(1991) 1 ΑΑΔ 51
[*51] 28 Ιανουαρίου 1991
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ/στές]
IACOVOU BROS (CONSTRUCTIONS) LTD,
Εφεσείοντες,
v.
ΛΑΜΠΡΟΥ ΑΔΑΜΟΥ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑ,
Εφεσίβλητου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 6944).
Διαιτησία —Αίτηση για παραμερισμό της απόφασης τον διαιτητή λόγω κακής διαχείρισης (misconduct), διότι έκανε την εργασία τον στην απουσία των ενδιαφερομένων και χωρίς να τους δώσει ευκαιρία να ακουσθούν —Αναγκαίο να διαπιστωθεί κατά πόσο ο διορισμός τον διαιτητή έγινε με βάση τον περί Διαιτησίας Νόμο, Κεφ. 4, ή το άρθρο 35 τον περί Δικαστηρίων Νόμου, Ν. 14/60.
Η Εφεσείουσα εταιρεία ζήτησε τον παραμερισμό λόγω κακής διαχείρισης, (misconduct) της απόφασης του διαιτητή, που είχε διορισθεί με την συγκατάθεση των διαδίκων για να ετοιμάσει δεσμευτική έκθεση για την εκτελεσθείσα εργασία σε μια πολυκατοικία. Ο διαιτητής ήταν επιμετρητής ποσοτήτων (Chartered Quantity Surveyor). Η ισχυριζόμενη κακή διαχείριση ήταν ότι ο διαιτητής έκαμε την εργασία του (επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσας εργασίας στην πολυκατοικία) στην απουσία των διαδίκων, και χωρίς να τους δώσει την ευκαιρία να ακουσθούν, γεγονότα που δεν αμφισβητούνταν. Ο διαιτητής ζήτησε και πήρε από τους διαδίκους όλα τα αναγκαία κατά τη γνώμη του στοιχεία.
Αποφασίσθηκε ότι
(α) Το ερώτημα που έπρεπε να απαντηθεί ήταν κατά πόσο ο διορισμός του διαιτητή είχε γίνει με βάση τον περί Διαιτησίας Νόμο, Κεφ. 4, οπότε θα έπρεπε να ακούσει μαρτυρία και να καταλήξει σε απόφαση, ή με βάση το άρθρο 35 του περί Δικαστηρίων Νόμου, Ν. 14/60.
(β) Από τα περιστατικά της υπόθεσης ήταν φανερό ότι ο διορισμός του διαιτητή είχε γίνει με βάση το άρθρο 35 του περί Δικαστηρίων Νόμου, 14/60, σαν εμπειρογνώμονα. Σε τέτοια περίπτωση ο διαιτητής δεν ήταν υποχρεωμένος να ακούσει μαρτυρία για θέματα που κατείχε σαν εμπειρογνώμονας για να αποφασίσει γι' αυτά.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα. [*52]
Υπόθεση που αναφέρθηκε:
Galatis v. Savvides and Another (1966) 1 C.L.R. 87.
Έφεση.
Έφεση από τους ενάγοντες - αιτητές κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας (Παπαδόπουλος, Π.Ε.Δ.) που δόθηκε στις 11 Μαΐου, 1985 (Αρ. Αγωγής 1122/82) με την οποία απέρριψε την αίτηση τους για παραμερισμό της απόφασης του διαιτητή για το λόγο ότι ήταν ένοχος κακής διαχείρισης.
Δ. Κούτρας, για τους εφεσείοντες.
Λ. Παπαφιλίππου, για τον εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής κ. Α. Κούρρης.
ΚΟΥΡΡΗΣ, Δ.: Η έφεση στρέφεται εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας με την οποία απέρριψε την αίτηση των εφεσειόντων-εναγόντων για παραμερισμό της απόφασης του διαιτητή για το λόγο ότι ήταν ένοχος "κακής διαχείρισης" (misconduct).
Η αγωγή υπ' αριθμό 1122/82 ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, αφορούσε βασικά απαίτηση των εναγόντων εναντίον του εναγομένου για υπόλοιπο εργολαβίας για την οικοδομή μιας πολυκατοικίας.
Τα γεγονότα σε συντομία όπως φαίνονται στην απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, είναι τα εξής:
"Στις 16.3.1983 συμφωνήθηκε μεταξύ των διαδίκων όπως δύο εμπειρογνώμονες ετοιμάσουν μιαν έκθεση σχετικά με την εκτελεσθείσα εργασία στην πολυκατοικία για την οποία ήχθη η διαφορά και τέτοια έκθεση να [*53] είναι δεσμευτική για τους διάδικους. Στις 30.7.1983 επειδή δεν επήλθε συμφωνία μεταξύ των διορισθέντων εμπειρογνωμόνων των δύο πλευρών και όπως προνοούσε η συμφωνία της 16.3.1983 στο Δικαστήριο, ήταν αναγκαίο να διορισθεί ένας διαιτητής ο οποίος θα προέβαινε στην επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσης εργασίας στην πολυκατοικία για την οποία ήχθη η παρούσα διαφορά οι δικηγόροι και των δύο πλευρών συμφώνησαν ότι τέτοιος επιμετρητής θα διορίζετο ο κ. Ιωάννης Βραχίμης. Το Δικαστήριο εκ συμφώνου εξέδωσε το πιο κάτω διάταγμα:
Έκ συμφώνου διορίζεται ο κ. Βραχίμης ως επιμετρητής, ο οποίος τη παρουσία των διαδίκων ή εκπροσώπων των θα προβεί στην επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσης εργασίας στην πολυκατοικία για την οποία ήχθη η παρούσα διαφορά.
(β) Ο κ. Βραχίμης διά του παρόντος ορίζεται ως διαιτητής - επιμετρητής ο οποίος εντέλλεται όπως καταχωρίσει την απόφαση στο Δικαστήριο ουχί αργότερο της 15.10.1983.
(γ) Ο κ. Βραχίμης οφείλει να καταχωρίσει την συγκατάθεση του και ένορκο δήλωση εντός 20 ημερών από σήμερον.
(δ) Έκαστος διάδικος οφείλει εντός 20 ημερών από σήμερα να καταθέσει στο Δικαστήριο το ποσό των £75.= έναντι αμοιβής του κ. Βραχίμη.
(ε) Η αμοιβή του κ. Βραχίμη θα είναι και θα καταβληθεί υπό των διαδίκων εξ ημισίας τηρουμένου του όρου (ζ).
(ζ) Το θέμα των εξόδων της ως άνω διαδικασίας (δικηγορική αμοιβή και αμοιβή του κ. Βραχίμη) θα αποφασισθούν υπό του Δικαστηρίου μετά την κατά[*54]θέση της αποφάσεως του κ. Βραχίμη.
(η) Όλα τα νομικά σημεία και γεγονότα τα οποία εγείρονται στα δικόγραφα θα αποφασισθούν υπό του Δικαστηρίου μετά την καταχώριση της εν λόγω αποφάσεως σε ημερομηνία κατά την οποία θα συνεχισθεί η ακρόαση.'
Ο επιμετρητής ετοίμασε την έκθεση του και στις 28.1.1984 η έκθεση αυτή ανοίχθηκε στην παρουσία των δικηγόρων των διαδίκων. Στις 30.4.1984, ο ευπαίδευτος δικηγόρος των εναγόντων καταχώρισε αίτηση με την οποία ζητούσε την ακύρωση της απόφασης του διαιτητή κ. Βραχίμη. Οι λόγοι που προβάλλει φαίνονται στην 4η παράγραφο της ενόρκου δηλώσεως του Κωστάκη Ιακώβου ενός από τους διευθυντές της ενάγουσας Εταιρείας και είναι οι εξής:
'(α) Ο διαιτητής παρέλειψε να συμμορφωθή με τη διαταγή του Δικαστηρίου ημερομηνίας 30.7.1983, (THE ARBITRATOR REFUSED TO HEAR THE EVIDENCE OF THE INTERESTED PARTIES).
(β) Η επιμέτρησις και/ή κοστολόγησις δεν εγένετο τη παρουσία εμού και/ή οιουδήποτε προσώπου νομίμως εκπροσωπουμένου υπό των αιτητών και/ή έλαβε χώραν τη απουσία μας, (IS ON ITS FACE ERRONEOUS IN MATTER OF LAW).
(γ) Απεστερήθημεν στοιχειώδους δικαιώματος μας να εμφανισθώμεν ενώπιον του διαιτητού και να του παρουσιάσωμεν την υπόθεσιν μας, με συνέπεια να εκδώση την απόφασιν του τη απουσία μας.
(δ) Η όλη διαδικασία της διαιτησίας ήτο λανθασμένη (IRREGULARITY IN THE PROCEEDINGS).'
Ο ευπαίδευτος δικηγόρος του εναγομένου με ειδοποίηση του έφερε ένσταση στην αίτηση του κ. Ευσταθίου. Η ένσταση του βασίζεται πάνω σε νομοτυπικές παραλείψεις [*55] κατά την εισήγηση του κ. Παπαφιλίππου αλλά και επί της ουσίας ισχυρίζεται πως ο επιμετρητής έδωσε την ευκαιρία να ακουσθούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι και για το λόγο αυτό δεν είναι ο επιμετρητής ένοχος αδικήματος "κακής διαχείρισης" (misconduct) ώστε να παραγνωρισθεί η έκθεση του.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού άκουσε επιχειρηματολογία και από τις δύο πλευρές, κατέληξε ότι ο επιμετρητής δεν διέπραξε "κακή διαχείριση" που του αποδίδεται. Ειδικότερα, στη σελίδα 29 το πρωτόδικο Δικαστήριο είπε τα εξής:
"Δεν μπορούμε να δεχθούμε πως η παρουσία των διαδίκων ή των δικηγόρων τους έπρεπε να ήταν επί τόπου στο εργοτάξιο. Και αν υπήρχε τέτοια έννοια στη διαταγή του Δικαστηρίου ο ίδιος ο δικηγόρος των εναγόντων την εξουδετέρωσε με τη συγκατάθεση του πως ο ίδιος ο διαιτητής θα έκαμνε την επιμέτρηση και κοστολόγηση της πολυκατοικίας."
Η επιχειρηματολογία ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου και η επιχειρηματολογία στην έφεση ενώπιόν μας, είναι ότι ο διαιτητής παρέλειψε να συμμορφωθεί με τη διαταγή του Δικαστηρίου ημερομηνίας 30/7/1983, καθότι η επιμέτρηση και/ή κοστολόγηση δεν έγινε στην παρουσία των διαδίκων ή εκπροσώπων τους και οι ενάγοντες στερήθηκαν του δικαιώματος να εμφανιστούν ενώπιον του διαιτητή και να παρουσιάσουν την υπόθεσή τους.
Το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι κατά πόσο οι διάδικοι παρέπεμψαν τη διαφορά τους σε διαιτησία, σύμφωνα με τον περί Διαιτησίας Νόμο, Κεφ. 4 ή κατά πόσο η παραπομπή προς διαιτησία ήταν κάτω από το άρθρο 35 του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60.
Είναι πρόδηλο ότι εάν ο κ. Βραχίμης διορίστηκε διαιτητής με βάση τον περί Διαιτησίας Νόμο, Κεφ. 4, τότε θα έπρεπε να ακούσει μαρτυρία και να καταλήξει σε απόφαση. Από τη συμφωνία που έγινε ενώπιον του πρωτόδικου [*56] Δικαστηρίου, συνάγεται ότι ο κ. Βραχίμης που ήταν Chartered Quantity Surveyor, διορίστηκε για να προβεί σε επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσας εργασίας στην πολυκατοικία για την οποία υπήρξε η διαφορά. Οι όροι εντολής του, δεν συμπεριλάμβαναν να ακούσει μαρτυρία από τους διαδίκους. Απλώς υπήρχε όρος ότι ο κ. Βραχίμης θα προβεί στην επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσας εργασίας, παρουσία των διαδίκων ή εκπροσώπων τους και όπως καταχωρήσει την απόφαση του στο Δικαστήριο, όχι αργότερα της 15/10/1983 και, όλα τα νομικά σημεία και γεγονότα τα οποία εγείρονται στα δικόγραφα θα αποφασιστούν από το Δικαστήριο μετά την καταχώρηση της εν λόγω απόφασης, σε ημερομηνία κατά την οποία θα συνεχιστεί η ακρόαση.
Από τα πιο πάνω, συνάγεται ότι ο κ. Βραχίμης δεν διορίστηκε διαιτητής με βάση τον περί Διαιτησίας Νόμο, Κεφ. 4 - εν πάση περιπτώσει από το πρακτικό των διαδίκων ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας δεν αναφέρεται καθόλου ο περί Διαιτησίας Νόμος, Κεφ. 4 -αλλά ως διαιτητής προφανώς με βάση το άρθρο 35 του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60 για να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του και να προβεί σε επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσης εργασίας.
Δεν αμφισβητείται ότι ο κ. Βραχίμης προέβηκε στην επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσης εργασίας εις την απουσία των διαδίκων ή εκπροσώπων τους. Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο αυτή η παράλειψη καθιστά την εκτίμηση του όπως την καταχώρησε στο Δικαστήριο, άκυρη και ότι πρέπει να απορριφθεί.
Ο κ. Βραχίμης στις 16/9/1983 κάλεσε τους δικηγόρους στο Γραφείο του και ζήτησε αντίγραφο σχεδίων που υπογράφηκε μεταξύ εργολάβου και πελάτη, οτιδήποτε νέα σχέδια που ακολούθησαν από τον επιβλέποντα αρχιτέκτονα, οτιδήποτε γραπτές διαταγές που εκδόθηκαν από τον αρχιτέκτονα κατά την εκτέλεση του έργου και ένα αντίγραφο των δικογράφων. Ο κ. Βραχίμης τους είπε ότι θα πάρει και όλα τα άλλα αναγκαία στοιχεία που χρειάζεται [*57] και αν το θεωρήσει αναγκαίο θα επικοινωνήσει μαζί τους. Ο κ. Βραχίμης δεν επικοινώνησε μαζί τους, έτσι συνάγεται ότι δεν χρειαζόταν οποιαδήποτε άλλα στοιχεία για να προβεί στην επιμέτρηση και κοστολόγηση της εκτελεσθείσης εργασίας.
Στην υπόθεση Charalambos Galatis v. Sofronios Savvides and Another (1966) 1 CLR 87, το Ανώτατο Δικαστήριο αφού έλαβε υπόψη του σειρά αγγλικών αποφάσεων, αποφάσισε ότι:
"We accept the principle where a person is appointed as arbitrator in view of his knowledge and experience in the trade - as in this case - it's not necessary for him to examine witnesses on certain matters as he knows sufficiently of the subject to decide properly without examining them".
Σε πρόχειρη μετάφραση:
"Όταν κάποιο πρόσωπο διορίζεται ως διαιτητής λόγω των γνώσεών του και της εμπειρίας του σε κάποιο επάγγελμα, δεν είναι ανάγκη ο διαιτητής να εξετάσει μάρτυρες σε θέματα τα οποία κατέχει για να αποφασίσει επ' αυτών".
Κατά συνέπεια, το επίμαχο θέμα ότι ο δικηγόρος του εφεσείοντα εξουδετέρωσε τον όρο 1 της πιο πάνω συμφωνίας με τη συγκατάθεσή του στις 16/9/1983 πως ο ίδιος ο διαιτητής θα έκανε την επιμέτρηση και κοστολόγηση της πολυκατοικίας στην απουσία των διαδίκων, δεν έχει καμιά σημασία καθότι ο διαιτητής στην παρούσα υπόθεση ήταν εμπειρογνώμονας και είχε προβεί στην επιμέτρηση και κοστολόγηση της πολυκατοικίας στην απουσία των διαδίκων, σύμφωνα με τις αρχές που εκθέσαμε πιο πάνω.
Στην υπό κρίση έφεση, βρίσκουμε ότι ο διαιτητής ενήργησε μέσα στα πλαίσια των όρων της συμφωνίας των διαδίκων, όπως αναφέρονται πιο πάνω και δεν υπήρξε ένοχος "κακής διαχείρισης" και ορθά κατέληξε το πρωτόδικο [*58] Δικαστήριο να απορρίψει την αίτηση των εναγόντων-εφεσειόντων για παραμερισμό της εκτίμησης/απόφασης του διαιτητή.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον των εφεσειόντων.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο