(1995) 1 ΑΑΔ 231
[*231] 23 Μαρτίου, 1995
[ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Πρόεδρος]
SEARAY LTD.,
Ενάγοντες,
ν.
M/V "ANGOSTINO ΝΕΤΟ",
Εναγομένων.
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 155/90).
Προκαταρκτικές Πράξεις — Καταχώρηση σε διαδικασία Ναυτοδικείου — Δεσμευτικότητά τους ως προς παραδοχές.
Μαρτυρία περιστατική — Έλλειψη άμεσης μαρτυρίας — Ενέργεια του Δικαστηρίου με βάση την περιστατική — Δικαστικά συμπεράσματα.
Πραγματογνωμοσύνη — Παράλειψη κατάθεσής της σαν μαρτυρίας — Σημασία παράλειψης στη δικαστική κρίση — Συμπεράσματα Δικαστηρίου χωρίς μαρτυρία σε Θέματα πραγματογνωμοσύνης.
Οι ενάγοντες αξιώνουν γενικές και ειδικές αποζημιώσεις για ζημιές που έπαθαν όταν κατά τους ισχυρισμούς τους το πλοίο M/V "BRATSLAV", αδελφό του εναγομένου πλοίου, συγκρούστηκε με το πλοίο τους F/Τ "ΖΟΕ" ενώ αυτό ήταν αγκυροβολημένο περίπου 60 μίλια βορειοδυτικά του Port Said, λόγω αμέλειας των εναγομένων των αντιπροσώπων ή υπηρετών τους. Το σύνολο των ζημιών συμφωνήθηκε κατά τη διαδικασία σε £88.000,00.
Οι εναγόμενοι αρνήθηκαν ότι το πλοίο που συγκρούστηκε με εκείνο των εναγόντων ήταν το δικό τους M/V "BRATSLAV" και ισχυρίστηκαν ότι το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" που σταμάτησε για να βοηθήσει το πλήρωμα και ρυμουλκήσει το F/T "ΖΟΕ" τους είχε προσπεράσει από προηγουμένως και συνεπώς η σύγκρουση έγινε με πλοίο που προηγείτο του "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ".
Το πλοίο που κτύπησε το "ΖΟΕ" δεν αναγνωρίστηκε. Οι ενάγοντες, που έφεραν και το βάρος της απόδειξης με βάση το ισοζύγιο [*232] των πιθανοτήτων ότι το "ΖΟΕ" κτυπήθηκε από το "BRATSLAV" δεν παρουσίασαν άμεση μαρτυρία. Σε διάφορα στάδια της διαδικασίας, παρουσιάστηκαν 49 τεκμήρια και πραγματογνωμοσύνη που δεν κατατέθηκε ως μαρτυρία.
Από τα τεκμήρια και τις μαρτυρίες που δόθηκαν, πέρασαν από τον τόπο της σύγκρουσης έξι πλοία. Ο πλοίαρχος του "ΖΟΕ", που τραυματίσθηκε σοβαρά στο κεφάλι, κατάθεσε ότι το πλοίο που τους κτύπησε ήταν εμπορικό, μήκους όπως το υπολόγισε 150 μέτρα, χρώματος γκρίζου σκούρου και είχε το κομοδέσιο πίσω. Στηρίχθηκε στη θέση του κομοδεσίου για να κάμει την αναγνώριση του "BRATSLAV" μέχρι μετά τη σύγκρουση στο γραφείο του Ρώσου Ναυτικού Ακόλουθου στη Λεμεσό, όπου του επιδείχθηκαν σχεδιαγράμματα των Ρωσικών πλοίων που πέρασαν από την περιοχή της σύγκρουσης.
Μαρτυρία αναφορικά με τη θέση των κομοδεσίων στα πλοία που προηγούνταν του "ΚΑΡΤΑΙΝ ΤΕΜΚΙΝ", δεν τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου.
Ο δικηγόρος των εναγόντων εισηγήθηκε ότι κατασκευάσθηκαν γεγονότα ως προς την σειρά με την οποία κινούνταν τα πλοία και τα περιστατικά που διαδραματίστηκαν πριν κατά και μετά τη σύγκρουση, με ψεύτικες καταχωρήσεις στο ημερολόγιο του πλοίου "ΚΑΡΤΑΙΝ ΤΕΜΚΙΝ" για να συγκαλυφθεί το "BRATSLAV" και παραπλανηθεί η δικαιοσύνη.
Αποφασίστηκε, ότι:
(1) Οι Προκαταρκτικές Πράξεις καταχωρούνται δυνάμει του Κανονισμού 48 των περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου) Διαδικαστικών Κανονισμών και είναι δεσμευτική παραδοχή για το διάδικο που τις καταθέτει. Δεν είναι επιτρεπτό στο διάδικο να αποστεί από αυτές. Μαρτυρία αντίθετη με τις λεπτομέρειες που περιέχονται στις Προκαταρκτικές Πράξεις, δεν είναι αποδεκτή.
2) Όταν δεν υπάρχει άμεση μαρτυρία, το Δικαστήριο μπορεί να ενεργήσει με βάση την περιστατική μαρτυρία. Μπορεί να καταλήξει σε εύλογα συμπεράσματα αλλά όχι σε εικασίες. Η εικασία δεν έχει καμιά νομική αξία. Τα συμπεράσματα πρέπει να βασίζονται σε πρωτογενή γεγονότα.
3) Το Δικαστήριο περιορίζεται στη μαρτυρία που προσκομίστηκε. Πραγματογνωμοσύνη που δεν κατατίθεται ως μαρτυρία, δεν είναι στοιχείο κρίσεως για το Δικαστήριο.
[*233]
4) Το Δικαστήριο εξετάζει την πραγματική και την άλλη σχετική μαρτυρία αναφορικά με τις περιστάσεις του ατυχήματος. Οι Δικαστές δεν ενεργούν ως εμπειρογνώμονες και δεν καταλήγουν σε συμπεράσματα χωρίς μαρτυρία σε θέματα πραγματογνωμοσύνης.
5) Το Δικαστήριο δεν μπορεί να παραβλέψει ότι η σύγχυση, καταστροφή και σοβαρός τραυματισμός του πλοίαρχου του "ΖΟΕ" κατά τη σύγκρουση, δημιουργούν στην ανθρώπινη φύση, μειωμένη παρατηρητικότητα και συνεπώς δεν μπορεί να δεχθεί τη μαρτυρία του που αφορούσε την περιγραφή του πλοίου που κτύπησε το "ΖΟΕ" σαν ορθή σε αντιπαράθεση με τα ημερολόγια των πλοίων στην περιοχή και τη θετική μαρτυρία της υπεράσπισης που έδειχναν ότι δεν μπορούσε το ενεχόμενο πλοίο να ήταν το "BRATSLAV".
Η αγωγή απορρίφθηκε χωρίς διαταγή για έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Heracleous v. Speed - boat "Niki" (1984) 1 C.L.R. 504,
Jones v. Great Western Railway v. Co. [1930 -1931] 47 T.L.R. 39,
Michael v. Kyriakou and Others (1969) 1 C.L.R. 463,
Salih and Another v. Sofocleous and Others (1979) 1 C.L.R. 248,
Siakos v. A. Nicolaou (1980) 1 C.L.R. 333,
Shakolas and Agathangelou and Another (1983) 1 C.L.R. 1007,
Ioakim v. Soteriades (1984) 1 C.L.R. 175,
Philippou v. Odysseos (1989) 1 C.L.R. 1.
Αγωγή Ναυτοδικείου.
Αγωγή Ναυτοδικείου με την οποία οι ενάγοντες αξιώνουν από τους εναγόμενους γενικές και ειδικές αποζημιώσεις για τις ζημιές και απώλειες που υπέστησαν συνεπεία σύγκρουσης μεταξύ του πλοίου Μ/Υ "BRATSLAV" και του πλοίου τους Έ/Τ "ΖΟΕ", στις 5 Μαΐου, 1990.
Σ. Πίττας με Ιφ. Αγιομαμίτου (κα), για τους ενάγοντες. [*234]
St. Mcbride με Ν. Ιωάννου (κα) και Γ. Χριστοδούλου, για το εναγόμενο πλοίο.
ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ, Π.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με την αγωγή αυτή οι ενάγοντες αξιώνουν από τους εναγόμενους γενικές και ειδικές αποζημιώσεις για τις ζημιές και απώλειες που υπέστησαν συνεπεία σύγκρουσης μεταξύ του πλοίου M/V "BRATSLAV" και του πλοίου τους F/Γ "ΖΟΕ", περίπου 60 μίλια βορειοδυτικά του Port Said, περί την 00.10 τοπική ώρα, στις 5 Μαΐου, 1990, λόγω αμέλειας των εναγομένων, και/ή των αντιπροσώπων, και/ή υπηρετών τους.
Οι ενάγοντες είναι εγγεγραμμένη εταιρεία με έδρα τη Λεμεσό και κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν οι ιδιοκτήτες του αλιευτικού πλοίου F/Γ "ΖΟΕ".
Η σοβιετική εταιρεία Black Sea Shipping Co. ήταν ιδιοκτήτρια και είχε την ωφέλιμη κυριότητα, μεταξύ άλλων, των πλοίων M/V "BRATSLAV", "KAPITAN TEMKIN", M/V "HO CHI ΜΙΝΗ", και "KAPITAN DZHURASHEVICH".
Η αγωγή ηγέρθη εναντίον του M/V "ANGOSTINO ΝΕΤΟ", που ανήκει στην ίδια σοβιετική εταιρεία και είναι αδελφό πλοίο του M/V "BRATSLAV".
Στις 4 Μαΐου, 1990, τα κυπριακά αλιευτικά πλοία: F/T "ΖΟΕ", F/T "ΤΟΛΜΗΡΟΣ", F/Τ "ΖΗΝΑ" και F/T "ΚΑΤΕΡΙΝΑ" ψάρευαν στη θαλάσσια περιοχή, ανοικτά του Port Said.
Στις 5 Μαΐου, 00.10 τοπική ώρα, ενώ το πλοίο "ΖΟΕ" ήταν αγκυροβολημένο στην ανοικτή θάλασσα, βορειοδυτικά του Σουέζ, με δύο κόκκινα και ένα άσπρο εφίστια φώτα, ένα φορτηγό πλοίο του κτύπησε στην αριστερή πλευρά πίσω προς την πρύμνη. Τρίφτηκε με τη δεξιά του πλευρά πάνω στο "ΖΟΕ", το οποίο παρέσυρε σε κάποια απόσταση. Το φορτηγό συνέχισε την πορεία του. Ο καπετάνιος του "ΖΟΕ" - Κώστας Παπαδούρης -τραυματίστηκε.
Το πλοίο "KAPITAN TEMKIN", που έπλεε από Port Said προς την κατεύθυνση της Κωνσταντινούπολης, επιχείρησε τη διάσωση του "ΖΟΕ".
Ο καπετάνιος και τα μέλη του πληρώματος του "ΖΟΕ" μεταφέρθηκαν στο "ΚΑΡΙΤΑΝ TEMKIN", όπου δόθηκε ιατρική περί[*235]θαλψη, κυρίως στον καπετάνιο, ο οποίος ήταν ο σοβαρά τραυματισμένος. Ρυμουλκήθηκε το "ΖΟΕ". Το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" επέστρεψε στο Port Said για να δοθεί περαιτέρω ιατρική περίθαλψη στον καπετάνιο, αλλά, λόγω των όρων που ζήτησαν να επιβάλουν οι Αρχές, έπλευσε προς Λεμεσό. Στον πλουν προς Λεμεσό το "ΖΟΕ" βυθίστηκε.
Το σύνολο των ζημιών που υπέστη η ενάγουσα από τη σύγκρουση έχει συμφωνηθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σε £88.000,00.
Το πλοίο που κτύπησε το "ΖΟΕ" δεν αναγνωρίστηκε κατά το χρόνο της σύγκρουσης.
Οι ενάγοντες στην Αναφορά ισχυρίζονται ότι το πλοίο που συγκρούστηκε με το "ΖΟΕ" είναι το M/V "BRATSLAV".
Οι εναγόμενοι στην Έκθεση Υπεράσπισής τους αρνούνται τον ισχυρισμό αυτό και προβάλλουν ότι τη νύκτα της 4ης-5ης Μαΐου, 1990, το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" προσπέρασε το "BRATSLAV", που είχε φύγει από το κανάλι του Σουέζ ενωρίτερα. Όταν το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" ήταν περίπου δύο μίλια μπροστά από το "BRATSLAV", αριθμός άλλων πλοίων ήταν τρία με έξι μίλια μπροστά από το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Όλα αυτά τα πλοία είχαν βορειοδυτική κατεύθυνση. Κάποια ώρα μετά τα μεσάνυκτα της 4ης-5ης Μαΐου, και ενώ το "BRATSLAV" ήταν περίπου 20 λεπτά πλοήγησης πίσω από το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", φωτοβολίδες κινδύνου εκτοξεύθηκαν μπροστά από το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", οπότε αυτό έκανε στροφή και πήγε προς διάσωση πλοίου. To "BRATSLAV" πέρασε αργότερα από το χώρο της επιχείρησης διάσωσης που διενεργούσε το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" και έμαθε ότι το πλοίο που βρισκόταν σε κίνδυνο ήταν το "ΖΟΕ".
Δε σταμάτησε στη σκηνή, αφού είδε το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" που βοηθούσε. To "BRATSLAV" δεν είχε οποιαδήποτε σχέση με τη σύγκρουση.
Δεν εγείρεται ζήτημα συντρέχουσας αμέλειας του "ΖΟΕ".
Το μόνο επίδικο θέμα είναι αν το πλοίο που συγκρούστηκε με το αλιευτικό F/T "ΖΟΕ" είναι το "BRATSLAV".
Οι διάδικοι καταχώρισαν Προκαταρκτικές Πράξεις.
Οι Προκαταρκτικές Πράξεις καταχωρούνται δυνάμει του Κα[*236]νονισμού 48 των περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου) Διαδικαστικών Κανονισμών και είναι δεσμευτική παραδοχή για το διάδικο που τις καταθέτει. Δεν είναι επιτρεπτό σε διάδικο να αποστεί από αυτές. Μαρτυρία αντίθετη με τις λεπτομέρειες που περιέχονται στις Προκαταρκτικές Πράξεις δεν είναι αποδεκτή. (Βλ. Heracleous v. Speed-boat "Niki"(1984) l C.L.R. 504.)
Ο Κώστας Παπαδούρης, Καπετάνιος του "ΖΟΕ" και Διευθύνων Σύμβουλος της ενάγουσας εταιρείας, ο Γιάννης Καριτζής, Επιθεωρητής Πλοίων στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, ο Χρυσόστομος Ευαγγέλου, ψαράς, Καπετάνιος του αλιευτικού 'ΤΟΛΜΗΡΟΣ" και ο Νίκος Δημητρίου Σιαμαρκού κατέθεσαν για τους ενάγοντες.
Για τους εναγόμενους μαρτύρησαν ο Sultanov Timour Ahmedovich, Καπετάνιος του "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", και ο Κατατέθηκαν σε διάφορα στάδια της διαδικασίας 49 τεκμήρια.
Το βάρος της απόδειξης είναι αποκλειστικά στους ώμους των εναγόντων, οι οποίοι πρέπει να αποδείξουν, με βάση το ισοζύγιο των πιθανοτήτων, ότι το "ΖΟΕ" κτυπήθηκε από το "BRATSLAV".
Δεν παρουσιάστηκε άμεση μαρτυρία.
Όταν δεν υπάρχει άμεση μαρτυρία, το Δικαστήριο μπορεί να ενεργήσει με βάση την περιστατική μαρτυρία. Μπορεί να καταλήξει σε εύλογα συμπεράσματα και όχι σε εικασίες. Η εικασία δεν έχει καμιά νομική αξία. Τα συμπεράσματα πρέπει να βασίζονται σε πρωτογενή γεγονότα. (Βλ., μεταξύ άλλων, Charles worth on Negligence, πέμπτη έκδοση, σελ. 580· Jones v. Great Western Railway Co. [1930-1931] 47 T.L.R. 39 Charalambos Michael v. Prezou Kyriakou and Others (1969) 1 C.L.R. 463.)
Ο δικηγόρος των εναγόντων στη γραπτή αγόρευσή του, με βάση τις ταχύτητες, την πορεία και πλοήγηση των πλοίων, το χρόνο εξόδου τους από το κανάλι του Σουέζ και άλλα επικουρικά, όπως χάρτη που ετοιμάστηκε πρόδηλα από εμπειρογνώμονα, αποσπάσματα από βιβλίο για το ραντάρ, προβαίνει σε εισήγηση ότι το "BRATSLAV" βρισκόταν στο σημείο σύγκρουσης την ώρα του ατυχήματος και ότι αυτό είναι το πλοίο που συγκρούστηκε με το "ΖΟΕ".
Το Δικαστήριο περιορίζεται στη μαρτυρία που προσκομίστηκε. Πραγματογνωμοσύνη που δεν κατατίθεται ως μαρτυρία δεν είναι στοιχείο κρίσεως για το Δικαστήριο. [*237]
Το Δικαστήριο εξετάζει την πραγματική και την άλλη σχετική μαρτυρία αναφορικά με τις περιστάσεις του ατυχήματος. Είναι, όμως, πάγια νομολογημένο ότι οι Δικαστές δεν ενεργούν ως εμπειρογνώμονες και δεν καταλήγουν σε συμπεράσματα χωρίς την ύπαρξη μαρτυρίας σε θέματα πραγματογνωμοσύνης - (βλ., μεταξύ άλλων, Salih and Another v. Sofocleous and Others (1979) 1 C.L.R. 248, στη σελ. 253· Siakos v. A. Nicolaou (1980) 1 C.L.R. 333 Shakolas v. Agathangelou and Another (1983) 1 C.L.R. 1007 Ioakim v. Soteriades (1984) 1 C.L.R. 175 Philippou v. Odysseos (1989) 1 C.L.R. 1).
Ο Παπαδούρης κατέθεσε ότι το πλήρωμα του "ΖΟΕ" αποτελείτο από τον ίδιο και τέσσερις Αιγυπτίους. Τα κυπριακά αλιευτικά ψάρευαν στις 4 Μαΐου, 1990. Περί τις 20.00 ώρα αγκυροβόλησαν με επιπλέουσα την άγκυρα στο σημείο 32.6Β - 31.47Α. Άναψαν τα φώτα αγκυροβολίας - ακυβερνησίας. Έγινε διευθέτηση ώστε ο καπετάνιος ενός από τα αλιευτικά, με τη σειρά, να κάμνει βάρδια επιφυλακής. Μέχρι την ώρα 23.00 ήταν επιφυλακή ο ίδιος. Από την ώρα 23.00 μέχρι την ώρα 00.30 επιφυλακή ήταν ο Χρυσόστομος Ευαγγέλου, καπετάνιος του "ΤΟΛΜΗΡΟΣ". Στις 23.00 ώρα ο Παπαδούρης κατεκλίθη και κοιμήθηκε. Μόνο ένας από τους Αιγύπτιους ναύτες παρέμεινε ξύπνιος σε επιφυλακή.
Συνέχισε ότι την 00.05 ώρα της 5ης Μαΐου, 1990, ο ναύτης αυτός τον ξύπνησε και του ανέφερε ότι ένα πλοίο τους πλησίαζε επικίνδυνα. Ο ίδιος τότε είδε ότι πλοίο, με βορειοδυτική κατεύθυνση, με φώτα που έδειχναν πράσινο, κόκκινο και άσπρο, που ήταν σε απόσταση ένα - ενάμισυ μίλι μακριά τους, ερχόταν κατά πάνω τους. Έδωσε οδηγίες να ξυπνήσει το πλήρωμα. Έγινε ανεπιτυχής προσπάθεια να ξεκινήσει το "ΖΟΕ". Φρόντισε να επικοινωνήσει με αυτό το πλοίο, χωρίς επιτυχία. Στις 00.10 ώρα έγινε η σύγκρουση, δηλαδή το φορτηγό κτύπησε στην αριστερή πρυμιά πίσω, τρίφτηκε πάνω τους, παρέσυρε το "ΖΟΕ" σε κάποια απόσταση και έφυγε. Λόγω της σύγκρουσης, το παραπέτο της αριστερής πλευράς έσπασε. Τα δύο ιστία, τα άλμπουρα, οι αντένες των τηλεφώνων και των ραντάρ καταστράφησαν και μέρος της καμπίνας έπεσε. Ο ίδιος τραυματίστηκε στο κεφάλι και είχε πολλή αιμορραγία. Πρόσεξε ότι το πλοίο που τους κτύπησε ήταν εμπορικό, μήκους, όπως το υπολόγισε, περίπου 150 μέτρα, χρώματος γκρίζου σκούρου και είχε το κομοδέσιο πίσω. Είδε σε κάποια απόσταση άλλο σκάφος να τους πλησιάζει. Την 00.20 ώρα, όταν το πλοίο που ακολουθούσε εκείνο που τους κτύπησε βρισκόταν σε απόσταση δύο περίπου μίλια από το "ΖΟΕ", ο Παπαδούρης έριξε δύο φωτοβολίδες κινδύνου. [*238] Σε 15 περίπου λεπτά μετά τις φωτοβολίδες, περίπου 00.35 ώρα, το πλοίο "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" έκαμε στροφή προς διάσωση τους. Ακολούθησε η μεταφορά του ιδίου και του πληρώματος στο "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" και η παροχή ιατρικής περίθαλψης σ' αυτό. Ζήτησε από τον καπετάνιο του "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" να προσπαθήσει να αναγνωρίσει το πλοίο που τους κτύπησε, αυτός, όμως, απάντησε ότι ήταν δύσκολο να αναγνωρίσει το άλλο πλοίο, παρόλο που θα προσπαθούσε.
Κατά τη διάρκεια της διάσωσης πέρασε από κοντά τους άλλο πλοίο, το οποίο ο καπετάνιος του 'ΤΕΜΚΙΝ" είπε στον Παπαδούρη ότι ήταν το "DZHURASHEVICH". Ο Παπαδούρης μίλησε με τον Ευαγγέλου, καπετάνιο του 'ΤΟΛΜΗΡΟΣ", του είπε ότι το βαπόρι που περνούσε εκείνη τη στιγμή, όπως του ανέφερε ο Αξιωματικός του "ΤΕΜΚΙΝ", είναι το "DZHURASHEVICH" και του ζήτησε να επικοινωνήσει, αν μπορεί, με αυτό, για να διακριβώσει την ταυτότητα του πλοίου που προηγείτο, το οποίο ήταν εκείνο που του κτύπησε. Ζήτησε από τον καπετάνιο του 'ΤΕΜΚΙΝ" να ενημερώσει τις Κυπριακές Αρχές ή να τον αφήσει να επικοινωνήσει ο ίδιος με την Κύπρο. Ο τελευταίος τον διαβεβαίωσε ότι θα κάμει το κάθε τι για να πληροφορήσει τις Κυπριακές Αρχές.
Το F/T "ΖΟΕ" ρυμουλκήθηκε στο Port Said. Επειδή, όπως τον πληροφόρησε ο καπετάνιος του 'ΤΕΜΚΙΝ", οι Αρχές του Port Said ζήτησαν από το 'ΤΕΜΚΙΝ" να παραμείνει μερικές μέρες στο λιμάνι για να ερευνήσουν το περιστατικό, το "ΤΕΜΚΙΝ", με ρυμουλκούμενο το "ΖΟΕ", στράφηκε προς Λεμεσό. Καθ' οδόν προς Λεμεσό το "ΖΟΕ" βυθίστηκε.
Έφτασαν στη Λεμεσό στις 12.00 το μεσημέρι της 6ης Μαΐου, 1990. Εκεί διαπιστώθηκε ότι οι Κυπριακές Αρχές δεν ενημερώθηκαν για το ατύχημα, παρόλες τις διαβεβαιώσεις του καπετάνιου του "ΤΕΜΚΙΝ".
Ο ίδιος και ο δικηγόρος του άρχισαν έρευνες για την ανακάλυψη της ταυτότητας του υπαίτιου πλοίου της σύγκρουσης.
Αποτάθηκε στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, στον αντιπρόσωπο των Lloyd's, στην Αρχή της Διώρυγας του Σουέζ και εφοδιάστηκε, μεταξύ άλλων, με τα Τεκμήρια 30 και 39. Στις 8 Μαΐου, 1990, ο Παπαδούρης και ο μάρτυς Ευαγγέλου υπέβαλαν ξεχωριστά γραπτά υπομνήματα στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, αναφορικά με τα περιστατικά της υπόθεσης - Τεκμήρια 17 και 18, αντίστοιχα. [*239]
Το Τεκμήριο 30 παραθέτει αναλυτικά τα ονόματα, τις σημαίες και τους προορισμούς όλων των πλοίων που πέρασαν στις 4 Μαΐου, 1990, από το κανάλι του Σουέζ με βόρεια κατεύθυνση.
Το Τεκμήριο 39 προέρχεται από την Αρχή της Διώρυγας του Σουέζ και περιέχει αναλυτική κατάσταση των πλοίων που πέρασαν στις 4 Μαΐου, 1990, με βόρεια κατεύθυνση. Αναφέρει τον ακριβή χρόνο αναχώρησης κάθε πλοίου, τον τύπο του και την ακάθαρτη και καθαρή χωρητικότητά του.
Στις 11 Μαΐου, 1990, στάληκε από το δικηγόρο των εναγόντων σχετική επιστολή στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας - Τεκμήριο 19.
Με τα στοιχεία που είχε συλλέξει μέχρι τότε, υπολόγισε ότι το υπαίτιο πλοίο ήταν το "HO CHI MINH" ή το "BRATSLAV".
Στις 12 Μαΐου, 1990, η ενάγουσα εταιρεία υπέβαλε μνημόνιο στον Πρέσβη της Σοβιετικής Ένωσης στην Κύπρο και στον Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου - Τεκμήριο 10.
Στο Τεκμήριο 10 αναφέρονται τα γεγονότα, οι έρευνες που έγιναν και, με βάση αυτά, υποβλήθηκε ότι το πλοίο που κτύπησε το "ΖΟΕ" ήταν το "BRATSLAV" ή το "HO CHI ΜΙΝΗ".
Στις 14 Μαΐου, 1990, ο Παπαδούρης, συνοδευόμενος από το μάρτυρα Νίκο Σιαμαρκού, επισκέφθηκαν το Ρώσο Ναυτικό Ακόλουθο στη Λεμεσό, στον οποίο επιδόθηκε αντίγραφο του υπομνήματος - Τεκμήριο 10. Εκεί υπεδείχθησαν στον Παπαδούρη σχεδιαγράμματα των Ρωσικών πλοίων, μεταξύ των οποίων του "BRATSLAV" και του "HO CHI ΜΙΝΗ". Ο Παπαδούρης αμέσως, λαμβάνοντας υπόψη κυρίως τη θέση του κομοδεσίου του πλοίου, αναγνώρισε το "BRATSLAV" ως το πλοίο που του κτύπησε. Το μήκος του πλοίου "BRATSLAV" είναι 150 μέτρα.
Στις 15 Μαΐου, 1990, έστειλε επιστολή στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας - Τεκμήριο 25 - στην οποία αναφέρει, μεταξύ άλλων, και την αναγνώριση του "BRATSLAV" ως του υπαίτιου πλοίου.
Ο Γιάννης Καριτζής, Επιθεωρητής Πλοίων στο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, κατέθεσε ως εμπειρογνώμονας με βάση τα Τεκμήρια 17, 18, 19,25,28, 29, 30, 32, 34, 35 και 39.
Το Τεκμήριο 28 είναι βεβαίωση του αντιπροσώπου των Lloyd's ότι το πλοίο "BRATSLAV" πέρασε από το Canakkale στα Στενά [*240] των Δαρδανελίων την 6η Μαΐου, 1990, τοπική ώρα 19.20.
Το Τεκμήριο 29 είναι κατάλογος από τους αντιπροσώπους των Lloyd's, στον οποίο αναφέρονται:-
(α) Τα ονόματα των πλοίων που πέρασαν από το Port Said προς βορρά την 4η Μαΐου, 1990, με την αντίστοιχη τοπική ώρα· και
(β) Τα ονόματα των πλοίων, η εθνικότητά τους και το όνομα και η διεύθυνση των ιδιοκτητών τους.
Το Τεκμήριο 32 είναι φωτοτυπία αποσπασμάτων από τα ημερολόγια των πλοίων "BRATSLAV" και "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", ημερομηνίας 4 Μαΐου, 1990 - 6 Μαΐου, 1990.
Το Τεκμήριο 34 είναι έκθεση, ημερομηνίας 12 Σεπτεμβρίου, 1990, του καπετάνιου του πλοίου "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" προς τον υπεύθυνο του Τμήματος Νομικών Υποθέσεων της πλοιοκτήτριας εταιρείας.
Το Τεκμήριο 35 είναι έκθεση του Δεύτερου Βοηθού Καπετάνιου του πλοίου "BRATSLAV" - Ο. Safyan - προς τον καπετάνιο του πλοίου του.
Ο Καριτζής, με βάση τα πιο πάνω Τεκμήρια και, λαμβάνοντας υπόψη, την απόσταση μεταξύ Port Said και Canakkale Τουρκίας, προσδιόρισε ως μέση ταχύτητα του "BRATSLAV" 14.2 κόμβους. Με βάση τα στίγματα που δίδονται από τα Τεκμήρια που προέρχονται από τους εναγόμενους και με μέση ταχύτητα "BRATSLAV" 14.2 κόμβους, κατέθεσε ότι το "BRATSLAV", κατά τον ουσιώδη χρόνο, ήταν στον τόπο της σύγκρουσης. Ο χώρος του ατυχήματος είναι πάνω στη συνηθισμένη γραμμή πλεύσης των πλοίων που πλέουν από τη Διώρυγα του Σουέζ με κατεύθυνση την Κωνσταντινούπολη και τη Μαύρη Θάλασσα. Στο χάρτη -Τεκμήριο 40 - κατέγραψε την πορεία των σχετικών πλοίων κατά τον ουσιώδη χρόνο. Με βάση τα Τεκμήρια 29, 30 και 39, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα πλοία που πέρασαν από τον τόπο της σύγκρουσης ήταν το "DACIA", το "HO CHI MINH", το "BRATSLAV", το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", το "TEVFIK ΚΑΡΙΤΑΝ 1" και το "ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH".
Ο Καριτζής δήλωσε ότι το στίγμα που έδωσε ο Παπαδούρης για το πλοίο του δεν μπορεί να είναι το ορθό, λόγω των μέσων που είχε στη διάθεσή του το αλιευτικό "ΖΟΕ". Παρόλο ότι το [*241] "BRATSLAV" έφυγε από το Port Said δέκα λεπτά πριν από το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", δεν μπορούσε ο μάρτυρας να διαψεύσει ότι το "ΤΕΜΚΙΝ" προσπέρασε το "BRATSLAV" και ότι το τελευταίο μπορούσε, κατά τον ουσιώδη χρόνο, να ήταν πέντε με εξήμισυ μίλια πριν το σημείο σύγκρουσης. Δέχτηκε ότι το ημερολόγιο του πλοίου είναι 100% απόδειξη και δεν αμφισβητείται.
Οι σελ. 34-39 του ημερολογίου του πλοίου "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" για τις 4, 5 και 6 Μαΐου, 1990, κατατέθηκαν στο Δικαστήριο από το μάρτυρα Sultanov ως Τεκμήριο 46.
Οι σελίδες του ημερολογίου του πλοίου "BRATSLAV" για τις 4,5 και 6 Μαΐου, 1990, κατατέθηκαν στο Δικαστήριο από το μάρτυρα Safyan ως Τεκμήριο 49.
Το ουσιαστικό μέρος της μαρτυρίας του Χρυσόστομου Ευαγγέλου, καπετάνιου του "ΤΟΛΜΗΡΟΣ", είναι ότι περί τις 0200 ώρα ο Παπαδούρης, που βρισκόταν στο πλοίο "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", επικοινώνησε με αυτό και του ζήτησε να διακριβώσει ποιο ήταν το πρώτο πλοίο, βόρεια, τρία μίλια μακριά από το δικό του, γιατί το δεύτερο πλοίο που ακολουθούσε, όπως πληροφόρησε τον Παπαδούρη ο καπετάνιος του "ΤΕΜΚΙΝ", ήταν το "ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH".
Αν το πλοίο αυτό, το δεύτερο, ήταν το "ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH", τότε οριστικά δεν μπορούσε να ήταν το "BRATSLAV", όπως ισχυρίζονται οι εναγόμενοι.
Ο Νίκος Δημητρίου Σιαμαρκού κατέθεσε ότι συνόδευσε τον Παπαδούρη στο γραφείο του Ρώσου Ναυτικού Ακόλουθου. Ο τελευταίος έδειξε ένα βιβλίο στον Παπαδούρη, στο οποίο υπήρχαν φωτοτυπίες πλοίων. Ο Παπαδούρης είπε στο Ρώσο: "Αυτό το βαπόρι εκτύπησέ με" και διάβασε το όνομά του. Ο μάρτυρας δεν ανέφερε όνομα πλοίου. Γνωρίζει μόνο Ελληνικά και, όπως ο ίδιος είπε, ο Παπαδούρης και ο Ρώσος μιλούσαν μόνο Αγγλικά.
Ο Sultanov Timour Achmedovich είναι ο καπετάνιος του πλοίου "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Κατέθεσε ότι το 'ΤΕΜΚΙΝ" ήταν το ένατο πλοίο σε convoy - caravan, που βγήκε από τη Διώρυγα του Σουέζ με βορειοδυτική κατεύθυνση. Το όγδοο ήταν το "BRATSLAV" και το έβδομο το "HO CHI ΜΙΝΗ". Η κατεύθυνσή του ήταν 317° και κατευθυνόταν προς Κωνσταντινούπολη, της οποίας η συνήθης κατεύθυνση είναι 318° ± 1%. Προσπέρασε το "HO CHI ΜΙΝΗ", το [*242] οποίο είχε ήδη προσπεραστεί και από το "BRATSLAV". Υποστήριξε τη μαρτυρία του αυτή με την καταχώριση στο ημερολόγιο του πλοίου 22.00 ώρα για την κίνηση του πλοίου του. Βεβαίως, στο ημερολόγιο δεν αναφέρεται ότι προσπέρασε οποιοδήποτε πλοίο. Η ώρα 00.07 άκουσε από τα δεξιά τους δυνατούς βόγγους και φωνές. Βγήκαν στο κατάστρωμα και με γυαλιά και χωρίς γυαλιά είδαν δεξιά ένα μικρό αλιευτικό πλοίο, χωρίς φωτισμό, το πλήρωμα του οποίου φώναζε. Προσπέρασε από τη δεξιά, σε απόσταση δύο προς τρία cables. Έκαμε μανούβρα στην αριστερή κατεύθυνση και ενώ έκαμνε τη μανούβρα, περί την 00.20 ώρα, εκσφενδονίστηκε από το "ΖΟΕ" κόκκινη ρουκέτα.
Μετέφεραν το πλήρωμα του "ΖΟΕ" στο "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Ο Παπαδούρης ήταν πολύ σοβαρά κτυπημένος και δεν ήταν σε κατάσταση να μιλήσει ή να εξηγήσει οτιδήποτε. Όταν τον ρώτησε τι έγινε, απάντησε ότι οι φύλακες του αλιευτικού πλοίου αποκοιμήθηκαν όλοι και ξύπνησαν μόνο τότε που ακούστηκε μεγάλος θόρυβος από τη σύγκρουση με κάποιο πολύ μεγάλο πλοίο - "cargo πλοίο" - πολύ ταχύ, το οποίο, όπως είπε, μπορεί να ήταν και 200 μέτρα, με γκρίζο σώμα και δεν μπορούσε να εξηγήσει πόσα λεπτά πέρασαν από τη σύγκρουση ως τη διάσωση. Αναφορικά με το προσπέρασμα των πλοίων, είπε ότι έγινε στιχομυθία, όχι με τους καπετάνιους, αλλά με άλλα μέλη του πληρώματος του "BRATSLAV" και του "HO CHI ΜIΝΗ". Το προσπέρασμα καταφαίνεται από τις καταχωρίσεις στο ημερολόγιο του πλοίου.
Εξήγησε ότι οι Αξιωματικοί βάρδιας στο "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" ήταν τρεις: Ο Δεύτερος Βοηθός ήταν σε βάρδια από 24.00-04.00 και από 12.00-16.00, ο Chief Officer από (04.00-08.00 και από 16.00-20.00, ο Τρίτος Βοηθός από 08.00-12.00 και από 20.00-24.00. Αυτοί είναι οι υπεύθυνοι τήρησης του ημερολογίου. Το ημερολόγιο του πλοίου δε συμπληρώνεται στην ξηρά από τους υπεύθυνους. Πάντοτε συμπληρώνεται από τον υπεύθυνο Αξιωματικό στην ώρα της βάρδιας του και, εν πάση περιπτώσει, πριν να προδώσει στον επόμενο. Το υπογράφει και ο επόμενος υπογράφει ότι αναλαμβάνει την βάρδια. Μίλησε με το Safyan, βοηθό του καπετάνιου στο "BRATSLAV" μετά που το πλοίο "BRATSLAV" είδε ότι το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", που προηγείτο, είχε κάμει κάποια μανούβρα κατά τη διάρκεια της επιχείρησης διάσωσης. Δεν είχε καμιά επικοινωνία με το "DZHURASHEVICH", ούτε έκαμε καμία συνομιλία με οποιοδήποτε αναφορικά με το "DZHURASHEVICH". Στην ώρα 22.07 έγινε αλλαγή πορείας προς 328° και ύστερα έγινε πάλι αλλαγή στις 317°.
Δεν καταχωρίστηκε ο,τιδήποτε για την πράξη διάσωσης του [*243] "ΖΟΕ". Υπάρχει, όμως, το μηχάνημα recorder, το οποίο καταγράφει όλες τις κινήσεις και αλλαγές πορείας του πλοίου. Αρνήθηκε ότι οποιεσδήποτε από τις καταχωρίσεις στο ημερολόγιο του πλοίου δεν είναι ορθές ή ότι έγιναν μεταγενέστερα για να συγκαλύψουν το "BRATSLAV".
Είναι γεγονός ότι στο ημερολόγιο αναγράφεται: "00.45 We approached the damaged fishing-boat", ενώ στο Τεκμήριο 7, που είναι δήλωση που υπέγραψε στη Λεμεσό στις 6 Μαΐου, 1990, αναφέρει ότι: "AT 00.34 (CYPRUS LOCAL TIME) WE WERE AT THE FISHING BOAT "ZOE".
Ο ίδιος έδωσε στις 23 Μαΐου, 1990, κατάθεση στις Τουρκικές Αστυνομικές Αρχές στην Κωνσταντινούπολη, αναφορικά με τα συμβάντα της νύκτας της 5ης Μαΐου, 1990 - Τεκμήριο 38. Στην Αγγλική μετάφραση της κατάθεσης, σελ. 1, διαβάζουμε:-
"The captain of the Soviet flag ship BRASLAV which was 2 miles behind and the captain of the HOCHIMIN which was 4 miles behind my ship asked me and I explained to them the incident. They asked if their assistance was required and I told them that I had saved all the crew and that I did not need their help."
Και στη σελ. 2 διαβάζουμε:-
"INQUIRED: 'As I have said the captain of the Soviet flag ship The BRASLAV and the captain of the HUCHIMIN did not, during our conversations, say that they had hit the boat. Besides those ships were 2 and 4 miles behind my ship respectively. It was impossible for those ships to have collided with that boat.'"
To σχεδιάγραμμα που είναι επισυνημμένο στην κατάθεσή του το έκαμε ο Ural Kurt Baskomiser της Τουρκικής Αστυνομίας, βασισμένος, βεβαίως, στο περιεχόμενο της κατάθεσής του.
Ο Ο. Safyan κατέθεσε ότι η σειρά εξόδου από το Σουέζ ήταν "ΗΟ CHI ΜΙΝΗ", "BRATSLAV", "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Προορισμός του "BRATSLAV" ήταν το Dyichevsk στην Ουκρανία. Η κατεύθυνση του πλοίου στον πλουν αυτό είναι 318°, 317° ή 319°, ανάλογα με την απόφαση του καπετάνιου. Αυτός ανέλαβε ως Αξιωματικός βάρδιας από τα μεσάνυκτα μέχρι τις 04.00 το πρωί της 5ης Μαΐου, 1990. Την ώρα που ανέλαβε καθήκον το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" ήταν ενάμισυ μίλι μπροστά από το "BRATSLAV" και το "HO CHI [*244] ΜΙΝΗ" τέσσερα μίλια πίσω από το "BRATSLAV". Στις αρχές της βάρδιας του και μετά την ώρα 01.00, που σημαίνει 12.00 τοπική ώρα, είδε το πλοίο "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" να κάμνει απότομη μανούβρα προς τα αριστερά και μετά είδε τη φωτοβολίδα της ρουκέτας, που σημαίνει S.O.S. Η ταχύτητα του πλοίου του ήταν 14.2 κόμβοι και του "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" 15 κόμβοι. Έγινε επικοινωνία με το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Ρώτησε αν χρειαζόταν η βοήθειά του για τη διάσωση και η απάντηση ήταν ότι δε θέλουν βοήθεια - "να πάτε στον προορισμό σας" - και το "BRATSLAV" προχώρησε. Ετοίμασε σχεδιάγραμμα στο οποίο σημείωσε τις θέσεις των πλοίων - (βλ. Τεκμήριο 48). Μπροστά από το "BRATSLAV", σε απόσταση, υπήρχαν πέντε - έξι άλλα πλοία, τα οποία προχωρούσαν προς την ίδια κατεύθυνση. To "BRATSLAV" δεν πλησίασε καθόλου το "ΖΟΕ".
Ο Medvedev, άλλο μέλος του πληρώματος του "BRATSLAV", ο οποίος ήταν σε υπηρεσία βάρδιας αμέσως πριν από το μάρτυρα Safyan, έκαμε γραπτή έκθεση προς τον καπετάνιο του "BRATSLAV" - (Τεκμήριο 36).
Τα πλοία "HO CHI ΜΙΝΗ", "BRATSLAV", "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" και "ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH" αναχώρησαν από το Port Said με βορειοδυτική κατεύθυνση και προορισμό τη Μαύρη Θάλασσα στις ακόλουθες ώρες, στις 4 Μαΐου, 1990:-
"HO CHI MINH" -19.45
"BRATSLAV" -19.50
"ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" -20.00
"ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH" -20.15
Αυτά, βεβαίως, ήταν τέσσερα από τα πλοία που εξήλθαν από το Σουέζ με την ίδια κατεύθυνση. Όλα ανήκαν στην ίδια εταιρεία.
Η ώρα σύγκρουσης είναι 00.10 της 5ης Μαΐου, 1990.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Καριτζή, τα πλοία "DACIA", "ΗΟ CHI ΜΙΝΗ", "BRATSLAV", "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ", 'TEVFIK ΚΑΡΙΤΑΝ 1" και το "ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH" πέρασαν κατά τη διαδρομή τους από τον τόπο του ατυχήματος.
Τα πλοία αυτά είναι:-
"DACLA" - δεξαμενόπλοιο.
"HO CHI ΜΙΝΗ" - φορτηγό με το κομοδέσιο σχεδόν στη μέ[*245]ση - (βλ. Τεκμήριο 45).
"ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" - το πλοίο που διέσωσε.
"TEVFIK ΚΑΡΙΤΑΝ 1" - είναι πολύ μικρό πλοίο. Κανένας δεν το εμπλέκει στην υπόθεση.
"BRATSLAV" - είναι φορτηγό με το κομοδέσιο πίσω.
"ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH" - Φαίνεται στις σελ. 175 και 176 του Τεκμηρίου 45.
Είναι γεγονός ότι υπάρχουν μικρές διαφορές μεταξύ της προφορικής μαρτυρίας των μαρτύρων της υπεράσπισης και των γραπτών καταθέσεων τους, στις οποίες έχει γίνει αναφορά.
Το Δικαστήριο αποδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στη δήλωση του εμπειρογνώμονα των εναγόντων - Καριτζή - ότι δεν μπορεί να αποκλείσει ή να διαψεύσει ότι το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ" προσπέρασε το "BRATSLAV" και ότι την ώρα της διάσωσης το "BRATSLAV" ακολουθούσε το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Η δεύτερη σημαντική του δήλωση είναι ότι τα ημερολόγια του πλοίου είναι 100% ορθή, αναντίλεκτη μαρτυρία.
Λαμβανομένης υπόψη της διαδικασίας των καταχωρίσεων στα ημερολόγια, όπως έχει κατατεθεί, του χρόνου των καταχωρίσεων και της όλης ενώπιόν μου μαρτυρίας, δεν είναι δυνατό να γίνει δεκτή η εισήγηση του δικηγόρου των εναγόντων ότι οι εναγόμενοι προσπάθησαν να κατασκευάσουν γεγονότα, με σκοπό να παραπλανήσουν τη δικαιοσύνη.
Στο μέρος της μαρτυρίας που αναφέρεται στο "ΚΑΡΙΤΑΝ DZHURASHEVICH" το Δικαστήριο δέχεται τη μαρτυρία του Sultanov. Ο Παπαδούρης βρισκόταν στο πλοίο πληγωμένος. Αφού, όπως ο ίδιος κατέθεσε, δεν του επετράπη να επικοινωνήσει με την Κύπρο, είναι πιστευτό ότι του επετράπη να επικοινωνήσει με το "ΤΟΛΜΗΡΟΣ" από το "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Τα όργανα του δικού του πλοίου είχαν καταστραφεί. Ο μάρτυρας Χρυσόστομος Ευαγγέλου δεν είχε καμιά προσωπική γνώση. Η βάρδια του ήταν 11.00-00.30. Από 00.30 μέχρι 02.00 βάρδια ήταν ο καπετάνιος του "ΖΗΝΑ".
Ο Χρυσόστομος Ευαγγέλου κατέθεσε ότι δεν αντιλήφθηκε ότι έγινε σύγκρουση ή ότι το πλοίο "ΖΟΕ" υπέστη οποιαδήποτε ζημιά. [*246]
Στις παραγράφους 7 και 11 της Προκαταρκτικής Πράξης που καταχωρίστηκε από τους εναγόμενους αναφέρονται:-
"7. Όταν ο Αξιωματικός Υπηρεσίας του BRATSLAV είδε για πρώτη φορά το ΖΟΕ, ήταν μόλις το ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ μανούβραρε για να σώσει το ΖΟΕ και/ή το πλήρωμά του. Κατά το χρόνο εκείνο η πορεία του BRATSLAV ήταν 318 και η ταχύτητα του ήταν 14.2 κόμβοι."
"11. Εκεί στην περιοχή υπήρχαν πολλά πλοία και το BRATSLAV ποτέ δεν είχε κανένα ιδιαίτερο λόγο κατά οποιοδήποτε χρόνο, να προσέξει τα φώτα του επειδή:
(α) Φεύγοντας από το Κανάλι του Σουέζ στις 5/5/90, το BRATSLAV, μαζί με τον Καπετάνιο του V. MALHOZOV επί του πλοίου, είχε προσπερασθεί από το ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ που ήταν τότε περίπου 2 μίλια μπροστά από αυτό.
(β) Μπροστά από το ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ σε απόσταση 3 έως 6 μίλια ήσαν αρκετά άλλα πλοία όλα πορευόμενα προς βορειοδυτική κατεύθυνση.
(γ) Όταν η κατάσταση ήταν όπως περιγράφθηκε στις παρ.(α) και (β) πιο πάνω, το BRATSLAV είδε κόκκινες ρουκέτες να εκτοξεύονται στον αέρα και είδε το ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ να αλλάζει πορεία προς το μέρος όπου οι Ρουκέτες είχαν εκτοξευθεί. Αργότερα μαθεύτηκε από το BRATSLAV ότι το πλοίο σε κίνδυνο ήταν το ΖΟΕ.
Το ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ, εν τω μεταξύ, προσπάθησε να διασώσει το ΖΟΕ και το πλήρωμά του."
Το Δικαστήριο δε βλέπει ουσιαστική αντίφαση μεταξύ του πιο πάνω μέρους της Προκαταρκτικής Πράξης και της προφορικής μαρτυρίας που δόθηκε για τους εναγόμενους.
Παραμένει η μαρτυρία του Παπαδούρη, αναφορικά με την περιγραφή του πλοίου που συγκρούστηκε με το "ΖΟΕ", όχι τόσο το μήκος του, όσο η θέση του κομοδεσίου. Σ' αυτό στηρίχτηκε για να κάμει την αναγνώριση του "BRATSLAV" μέρες μετά τη σύγκρουση και σ' αυτό κτίστηκε και θεμελιώθηκε η όλη υπόθεση των εναγόντων. [*247]
Δεν υπάρχει ενώπιον του Δικαστηρίου μαρτυρία αναφορικά με τη θέση των κομοδεσίων στα πλοία που προηγούνταν του "ΚΑΡΙΤΑΝ ΤΕΜΚΙΝ". Ο χρόνος εξόδου από το κανάλι του Σουέζ στην ανοικτή θάλασσα δεν μπορεί, σύμφωνα με τη μαρτυρία που το Δικαστήριο δέχεται, περιλαμβανομένης και της μαρτυρίας του εμπειρογνώμονα των εναγόντων, να αποτελεί τον αποφασιστικό παράγοντα κρίσεως της θέσης των πλοίων κατά τον ουσιώδη χρόνο της σύγκρουσης.
Το Δικαστήριο δεν μπορεί να παραβλέψει τις συνθήκες που επικρατούσαν στο "ΖΟΕ" την ώρα της σύγκρουσης - σύγχυση, καταστροφή, σοβαρός τραυματισμός. Αυτά, στην ανθρώπινη φύση, δημιουργούν μειωμένη παρατηρητικότητα και το Δικαστήριο δεν μπορεί να δεχθεί την περιγραφή Παπαδούρη ως ορθή, σε αντιπαράθεση με τα ημερολόγια των πλοίων και τη θετική μαρτυρία της υπεράσπισης.
Με βάση τα πιο πάνω, το Δικαστήριο δέχεται την εκδοχή των εναγομένων ότι το "BRATSLAV" δεν ήταν το πλοίο που συγκρούστηκε με το "ΖΟΕ".
Δεν είναι μέρος του καθήκοντος του Δικαστηρίου να ανεύρει ποιο είναι το πλοίο που συγκρούστηκε με το "ΖΟΕ". Περιορίζει την κρίση του στα επίδικα θέματα μόνο.
Η αγωγή απορρίπτεται.
Κάτω από τις περιστάσεις, καμιά διαταγή για έξοδα.
Η αγωγή απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο