ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ
Ενώπιον: Γ. Χρ. Φούλια, Ε.Δ.
Αρ. Υπόθεσης: 1809/2024
Μεταξύ:
Αστυνομικού Διευθυντή Λάρνακας
Κατηγορούσα Αρχή
και
ΠΕΤΡΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Κατηγορούμενος
Ημερομηνία: 9.4.2024
Για την Κατηγορούσα Αρχή: κ. Γ. Σταύρου
Για τον Κατηγορούμενο: κ. Χρ. Κ. Φελλάς
Κατηγορούμενος: Παρών
ΠΟΙΝΗ
Στο κατηγορητήριο της παρούσας υπόθεσης περιλαμβάνονται 4 κατηγορίες. Η 1η κατηγορία αφορά το αδίκημα της διάρρηξης κατοικίας και κλοπής κατά παράβαση των άρθρων 255, 262, 291 και 292(α) του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154, οι κατηγορίες 2 και 3 το αδίκημα της διάρρηξης κτιρίου και κλοπής κατά παράβαση των άρθρων 255, 262, 291 και 294 του Ποινικού Κώδικα και η 4η το αδίκημα της κλοπής κατά παράβαση των άρθρων 255 και 262 του Ποινικού Κώδικα.
Στην παρούσα υπόθεση δόθηκε η συγκατάθεση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για τη συνοπτική εκδίκασή της δυνάμει του άρθρου 24(2) του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/1960.
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες αδικήματος της 1ης κατηγορίας ο κατηγορούμενος στις 8.5.2022 στην οδό [ ] στη Δρομολαξιά της Επαρχίας Λάρνακας διέρρηξε και εισήλθε στην κατοικία του Θεοφάνη Λουκά και έκλεψε διάφορα έγγραφα και παλαιά χαρτονομίσματα, άγνωστης αξίας περιουσία του ως άνω προσώπου.
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες αδικήματος της 2ης κατηγορίας ο κατηγορούμενος μεταξύ των ημερομηνιών 20.12.2022 – 21.12.2022 συμπεριλαμβανομένων σε άγνωστη ακριβή ημερομηνία στη Δρομολαξιά της Επαρχίας Λάρνακας διέρρηξε και εισήλθε εντός του Α’ Δημοτικού Σχολείου Δρομολαξιάς και έκλεψε διάφορα είδη τροφίμων, συνολικής αξίας €70,00 περιουσία της Καίτης Λοΐζου από τη Δρομολαξιά.
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες αδικήματος της 3ης κατηγορίας ο κατηγορούμενος μεταξύ των ημερομηνιών 13 – 14.6.2023 συμπεριλαμβανομένων σε άγνωστη ακριβή ημερομηνία στο Κίτι της Επαρχίας Λάρνακας διέρρηξε και εισήλθε εντός του Γυμνασίου Κιτίου και έκλεψε διάφορα είδη τροφίμων, συνολικής αξίας €50,00 και το χρηματικό ποσό των €80,00 περιουσία της Ανδρούλλας Καϊτάνη από τη Λάρνακα.
Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες αδικήματος της 4ης κατηγορίας ο κατηγορούμενος μεταξύ των ημερομηνιών 21 – 22.5.2023 συμπεριλαμβανομένων σε άγνωστη ακριβή ημερομηνία στην οδό [ ] στο Κίτι της Επαρχίας Λάρνακας έκλεψε το αυτοκίνητο με αρ. εγγραφής [ ] αξίας €10.000,00 περιουσία της εταιρείας Tufit Stone Cyprus Ltd.
Κατόπιν αιτήματος τoυ δικηγόρου του κατηγορούμενου και με τη συγκατάθεση του εκπροσώπου της κατηγορούσας αρχής λήφθηκε υπόψη για σκοπούς ποινής και η υπόθεση 11356/2023. Ο κατηγορούμενος στην ως άνω απόφαση παραδέχθηκε ότι στις 3.6.2023 στην οδό [ ] στη Δρομολαξιά έκλεψε από το αυτοκίνητο με αριθμούς εγγραφής [ ] το οποίο βρισκόταν εντός της αυλής της οικίας του Νίκου Χρίστου μία δέσμη κλειδιών και το χρηματικό ποσό των €10,00 σε κέρματα περιουσία του ως άνω προσώπου.
Τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης ως εκτέθηκαν από την εκπρόσωπο της κατηγορούσας αρχής και δεν αμφισβητήθηκαν από τον κατηγορούμενο έχουν ως ακολούθως: στις 8.5.2022 καταγγέλθηκε από τον Θεοφάνη Λουκά ότι μεταξύ των ωρών 13:00 με 15:00 έγινε διάρρηξη στην κατοικία του στη Δρομολαξιά όπου κλάπηκαν όλα όσα αναφέρονται στις λεπτομέρειες αδικήματος της 1ης κατηγορίας. Τη σκηνή επισκέφθηκαν άνδρες του Τ.Α.Ε. Λάρνακας όπου διαπίστωσαν ότι ο δράστης με τη χρήση αιχμηρού αντικειμένου αφαίρεσε φυλλαράκι από παράθυρο και ακολούθως εισήλθε στην κατοικία και εξήλθε από τον ίδιο χώρο. Ταυτίστηκε το γενετικό υλικό του κατηγορουμένου με λιβέρι που εντοπίστηκε στη σκηνή, συνελήφθηκε και έδωσε θεληματική κατάθεση. Από τα κλοπιμαία εντοπίστηκαν μόνο τα έγγραφα.
Στις 21.12.2022 καταγγέλθηκε από την παραπονούμενη ότι μεταξύ 20 και 21.12.2022 έγινε διάρρηξη στην καντίνα του δημοτικού σχολείου Δρομολαξιάς όπου κλάπηκαν διάφορα τρόφιμα αξίας 70 ευρώ. Διαπιστώθηκε ότι η είσοδος στο κτήριο επιτεύχθηκε μετά από το σπάσιμο του γυαλιού του συρόμενου παραθύρου και την κοπή του πλαστικού δικτύου το οποίο βρισκόταν μέσα από το παράθυρο. Από τη σκηνή παραλήφθηκε ένα κομμάτι ττέλι από το παράθυρο το οποίο ταυτίστηκε με το γενετικό υλικό του κατηγορουμένου. Ο κατηγορούμενος συνελήφθηκε και έδωσε θεληματική κατάθεση. Δεν εντοπίστηκαν τα κλοπιμαία.
Στις 14.6.2023 καταγγέλθηκε από την παραπονούμενη ότι μεταξύ των ημερομηνιών 13 και 14.6.2023 έγινε διάρρηξη στην καντίνα που ήταν διαχειρίστρια και κλάπηκε το χρηματικό ποσό των 80 ευρώ καθώς και διάφορα είδη τροφίμων αξίας 50 ευρώ. Ο κατηγορούμενος στα πλαίσια διερεύνησης άλλων υποθέσεων παραδέχθηκε και την παρούσα. Δεν εντοπίστηκαν τα κλοπιμαία.
Στις 22.5.2023 καταγγέλθηκε από την παραπονούμενη ότι μεταξύ των ημερομηνιών 21 και 22.5.2023 κλάπηκε το όχημά της μάρκας Land Rover αξίας 10.000 ευρώ το οποίο βρισκόταν σταθμευμένο έξω από την κατοικία της στο Κίτι. Στις 25.5.2023 και ώρα 16:00 το πιο πάνω όχημα το οποίο αναφέρεται στις λεπτομέρειες αδικήματος της 4ης κατηγορίας εντοπίστηκε από την ιδιοκτήτριά του εγκαταλελειμμένο σε ανοικτό χώρο στη βιομηχανική περιοχή Δρομολαξιάς. Εντοπίστηκε το γενετικό υλικό του κατηγορουμένου σε 2 γάντια και ένα φούτερ που βρίσκονταν εντός του οχήματος. Ο κατηγορούμενος συνελήφθηκε και έδωσε θεληματική κατάθεση όπου παραδέχθηκε.
Ως γεγονότα της υπόθεσης 11356/2023 αναφέρθηκαν τα εξής: στις 3.6.2023 καταγγέλθηκε από τον παραπονούμενο ότι ενώ κοιμόταν στην κατοικία του η ώρα 00:45 άκουσε θόρυβο που προερχόταν από την αυλή της κατοικίας και αντιλήφθηκε ένα πρόσωπο να βρίσκεται εντός οχήματος. Διαπίστωσε ότι από το όχημά του κλάπηκε μια δέσμη κλειδιών και το χρηματικό ποσό των 10 ευρώ. Ο κατηγορούμενος όταν συνελήφθηκε παραδέχθηκε.
Ο εκπρόσωπος της κατηγορούσας αρχής ανέφερε επίσης ότι κατηγορούμενος βαρύνεται με 2 προηγούμενες καταδίκες. Στην υπόθεση 5316/2021 του Ε.Δ. Λάρνακας καταδικάστηκε στις 17.9.2021 και για το αδίκημα της κλοπής του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 6 μηνών, για το αδίκημα της διάρρηξης κατοικίας εν καιρώ νυκτός του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 12 μηνών, για το αδίκημα της διάρρηξης κτιρίου και κλοπής του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 8 μηνών και σε ακόμη μία κατηγορία για το αδίκημα της διάρρηξης κτιρίου και κλοπής του επιβλήθηκε επίσης ποινή φυλάκισης 8 μηνών. Οι ποινές συνέτρεχαν μεταξύ τους και στην ως άνω υπόθεση λήφθηκαν υπόψη ακόμη 2 υποθέσεις που αφορούσαν τα αδικήματα της παράνομης κατοχής περιουσίας, κλοπής διά ευρέσεως και απόπειρας απόσπασης χρημάτων με ψευδείς παραστάσεις.
Στην υπόθεση 5114/2022 του Ε.Δ. Λάρνακας στις 14.7.2023 επιβλήθηκε στον κατηγορούμενο για το αδίκημα της κακόβουλης βλάβης ποινή φυλάκισης 5 μηνών, για το αδίκημα της διάρρηξης κτιρίου και κλοπής του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 1 έτους, για αδικήματα κλοπών του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 3 μηνών και για το αδίκημα της κακόβουλης ζημιάς του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 3 μηνών. Οι ποινές συνέτρεχαν μεταξύ τους. Στην ως άνω υπόθεση λήφθηκαν υπόψη ακόμη 2 υποθέσεις που αφορούσαν αδικήματα κλοπών και κατοχή ελεγχόμενου φαρμάκου τάξεως Β. Ο κατηγορούμενος σήμερα είναι κατάδικος στις Κεντρικές Φυλακές στα πλαίσια της ποινής που του επιβλήθηκε στην ως άνω υπόθεση.
Ο δικηγόρος του κατηγορούμενου στο γραπτό κείμενο που παρέδωσε στο Δικαστήριο προς μετριασμό κατέγραψε ότι ο κατηγορούμενος είναι ηλικίας 27 ετών και προέρχεται από μια πολύ φτωχή οικογένεια. Αμέσως μετά τη σύλληψή του παραδέχθηκε τη διάπραξη των επίδικων αδικημάτων και υπέδειξε στην αστυνομία τα υποστατικά στα οποία διέπραξε τα αδικήματα. Το αυτοκίνητο το οποίο αναφέρεται στην 4η κατηγορία ανευρέθηκε χωρίς να φέρει οποιαδήποτε ζημιά. Ανέφερε επίσης ότι η άμεση παραδοχή του κατηγορούμενου ενώπιον του Δικαστηρίου δεικνύει την ειλικρινή μεταμέλειά του και ότι τα αδικήματα διαπράχθηκαν χωρίς προσχεδιασμό όταν ο κατηγορούμενος τελούσε υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών και τα αντικείμενα που κλάπηκαν δεν του απέφεραν οποιοδήποτε ουσιαστικό όφελος. Κατέγραψε επίσης ότι ο κατηγορούμενος είναι κατάδικος στις Κεντρικές Φυλακές και αναμένεται να απολυθεί στις 14.5.2024. Εισηγήθηκε τέλος πως σε περίπτωση που το Δικαστήριο κρίνει ως κατάλληλη την επιβολή ποινής φυλάκισης συντρέχουν οι προϋποθέσεις του Ν.95/1972 για να ανασταλεί η άμεση εκτέλεσή της.
Άκουσα με προσοχή και έχω λάβει υπόψη μου όλα όσα οι δικηγόροι των διαδίκων ανέφεραν.
Το Δικαστήριο κατά τη διαδικασία επιλογής του είδους της ποινής που θα επιβάλει σε μια συγκεκριμένη υπόθεση λαμβάνει υπόψη του τη σοβαρότητα των επίδικων αδικημάτων ως αυτή προκύπτει από την προβλεπόμενη από τον νόμο ανώτατη ποινή, τις περιστάσεις διάπραξής τους καθώς επίσης και τις προσωπικές και οικογενειακές συνθήκες ενός κατηγορούμενου. Λαμβάνει επίσης υπόψη του πως σε αδικήματα για τα οποία παρατηρείται αυξητική τάση διάπραξής τους η επιβολή αποτρεπτικών ποινών καθίσταται αναγκαία.
Το αδικήματα της διάρρηξης κατοικίας ή κτιρίου και κλοπής (κατηγορίες 1 - 3) είναι πολύ σοβαρά. Αυτό προκύπτει από την προβλεπόμενη από τον νόμο ποινή αλλά και από τη σχετική νομολογία. Για τα αδικήματα αυτά προνοείται από τα άρθρα 292(α) και 294 αντίστοιχα του Ποινικού Κώδικα ανώτατη ποινή φυλάκισης 7 χρόνων ενώ για το αδίκημα της κλοπής (4η κατηγορία) το άρθρο 262 του Ποινικού Κώδικα προνοεί ποινή φυλάκισης 3 ετών.
Από τη σχετική νομολογία προκύπτει ειδικότερα πως οι κλοπές, οι διαρρήξεις και άλλα ομοειδή αδικήματα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της εγκληματικότητας, σημειώνεται έξαρση στη διάπραξή τους, γι’ αυτό και τα Δικαστήρια τα αντιμετωπίζουν με αυστηρότητα επειδή προκαλούν ρήγματα στην έννομη τάξη και διαβίωση και διαβρώνουν συνάμα το αίσθημα ασφάλειας του πολίτη (Αντάρτης ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 138, Παναγίδης ν. Δημοκρατίας (1997) 2 Α.Α.Δ. 104 και Αbed v. Δημοκρατίας (2007) 2 Α.Α.Δ. 128).
Στο έργο εξατομίκευσης της ποινής είναι καθήκον του Δικαστηρίου να λαμβάνει επίσης υπόψη του όλα τα ελαφρυντικά στοιχεία, περιλαμβανομένων των ατομικών συνθηκών του παραβάτη καθώς και εκείνα που πηγάζουν από τα γεγονότα μιας συγκεκριμένης υπόθεσης, για εξισορρόπηση της ποινής έτσι ώστε αυτή να μη συνιστά απλώς τιμωρία αλλά να αρμόζει στο πρόσωπο του συγκεκριμένου παραβάτη (Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 224).
Από την άλλη όμως η διαδικασία εξατομίκευσης της ποινής δεν πρέπει να συνεπάγεται εξουδετέρωση ούτε της σοβαρότητας του αδικήματος ούτε του στοιχείου της αποτροπής, όταν συντρέχουν λόγοι για την απόδοση αποτρεπτικού χαρακτήρα στην ποινή (Μιχάλης Παναγιώτου ν. Αστυνομίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 557). Η εξατομίκευση της ποινής επιτυγχάνεται μέσα και όχι έξω από το πλαίσιο των αρχών που διέπουν τον καθορισμό της ποινής (Γενικός Εισαγγελέας v. Ευαγόρου (2001) 2 Α.Α.Δ. 285).
Οι παλαιότερες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου που αφορούν στην επιβολή ποινών παρέχουν ένδειξη του μέτρου τιμωρίας συγκεκριμένων εγκλημάτων και των παραμέτρων του καθορισμού της ποινής πλην όμως δεν έχουν τον δεσμευτικό χαρακτήρα που ενέχει ο καθορισμός αρχών δικαίου επειδή η ποινή που επιβάλλεται σε κάθε υπόθεση είναι αλληλένδετη με τις ιδιαιτερότητες των γεγονότων που τη συνθέτουν και των συνθηκών του παραβάτη (Χαραλάμπους v. Δημοκρατίας (2000) 2 Α.Α.Δ. 1, Γεωργίου κ.ά. v. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση Αρ. 61/2020, ημερομηνίας 14.7.2022, ECLI:CY:AD:2022:B304 και ANDREI ν. Αστυνομίας, Ποινικές Εφέσεις Αρ. 164 και 165/2022, ημερομηνίας 23.1.2023).
Στα πλαίσια προσδιορισμού του είδους της κατάλληλης ποινής στην παρούσα υπόθεση λαμβάνω υπόψη μου τη σοβαρότητα των επίδικων αδικημάτων ως αυτή προκύπτει από την προβλεπόμενη για καθένα από αυτά μέγιστη ποινή. Λαμβάνω επίσης υπόψη μου ότι η έκνομη συμπεριφορά του κατηγορούμενου δεν αποτελούσε 1 μεμονωμένο περιστατικό αλλά αντιθέτως εκδηλώθηκε σε 5 διαφορετικές περιπτώσεις σε μια χρονική περίοδο διάρκειας 13 μηνών που εκτείνεται από τον Μάη του 2022 έως τον Ιούνιο του 2023. Λαμβάνω περαιτέρω υπόψη μου ότι ο κατηγορούμενος δεν αποκατέστησε την οικονομική απώλεια την οποία προκάλεσε στους ιδιοκτήτες της περιουσίας που ήταν θύματα της εγκληματικής του δράσης παρά το γεγονός ότι το ύψος της ζημιά κάθε φορά ήταν χαμηλό.
Από την άλλη λαμβάνω υπόψη μου ως μετριαστικό παράγοντα προς όφελος του κατηγορούμενου την άμεση παραδοχή του. Στην υπόθεση Χαρτούπαλλος ν. Δημοκρατίας (2002) 2 Α.Α.Δ. 28 λέχθηκε ότι «η παραδοχή ενοχής πρέπει να αμείβεται με σχετική έκπτωση στην ποινή».
Λαμβάνω επίσης υπόψη μου ως επιπλέον μετριαστικά στοιχεία τα μικρά χρηματικά ποσά που αναφέρονται στις κατηγορίες 1 έως 3 καθώς επίσης ότι το αυτοκίνητο που είναι το αντικείμενο της 4ης κατηγορίες εντοπίστηκε άθικτο και δεν αποστερήθηκε μόνιμα από την ιδιοκτήτριά του.
Σχετικά με τις προηγούμενες καταδίκες ενός κατηγορούμενου στην υπόθεση DYGDALOWICZ ν. Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση Αρ. 11/2021, ημερ. 4.11.2022 λέχθηκαν τα ακόλουθα: «Όμως η σημασία των προηγούμενων καταδικών έγκειται στο ότι η ύπαρξη τους τείνει να μειώσει σε κάποιο βαθμό, την επιείκεια που μπορεί να επιδειχθεί. Και τούτο, κυρίως, γιατί αποτελούν ένδειξη της στάσης του κατηγορούμενου στην τήρηση των νόμων (Γενικός Εισαγγελέας ν. Ματθαίου (1994) 2 Α.Α.Δ. 1 και Γενικός Εισαγγελέας ν. Αεροπόρου (1997) 2 Α.Α.Δ. 17). Στην Μιχαήλ ν. Δημοκρατίας (1998) 2 Α.Α.Δ. 306 τονίστηκε και πάλι ότι οι προηγούμενες καταδίκες δεν αποτελούν παράγοντα επιβαρυντικό της ποινής, αλλά επενεργούν ως παράγων περιορισμού της επιείκειας, της οποίας θα μπορούσε να τύχει ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος, αν δεν βαρυνόταν με τις προηγούμενες καταδίκες (βλ. επίσης Γεωργίου άλλως Καμμούγιαρος ν. Αστυνομίας (2003) 2 Α.Α.Δ. 565 και Vedat v. Αστυνομίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 787)».
Από το πιο πάνω απόσπασμα είναι προφανές ότι οι προηγούμενες καταδίκες με τις οποίες βαρύνεται ο κατηγορούμενος τείνουν να μειώσουν σε κάποιο βαθμό την επιείκεια που μπορεί να του επιδειχθεί.
Συνεκτιμώντας και σταθμίζοντας όλα όσα εκτίθενται πιο πάνω και ιδιαίτερα τα γεγονότα που περιβάλουν τη διάπραξη αλλά και τη φύση και τη σοβαρότητα των αδικημάτων και τη διάρκεια που είχε η έκνομη δράση του κατηγορούμενου χωρίς να παραγνωρίζω τους πιο πάνω μετριαστικούς παράγοντες, κρίνω ότι η μόνη αρμόζουσα υπό τις περιστάσεις ποινή είναι αυτή της φυλάκισης.
Πρέπει να λεχθεί ότι η παραδοχή του κατηγορούμενου λαμβάνεται υπόψη για σκοπούς μετριασμού της ποινής κρίνω εντούτοις πως δεν δύναται να υπερφαλαγγίσει την ανάγκη για αποτελεσματική εφαρμογή του Νόμου λόγω της σοβαρότητας των αδικημάτων όπως την έχω περιγράψει πιο πάνω και της αναγκαιότητας για επιβολή αποτρεπτικών ποινών στις κατάλληλες περιπτώσεις. Οι ως άνω μετριαστικοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν το ύψος όχι όμως και το είδος της ποινής. Το Δικαστήριο έχει καθήκον να πατάξει τέτοιες αξιόποινες συμπεριφορές προκειμένου να καταδείξει ότι η συνέχιση της διάπραξης παρόμοιων αδικημάτων δεν είναι ανεκτή.
Λαμβάνοντας υπόψη μου όλα τα πιο πάνω κρίνω ότι αρμόζουσες υπό τις περιστάσεις ποινές τις οποίες και επιβάλλω είναι οι ακόλουθες:
· Στην 1η κατηγορία ποινή φυλάκισης 10 μηνών
· Στη 2η κατηγορία ποινή φυλάκισης 10 μηνών
· Στην 3η κατηγορία ποινή φυλάκισης 10 μηνών
· Στην 4η κατηγορία ποινή φυλάκισης 4 μηνών
Έχοντας υπόψη μου ότι τα επίδικα αδικήματα διαπράχθηκαν σε διαφορετικές ημερομηνίες που απέχουν χρονικά μεταξύ τους και στρέφονταν εναντίον διαφορετικών προσώπων, ως τα πιο πάνω προκύπτουν από τις λεπτομέρειες αδικήματος των επίδικων κατηγοριών, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι υπό τις περιστάσεις θα μπορούσε να διαταχθεί όπως οι ως άνω ποινές που επιβλήθηκαν να είναι διαδοχικές. Λαμβάνοντας όμως υπόψη μου την αρχή της συνολικότητας της ποινής κρίνω ότι σε περίπτωση που επιβάλλονταν διαδοχικές ποινές φυλάκισης αυτό θα οδηγούσε σε δυσανάλογη ποινή ως προς τη συνολική ποινική ευθύνη του κατηγορούμενου για αυτό και διατάσσω οι ως άνω ποινές φυλάκισης να συντρέχουν μεταξύ τους.
Έχοντας επιβάλει στον κατηγορούμενο ποινή φυλάκισης κάτω των 3 ετών προχωρώ στη συνέχεια να εξετάσω το θέμα της αναστολής της ποινής φυλάκισης που του επιβλήθηκε.
Το θέμα της αναστολής ποινής φυλάκισης ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου και σχετικές είναι οι πρόνοιες του άρθρου 3(2) του Νόμου 95/72, όπως τροποποιήθηκε από τον Νόμο 186(Ι)/2003 καθώς επίσης και οι αρχές που έχει καθιερώσει η νομολογία επί του θέματος (Γενικός Εισαγγελέας ν. Λουκάς Φανιέρος (1996) 2 Α.Α.Δ. 303 και Γενικός Εισαγγελέας ν. Ρομίνας Τζιαουχάρη (2005) 2 Α.Α.Δ. 161). Επιβληθείσα ποινή φυλάκισης είναι δυνατό να ανασταλεί εφόσον αυτό δικαιολογείται από το σύνολο των περιστάσεων της υπόθεσης ή και από τα προσωπικά περιστατικά ενός κατηγορούμενου.
Σχετικά με το ζήτημα της αναστολής ποινής φυλάκισης στην υπόθεση Ιωσήφ ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 930 λέχθηκε ότι «κατά την εξέταση του ζητήματος, σημαντικό ερώτημα είναι κατά πόσο η ανασταλείσα ποινή θα αντικατοπτρίζει την αντικειμενική σοβαρότητα του αδικήματος και θα εξυπηρετήσει τους πολλαπλούς σκοπούς της τιμωρίας».
Στην πολύ πρόσφατη απόφαση στην υπόθεση Απέργη ν. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση Αρ. 64/2023, ημερ. 22.6.2023 έγινε αναφορά στην υπόθεση Νεοφύτου ν. Αστυνομίας, Ποινική Έφεση Αρ. 9/2021, ημερ. 29.7.2021 στην οποία εξηγήθηκε ότι ποινή φυλάκισης, ακόμα και εκεί όπου θα μπορούσε να θεωρηθεί και αυστηρή λόγω του ύψους της, μπορεί να απωλέσει το στοιχείο της αποτροπής εφόσον ανασταλεί, ακόμα και να καταστεί ανεπαρκής για την τιμωρία του καταδικασθέντα.
Έχοντας υπόψη μου τις πρόνοιες του άρθρου 3(2) του Νόμου 95/72, όπως τροποποιήθηκε από τον Νόμο 186(Ι)/2003 και τις αρχές που έχει καθιερώσει η νομολογία επί του θέματος (Γενικός Εισαγγελέας ν. Λουκάς Φανιέρος (1996) 2 Α.Α.Δ. 303 και Γενικός Εισαγγελέας ν. Ρομίνας Τζιαουχάρη (2005) 2 Α.Α.Δ. 161) και λαμβάνοντας περαιτέρω υπόψη μου το σύνολο των περιστάσεων της υπόθεσης και συγκεκριμένα το γεγονός ότι η έκνομη συμπεριφορά του κατηγορούμενου εκδηλώθηκε σε μια μεγάλης έκτασης χρονική περίοδο και περαιτέρω το γεγονός ότι ο κατηγορούμενος δεν έχει λευκό ποινικό μητρώο και μερικές από τις προηγούμενες καταδίκες του αφορούν αδικήματα παρόμοια ή και ομοειδή με τα επίδικα κρίνω ότι στην παρούσα υπόθεση δεν δικαιολογείται όπως η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ασκηθεί υπέρ της αναστολής της ποινής φυλάκισης που του επιβλήθηκε. Κρίνω περαιτέρω πως αναστολή της ποινής φυλάκισης δεν θα αντικατόπτριζε τη σοβαρότητα των επίδικων αδικημάτων ούτε θα εξυπηρετούσε την παράμετρο της αποτροπής.
Λόγω των κρίνω ότι δεν δικαιολογείται όπως η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ασκηθεί υπέρ της αναστολής της ποινής φυλάκισης που επιβλήθηκε στον κατηγορούμενο.
Ως αναφέρθηκε πιο πάνω ο κατηγορούμενος εκτίει σήμερα συντρέχουσες ποινές φυλάκισης με μέγιστη αυτή του 1 έτους που του επιβλήθηκαν από το Ε.Δ. Λάρνακας στις 14.7.2023 στην υπόθεση 5114/2022. Έχοντας τούτο υπόψη μου καθώς επίσης και τις πρόνοιες του άρθρου 117(2) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155 προχωρώ να εξετάσω τα θέματα που προκύπτουν λόγω του γεγονότος ότι στον κατηγορούμενο ο οποίος ως ανέφερα πιο πάνω εκτίει σήμερα ποινή φυλάκισης επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης και στην παρούσα υπόθεση.
Το άρθρο 117(2) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου Κεφ. 155 ορίζει ότι: «Ποινή φυλάκισης που επιβλήθηκε σε πρόσωπο που ήδη καταδικάστηκε σε φυλάκιση, αρχίζει να εκτίεται μετά τη λήξη της προηγούμενης ποινής, εκτός αν το Δικαστήριο διατάξει διαφορετικά».
Από το πιο πάνω άρθρο προκύπτει ότι ισχύει η γενική αρχή της διαδοχικότητας της ποινής. Ως αναφέρθηκε στην υπόθεση Χριστοφόρου ν. Αστυνομίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 443 απόκλιση από την ως άνω αρχή δικαιολογείται από την αρχή της συνολικότητας της ποινής (the totality principle).
Στην υπόθεση Χριστοφόρου ν. Αστυνομίας ανωτέρω λέχθηκαν σχετικά τα ακόλουθα:
«Η αρχή της συνολικότητας της ποινής ισχύει βεβαίως στην Κύπρο όπως ισχύει και στην Αγγλία. Επεκτείνεται πέραν της περίπτωσης διαδοχικών ποινών που επιβάλλονται από το ίδιο δικαστήριο την ίδια ώρα στην ίδια ή σε διαφορετικές υποθέσεις και καλύπτει περιπτώσεις όπως η προκειμένη στην οποία οι ποινές επιβάλλονται από διαφορετικό δικαστήριο σε διαφορετικό χρόνο και σε διαφορετικές υποθέσεις. Ακόμα, δεν περιορίζεται σε αδικήματα που είναι όμοια ή σχετίζονται μεταξύ τους ως μέρος μίας ενιαίας ενέργειας, ως προς τα οποία ο γενικός κανόνας είναι ότι δεν πρέπει να επιβάλλονται διαδοχικές ποινές (ίδε και Αχιλλέως ν. Αστυνομίας (1989) 1 Α.Α.Δ. 331). Επίκεντρο της είναι ο τιμωρούμενος και προοπτική της η αποφυγή υπέρμετρης ή δυσανάλογης ποινής ως προς τη συνολική ποινική ευθύνη του. Και υπόβαθρο της είναι οι ευρύτεροι παράμετροι που διέπουν την αναλογικότητα της τιμωρίας προς το έγκλημα και που έχουν έρεισμα στις θεμελιακές αρχές του δικαίου και αναγνώριση στο Σύνταγμα και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υπό το φως των οποίων και θα πρέπει να εφαρμόζεται το άρθρο 117(2) και να ασκείται η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ως προς το ύψος της επιβληθησομένης ποινής. Εφόσον πρόκειται για στέρηση της ελευθερίας του ατόμου για σκοπούς τιμωρίας, η ποινική ευθύνη του τιμωρούμενου πρέπει να αντικρίζεται διαχρονικά σαν σύνολο σε κάθε δεδομένη περίπτωση φυλάκισής του.
Ειδικά στην περίπτωση όπως η προκειμένη, στην οποία επιβάλλεται ποινή ενώ ο τιμωρούμενος εκτίει άλλη ποινή, αποτελούν καλό κανόνα τα λεχθέντα από το Richards, J., στην υπόθεση R v. Watts [2000] 1 Cr. App. R. (S.) 460, στην οποία μας ανέφερε ο κ. Πικής:
"If the offence had fallen to be dealt with at the same time would the same total sentence have resulted. If not, then the total produced by making the sentences consecutive may be disproportionate and excessive."
Ο κανόνας αυτός αντιστοιχεί προς το γενικό κανόνα που το δικαστήριο, όταν εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής συντρεχουσών ή διαδοχικών ποινών, εφαρμόζει ως απόρροια της αρχής της συνολικότητας της ποινής. Όπως το έθεσε ο Lawton, L.J., στην υπόθεση R. v. Barton, October 6, 1972 (αναφερόμενη στο Encyclopaedia of Current Sentencing Practice, section A5-3A) (στην οποία επίσης μας ανέφερε ο κ. Πικής) υποδεικνύοντας το καθήκον του δικαστηρίου:
"It must look at the totality of the criminal behaviour and ask itself what is the appropriate sentence for all the offences."
Και πάλι δε ο Lawton, L.J., στην υπόθεση R. v. Holderness, July 15, 1974 (αναφερόμενος στην ως άνω Encyclopaedia, section Α5-3Β):
"... the step which this Court on numerous occasions has said should be taken, namely of standing back and looking at the overall effect of the sentences which had been passed."».
Προχωρώ στη συνέχεια να εξετάσω κατά πόσο η παρούσα υπόθεση είναι κατάλληλη για να ισχύσει ο κανόνας του άρθρου 117(2) του Κεφ. 155 για επιβολή διαδοχικών ποινών ή κατά πόσο η αρχή της συνολικότητας της ποινής επιτρέπει όπως η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ασκηθεί κατ’ απόκλιση από τον ως άνω κανόνα.
Ανάμεσα στους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψιν κατά την άσκηση της σχετικής διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου είναι η ομοιότητα μεταξύ των αδικημάτων, η συνάφεια γεγονότων, εάν υπάρχει, και ο χρόνος διάπραξής τους (G.M. Pikis, Sentencing in Cyprus, 2nd Ed., σελ. 91-92, Αχιλλέως ν. Αστυνομίας (1989) 2 Α.Α.Δ. 331).
Εν προκειμένω τα αδικήματα της παρούσας ποινικής υπόθεσης και τα αδικήματα των υποθέσεων 5316/2021 και 5114/2022 αφορούν μεν στο ίδιο είδος αξιόποινης συμπεριφοράς εκ μέρους του κατηγορούμενου στρέφονται όμως εναντίον διαφορετικών προσώπων και διαπράχθηκαν σε διαφορετικό χρόνο. Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι στην παρούσα ναι μεν υπάρχει ομοειδής αξιόποινη συμπεριφορά με αυτή των ως άνω υποθέσεων όμως δεν υπάρχει συνάφεια γεγονότων. Σε αυτή την περίπτωση η επιβολή συντρεχουσών ποινών είναι δυνατό να μην αντανακλά τη συνολική εγκληματικότητα της συμπεριφοράς (Ευσταθίου ν. Δημοκρατίας (2014) 2 Α.Α.Δ. 541, R v. Jamienson & Jamienson [2008] EWCA Crim 2761, Sentencing Council, Offences Taken into Consideration and Totality, Definitive Guideline, 2012).
Οπόταν το επόμενο ερώτημα που ανακύπτει αφορά το κατά πόσο η συνολική ποινή που προκύπτει τελικά για τον κατηγορούμενο σε περίπτωση που η ποινή που του επιβλήθηκε στην παρούσα υπόθεση διαταχθεί να εκτιθεί διαδοχικά με την ποινή που του επιβλήθηκε στην υπόθεση 5114/2022 του Ε.Δ. Λάρνακας θα είναι δίκαιη και ανάλογη με τη συνολική ποινική ευθύνη του, «just and proportionate», κατά την ορολογία του Sentencing Council.
Επίκεντρο της αρχής της συνολικότητας της ποινής αποτελεί η αποφυγή υπέρμετρης ή δυσανάλογης ποινής ως προς τη συνολική ποινική ευθύνη του κατηγορούμενου (Αχιλλέως ν. Αστυνομίας, ανωτέρω, Χριστοφόρου ν. Αστυνομίας (2004) 2 Α.Α.Δ. 443, Παναγή ν. Αστυνομίας (Αρ. 1) (2012) 2 ΑΑΔ 512, Φράγκου ν. Αστυνομίας (2011) 2 ΑΑΔ 13).
Στην πιο πάνω υπόθεση Ευσταθίου λέχθηκε ότι «ένα ποινικό δικαστήριο θα πρέπει πρώτιστα να αναλογίζεται το ορθό ποινικό μέτρο σε κάθε κατηγορία και μετά να εξετάζει το ενδεχόμενο της επιβολής διαδοχικότητας των ποινών. Έχοντας πάντοτε υπόψη, όπως αναφέρθηκε και στη Μιχαήλ (ανωτέρω), με αναφορά στην Prime [1983] 5 Cr. App. R. (S) 127, ότι η αθροιστική ποινή δεν θα πρέπει να είναι υπερβολική. (Σχετικό είναι και το «Definitive Guideline» (ανωτέρω), ιδιαίτερα η σελ. 6.)».
Έχοντας υπόψη μου ότι σε περίπτωση που επιβληθεί διαδοχική ποινή στην παρούσα υπόθεση ο κατηγορούμενος θα υπόκειται στην ουσία σε συνολική ποινή φυλάκισης 22 μηνών (ήτοι 1 έτος στην υπόθεση 5114/2022 και 10 μήνες στην παρούσα) κρίνω πως αυτή θα είναι στο σύνολό της υπέρμετρη και δυσανάλογη προς τα αδικήματα που διέπραξε.
Λόγω των πιο πάνω κρίνω ότι η παρούσα είναι κατάλληλη περίπτωση όπου η αρχή της συνολικότητας της ποινής επιτρέπει στο Δικαστήριο να ασκήσει τη διακριτική του ευχέρεια κατ’ απόκλιση από τη γενική αρχή του άρθρου 117(2) του Κεφ. 155 και να διατάξει όπως η ποινή φυλάκισης που επιβλήθηκε στον κατηγορούμενο στην παρούσα υπόθεση συντρέχει με την ποινή που του επιβλήθηκε στην υπόθεση 5114/2022 του Ε.Δ. Λάρνακας.
Συνακόλουθα η έκτιση της ποινής φυλάκισης που επιβλήθηκε στον κατηγορούμενο στην παρούσα υπόθεση αρχίζει από σήμερα και να συντρέχει με την ποινή που του επιβλήθηκε στην υπόθεση 5114/2022 του Ε.Δ. Λάρνακας.
Στην παρούσα υπόθεση λήφθηκε υπόψη για σκοπούς επιβολής ποινής η υπόθεση 11356/2023 του Ε.Δ. Λάρνακας.
(Υπ.) ………………………..
Γιώργος Χρ. Φούλιας
Επαρχιακός Δικαστής
Πιστό Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής