(1995) 1 ΑΑΔ 794
[*794] 12 Σεπτεμβρίου, 1995
[ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ/στής]
KRATIS EASTERN DECOR LTD.,
Ενάγοντες,
v.
NEDLLOYD LIJNEN B/V ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ,
Εναγομένων,
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 160/94).
Αλλοδαπή δικαιοδοσία — Ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας σε σύμβαση Θαλάσσιας μεταφοράς — Δικαιοδοσία εκδίκασης αγωγής αποζημιώσεων για ζημιές σε εμπορεύματα κατά τη μεταφορά με πλοίο.
Δικονομία Ναυτοδικείου — Ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας — Τεκμήριο υπέρ τήρησης της συμφωνίας αλλοδαπής δικαιοδοσίας — Βάρος απόδειξης προϋποθέσεων ανάληψης δικαιοδοσίας από το Κυπριακό Ναυτοδικείο και παραμερισμού της ρήτρας αλλοδαπής δικαιοδοσίας.
Οι ενάγοντες, καταχώρησαν αγωγή στο Ναυτοδικείο Κύπρου αξιώνοντας αποζημιώσεις για ζημιές που προκλήθηκαν σε εμπορεύματά τους εντός εμπορευματοκιβωτίου που ανέλαβαν δυνάμει φορτωτικής να μεταφέρουν οι εναγόμενοι 1 με το πλοίο τους εναγόμενο 2 από το λιμάνι Xingang στο λιμάνι της Λεμεσού. Ήταν κοινά αποδεκτό γεγονός, ότι οι ζημιές προκλήθηκαν χωρίς να παραβιαστούν οι σφραγίδες του εμπορευματοκιβωτίου.
Οι εναγόμενοι 1 - αιτητές είναι από την Ολλανδία, ενώ οι ενάγοντες είναι κυπριακή εταιρεία.
Ήταν όρος της φορτωτικής, ότι όλες οι διαφορές δυνάμει της συμφωνίας μεταφοράς η οποία περιλαμβάνετο στη φορτωτική, θα εγείρονταν ενώπιον του Δικαστηρίου του Ρόττερταμ και κανένα άλλο δικαστήριο θα είχε δικαιοδοσία.
Οι εναγόμενοι 1, με αίτησή τους ζήτησαν να ακυρωθεί προηγούμενο διάταγμα του Δικαστηρίου το οποίο εκδόθηκε σε μονομερή αί[*795]τηση των εναγόντων-καθ'ων η αίτηση και επέτρεπε την υποκατάστατη επίδοση εκτός δικαιοδοσίας, ειδοποίησης του κλητηρίου εντάλματος στους αιτητές στην Ολλανδία, για το λόγο ότι το Δικαστήριο εστερείτο δικαιοδοσίας να εκδικάσει την αγωγή. Διαζευτικά, ζήτησαν διάταγμα αναστολής της διαδικασίας της αγωγής λόγω της συμφωνίας περί δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου του Ρόττερταμ Ολλανδίας. Ισχυρίστηκαν ότι, κατά την εκδίκαση θα ήταν αναγκαία μαρτυρία από τον τόπο φόρτωσης του εμπορευματοκιβωτίου και συνεπώς δε θα ήταν βολικό να εκδικαστεί η υπόθεση στην Κύπρο. Επίσης, ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν παρουσίασαν ισχυρούς και/ή πειστικούς λόγους γιατί να μη τηρηθεί η συμφωνία για εκδίκαση της διαφοράς από το Δικαστήριο του Ρόττερταμ.
Οι καθ' ων η αίτηση καταχώρησαν ένσταση, εγείροντας ουσιαστικά ως μόνο επιχείρημα για να μη τηρηθεί η ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας, ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου αποτελεί τόπο δικαιοδοτικής ευκολίας, γιατί η ζημιά στα εμπορεύματα διαπιστώθηκε στην Κύπρο, ενώ η Ολλανδία δεν σχετιζόταν με τα γεγονότα της υπόθεσης και περαιτέρω ότι αν θα χρειαζόταν μαρτυρία από τον τόπο φορτώσεως, δεν θα έκαμνε καμιά διαφορά αν η μαρτυρία διδόταν στη Κύπρο ή την Ολλανδία.
Αποφασίστηκε, ότι:
(1) Η ύπαρξη μαρτυρίας στην Κύπρο σχετικής με τη διαπίστωση της ισχυριζόμενης ζημιάς στα εμπορεύματα δεν ήταν αφ' εαυτής ισχυρός και ή πειστικός λόγος για να μη τηρηθεί η συμφωνία των διαδίκων για παραπομπή της διαφοράς τους στο Δικαστήριο του Ρόττερταμ.
(2) Το βάρος απόδειξης ότι υπάρχουν σοβαροί και ή πειστικοί λόγοι μη τήρησης της συμφωνίας αλλοδαπής δικαιοδοσίας βάρυνε τους ενάγοντες - καθ' ων η αίτηση.
(3) Οι ενάγοντες - καθ' ων η αίτηση δεν ανέτρεψαν το εκ πρώτης όψεως τεκμήριο ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να επιμένει όπως οι διάδικοι τηρήσουν τη συμφωνία αλλοδαπής δικαιοδοσίας.
Η αίτηση έγινε δεκτή με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Jadranska Slobodna Plovidba v. Photos Photiades and Co. (1965) 1 C.L.R. 58, [*796]
Phasouri Plantations v. Adriatica (1985) 1 C.L.R. 290,
The Eleftheria [1969] 2 All E.R. 641.
Αίτηση.
Αίτηση σε Αγωγή Ναυτοδικείου με την οποία οι εναγόμενοι 1 - αιτητές ζητούν την ακύρωση διατάγματος ημερομηνίας 15.12.94, το οποίο επέτρεπε την υποκατάστατη επίδοση ειδοποίησης του κλητηρίου εντάλματος στους αιτητές εκτός δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου.
Γ. Μιχαηλίδης, για τους Αιτητές - εναγομένους.
Π. Μιχαήλ (κα) για κ. Χρ. Π. Μιτσίδη, για τους Καθ' ων η αίτηση - ενάγοντες.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΗΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με την παρούσα αίτηση οι εναγόμενοι 1 - αιτητές από την Ολλανδία, πλοιοκτήτες του εναγόμενου 2 πλοίου, ζητούν από το Δικαστήριο να ακυρώσει το διάταγμα ημερ. 15.12.94, το οποίο εκδόθηκε σε μονομερή αίτηση των εναγόντων-καθ' ων η αίτηση από την Κύπρο και επέτρεπε την υποκατάστατη επίδοση εκτός δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου, ειδοποίησης του κλητηρίου εντάλματος στους αιτητές στην Ολλανδία, για το λόγο ότι το Δικαστήριο στερείται δικαιοδοσίας να εκδικάσει την παρούσα αγωγή.
Διαζευκτικά οι αιτητές ζητούν διάταγμα αναστολής της διαδικασίας της παρούσας αγωγής για το λόγο ότι υπάρχει συμφωνία μεταξύ των διαδίκων όπως όλες οι αγωγές, δυνάμει της συμφωνίας μεταφοράς η οποία μαρτυρείται από τη φορτωτική αρ. TCR/1103, ημερ. 15.1.94, "θα εγείρονται ενώπιον του Δικαστηρίου στο Ρόττερταμ και κανένα άλλο δικαστήριο θα έχει δικαιοδοσία σχετικά με τέτοια αγωγή" και/ή ότι τα Δικαστήρια της Κύπρου δεν αποτελούν τόπο δικαστικής ευκολίας για να εκδικάσουν τη διαφορά μεταξύ των διαδίκων.
Οι Ενάγοντες σαν ιδιοκτήτες εμπορευμάτων, τα οποία φορτώθηκαν στο Λιμάνι της Xingang για μεταφορά στο λιμάνι Λεμεσού για να παραδοθούν στους εκεί αντιπροσώπους και/ή υπηρέτες και/ή στους παραλήπτες των εμπορευμάτων και/ή στους δικαιούχους δυνάμει οπισθογράφησης μιας Φορτωτικής Συνδυασμένης μεταφοράς (Bill of Lading for Combined transport shipment), η οποία εκδόθηκε στην Tianjin με αρ. TCR/1103 και με ημερ. 15.1.94, βάσει της οποίας [*797] τα εμπορεύματα φορτώθηκαν, με την αγωγή τους απαιτούν:
α) £1650.- αποζημιώσεις για παράβαση σύμβασης και/ή σύμβασης μεταφοράς εμπορευμάτων και/ή παράβαση νόμιμου καθήκοντος και/ή καθήκοντος σαν θεματοφύλακες και/ή για αμέλεια των Εναγομένων και/ή των υπηρετών και/ή των αντιπροσώπων τους, συνεπεία ελλειπούς παράδοσης και/ή ζημιάς που προκλήθηκε στα εμπορεύματα και/ή λόγω απώλειας φορτίου και/ή μέρος του, ενώ αυτά βρίσκονταν υπό τη φύλαξη και/ή τον έλεγχο των Εναγομένων αρ. 1 και/ή 2 και/ή οποιουδήποτε αυτών με την ιδιότητά τους σαν μεταφορείς εμπορευμάτων και/ή θεματοφύλακες και/ή μεταφορείς επ' αμοιβή κατά την μεταφορά τους από το λιμάνι της Xingang στο λιμάνι Λεμεσού, στο Εναγόμενο αρ. 2 πλοίο, σύμφωνα με τους όρους της φορτωτικής.
β) Το ίδιο όπως πιό πάνω ποσό, σαν αποζημιώσεις για ζημιά την οποία έχουν υποστεί οι ενάγοντες λόγω της οικειοποίησης (Conversion) από τους εναγόμενους, τους υπηρέτες και/ή τους αντιπροσώπους τους, των εμπορευμάτων.
Οι ενάγοντες-καθ' ων η αίτηση κατά τον ουσιώδη χρόνο ήταν ιδιοκτήτες 93 κιβωτίων (cartons) τα οποία περιείχαν έπιπλα (furniture and cabinet) συνολικού ακάθαρτου βάρους 2.469 κιλών, τα οποία φορτώθηκαν στην Xingang για μεταφορά μέσω του λιμανιού του Hong Kong στο λιμάνι Λεμεσού, για να παραδοθούν στους αντιπροσώπους των εναγόντων και/ή στους υπηρέτες και/ή στους παραλήπτες των εμπορευμάτων και/ή στους δικαιούχους δυνάμει οποισθογράφησης και/ή στους νόμιμους κατόχους και/ή κομιστές μιας Φορτωτικής Συνδυασμένης Μεταφοράς (Bill of Lading for Combinet Transport Shipment) με αρ. B/L No TCR/1103, ημερ. 15.1.94, η οποία εκδόθηκε στην Tianjin, από τους εναγομένους αρ. 1 και/ή τους αντιπροσώπους τους, δυνάμει της οποίας τα εμπορεύματα φορτώθηκαν.
Κατά την άφιξή τους στη Λεμεσό διαπιστώθηκε ότι ορισμένα εμπορεύματα ήσαν σπασμένα και άλλα υπέστησαν ζημιά και σαν αποτέλεσμα καταχωρήθηκε η παρούσα αγωγή.
Με την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την υπό κρίση αίτηση, οι αιτητές ισχυρίζονται, μεταξύ άλλων, ότι τα εμπορεύματα ήταν συσκευασμένα αποκλειστικά μέσα σε ένα εμπορευματοκιβώτιο 20 ποδών FCL (full container load), το οποίο έφθασε στη Λεμεσό την 11.3.94, με την αρχική του σφραγίδα άθικτη και ότι [*798] οι αιτητές δεν είχαν καμιά σχέση με την τοποθέτηση και συσκευασία των επίπλων μέσα στο εμπορευματοκιβώτιο, το οποίο φορτώθηκε σφραγισμένο την 15.1.94.
Επίσης στην ένορκη δήλωση αναφέρεται ότι ο όρος 25 της φορτωτικής με επικεφαλίδα ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ, προνοεί τα ακόλουθα (σε μετάφραση):
"(1) Εφαρμοζόμενο δίκαιο.
Εφόσον οτιδήποτε δεν προνοείται από τους όρους της παρούσης φορτωτικής το δίκαιο της Ολλανδίας θα εφαρμόζεται.
(2) Δικαιοδοσία.
Όλες οι αγωγές δυνάμει της συμφωνίας μεταφοράς η οποία μαρτυρείται με τη φορτωτική αυτή θα εγείρονται ενώπιον του Δικαστηρίου στο Ρόττερταμ και κανένα άλλο Δικαστήριο θα έχει δικαιοδοσία σχετικά με οποιαδήποτε τέτοια αγωγή, εκτός εάν ο μεταφορέας προσφύγει σε άλλη δικαιοδοσία ή εκουσίως υποταχθεί σ' αυτή."
Οι αιτητές περαιτέρω αναφέρουν ότι οι καθ' ων η αίτηση παρέλειψαν να αποκαλύψουν στο Δικαστήριο με την ένορκο δήλωση της 8.12.94 ότι το εμπορευματοκιβώτιο παραδόθηκε στους καθ' ων η αίτηση με τη σφραγίδα άθικτη, γεγονός το οποίο υποδηλοί ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν έχουν ισχυρή υπόθεση εναντίον των αιτητών και συνεπώς δεν ικανοποιείται η βασική προϋπόθεση για την έκδοση άδειας για επίδοση ειδοποιήσεως του κλητηρίου εντάλματος της αγωγής αυτής εκτός δικαιοδοσίας.
Ακόμα ισχυρίζονται ότι θα χρειαστεί μαρτυρία από τον τόπο που φορτώθηκε το εμπορευματοκιβώτιο και συνεπώς δεν θα ήταν ή βολικό να εκδικαστεί η αγωγή στην Κύπρο.
Τέλος γίνεται ισχυρισμός ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν έχουν παρουσιάσει ισχυρούς και/ή πειστικούς λόγους γιατί να μη τηρηθεί η συμφωνία των διαδίκων για παραπομπή της διαφοράς τους στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου στο Ρόττερταμ και δηλώνουν ότι πραγματικά επιθυμούν την εκδίκαση της υπόθεσης στο αρμόδιο Δικαστήριο και σε καμιά περίπτωση δεν επιδιώκουν την καθυστέρηση της διαδικασίας, είτε οποιαδήποτε δικονομικά οφέλη.
Οι καθ' ων η αίτηση καταχώρησαν ένσταση και στην ένορκη δήλωση που την υποστηρίζει ισχυρίζονται, μεταξύ άλλων, ότι η [*799] κατάσταση της σφραγίδας του εμπορευματοκιβωτίου δεν έχει καμιά σημασία, αφού οι καθ' ων η αίτηση δεν ισχυρίζονται κλοπή των εμπορευμάτων ή ότι αυτά ήταν λιγότερα από ότι έπρεπε, αλλά ότι ορισμένα από αυτά ήταν σπασμένα.
Όσον αφορά το θέμα της δικαιοδοσίας, αναφέρονται τα ακόλουθα στις παρ. 6-8 της ένορκης δήλωσης:
"6. Απ' ότι καλύτερα γνωρίζω ανεξάρτητα από οποιαδήποτε συμφωνία των μερών σχετικά με τη Δικαιοδοσία, το Δικαστήριο έχει τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίσει αν αποτελεί τον τόπο Δικαιοδοτικής Ευκολίας για εκδίκαση της υπόθεσης η Κύπρος.
7. Απ' ότι καλύτερα γνωρίζω στην υπόθεση αυτή παρά την ύπαρξη του όρου 25 της Φορτωτικής η Κύπρος αποτελεί τόπο δικαιοδοτικής ευκολίας για εκδίκαση της υπόθεσης αυτής για τους ακόλουθους λόγους:
(α) Τα εμπορεύματα φορτώθηκαν και μεταφέρθηκαν από το Hong-Kong στην Κύπρο, όπου και παραλήφθηκαν από τους Ενάγοντες.
(β) Η ζημιά στα εμπορεύματα διαπιστώθηκε στην Κύπρο, όπου βρίσκεται και το μεγαλύτερο μέρος της μαρτυρίας.
(γ) Ο όρος της Φορτωτικής για τη δικαιοδοσία και το εφαρμοζόμενο δίκαιο αναφέρεται στην Ολλανδία, που είναι το κέντρο εργασίας των Εναγομένων 1 - Αιτητών. Η χώρα όμως αυτή δεν σχετίζεται καθόλου με τα γεγονότα της υπόθεσης, και επομένως τα δικαστήρια της δεν αποτελούν τόπο δικαιοδοτικής ευκολίας.
(δ) Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι θα χρειαστεί μαρτυρία από τον τόπο που φορτώθηκε το εμπορευματοκιβώτιο, η οποία δεν βρίσκεται στην Κύπρο, απ' ότι καλύτερα γνωρίζω το εμπορευματοκιβώτιο δεν φορτώθηκε στην Ολλανδία και επομένως η προσκόμιση μαρτυρίας από τη χώρα φόρτωσής τους στην Κύπρο ή στην Ολλανδία δεν επιφέρει καμιά διαφορά.
(στ) Στην Φορτωτική αναφέρονται τα ακόλουθα σχετικά με την κατάσταση στην οποία φορτώθηκαν τα εμπορεύματα: received by the carrier from the shipper in apparent good order and condition (unless otherwise noted herein), σε δική [*800] μου μετάφραση: παραδόθηκαν στον μεταφορέα από το φορτωτή σε φαινομενικά καλή κατάσταση (εκτός αν σημειώνεται οπουδήποτε εδώ διαφορετικά).
8. Απ' ότι καλύτερα γνωρίζω και απ' ότι φαίνεται από τα αντίγραφα της Φορτωτικής που επισυνάπτονται στις Ένορκες Δηλώσεις της κ. Μαλεκίδου και του κ. Τσιούλιου καμιά σημείωση υπάρχει στη Φορτωτική ότι τα εμπορεύματα παραδόθηκαν ή ήταν σε άλλη κατάσταση από αυτή που δηλώθηκε στη Φορτωτική και το βάρος της απόδειξης κάθε αντίθετου ισχυρισμού βαρύνει τους Εναγομένους οι οποίοι αν θέλουν να προσκομίσουν μαρτυρία σχετικά με τη φόρτωση, θα επιβαρυνθούν ισομερώς είτε οι μάρτυρες μεταβούν στην Ολλανδία είτε στην Κύπρο."
Ο ισχυρισμός των αιτητών για έλλειψη δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου τούτου δεν ευσταθεί. Τα άρθρα 19(a) και 29(2)(α) του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960, (Ν. 14/60), δίδουν στο Ανώτατο Δικαστήριο τη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Αγγλίας, όπως αυτή ήταν ευθύς αμέσως προ της ημέρας της ανεξαρτησίας και προνοούν ότι ο Αγγλικός Νόμος κατά την προ της ημέρας της ανεξαρτησίας θα εφαρμόζεται, ως θα τροποποιείται από τον Κυπριακό Νόμο. Επομένως, με βάση τις πρόνοιες του άρθρου l(l)(g) του Administration of Justice Act 1956, γίνεται φανερό ότι το Δικαστήριο τούτο έχει δικαιοδοσία να εκδικάσει αξιώσεις όπως αυτές που εγείρονται στην παρούσα αγωγή. Το πιο πάνω άρθρο προνοεί τα εξής:
(1) The Admiralty jurisdiction of the High Court shall be as follows, that is to say, jurisdiction to hear and determine any of the following questions or claims-
…………………………………………………………………………………………
(g) any claim for loss of or damage to goods carried in a ship;
…………………………………………………………………………………………"
Όσον αφορά το θέμα της απόκρυψης γεγονότων, δηλαδή το ότι δεν αναφέρθηκε από τους ενάγοντες ότι η σφραγίδα του εμπορευματοκιβωτίου ήταν άθικτη κατά την παράδοση, γεγονός που κατ' ισχυρισμό, αν ήταν γνωστό στο Δικαστήριο όταν θα εξέδιδε το Διάταγμα της 15.12.94, δεν θα το ικανοποιούσε ότι οι ενάγοντες έχουν καλό αγώγιμο δικαίωμα, έχω να παρατηρήσω τα εξής. Το θέμα αυτό δεν ήταν κατά τη γνώμη μου ουσιαστικής σημασίας για τη δικαστική κρίση στη μονομερή αίτηση των αιτητών ημερ. 8.12.94, γιατί είναι ενδεχόμενο, όπως ορθά αναφέ[*801]ρουν οι αιτητές, τελικά να είναι άνευ σημασίας, γιατί δεν υπάρχει ισχυρισμός για απώλεια ή κλοπή των εμπορευμάτων, αλλά για ζημιά που υπέστησαν. Το θέμα αυτό είναι ένα θέμα που θα εξελιχθεί και θα αποφασισθεί κατά την ακροαματική διαδικασία. Επί του θέματος της απόκρυψης γεγονότων και τις αρχές που διέπουν, σχετική είναι απόφαση Χριστιάνα Στυλιανού ν. Ανδρέα Στυλιανού (1992) 1(A) Α.Α.Δ. 583).
Το τρίτο και το πιο σημαντικό θέμα είναι αυτό της αναστολής της διαδικασίας.
Είναι νομολογιακή αρχή ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως τεκμήριο, ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να επιμένει όπως οι διάδικοι τηρήσουν τη συμφωνία τους για επίλυση των διαφορών τους που προκύπτουν από μια σύμβαση, από αλλοδαπό δικαστήριο. Όμως το Δικαστήριο αυτό ασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια δύναται, αν υπάρχουν πειστικοί λόγοι που να ανατρέπουν το μαχητό αυτό τεκμήριο, να μην επιμείνει στην εφαρμογή της ρήτρας αλλοδαπής δικαιοδοσίας. Οι ενάγοντες είναι εκείνοι που έχουν το βάρος να αποδείξουν ότι υπάρχουν πειστικοί λόγοι για μη εφαρμογή της ρήτρας. Ασκώντας τη διακριτική του ευχέρεια το Δικαστήριο πρέπει να λάβει υπόψη όλα τα περιστατικά της υπόθεσης. Επίσης θα πρέπει να λάβει υπόψη του σε ποια χώρα ευρίσκεται η μαρτυρία επί των γεγονότων, ή μπορεί να εξασφαλιστεί ευκολότερα, και το αποτέλεσμα που θα έχει αυτό το γεγονός στο θέμα της ευκολίας και των εξόδων της δίκης μεταξύ της Κύπρου και του αλλοδαπού δικαστηρίου. Ακόμα ένα στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι αν ο νόμος που διέπει είναι ο αλλοδαπός και κατά πόσο είναι διάφορος από τον Κυπριακό (Βλ., Jadranska Slobodna plovidba v. Photos Photiades & Co (1965) 1 C.L.R. 58, Phassouri Plantations v. Adriatica (1985) 1 C.L.R. 290).
Οι αρχές που διέπουν το θέμα αυτό έχουν συνοψισθεί στην υπόθεση The Eleftheria [1969] 2 All E.R. 641, στη σελ. 645 ως ακολούθως:
".. (I)where plaintiffs sue in England in breach of an agreement to refer disputes to a foreign court, and the defendants apply for a stay, the English court, assuming the claim to be otherwise within its jurisdiction, is not bound to grant a stay but has a discretion whether to do so or not. (II) the discretion should be exercised by granting a stay unless strong cause for not doing so is shown. (Ill) The burden of proving such strong [*802] cause is on the plaintiffs. (IV) In exercising its discretion, the court should take into account all the circumstances of the particular case. (V) In particular, but without prejudice to (IV), the following matters, where they arise, may properly be regarded: (a) In what country the evidence on the issues of fact is situated, or more readily available, and the effect of that on the relative convenience and expense of trial as between the English and foreign courts; (b) Whether the law of the foreign court applies and, if so, whether it differs from English law in any material respects; (c) With what country either party is connected, and how closely; (d) Whether the defendants genuinely desire trial in the foreign country, or are only seeking procesural advantages; (e) Whether the plaintiffs would be prejudiced by having to sue in the foreign court because they would - (i) be deprived of security for that claim, (ii) be unable to enforce any judgment obtained, (iii) be faced with a time-bar not applicable in England, or (iv) for political, racial, religious or other reasons be unlikely to get a fair trial."
Στην υπόθεση Eleftheria (πιο πάνω), αναφέρθηκε με έμφαση ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να είναι προσεκτικό και να μην παρουσιάζεται ανειλικρινές με την εφαρμογή της αναφερθείσας βασικής νομολογιακής αρχής.
Στην υπό κρίση αίτηση δεν εγέρθηκε θέμα ότι οι όροι της φορτωτικής και ειδικά η ρήτρα ξένης δικαιοδοσίας δεν εκφράζει τη συμφωνία των διαδίκων για μεταφορά των εμπορευμάτων. Ο νόμος που διέπει τη σύμβαση είναι ο Ολλανδικός σύμφωνα με τον όρο 25 της φορτωτικής και σε περίπτωση που δεν θα δοθεί αναστολή της διαδικασίας, ο αλλοδαπός νόμος που θεωρείται θέμα γεγονότων θα πρέπει να αποδειχθεί με νομική μαρτυρία από την Ολλανδία. Όμως το θέμα αυτό δεν εγέρθηκε και δεν έγινε ισχυρισμός ότι ο Ολλανδικός Νόμος επί του θέματος είναι διαφορετικός από τον Κυπριακό και υπό τις περιστάσεις δημιουργείται μαχητό τεκμήριο ότι είναι ο ίδιος με τον Κυπριακό.
Οι καθ' ων η αίτηση είναι Κυπριακή εταιρεία που προφανώς ασκεί τις εργασίες της στην Κύπρο και τα εμπορεύματά της που παράγγειλε μεταφέρθηκαν από τους αιτητές στην Κύπρο. Δεν υπάρχει μαρτυρία αν οι αιτητές έχουν οποιουσδήποτε επιχειρησιακούς δεσμούς με την Κύπρο, υπό την έννοια του ότι το πλοίο τους προσεγγίζει τακτικά Κυπριακούς λιμένες και ποιοί είναι οι δεσμοί τους με τους εδώ αντιπροσώπους τους. Οι αιτητές είναι
Ολλανδική Εταιρεία και διευθύνουν την επιχείρηση τους από [*803] την Ολλανδία και συνεπώς συνδέονται περισσότερο με την Ολλανδία και όπως αναφέρουν στην ένορκη τους δήλωση, δεν επιδιώκουν την καθυστέρηση της διαδικασίας ή οποιαδήποτε δικονομικά οφέλη, αλλά πραγματικά επιθυμούν την εκδίκαση της υπόθεσης στο αρμόδιο δικαστήριο στο Ρόττερταμ. Επίσης δεν εγέρθηκε θέμα από πλευράς καθ' ων η αίτηση ότι θα επηρεασθούν δυσμενώς καθ' οιονδήποτε τρόπο αν η υπόθεση εκδικαστεί στην Ολλανδία. Ακόμα δεν εγέρθηκε θέμα ότι θα δημιουργηθούν περισσότερα έξοδα στην Ολλανδία παρά στην Κύπρο.
Το μόνο θέμα που εγείρουν οι καθ' ων η αίτηση για να μην τηρηθεί η ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας είναι ότι το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου αποτελεί τόπο δικαιοδοτικής ευκολίας για εκδίκαση της παρούσας υπόθεσης, γιατί η ζημιά στα εμπορεύματα διαπιστώθηκε στην Κύπρο, ενώ η Ολλανδία δεν σχετίζεται με τα γεγονότα της υπόθεσης αυτής και αν χρειαστεί μαρτυρία από τον τόπο που φορτώθηκε το εμπορευματοκιβώτιο, δεν κάμνει καμιά διαφορά αν η μαρτυρία αυτή ακουστεί στην Κύπρο ή στην Ολλανδία.
Υπό τις περιστάσεις, εκείνο που έχει να αποφασίσει το Δικαστήριο, είναι κατά πόσο η ύπαρξη μαρτυρίας στην Κύπρο, που είναι σχετική με τη διαπίστωση της ισχυριζόμενης ζημιάς στα εμπορεύματα, είναι ισχυρός και/ή πειστικός λόγος για να μην τηρηθεί η συμφωνία των διαδίκων για παραπομπή της διαφοράς τους στο Δικαστήριο στο Ρόττερταμ. Το βάρος της απόδειξης βαρύνει τους καθ' ων η αίτηση.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα γεγονότα και περιστατικά της παρούσας υπόθεσης, καθώς επίσης και τη νομική επί του θέματος αρχή όπως την έχω αναλύσει, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν απέδειξαν ότι υπάρχουν ισχυροί ή πειστικοί λόγοι που να ανατρέπουν το μαχητό τεκμήριο τήρησης της ρήτρας αλλοδαπής δικαιοδοσίας για να μην δοθεί αναστολή. Το μόνο στοιχείο που προκύπτει από την ενώπιόν μου μαρτυρία που συνηγορεί υπέρ της μη αναστολής, είναι το θέμα της μαρτυρίας που βρίσκεται στην Κύπρο και που σχετίζεται με την απόδειξη της ισχυριζόμενης ζημιάς. Όμως το στοιχείο αυτό από μόνο του δεν είναι ισχυρός ή επαρκής λόγος για να μην τηρηθεί η ρήτρα αλλοδαπής δικαιοδοσίας που συμφωνήθηκε μεταξύ των διαδίκων.
Κατά συνέπεια, ασκώντας τη διακριτική ευχέρεια προς όφελος των αιτητών, διατάσσω την αναστολή της περαιτέρω διαδικασίας στην παρούσα αγωγή. [*804]
Οι καθ' ων η αίτηση να πληρώσουν τα έξοδα των αιτητών στην παρούσα διαδικασία. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η αίτηση επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ των αιτητών.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο