ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Ενώπιον: Μ. Μαρκουλλής, Προσ. Ε.Δ.
Αρ. Υπόθεσης: 7671/2022
ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Κατηγορούσα Αρχή
ν
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ
Κατηγορούμενος
Ημερομηνία: 29.04.2024
Εμφανίσεις:
Για την Κατηγορούσα Αρχή: κ. Στέλλα Πίπη
Για την Κατηγορούμενο: κ. Μαρίνος Καούλλας
Κατηγορούμενος παρών.
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
(ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΝΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ)
1. Εισαγωγή
Ο Κατηγορούμενος ήγειρε προδικαστική ένσταση για κατάχρηση της διαδικασίας από την Κατηγορούσα Αρχή για τον λόγο ότι ο Κατηγορούμενος αντιμετώπισε ακόμα 6 ξεχωριστές ποινικές υποθέσεις για αδικήματα που απορρέουν από το ίδιο περιστατικό και γεγονότα της παρούσας υπόθεσης.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο ημερ. 01.08.2022 της παρούσας υπόθεσης, ο Κατηγορούμενος κατηγορείται ότι στις 20.10.2020 και ώρα 10:30 στην οδό Μ. Μεταξάκη στην Λάρνακα οδηγούσε το μηχανοκίνητο όχημα με αρ. εγγραφής [ ] υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών (1η κατηγορία). Ο Κατηγορούμενος αρνήθηκε την διάπραξη του αδικήματος και η υπόθεση ορίστηκε για ακρόαση. Στις 16.02.2024 και πριν την έναρξη της ακρόασης υποβλήθηκε από την Υπεράσπιση αίτημα για εξέταση της ανωτέρω προδικαστικής ένστασης.
2. Η Μαρτυρία
Ελλείψει συμφωνηθέντος πραγματικού πλαισίου μεταξύ των δύο πλευρών, η Υπεράσπιση πρόσφερε μαρτυρία προς υποστήριξη της προδικαστικής ένστασης της (βλ. R v Clerkenwell Stipendiary Magistrate, ex parte Bell [1991] Crim LR 468). Συγκεκριμένα, παρουσίασε 2 μάρτυρες, ήτοι την Πρωτοκολλητή του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, Δ.Σ., (ΜΚ1) και τον Αστυφύλακα 3733 Κ.Π. (ΜΚ2). Η μαρτυρία τους δεν αμφισβητήθηκε και κατωτέρω παραθέτω τα κύρια σημεία της.
Η ΜΚ1 είναι Πρωτοκολλητής στο Ποινικό Τμήμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας και παρουσίασε αντίγραφα των κατηγορητηρίων 6 ποινικών υποθέσεων του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας με αριθμούς 457/2021, 467/2021, 477/2021, 517/2021, 548/2021 και 464/2021, τα οποία καταχωρήθηκαν την 01.02.2021 (βλ. Τεκμήριο Α). Η πορεία των ανωτέρω υποθέσεων ήταν η ακόλουθη:
(α) Στην υπόθεση 457/2021 ο Κατηγορούμενος αντιμετώπισε την κατηγορία της παράλειψης συμμόρφωσης με σήμα τροχαίας, ήτοι εισήλθε σε μονόδρομο. Το κατηγορητήριο επιδόθηκε στον Κατηγορούμενο στις 04.02.2021 και ακολούθως του επιβλήθηκε ποινή στην απουσία του στις 10.06.2021.
(β) Στην υπόθεση 467/2021 ο Κατηγορούμενος αντιμετώπισε την κατηγορία της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος με παράθυρα περιορισμένης ορατότητας. Το κατηγορητήριο επιδόθηκε στον Κατηγορούμενο στις 04.02.2021 και ακολούθως του επιβλήθηκε ποινή στην απουσία του στις 10.06.2021.
(γ) Στην υπόθεση 477/2021 ο Κατηγορούμενος αντιμετώπισε την κατηγορία της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος χωρίς πινακίδες εγγραφής. Το κατηγορητήριο επιδόθηκε στον Κατηγορούμενο στις 04.02.2021 και ακολούθως του επιβλήθηκε ποινή στην απουσία του στις 10.06.2021.
(δ) Στην υπόθεση 517/2021 ο Κατηγορούμενος αντιμετώπισε την κατηγορία της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος χωρίς πιστοποιητικό καταλληλότητας. Το κατηγορητήριο επιδόθηκε στον Κατηγορούμενο στις 11.02.2021 και ακολούθως ο Κατηγορούμενος εμφανίστηκε στο Δικαστήριο στις 24.06.2021 και παραδέχθηκε την διάπραξη του αδικήματος. Επειδή, όμως, ο Κατηγορούμενος δεν εμφανίστηκε μετέπειτα για σκοπούς επιβολής ποινής, επιβλήθηκε ποινή στην απουσία του στις 08.07.2021.
(ε) Στην υπόθεση 548/2021 ο Κατηγορούμενος αντιμετώπισε την κατηγορία της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος χωρίς άδεια κυκλοφορίας. Το κατηγορητήριο επιδόθηκε στον Κατηγορούμενο στις 11.02.2021 και ακολούθως ο Κατηγορούμενος εμφανίστηκε στο Δικαστήριο στις 24.06.2021 και αρνήθηκε την διάπραξη του αδικήματος, με αποτέλεσμα η υπόθεση να οριστεί για ακρόαση. Επειδή, όμως, ο Κατηγορούμενος δεν εμφανίστηκε μετέπειτα, επιβλήθηκε ποινή στην απουσία του στις 08.07.2021.
(στ) Στην υπόθεση 464/2021 ο Κατηγορούμενος αντιμετώπισε την κατηγορία της οδήγησης μηχανοκίνητου οχήματος χωρίς πιστοποιητικό ασφαλείας. Το κατηγορητήριο επιδόθηκε στον Κατηγορούμενο στις 04.02.2021 και ακολούθως εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του λόγω μη παρουσίας του στο Δικαστήριο. Ο Κατηγορούμενος εμφανίστηκε εν τέλει στις 19.11.2021 κατόπιν εκτέλεσης του εντάλματος σύλληψης και αφού διόρισε δικηγόρο του επιβλήθηκε ποινή στην παρουσία του στις 05.05.2022.
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες των κατηγορητηρίων του Τεκμηρίου Α, όλες οι ανωτέρω υποθέσεις αφορούσαν αδικήματα που διαπράχθηκαν από τον Κατηγορούμενο κατά τον ίδιο τόπο και χρόνο που αφορά το αδίκημα της παρούσας υπόθεσης.
Ο ΜΚ2 είναι ο αστυφύλακας, ο οποίος ανέκοψε το επίδικο μηχανοκίνητο όχημα που οδηγούσε ο Κατηγορούμενος κατά τον επίδικο τόπο και χρόνο (βλ. Τεκμήριο Β) και επιβεβαίωσε προς το Δικαστήριο ότι τα αδικήματα που αφορούν τα κατηγορητήρια στο Τεκμήριο Α και το αδίκημα που αφορά η παρούσα υπόθεση απορρέουν από το ίδιο περιστατικό και γεγονότα. Ανέφερε, επίσης, ότι εξέδωσε ξεχωριστά εξώδικα για κάθε αδίκημα και για τούτο ετοίμασε ξεχωριστό φάκελο για κάθε ένα από τα ανωτέρω αδικήματα.
Τέλος, κατατέθηκε εκ συμφώνου το κατηγορητήριο της ποινικής υπόθεσης 2235/2021 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας (Τεκμήριο Γ) και δηλώθηκε ως παραδεκτό γεγονός ότι η εν λόγω ποινική δίωξη αποσύρθηκε στις 16/09/2021 λόγω μη επίδοσης του κατηγορητηρίου. Σύμφωνα με το Τεκμήριο Γ, η ποινική υπόθεση 2235/2021 αφορούσε δύο κατηγορίες, η μεν πρώτη αφορούσε το ίδιο αδίκημα με την παρούσα υπόθεση και η δε δεύτερη το αδίκημα της χρήσης μηχανοκίνητου οχήματος για περίοδο άνω των 30 ημερών από την αλλαγή της ιδιοκτησίας αυτού και χωρίς να έχει εγγραφεί στο όνομα του Κατηγορούμενου.
3. Νομική Πτυχή
Ο έλεγχος των διαδικασιών ενώπιον του Δικαστηρίου αποτελεί συστατικό στοιχείο της αυτοτέλειας και αυτονομίας της Δικαστικής Εξουσίας και ως εκ τούτου το Δικαστήριο έχει σύμφυτη εξουσία αναστολής ή απόρριψης υπόθεσης για κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας όταν αυτή απολήγει σε καταπίεση ή δυσμενή επηρεασμό του αντιδίκου (βλ. Ηλιάδη ν Δημοκρατίας (Ποινική Έφεση 348/18) ημερ. 31.05.2019, ECLI:CY:AD:2019:B207, Χαραλαμπίδης ν Κωμοδρόμου (2002) 2 ΑΑΔ 522, Διευθυντής των Φυλακών ν Τζεννάρο Περρέλλα (1995) 1 ΑΑΔ 217 και Έλληνας ν Δημοκρατίας (1989) 2 ΑΑΔ 149). Σύμφωνα με την ανωτέρω πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η άσκηση της εν λόγω εξουσίας του Δικαστηρίου πρέπει να γίνεται κατ’ εξαίρεση και με φειδώ και μόνο σε περίπτωση όπου διαπιστώνεται ότι η συνέχιση της διαδικασίας θα προκαλέσει έκδηλη αδικία στον Κατηγορούμενο, ο οποίος έχει και το βάρος απόδειξης βάσει του ισοζυγίου των πιθανοτήτων.
Η καταχώριση και προώθηση ξεχωριστών ποινικών υποθέσεων για αδικήματα που προκύπτουν από την ίδια βάση γεγονότων συνιστά κατάχρηση της διαδικασίας, εκτός αν υπάρχουν ειδικές περιστάσεις (βλ. Ηλιάδη (ανωτέρω), Connelly v DPP [1964] AC 1254 και Δ.Σ.Δ. ν Αστυνομίας (Ποινική Έφεση 271/2022) ημερ. 20.12.2023 του νεοσύστατου Εφετείου). Επομένως, εφόσον η Υπεράσπιση αποδείξει ότι (α) οι προηγούμενες ποινικές υποθέσεις προκύπτουν από την ίδια βάση γεγονότων με την παρούσα υπόθεση και (β) η Κατηγορούσα Αρχή γνώριζε και είχε στην διάθεση της την μαρτυρία για το παρόν αδίκημα όταν διεκπεραιώθηκαν οι προηγούμενες υποθέσεις, προκύπτει ότι υπάρχει κατάχρηση της διαδικασίας, εκτός αν η Κατηγορούσα Αρχή αποδείξει την ύπαρξη «ειδικών περιστάσεων» που την οδήγησαν στην ανωτέρω προσέγγιση και χειρισμό (βλ. R v Phipps [2005] EWCA Crim 33, para.21-23).
4. Συμπεράσματα
Σύμφωνα με την αδιαφιλονίκητη και παραδεκτή μαρτυρία που προσφέρθηκε ενώπιον μου, την 01.02.2021 η Κατηγορούσα Αρχή καταχώρισε εναντίον του Κατηγορούμενου 6 ποινικές υποθέσεις προσάπτοντας του μία κατηγορία σε κάθε υπόθεση σε σχέση με την ανακοπή του από την Αστυνομία στις 20.10.2020 και ώρα 10:30 ενώ αυτός οδηγούσε το μηχανοκίνητο όχημα με αρ. εγγραφής [ ] στην οδό Μεταξάκη στην Λάρνακα. Τρεις υποθέσεις διεκπεραιώθηκαν στις 10.06.2021 στην απουσία του Κατηγορούμενου, άλλες δύο διεκπεραιώθηκαν στις 08.07.2021 επίσης στην απουσία του, ενώ η έκτη υπόθεση διεκπεραιώθηκε στις 05.05.2022 στην παρουσία του Κατηγορούμενου. Προτού διεκπεραιωθούν οι ανωτέρω υποθέσεις και συγκεκριμένα στις 22.03.2021, η Κατηγορούσα Αρχή καταχώρισε και έβδομη υπόθεση εναντίον του Κατηγορούμενου προσάπτοντας του δύο κατηγορίες, εκ των οποίων η 1η κατηγορία είναι ταυτόσημη με την κατηγορία που αντιμετωπίζει ο Κατηγορούμενος στην παρούσα υπόθεση (βλ. Τεκμήριο Γ). Τελικά, η εν λόγω ποινική υπόθεση αποσύρθηκε στις 16.09.2021 λόγω μη επίδοσης, με αποτέλεσμα την 01.08.2022 η Κατηγορούσα Αρχή να καταχωρίσει την παρούσα. Είναι, επίσης, αδιαφιλονίκητο και παραδεκτό ότι όλα τα ανωτέρω αδικήματα που αφορούν οι προηγούμενες ποινικές υποθέσεις, Τεκμήρια Α και Γ, προκύπτουν από το ίδιο συμβάν και βάση γεγονότων, ήτοι κατά την οδήγηση του επίδικου μηχανοκίνητου οχήματος από τον Κατηγορούμενο στις 20.10.2020 και ώρα 10:30 στην οδό Μεταξάκη στην Λάρνακα και την ανακοπή του από τον ΜΚ2 (βλ. Τεκμήριο Β).
Ενόψει των ανωτέρω, προκύπτει ότι η παρούσα υπόθεση έχει την ίδια ουσιαστικά βάση γεγονότων με τις 6 προηγούμενες ποινικές υποθέσεις που καταχώρισε η Κατηγορούσα Αρχή και στις οποίες επιβλήθηκε ποινή από το Δικαστήριο στον Κατηγορούμενο, αφού όλες περιστρέφονται γύρω από το γεγονός της οδήγησης του επίδικου μηχανοκίνητου οχήματος από τον Κατηγορούμενο κατά τον ίδιο επίδικο τόπο και χρόνο και όταν ανακόπηκε από τον ΜΚ2. Επιπρόσθετα, προκύπτει ότι η Κατηγορούσα Αρχή γνώριζε για την ύπαρξη μαρτυρίας σε σχέση με την διάπραξη του παρόντος αδικήματος, ήτοι της οδήγησης υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών, τουλάχιστον από τις 22.03.2021 όταν καταχώρισε την ποινική υπόθεση 2235/2021.
Άρα, λοιπόν, η Κατηγορούσα Αρχή θα μπορούσε να καταχωρίσει μία ποινική υπόθεση συμπεριλαμβάνοντας στο κατηγορητήριο όλες τις κατηγορίες που προσάπτει στον Κατηγορούμενο για το επίδικο συμβάν στις 20.10.2020. Θα μπορούσε, επίσης, να ζητήσει την τροποποίηση ενός εκ των κατηγορητηρίων και να προσθέσει την παρούσα κατηγορία, αλλά δεν το έπραξε. Δεν το έπραξε ούτε στην ποινική υπόθεση 464/2021, η οποία διεκπεραιώθηκε τελευταία στις 05.05.2022, όταν είχε επιβληθεί ποινή στην παρουσία του Κατηγορούμενου. Αντιθέτως, καταχώρισε την παρούσα υπόθεση την 01.08.2022 και μετά που είχαν διεκπεραιωθεί όλες οι προηγούμενες υποθέσεις που είχε καταχωρίσει.
Στην αγγλική απόφαση Phipps (ανωτέρω), η οποία υιοθετήθηκε στην απόφαση Δ.Σ.Δ. (ανωτέρω) του νεοσύστατου Εφετείου, η εκεί κατηγορούσα αρχή καταχώρισε ποινική υπόθεση εναντίον του εκεί κατηγορούμενου για το αδίκημα της επικίνδυνης οδήγησης μετά που είχε καταδικαστεί ο κατηγορούμενος για το αδίκημα της οδήγησης καθ’ υπέρβασιν του ορίου αναλογίας αλκοόλης στο αίμα του κατά τον ίδιο τόπο και χρόνο. Το Court of Appeal της Αγγλίας ανέτρεψε την πρωτόδικη κρίση και αποφάσισε ότι υπήρχε κατάχρηση της διαδικασίας λέγοντας τα εξής:
“[29] In all these circumstances it seems to us that both these prosecutions and the allegations in them arose out of the same or substantially the same facts, namely driving the appellant's car on the A3 at Malden. […]
[30] Mr Amer correctly conceded in argument that there was at the very least a substantial overlap between the facts of the two cases. Indeed – also in our view correctly – he conceded that a rational prosecutor would have considered at the outset what charges to bring arising out of the incident on the A3 that day. He submitted that it may be that in a busy prosecutor's office that consideration may have been overlooked. That may be so, but it appears to us that in a standard case of this kind there should be no difficulty for prosecutors considering at the outset what charges they wish to advance arising out of any particular incident.
[31] In all these circumstances we conclude that the second proceedings arose out of the same or substantially the same facts as the earlier proceedings in the sense which we have indicated. Mr Amer correctly concedes that, if that is so, there are no special circumstances in this case which would entitle the Crown to bring the second set of proceedings. It follows that, in our judgment, the judge should have stayed the second proceedings as an abuse of process and that this appeal against conviction must be allowed.”
Παρόμοια ισχύουν και στην παρούσα περίπτωση. Η Κατηγορούσα Αρχή ήταν σε θέση να επιλέξει ποιες κατηγορίες να προσάψει στον Κατηγορούμενο από το επίδικο συμβάν με την καταχώριση ενός κατηγορητηρίου και συμπερίληψη όλων των κατηγοριών. Εντούτοις, επέλεξε να καταχωρίσει 7 διαφορετικά κατηγορητήρια, με την δικαιολογία ότι εκδόθηκαν ξεχωριστά εξώδικα και ετοιμάστηκε ξεχωριστός φάκελος για κάθε αδίκημα από τον ΜΚ2. Η ανωτέρω εξήγηση, όμως, δεν συνιστά «ειδική περίσταση» που να της επιτρέπει να καταχωρεί ξεχωριστή ποινική υπόθεση για κάθε αδίκημα.
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω ότι η καταχώριση της παρούσας υπόθεσης μετά την διεκπεραίωση και επιβολή ποινής στον Κατηγορούμενο σε 6 προηγούμενες υποθέσεις, οι οποίες αφορούσαν αδικήματα που προέκυψαν από την ίδια βάση γεγονότων, στην απουσία ειδικών περιστάσεων, συνιστά κατάχρηση της διαδικασίας από την Κατηγορούσα Αρχή.
Όσον αφορά τις επιπτώσεις στον Κατηγορούμενο, η Κατηγορούσα Αρχή εισηγήθηκε ότι δεν υπάρχει δυσμενής επηρεασμός του, καθώς ο Κατηγορούμενος θα μπορούσε στις 6 προηγούμενες υποθέσεις να ζητήσει δυνάμει του άρθρου 81 του ΚΕΦ.155 να ληφθεί υπόψιν η παρούσα για σκοπούς επιβολής ποινής. Δεν θα συμφωνήσω με την εισήγηση αυτή για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι για να ληφθεί υπόψιν μια ποινική υπόθεση στα πλαίσια άλλης υπόθεσης για σκοπούς επιβολής ποινής, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι η παραδοχή του Κατηγορούμενου σε όλες τις κατηγορίες, η συναίνεση της Κατηγορούσας Αρχής και ο καθορισμός της σοβαρότερης υπόθεσης ως της υπόθεσης-οδηγού, στην οποία θα επιβληθεί η ποινή. Στην παρούσα περίπτωση, η σοβαρότερη κατηγορία είναι αυτή της παρούσας και ο Κατηγορούμενος δεν την παραδέχθηκε, ενώ οι προηγούμενες 6 ποινικές υποθέσεις διεκπεραιώθηκαν προτού καταχωρηθεί η παρούσα και λάβει γνώση της ύπαρξης της ο Κατηγορούμενος. Ο δεύτερος και ουσιαστικότερος λόγος είναι ότι ο δυσμενής επηρεασμός του Κατηγορούμενου δεν περιορίζεται μόνο στο ύψος της ποινής που ενδέχεται να επιβληθεί σε αυτόν σε περίπτωση καταδίκης του, αλλά στην γενικότερη αντιμετώπιση της ποινικής δίκης. Η αντιμετώπιση πολλαπλών υποθέσεων από τον Κατηγορούμενο που αφορούν το ίδιο συμβάν είναι αδίκως καταπιεστική (“unfairly oppressive”) και τον επηρεάζει δυσμενώς (βλ. Phipps (ανωτέρω) para.21). Όπως αναφέρθηκε και στην απόφαση Ηλιάδη (ανωτέρω) από το Ανώτατο Δικαστήριο:
«Σ’ ό,τι δε αφορά το δεύτερο σκέλος της εισήγησης, είναι νομίζουμε αρκετό να παρατηρήσουμε ότι η καταχρηστική άσκηση ποινικών διώξεων εναντίον οποιουδήποτε, αφ΄ εαυτής, δεν μπορεί παρά να επηρεάζει δυσμενώς τόσο τον ίδιο όσο και το οικογενειακό του περιβάλλον, για ευνόητους λόγους».
Ενόψει των ανωτέρω, κρίνω ότι η ανωτέρω κατάχρηση της διαδικασίας επηρεάζει δυσμενώς και καταπιέζει αδίκως τον Κατηγορούμενο.
5. Κατάληξη
Για όλους τους λόγους που επεξηγούνται ανωτέρω, κρίνω ότι η προδικαστική ένσταση της Υπεράσπισης ευσταθεί και διατάσσω την διακοπή της παρούσας ποινικής δίωξης λόγω κατάχρησης της διαδικασίας. Ως εκ τούτου, ο Κατηγορούμενος απαλλάσσεται από την κατηγορία που αντιμετωπίζει.
(Υπ.).....................................
Μ. Μαρκουλλής, Προσ. Ε.Δ.
Πιστόν Αντίγραφον
Πρωτοκολλητής