(1990) 1 ΑΑΔ 416
[*416] 30 Μαΐου, 1990
[ΠΙΚΗΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΧΑΤΖΗΤΣΑΓΓΑΡΗΣ, Δ/στές]
ΤΑΚΗΣ ΜΑΚΡΙΔΗΣ,
Εφεσείων-Καθ' ου η αίτηση,
ν.
ΜΟΝΙΚΑΣ Α. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ (Αρ.1),
Εφεσίβλητης-Αιτήτριας.
(Αίτηση στην Πολιτική Έφεση 7901).
Πολιτική Δικονομία — Έφεση —Συνένωση εφέσεων — Οι Περί Πολιτικής Δικονομίας Θεσμοί, Θ.35, Καν. 28 — Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, ακόμα και μετά την έναρξη ακροάσεως της μίας εφέσεως — Η συνένωση δεν συνεπάγεται την εξομοίωση ή συγχώνευση των επιδίκων Θεμάτων στην καθεμιά από τις εφέσεις, τα οποία διατηρούν έτσι την αυτοτέλειά τους — Οι κυριότεροι παράγοντες, που διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου είναι η οικονομία χρόνου και δαπάνης, η αποφυγή επαναλήψεων και η ευχερέστερη κατανόηση των επιδίκων θεμάτων.
Η Μόνικα Μιχαηλίδου υπέβαλε χωριστές αιτήσεις εξώσεως από τρία συνεχόμενα καταστήματά της των θεσμίων ενοικιαστών των Τάκη Μακρίδη και Γιωργούλλας Κάνια για να καταστεί δυνατή η διεξαγωγή στα καταστήματα επιχειρήσεως του συζύγου της.
Οι αιτήσεις, μετά από συμφωνία των διαδίκων, συνεκδικάσθησαν εν μέρει, αλλά εξεδόθησαν χωριστές αποφάσεις. Διετάχθη η έξωση του Μακρίδη, αλλά απερρίφθη η αίτηση κατά την Κάνια, γιατί ο ζυγός της ταλαιπωρίας έκλινε κατά την γνώμη του πρωτόδικου Δικαστηρίου υπέρ της.
Η Μόνικα Μιχαηλίδου καταχώρησε έφεση κατά της απορριπτικής της αιτήσεώς της αποφάσεως. Ο Τάκης Μακρίδης καταχώρησε έφεση κατά της αποφάσεως εξώσεώς του.
Ο Κώστας Μακρίδης υπέβαλε αίτηση συνενώσεως των δύο εφέσεων. Με βάση τις αρχές, που προκύπτουν από το πιο πάνω περιληπτικό σημείωμα, το Ανώτατο Δικαστήριο άσκησε την διακριτική του ευχέρεια υπέρ της συνενώσεως των δύο εφέσεων.
Η αίτηση εγκρίνεται. Έξοδα εφέσεων, αλλ' όχι, εν πάση περιπτώσει, εναντίον της ιδιοκτήτριας. [*417]
Αναφερόμενες αποφάσεις:
Hiddingh v. Denyssen [1987] 12 App. Cas. 107·
Fruit and Vegetables Industry etc. v. Halio Ltd. and Another (1975) 11 J.S.C 1611.
Αίτηση.
Αίτηση για συνεκδίκαση των εφέσεων 7901 και 7924.
Α. Κουμουνδούρος, για εφεσίβλητη-αιτήτρια.
Ρ. Μιχαηλίδης, για τον εφεσείοντα-καθ' ου η αίτηση.
Κ. Χ"Κωστής, για την εφεσίβλητη στην έφεση 7924.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής κ. Γ. Μ. Πικής.
ΠΙΚΗΣ, Δ.: Η Μόνικα Μιχαηλίδου είναι ιδιοκτήτρια τριών συνεχόμενων καταστημάτων στη Λεμεσό, στη Λεωφ. Αρχ. Μακαρίου Γ. Δύο από αυτά κατείχοντο από τον Τάκη Μακρίδη και το τρίτο από τη Γιωργούλλα Κάνια. Με ξεχωριστές αιτήσεις αξίωσε ανάκτηση της κατοχής και των τριών καταστημάτων για να καταστεί δυνατή η στέγαση επιχείρησης του συζύγου της, που θα εγκαθίδρυε στα πλαίσια της επαγγελματικής του αποκατάστασης. Με οδηγίες του Δικαστηρίου Ελέγχου Ενοικιάσεων μετά από κοινό αίτημα των μερών διατάχθηκε η μερική συνεκδίκαση των δυο υποθέσεων με το εξής αιτολογικό:-
"Με την συναίνεση των δικηγόρων δίδονται οδηγίες όπως η υπόθεση των Αιτητών ακουσθεί από κοινού και για τις δύο υποθέσεις με δικαίωμα των συνηγόρων Υπεράσπισης να κάνουν ξεχωριστές αντεξετάσεις των μαρτύρων. Η ακρόαση των μαρτύρων Υπεράπισης και οι αποφάσεις θα είναι χωριστές." [*418]
Κύριο έρεισμα για τις οδηγίες που δόθηκαν αποτέλεσε, όπως προκύπτει, η συναίνεση των διαδίκων και όχι απαραιτήτως οι Περί Ενοικιοστασίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 1983 και συγκεκριμένα οι διατάξεις του κ. 11(α) που ενσωματώνουν με τις αναγκαίες προσαρμογές, όπου δε γίνεται ειδική πρόνοια περί του αντιθέτου, τους θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας (περιλαμβανομένης και της Διάταξης 14 που διέπει τη συνεκδίκαση αγωγών). Η ορθότητα της διαδικασίας που υιοθετήθηκε δε θα μας απασχολήσει γιατί το θέμα δεν εγείρεται ενώπιόν μας, τουλάχιστο στο στάδιο αυτό.
Με ξεχωριστές αποφάσεις που συνοδεύονται από ουσιαστικά ταυτόσημο σκεπτικό διατάχθηκε η έξωση του Τάκη Μακρίδη και παράλληλα απορρίφθηκε το αίτημα για έξωση της Γιωργούλλας Κάνια. Παρά την ανάγκη για τα υποστατικά στην περίπτωσή της κρίθηκε ότι η ταλαιπωρία η οποία θα προκαλείτο σ' αυτή από την έξωση, αντιστάθμιζε την αντίστοιχη ταλαιπωρία που θα προέκυπτε στην ιδιοκτήτρια από τη μη έκδοση διατάγματος. Τόσο ο ενοικιαστής Τάκης Μακρίδης, όσο και η ιδιοκτήτρια, Μόνικα Μιχαηλίδου, εφεσίβαλαν τις αντίστοιχες αποφάσεις.
Μετά την έναρξη της ακρόασης της έφεσης του Τάκη Μακρίδη υπεβλήθη από το δικηγόρο της ιδιοκτήτριας (εφεσείουσας στην έφεση 7924) αίτηση για συνεκδίκαση των δύο εφέσεων. Το αίτημα εδράζεται στις διατάξεις της Δ.35 κ.28 οι οποίες έχουν την προέλευσή τους, όπως συνάγεται από τη σημείωση στο περιθώριο, από την πρακτική που υιοθέτησε η Δικαστική Επιτροπή του Αγγλικού Ανακτοβουλίου στην υπόθεση Hiddingh v. Denyssen [1887] 12 App. Cas. 107. Δεν υπάρχει ανάλογη πρόνοια στους αγγλικούς θεσμούς προφανώς διότι το θέμα το οποίο πραγματεύεται η Δ.35 κ.28 αποτελεί πτυχή των συμφυών εξουσιών του δικαστηρίου. Το κριτήριο για την ταυτόχρονη εκδίκαση δυο ή περισσότερων εφέσεων είναι η ευκολία η οποία μπορεί να προκύψει στην απονομή της δικαιοσύνης, θέμα που ανάγεται κατ' εξοχή στη διακριτική ευχέρεια του εκδικάζοντος εφετείου. Στην υπόθεση Fruit and [*419] Vegetables Industry Etc. v. Halco Ltd & Another (1975) 11 J.S.C. 1611 επισημαίνεται ότι αίτηση για την συνεκδίκαση εφέσεων μπορεί να υποβληθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας· συνεπώς δεν προκύπτει κώλυμα στην έγκριση της αίτησης από το γεγονός ότι η ακρόαση μιας από τις δύο εφέσεις έχει ήδη αρχίσει. Η περίσωση εξόδων είναι ένας από τους παράγοντες που εξειδικεύεται στην υπόθεση Hiddingh (ανωτέρω) ότι συμβάλλει στους σκοπούς που αποβλέπει να εξυπηρετήσει η συνένωση.
Άλλος παράγοντας που άπτεται του ίδιου θέματος, όχι ήσσονος σημασίας, είναι η σφαιρική κατανόηση των επιδίκων θεμάτων. Η συνένωση για τους σκοπούς της Δ.35 κ..28 δε συνεπάγεται ούτε τη συγχώνευση, ούτε την εξομοίωση των επιδίκων θεμάτων που εγείρονται σε κάθε μια από τις εφέσεις που θα συνεκδικαστούν. Τα επίδικα θέματα της κάθε έφεσης διατηρούν την αυτοτέλειά τους. Η περίσωση χρόνου και δαπάνης, η αποφυγή επαναλήψεων καθώς και η ευχερέστερη κατανόηση των επίδικων θεμάτων με τον αποκλεισμό κάθε δυσχέρειας που θα μπορούσε να προκύψει από το διαχωρισμό τους, αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες που διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου να διατάξει τη συνεκδίκαση εφέσεων.
Δε συμμεριζόμαστε την άποψη του κ. Μιχαηλίδη ότι το επίδικο θέμα της έφεσης της Γιωργούλλας Κάνια διαχωρίζεται ολοσχερώς είτε από την κοινή μαρτυρία ή από τα επίδικα θέματα της άλλης έφεσης. Η ανάγκη της ιδιοκτήτριας για την ανάκτηση κατοχής και των τριών καταστημάτων αποτελεί κοινό σημείο και όπως διαπιστώνεται συνεκτιμήθηκε στα πλαίσια της συγκριτικής έρευνας του δικαστηρίου για τον καθορισμό της ταλαιπωρίας που θα προέκυπτε από την έκδοση διατάγματος και στην αίτηση της Γιωργούλλας Κάνια.
Η αίτηση για συνεκδίκαση εγκρίνεται. Η σειρά των αγορεύσεων θα καθοριστεί πριν την έναρξη της επόμενης συνεδρίας του δικαστηρίου κατά την οποία θα ακουστούν οι εφέσεις, αφού πρώτα ακουστούν οι εισηγήσεις των δι[*420]κηγόρων των τριών πλευρών. Τα έξοδα της αίτησης θα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα των εφέσεων υπό την αίρεση ότι αυτά δε θα βαρύνουν, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, την ιδιοκτήτρια.
Η ακρόαση των εφέσεων θα συνεχιστεί στις 7/9/1990 η ώρα 9.30 π.μ.
Αίτηση εγκρίνεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο