(1991) 1 ΑΑΔ 600
[*600] 28 Ιουνίου, 1991
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
- και -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΙΑ , ΑΔΕΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΕΙ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ MANDAMUS ΚΑΙ CERTIORARI,
- και -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΕ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 13 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, 1990 ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΜΕ ΑΡ. 9/90,
(Αίτηση Αρ. 70/91).
Προνομιακά Διατάγματα —Αίτηση για παραχώρηση άδειας για καταχώρηση αίτησης για έκδοση διαταγμάτων της φύσεως certiorari και mandamus — Ενδιάμεση απόφαση του Οικογενειακού Δικαστηρίου, που προσβλήθηκε με έφεση — Κατά πόσο μπορεί, παράλληλα να προσβληθεί και με αίτηση για έκδοση certiorari και mandamus.
Ο Αιτητής ζήτησε άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση διαταγμάτων της φύσεως certiorari για ακύρωση ενδιάμεσης απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου ότι δεν είχε δικαιοδοσία να εκδικάσει συγκεκριμένη υπόθεση που εκκρεμούσε ενώπιόν του, και mandamus για να διαταχθεί το Οικογενειακό Δικαστήριο να εκδικάσει την υπόθεση. Η εν λόγω ενδιάμεση απόφαση μπορούσε να προσβληθεί, και προσβλήθηκε, με έφεση ενώπιον του Οικογενειακού Εφετείου.
Αποφασίσθηκε ότι,
Όπου προβλέπεται άλλο ένδικο μέσο για θεραπεία, και, ειδικά, διαδικασία Εφέσεως, το Δικαστήριο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, κάτω από εξαιρετικές περιστάσεις δίδει άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομοιακών διαταγμάτων, έστω και αν έχει ικανοποιηθεί ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση ή/και συζητήσιμο ζήτημα. Στην παρούσα υπόθεση ο Αιτητής δεν απέδειξε ότι υπήρχαν εξαιρετικές συνθήκες και γι' αυτό η αιτούμενη άδεια δεν μπορούσε να δοθεί.
Η αίτηση απορρίφθηκε. [*601]
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Nagle v. Feilden [1966] 1 All E.R. 689·
Land Securitics v. Metropolitan Police [1983] 2 All E.R. 254·
In re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250· Pastellopoullos v. Republic (1985) 2 C.L.R. 165·
Christofi and Others v. Iacovidou (1986) 1 C.L.R. 236·
R. v. Preston Appeal Tribunal [1975] 2 All E.R. 807·
Tyllirou v. Tylliros, 3 R.S.C.C. 21·
Dadakarides v. Dadakaridou (Civil Appeal 8111 dated 13.7.90)·
Ioannou v. Ioannou (1991) 1 Α.Α.Δ. 186·
Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41·
Rex v. City of London Assessment Committee [1907] 2 K.B. 764.
Αίτηση.
Αίτηση από τον Νίνο Δημητρίου για άδεια να καταχωρίσει αίτηση για έκδοση ενταλμάτων της φύσεως Mandamus και Certiorari αναφορικά με απόφαση του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας στην Αίτηση Αρ. 9/ 90 ημερ. 13.11.90.
A. Ευτυχίου, για τον αιτητή.
Cur. adv. vult
ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Δ., ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με την αίτηση αυτή ο αιτητής ζητά άδεια για καταχώριση αίτησης για έκδοση:-
Α. Ένταλμα της φύσεως Certiorari για παραπομπή στο Ανώτατο Δικαστήριο και ακύρωση της απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας με ημερομηνία 13 Νοεμβρίου, 1990, στην Αίτηση Αρ. 9/90 και
[*602]
Β. Ένταλμα της φύσεως Mandamus με το οποίο να διατάσσεται το Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας και ή ο Πρόεδρος και ή οποιοσδήποτε Δικαστής τούτου να ασκήσει αρμοδιότητα και να επιληφθεί και να εκδικάσει την ουσία της Αίτησης Αρ. 9/90 μεταξύ του αιτητή Νίνου Δημητρίου και της Τζηζέλας Δημητρίου.
Τα γεγονότα όπως φαίνονται από την αίτηση και την ένορκο δήλωση που καταχώρισε ο αιτητής είναι:-
Ο αιτητής είναι πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέλος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Ελληνικής Κοινότητας.
Κατά ή περί τη 1 Ιανουαρίου, 1963, ο αιτητής και η Τζηζέλα Δημητρίου, το γένος Balewski, τέλεσαν πολιτικό γάμο στην Αγγλία.
Στις 18 Ιανουαρίου, 1968, τέλεσαν θρησκευτικό γάμο στη Λευκωσία σύμφωνα με τους κανόνες και τα θέσμια της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου.
Απέκτησαν δύο παιδιά - το Δημήτρη που γεννήθηκε στις 10 Ιουλίου, 1963 και τη Σόνια που γεννήθηκε στις 22 Νοεμβρίου, 1977, στη Λευκωσία.
Τον Αύγουστο του 1987 επήλθε διάσταση στις σχέσεις των συζύγων και διακόπηκε η συγκατοίκηση τους.
Στις 24 Νοεμβρίου, 1987, ο αιτητής δέχθηκε την έκδοση Διατάγματος Διατροφής στην Αίτηση 71/87 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας για την πληρωμή στη μητέρα-σύζυγο £110 από 1 Δεκεμβρίου, 1987, £50 για τη σύζυγο και £60 για την ανήλικη κόρη τους.
Η σύζυγος είναι Γερμανικής καταγωγής και, λόγω των επαγγελματικών ασχολιών της, δεν ήταν σε θέση να έχει τη φύλαξη και επιμέλεια της κόρης τους Σόνιας. Γι' αυτό, από τον Αύγουστο του 1990, ο αιτητής ανέλαβε την φύλαξη, επιμέλεια, διατροφή, συντήρηση και εκπαίδευση της. [*603]
Η σύζυγος αργότερα μετοίκησε στην Ολλανδία.
Ο αιτητής καταχώρισε την Αίτηση Αρ. 9/90 στο Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας με την οποία ζητούσε την τροποποίηση και/ή απαλλαγή του Διατάγματος Διατροφής που εκδόθηκε στην Αίτηση Αρ. 71/87 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (ανωτέρω).
Σε ενδιάμεση απόφαση ημερομηνίας 13 Νοεμβρίου, 1990, ο Πρόεδρος του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας αποφάσισε ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί γαμικών διαφορών περιπτώσεων όπως η παρούσα υπόθεση.
Οι λόγοι στους οποίους στηρίζεται η αίτηση είναι:-
1. Πλάνη περί το νόμο έκδηλη στο πρακτικό και
2. Άρνηση από το Οικογενειακό Δικαστήριο εκτέλεσης των καθηκόντων της αρμοδιότητας του.
Τα εντάλματα φύσεως Certiorari και Mandamus απευθύνονται προς κατώτερα Δικαστήρια. Το ένταλμα Mandamus μπορεί να απευθύνεται και προς άλλες αρχές. Δεν μπορεί να καταχωριστεί αίτηση για την έκδοση ενταλμάτων Certiorari, Mandamus και Prohibition εκτός εάν δοθεί άδεια από το Δικαστήριο.
Για τη χορήγηση άδειας ο αιτητής πρέπει να ικανοποιήσει το Ανώτατο Δικαστήριο ότι έχει "εκ πρώτης όψεως" υπόθεση και/ή ότι υπάρχει "συζητήσιμο ζήτημα". (Βλ. Nagle v. Feilden [1966] 1 All E.R. 689, Land Securities v. Metropolitan Police [1983] 2 All E.R. 254, σελ. 258 In re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250.)
To ένταλμα Certiorari είναι διορθωτικού χαρακτήρα. To πρακτικό της υπόθεσης-απόφασης του κατώτερου Δικαστηρίου εξετάζεται, και αν υπάρχει υπέρβαση δικαιοδοσίας ή πλάνη νόμου πρόδηλη στο πρακτικό, προκατάληψη ή συμφέρο από τα πρόσωπα που λαμβάνουν την απόφαση, ή λήψη της απόφασης με δόλο ή ψευδορκία, η ελεγχόμενη [*604] απόφαση ακυρώνεται. (Βλ., μεταξύ άλλων, Pastellopoullos v. Republic (1985) 2 C.L.R. 165 Christofi and Others v. Iacovidou (1986) 1 C.L.R. 236.)
Με το ένταλμα Mandamus διατάττεται το κατώτερο Δικαστήριο να κάμει μια συγκεκριμένη πράξη η οποία αναφέρεται στο λειτούργημα του που είναι καθήκο δημόσιας φύσης.
Πλάνη νόμου περιλαμβάνει εσφαλμένη ερμηνεία νόμου ή εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου στα γεγονότα της υπόθεσης. (Βλ., R. v. Preston Appeal Tribunal [1975] 2 All E.R. 807).
Ο περί της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος Νόμος του 1989, (Αρ. 95/89), τροποποίησε το Άρθρο 111 του Συντάγματος, μεταξύ άλλων, με την προσθήκη νέων παραγράφων. Η παράγραφος 2 - Α έχει:-
"2. - Α. Παν ζήτημα των ανηκόντων εις την ελληνικήν ορθόδοξον Εκκλησίαν, σχέσιν έχον προς το διαζύγιον, τον χωρισμόν από κοίτης και τραπέζης ή την συνοίκησιν των συζύγων ή τας οικογενειακάς σχέσεις διαγιγνώσκεται υπό οικογενειακών δικαστηρίων έκαστον των οποίων σύγκειται:"
Τα Οικογενειακά Δικαστήρια ιδρύθηκαν με τον περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμο του 1990, (Αρ. 23/90), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τη 1 Ιανουαρίου, 1990. Με βάση το Άρθρο 11 του Νόμου τούτου "τα Οικογενειακά Δικαστήρια θα ασκούν τη δικαιοδοσία και τις εξουσίες που τους ανατίθενται δυνάμει του Άρθρου 111 του Συντάγματος, του παρόντος Νόμου και οποιουδήποτε άλλου νόμου".
Ο όρος "οικογενειακές σχέσεις" περιλαμβάνει επιμέλεια τέκνων, διατροφή τους και διατροφή της συζύγου. (Βλ. Myrianthi C.C. Tyllirou and Charalambos C Tylliros, 3 R.S.C.C. 21, Ίων Δαδακαρίδης και Σούζαν Δαδακαρίδου, Πολιτική Έφεση Αρ. 8111, (Απόφαση δόθηκε στις 13 Ιουλίου, 1990), Παγωνίτσα Χ. Ιωάννου και Χαράλαμπος Πα[*605]ναγιώτη Ιωάννου (1991) 1 Α.Α.Δ. 186).
Η έκδοση των προνομιακών ενταλμάτων Certiorari και Mandamus είναι στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου.
Και αν ακόμα ο αιτητής ικανοποιήσει το Δικαστήριο ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση ή/και συζητήσιμο ζήτημα, αυτό δεν είναι αρκετό από μόνο του για να δοθεί η αναγκαία άδεια. Πρέπει, επίσης, να αποδείξει ότι υπάρχουν εξαιρετικές συνθήκες. Όπου προβλέπεται άλλο ένδικο μέσο και, ειδικά, διαδικασία εφέσεως, το Ανώτατο Δικαστήριο, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, κάτω από εξαιρετικές περιστάσεις δίδει άδεια. Αναφορικά με το Certiorari βλ.: Γεώργιου Άνθιμου (1991) 1 Α.Α.Δ.41. Αναφορικά με το ένταλμα Mandamus βλ.: Rex v. City of London Assessment Committee [1907] 2 K.B. 764 C.A. στην οποία αποφασίστηκε ότι η δικαιοδοσία έκδοσης εντάλματος Mandamus είναι το κατάλοιπο της εξουσίας του Δικαστηρίου και, όταν υπάρχει διαδικασία εφέσεως ή άλλη πρακτική θεραπεία, δεν εκδίδεται διάταγμα Mandamus. Ο Vaughan Williams L.J. είπε στη σελ. 787:-
"….. I am therefore of opinion, first, that this mandamus ought not to go, because I think that the case is one in which the Corporation, as a rating authority, had a power of appeal if they had wished to exercise it; and, secondly, that, even if they had not that power of appeal, the reasonable reading of this statute is that the Legislature thought that the remedies by way of appeal given to those primarily interested were sufficient for the purpose of doing justice, especially where the assessment was only to operate for a limited time."
Είναι γεγονός ότι με την πρόσφατη νομολογία στην Αγγλία το ένταλμα Mandamus είναι συνήθης θεραπεία για την εκτέλεση από τις δημόσιες αρχές των καθηκόντων τους. (Βλ. Halsbury's Laws of England 4η Έκδοση, Τόμος 1(1) παράγραφος 131 σελ. 236 και παράγραφος 134 σελ. 241). Τίποτε όμως δεν έχει αλλάξει αναφορικά με τις περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει δικαίωμα εφέσεως. [*606]
Στην παρούσα υπόθεση ο νομοθέτης εγκαθίδρυσε Οικογενειακό Εφετείο. Ο αιτητής έχει ασκήσει το δικαίωμα της εφέσεως. Καταχώρισε την Έφεση Αρ. 1 με την οποία ζητά την ανατροπή από το Οικογενειακό Εφετείο της απόφασης που ζητά να ελεγχθεί με τα προνομιακά διατάγματα στην παρούσα αίτηση.
Δεν είναι δυνατό το Δικαστήριο να δώσει άδεια για καταχώριση αίτησης για έκδοση των προνομιακών διαταγμάτων στην περίπτωση που εκκρεμεί έφεση στην ίδια υπόθεση για το ίδιο ζήτημα.
Η αίτηση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο