ΜΟΝΙΜΟ ΚΑΚΟΥΡΓΙΟΔΙΚΕΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΣΥΝΘΕΣΗ: Ν. Α. Π. Γεωργιάδης, Π.Ε.Δ.
Μ. Κ. Λοΐζου, Α.Ε.Δ.
Ν. Οικονόμου, Ε.Δ.
Αρ. Υπόθεσης: 14371/23
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
v.
C.G.
Κατηγορούμενου
Ημερομηνία: 30/4/2024
Εμφανίσεις:
Για Κατηγορούσα Αρχή: κα Μ. Μασούρα.
Για Κατηγορούμενο: κ. Ν. Καλλής.
Κατηγορούμενος, παρών.
---------------------------------------
ΠΟΙΝΗ
[Η κυκλοφορία της ποινής υπόκειται σε περιορισμό. Η ποινή έχει ανωνυμοποιηθεί σύμφωνα με τις εγκυκλίους του Ανωτάτου Δικαστηρίου με αρ. 142 και 143]
1. Ο κατηγορούμενος παραδέχθηκε ενοχή σε τέσσερις κατηγορίες. Αφορούν αδικήματα κατά παράβαση του περί της Πρόληψης και της Καταπολέμησης της Σεξουαλικής Κακοποίησης, της Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης Παιδιών και της Παιδικής Πορνογραφίας Νόμου, Ν.91(Ι)/2014 (στο εξής ο «Ν.91(Ι)/2014»).
2. Συγκεκριμένα κατηγορείται ότι, μεταξύ της 22/10/2022 και της 16/10/2023 συμπεριλαμβανομένων, κατείχε στο κινητό του τηλέφωνο 82 αρχεία εικόνας και 77 αρχεία βίντεο με παιδικό πορνογραφικό υλικό όπου απεικονίζονται παιδιά άνω των 13 ετών, κατά παράβαση των άρθρων 2, 8 (1), 14 και 34 του Ν.91(Ι)/2014 (κατηγορία 1) και 40 αρχεία εικόνας και 55 αρχεία βίντεο με παιδικό πορνογραφικό υλικό όπου απεικονίζονται παιδιά κάτω των 13 ετών κατά παράβαση των άρθρων 2, 8 (1) (6), 14 και 34 του Ν.91(Ι)/2014 (κατηγορία 2).
3. Περαιτέρω, έχει παραδεχθεί ότι μεταξύ άγνωστης ημερομηνίας του έτους 2022 και της 16/10/2023, εν γνώση του, απέκτησε πρόσβαση σε υλικό παιδικής πορνογραφίας μέσω της τεχνολογίας της πληροφορικής και των επικοινωνιών, ότι δηλαδή αναζήτησε και είχε πρόσβαση σε αρχεία πορνογραφίας και βίντεο που απεικόνιζαν σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων άνω των 13 ετών κατά παράβαση των άρθρων 2, 8 (2), 14 και 34 του Ν.91(Ι)/2014 (κατηγορία 5) και ότι αναζήτησε και είχε πρόσβαση σε αρχεία φωτογραφίας και βίντεο που απεικόνιζαν σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων κάτω των 13 ετών κατά παράβαση των άρθρων 2, 8 (2) (6), 14 και 34 του Ν.91(Ι)/2014 (κατηγορία 7).
4. Μετά την παραδοχή του στις κατηγορίες αυτές, οι κατηγορίες 3, 4 και 6 ανεστάλησαν και απαλλάχθηκε σε σχέση με αυτές.
5. Τα γεγονότα της υπόθεσης εκτέθηκαν από την εκπρόσωπο της Κατηγορούσας Αρχής (Έγγραφα (Α) και (Α1)).
6. Λήφθηκε πληροφορία στον Κλάδο Διερεύνησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μέσω της Europol, ότι ο χρήστης της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης Facebook με δηλωμένα στοιχεία: όνομα [«μ.μ.»], ημερ. Γέννησης [1990], ηλεκτρονικό ταχυδρομείο [mariaXXXXXXXXXX@gmail.com], μέσω των ΙΡ Address [85.132.XXX.XXX] και [46.199.XX.XX] ασχολείτο με παιδική πορνογραφία. Μετά από διαδικτυακές εξετάσεις που έγιναν από την Αστυνομία, διαπιστώθηκε ότι το πιο πάνω αναφερόμενο IP Address [85.132.XXX.XXX] ανήκει στον διαδικτυακό παροχέα Cablenet Communication Systems PLC ενώ το IP Address [46.199.XX.XX] στην εταιρεία CYTA.
7. Ως εκ τούτου, εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, διάταγμα άρσης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων που αφορούν τα πιο πάνω IP Addresses.
8. Την 22/12/2022 ο Α/Αστ. 180 Ε. Ελευθερίου φ/δι ΚΔΗΕ έλαβε απαντητική επιστολή από την εταιρεία Cablenet ότι η εν λόγω διεύθυνση IP ανήκει στην Catalina Pasare η οποία διαμένει στην Λευκωσία ενώ την 1/12/2022 λήφθηκε απάντηση από την CYTA ότι δεν υπήρχαν δεδομένα για την εν λόγω διεύθυνση ΙΡ πριν τις 21/07/2022.
9. Την 13/10/2023 και περί ώρα 10:00 εκδόθηκε ένταλμα έρευνας της οικίας του πιο πάνω αναφερόμενου προσώπου. Την 15/10/2023 και μεταξύ των ωρών 10:25 – 11:05 η εν λόγω οικία διερευνήθηκε και λήφθηκαν καταθέσεις από τους ενοίκους, δηλαδή την [CP] και τον σύζυγο της [MP]. Από τις καταθέσεις τους διαπιστώθηκε ότι τα εν λόγω πρόσωπα φιλοξενούσαν τον κατηγορούμενο μεταξύ των ετών 2021 και 2023 επειδή δεν είχε σταθερή διεύθυνση διαμονής.
10. Βάσει των αναφορών των πιο πάνω προσώπων, στις 16/10/2023 και μεταξύ των ωρών 12:05 – 14:00 λήφθηκε κατάθεση από τον κατηγορούμενο αφού προηγουμένως του επιστήθηκε η προσοχή του στο νόμο γραπτώς. Μεταξύ άλλων, ο κατηγορούμενος ανέφερε ότι για να συνδεθεί στο Facebook χρησιμοποιεί το κινητό τηλέφωνο του μάρκας ΙΡΗΟΝΕ 12 με [ΙΜΕΙ 35261927522XXXX], το οποίο και υπέδειξε. Παραδέχθηκε ότι γνωρίζει την [CP] και ότι είχε διαμείνει στην οικία της και χρησιμοποίησε τη σύνδεση διαδικτύου τους. Περαιτέρω, ανέφερε ότι δεν γνωρίζει την ηλεκτρονική διεύθυνση [mariaXXXXXXXXXX@gmail.com] αλλά γνωρίζει μια [ΜΠ] η οποία είναι αδελφή της πρώην γυναίκας του. Περαιτέρω, ανέφερε ότι δεν γνωρίζει τον χρήστη [«μ.μ.»]. Τέλος, έδωσε τη συγκατάθεση του για να παραληφθεί το κινητό του τηλέφωνο μάρκας ΙΡΗΟΝΕ 12 με [ΙΜΕΙ 35261927522XXXX] για περαιτέρω εξετάσεις, το οποίο παραλήφθηκε ως τεκμήριο.
11. Την 18/10/2023 και περί ώρα 17:00 το κινητό τηλέφωνο παραδόθηκε στον Αστ. 1456 Σ. Απέητο για διεξαγωγή δικανικών εξετάσεων. Κατά την προκαταρκτική εξέταση του τεκμηρίου εντοπίστηκαν αρχεία βίντεο και εικόνας με παιδικό πορνογραφικό υλικό, ο λογαριασμός ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με στοιχεία [mariaXXXXXXXXXX@gmail.com] με τον οποίο ήταν συνδεδεμένο προφίλ Facebook με την ονομασία [«μ.μ.»].
12. Την 23/10/2023 εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας ένταλμα σύλληψης εναντίον του κατηγορούμενου, το οποίο εκτελέστηκε την ίδια ημέρα και περί ώρα 17:24 στον Αστυνομικό Σταθμό Πολεμιδιών, αφού πρώτα ο κατηγορούμενος ενημερώθηκε για την ύπαρξη του εντάλματος, τα δικαιώματα του και αφού του επιστήθηκε η προσοχή του στο νόμο αυτός απάντησε «ενηξερω». Στην κατοχή του εντοπίστηκε επίσης ένα κινητό τηλέφωνο μάρκας SAMSUNG A14 με [ΙΜΕΙ 357294309794ΧΧΧ], και αφού του επιστήθηκε εκ νέου η προσοχή του στο νόμο απάντησε «εν τζαι τούτο δικό μου». Το εν λόγω κινητό κατασχέθηκε ως τεκμήριο και παραδόθηκε στον Αστ. 1456 Σ. Απέητο για διεξαγωγή δικανικών εξετάσεων.
13. Την 24/10/2023 και περί ώρα 10:34 ο κατηγορούμενος συνελήφθη εκ νέου για αδικήματα που σχετίζονται με παιδική πορνογραφία για την περίοδο 22/05/2022 – 16/10/2023, δυνάμει δικαστικού εντάλματος σύλληψης και αφού του επιστήθηκε εκ νέου η προσοχή του στο νόμο απάντησε «εντάξει». Ακολούθως, οδηγήθηκε ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας όπου εκδόθηκε διάταγμα προσωποκράτησης διάρκειας 8 ημερών.
14. Την 25/10/2023 και μεταξύ των 16:15 – 16:33 λήφθηκε γραπτή κατάθεση από την [ΜΠ] όπου μεταξύ άλλων ανέφερε ότι δεν ξέρει σε ποιον ανήκει η διεύθυνση [mariaXXXXXXXXXX@gmail.com] και ότι οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις που χρησιμοποιεί είναι άλλες.
15. Στις 19/10/2023 ο Αστ. 1456 Σ. Απέητος προέβη στην διαδικασία δικανικής αντιγραφής των κινητών τηλεφώνων του κατηγορούμενου. Μετά την διαδικασία δικανικής αντιγραφής, στις 22/10/2023 και μεταξύ των ωρών 08:00 – 17:00 χρησιμοποιώντας ειδικό λογισμικό πρόγραμμα εξέτασε τα αποτελέσματα του κινητού τηλεφώνου μάρκας ΙΡΗΟΝΕ 12 με [ΙΜΕΙ 35261927522XXXX]. Από τις δικανικές εξετάσεις που διενεργήθηκαν στο εν λόγω κινητό τηλέφωνο, διαπιστώθηκαν τα εξής:
(1) Αναφορικά με την Κατηγορία 1:
|
Προσβάσιμα Αρχεία βίντεο με παιδικό πορνογραφικό υλικό με παιδιά άνω των 13 ετών | |
|
1 |
20 (συνολικής διάρκειας 00:25:13) |
|
2 |
22 (συνολικής διάρκειας 00:39:19) |
|
3 |
18 (συνολικής διάρκειας 00:29:37) |
|
4 |
12 (συνολικής διάρκειας 00:25:53) |
|
5 |
5 (συνολικής διάρκειας 00:03:36) |
|
Προσβάσιμα Αρχεία εικόνας με παιδικό πορνογραφικό υλικό με παιδιά άνω των 13 ετών | |
|
1 |
62 |
|
2 |
5 |
|
3 |
15 |
|
4 |
6 |
(2) Αναφορικά με την Κατηγορία 2:
|
Επίπεδο |
Προσβάσιμα Αρχεία βίντεο με παιδικό πορνογραφικό υλικό με παιδιά κάτω των 13 ετών (συνολικής διάρκειας 01:25:50) |
|
2 |
1 |
|
3 |
30 |
|
4 |
24 |
|
Επίπεδο |
Προσβάσιμα Αρχεία εικόνας με παιδικό πορνογραφικό υλικό με παιδιά κάτω των 13 ετών |
|
1 |
10 |
|
2 |
3 |
|
3 |
20 |
|
4 |
7 |
16. Η συνολική διάρκεια όλων των βίντεο είναι 03:29:30.
17. Ενώπιον του Δικαστηρίου παρατέθηκε εκτενέστερη περιγραφή των αρχείων (Έγγραφο Α1 και Τεκμήριο 1, ψηφιακός δίσκος) σε συμμόρφωση με τις αρχές της R v Oliver a.o. [2002] EWCA Crim 2766 (βλ. επίσης R v Thompson [2004] EWCA Crim 669 και R v Pinkerton [2017] EWCA Crim 38) και της ΓΕ v Tvardovskyi, Ποινική Έφεση 95/2017, 26/3/2018, η οποία έγινε αποδεκτή από την Υπεράσπιση. Δεν κρίνουμε σκόπιμο να παραθέσουμε εκτενέστερη περιγραφή των αρχείων πέραν της σύνοψης που αναφέραμε πιο πάνω ανά επίπεδο και κατηγορία.
18. Σημειώνουμε ότι τα επίπεδα πορνογραφίας, καθορίζονται ως ακολούθως με βάση την Oliver, ανωτέρω:
(1) πρώτο επίπεδο: όταν απεικονίζονται παιδιά σε ερωτικές παραστάσεις χωρίς σεξουαλική δραστηριότητα∙
(2) δεύτερο επίπεδο: όταν απεικονίζεται μη διεισδυτική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ παιδιών και αυτοϊκανοποίηση παιδιού∙
(3) τρίτο επίπεδο: όταν απεικονίζεται μη διεισδυτική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών∙
(4) τέταρτο επίπεδο: όταν απεικονίζεται διεισδυτική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ παιδιών και ενηλίκων∙ και
(5) πέμπτο επίπεδο: σαδισμός ή κτηνοβασία.
19. Τα πιο πάνω προσβάσιμα αρχεία εικόνας εντοπίστηκαν αποθηκευμένα σε διάφορες διαδρομές, με ημερομηνία δημιουργίας (created date) μεταξύ της 22/10/2022 και 16/10/2023.
20. Ακολούθως, από έλεγχο που διενεργήθηκε εντοπίστηκε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο [mariaXXXXXXXXXX@gmail.com] αποθηκευμένο στις ρυθμίσεις του περιηγητή διαδικτύου Chrome και χρησιμοποιείται ως όνομα χρήστη για είσοδο στην εφαρμογή Facebook.
21. Από περαιτέρω εξετάσεις που έγιναν στο ιστορικό αναζητήσεων, διαπιστώθηκε ότι μέσω του περιηγητή διαδικτύου του κινητού με την ονομασία Safari ο κατηγορούμενος είχε πρόσβαση σε 2 συνδέσμους που περιείχαν υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών (κατηγορίες 5 και 7).
22. Ο κατηγορούμενος είναι λευκού ποινικού μητρώου.
23. Ο συνήγορος Υπεράσπισης κατά την αγόρευση του για μετριασμό της ποινής υιοθέτησε την έκθεση του Γραφείου Ευημερίας και αναφέρθηκε στις προσωπικές περιστάσεις του κατηγορουμένου αλλά και στους ελαφρυντικούς παράγοντες που, κατά τη θέση του, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη σε σχέση με τη διάπραξη των αδικημάτων.
24. Ο κατηγορούμενος είναι ηλικίας 34 ετών. Κατάγεται από τη Ρουμανία. Είναι διαζευγμένος. Από το γάμο του είχε αποκτήσει ένα παιδί το οποίο σήμερα είναι ηλικίας 11½ ετών. Το παιδί διαμένει με τη μητέρα του στη Λεμεσό. Το παιδί τελεί σε άγνοια για τη σύλληψη του κατηγορούμενου πατέρα του. Ο κατηγορούμενος χώρισε με τη σύζυγό του το 2018 λόγω προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στη σχέση τους. Ο χωρισμός επηρέασε δυσμενώς τη ψυχολογία του κατηγορούμενου ο οποίος απομονώθηκε κοινωνικά. Ο κατηγορούμενος διατηρούσε επικοινωνία με τον γιο του μέχρι και τη σύλληψή του. Εναντίον του κατηγορουμένου υπήρχε διάταγμα καταβολής διατροφής το οποίο σταμάτησε να καταβάλλει. Οφείλει εντάλματα συνολικού ύψους €5.000 για διατροφή και ένα ένταλμα προστίμου ύψους €300. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρώην σύζυγός του έχει άλλα τρία παιδιά από προηγούμενη σχέση τα οποία είναι σήμερα ηλικίας 16, 22 και 23 ετών. Ήταν η θέση του συνηγόρου Υπεράσπισης, ότι ο κατηγορούμενος ανέλαβε τότε τη φροντίδα τους και ουδέποτε ενόχλησε αυτά καθ’ οιονδήποτε τρόπο.
25. Ο κατηγορούμενος είναι το δεύτερο από τα τρία παιδιά της οικογένειάς του. Οι γονείς του κατοικούν στη Ρουμανία. Ο πατέρας του, ηλικίας 65 ετών, εργάζεται σε εργοστάσιο, η μητέρα του, ηλικίας 63 ετών, δεν εργάζεται πλέον λόγω προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει. Στο παρελθόν εργαζόταν ως ράπτρια. Ο μεγαλύτερος του αδελφός ηλικίας 39 ετών διαμένει στη Γερμανία με την οικογένειά του. Η μικρότερή του αδελφή ηλικίας 29 ετών διαμένει στη Ρουμανία, επίσης με την οικογένειά της. Ο κατηγορούμενος είναι απόφοιτος του κλάδου μηχανικής αυτοκινήτων τεχνικής σχολής, ήρθε στην Κύπρο το 2008 όπου αρχικά εργάστηκε σε αρτοποιείο και ακολούθως μέχρι και την ημερομηνία της σύλληψής του ως μηχανοδηγός. Ο εργοδότης του τον εκτιμούσε ως υπάλληλο και σύμφωνα με τον συνήγορο Υπεράσπισης ήταν διατεθειμένος να τον εγγυηθεί για να μείνει ελεύθερος με όρους. Ο συνήγορος του κατηγορούμενου ανέφερε επίσης ότι ο κατηγορούμενος, προτού συλληφθεί για τα εν λόγω αδικήματα, αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα, δεν είχε σταθερό τόπο διαμονής και κάποτε διανυκτέρευε στο φορτηγό του. Ο κατηγορούμενος δεν αντιμετωπίζει οποιαδήποτε προβλήματα υγείας. Επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα του.
26. Για τα αδικήματα που έχει διαπράξει ο κατηγορούμενος προβλέπονται οι ακόλουθες ποινές:
«8.(1) Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 12, όποιος αποκτά ή έχει στην κατοχή του υλικό παιδικής πορνογραφίας είναι ένοχος κακουργήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη.
(2) Όποιος εν γνώσει του αποκτά πρόσβαση σε παιδική πορνογραφία μέσω της τεχνολογίας της πληροφορικής και των επικοινωνιών είναι ένοχος κακουργήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη.
…….
(6) Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των εδαφίων (1) έως (5), όποιος διαπράττει οποιοδήποτε από τα αδικήματα του παρόντος άρθρου όπου το παιδί το οποίο απεικονίζεται στο υλικό παιδικής πορνογραφίας είναι ηλικίας κάτω των δεκατριών (13) ετών υπόκειται σε ποινή φυλάκισης διά βίου.»
27. Προβλέπονται, επομένως, πολύ αυστηρές ποινές. Τα αδικήματα, των κατηγοριών 1 και 5 τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα 10 χρόνια. Για τα αδικήματα των κατηγοριών 2 και 7 προβλέπεται ποινή φυλάκισης μέχρι δια βίου.
28. Η σοβαρότητα ενός αδικήματος καθορίζεται από τον Νομοθέτη στη βάση του ανώτατου ορίου ποινής και όχι από τα Δικαστήρια, ο ρόλος των οποίων περιορίζεται στη στάθμιση της σοβαρότητας του αδικήματος ανάλογα με τα περιστατικά που το περιβάλλουν (βλ. Μαληκκίδης v Δημοκρατίας (2016) 2Β ΑΑΔ 1186, 1197 – 1198). Το ανώτατο όριο ποινής που προβλέπεται αποτελεί και τη βάση από την οποία το Δικαστήριο ξεκινά για επιμέτρηση της ποινής (βλ. Souilmi v Αστυνομίας (1992) 2 ΑΑΔ 248, 250), Διευθυντής Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας v Χρυσοστόμου κ.α. (2002) 2 ΑΑΔ 575, 580 και ΓΕ v Evans (2005) 2 ΑΑΔ 639, 643 – 644, με αναφορά στις Λεβέντης v Αστυνομίας (1999) 2 ΑΑΔ 632 και Βραχίμης v Αστυνομίας (2000) 2 ΑΑΔ 527).
29. Το Ανώτατο Δικαστήριο στην Κωνσταντίνου v Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση 71/2017, 27/9/2017 υιοθέτησε τις κατευθυντήριες γραμμές επιβολής ποινής της Αγγλικής Απόφασης Oliver, ανωτέρω. Ανάλογη προσέγγιση κατηγοριοποίησης έγινε και στη ΓΕ v Niland, Ποινική Έφεση 18/2017, 14/2/2018. Στη ΝΑ v Δημοκρατίας, Ποινική Έφεση 184/15, 13/2/2018 έγινε αναφορά και στις Αγγλικές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Επιβολή Ποινών σε Σεξουαλικής Φύσεως Αδικήματα (Sexual Offences Definitive Guideline), οι οποίες, όπως αναφέρθηκε στη Λευκαρίτης v Δημοκρατίας (2016) 2Β ΑΑΔ 1165, δεν είναι δεσμευτικές, είναι όμως υποβοηθητικές, κατά τρόπο ανάλογο με τη μη δεσμευτική καθοδήγηση που παρέχει η Αγγλική νομολογία σε θέματα επιβολής ποινής.
30. Στη Niland, ανωτέρω, αναφέρθηκαν τα ακόλουθα σε σχέση με το σκοπό του Ν. 91(Ι)/2014:
«Με το Νόμο, …… εισάγονται αυστηρότερες ποινές για τα αδικήματα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής πορνογραφίας. Αναγνωρίζεται ότι αυτής της μορφής τα εγκλήματα συνιστούν σοβαρές παραβιάσεις των θεμελιακών δικαιωμάτων των παιδιών, όσον αφορά την προστασία και τη φροντίδα, που είναι αναγκαίες για την ευημερία τους. Η Κυπριακή Δημοκρατία, κατ' ακολουθία του άρθρου 34 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την οποία έχει υπογράψει και κυρώσει, ανέλαβε την υποχρέωση προστασίας των παιδιών από κάθε μορφή σεξουαλικής εκμετάλλευσης και σεξουαλικής κακοποίησης. Συνεπώς, η εισαγωγή αυστηρότερων ποινών από το Νόμο προέκυψε ως επιτακτική, αφού τέτοιας φύσεως αδικήματα βρίσκονται σε έξαρση και επιφέρουν ολέθριες συνέπειες.»
……..
«… η διανομή τέτοιου υλικού ενθαρρύνει την περαιτέρω παραγωγή του, καθιστώντας τα παιδιά ευάλωτους στόχους και τους διανομείς άμεσα υπεύθυνους για το αναίσχυντο αυτό φαινόμενο.»
31. Το καθήκον του πρωτόδικου Δικαστηρίου κατά την επιβολή ποινής συνοψίστηκε ως εξής:
«Η αναχαίτιση των υπό αναφορά εγκληματικών συμπεριφορών, απότοκο των οποίων είναι η σύνθλιψη του ψυχικού κόσμου των παιδιών, ο εξευτελισμός της προσωπικότητας των οποίων συνεχίζει με την προβολή του εν λόγω πορνογραφικού υλικού, καθιστά αδήριτη ανάγκη την καταφυγή των Δικαστηρίων σε επιβολή αποτρεπτικών ποινών.»
(βλ. επίσης ΓΕ v Νικολάου, Ποινική Έφεση 185/2016, 20/3/2018, ECLI:CY:AD:2018:B118 και Δημοκρατία v Χατζηαθανασίου, Ποινική Έφεση 20/2021, 19/10/2021)
32. Στην Κωνσταντίνου, ανωτέρω, αναφέρθηκε ότι:
«Η εν γένει σοβαρότητα τέτοιας φύσεως αδικημάτων, η κοινωνική και ηθική απαξία που συνοδεύει τέτοια απαράδεκτη από κάθε άποψη συμπεριφορά και η συχνότητα, αλλά και η ευχέρεια με την οποία μπορούν να διαπράττονται τέτοια αδικήματα, είναι παράγοντες που αδιαμφισβήτητα λειτουργούν υπέρ της επιβολής αυστηρών και αποτρεπτικών ποινών στις κατάλληλες περιπτώσεις.»
33. Το Ανώτατο Δικαστήριο, στην Κωνσταντίνου, ανωτέρω, αναφέρθηκε στη συνέχεια στις κατευθυντήριες γραμμές της Oliver, ανωτέρω, όσον αφορά την προσέγγιση κατηγορίας (level) αδικήματος, για επιβολή ποινής μετά από ακρόαση σε πρόσωπο λευκού ποινικού μητρώου):
«…η κατοχή μεγάλου όγκου υλικού επιπέδου 1 δεν καθιστά αναγκαία την επιβολή ποινής φυλάκισης. Τέτοιο ζήτημα τίθεται σε περίπτωση που υπάρχει επίδειξη ή διανομή υλικού οποιουδήποτε επιπέδου σε άλλους ή όταν πρόκειται για κατοχή μεγάλης ποσότητας υλικού επιπέδου 2 ή μικρής έστω ποσότητας επιπέδου 3. Ποινές φυλάκισης μεταξύ έξι και δώδεκα μηνών θεωρούνται, γενικά, αρμόζουσες σε περιπτώσεις επίδειξης και διανομής μεγάλης ποσότητας υλικού επιπέδου 2 ή 3 ή κατοχής μικρής ποσότητας υλικού επιπέδου 4 ή 5. Πιο σοβαρές ποινές φυλάκισης, από 12 μήνες μέχρι 3 χρόνια είναι λ.χ. κατάλληλες σε περίπτωση κατοχής μεγάλης ποσότητας υλικού των επιπέδων 4 ή 5.»
34. Θα πρέπει να επισημανθεί όμως ότι οι πιο πάνω ποινές είναι ενδεικτικές και βοηθούν στη διαβάθμιση των αδικημάτων (βλ. Νικολάου, ανωτέρω). Αφορούν τη διάπραξη του αδικήματος με ανήλικους όταν η μέγιστη προβλεπόμενη ποινή είναι αυτή του άρθρου 8 (1) του Ν. 91(Ι)/2014, δηλαδή δεκαετής φυλάκιση και όχι της δια βίου σύμφωνα με το άρθρο 8 (6) και η οποία αφορά ανήλικα κάτω των 13 ετών (βλ. Niland, ανωτέρω).
35. Στη Νικολάου, ανωτέρω, επισημάνθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο τα ακόλουθα:
«Άλλωστε, όπως μπορέσαμε να διαγνώσουμε από τις υποθέσεις που τίθενται ενώπιον των κυπριακών δικαστηρίων, αυτή - ας μας επιτραπεί ο όρος - η διαδικτυακή διαστροφή στρεφόμενη άμεσα και καίρια εναντίον του παιδιού και της αθωότητας του, εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους και τα Δικαστήρια πρέπει να αντιμετωπίσουν το έγκλημα αυτής της μορφής με ποινές που πρέπει να έχουν έντονα τον αποτρεπτικό χαρακτήρα. Αυτή η ανάγκη δεν ήταν τόσο προεξάρχουσα όταν τέτοια αδικήματα ήταν σπάνια και σίγουρα όχι της σοβαρότητας με την οποία πλέον εμφανίζονται.»
36. Στην Κωνσταντίνου, ανωτέρω, έγινε επίσης αναφορά στους επιβαρυντικούς παράγοντες που καθορίζουν τη σοβαρότητα των περιστάσεων του αδικήματος. Αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες η επίδειξη ή η διανομή του υλικού σε παιδί, ο μεγάλος αριθμός φωτογραφιών, η οργάνωση του υλικού στον υπολογιστή με πολυσύνθετη, εξειδικευμένη (sophisticated) μεθοδολογία προς εμπορία ή ένα ψηλότερο επίπεδο προσωπικού ενδιαφέροντος, η δημόσια ανάρτηση του υλικού στο διαδίκτυο ή η διανομή του με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι πιο πιθανή η τυχαία ανεύρεση του από χρήστες οι οποίοι δεν αναζητούν πορνογραφικό υλικό. Επίσης επιβαρυντικοί παράγοντες είναι η εμπλοκή του κατηγορούμενου στην αρχική παραγωγή των εικόνων, ιδιαίτερα όταν το παιδί ανήκει στην οικογένεια του ή σε συγκεκριμένες ευάλωτες ομάδες ή σε περιπτώσεις όπου ο κατηγορούμενος καταχράται της θέσης εμπιστοσύνης που κατέχει. Από την άλλη, ελαφρυντικοί παράγοντες είναι, η παραδοχή και χωρίς ιδιαίτερη βαρύτητα, ο καλός χαρακτήρας. Στις ίδιες γραμμές κινούνται και οι νεώτερες Αγγλικές Κατευθυντήριες Οδηγίες, με μόνη ουσιώδη αλλαγή τη δημιουργία 3 αντί 5 επιπέδων κατάταξης του αδικήματος.
37. Εν προκειμένω επενεργούν επιβαρυντικά στις περιστάσεις διάπραξης των αδικημάτων τα ακόλουθα:
(1) Από τα αρχεία βίντεο (παιδιά άνω των 13 ετών) 18 είναι επιπέδου 3 (μη διεισδυτική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών), 12 είναι επιπέδου 4 (διείσδυση με ενήλικα) και 5 είναι επιπέδου 5 (σαδισμός ή κτηνοβασία). Από τις φωτογραφίες, 15 είναι επιπέδου 3 (μη διεισδυτική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών) και 6 είναι επιπέδου 4 (διείσδυση με ενήλικα).
(2) Τα αρχεία βίντεο, στο σύνολο, είναι αρκετά μεγάλης χρονικής διάρκειας γύρω στις 3½ ώρες. Τα αρχεία που αφορούν τα βίντεο με παιδιά κάτω των 13 ετών έχουν διάρκεια περί της 1½ ώρας. Τα αρχεία βίντεο με παιδιά άνω των 13 ετών αριθμούν 77 και με παιδιά κάτω των 13 αριθμούν 55. Σ’ αυτά πρέπει να προστεθούν και τα αρχεία εικόνας στο σύνολο 88 με παιδιά άνω των 13 ετών και 40 με παιδιά κάτω των 13 ετών. Τα βίντεο επιπέδου 5 άνω των 13 ετών είναι διάρκειας 3 λεπτών και 36 δευτερολέπτων.
(3) Από τα αρχεία βίντεο (παιδιά κάτω των 13 ετών), 30 είναι επιπέδου 3 (μη διεισδυτική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών) και 24 είναι επιπέδου 4 (διείσδυση με ενήλικα). Από τις φωτογραφίες, 20 είναι επιπέδου 3 (μη διεισδυτική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων και παιδιών) και 7 είναι επιπέδου 4 (διείσδυση με ενήλικα).
(4) Ο κατηγορούμενος διατήρησε τα αρχεία για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Είχαν ημερομηνία δημιουργίας από 22/10/2022 μέχρι 13/10/2023. Η αναζήτηση και η πρόσβαση από τον κατηγορούμενο γινόταν δηλαδή για χρονικό διάστημα πέραν των 11 μηνών. Δεν επρόκειτο επομένως για μεμονωμένο περιστατικό.
(5) Από τα γεγονότα της υπόθεσης προκύπτει ότι ο κατηγορούμενος χρησιμοποίησε τη διαδικτυακή διεύθυνση των προσώπων που τον φιλοξενούσαν. Καταχράστηκε έτσι τη φιλοξενία και την εμπιστοσύνη τους. Οι οικοδεσπότες του διερευνήθηκαν και έδωσαν καταθέσεις επομένως υπέστησαν και ταλαιπωρία λόγω της συμπεριφοράς του.
(6) Χρησιμοποίησε επίσης ταχυδρομική διεύθυνση (email address) που δεν παρέπεμπε στον ίδιο αλλά σε άλλο υπαρκτό πρόσωπο. Αυτό κατέστησε τον εντοπισμό του δύσκολο αφού αρχικώς διερευνήθηκαν άλλα πρόσωπα.
(7) Η αναζήτηση και πρόσβαση στο εν λόγω πορνογραφικό υλικό έγινε μέσω δύο διαδικτυακών συνδέσμων.
38. Τούτων λεχθέντων, απουσιάζουν η προβολή ή η διανομή του υλικού σε ενήλικες ή παιδιά, η εμπλοκή του στην αρχική παραγωγή των εικόνων. Ο κατηγορούμενος επίσης δεν φαίνεται να ανήκει σε οργανωμένο δίκτυο παραγωγής, προώθησης ή διανομής τέτοιου υλικού ούτε φαίνεται να έλαβε χρήματα σε σχέση με αυτό.
39. Θα πρέπει όμως να επισημανθεί ότι αυτό που καθιστά τα αδικήματα αυτής της φύσεως σοβαρά είναι γιατί κάθε φορά που κάποιος αναζητεί τέτοιας φύσεως υλικό συμβάλλει στην περαιτέρω εκμετάλλευση και καταστροφή παιδιών που δεν ευτύχισαν να απολαμβάνουν τα στοιχειώδη δικαιώματα και προστασία που θα έπρεπε να θεωρούνται δεδομένα. Οι σεξουαλικές πράξεις στις οποίες μετέχουν τα παιδιά είναι μόνο μέρος της κόλασης την οποία βιώνουν, είτε το έχουν αντιληφθεί είτε όχι. Ουδείς γνωρίζει ποια είναι αυτά τα παιδιά, που βρίσκονται, ποιοι τα κακοποιούν και τα εκμεταλλεύονται. Ούτε αν αυτή η εκμετάλλευση και κακοποίηση συνεχίζει, και τι τους επιφυλάσσει το μέλλον τους. Η αναγκαιότητα επιβολής αποτρεπτικής ποινής γι’ αυτά τα αδικήματα αποκτά ιδιαίτερη σημασία αφού η καταστρεπτική επίδραση στα θύματα είναι δεδομένη.
40. Η αναφορά του συνηγόρου Υπεράσπισης ότι ο κατηγορούμενος δεν ενόχλησε τα παιδιά της πρώην συζύγου του δεν μπορεί να αποτελεί ελαφρυντικό παράγοντα. Η προστασία οποιουδήποτε παιδιού είναι αυτονόητη.
41. Ως προς τις προσωπικές του περιστάσεις, λάβαμε υπόψη μας, το λευκό του ποινικό μητρώο, τις δύσκολες οικονομικές και οικογενειακές του συνθήκες και την απώλεια της εργασίας του. Η άμεση παραδοχή του δείχνει έμπρακτη μεταμέλεια. Το ίδιο και η συνεργασία του με την Αστυνομία. Η παραδοχή του εξοικονομεί πολύτιμο δικαστικό χρόνο. Μέσω του δικηγόρου του εξέφρασε τη μεταμέλεια και το αίσθημα ντροπής που τον διακατέχει. Η αναφορά αυτή έχει τη σημασία της ως αναγνώριση του επαίσχυντου των πράξεων του.
42. Θεωρούμε χρήσιμο να παραπέμψουμε, ενδεικτικά, σε κάποιες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου και στις ποινές που επιβλήθηκαν. Όπως αναφέρθηκε στη Selmani v Δημοκρατίας (2016) 2Β ΑΑΔ 854, 862, η «παραπομπή πρωτοδίκως σε δικαστικό προηγούμενο, ιδίως στις περιπτώσεις που επιβάλλεται ποινή στερητική της ελευθερίας και μάλιστα μακροχρόνια, θωρακίζει τη δικαστική κρίση με την απαραίτητη πειστικότητα και εξαλείφει την οποιαδήποτε υπόνοια για αυθαιρεσία ή τυχόν αίσθημα αδικίας του καταδικασθέντα.». Η μεγαλύτερη χρησιμότητα του δικαστικού προηγούμενου έγκειται στον εντοπισμό των περιστάσεων που θεωρήθηκαν ως ελαφρυντικές ή επιβαρυντικές (βλ. Μιχαήλ v Δημοκρατίας (2003) 2 AAΔ 123). Προηγούμενες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αναφορικά με τις επιβληθείσες ποινές είναι ενδεικτικές του μέτρου τιμωρίας συγκεκριμένων εγκλημάτων και των παραμέτρων του καθορισμού της ποινής. Δεν έχουν όμως το δεσμευτικό χαρακτήρα. Και τούτο, γιατί η ποινή που επιβάλλεται σε κάθε υπόθεση είναι αλληλένδετη με τις ιδιαιτερότητες των γεγονότων που την συνθέτουν και με τις ιδιαιτερότητες των συνθηκών του παραβάτη (βλ. Χαραλάμπους κ.ά. v Δημοκρατίας, Ποινικές Εφέσεις 127/2019 και 130/2019, 10/3/2021, με μνεία στη Χαραλάμπους v Δημοκρατίας (2000) 2 ΑΑΔ 1).
43. Στη Niland, ανωτέρω, το Ανώτατο Δικαστήριο επικύρωσε ποινή φυλάκισης 3½ ετών σε κατηγορία κατοχής 1970 αρχείων βίντεο τα οποία απεικόνιζαν παιδιά άνω των 13 ετών που συμμετείχαν σε πράξεις σεξουαλικού χαρακτήρα και ρεαλιστικές εικόνες γεννητικών οργάνων παιδιών, ενώ αύξησε ποινή φυλάκισης 4 ετών σε 7 σε κατηγορία κατοχής 28 αρχείων βίντεο τα οποία απεικόνιζαν παιδιά κάτω των 13 ετών που συμμετείχαν σε πράξεις σεξουαλικού χαρακτήρα και ρεαλιστικές εικόνες γεννητικών οργάνων παιδιών. Συγκεκριμένα, από τα 1998 βίντεο, τα 1970 (κατηγορία 1) αφορούσαν βίντεο με παιδιά πάνω από 13 ετών, (32 επιπέδου 1, 1664 επιπέδου 2, 75 επιπέδου 3, 194 επιπέδου 4 και 5 επιπέδου 5) ενώ τα 28 (κατηγορία 2) αφορούσαν αρχεία βίντεο με παιδιά κάτω των 13 ετών (4 επιπέδου 2, 6 επιπέδου 3, 17 επιπέδου 4 και 1 επιπέδου 5).
44. Στη Νικολάου, ανωτέρω, το Ανώτατο Δικαστήριο αύξησε ποινή φυλάκισης 2 ετών σε 3 έτη η οποία επιβλήθηκε κατόπιν παραδοχής σε κατηγορία κατοχής 561 αρχείων με υλικό παιδικής πορνογραφίας με παιδιά άνω των 13 ετών (21 επιπέδου 1, 21 επιπέδου 2, 15 επιπέδου 3, 37 επιπέδου 4 και 1 επιπέδου 5), ενώ η ποινή φυλάκισης 2½ ετών που είχε επιβληθεί για την κατοχή 157 αρχείων (13 βίντεο που ήταν βιασμοί) παιδικής πορνογραφίας με παιδιά κάτω των 13 ετών αυξήθηκε σε 5 χρόνια.
45. Στη Tvardovskyi, ανωτέρω, συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 2 ετών που επιβλήθηκαν κατόπιν παραδοχής, αυξήθηκαν σε 3 έτη σε κατηγορίες που αφορούσαν υλικό με παιδιά άνω των 13 ετών (κατηγορίες 1 – 5, 1864 αρχεία φωτογραφίας επιπέδου 1, 1687 αρχεία φωτογραφίας και ένα αρχείο βίντεο επιπέδου 2, 480 αρχεία φωτογραφίας και 1 αρχείο βίντεο επιπέδου 3, 300 αρχεία φωτογραφίας επιπέδου 4 και 17 αρχεία φωτογραφίας επιπέδου 5), ενώ ποινή 3 ετών αυξήθηκε σε 5 έτη σε κατηγορία κατοχής παιδικής πορνογραφίας (κατηγορία 6), ήτοι 1.183 αρχεία φωτογραφίας και ένα αρχείο βίντεο με παιδιά κάτω των 13 (επιπέδου 3 και 2).
46. Στη Χατζηαθανασίου, ανωτέρω, ο κατηγορούμενος, ως αποτέλεσμα δικής του παραδοχής, καταδικάστηκε σε πέντε κατηγορίες που αφορούσαν αδικήματα της πιο πάνω φύσης. Οι τέσσερις πρώτες κατηγορίες αφορούσαν αδικήματα κατά παράβαση των άρθρων 8(1), 8(6), 14(1), 34 του Ν.91(Ι)/2014, ενώ η κατηγορία 5 αφορούσε σε κατοχή πορνογραφικού υλικού κατά παράβαση των άρθρων 2, 11(1)(δ) και 17 του περί της Καταπολέμησης της Εμπορίας και της Εκμετάλλευσης Προσώπων και της Προστασίας των Θυμάτων Νόμου 87(Ι)/2007. Οι κατηγορίες 1 και 3 αφορούσαν πορνογραφικό υλικό με παιδιά κάτω των 13 ετών, ενώ οι κατηγορίες 2 και 4 κατοχή πορνογραφικού υλικού με παιδιά άνω των 13 ετών. Η κατηγορία 5 αφορούσε σε βίντεο με παιδικό πορνογραφικό υλικό σαδιστικού περιεχομένου με παιδί κάτω των 13 ετών. Το Κακουργιοδικείο επέβαλε στον κατηγορούμενο συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 3½ ετών στις κατηγορίες 1 και 3 και συντρέχουσες ποινές φυλάκισης 2 ετών στις κατηγορίες 2, 4 και 5. Ο Γενικός Εισαγγελέας εφεσίβαλε τις ποινές των κατηγοριών 1 και 3 ισχυριζόμενος ότι ήταν έκδηλα ανεπαρκείς. Η κατηγορία 1 αφορούσε 108 αρχεία εικόνας και 84 αρχεία βίντεο (συνολικής διάρκειας 55 λεπτών περίπου) στα οποία εμπλέκονταν παιδιά ηλικίας κάτω των 13 ετών, 34 από τα 108 αρχεία εικόνας ήταν επιπέδου 4 και από τα 84 αρχεία βίντεο 22 ήταν επιπέδου 4 και 3 επιπέδου 5. Η κατηγορία 3 αφορούσε 540 βίντεο (συνολικής διάρκειας 26 ωρών περίπου) με παιδιά ηλικίας κάτω των 13 ετών, 124 ήταν επιπέδου 4 και 62 επιπέδου 5. Το Ανώτατο Δικαστήριο αύξησε τις ποινές από 3 ½ σε 5 έτη στις εν λόγω κατηγορίες με το ακόλουθο σκεπτικό:
«Χωρίς αμφιβολία, η υπό εξέταση περίπτωση ήταν ιδιαιτέρως σοβαρή. Και τούτο έχοντας υπόψη τόσο τον όγκο του πορνογραφικού υλικού, όσο και το επίπεδο στο οποίο αυτό κατατάσσεται, καθώς και το ότι σημαντικό μέρος αυτού αφορά σε παιδιά κάτω των 13 ετών. Δεν είναι, επίσης, άνευ σημασίας, αλλά αντιθέτως ιδιαίτερα επιβαρυντικό στοιχείο και το γεγονός ότι η συνολική εγκληματική δραστηριότητα του Εφεσίβλητου διήρκησε για μεγάλο χρονικό διάστημα».
47. Δεχόμαστε ότι η περίπτωση του κατηγορουμένου δεν εντάσσεται στα ίδια πλαίσια με αυτά των κατηγορουμένων στις υποθέσεις Νικολάου και Niland, ανωτέρω, όπου υπήρχε μεγαλύτερο αρχείο, διανομή του (βλ. Niland, ανωτέρω) αλλά και εκμετάλλευση θέσης εμπιστοσύνης (βλ. Νικολάου, ανωτέρω).
48. Τούτων λεχθέντων, η συμπεριφορά του εμπίπτει στο πλαίσιο συμπεριφοράς που ο Νομοθέτης θέλει να καταστείλει, την κατοχή παιδικού πορνογραφικού υλικού, η οποία αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα. Όσο υπάρχουν άτομα που αναζητούν τέτοιο υλικό θα υπάρχουν και οι παραγωγοί του. Αυτά τα δεδομένα σε συνδυασμό με τη φύση του υλικού, μέχρι επιπέδου 5, αλλά και παιδιών κάτω των 13 ετών, καθιστά την επιβολή ποινών φυλάκισης αναπόφευκτη.
49. Συνυπολογίζοντας και σταθμίζοντας όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω και όλους τους σχετικούς παράγοντες για μετριασμό της ποινής, επιβάλλονται στον κατηγορούμενο οι ακόλουθες ποινές:
Στην κατηγορία 1 ποινή φυλάκισης 3 ετών.
Στην κατηγορία 2 ποινή φυλάκισης 5 ετών.
Στην κατηγορία 5 ποινή φυλάκισης 3 ετών∙ και
Στην κατηγορία 7 ποινή φυλάκισης 5 ετών.
50. Οι ποινές φυλάκισης να συντρέχουν.
51. Περαιτέρω ο κατηγορούμενος παραπέμπεται στην Αρχή Εποπτείας, που εγκαθιδρύθηκε δυνάμει του άρθρου 47 του Ν. 91(Ι)/2014, καθ’ όλη τη διάρκεια της κράτησης του στις Κεντρικές Φυλακές και για χρονικό διάστημα 3 ετών, μετά την αποφυλάκιση του.
52. Εναντίον του κατηγορουμένου εκδίδεται επίσης διάταγμα δυνάμει του άρθρου 14 του Ν. 91(Ι)/2014 με το οποίο απαγορεύεται στον κατηγορούμενο να εργοδοτηθεί σε χώρους όπου βρίσκονται ή συχνάζουν παιδιά ή και να παρέχει υπηρεσίες σε παιδιά.
53. Τα τεκμήρια να επιστραφούν στο νόμιμο δικαιούχο αφού προηγουμένως διαγραφεί μόνιμα από αυτά οποιοδήποτε παράνομο υλικό και το Τεκμήριο 1 να κατασχεθεί και καταστραφεί αφού παρέλθει η περίοδος καταχώρισης έφεσης.
54. Σύμφωνα με το άρθρο 117(1) του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 155, η ποινή φυλάκισης μειώνεται κατά το χρονικό διάστημα που ο κατηγορούμενος βρίσκεται σε προφυλάκιση, ήτοι από τις 31/10/2023.
(Υπ.) Ν. Α. Π. Γεωργιάδης, Π.Ε.Δ.
(Υπ.) Μ. Κ. Λοΐζου, Α.Ε.Δ.
(Υπ.) Ν. Οικονόμου, Ε.Δ.
Πιστό Αντίγραφο
Πρωτοκολλητής