(1997) 1 ΑΑΔ 1290
[*1290]30 Σεπτεμβρίου, 1997
[NIKHTAΣ, ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΚΑΛΛΗΣ, Δ/στές]
ΒΕΡΕΓΓΑΡΙΑ ΠΑΠΑΚΟΚΚΙΝΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΗ, ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΡΙEΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Π. ΠΑΠΑΚΟΚΚΙΝΟΥ
Eφεσείουσες-Ενάγουσες,
v.
ΔΗΜΟΥ ΠΑΦΟΥ,
Eφεσίβλητου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 9095).
Έφεση — Έφεση εναντίον ενδιάμεσης απόφασης για επιδίκαση εξόδων αναβολής ακροαματικής διαδικασίας — Η εν λόγω απόφαση, δεν συνιστά εφέσιμη τελική απόφαση εν τη εννοία του Άρθρου 25 του περί Δικαστηρίων Νόμου (N.14/60) — Η έφεση κρίθηκε απαράδεκτη και απορρίφθηκε.
Έφεση — Έφεση εναντίον διαταγής του Δικαστηρίου για έξοδα — Κατά πόσο χρειάζεται άδεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, για άσκησή της.
Λέξεις και Φράσεις — “Απόφαση” στο Άρθρο 25 του Περί Δικαστηρίων Νόμου (Ν.14/60) — Σημαίνει Δικαστική απόφαση ενδιάμεση ή τελική, καθοριστική για τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις των διαδίκων.
Η παρούσα έφεση, στρέφεται κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, με την οποία επιδικάσθηκαν τα έξοδα αναβολής της ακροαματικής διαδικασίας κατά των εφεσειουσών, που ζήτησαν την αναβολή γιατί δεν ήσαν έτοιμες να προχωρήσουν με την προσαγωγή της μαρτυρίας τους.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Ο όρος “απόφαση του δικαστηρίου”, στο Άρθρο 25 του περί Δικαστηρίων Νόμου 14/60, με το οποίο παρέχεται δικαίωμα έφεσης εναντίον αποφάσεων Δικαστηρίου, ταυτίζεται με έννοια συνυφασμένη με την αποστολή της δικαστικής λειτουργίας για την επίλυση των επιδίκων θεμάτων. Δεν παρέχεται δικαίωμα έφεσης ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα ή το δηλωτικό ως προς τα δικαιώματα των διαδίκων μέρος της απόφασης.
[*1291]2. Όπου η διαταγή των εξόδων είναι ένας από τους λόγους της έφεσης δεν χρειάζεται άδεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου για άσκηση έφεσης. Τέτοια άδεια χρειάζεται σε έφεση που αφορά μόνο στη διαταγή του Δικαστηρίου για έξοδα, όπως προβλέπεται στη Δ.35, θ.20 των Θεσμών της Πολιτικής Δικονομίας.
3. Στην παρούσα υπόθεση, όπου έχει καταχωρηθεί έφεση κατά της τελικής απόφασης του Δικαστηρίου στην αγωγή, θα μπορούσε να περιληφθεί στο εφετήριο και η επίμαχη διαταγή του Δικαστηρίου για τα έξοδα, ως ένας από τους λόγους έφεσης. Δεν χωρεί έφεση εναντίον ενδιάμεσων οδηγιών του Δικαστηρίου ως προς τα έξοδα κατά την πορεία της διαδικασίας, γιατί αυτές δεν αποτελούν απόφαση ή διαταγή εν τη εννοία του Άρθρου 25 του Ν.14/60.
4. H εξασφάλιση άδειας από τις εφεσείουσες δυνάμει της Δ.35, θ.20 των Θεσμών, δεν μεταβάλλει τη νομική κατάσταση όπως εξηγείται ανωτέρω.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Υποθέσεις που αναφέρθηκαν:
Apak Agro Industries Ltd. και Άλλοι v. Union Des Cooperatives Agricoles De Cereales De Semences (Aρ.1) (1992) 1(Β) A.A.Δ. 1166,
Χάσικος και Άλλοι v. Χαραλαμπίδη (1990) 1 Α.Α.Δ. 389,
Aρέστη v. Λαδόκονου (1996) 1 A.A.Δ. 646.
Έφεση.
Έφεση από τις ενάγουσες κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου (Σταυρινίδης, E.Δ.) που δόθηκε στις 16 Mαΐου, 1996 (Aρ. Aγωγής 903/89) με την οποία επιδικάσθηκαν τα έξοδα αναβολής της ακροαματικής διαδικασίας εναντίον τους.
Αλ. Παπακόκκινου, για τις Εφεσείουσες.
Χρ. Γεωργιάδης, για τον Εφεσίβλητο.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Χρ. Αρτεμίδης.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Στις 24.11.93 δικαστής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου επεδίκασε τα έξοδα αναβολής της ακροαμα[*1292]τικής διαδικασίας εναντίον των εφεσειουσών, που την είχαν ζητήσει, γιατί δεν ήσαν έτοιμες να προχωρήσουν με την προσαγωγή της μαρτυρίας τους, προτού λήξει ο εργάσιμος χρόνος του Δικαστηρίου. Δεν θα αναφερθούμε με λεπτομέρεια στις περιστάσεις που οδήγησαν το πρωτόδικο Δικαστήριο στην επίδικη απόφασή του, την οποία και δεν σχολιάζουμε, ενόψει της ετυμηγορίας μας στην παρούσα έφεση, η οποία κρίνεται ως απαράδεκτη, για τους λόγους που ακολουθούν.
Η έφεση αφορά μόνο στην πιο πάνω διαταγή του πρωτόδικου Δικαστηρίου για τα έξοδα. Οι συνήγοροι μας έχουν πληροφορήσει πως εκκρεμεί ήδη έφεση εναντίον της τελικής απόφασης του Δικαστηρίου στη πολιτική αγωγή 903/89, στη διαδικασία της οποίας δόθηκε η επίμαχη διαταγή για τα έξοδα, αντικείμενο της παρούσας.
Έφεση ασκείται όπως καθορίζεται στο άρθρο 25 του περί Δικαστηρίων Νόμου 1960 (Ν.14/60), και στη Δ.35 θ.2 και θ.4 των Θεσμών της Πολιτικής Δικονομίας. Η νομολογία μας έχει ασχοληθεί με τα γνωρίσματα εφέσιμης τελικής απόφασης ή διαταγής. Παραπέμπουμε ενδεικτικά στη σχετικά πρόσφατη υπόθεση Αpak Agro Industries Ltd και Άλλοι v. Union des Cooperatives Agricoles de Cereales de Semences (Αρ.1) (1992) 1(Β) σελ.1166, στην οποία γίνεται και αναφορά στην Χάσικος κ.ά. v. Χαραλαμπίδη (1990) 1 Α.Α.Δ. σελ.389 από όπου και διαβάζουμε τα εξής: (στις σελίδες 391 και 392):
“Δικαίωμα έφεσης παρέχεται από το άρθρο 25 του Περί Δικαστηρίων Νόμου (Ν.14/60) εναντίον αποφάσεων του Δικαστηρίου. Ο όρος “απόφαση του δικαστηρίου” χρησιμοποιείται στη νομική ορολογία με δυο έννοιες:
Η πρώτη περιλαμβάνει την ολότητα του κειμένου της απόφασης του Δικαστηρίου, δηλαδή το σκεπτικό και το δηλωτικό μέρος ως προς το αποτέλεσμα. Η δεύτερη περιορίζεται σε εκείνο το μέρος που είναι καθοριστικό για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των διαδίκων.
Είναι με την δεύτερη έννοια που ταυτίζεται ο όρος “απόφαση”, έννοια συνυφασμένη με την αποστολή της δικαστικής λειτουργίας για την επίλυση των επίδικων θεμάτων. Ούτε ο Περί Δικαστηρίων Νόμος, ούτε οποιοδήποτε άλλο νομοθέτημα περιλαμβανομένων και των θεσμών της Πολιτικής Δικονομίας, παρέχει ή αναγνωρίζει δικαίωμα έφεσης ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα ή το δηλωτικό ως προς τα δικαιώματα των διαδί[*1293]κων μέρος της απόφασης.”
Η Δ.35 θ.20 προβλέπει πως έφεση που αφορά μόνο στη διαταγή του Δικαστηρίου για έξοδα, ασκείται μετά από άδεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου ή δικαστή του. Στην υπόθεση Ανδριανή Αρέστη v. Αναστασία Λαδόκονου, πολιτική έφεση 8870, ημερ. 11.6.1996, εκρίθη πως τέτοια άδεια δεν χρειάζεται, όπου η διαταγή των εξόδων είναι ένας από τους λόγους της έφεσης. Μεταφέρουμε από την απόφαση αυτά που ακολουθούν, και αφορούν άμεσα στην ουσία του ζητήματος που εξετάζουμε:
“Η διαταγή ως προς τα έξοδα αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της απόφασης του δικαστηρίου. Η τύχη της εξαρτάται άμεσα από την έκβαση της έφεσης. Εφόσο η διαταγή ως προς τα έξοδα αποτελεί παρεπόμενο του αντικειμένου της έφεσης, το θέμα δεν εισάγεται με την ειδοποίηση βάσει της Δ.35, θ.10, και, επομένως, δεν είναι αναγκαία η παροχή άδειας για την έγερσή του.”
Στην παρούσα υπόθεση έχει καταχωριστεί έφεση εναντίον της τελικής απόφασης του Δικαστηρίου στην αγωγή, και στο εφετήριο θα μπορούσε να περιληφθεί ως ένας από τους λόγους έφεσης και η επίμαχη διαταγή του Δικαστηρίου για τα έξοδα. Έχουμε τη γνώμη πως δεν χωρεί έφεση εναντίον ενδιάμεσων οδηγιών του Δικαστηρίου ως προς τα έξοδα κατά την πορεία της διαδικασίας, γιατί αυτές δεν αποτελούν απόφαση ή διαταγή εν τη εννοία του άρθρου 25 του περί Δικαστηρίων Νόμου.
Τελειώνοντας, σημειώνουμε πως οι εφεσείουσες, προτού καταχωρίσουν την παρούσα έφεση, πήραν σχετική άδεια από το εφετείο, σύμφωνα με την προαναφερόμενη πρόνοια των θεσμών. Τούτο δεν μεταβάλλει τη νομική κατάσταση, όπως την έχουμε εξηγήσει. Το Δικαστήριο, που παραχώρησε την άδεια για να ασκηθεί η έφεση, δεν ασχολήθηκε με το ζήτημα που ηγέρθη ενώπιόν μας. Εξάλλου, και η άδεια του Εφετείου για να καταχωριστεί η έφεση εναντίον της ενδιάμεσης διαταγής του πρωτόδικου Δικαστηρίου, απλώς υποδηλώνει πως οι εφεσείουσες πήραν τέτοια άδεια για να αμφισβητήσουν με έφεση, το αντικείμενο της οποίας θα είναι μόνο η προσβαλλόμενη διαταγή για έξοδα, μετά την τελική απόφαση του Δικαστηρίου επί της αγωγής.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο