(1995) 1 ΑΑΔ 1
[*1] 11 Ιανουαρίου, 1995
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155(4) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΑΡ. 33/64,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΗΛΙΑ (ΑΡ. 1) ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ CERTIORARI ΚΑΙ/ Ή PROHIBITION,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΝΟΜΟ ΑΡ. 95/89, ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟ ΑΡ. 23/90 ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΣΧΕΣΕΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΤΕΚΝΩΝ ΝΟΜΟ ΑΡ. 216/90,
ΚΑΙ [*2]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΑΡ. 47/90 ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΗΜΕΡ. 12/2/91 ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΔΙΑΤΑΣΣΕΤΑΙ Ο ΑΙΤΗΤΗΣ ΝΑ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΣΤΗ ΜΑΡΩ ΑΛΩΝΕΥΤΗ ΓΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΑΝΗΛΙΚΗΣ ΘΥΓΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΤΟ ΠΟΣΟ ΤΩΝ £70 ΤΟ ΜΗΝΑ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 47/90 ΗΜΕΡ. 17/2/93 ΓΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΑΥΤΟΥ ΣΕ £200.
(Αρ. Αίτησης 149/94).
Δικαιοδοσία Οικογενειακού Δικαστηρίου — Διάταγμα διατροφής αναγνωρισθέντος ανηλίκου τέκνου μητέρας μέλους της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και πατέρα μέλους της Μαρωνιτικής Κοινότητας — Εκδόθηκε εκτός του δικαιοδοτικού πλαισίου των Οικογενειακών Δικαστηρίων.
Certiorari — Νομικό σφάλμα — Ανεπίτρεπτη η λήψη μαρτυρίας για έκδοση του — Πρέπει να φαίνεται από το φάκελο του Δικαστηρίου— Επιτρεπτή όπου προβάλλεται έλλειψη δικαιοδοσίας — Συμφωνία διαδίκων — Δεν επεκτείνει τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου — Καθυστέρηση επίκλησης ακυρότητας για έλλειψη δικαιοδοσίας — Δεν καθιστά έγκυρο διάταγμα διατροφής εκδοθέν καθ' υπέρβαση.
Ο αιτητής, μέλος της Μαρωνιτικής Κοινότητας ζητά να ακυρώσει με ένταλμα certiorari, διάταγμα διατροφής της ανήλικης κόρης του, που απέκτησε χωρίς γάμο με Κυπρία μέλος της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου, που εκδόθηκε αφού προηγήθηκε η νομιμοποίηση της σαν εξωγάμου τέκνου του. Επιπλέον ζητά ένταλμα prohibition που να απαγορεύει στο Οικογενειακό Δικαστήριο να συνεχίσει την εκδίκαση αίτησης που καταχώρησε η καθ' ης η αίτηση για αύξηση του ποσού της διατροφής.
Ο δικηγόρος του αιτητή εισηγήθηκε ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο εκδίδοντας το διάταγμα διατροφής ανέλαβε εξουσία που ούτε το Σύνταγμα ούτε ο νόμος του παρέχουν και ειδικά ότι ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος του 1990 (Ν23/90) αφορά μόνο διαφορές μεταξύ προσώπων που ανήκουν στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία όπως τις καθόρισε ο περί της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος Νόμος του 1989 (Ν.95/89). [*3]
Αντίθετα, ο δικηγόρος της καθ' ης η αίτηση πρόβαλε δυο λόγους για τους οποίους θα έπρεπε να απορριφθεί η αίτηση. Πρώτον διότι υπήρξε καθυστέρηση στην επίκληση ακυρότητας του διατάγματος διατροφής και δεύτερο, ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος του 1990 (Ν.23/90) έχει σαν έρεισμα όχι μόνο το τροποποιημένο άρθρο 111 του Συντάγματος αλλά και τα άρθρα 85 και 152 και 160, τα οποία παρέχουν στα Οικογενειακά Δικαστήρια ευρύτερη βάση εξουσιών και θεμελιώνουν δικαιοδοσία για έκδοση διαταγμάτων διατροφής.
Αποφασίστηκε, ότι:
1. Με το άρθρο 3 του περί της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος Νόμου του 1989 (Ν.95/89), διαφορές οι οποίες έχουν σχέση με το χωρισμό από κοίτης και τραπέζης, τη συνοίκηση των συζύγων και τις οικογενειακές σχέσεις, υπάγονται στη δικαιοδοσία των Οικογενειακών Δικαστηρίων και ότι πρόκειται για τις διαφορές που πριν την τροποποίηση εκδικάζονταν αποκλειστικά από τα εκκλησιαστικά δικαστήρια που εφάρμοζαν τον εκκλησιαστικό νόμο.
2. Η συνταγματική μεταβολή, δεν επηρέασε τις δικαιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 87 του Συντάγματος.
3. Η έκταση της δικαιοδοσίας των Οικογενειακών Δικαστηρίων προσδιορίζεται από το άρθρο 11 του περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμου του 1990 (Ν.23/90).
4. Τα θέματα διατροφής πραγματεύεται ο περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμος του 1990 (Ν.216/90) το Μέρος II του οποίου είναι σχεδόν ολόκληρο αφιερωμένο στην υποχρέωση αυτή και στα άρθρα 33 μέχρι και 40 διατυπώνονται οι αρχές του δικαίου της διατροφής.
5. Η δικαιοδοσία των Οικογενειακών Δικαστηρίων να εκδικάζουν εκτός των υποθέσεων των Ελληνορθοδόξων και υποθέσεις στις οποίες ο ένας από τους συζύγους είναι μέλος της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας και ο γάμος ιερολογήθηκε σύμφωνα με αυτή, επεκτάθηκε με την τροποποίηση του περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμου του 1990 (Ν.23/90) με το Νόμο 88(1)/94.
6. Εκδίκαση αίτησης για αύξηση διατροφής που καθορίστηκε με διάταγμα του Οικογενειακού Δικαστηρίου εκδοθέντος καθ' υπέρβαση δικαιοδοσίας, επειδή ο ένας από τους διαδίκους ανήκε στη Μαρωνιτική Κοινότητα, εκφεύγει επίσης των δικαιοδοτικών ορίων του ιδίου Δικαστηρίου.
[*4]
7. Καθυστέρηση στην επίκληση αναρμοδιότητας του Οικογενειακού Δικαστηρίου να εκδώσει διάταγμα διατροφής ή αρχική συναίνεση του αιτητή στην έκδοσή του, δεν προσδίδουν δικαιοδοσία στο Δικαστήριο.
Η αίτηση επιτράπηκε χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
R. v. Northumberland Compensation Appeal Tribunal Ex parte Shaw [1952] 1 All E.R. 122,
Baldwin & Francis v. Patents Tribunal [1959] 2 All E.R. 433,
Δαδακαρίδης ν. Δαδακαρίδου (1990) 1 Α.Α.Δ. 566.
Αίτηση.
Αίτηση με την οποία ο αιτητής ζητά διατάγματα certiorari και prohibition. Με το πρώτο επιδιώκει την ακύρωση εκ συμφώνου απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ημερομηνίας 12/2/91 και με το δεύτερο αποσκοπεί στη ματαίωση εκδίκασης αίτησης του ιδίου Δικαστηρίου με αριθμό 47/90.
Π. Πετράκης, για τον Αιτητή.
Δ. Ιωαννίδης, για την Καθ' ης η Αίτηση.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Ο αιτητής ζητά διάταγμα certiorari και prohibition. Με το πρώτο επιδιώκει ακύρωση εκ συμφώνου απόφασης του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ημερ. 12/2/91. Είχε διαταχθεί να πληρώνει £70 το μήνα για διατροφή της ανήλικης κόρης του, που απέκτησε από την καθής η αίτηση, χωρίς γάμο. Προηγήθηκε η νομιμοποίηση της ανήλικης σαν εξώγαμου τέκνου του αιτητή με δικαστική απόφαση ημερ. 12/6/90. Το Φεβρουάριο του 1993 η καθής (εφεξής η μητέρα) κατέθεσε αίτηση στο ίδιο δικαστήριο (αρ. 47/90) για αύξηση της διατροφής σε £200, η οποία ακόμη εκκρεμεί. Το διάταγμα prohibition αποσκοπεί στη ματαίωση εκδίκασης εκείνης της αίτησης.
Στην υπεράσπισή του ο αιτητής έθιξε για πρώτη φορά θέμα έλλειψης δικαιοδοσίας του Οικογενειακού Δικαστηρίου να επιληφθεί τέτοιας αίτησης υπό τύπον προδικαστικής ένστασης χωρίς να τη μορφοποιεί. Πολύ αργότερα αποτάθηκε στο δικαστή[*5]ριο αυτό για άδεια για την έκδοση των παραπάνω διαταγμάτων. Η απόφαση μου, με την οποία εγκρίθηκε το αίτημα, είναι μεταξύ των εγγράφων που συνοδεύουν την κρινόμενη αίτηση. Περιέχει αναλυτικά το ιστορικό, επισκόπηση του νομικού πλαισίου που σχετίζεται άμεσα με τη δικαιοδοσία των Οικογενειακών Δικαστηρίων και τις προκαταρτικές απόψεις που με οδήγησαν στη χορήγηση άδειας. Υιοθετώ όλο αυτό το υλικό σαν να ήταν μέρος της τελικής μου απόφασης.
Εδώ θα περιορισθώ μόνον στο μέρος του ιστορικού που θα υποβοηθήσει την κατανόηση του προβλήματος. Η μητέρα ανήκει στην ελληνορθόδοξη κοινότητα. Ο αιτητής όμως είναι μέλος της θρησκευτικής ομάδας των Μαρωνιτών. Θα μπορούσε να λεχθεί εδώ ότι με ένορκη δήλωση, που κατέθεσε για να στηρίζει την ένστασή της, η μητέρα αμφισβήτησε αρχικά την ορθότητα του ισχυρισμού. Και ο αιτητής έστειλε ειδοποίηση για αντεξέταση της αιτήτριας κατά την ακρόαση. Παράλληλα εκδήλωσε την πρόθεση του να προσάξει σχετική μαρτυρία. Όμως με κοινή δήλωση των δικηγόρων έγινε δεκτή η αλήθεια του πράγματος. Και υπ' αυτό το πρίσμα, ότι ο αιτητής είναι Μαρωνίτης, σχηματοποιήθηκαν οι αγορεύσεις των διαδίκων μερών.
Ας σημειωθεί ότι ο αιτητής δεν επικαλείται νομικό σφάλμα που προκύπτει έκδηλα από την ίδια την επίδικη διαδικασία. Είναι αυτονόητο πως σε μιά τέτοια περίπτωση δεν επιτρέπεται η λήψη μαρτυρίας για την ανίχνευση του λάθους που πρέπει να είναι ορατό άμεσα από στοιχεία του φακέλου. Όμως εκεί που προβάλλεται η έλλειψη ή η υπέρβαση δικαιοδοσίας, όπως εδώ, είναι δυνατή η προσαγωγή εξωγενούς μαρτυρίας: βλέπε R. v. Northumberland Compensation Appeal Tribunal Ex parte Shaw [1952] 1 All E.R. 122 και Baldwin & Francis v. Patents Tribunal [1959] 2 All E.R. 433 (απόφαση του δικαστηρίου της Βουλής των Λόρδων). Βλέπε επίσης Halsbury's Laws of England, 4η έκδοση, τόμος 11, παρ. 1559, σελ. 818 και Basil's Commentary on the Constitution of India τόμος 3. Την πτυχή αυτή της απόδειξης συλλαμβάνει με πληρότητα η παρακάτω περικοπή στη σελ. 664:
"When certiorari is sought for on the ground of want of jurisdiction, or bias, of fraud, evidence on affidavit is not only admissible but it is, as a rule necessary. The court can be informed of all the circumstances, to establish the absence of jurisdiction, and the like." [*6]
Η εστία των εισηγήσεων του δικηγόρου του αιτητή είναι ότι το Οικογενειακό Δικαστήριο στην προκείμενη περίπτωση ανέλαβε αρμοδιότητα την οποία ούτε το σύνταγμα ούτε ο νόμος του έχει αναθέσει. Τα δικαστήρια που εγκαθίδρυσε ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων Νόμος αρ. 23/90 αφορούν μόνον τις διαφορές των προσώπων που ανήκουν στην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία, όπως τις καθόρισε ο περί της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος Νόμος αρ. 95/89. Δεν καλύπτει τις μεικτές περιπτώσεις, όπως η παρούσα, που ο πατέρας είναι μέλος θρησκευτικής ομάδας.
Ο κ. Πετράκης παρέκαμψε το θέμα της συγκατάθεσης του αιτητή στην έκδοση του αρχικού διατάγματος επικαλούμενος την αρχή που ακολούθησε η υπόθεση Λαμπριανίδης ν. Μαυρίδη 23 Α.Α.Δ. 49. Σε αυτή το στοιχείο της συναίνεσης ή η συμφωνία των διαδίκων δε θεωρήθηκε ότι καθιστά νόμιμη την ανάληψη δικαιοδοσίας που διαφορετικά δεν έχει ένα δικαστήριο. Σημειώνω ότι επρόκειτο πάλιν για απόφαση εκ συμφώνου, αλλά το σφάλμα ήταν φανερό από το φάκελο.
Η πρώτη εισήγηση του δικηγόρου της καθής είναι ότι η καθυστερημένη ενέργεια του αιτητή να αποταθεί για θεραπεία σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν ήγειρε στον κατάλληλο χρόνο το θέμα ότι ανήκει σε θρησκευτική ομάδα, ούτε αυτό φαίνεται από το φάκελο, παρέχουν διακριτική ευχέρεια στο δικαστήριο να αρνηθεί θεραπεία. Κατά την εισήγηση, άλλος παράγοντας που συγκλίνει προς το ίδιο αποτέλεσμα είναι ότι υπήρχαν διαζευτικοί τρόποι θεραπείας. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, ο αιτητής να αποταθεί στο δικαστήριο που έδωσε το διάταγμα και να ζητήσει την ακύρωσή του. Ή έπρεπε να περιμένει την ετυμηγορία του πρωτόδικου δικαστηρίου στην προδικαστική ένσταση.
Η δεύτερη εισήγηση επιχειρεί να απαντήσει την ουσία. Η βασική άποψη είναι πως ο νόμος 23/90 έχει σαν ερείσματα εκτός του τροποποιημένου άρθρου 111 του Συντάγματος που αφορά τους ελληνορθόδοξους και τα άρθρα 85,152 και 160 του Συντάγματος. Δεν αναπτύχθηκαν ιδιαίτεροι συσχετισμοί με το δικαιοδοτικό ζήτημα που μας απασχολεί. Λέχθηκε γενικά ότι παρέχουν ευρύτερη βάση εξουσιών και θεμελιώνουν δικαιοδοσία για έκδοση και τροποποίηση διαταγμάτων διατροφής. Παρατηρώ στο σημείο αυτό, ότι το άρθρο 87(1 )(γ) του Συντάγματος απέμεινε την αρμοδιότητα θεμάτων προσωπικού θεσμού στις Κοινοτικές Συνελεύσεις. Η παράγραφος (δ) του ιδίου εδαφίου πρόβλεψε για τη σύνθεση και τους βαθμούς δικαιοδοσίας των δικαστηρίων που δικάζουν αστικές διαφορές αναφερόμενες στον προσωπικό θεσμό. Ας σημειω[*7]θεί ότι με το Ν. 12/65 η Βουλή των Αντιπροσώπων ανέλαβε την άσκηση της παραπάνω νομοθετικής αρμοδιότητας των Κοινωτικών Συνελεύσεων (άρθρο 3 του περί Μεταβιβάσεως της Ασκήσεως των Αρμοδιοτήτων της Ελληνικής Κοινοτικής Συνελεύσεως και περί Υπουργείου Παιδείας Νόμου). Τα άρθρα 152 και 160 του Συντάγματος επέβαλλαν στον κοινό νομοθέτη υποχρέωση να μεριμνήσει για την ίδρυση, σύνθεση και δικαιοδοσία των δικαστηρίων που δικάζουν αστικές διαφορές που αφορούν τον προσωπικό θεσμό. Παράλληλα παρέσχε κατευθυντήριες γραμμές για τη δομή των δικαστηρίων αυτών (άρθρο 160).
Ο περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμος αρ. 216/90, συνεχίζει η εισήγηση, συμπλήρωσε το νομοθετικό πλαίσιο, θέτοντας τις βασικές αρχές του δικαίου της διατροφής και παρέχοντας σφαιρικά δικαιοδοσία εκδίκασης τέτοιων αγωγών χωρίς, όπως είπε ο κ. Ιωαννίδης να υπάρχει "διάκριση σε δικαστήρια Ελληνορθόδοξης κοινότητας ή Μαρωνίτικης κοινότητας". Ο συνήγορος υπέβαλε ότι η απόφαση Δαδακαρίδης ν. Δαδακαρίδου (1990) 1 Α.Α.Δ. 566 υποστηρίζει τη θέση του. Και επίσης τα άρθρα 2,4 και 6(2)(β) του νόμου. Είναι βολικό εδώ να δούμε τι ακριβώς προβλέπουν: Το άρθρο 2 περιέχει ερμηνευτικές διατάξεις. Καθορίζει σαν "δικαστήριο" το Οικογενειακό Δικαστήριο της επαρχίας που μένει το τέκνο ή ο δικαιούχος σε περιπτώσεις διατάγματος διατροφής. Το άρθρο 4 ρυθμίζει το επώνυμο τέκνου που γεννήθηκε χωρίς γάμο των γονέων. Το 6(1)(2)(β), στο οποίο προσδόθηκε και ιδιαίτερη σημασία, ορίζει ότι:
"6(1) Κάθε απόφαση των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας πρέπει να αποβλέπει στο συμφέρον του τέκνου.
…………………………………………………………………………………………
6(2)(β) Η απόφαση του δικαστηρίου πρέπει επίσης να σέβεται την ισότητα των γονέων και να μην κάνει διακρίσεις με βάση το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πεποιθήσεις, την ιθαγένεια, την εθνική ή κοινοτική προέλευση ή την περιουσία."
Με το άρθρο 3 του Ν.95/89 οι υποθέσεις προσώπων που ανήκουν στην Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, οι οποίες έχουν σχέση με το διαζύγιο, το χωρισμό από κοίτης και τραπέζης, τη συνοίκηση των συζύγων και τις οικογενειακές σχέσεις, υπάγονται στη δικαιοδοσία οικογενειακών δικαστηρίων. Προβλέφθηκε να είναι τριμελούς σύνθεσης για την εκδίκαση αγωγών διαζυγίου και μονομελούς στις άλλες περιπτώσεις. Πρόκειται για τις διαφορές που πριν την τροποποίηση εκδικάζονταν αποκλειστικά από εκ[*8]
κλησιαστικά δικαστήρια που εφάρμοζαν τον εκκλησιαστικό νόμο. Πρέπει να υπενθυμίσω ότι με βάση την ίδια διάταξη έγινε πρόβλεψη για τη σύσταση χωριστών οικογενειακών δικαστηρίων για τους ανήκοντες σε θρησκευτικές ομάδες (παράγραφος 3 του άρθρου 2 του συντάγματος). Μόλις πρόσφατα ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος και τέθηκε σε ισχύ από 1/1/95 ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων (Θρησκευτικές Ομάδες) Νόμος αρ. 87(1 )/94.
Η συνταγματική μεταβολή δεν επηρέασε, όπως διαπίστωσε η υπόθεση Δαδακαρίδης, τις δικαιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 87 σε θέματα προσωπικού θεσμού. Και κρίθηκε ότι αίτηση για δηλωτική απόφαση σύμφωνα με τις πρόνοιες του κυρωτικού νόμου Ευρωπαϊκής Σύμβασης για Αναγνώριση και Εκτέλεση Αποφάσεων (Ν.36/86), η οποία αφορούσε την κηδεμονία ανηλίκου, ήταν θέμα προσωπικού θεσμού για το οποίο είχε αποκλειστική αρμοδιότητα το οικογενειακό δικαστήριο. Εδώ όμως το επίμαχο θέμα είναι εντελώς διαφορετικό. Η απόφαση Δαδακαρίδης δε βοηθά στην επίλυσή του.
Το επιχείρημα που έχει σαν επίκεντρο τις πρόνοιες του νόμου 216/90, που προεκτάθηκαν, δεν αποδείχνουν την ύπαρξη δικαιοδοσίας. Οι διατάξεις αυτές είναι άσχετες. Βρίσκονται στο Μέρος Ι του νόμου που πραγματεύεται και έχει σαν επικεφαλίδα τις "Σχέσεις Γονέων και Τέκνων". Το άρθρο 6(2)(β), όπως ρητά αναφέρει, εισάγει την ισότητα των φύλων στα θέματα γονικής μέριμνας, εναρμονίζοντας έτσι τη νομοθεσία μας προς τις νέες αντιλήψεις. Άλλωστε ο πλαγιότιτλος "άσκηση γονικής μέριμνας" μαρτυρεί το σκοπό της διάταξης. Δεν έχει δικαιοδοτικές προεκτάσεις.
Αυτό είναι φανερό από την απλή ανάγνωση του άρθρου 11 του Ν. 23/90:
"11. Τα Οικογενειακά Δικαστήρια θα ασκούν τη δικαιοδοσία και τις εξουσίες τους που τους ανατίθενται δυνάμει του άρθρου 111 του Συντάγματος του παρόντος Νόμου και οποιουδήποτε άλλου νόμου"
Η παραπάνω διάταξη προσδιορίζει την έκταση της δικαιοδοσίας με την οποία προικοδοτήθηκαν τα οικογενειακά δικαστήρια. Πρέπει να λεχθεί εμφαντικά ότι η δικαιοδοτική ικανότητα είναι πλάσμα του νόμου. Πέραν τούτου δεν μπορεί να αναληφθεί οποιαδήποτε άλλη αρμοδιότητα οσοδήποτε αναγκαίο ή επιθυμητό είναι. Είναι πια ζήτημα που μπορεί και πρέπει να απα[*9]σχολήσει τη Βουλή των Αντιπροσώπων για την κάλυψη οποιουδήποτε κενού. Παράδειγμα και συνάμα ενίσχυση της θέσης που παίρνω αποτελεί η τελευταία τροποποίηση του Ν. 23/90 με το νόμο αρ. 88(1 )/94 με τον οποίον επεκτείνεται η αρμοδιότητα των οικογενειακών δικαστηρίων να εκδικάζουν, εκτός των υποθέσεων των ελληνορθόδοξων "και υποθέσεις στις οποίες ο έτερος των συζύγων είναι μέλος της ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας και ο γάμος ιερολογήθηκε σύμφωνα με αυτή". Είναι ορθό ότι τα θέματα διατροφής πραγματεύεται ο Ν. 216/90. Το Μέρος II είναι σχεδόν ολόκληρο αφιερωμένο σε αυτή την υποχρέωση. Και στο άρθρο 33 μέχρι και το 40 διατυπώνονται οι αρχές του δικαίου της διατροφής. Όμως αφορά μόνο τους Ελληνορθόδοξους.
Η καθυστέρηση που πράγματι υπήρχε προτού ο αιτητής αποφασίσει να ενεργήσει ή η αρχική συναίνεση του στην έκδοση του διατάγματος διατροφής κατά τη γνώμη μου δεν διαφοροποιούν την κατάσταση. Παρά τη στάση του αιτητή, είναι ουσιαστικά υποχρεωτική η έκδοση των αιτουμένων διαταγμάτων λόγω της ολοκληρωτικής έλλειψης αρμοδιότητας του οικογενειακού δικαστηρίου. Το παρακάτω απόσπασμα από τον Basu's Commemtary on the Constitution of India, τόμος 3, σελ. 554 αναφέρει:
"The general principle is that jurisdiction of a tribunal is a creation of law, so that in the absence of such jurisdiction the decision of the tribunal becomes void and the consent of the parties cannot cure the invalidity, and that such invalidity may be set up at any time."
Καταλήγω ότι η έκδοση του επίδικου διατάγματος διατροφής ήταν εκτός της ακτίνας δικαιοδοσίας του Οικογενειακού Δικαστηρίου. Και συνεπώς η εκδίκαση της αίτησης για αύξηση της διατροφής εκφεύγει επίσης των δικαιοδοτικών ορίων του ιδίου δικαστηρίου. Για τους λόγους που εξέθεσα εκδίδω τα αιτούμενα διατάγματα certiorari και prohibition. Δε επιδικάζω έξοδα για δυο λόγους: το θέμα, απ' ότι γνωρίζω, είναι πρωτότυπο και, δεύτερον, για να μην επιβραβευθεί η όλη συμπεριφορά του αιτητή.
Η αίτηση επιτυγχάνει χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο