ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΝΟΙΚΙΑΣΕΩΝ ΛΕΜΕΣΟΥ – ΠΑΦΟΥ
ΤΜΗΜΑ ΛΕΜΕΣΟΥ
ΕΝΩΠΙΟΝ: Γ. Παγιάση, Προέδρου
Λ. Μιχαηλίδη και Στ. Θεοφάνους, Παρέδρων
Αρ. Αίτησης: Κ4/2022
Μεταξύ:
Ελενίτσας Κουζούπη, από τη Λεμεσό
Αιτήτριας
και
C.S.K. Zachariou Consulting Services Ltd, από τη Λεμεσό
Καθ’ ων η Αίτηση
Ημερομηνία: 18/04/2024
Για την Αιτήτρια: κ. Δ. Τερψόπουλος
Για τους Καθ’ ων η Αίτηση: κα Α.Μ. Ιωάννου
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Δοθείσα από Έδρας)
Η υπό τον πιο πάνω αριθμό και τίτλο Εναρκτήρια Αίτηση ημερομηνίας 28/01/2022, αφορά τον καθορισμό του δίκαιου ενοικίου του καταστήματος, που περιγράφεται στην παράγραφο Α αυτής. Η τελευταία αύξηση στο ενοίκιο είχε γίνει το 2016.
Στην πορεία της υπόθεσης, η οποία διεξήχθη με βάση τη διαδικασία της ταχείας εκδίκασης, οι συνήγοροι των διαδίκων συμφώνησαν για το ύψος της αναπροσαρμογής ενοικίου, ήτοι να αυξηθεί από το υφιστάμενο πόσο των €500 μηνιαίως (συμπεριλαμβανομένης της έκτακτης αμυντικής εισφοράς και ΓΕΣΥ), στο ποσό των €693. Επίσης, αποσύρθηκε, δίχως έξοδα, η Ανταπαίτηση των Καθ’ ων.
Δεν μπόρεσαν όμως να συμφωνήσουν ως προς το ζήτημα της αναδρομικότητας του ενοικίου, ούτε για τα έξοδα της διαδικασίας. Αυτά είναι τα δύο μοναδικά εναπομείναντα ζητήματα για τα οποία θα πρέπει να αποφασίσει το Δικαστήριο. Ο πιο πάνω περιορισμός των επίδικων θεμάτων καθιστά αχρείαστη την ειδική αναφορά, είτε στις δικογραφημένες θέσεις, είτε στη μαρτυρία που έχει παρουσιαστεί από τους διαδίκους. Όποιες δε αναφορές ακολουθήσουν, θα είναι στοχευμένες και θα σχετίζονται μόνο με ό,τι κρίνεται σκόπιμο για την επίλυση των δύο προαναφερθέντων ζητημάτων.
Μόλις προηγουμένως, οι συνήγοροι έθεσαν, τόσο γραπτώς όσο και προφορικώς, ενώπιον του Δικαστηρίου τις διαφορετικές τους θέσεις, τις οποίες εξέτασα με προσοχή.
Ξεκινώντας από το θέμα της αναδρομικότητας δεν χρειάζεται να λεχθούν πολλά. Η απάντηση σε τούτο ζήτημα, δίδεται, με σαφήνεια, στο άρθρο 8(3) του περί Ενοικιοστασίου Νόμου του 1983, όπου αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως το Δικαστήριο «καθορίζει το δίκαιον ενοίκιον από της ημερομηνίας καταχωρήσεως της τοιαύτης αιτήσεως». Συνεπώς, ως προς το ζήτημα της αναδρομικότητας, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και η αύξηση του ενοικίου θα επέλθει από την 01/02/2022, ήτοι τον επόμενο μήνα από την καταχώριση της επίδικης Εναρκτήριας Αίτησης.
Παρέμεινε το ζήτημα των εξόδων της διαδικασίας. Οι σχετικές επί τούτου του θέματος αρχές είναι καλά εμπεδωμένες. Ο κανόνας είναι ότι τα έξοδα ακολουθούν το αποτέλεσμα, ήτοι ότι τα δικαιούται ο επιτυχών διάδικος. Βεβαίως, το Δικαστήριο Ελέγχου Ενοικιάσεων, με βάση τον Κανονισμό 13(β), του περί Ενοικιοστασίου Διαδικαστικού Κανονισμού του 1983 αλλά και τη σχετική νομολογία, έχει ευρεία διακριτική εξουσία ως προς τούτο το ζήτημα. Εντούτοις, η εξουσία αυτή πρέπει να ασκείται δικαστικώς. Δηλαδή, να υπάρχει προσδιοριστικός λόγος που να επιτρέπει στο Δικαστήριο να αποκλίνει από τον προαναφερόμενο βασικό κανόνα, ως υποδείχθηκε και στην υπόθεση Βασίλη ν. Ευθυμίου, Πολ. Έφεση 336/13 ημ. 5/7/2019, ECLI:CY:AD:2019:A279. Διότι, όπως για παράδειγμα λέχθηκε στις υποθέσεις Χάσικος ν. Χαραλαμπίδη (1990) 1 Α.Α.Δ, 389, Θρασυβούλου v. Arto estate Ltd (1983) 1 Α.Α.Δ 12 και Katsiantonis ν. Fragkeskou (1981) 1 CLR 566, η δικαίωση διαδίκου δεν μπορεί να συνεπάγεται δαπάνη, καθότι θεωρείται ασύννομο ένας διάδικος να επωμίζεται τα έξοδα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων του.
Συνεπώς, θα πρέπει να εξεταστεί εάν τα θέματα της παρούσας υπόθεσης παρέχουν ένα σωστό υπόβαθρο στο Δικαστήριο, για να αποκλίνει από τον πιο πάνω βασικό κανόνα.
Υπενθυμίζω, πως το ενοίκιο που καταβάλλεται είναι €500, ζητήθηκαν €1.205 και εν τέλει συμφωνήθηκε αύξηση στο ποσό των €693 μηνιαίως.
Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, το καθοριστικό εν προκειμένω στοιχείο, είναι εάν, υπήρξε, στον κατάλληλο χρόνο, δέουσα προσφορά από τον Ενοικιαστή για την αύξηση του ενοικίου. Δηλαδή, εάν πριν, ή έστω αμέσως μετά την καταχώριση της Αίτησης, υποβλήθηκε πρόταση προς την Ιδιοκτήτρια για καθορισμό του δίκαιου ενοικίου, σε ποσό ίσο ή μεγαλύτερο των €693 μηνιαίως, που εν τέλει συμφωνήθηκε. Ένα τέτοιο δεδομένο, θα αποτελούσε καλό λόγο[1] για το Δικαστήριο, για να ασκήσει τη διακριτική του εξουσία αντίθετα προς τον κανόνα που επιτάσσει όπως τα έξοδα να ακολουθούν το αποτέλεσμα.
Απάντηση σε τούτο το ζήτημα δίδει η ίδια η μαρτυρία που έχει παρουσιαστεί προς το Δικαστήριο. Σύμφωνα λοιπόν με τη θέση της πλευράς των Καθ’ ων η Αίτηση, η προσφορά που είχε υποβληθεί ήταν για €600 μηνιαίως, ήτοι για ποσό που δεν ανέρχεται στο ποσό που εν τέλει εκ συμφώνου καθορίστηκε. Μάλιστα, η άλλη πλευρά δεν αποδέχεται την ύπαρξη τούτης της προσφοράς, αμφισβητώντας το πως, το πότε και υπό ποιο πλαίσιο έγινε. Είναι γι’ αυτό, που στις υποθέσεις «ταχείας εκδίκασης» που διεκπεραιώνονται με έγγραφες μαρτυρίες, τα έγγραφα που παρουσιάζονται από τους διαδίκους έχουν ιδιαίτερη υπόσταση, καθότι μέσω αυτών παρέχεται ένα ασφαλές πλαίσιο, επί του οποίου το Δικαστήριο μπορεί να καταλήξει σε ορθά συμπεράσματα. Επί του προκειμένου, σχετικό είναι το «Τεκμήριο Ζ» στη γραπτή μαρτυρία των Καθ’ ων η Αίτηση, ήτοι η απαντητική επιστολή των Καθ’ ων στην αξίωση της Αιτήτριας για αύξηση του ενοικίου. Μέσω της εν λόγω επιστολής όχι μόνο δεν προσφέρθηκε οποιαδήποτε αύξηση, αλλά μάλιστα υπήρξε απειλή ότι θα ζητηθεί μείωση, εφόσον η Αιτήτρια προχωρούσε στην καταχώριση της παρούσας Αίτησης. Συνεπώς, το περιεχόμενο του «Τεκμήριου Ζ» δεν επιτρέπει στο Δικαστήριο να αποδεχθεί ότι είχε υποβληθεί προσφορά €600. Κατά συνέπεια, όπως και να ιδωθούν οι θέσεις των Καθ’ ων, δεν αποκαλύπτουν καλό λόγο που να δικαιολογούν την αποστέρηση των εξόδων της επιτυχούσας Αιτήτριας. Ούτε από τα υπόλοιπα επιχειρήματα των Καθ’ ων η Αίτηση προκύπτει οτιδήποτε σχετικό το οποίο να δικαιολογεί απόκλιση από τον βασικό κανόνα, ότι δηλαδή, ο επιτυχών διάδικος δικαιούται στα έξοδά του.
Κοντολογίς, η ουσία συνοψίζεται στο ότι η παρούσα Αίτηση έχει επιτύχει, ήτοι υπήρξε αύξηση του ενοικίου και η Αιτήτρια δικαιούται στα έξοδα της διαδικασίας.
Συνεπώς, εκδίδεται διάταγμα με το οποίο καθορίζεται το δίκαιο ενοίκιο του επίδικου υποστατικού, που περιγράφεται στην παράγραφο Α της Κυρίως Αίτησης, στο ποσό των €693 μηνιαίως, από 01/02/2022.
Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ της Αιτήτριας και εναντίον των Καθ’ ων η Αίτηση, ως υπολογιστούν από τη Γραμματέα του Δικαστηρίου και εγκριθούν από το Δικαστήριο, με βάση τον σχετικό Διαδικαστικό Κανονισμό.
Η δήλωση των μερών που έχει γίνει στις 07/03/2024, σε σχέση με την ύπαρξη βοηθητικών κτισμάτων στο πίσω μέρος του υποστατικού και ζητήθηκε όπως καταστεί Κανόνας Δικαστηρίου, καθίσταται Κανόνας Δικαστηρίου.
(Υπ.)____________________________
Γ. Χρ. Παγιάσης
Πρόεδρος
_________________ __________________
(Υπ.) Λ. Μιχαηλίδης (Υπ.) Στ. Θεοφάνους
Πάρεδρος Πάρεδρος
Πιστό Αντίγραφο
Γραμματέας
[1] Οι νέοι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας του 2023, Μέρος 35 – Πρόταση Διακανονισμού, κινούνται στην ίδια κατεύθυνση, ενσωματώνοντας τις καλά θεμελιωμένες επί του θέματος αγγλικές αρχές. Για περισσότερα, δείτε την Ετήσια Δικονομική Πρακτική (White Book Service) του 2020, Mέρος 1, σελ. 1206 κ.ε. Μέρος 36, «Offers to Settle».