(1997) 1 ΑΑΔ 174
[*174]6 Φεβρουαρίου, 1997
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στής]
ΦΥΤΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ,
Εφεσείων-Εναγόμενος,
v.
PSARAS SHIPPING AGENCIES LTD.,
Εφεσιβλήτων-Εναγόντων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 9265).
Mαρτυρία — Αξιολόγηση μαρτυρίας — Αποτελεί πρωταρχικό έργο του πρωτόδικου Δικαστηρίου — Πότε παρέχεται η ευχέρεια στο Εφετείο για παραγκωνισμό ευρημάτων περί της αξιοπιστίας — Το βάρος αποδείξεως, ότι τα ευρήματα αυτά είναι εσφαλμένα, βρίσκεται στην πλευρά του διαδίκου, ο οποίος τα αμφισβητεί.
Οι ενάγοντες - εφεσίβλητοι 1, καταχώρησαν αγωγή για απόκτηση των εξόδων μεταφοράς με τα οποία χρέωσαν τον εναγόμενο - εφεσείοντα, για τη μεταφορά ενός εμπορευματοκιβωτίου από την Αγγλία στη Κύπρο. Ο εναγόμενος αμφισβήτησε την ύπαρξη συμφωνίας μεταξύ του και των εναγόντων.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού αξιολόγησε και ανέλυσε την ενώπιόν του μαρτυρία, αποδέχθηκε την εκδοχή των εναγόντων και τους επεδίκασε το ποσό των ΛΚ1.132.
Ο εφεσείων ισχυρίστηκε στην έφεση, ότι η διαπίστωση του πρωτόδικου Δικαστηρίου περί ύπαρξης συμφωνίας για τη μεταφορά του εμπορευματοκιβωτίου είναι εσφαλμένη. Τέτοια διαπίστωση δεν δικαιολογείται γιατί από την προσαχθείσα μαρτυρία δεν προκύπτει η ύπαρξη προτάσεως από αυτόν προς τους εφεσίβλητους και αποδοχή της από τους εφεσίβλητους. Σαν εσφαλμένη προσβάλλεται και η αξιολόγηση της προσαχθείσας μαρτυρίας.
Αποφασίστηκε ότι:
Η αξιολόγηση της μαρτυρίας αποτελεί πρωταρχικό έργο του πρω[*175]τόδικου Δικαστηρίου. Το Εφετείο έχει ευχέρεια για παραγκωνισμό ευρημάτων περί αξιοπιστίας όταν αυτά είναι εξ αντικειμένου ανυπόστατα ή όταν είναι παράλογα ή αυθαίρετα ή δεν υποστηρίζονται από τη μαρτυρία που το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέκτηκε ως αξιόπιστη.
Αν τα ευρήματα ήταν λογικά εφικτά με βάση τη μαρτυρία που δόθηκε ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, το Εφετείο δεν μπορεί να επέμβει, εκτός αν τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε δεν δικαιολογούνται από τα ευρήματα. Σε τέτοια περίπτωση το Εφετείο είναι στην ίδια θέση να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα με βάση τα πρωταρχικά γεγονότα.
Το συμπέρασμα του πρωτόδικου Δικαστηρίου για την ύπαρξη της επίδικης συμφωνίας δικαιολογείται πλήρως από τα πρωταρχικά γεγονότα τα οποία έχει διαπιστώσει το πρωτόδικο Δικαστήριο. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει πεδίο επέμβασης του Εφετείου.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Γεωργιάδης v. Αργυρίδη (1993) 1 Α.Α.Δ. 191,
Δασκάλου v. Βουρία (1994) 1 Α.Α.Δ. 624,
Λεμονάρη v. Πολεμίτη (1995) 1 Α.Α.Δ. 530,
Πελεκάνου v. Πελεκάνου (1995) 1 Α.Α.Δ. 912,
Xατζημιλτή v. Βρόντου (1996) 1 A.A.Δ. 523,
Bauer v. Ηροδότου (1994) 1 Α.Α.Δ. 325,
Tlais v. Assaf (1995) 1 A.A.Δ. 44,
Bullows v. Νεοφύτου (1994) 1 Α.Α.Δ. 41,
Cyprus Asbestos Mines Ltd v. Scoufaris and Others (1964) A.A.Δ. 6,
Λοΐζου v. Ρώσσου, Πολιτική Έφεση 8784, ημερ. 19.5.94,
Δημητρίου v. Fletcher, Πολιτική Έφεση 8212, ημερ. 19.5.94,
Νικολάου v. Γεωργίου (1993) 1 Α.Α.Δ. 938,
[*176]Mylonas and Others v. Kaili (1967) 1 C.L.R. 77.
Έφεση.
Έφεση από τον εναγόμενο κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Xριστοδούλου, A.E.Δ.) που δόθηκε στις 29 Iουνίου, 1997 (Aρ. Aγωγής 2960/93), με την οποία επιδικάσθηκε εναντίον του το ποσό των Λ.K.1.132,- για τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίου που έγινε για λογαριασμό του.
Σ. Δράκος με Ε. Πουργουρίδη, για τον Εφεσείοντα.
Α. Θεοφίλου, για τους Εφεσίβλητους.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Π. Καλλής.
ΚΑΛΛΗΣ, Δ.: Οι ενάγοντες-εφεσίβλητοι είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Ασχολούνται με ναυτιλιακές εργασίες και μεταφορές φορτίων διεθνώς. Ισχυρίσθηκαν ότι κατόπιν συμφωνίας με τον εναγόμενο παρέλαβαν στην Αγγλία και ακολούθως μετέφεραν στις 19.11.92 στην Κύπρο για λογαρισμό του εφεσείοντα-εναγόμενου ένα εμπορευματοκιβώτιο με το πλοίο “Pioneer”. Για τη μεταφορά εκείνη χρέωσαν τον εφεσείοντα με το ποσό των £1,212.70 το οποίο απαίτησαν με σχετική αγωγή τους. Στο στάδιο των αγορεύσεων το πιο πάνω ποσό μειώθηκε σε £1,132.
Με την υπεράσπισή του ο εφεσείων αρνήθηκε την ύπαρξη οποιασδήποτε συμφωνίας με τους εφεσίβλητους για την μεταφορά του επίδικου εμπορευματοκιβωτίου από την Αγγλία στην Κύπρο. Πρόβαλε την ίδια θέση και στη διάρκεια της ένορκης μαρτυρίας του. Ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου δόθηκε μαρτυρία από τον Διευθυντή των εφεσιβλήτων ότι για τη μεταφορά του εμπορευματοκιβωτίου ήλθαν σε επαφή μαζί του στην Κύπρο ο εφεσείων και ο αδελφός του. Τους παρέπεμψε στους αντιπροσώπους του στο Λονδίνο με τη συμφωνία τα ναύλα να πληρώνοντο στην Κύπρο. Δόθηκε, επίσης, μαρτυρία από την υπεύθυνη του λογιστηρίου των εφεσιβλήτων (Μ.Ε.2) ότι μετά την άφιξη του εμπορευματοκιβωτίου στην Κύπρο ο εφεσείων της είπε ότι ήταν δικό του και θα ερχόταν να το παραλάβει μετά από 2-3 μέρες λόγω οικονομικής στενότητας.
Το πρωτόδικο δικαστήριο, αφού ανέλυσε και αξιολόγησε την ενώπιόν του μαρτυρία, αποδέχθηκε τη μαρτυρία που είχε προσαχθεί από τους εφεσίβλητους και απέρριψε την μαρτυρία του εφε[*177]σείοντα και του μάρτυρά του. Όπως ανέφερε στην απόφασή του οι δύο μάρτυρες των εφεσιβλήτων του έκαμαν θετική εντύπωση και η μαρτυρία τους ανταποκρίνεται πλήρως προς την αλήθεια. Πρόσθετα προς την εικόνα που σχημάτισε το πρωτόδικο δικαστήριο για τους μάρτυρες έλαβε υπόψη και 4 άλλους παράγοντες, οι οποίοι συνηγορούσαν υπέρ της αποδοχής της εκδοχής των εφεσιβλήτων, τους οποίους και παρέθεσε στην απόφασή του.
Τελική κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ήταν ότι το επίδικο εμπορευματοκιβώτιο - ως και τρία άλλα - “έφτασε στην Κύπρο ως αποτέλεσμα της συμφωνίας που έκαμαν στην Κύπρο οι ενάγοντες με τον εναγόμενο ότι τα της φόρτωσης θα διευθετούντο στην Αγγλία με τους εκεί αντιπροσώπους τους ενώ τα μεταφορικά έξοδα θα πληρώνοντο στην Κύπρο στους ενάγοντες”.
Η παρούσα έφεση στρέφεται κατά της πρωτόδικης απόφασης με την οποία έχει επιδικασθεί το πιό πάνω ποσό των £1,132 υπέρ των εφεσιβλήτων.
Προσβάλλεται ως εσφαλμένη η διαπίστωση του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι ο εφεσείων συμφώνησε με τους εφεσίβλητους την μεταφορά του εμπορευματοκιβωτίου. Τέτοια διαπίστωση, σύμφωνα με τον εφεσείοντα, δεν δικαιολογείται γιατί από την προσαχθείσα μαρτυρία δεν προκύπτει η ύπαρξη προτάσεως από τον εφεσείοντα προς τους εφεσίβλητους και αποδοχή της από τους εφεσιβλήτους για την μεταφορά του επίδικου εμπορευματοκιβωτίου. Σαν εσφαλμένη προσβάλλεται και η αξιολόγηση της προσαχθείσας μαρτυρίας. Ο εφεσείων υποστήριξε ότι το πρωτόδικο δικαστήριο παρέλειψε να εξετάσει την ουσιώδη αντίφαση μεταξύ των Μ.Ε.1 και 2 αναφορικά με το πότε ο Μ.Ε.1 - διευθυντής των εφεσιβλήτων - έλαβε γνώση για πρώτη φορά των σχετικών γεγονότων που αφορούσαν την μεταφορά του επίδικου εμπορευματοκιβωτίου στην Κύπρο.
Σε ότι αφορά το παράπονο του εφεσείοντα που σχετίζεται με την αξιολόγηση της μαρτυρίας υπενθυμίζουμε ότι αυτή αποτελεί πρωταρχικό έργο του πρωτόδικου δικαστηρίου. Ευχέρεια για τον παραγκωνισμό ευρημάτων περί της αξιοπιστίας παρέχεται μόνο όταν καταφαίνονται εξ αντικειμένου ανυπόστατα ή όταν είναι παράλογα ή αυθαίρετα ή δεν υποστηρίζονται από τη μαρτυρία που το πρωτόδικο δικαστήριο έχει αποδεχθεί ως αξιόπιστη (Βλ. Γεωργιάδης v. Αργυρίδη, Πολιτική Έφεση 7203/8.4.93, Δασκάλου v. Βουρία, Πολιτική Έφεση 9047/14.10.94, Λεμονάρης v. Πολεμίτη, Πολιτική Έφεση 8398/ 22.5.95, Πελεκάνου v. Πελεκάνου, Πολιτική Έφεση 8896/14.11.95, Χ”Μιλτή v. Βρόντου, Πο[*178]λιτική Έφεση 8735/20.5.96, Bauer v. Ηροδότου, Πολιτική Έφεση 8095/27.4.94).
Αν από τη μαρτυρία που δόθηκε ενώπιον του πρωτόδικου δικαστηρίου τα ευρήματα στα οποία κατέληξε ήταν λογικά εφικτά το Εφετείο δεν μπορεί να επέμβει εκτός αν τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε δεν δικαιολογούνται από τα ευρήματα. Στην τελευταία τέτοια περίπτωση το Εφετείο είναι στην ίδια θέση με το πρωτόδικο δικαστήριο να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα με βάση τα πρωταρχικά γεγονότα (Βλ. Tlais v. Assaf, Πολιτική Έφεση 7861/26.1.95, Bullows v. Νεοφύτου, Πολιτική Έφεση 8761/28.1.94, Cyprus Asbestos Mines Ltd v. Scoufaris and Others (1964) Α.Α.Δ. 6, Λοΐζου v. Ρώσσου, Πολιτική Έφεση 8784/19.5.94, Δημητρίου v. Fletcher, Πολιτική Έφεση 8212/19.5.94, Νικολάου v. Γεωργίου, Πολιτική Έφεση 8197/1.12.93).
Εναπόκειται στο διάδικο ο οποίος αμφισβητεί τα ευρήματα του δικαστηρίου που σχετίζονται με την αξιοπιστία να πείσει το Εφετείο ότι αυτά είναι εσφαλμένα (Βλ. Mylonas and Others v. Kaili (1967) 1 Α.Α.Δ. 77).
Έχουμε εξετάσει προσεκτικά την πρωτόδικη απόφαση σε συνάρτηση με την μαρτυρία. Έχουμε την άποψη πως ο εφεσείων δεν έχει αποσείσει το βάρος ικανοποίησης του Εφετείου ότι δεν ήταν εύλογα επιτρεπτό για το πρωτόδικο δικαστήριο να απορρίψει την εκδοχή του και να δεχθεί εκείνη των εφεσιβλήτων. Ακολουθεί πως δεν δικαιολογείται οποιαδήποτε επέμβασή μας με τα ευρήματα αξιοπιστίας στα οποία έχει αχθεί το πρωτόδικο δικαστήριο. Όχι μόνο δεν έχουμε εντοπίσει αντίφαση ανάμεσα στη μαρτυρία των Μ.Ε.1 και 2 αλλά τουναντίον η μαρτυρία της τελευταίας ενισχύει τη θέση την οποία έχει προβάλει ο Μ.Ε.1. Περαιτέρω έχουμε την άποψη ότι το συμπέρασμα του πρωτόδικου δικαστηρίου για την ύπαρξη της επίδικης συμφωνίας δικαιολογείται πλήρως από τα πρωταρχικά γεγονότα τα οποία έχει διαπιστώσει το πρωτόδικο δικαστήριο και δεν υπάρχει πεδίο επέμβασής μας.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο