίδης ν. Παπαγεωργίου (2013) 1 ΑΑΔ 832.

[15] Άρθρο 25 περί Αποδείξεως Νόμος Κεφ.9.

[16] Άρθρο 25 περί Αποδείξεως Νόμος Κεφ.9.

[17] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 21, γραμμή 8-11.

[18] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 15, γραμμή 9-10.

[19] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 15, γραμμή 18.

[20] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 18, γραμμή 9.

[21] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 18, γραμμή 13-14. 

[22] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 18, γραμμή 16.

[23] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 18, γραμμή 31.

[24] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 18, γραμμή 32.

[25] Πρακτικά 15.05.2024, σελ. 19, γραμμή 27-28.

[26] Papakokkinou and Others v. Kanther (1982) 1 CLR 65.

[27] Paraskevopoulos v. Georghiou (1970) 1 CLR 116.

[28] Paraskevaides (Overseas) Ltd v. Christofi (1992) 1 CLR 789.

[29] Christodoulides v. Kyprianou (1968) 1 CLR 130, Karavallis v. Economides (1970) 1 CLR 271.

[30] Μαυροπετρή v. Λουκά (1995) 1 ΑΑΔ 66.

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο