(1998) 1 ΑΑΔ 503
[*503]13 Μαρτίου, 1998
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ/στές]
ΛΟΥΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ,
Εφεσείων-Ενάγων,
v.
1. ΕΥΑΓΟΡΑ ΧΡΙΣΤΟΦΗ,
2. ΜΑΝΝΑ SNACKS LIMITED,
Εφεσιβλήτων-Εναγομένων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 9638)
Αποζημιώσεις — Γενικές Αποζημιώσεις — Ύψος αποζημιώσεων για σωματικές βλάβες — Κτηνιατρικός επιθεωρητής ηλικίας 43 χρόνων, υπέστη σωματικές βλάβες σε τροχαίο ατύχημα — Κρανιοεγκεφαλική κάκωση — Κάταγμα του έσω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής άρθρωσης — Κατάγματα σε εφτά πλευρές — Παρουσίασε επηρεασμό του επίπεδου συνείδησης και ανικανότητα για επαρκή επικοινωνία με το περιβάλλον και ελαφράς μορφής αριστερή ημιπάρεση — Υποβλήθηκε σε επείγουσα κρανιοτομή, ανάταξη του κατάγματος του δεξιού κροταφικού λοβού και έλεγχο της εγκεφαλικής αιμορραγίας — Παραπονείτο για ζάλη και κεφαλαλγία που τον κράτησαν μακριά από την εργασία του για περίοδο οκτώ μηνών — Κίνδυνος εμφάνισης μετατραυματικής επιληψίας σε τραύματα της φύσεως αυτής σε ποσοστό 20% — Συνέπειες των τραυμάτων: απώλεια της αίσθησης της όσφρησης, επιλησμόνηση των πρόσφατων γεγονότων με δυσχέρεια συγκέντρωσης και προσοχής και εύκολη πνευματική κούραση, αλλαγές στην προσωπικότητα, απώλεια ακοής στο αριστερό αυτί, ίλιγγος, τάση για εμετό και εμβοές στο αριστερό αυτί — Περιορισμός των καθηκόντων του μετά το δυστύχημα — Επιδίκαση γενικών αποζημιώσεων επί πλήρους ευθύνης σε £30.000 — Επικυρώθηκε κατ’ έφεση.
Αποζημιώσεις — Γενικές αποζημιώσεις — Απώλεια μελλοντικών απολαβών — Εφαρμοστέες αρχές αναφορικά με τον υπολογισμό του κινδύνου μελλοντικών απωλειών.
Αποζημιώσεις — Γενικές αποζημιώσεις — Προσωπικές βλάβες — Απώ[*504]λεια δυνατότητας για εργασία — Υπό ποίες συνθήκες επιδικάζονται αποζημιώσεις — Κίνδυνος απώλειας της υφιστάμενης εργοδότησης και αδυναμία εξασφάλισης άλλης εργοδότησης ή άλλης εξ ίσου ικανοποιητικής εργοδότησης -— Είναι αναγκαίο να αποδειχθεί ότι ο κίνδυνος είναι ουσιαστικός.
Έφεση — Αποζημιώσεις — Γενικές αποζημιώσεις για προσωπικές βλάβες — Αρχές που διέπουν επέμβαση του Εφετείου.
Ο εφεσείων, ο οποίος έπεσε θύμα τροχαίου ατυχήματος, εφεσίβαλε την πρωτόδικη απόφαση αναφορικά με τις γενικές αποζημιώσεις οι οποίες επί πλήρους ευθύνης καθορίστηκαν στο ποσό τών £30.000. Οι λόγοι τους οποίους επικαλέσθηκε ήταν ότι:
1. Το Δικαστήριο δεν έλαβε υπ’ όψιν την απώλεια μελλοντικών εισοδημάτων του, τον κίνδυνο απώλειας της εργασίας του και του μειονεκτήματός του στην αγορά εργασίας, λαμβανομένης υπ’ όψιν της μόνιμης ανικανότητάς του και της μεταβολής της προσωπικότητάς του, που του δημιουργούν δυσχέρειες στην εξεύρεση εξ ίσου καλά αμοιβόμενης εργασίας.
2. Το επιδικασθέν ποσό είναι χαμηλό λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα τραύματα που υπέστη και τις συνέπειές τους.
Το Εφετείο αφού αναφέρθηκε στις αρχές με βάση τις οποίες θα πρέπει να υπολογίζεται ο κίνδυνος μελλοντικών απωλειών, απέρριψε την έφεση και αποφάνθηκε ότι:
(α) Σύμφωνα με την υπόθεση Moeliker v. A. Reyrolle and Co Ltd., όταν ο ενάγων κατά τον χρόνο της ακρόασης εξακολουθεί να εργοδοτείται, το Δικαστήριο θα επιδικάσει αποζημιώσεις για απώλεια της εισοδηματικής του ικανότητας μόνο όταν υπάρχει ουσιαστικός ή πραγματικός και όχι απλώς απομακρυσμένος κίνδυνος, ότι ο ενάγων, σε κάποιο χρόνο πριν από το υπολογιζόμενο τέλος της εργατικής του ζωής,θα χάσει την παρούσα του εργοδότηση.
(β) Κατά τον υπολογισμό και την αριθμητική αποτίμηση του κινδύνου δεν είναι δυνατός ο μαθηματικός υπολογισμός. Αν όμως ο κίνδυνος απώλειας της υφιστάμενής του εργοδότησης ή η πιθανότητα αδυναμίας εξασφάλισης άλλης απασχόλησης ή άλλης εξ ίσου καλής εργασίας ή και τα δύο είναι μικρός, τότε θα πρέπει να επιδικάζεται χαμηλή αποζημίωση.
[*505](γ) Κατά την εκτίμηση του κινδύνου που διατρέχει ο ενάγων να απωλέσει την υφιστάμενή του εργοδότηση, το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπ’ όψιν μεταξύ άλλων, τη φύση και δυνατότητες της επιχείρησης των εργοδοτών του, την ηλικία και τα προσόντα του ενάγοντος, τη διάρκεια απασχόλησής του στη συγκεκριμένη εργοδότηση, το υπόλοιπο του χρόνου μέχρι το τέλος της ζωής του ως εργαζομένου και τη φύση της ανικανότητάς του.
(δ) Στην παρούσα υπόθεση, δεν αναφέρεται η πιθανότητα, έστω και απομακρυσμένη, της απώλειας της παρούσας εργοδότησης ούτε προβλήθηκε ο ισχυρισμός ότι αν ο ενάγων έχανε την εργοδότησή του, θα βρισκόταν, λόγω των τραυμάτων του, σε μειονεκτική θέση στην αγορά εργασίας.
(ε) Από τα στοιχεία που έχει ενώπιόν του το Δικαστήριο δεν μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα, ότι με βάση τα κριτήρια που θέτει η υπόθεση Moeliker, ο εφεσείων διατρέχει κίνδυνο απώλειας της σημερινής του εργοδότησης.
Το επιδικασθέν ποσό των αποζημιώσεων είναι εντός των αποδεκτών πλαισίων και δε δικαιολογεί οποιαδήποτε παρέμβαση.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Aναφερόμενες υποθέσεις:
“Τhia” Industries (Thermosifones Eliacon Aktinon) Ltd v. Ηadjikyriacou (1982) 1 C.L.R. 871,
Moeliker v. A. Reyrolle and Co Ltd [1977] 1 All E.R. 9,
Karavallis v. Economides (1970) 1 C.L.R. 271,
Telemachou v. Papakyriacou (1986) 1 C.L.R. 705,
Φοινικαρίδης κ.ά. v. Γεωργίου κ.ά. (1991) 1 Α.Α.Δ. 475,
Fysco Constructing Co. Ltd v. Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1014,
Θεμιστοκλέους v. Παρασκευά (1992) 1 Α.Α.Δ. 498,
Ηρακλέους v. Πίτρου (1994) 1 Α.Α.Δ. 239,
Μαυροπετρής v. Λουκά (1995) 1 Α.Α.Δ. 66,
[*506]Φραγκούδη κ.ά. v. Αυξεντίου (1990) 1 Α.Α.Δ. 648,
Νικολάου v. Πέτρου (1991) 1 Α.Α.Δ. 1,
Έφεση.
Έφεση από τον ενάγοντα κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Nικολάου, A.E.Δ.) που δόθηκε στις 17 Iανουαρίου, 1996 (Aρ. Aγωγής 1886/92) με την οποία επιδικάστηκαν στον ενάγοντα γενικές αποζημιώσεις Λ.K.21.000 για τραύματα που υπέστηκε σε τροχαίο δυστύχημα.
N. Οικονομίδης, για τον Εφεσείοντα.
Κ. Δημητριάδης, για τους Εφεσιβλήτους.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Την απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Φρ. Νικολαΐδης, Δ..
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Η παρούσα έφεση ασκήθηκε εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας με την οποία επιδικάστηκαν στον εφεσείοντα αποζημιώσεις για τραύματα που υπέστη σε τροχαίο δυστύχημα που έλαβε χώρα στη Λευκωσία στις 5.9.1991.
Κατά τη διάρκεια της πρωτόδικης διαδικασίας οι διάδικοι συμφώνησαν τόσο τον καταμερισμό της ευθύνης, όσο και τις ειδικές αποζημιώσεις, το μόνο δε επίδικο θέμα που παρέμεινε ήταν το θέμα των γενικών αποζημιώσεων. Το Δικαστήριο ύστερα από εκτίμηση της ενώπιόν του μαρτυρίας επιδίκασε στον ενάγοντα επί πλήρους ευθύνης, το ποσό των £30.000.
Εναντίον της απόφασης ο ενάγων άσκησε έφεση, εγείροντας δύο ουσιαστικά λόγους. Iσχυρίζεται κατ’ αρχήν ότι το Δικαστήριο δεν έλαβε υπ’ όψη την απώλεια μελλοντικών εισοδημάτων του, τον κίνδυνο απώλειας της εργασίας του και του μειονεκτήματός του στην αγορά εργασίας, λαμβανομένης υπ’ όψη της μόνιμης ανικανότητάς του και της μεταβολής της προσωπικότητάς του, που του δημιουργούν δυσχέρειες στην εξεύρεση εξ ίσου καλά αμοιβόμενης εργασίας.
Είναι η θέση του ότι το πρωτόδικο δικαστήριο απέτυχε να [*507]εξετάσει ή να προβεί σε συμπεράσματα ως προς το κατά πόσο υπήρχε κίνδυνος απώλειας ή μειονεκτικότητας στην εργασία ή στην αγορά εργασίας ή στη μείωση των μελλοντικών του απολαβών και ως προς το κατά πόσο ο πιο πάνω κίνδυνος μειονεκτικότητας ή απώλειας μελλοντικά ήταν μικρός ή ουσιαστικός.
Ισχυρίζεται περαιτέρω ότι εν πάση περιπτώσει, λαμβάνοντας υπ’ όψη τα τραύματα που υπέστη και τις συνέπειές τους στη ζωή του, το ποσό που του επιδικάστηκε είναι χαμηλό.
Όπως έχει επανειλημμένα λεχθεί, αν κατά το χρόνο της ακρόασης ο ενάγων εξακολουθεί να εργοδοτείται, το Δικαστήριο, αν υπάρχει πραγματικό ή ουσιαστικό ενδεχόμενο σε κάποιο χρόνο πριν από το αναμενόμενο τέλος της εργατικής του σταδιοδρομίας να απωλέσει την υφιστάμενή του εργοδότηση, μπορεί να του επιδικάσει κάποιο ποσό υπό μορφή απώλειας της εισοδηματικής του ικανότητας. Αν ο κίνδυνος της απώλειας της υφιστάμενης εργοδότησής του ή της αδυναμίας του να εξασφαλίσει άλλη εργοδότηση ή άλλη εξ ίσου ικανοποιητική εργοδότηση ή και τα δυο είναι μόνο μικρή, θα πρέπει να του επιδικάζεται ένα μικρό ποσό (“Τhia” Industries (Thermosifones Eliacon Aktinon) Ltd v. Hadjikyriacou (1982) 1 C.L.R. 871 και Moeliker v. A. Reyrolle and Co Ltd [1977] 1 All E.R. 9).
Ο κίνδυνος μελλοντικών απωλειών θα πρέπει να υπολογίζεται σε σχέση με το χρόνο κατά τον οποίο η απώλεια μελλοντικών εισοδημάτων είναι πιθανό να υλοποιηθεί, την πιθανότητα εξεύρεσης υπαλλακτικής εργοδότησης και σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο παράγοντα ευνοϊκό ή δυσμενή που δυνατό να επηρεάσει τις πιθανότητες του ενάγοντος να εξασφαλίσει απασχόληση (Κaravallis v. Economides (1970) 1 C.L.R. 271, 287, Telemachou v. Papakyriacou (1986) 1 C.L.R. 705, Φοινικαρίδης και άλλη v. Γεωργίου και άλλοι (1991) 1 Α.Α.Δ. 475, 490, Fysco Constructing Co Ltd v. Γεωργίου (1991) 1 Α.Α.Δ 1014, 1031, Θεμιστοκλέους ν. Παρασκευά (1992) 1 Α.Α.Δ 498 και Ηρακλέους v. Πέτρου (1994) 1 Α.Α.Δ 239. Οι πιο πάνω αρχές αναφέρτηκαν και στην υπόθεση Μαυροπετρής v. Λουκά (1995) 1 Α.Α.Δ. 66, στην οποία το Δικαστήριο εξέτασε και το συσχετισμό της εισοδηματικής ικανότητας και της επιχειρηματικής δραστηριότητας, θέμα που δεν εγείρεται στην παρούσα υπόθεση και στο οποίο δεν χρειάζεται να επεκταθούμε).
Σύμφωνα με την υπόθεση Moeliker, ανωτέρω, όταν ο ενάγων κατά το χρόνο της ακρόασης εξακολουθεί να εργοδοτείται, το [*508]Δικαστήριο θα επιδικάσει αποζημιώσεις για απώλεια της εισοδηματικής του ικανότητας μόνο όταν υπάρχει ουσιαστικός ή πραγματικός και όχι απλώς απομακρυσμένος κίνδυνος ότι ο ενάγων, σε κάποιο χρόνο πριν από το υπολογιζόμενο τέλος της εργατικής του ζωής, θα χάσει την παρούσα του εργοδότηση. Αν υπάρχει ένας τέτοιος κίνδυνος το δικαστήριο θα πρέπει κατά τον υπολογισμό της κατάλληλης αποζημίωσης να υπολογίσει και να αποτιμήσει αριθμητικά τη σημερινή αξία του κινδύνου της οικονομικής ζημίας που ο ενάγων θα υποστεί αν ο κίνδυνος πραγματοποιηθεί, έχοντας υπ’ όψη το βαθμό του κινδύνου, το χρόνο που δυνατό να πραγματοποιηθεί και τους παράγοντες, τόσο τους ευνοϊκούς όσο και τους δυσμενείς, που στη συγκεκριμένη περίπτωση θα ή δυνατόν να επηρεάσουν τις πιθανότητες του ενάγοντος να εξασφαλίσει, αν ο κίνδυνος πραγματοποιηθεί, εργασία ή εξ ίσου καλά αμοιβόμενη εργοδότηση.
Κατά τον υπολογισμό και την αριθμητική αποτίμηση του κινδύνου δεν είναι δυνατός ο μαθηματικός υπολογισμός Αν όμως ο κίνδυνος απώλειας της υφιστάμενης του εργοδότησης ή η πιθανότητα αδυναμίας εξασφάλισης άλλης απασχόλησης ή άλλης εξ ίσου καλής εργασίας, ή και τα δύο, είναι μόνο μικρός, τότε θα πρέπει να επιδικάζεται χαμηλή αποζημίωση. Στην υπόθεση Moeliker, ανωτέρω, η οποία θα πρέπει να σημειωθεί αποφασίστηκε το 1977, γίνεται αναφορά σε αποζημίωση μερικών εκατοντάδων λιρών.
Στην ίδια υπόθεση αναφέρεται ότι κατά την εκτίμηση του κινδύνου που διατρέχει ο ενάγων να απωλέσει την υφιστάμενη του εργοδότηση το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπ΄ όψη διάφορους παράγοντες όπως για παράδειγμα τη φύση και δυνατότητες της επιχείρησης των εργοδοτών του, την ηλικία και προσόντα του ενάγοντος, τη διάρκεια της απασχόλησής του στη συγκεκριμένη εργοδότηση, το υπόλοιπο του χρόνου μέχρι το τέλος της ζωής του ως εργαζόμενου, τη φύση της ανικανότητάς του και οποιανδήποτε ανάληψη υποχρέωσης ή δήλωση των προθέσεων των εργοδοτών του ως προς τη μελλοντική του εργοδότηση. Τα πιο πάνω κριτήρια θα βοηθήσουν το Δικαστήριο να καταλήξει αν ο κίνδυνος απώλειας της υφιστάμενής του εργοδότησης είναι ουσιαστικός και πραγματικός ή απλώς υποθετικός.
Ακόμα κι όταν ο ενάγων επιστρέψει στην προ του δυστυχήματος εργασία του χωρίς φανερές οικονομικές επιπτώσεις από τα τραύματά του· ή ακόμα και αν εξασφαλίσει νέα εργοδότηση με μεγαλύτερες αποδοχές, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να έχει [*509]υποστεί μείωση της μελλοντικής εισοδηματικής του ικανότητας. Από την άλλη, το γεγονός και μόνο ότι ο τραυματισμός κατέστησε αναγκαία την αλλαγή εργασίας δεν συνεπάγεται αυτομάτως και μείωση της ικανότητας για εργασία ή μείωση των απολαβών του εργαζόμενου.
Εξετάσαμε τα ενώπιόν μας στοιχεία και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με τον εφεσείοντα. Κατά το χρόνο του δυστυχήματος ήταν ηλικίας 43 χρόνων και εργαζόταν ως κτηνιατρικός επιθεωρητής στο Κτηνιατρείο. Στην ενώπιον του Δικαστηρίου μαρτυρία δεν υπάρχει ούτε καν αναφορά στην πιθανότητα απώλειας της σημερινής του εργασίας.
Ο μόνος αόριστος υπαινιγμός που γίνεται είναι από τον ίδιο, όταν σε σχετική ερώτηση απάντησε ότι εξακολουθεί να είναι στην ίδια εργασία, άνκαι δεν ασκεί τα ίδια καθήκοντα. Τα καθήκοντά του μετά το δυστύχημα περιορίζονται στη φωτοτύπηση εγγράφων, ενώ προηγουμένως ήταν κτηνιατρικός επιθεωρητής. Σε κανένα άλλο σημείο, είτε της προφορικής ιατρικής μαρτυρίας, είτε στη σωρεία των ιατρικών πιστοποιητικών που κατατέθηκαν ως τεκμήρια, δεν αναφέρεται η πιθανότητα, έστω και απομακρυσμένη, απώλειας της παρούσας του εργοδότησης.
Περαιτέρω δεν υπάρχει οποιοσδήποτε ισχυρισμός ότι λόγω των συνεπειών του τραυματισμού του ο ενάγων, αν έχανε ποτέ την εργοδότησή του, θα βρισκόταν, λόγω των τραυμάτων του, σε μειονεκτική θέση στην αγορά εργασίας. Δεν έγινε καν αναφορά έστω και σαν πιθανότητα, στο ενδεχόμενο ο εφεσείων να επιθυμούσε να εργοδοτηθεί εκτός της Δημόσιας Υπηρεσίας μετά τη συνταξιοδότησή του κατά το 60ο έτος της ηλικίας του. Έτσι αδυνατούμε να δώσουμε οποιοδήποτε ουσιαστικό βάρος στο συγκεκριμένο παράπονο.
Ακόμα, παρά την παράλειψη προβολής σχετικού ισχυρισμού, από τα λίγα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία, φαίνεται ότι με βάση τα κριτήρια που θέτει η υπόθεση Moeliker δεν μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο εφεσείων διατρέχει κίνδυνο απώλειας της σημερινής του εργοδότησης. Εξακολουθεί μέχρι σήμερα να εργοδοτείται. Ο εργοδότης του δεν είναι οποιοσδήποτε ιδιώτης αλλά η Κυπριακή Δημοκρατία και δεν υπάρχει ούτε καν ένδειξη ότι μελετήθηκε τερματισμός της εργοδότησής του. Εν όψει όλων των πιο πάνω φαίνεται ότι το πρώτο παράπονο του εφεσείοντος δεν ευσταθεί και θα πρέπει να απορριφθεί.
[*510]Ο εφεσείων προβάλλει επίσης τον ισχυρισμό ότι αν λάβει κανένας υπ’ όψη τα τραύματα που υπέστη και τις συνέπειές τους, οι επιδικασθείσες αποζημιώσεις ύψους £30.000 επί πλήρους ευθύνης δεν συνιστούν δίκαιη αποζημίωση.
Μετά τον τραυματισμό του εισήχθη στο Νευροχειρουργικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας με κρανιοεγκεφαλική κάκωση. Παρουσίαζε επηρεασμό του επίπεδου συνείδησης και δεν επικοινωνούσε επαρκώς με το περιβάλλον. Παρουσίαζε επίσης ελαφράς μορφής αριστερή ημιπάρεση. Ακτινολογικός έλεγχος έδειξε εμπιεστικό κάταγμα του δεξιού κροταφικού λοβού με εγκεφαλική θλάση.
Υποβλήθηκε σε επείγουσα κρανιοτομή, ανάταξη του κατάγματος και έλεγχο της εγκεφαλικής αιμορραγίας. Η μετεγχειρητική του πορεία υπήρξε ικανοποιητική και απολύθηκε από το νοσοκομείο έντεκα μέρες αργότερα.
Παρεπονείτο για ζάλη και κεφαλαλγία που τον κράτησαν μακριά από την εργασία του για περίοδο οκτώ μηνών. Του χορηγήθηκε αντιεπιληπτική αγωγή. Ο κίνδυνος εμφάνισης μετατραυματικής επιληψίας σε τραύματα της φύσης αυτής υπολογίστηκε γύρω στο 20%.
Σε ιατρική εξέταση στην οποία υποβλήθηκε ένα χρόνο μετά το δυστύχημα, ο εφεσείων παραπονέθηκε για απώλεια της αίσθησης της όσφρησης, παράπονο που κρίθηκε από τον ιατρό που τον παρακολουθούσε ως μόνιμο και οφειλόμενο στη διατομή των οσφρητικών νηματίων κατά την είσοδο τους στο κρανίο. Διαπιστώθηκε επίσης επιλησμοσύνη των πρόσφατων γεγονότων με δυσχέρεια συγκέντρωσης και προσοχής και εύκολη πνευματική κούραση.
Ο εφεσείων παρουσίαζε αλλαγές στην προσωπικότητα, συναισθηματική αστάθεια, παρορμητικές ροπές, ευερεθιστότητα και μείωση των σεξουαλικών του ορμών. Οι διαταραχές της μνήμης και οι μεταβολές της προσωπικότητας θεωρούνται μόνιμες, ενώ η πρόγνωση ως προς τη σεξουαλική του ικανότητα παρουσιαζόταν επιφυλακτική. Σημειώνεται ότι στην Έκθεση Απαίτησης ο εφεσείων προέβαλλε εν πάση περιπτώσει ισχυρισμό για μείωση αρχικά των σεξουαλικών του ορμών και όχι μόνιμη μείωση.
Κατά την εξέτασή του από ιδιώτη ιατρό λίγες μέρες μετά την [*511]απόλυσή του από το νοσοκομείο ο εφεσείων παρουσίαζε, εκτός από τα πιο πάνω, πόνο και οίδημα στην περιοχή του έσω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής άρθρωσης και έντονο πόνο στο δεξιό ημιθωράκιο σε συσχετισμό με τις αναπνευστικές κινήσεις και την αλλαγή θέσης. Ακτινολογική εξέταση του θώρακα έδειξε κατάγματα σε εφτά πλευρές δεξιά, ενώ ακτινογραφία έδειξε κάταγμα του έσω σφυρού χωρίς μετατόπιση.
Για αντιμετώπιση του κατάγματος του έσω σφυρού τοποθετήθηκε κνημοποδικός γύψινος επίδεσμος, ενώ για την αντιμετώπιση του πόνου από τα κατάγματα των πλευρών του χορηγήθηκαν αναλγητικά. Ο γύψος αφαιρέθηκε ύστερα από περίοδο έξι εβδομάδων, οπότε ακτινολογικός έλεγχος έδειξε πόρωση του κατάγματος. Ο εφεσείων υποβλήθηκε σε φυσιοθεραπεία για περίοδο τριών εβδομάδων. Οίδημα που παρέμενε στην περιοχή του κατάγματος του έσω σφυρού αναμενόταν ότι θα υποχωρούσε με την πάροδο του χρόνου.
Ο εφεσείων παρεπονείτο επίσης για εμβοές και απώλεια ακοής στο αριστερό αυτί. Ακουολογικός έλεγχος που έγινε κατ΄ επανάληψη σε διάφορες ημερομηνίες, μέχρι και ένα έτος μετά το δυστύχημα, έδειχνε απώλεια ακοής μέχρι 60 ντέσιμπελ στις ψηλές συχνότητες στο αριστερό αυτί. Σε εξέταση στην οποία υποβλήθηκε από ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο δύο χρόνια μετά τον τραυματισμό του δεν παρατηρήθηκε νευροαισθητήριος βαρυκοΐα κοχλιακού τύπου που θα φανέρωνε βλάβη του κοχλία κατά το ατύχημα. Ο εφεσείων παρεπονείτο επίσης για ίλιγγο με αστάθεια, τάση για εμετό και έντονες εμβοές στο αριστερό αυτί. Του χορηγήθηκε φαρμακευτική αγωγή.
Σύμφωνα με ιατρικό πιστοποιητικό που εκδόθηκε ένα χρόνο μετά το δυστύχημα, ο εφεσείων μπορεί να ασκεί γραφειακή εργασία όπως επίσης και άλλη εργασία που δεν προϋποθέτει έντονο άγχος, έντονη σωματική κόπωση, ή πολλά ταξίδια. Η σοβαρότητα του αρχικού του τραυματισμού ήταν τέτοια που τα συμπτώματα για τα οποία παρεπονείτο ήταν δικαιολογημένα, αλλά λόγω της υποκειμενικής τους φύσης δεν υπήρχε τρόπος εξακρίβωσης του βαθμού και των χαρακτηριστικών τους.
Έχει επανειλημμένα λεχθεί ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στον υπολογισμό των αποζημιώσεων από το πρωτόδικο δικαστήριο εκτός αν ο καθορισμός είναι τόσο έκδηλα υπερβολικός ή έκδηλα ανεπαρκής (Φραγκούδη, ανήλικη και Άλλος v. Αυξεντίου (1990) 1 Α.Α.Δ. 648, Νικολάου v. Πέτρου (1991) 1 [*512]Α.Α.Δ. 1) ή αν οι αποζημιώσεις υπολογίστηκαν σε λανθασμένη βάση (Φοινικαρίδης και άλλοι v. Γεωργίου και άλλων (1991) 1 Α.Α.Δ. 475). Στην παρούσα υπόθεση δεν δικαιολογείται ένα τέτοιο συμπέρασμα. Βρίσκουμε ότι το ποσό που επιδικάστηκε είναι μέσα στα αποδεκτά πλαίσια και δεν δικαιολογεί οποιαδήποτε παρέμβαση. Έτσι η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του εφεσείοντος, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο