(1997) 1 ΑΑΔ 252
[*252]5 Μαρτίου, 1997
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Δ/στές]
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΘΗΤΖΙΩΤΗΣ,
Εφεσείων-Εναγόμενος,
v.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΕΛΙΟΣ ΚΑΙ ΠΑΦΙΤΗΣ ΛΤΔ.,
Εφεσιβλήτων-Εναγόντων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 8865).
Πολιτική Δικονομία — Προσδιορισμός επιδίκων θεμάτων — Επίδικα θέματα είναι τα θέματα τα οποία εγείρονται από τους διαδίκους όπως καθορίζονται στη δικογραφία — Η εξέταση θεμάτων που δεν αποτελούν επίδικα θέματα, καθιστά εσφαλμένη τη δικαστική απόφαση.
Οι εφεσίβλητοι-ενάγοντες απαιτούσαν το ποσό των ΛΚ6.671.- ως υπόλοιπο αξίας πωληθέντων και παραδοθέντων τούβλων προς τον εφεσείοντα-εναγόμενο. Η παρούσα έφεση στρέφεται κατά της πρωτόδικης απόφασης με την οποία το πρωτόδικο Δικαστήριο επεδίκασε υπέρ των εφεσιβλήτων το πιο πάνω ποσό, πλέον έξοδα.
Αποφασίστηκε ότι:
1. H απαίτηση δεν αποδείχθηκε.
2. Ενώ η απαίτηση ήταν καθαρή και συγκεκριμένη για εμπορεύματα πωληθέντα και παραδοθέντα κατά την περίοδο 1989-1990, αξίας ΛΚ6.671.- για τα οποία υπήρχε ισχυρισμός ότι ουδέν ποσόν επληρώθη, ο Δικαστής προχώρησε και εξέτασε άλλες δοσοληψίες μεταξύ των διαδίκων που δεν εκαλύπτοντο από τη δικογραφία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να στερηθεί ο εφεσείων του δικαιώματός του να προβάλει την υπεράσπισή του στις εν λόγω δοσοληψίες. H αντιμετώπιση της υπόθεσης ήταν εσφαλμένη και ως εκ τούτου η απόφαση πρέπει να παραμεριστεί.
Η έφεση επιτυγχάνει χωρίς ως εκ τούτου να καταστεί αναγκαία [*253]η εξέταση των άλλων λόγων έφεσης που προβλήθηκαν. Eκδίδεται διαταγή για έξοδα τόσο πρωτόδικα όσο και κατ’ έφεση υπέρ του εφεσείοντα.
H έφεση έγινε δεκτή με έξοδα τόσο πρωτόδικα όσο και κατ’ έφεση.
Υπόθεση που αναφέρθηκε:
Βραχίμη v. Κουλουμπρή (1992) 1(B) Α.Α.Δ. 836.
Έφεση.
Έφεση από τον εναγόμενο κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Aρέστης, A.E.Δ.) που δόθηκε στις 17 Δεκεμβρίου, 1992 (Aρ. Aγωγής 5727/91), με την οποία επιδικάσθηκε υπέρ της ενάγουσας εταιρείας και εναντίον του εναγομένου το ποσό των £6.671 πλέον έξοδα, ως υπόλοιπο αξίας πωληθέντων και παραδοθέντων τούβλων.
Π. Πετράκης, για τον Εφεσείοντα.
Κ. Αιμιλιανίδης, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΠΙΚΗΣ, Π.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο αδελφός Δικαστής Γ. Παπαδόπουλος.
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Δ.: Η έφεση αυτή στρέφεται εναντίον απόφασης Επαρχιακού Δικαστηρίου με την οποία επιδικάστηκε υπέρ της εφεσίβλητης εταιρείας και εναντίον του εφεσείοντα το αξιούμενο ποσό των £6.671.- πλέον έξοδα.
Οι εφεσίβλητοι με την Έκθεση Απαιτήσεως στην αγωγή τους απαιτούσαν το ποσό των £6.671.- ως υπόλοιπο αξίας πωληθέντων και παραδοθέντων τούβλων. Στις λεπτομέρειες της Έκθεσης Απαιτήσεως αναφέρονταν επί λέξει τα εξής:
“2. Εις διάφορους ημερομηνίας κατά το έτος 1989 και 1990 οι Ενάγοντες επώλησαν και παρέδωσαν επί πιστώσει εις τον Εναγόμενον, ο οποίος διατηρεί κατάστημα πωλήσεως ειδών οικοδομής, διάφορες ποσότητες τούβλων συνολικής αξίας £6,671.- Προς τον σκοπόν αυτό οι Ενάγοντες ήνοιξαν ειδικήν [*254]μερίδα εις τα βιβλία των χρεώνοντες τον Εναγόμενον με την εκάστοτε αξίαν των παραδιδομένων τούβλων.
3. Έναντι της συνολικής αξίας των πωληθέντων και παραδοθέντων τούβλων επί πιστώσει εκ £6,671.-, ο Εναγόμενος ουδέν επλήρωσε παρά τας επανειλημμένας οχλήσεις των Εναγόντων.”
Κατά την εκδίκαση της υπόθεσης δόθηκε μαρτυρία και από τις δύο πλευρές. Από τη μαρτυρία τόσο των μαρτύρων των εφεσιβλήτων-εναγόντων όσο και του εφεσείοντα-εναγομένου προκύπτει καθαρά και αδιαμφισβήτητα ότι κατά την περίοδο 1989-1990, δηλαδή κατά την περίοδο που υπάρχει ισχυρισμός ότι ο εφεσείοντας-εναγόμενος “ουδέν επλήρωσε παρά τας επανειλημμένας οχλήσεις των εναγόντων”, στην πραγματικότητα πλήρωσε το ποσό των £35.359.- Επίσης φαίνεται πως ο εφεσείοντας-εναγόμενος κατά την ίδια περίοδο, 1989-1990, αγόρασε τούβλα αξίας £26.500.-.
Ο πρωτόδικος Δικαστής αφού έκαμε εκτενή αναφορά της προφορικής μαρτυρίας και των τεκμηρίων που είχε ενώπιόν του, κατέληξε ως εξής:
“Συνάγεται από όλη τη μαρτυρία την οποία η ενάγουσα εταιρεία έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου αλλά και είναι παραδεκτό και από την υπεράσπιση τόσο με τον τρόπο που έγινε η αντεξέταση αλλά και από τη μαρτυρία η οποία δόθηκε από τον ίδιο τον εναγόμενο, ότι οι συναλλαγές μεταξύ ενάγουσας και εναγομένου υπήρχαν και για μια περίοδο πολύ πριν από τα έτη 1989-1990. Η ενάγουσα με την αγωγή της δεν ανατρέχει στην περίοδο πριν από το 1989 καίτοι όπως φαίνεται από το τεκμήριο 1 υπήρχε την 1/1/1989 ένα υπόλοιπο της τάξης των £15,471. Εξάλλου είναι σαφές, ιδιαίτερα από τη μαρτυρία της υπαλλήλου της ενάγουσας αλλά και από τα διάφορα τεκμήρια τόσο από το τεκμήριο 1 όσο και από το τεκμήριο 5, ότι στην περίοδο 1989-1990 ο εναγόμενος είχε παραλάβει εμπορεύματα πέραν των όσων αναφέρονται στο τεκμήριο 5 και είχε κάνει πληρωμές και για εμπορεύματα που δεν αναφέρονται στο τεκμήριο 5 σαν κάνει πληρωμές έναντι του υπολοίπου του το οποίο υπήρχε μέχρι τον Ιανουάριο του 1989.”
(Οι υπογραμμίσεις είναι δικές μας)
Με ένα από τους λόγους έφεσης προσβάλλεται η επέκταση πρωτόδικα πέρα των όσων δικαιολογούσαν οι γραπτές προτάσεις. Αυτός ο λόγος ευσταθεί.
[*255]Είναι φανερό πως ο πρωτόδικος Δικαστής έσφαλε στην αντιμετώπιση της υπόθεσης. Ενώ η απαίτηση ήταν καθαρή και συγκεκριμένη για εμπορεύματα πωληθέντα και παραδοθέντα κατά την περίοδο 1989-1990, αξίας £6.671.-, για τα οποία ουδέν ποσό επληρώθη, ο Δικαστής προχώρησε και εξέτασε άλλες δοσοληψίες μεταξύ των διαδίκων που δεν εκαλύπτοντο από τη δικογραφία. Από μόνο του το Δικαστήριο επεξέτεινε τη διαδικασία και συμπεριέλαβε στην Έκθεση Απαιτήσεως απαιτήσεις για υπόλοιπο λογαριασμού άλλων χρόνων συνεργασίας των διαδίκων, πράγμα που καθιστά την απόφαση εσφαλμένη ώστε να πρέπει να παραμερισθεί.
Έχει επανειλημμένα λεχθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο ότι η δικογραφία αποτελεί τη βάση της δίκης. Βλέπε Βραχίμη v. Κουλουμπρή (1992) 1 Α.Α.Δ. 836, στη σελίδα 839 όπου ο Δικαστής Πικής, όπως ήταν τότε, αναφέρει:
“Η δικογραφία συνιστά το θεμέλιο της δίκης και αποτελεί το αποκλειστικό μέσο για τον προσδιορισμό των επιδίκων θεμάτων. Η σημασία των εγγράφων προτάσεων συνοψίζεται στο απόσπασμα που ακολουθεί από την απόφαση Παπαγεωργίου v. Λούη Κλάππα (Investments Services Ltd) (Πολιτική Εφεση 7367, αποφασίστηκε στις 14/1/90 και θα δημοσιευτεί στους τόμους (1990) 1 Α.Α.Δ.):-
“Οι αρχές του δικονομικού δικαίου περιορίζουν τα επίδικα θέματα σε εκείνα τα οποία προσδιορίζονται από τη δικογραφία( δηλαδή την απαίτηση, την υπεράσπιση και την απάντηση όπου υπάρχει). Ο επακριβής προσδιορισμός των επιδίκων θεμάτων συναρτάται άμεσα με το αντιπαραθετικό σύστημα δίκης που ισχύει στο δικαιϊκό μας σύστημα και είναι απόρροια της φυσικής δικαιοσύνης που επιβάλλει τη διασφάλιση του δικαιώματος διαδίκου για ουσιαστική ευκαιρία απάντησης στις θέσεις και ισχυρισμούς του αντιδίκου του. Η δίκη δρομολογείται, όπως επιγραμματικά ανάφερε ο τότε Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Βασιλειάδης στην υπόθεση Homeros Th. Courtis and Others v. Panos K. Iasonides (1970) 1 C.L.R. 180, (βλέπε επίσης Christakis Loucaides v. C.D. Hay and Sons Ltd (1971) 1 C.L.R. 134) κατά μήκος των γραμμών που οριοθετεί η δικογραφία και η δίκη διατρέχει την ίδια πορεία όπως και το τραίνο κατά μήκος των προκαθορισμένων γραμμών της διαδρομής.”
Το αντικείμενο της απαίτησης ήταν η αξία εμπορευμάτων £6.671.- πωληθέντων και παραδοθέντων το 1989 και το 1990 και [*256]μη αποπληρωθέντων.
Η απαίτηση δεν αποδείχθηκε.
Το εύρημα του Δικαστηρίου για την οφειλή ποσού £6.671.- ανάγεται σε υπόλοιπο τρέχοντος λογαριασμού, ο οποίος παρουσίαζε κατά την έναρξη του 1989, χρεωστικό υπόλοιπο σε βάρος του εφεσείοντα £15.471.-.
Την περίοδο που ακολούθησε, ο εφεσείοντας κατέβαλε ποσό μεγαλύτερο της αξίας των εμπορευμάτων που αγόρασε. Οι δοσοληψίες των διαδίκων για την περίοδο που προηγήθηκε του 1989, δεν ήταν αντικείμενο της διαφοράς και δεν αποτελούσαν επίδικο θέμα της αγωγής( ούτε δόθηκε η ευκαιρία στον εφεσείοντα να προβάλει την υπεράσπισή του σε τέτοια απαίτηση).
Υπό το φως των ανωτέρω καταλήγουμε ότι η έφεση πρέπει να επιτύχει. Ενόψει τούτου καθίσταται αχρείαστη η εξέταση των άλλων λόγων έφεσης.
Η έφεση επιτυγχάνει. Η επίδικη απόφαση παραμερίζεται και η αγωγή απορρίπτεται με έξοδα στο πρωτόδικο Δικαστήριο και στο Εφετείο υπέρ του εφεσείοντα. Τα έξοδα να υπολογιστούν από τον αντίστοιχο Πρωτοκολλητή.
H έφεση επιτυγχάνει με έξοδα υπέρ του εφεσείοντα τόσο πρωτόδικα όσο και κατ’ έφεση.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο