(1996) 1 ΑΑΔ 597
[*597] 30 Μαΐου, 1996
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στές]
DEMSTAR LIMITED,
Ενάγοντες,
ν.
ΖΙΜ ISRAEL NAVIGATION CO LIMITED ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,
Εναγομένων.
(Αίτηση για αναθεώρηση στην Αγ. Ναυτοδικείου Αρ. 157/90)
Δικονομία Ναυτοδικείου — Αίτηση αναθεώρησης—Αντικείμενο αίτησης αναθεώρησης κατά τον Κ. 165 των Κυπριακών Θεσμών Ναυτοδικείου, είναι η αναθεώρηση του αιτήματος που τέθηκε και εξετάστηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο.
Ρήτρα ξένης δικαιοδοσίας—Πλήρης αποκάλυψη γεγονότων—Παράλειψη αποκάλυψης ρήτρας ξένης δικαιοδοσίας, οδήγησε σε ακύρωση διατάγματος επιτρέποντος την επίδοση του κλητηρίου της αγωγής εκτός δικαιοδοσίας.
Μαρτυρία — Μαρτυρία δικηγόρου — Ένορκος δήλωση δικηγόρου απολήγουσα σε γνώμη για την ύπαρξη γεγονότων και τις προεκτάσεις τους, δε συνιστά απόδειξη τους.
Μετά από μονομερή αίτηση των εναγόντων το Δικαστήριο εξέδωσε διάταγμα επίδοσης του κλητηρίου εκτός δικαιοδοσίας. Οι εναγόμενοι με αίτηση τους ζήτησαν ακύρωση του, αλλά απορρίφθηκε και στη συνέχεια ζήτησαν αναθεώρηση της απορριπτικής απόφασης δυνάμει του Κ. 165 των Κυπριακών Θεσμών Ναυτοδικείου.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, έκρινε ότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις μη εφαρμογής όρου σύμβασης θαλάσσιας μεταφοράς μεταξύ των μερών για παραπομπή διαφορών που ήθελαν προκύψει στην εκτέλεση της σε Δικαστήριο του Ισραήλ.
Οι εναγόμενοι εισηγήθηκαν ότι το διάταγμα για επίδοση εκτός [*598]δικαιοδοσίας, έπρεπε να ακυρωθεί αφ' ενός γιατί εκδόθηκε χωρίς να γίνει πλήρης αποκάλυψη των ουσιωδών γεγονότων και αφ' ετέρου γιατί δε στοιχειοθετήθηκαν οι προϋποθέσεις έκδοσης του.
Αποφασίστηκε ότι:
(1) Αντικείμενο της διαδικασίας κάτω από τον Κ. 165 είναι η επαναθεωρηση του αιτήματος που τέθηκε και εξετάστηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο, δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση η αίτηση για ακύρωση του διατάγματος επίδοσης του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας.
(2) Δεν υπήρξε πλήρης αποκάλυψη των ουσιωδών γεγονότων κατά την αίτηση για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας και συγκεκριμένα δεν αποκαλύφθηκε ο όρος αποκλειστικής ξένης δικαιοδοσίας, η επισύναψη στην ένορκη δήλωση φωτοτυπίας δυσανάγνωστης φορτωτικής που περιείχε τον όρο, δεν ήταν επαρκής αποκάλυψη.
(3) Η έκφραση γνώμης σε ένορκη δήλωση του δικηγόρου των εναγόντων απολήγουσα στη διατύπωση γνώμης ότι η υπόθεση ήταν κατάλληλη για να εκδικαστεί από Κυπριακό Δικαστήριο, δε συνιστά απόδειξη.
(4) Το πρωτόδικο Δικαστήριο, εσφαλμένα επιλήφθηκε της αίτησης για παραμερισμό του διατάγματος για επίδοση στο εξωτερικό με αναφορά όχι μόνο στα γεγονότα που στοιχειοθέτησαν την αρχική αίτηση αλλά και στα γεγονότα που προσκομίστηκαν στο πλαίσιο της αίτησης για παραμερισμό.
Η αίτηση για αναθεώρηση έγινε δεκτή με έξοδα. Η πρωτόδικη απόφαση περιλαμβανομένης της απόφασης για τα έξοδα παραμερίστηκε.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Williams and Glyn 's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 569,
Williams and Glyn's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 674,
Williams and Glyn's Bank v. Kouloumbis (1986) 1 C.L.R. 627,
Geto Trading Limited v. Πλοίου M/V Vladimir Vaslyayev (1996) 1 Α.Α.Δ. [*599] 286,
Jadranska Slobodna Plovidba v. Photos Photiades and Co. (1965) 1 C.L.R. 58,
Altobeiqui v. M/VNada G. and Another (1985) 1 C.L.R. 543,
Sekavin S.A. v. Ship "Platon ch"(1978) 1 C.L.R. 297,
Amathus Navigation Co. Ltd v. Concort Express Liners and Others (1993) 1 Α.Α.Δ. 1030,
Zachariades v. Liveras and Others (1989) 1 C.L.R. 437,
Ellinger v. Guinness, Mahom and Co. [1939] 4 All E.R. 16,
Cyprus Potato Marketing Board v. Primlaks (Pacific Violet) και Αλλου (1990) 1 Α.Α.Δ. 219,
Sons of Afif Yamout v. Schiffahrts - Ges. Elbe M.B.H. and Co. και Αλλων, (1990) 1 Α.Α.Δ. 490,
The Andria [1984] 1 All E.R. 1126,
The Hagen [1908] 189,
Boyce v. Gill [1981] 64 L.T. 824,
Brink's Mat Ltd Elcombe [1988] 1 W.L.R. 1350,
Γρηγορίου και Άλλοι ν. Χριστόφορου και Άλλων (1995) 1 Α.Α.Δ. 248,
Gircotis and Achilleos Limited v. Chr. M. Sarlis and Co. M.S. και Άλλου (1992) 1 Α.Α.Δ. 360,
Sons of AM Yamout v. Schiffahrts - Ges. Elbe M.B.H. and Co. (1994) 1 Α.Α.Δ. 191,
Achelec Electronics Ltd. v. Deutsche Seereederei Rostock GMBH και Άλλων (1992) 1 Α.Α.Δ. 442,
Sait Electronic S.A. v. The Ship "Dominique" and Others (1989) 1(E) Α.Α.Δ. 365. [*600]
Αίτηση Ναυτοδικείου.
Αίτηση από τους εναγόμενους για αναθεώρηση της απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Κούρρης, Δ.) με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση τους για ακύρωση του διατάγματος που εκδόθηκε μετά από μονομερή αίτηση των εναγόντων για επίδοση του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας.
Ε. Μοντάνιος και Γ. Λεοντίου, για τους Αιτητές.
Α. Δημητριάδης, για τους Καθ' ων η αίτηση.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με αίτηση υποβληθείσα κάτω από τον Κ. 165 των Κυπριακών Θεσμών Ναυτοδικείου, οι εναγόμενοι εξαιτούνται την αναθεώρηση απόφασης Δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου με την οποία απορρίφθηκε αίτηση τους για την ακύρωση διατάγματος που εκδόθηκε μετά από μονομερή αίτηση των εναγόντων για την επίδοση του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας. Το πρωτόδικο Δικαστήριο έκρινε ότι συνέτρεχαν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις για τη μή εφαρμογή όρου της μεταξύ των μερών συμφωνίας για την παραπομπή διαφορών που ήθελαν προκύψει στην εκτέλεση της σε Δικαστήριο του Ισραήλ. Η συμφωνία των μερών αφορούσε μεταφορά εμπορευμάτων δια θαλάσσης, 68 "βιτεοκάμερες" από λιμάνι της Ιαπωνίας στο λιμάνι της Λεμεσού. Η συμφωνία επιμαρτυρείται από φορτωτική στην οποία αναγράφονται οι όροι της συμφωνίας για την μεταφορά των εμπορευμάτων.
Οι εναγόμενοι υποστηρίζουν ότι το διάταγμα για την επίδοση εκτός δικαιοδοσίας πρέπει να ακυρωθεί για δύο βασικά λόγους. Πρώτο, γιατί εκδόθηκε χωρίς να γίνει πλήρης αποκάλυψη των ουσιωδών γεγονότων, και δεύτερο γιατί δεν είχαν στοιχειοθετηθεί οι προϋποθέσεις που θέτει ο διαδικαστικός κανονισμός που διέπει τη χορήγηση άδειας για επίδοση του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας. Καλείται το Δικαστήριο να επανεξετάσει το αίτημα για παραμερισμό του εκδοθέντος διατάγματος υπό το φως των γεγονότων τα οποία είχαν στοιχειοθετήσει το αίτημα για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας.
Το αντικείμενο της διαδικασίας κάτω από τον Κ. 165 είναι όπως αναγνωρίζει η νομολογία, η επαναθεώρηση του αιτήματος που τέ[*601]θηκε και εξετάστηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο, δηλαδή η αίτηση για ακύρωση του διατάγματος επίδοσης του κλητηρίου εντάλματος εκτός δικαιοδοσίας. (Βλέπε επίσης Williams and Glyn's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 569, Williams & Clyn's Bank v. Kouloumbis (1984) 1 C.L.R. 674. Williams & Glyn's Bank v. Kouloumbis (1986) 1 C.L.R. 627. Geto Trading Limited v. Του πλοίου M/V Vladimir Vaslyayev, αρ. αγ. 56/93, ημερομηνίας 21 Μαρτίου 1996.)
Είναι θεμελιωμένο ότι διάδικος ο οποίος επιδιώκει με μονομερή αίτηση τη χορήγηση θεραπείας, πρέπει να προβεί σε πλήρη αποκάλυψη των γεγονότων τα οποία επενεργούν στην άσκηση των εξουσιών του Δικαστηρίου για την παροχή θεραπείας. Η αρχή αυτή συναρτάται με την καλή πίστη η οποία πρέπει να επιδεικνύεται οποτεδήποτε επιδιώκεται η θεραπεία στην απουσία του αντιδίκου. [Βλέπε Jadranska Slobodna Plovidba v. Photos Photiades & Co (1965) 1 C.L.R. 58. Abdu Ali Altobeiqui v. M/V Nada G. and Another (1985) 1 C.L.R. 543. Sekavin SA. v. Ship t(Platon ch" (1978) 1 C.L.R. 297. Amathus Navigation Co Ltd v. Concort Express Liners and Others (1993) 1 Α.Α.Δ. 1030. Στη Zachariades v. Liveras and Others (1989) 1 C.L.R. 437, κρίθηκε υπό το φως της Αγγλικής νομολογίας ότι η μή αποκάλυψη όρου της μεταξύ των μερών συμφωνίας για την παραπομπή διαφορών σε Δικαστήριο της αλλοδαπής συνιστά εκτροπή από την αρχή της πλήρους αποκάλυψης των ουσιωδών γεγονότων και δικαιολογεί την ακύρωση του διατάγματος. Αντίθετα με την απόφαση στη Zachariades (ανωτέρω) και τις αρχές των Αγγλικών αποφάσεων που υιοθετεί, η απόφαση του δικαστηρίου στην Ellinger v. Guinness, Mahom & Co. [1939] 4 All E.R. 16, τείνει να υποστηρίξει ότι η μή αποκάλυψη πρέπει να συνοδεύεται και από πρόθεση εξαπάτησης (deceit) για να δικαιολογείται η ακύρωση, προσέγγιση που απηχείται και σε δύο πρωτόδικες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Cyprus Potato Marketing Board v. Primlaks (Pacific Violet) και Άλλου, (1990) 1 Α.Α.Δ. 219· και Sons of Afif Yamout v. Schiffahrts - Ges. Elbe M.B.H. & Co. και Άλλων (1990) 1 Α.Α.Δ. 490 η κατάληξη της οποίας δεν εγκρίθηκε κατά την αναθεώρηση της. (Βλέπε Sons of Afif Yamout (αναφέρεται πιο κάτω.) Το στοιχείο της εξαπάτησης δεν αποτελεί προϋπόθεση για ακύρωση του διατάγματος. (Βλέπε The Andria [1984]1 All E.R. 1126 (C.A.). The Hagen [1908] Ρ.189. Boyce v. Gill [1981] 64 L.T. 824. Brink's Mat Ltd Elcombe [1988] 1 W.L.R. 1350 (C.A.). Γρηγορίου Άκης άλλως Γρηγόρης Ν. και Άλλοι ν. Χριστόφορου και Άλλων (1995) 1 Α.Α.Δ. 248. Η θέση αυτή κρίνεται σωστή. Ό,τι ανατρέπει τη βάση του διατάγματος είναι η μή αποκάλυψη γεγονότων εξ αντικειμένου ουσιώδους σημασίας για [*602] την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου. Στην απουσία τους, η απόφαση του δικαστηρίου καθίσταται ακροσφαλής.
Οι εναγόμενοι υπέβαλαν ότι οι ενάγοντες παρέλειψαν, στην προκείμενη περίπτωση να αποκαλύψουν τη ρήτρα αποκλειστικής δικαιοδοσίας για την παραπομπή διαφορών σε Δικαστήριο του Ισραήλ. Οι ενάγοντες υποστήριξαν ότι αποκάλυψαν την ύπαρξη της με την επισύναψη της φορτωτικής στην ένορκη ομολογία που κατατέθηκε προς υποστήριξη του αιτήματος για την παροχή άδειας για επίδοση στο εξωτερικό. Στην ένορκη δήλωση στο περιεχόμενο της οποίας θεμελιώθηκε η αίτηση δε γίνεται οποιαδήποτε αναφορά στον σχετικό όρο της συμφωνίας ο οποίος καταγράφεται στην παράγραφο 27 της φορτωτικής. Ούτε η ύπαρξη του συσχετίζεται με το αίτημα για επίδοση του κλητηρίου εκτός δικαιοδοσίας. Αναφορά στη φορτωτική γίνεται στο μέρος της ενόρκου δηλώσεως όπου στοιχειοθετείται η απαίτηση. Η επισύναψη της δεν είχε σκοπό να επισύρει την προσοχή του Δικαστηρίου στην παράγραφο 27 και να τη σηματοδοτήσει ως ουσιώδες γεγονός για την άσκηση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου. Το κείμενο της φορτωτικής (υπάρχει η φωτοτυπία που επισυνάφθηκε), είναι δυσανάγνωστο τόσο ώστε να είναι δύσκολη αν όχι αδύνατη η ανάγνωση με γυμνό οφθαλμό. Το συμπέρασμα το οποίο εξάγεται είναι ότι η ύπαρξη ρήτρας για τη δικαιοδοσία Δικαστηρίου της αλλοδαπής παρασιωπάται στην ένορκη ομολογία.
Ο Κ.24 των Θεσμών Ναυτοδικείου, θέτει σειρά προϋποθέσεων για τη χορήγηση άδειας για επίδοση εκτός της δικαιοδοσίας. Η ύπαρξη τους πρέπει να τεκμηριωθεί με την προσαγωγή μαρτυρίας. (Βλέπε Amathus Navigation Co Ltd (ανωτέρω). Gircotis & Achilleos Limited v. Chr. M. Sarlis & Co. M.S. και Άλλου (1992) 1 C.L.R. 360. Sons of Afif Yamout v. Schiffahrts - Ges. Elbe M.B.H. & Co (1994) 1 Α.Α.Δ. 191 (απόφαση Ολομέλειας).) Η μαρτυρία η οποία προσάχθηκε για τη θεμελίωση αυτής της προϋπόθεσης προήλθε από το δικηγόρο των εναγόντων ο οποίος κατέθεσε στην ένορκη δήλωση του ότι κατά τη γνώμη του η υπόθεση είναι, υπό το φως των στοιχείων που είχε υπόψη του, κατάλληλη για εκδίκαση στην Κύπρο. Τα γεγονότα στα οποία βάσισε την γνώμη του δεν τεκμηριώθηκαν. Όπως υποδείχθηκε στην Sons of Afif Yamout Schiffahrts (ανωτέρω), η γνώμη δικηγόρου απολήγουσα στην διατύπωση γνώμης για την ύπαρξη γεγονότων και τις προεκτάσεις τους δεν συνιστά απόδειξη τους. Η απόδειξη σε αυτό όπως και σε κάθε άλλο τομέα προϋποθέτει μαρτυρία καταδεικνύουσα την ύπαρξη τους. (Βλέπε Achelec Electronics Ltd. v. Deutsche Seereederei Rostock GMBH και Άλλων (1992) 1 Α.Α.Δ. 442.) To κενό στη μαρτυρία στην [*603] προκείμενη περίπτωση μεγενθύνεται ενόψει και της απουσίας αποκάλυψης πειστικών λόγων για τη μη εφαρμογή της συμφωνίας για την παραπομπή διαφορών σε Δικαστήριο του Ισραήλ.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο επελήφθη της αίτησης για τον παραμερισμό του διατάγματος για επίδοση στο εξωτερικό με αναφορά όχι μόνο στα γεγονότα που στοιχειοθέτησαν την αρχική αίτηση αλλά και στα γεγονότα που είχαν προσκομιστεί στο πλαίσιο της αίτησης για παραμερισμό. Αυτό συνιστά σφάλμα. Σε σειρά αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου τονίζεται ότι τα μόνα σχετικά γεγονότα είναι εκείνα που υποστηρίζουν την αίτηση για τη χορήγηση άδειας για επίδοση στο εξωτερικό. (Βλέπε Sait Electronic S.A. από Βρυξέλλες v. The Ship "Dominique" and 2 Others (1989) 1(E) Α.Α.Δ. 365. Amathus Navigation Co Lid (ανωτέρω).
Διαπιστώνεται ότι το διάταγμα για επίδοση στο εξωτερικό εκδόθηκε χωρίς να αποκαλυφθούν όλα τα ουσιώδη γεγονότα και στην απουσία μαρτυρίας για τη θεμελίωση μιας από τις βασικές προϋποθέσεις για την έκδοση του διατάγματος.
Για κάθε ένα ξεχωριστά από τους δύο αυτούς λόγους το διάταγμα για επίδοση εκτός δικαιοδοσίας πρέπει να ακυρωθεί και ακυρώνεται. Η αίτηση για αναθεώρηση της απόφασης του πρωτόδικου Δικαστηρίου επιτυγχάνει με έξοδα τα οποία καλύπτουν τόσο τη διαδικασία ενώπιον μας όσο και την πρωτόδικη διαδικασία. Η επί του προκειμένου απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου περιλαμβανομένης και της διαταγής για έξοδα παραμερίζεται.
Η αίτηση επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο