(1997) 1 ΑΑΔ 267
[*267]7 Μαρτίου, 1997
[ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155(4) ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
(ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΕΥΑΓΟΡΟΥ (AP. 2) ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΕΩΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ CERTIORARI ΚΑΙ PROHIBITION
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 30/12/1996 ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΝΤΙΜΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗ Α. ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ 4769/95.
(Αίτηση Αρ. 8/97).
Προνομιακά εντάλματα — Certiorari — Αίτηση για έκδοση εντάλματος certiorari για ακύρωση διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, με το οποίο αναστάληκε μετά από μονομερή αίτηση τρίτου, η εκτέλεση του εντάλματος κατάσχεσης κινητής περιουσίας του εναγομένου — Παράβαση του νόμου και των σχετικών δικονομικών κανονισμών — Έκδοση του εντάλματος certiorari — Ποίες οι νομικές αρχές που διέπουν το θέμα έκδοσης του εν λόγω προνομιακού εντάλματος.
Πολιτική Δικονομία — Εκτέλεση δικαστικής απόφασης — Ποία η ακολουθητέα διαδικασία όταν εγείρεται αξίωση από τρίτον επί κινητής περιουσίας που κατασχέθηκε κατά την εκτέλεση δικαστικής απόφασης — Άρθρο 21 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νομου, Κεφ. 6 και επίσης Δ.40, θ.15 και Δ.44, θ.12(β) των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας.
Ο αιτητής ήταν ο εξ αποφάσεως χρεώστης στην αγωγή υπ’ αρ. 4769/95 για ποσό ΛΚ19.673,00 εναντίον του εναγομένου. Μέσα στα πλαίσια έκδοσης εντάλματος κατάσχεσης και πώλησης της κινητής περιουσίας του εναγομένου, κατασχέθηκε το αυτοκίνητο CAW692 που ήταν εγγεγραμμένο στο όνομά του. Κατά την ώρα της κατάσχεσης το εν λόγω αυτοκίνητο βρισκόταν στην κατοχή κάποιου Μ. [*268]Ρούσου, ο οποίος καταχώρησε μέσα στα πλαίσια της ίδιας αγωγής μονομερή αίτηση, βάσει της οποίας το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού εξέδωσε διάταγμα με το οποίο αναστέλλετο η εκτέλεση του εντάλματος κατάσχεσης της κινητής περιουσίας του εναγομένου. Εκδόθηκε επίσης διάταγμα που διέτασσε την άμεση παράδοση του αυτοκινήτου στον ρηθέντα Μ. Ρούσου.
Οι αιτητές αξίωσαν την ακύρωση του εκδοθέντος διατάγματος και ισχυρίστηκαν ότι το εν λόγω διάταγμα εξεδόθη χωρίς δικαιοδοσία και κατά παράβαση του Νόμου και των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, χωρίς προηγουμένως να ειδοποιηθούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, αφού αναφέρθηκε στις νομικές αρχές που διέπουν το θέμα έκδοσης του αιτούμενου προνομιακού εντάλματος, αποφάνθηκε ότι:
Το Άρθρο 21 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6 το οποίο προβλέπει τη διαδικασία όταν εγείρεται αξίωση από τρίτον επί κινητής περιουσίας που κατασχέθηκε κατά την εκτέλεση δυνάμει δικαστικής απόφασης, προνοεί σαφώς ότι το δικαστήριο ορίζει τα δικαιώματα των μερών ή εκδίδει διάταγμα ως προς την εκδίκαση, και τον καθορισμό των δικαιωμάτων ύστερα από ειδοποίηση όλων των αναγκαίων μερών. Το θέμα ρυθμίζεται και με τους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας, Δ.40, θ.15 και Δ.44, θ.12(β).
To Δικαστήριο, στην παρούσα υπόθεση, ενήργησε εκτός των πλαισίων της δικαιοδοσίας του λόγω του ότι δεν ακολούθησε την νενομισμένη διαδικασία και συγκεκριμένα λόγω του ότι εξέδωσε το διάταγμα αναστολής εκτέλεσης του εντάλματος κατάσχεσης της κινητής περιουσίας του εναγομένου μετά από μονομερή αίτηση τρίτου και χωρίς ειδοποίηση όλων των αναγκαίων μερών. Η προσέγγιση αυτή του Δικαστηρίου, εκτός του ότι είναι νομικά εσφαλμένη, στέρησε από τον ενάγοντα την ευκαιρία να παρουσιάσει τη δική του εκδοχή.
Εν όψει της παράβασης του νόμου και των σχετικών δικονομικών κανονισμών, η έκδοση εντάλματος certiorari με το οποίο ακυρώνεται το πιο πάνω διάταγμα αναστολής, είναι επιβεβλημένη. Το ένταλμα certiorari εκδίδεται, χωρίς διαταγή ως προς τα έξοδα.
Eκδόθηκε ένταλμα certiorari με το οποίο ακυρώθηκε το διάταγμα του πρωτόδικου δικαστηρίου. Kαμιά διαταγή για έξοδα.
[*269]Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
R. v. Northumberland Compensation Appeal Tribunal, ex parte Shaw [1952] 1 All E.R. 122,
Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 A.A.Δ. 116,
Περρέλλα Tζεννάρο (Aρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692,
Agroktimatiki Epihirisis Rousias Co Ltd (1981) 1 C.L.R. 703,
R. v. Somersetshire Justices [1825] 6 Dow. & Ry. K.B. 469,
R. v. Arkwright [1848] 12 Q.B. 960,
R. v. Farmer and Another, Salford Justices [1891-4] All E.R. 921.
Aίτηση.
Aίτηση για άδεια του Δικαστηρίου για καταχώρηση αίτησης με σκοπό την έκδοση προνομιακών διαταγμάτων Certiorari και Prohibition, αναφορικά με το διάταγμα του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Bλαδιμήρου, E.Δ.) ημερομηνίας 30/12/1996 στην Aγωγή Aρ. 4769/95.
Χρ. Πουργουρίδης, για τον Αιτητή.
NIKOΛAΪΔHΣ, Δ.: Aνάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Με την παρούσα αίτηση αξιώνεται η έκδοση εντάλματος της φύσης Certiorari για παραπομπή στο Ανώτατο Δικαστήριο και ακύρωση του διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, ημερ. 30.12.1996 που εκδόθηκε στα πλαίσια της Αγωγής υπ’ αρ. 4769/95. Σχετική άδεια παραχωρήθηκε στις 17.1.1997. Στις 23.11.1995 ο αιτητής εξέδωσε εναντίον του εναγόμενου στην πιο πάνω αγωγή απόφαση για το ποσό των £19.673.00. Στις 21.12.1996 το αυτοκίνητο υπ’ αριθμό εγγραφής CAW 692 που ήταν εγγεγραμμένο στο όνομα του εναγόμενου κατασχέθηκε από αρμόδιο δικαστικό επιδότη δυνάμει εντάλματος κατάσχεσης και πώλησης της κινητής περιουσίας του εναγομένου που είχε εκδοθεί στις 6.2.1966 προς εκτέλεση της πιο πάνω απόφασης. Κατά την ώρα της κατάσχεσης το αυτοκίνητο βρισκόταν στην κατοχή κάποιου Μάριου Ρούσου από τη Λεμεσό ο οποίος στις 27.12.1996 καταχώρησε μέσα στα πλαίσια της ίδιας αγωγής μονομερή αίτηση βάσει της οποίας το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού εξέδωσε διάταγμα με το οποίο αναστέλλετο η εκτέλεση [*270]του εντάλματος κατάσχεσης της κινητής περιουσίας του εναγόμενου. Εκδόθηκε επίσης διάταγμα που διέτασσε την άμεση παράδοση του αυτοκινήτου στον ρηθέντα Μάριο Ρούσου. Ο Μάριος Ρούσος ισχυρίζεται ότι αγόρασε το συγκεκριμένο αυτοκίνητο από τον εναγόμενο γύρω στις 13.9.1995. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι λίγες μέρες προηγουμένως και συγκεκριμένα στις 8.9.1995, είχε επιδοθεί στους γονείς του εναγόμενου, με υποκατάστατο επίδοση για λογαριασμό του, συντηρητικό διάταγμα με το οποίο απαγορευόταν στον εναγόμενο η πώληση του αυτοκινήτου. Είναι ο ισχυρισμός τόσο του εναγόμενου όσο και του Μάριου Ρούσου ότι δεν γνώριζαν την ύπαρξη του απαγορευτικού διατάγματος. Σύμφωνα με την ένορκη δήλωση που συνόδευε την αίτηση για παραχώρηση άδειας για καταχώρηση αίτησης για έκδοση διατάγματος Certiorari, η πώληση ήταν εικονική και έγινε με σκοπό την καταδολίευση του ενάγοντος.
Οι λόγοι για τους οποίους αξιώνεται η ακύρωση του εκδοθέντος από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού διατάγματος είναι οι ίδιοι που προβλήθηκαν και στην αίτηση για παραχώρηση άδειας και συνίστανται στον ισχυρισμό ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, χωρίς δικαιοδοσία και κατά παράβαση του Νόμου και των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, εξέδωσε τα πιο πάνω διατάγματα χωρίς προηγουμένως να ειδοποιήσει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Παρ’ όλον ότι τους έγινε επίδοση, ούτε ο καθ’ ου η αίτηση, ούτε ο Μάριος Ρούσος, εμφανίστηκαν ενώπιόν μου για να εκθέσουν τις απόψεις τους.
Οι νομικές αρχές που διέπουν το θέμα έχουν εκτεθεί στην προηγούμενη μου απόφαση με την οποία παραχώρησα άδεια για καταχώρηση της αίτησης. Όταν από την εκ πρώτης όψεως εξέταση της διαδικασίας εμφαίνεται ότι η απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου είναι νομικά εσφαλμένη μπορεί να δικαιολογείται η έκδοση εντάλματος Certiorari που να ακυρώνει την απόφαση (R. v. Northumberland Compensation Appeal Tribunal, ex parte Shaw [1952] 1 All E.R. 122). Το ένταλμα Certiorari παρέχει τη δυνατότητα άσκησης ελέγχου κατώτερου δικαστηρίου, δεν επιτρέπει όμως αναθεώρηση της ορθότητας της απόφασης του με σκοπό την επέμβαση. Aντικείμενο της διαδικασίας για την έκδοση εντάλματος Certiorari δεν είναι ο έλεγχος της ορθότητας μιας απόφασης, αλλά της νομιμότητάς της (Αναφορικά με την αίτηση της Marewave Shipping & Trading Company Ltd (1992) 1 A.A.Δ. 116). Το ένταλμα εκδίδεται είτε όπου το κατώτερο δικαστήριο ενήργησε εκτός της δικαιοδοσίας του, είτε καθ’ υπέρβαση δικαιοδοσίας, είτε όπου προκύπτει από το πρακτικό προφανές νομικό ελάττωμα, έστω κι’ αν αυτό δεν άπτεται της δικαιοδοσίας (βλ. [*271]Αναφορικά με τον Gennaro Perella, Π.Ε. 9169, ημερ. 18.7.1995). Περαιτέρω, ουσιώδης παράβαση δικονομικού κανόνα συνιστά νομική πλάνη (Agroktimatiki Epihirisis Rousias Co Ltd (1981) 1 C.L.R. 703).
Το άρθρο 21 του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου, Κεφ. 6, το οποίο προβλέπει τη διαδικασία όταν εγείρεται αξίωση από τρίτον επί κινητής περιουσίας που κατασχέθηκε κατά την εκτέλεση δυνάμει δικαστικής απόφασης, προνοεί σαφώς ότι το δικαστήριο προχωρεί και ορίζει τα δικαιώματα των μερών ή εκδίδει διάταγμα ως προς την εκδίκαση και τον καθορισμό των δικαιωμάτων, ύστερα από ειδοποίηση όλων των αναγκαίων μερών. Στη συνέχεια προβλέπει την έκδοση διατάγματος για διαφύλαξη του διαφιλονικούμενης ιδιοκτησίας κινητού. Το θέμα ρυθμίζεται και με τους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας. Η Δ.40, θ.15 προβλέπει ότι είτε ο δικαστικός επιδότης, υπεύθυνος για την εκτέλεση εντάλματος κινητών, ή οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο πρόσωπο ή πρόσωπο που επηρεάζεται από την εκτέλεση, επιθυμεί να εξασφαλίζει τις οδηγίες του δικαστηρίου σε οποιοδήποτε θέμα αφορά την εκτέλεση, μπορεί να υποβάλει αίτηση για οδηγίες στο δικαστήριο που εξέδωσε το ένταλμα. Το δικαστήριο, αν η αίτηση καταχωρείται από πρόσωπο που αξιώνει περιουσία που κατασχέθηκε δυνάμει εντάλματος εκτέλεσης, δεν μπορεί να δώσει οδηγίες με μονομερή αίτηση. Η ίδια ασφαλιστική δικλείδα προνοείται και με τη Δ.44 θ.12(β), όπου προβλέπεται ότι ανακοπή θα πραγματοποιείται με αίτηση δι’ ειδοποιήσεως, ή με ειδοποίηση που θα πρέπει να δοθεί σε όλα τα πρόσωπα που επηρεάζονται από την κατάσχεση.
Ένταλμα Certiorari για ακύρωση της διαδικασίας μπορεί να εκδοθεί όταν το κατώτερο δικαστήριο ενήργησε εκτός της δικαιοδοσίας του. Η έλλειψη δικαιοδοσίας μπορεί να προκύπτει από την έλλειψη εξουσίας του δικαστηρίου να προβεί στη συγκεκριμένη δικαστική πράξη, αλλά μπορεί επίσης να προκύπτει και από την απουσία συγκεκριμένου ουσιώδους προδικαστικού διαβήματος. Έτσι αποφασίστηκε ότι άνκαι το κατώτερο δικαστήριο δυνατόν να έχει δικαιοδοσία να εκδικάσει το συγκεκριμένο θέμα, μπορεί για άσκηση της δικαιοδοσίας αυτής να προαπαιτείται όπως η διαδικασία να αρχίσει εντός συγκεκριμένου χρόνου ή να πρέπει το πρόσωπο που προβαίνει στο διάβημα να έχει προβεί προηγουμένως σε κάποιο άλλο διάβημα (βλ. R. v. Somersetshire Justices [1825] 6 Dow. & Ry. K.B. 469). Διάφορα νομοθετήματα προνοούν την πριν την έναρξη κάποιας διαδικασίας επίδοση συγκεκριμένων ειδοποιήσεων. Η παράλειψη επίδοσης μιας τέτοιας ειδοποίησης στερεί από το δικαστήριο τη δικαιοδοσία και παρέχει βάση για την [*272]έκδοση εντάλματος Certiorari (βλ. R. v. Arkwright (1848), 12 Q.B. 960. Bλ. επίσης παραγρ. 268 και 270 των Halsbury’s Laws of England, 3η Έκδοση, Τόμος 11, σελ. 142 ).
Στην υπόθεση R. v. Farmer and Another, Salford Justices, [1891-4] All E.R. Rep. 921, που αφορούσε αίτηση αναγνώρισης εξώγαμου τέκνου αποφασίστηκε ότι αφού δεν υπήρχε δέουσα επίδοση της αίτησης στον κατ’ ισχυρισμό πατέρα το δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία να εξετάσει την αίτηση και κατά συνέπεια το διάταγμα που είχε εκδοθεί ακυρώθηκε με ένταλμα Certiorari. Στην πιο πάνω υπόθεση η σχετική νομοθεσία προνοούσε ότι η αίτηση μπορούσε να προχωρήσει ύστερα από απόδειξη ότι η σχετική αίτηση είχε αφεθεί στην τελευταία διεύθυνση διαμονής του καθ’ ου η αίτηση. Ο καθ’ ου η αίτηση απέδειξε ότι παρ’ όλον ότι η αίτηση είχε αφεθεί στην τελευταία του διεύθυνση στο Ηνωμένο Βασίλειο ο ίδιος διέμενε πλέον στην Αμερική. Το Δικαστήριο κατέληξε ότι η προϋπόθεση στο σχετικό νόμο “ύστερα από απόδειξη ότι το ένταλμα αφέθηκε στην τελευταία του διαμονή” δεν ικανοποιήθηκε και συνεπώς το διάταγμα εκδόθηκε χωρίς δικαιοδοσία. Το Δικαστήριο τελικά εξέδωσε ένταλμα Certiorari.
Η αίτηση που καταχώρησε ο Μάριος Ρούσος και πάνω στην οποία το Δικαστήριο βασιζόμενο εξέδωσε το διάταγμα με το οποίο του παραχώρησε το αυτοκίνητο CAW 692, έπρεπε σαφώς να επιδοθεί όπως προβλέπουν οι Δ.40 θ.15, Δ.44 θ.12 και το άρθρο 21 του Κεφ.6. Το ένταλμα αναστολής της εκτέλεσης του εντάλματος κινητών και η παράδοση του αυτοκινήτου στον Ρούσο έγινε χωρίς να ειδοποιηθεί, όπως προνοείται από τους πιο πάνω σχετικούς κανονισμούς, ο ενάγων, ο οποίος ασφαλώς δεν είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τη δική του εκδοχή. Αυτή ακριβώς η παράβαση της νομοθεσίας καθιστά ουσιαστικά το Δικαστήριο χωρίς δικαιοδοσία.
Τελειώνοντας βρίσκω ότι έχει σημειωθεί παράβαση του νόμου και των σχετικών δικονομικών κανονισμών και έτσι εκδίδεται ένταλμα Certiorari με το οποίο ακυρώνεται το διάταγμα που εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού στις 30.12.1996 στα πλαίσια της αγωγής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού υπ’ αρ. 4769/95. Καμιά διαταγή ως προς τα έξοδα.
Eκδίδεται ένταλμα Certiorari με το οποίο ακυρώνεται το διάταγμα του πρωτόδικου δικαστηρίου. Kαμιά διαταγή για έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο