(1999) 1 ΑΑΔ 1516
[*1516]29 Σεπτεμβρίου, 1999
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ/στές]
ΣΚΕΥΗ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ,
Eφεσείουσα-Eνάγουσα,
v.
ΑΝΔΡΕΑ ΤΡΥΦΩΝΟΣ,
Εφεσίβλητου-Eναγομένου.
(Πολιτική Έφεση Aρ. 10125)
Αμέλεια — Τροχαίο ατύχημα — Επιμερισμός ευθύνης — Πεζή που διασταύρωνε λεωφόρο μέσω σειράς αυτοκινήτων από αριστερά προς τα δεξιά, κτυπήθηκε από μοτοσυκλεττιστή ο οποίος προσπερνούσε τα αυτοκίνητα, για να στρίψει σε πάροδο δεξιά του — Η πεζή κρίθηκε αποκλειστικά υπεύθυνη για την πρόκληση του ατυχήματος.
Αμέλεια — Τροχαίο ατύχημα — Παράβαση κανονισμού τροχαίας — Κατά πόσο συνιστά αμέλεια.
Αμέλεια — Επιμερισμός ευθύνης — Παράγοντες επιμερισμού, το μεμπτό της διαγωγής κρινόμενο υπό το πρίσμα του καθήκοντος επιμέλειας και η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παραβίασης του καθήκοντος επιμέλειας και της ζημιάς που προκύπτει.
Ευρήματα δικαστηρίου — Αξιοπιστία μαρτύρων — Εφετείο δεν επεμβαίνει στα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου εκτός αν δεν δικαιολογούνται από την ενώπιον του μαρτυρία ή η αιτιολογία είναι ανεπαρκής — Ο εφεσείων έχει ευθύνη να πείσει το Δικαστήριο ότι τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι λανθασμένα.
Η εφεσείουσα-ενάγουσα διασταύρωνε πεζή τη Φραγκλίνου Ρούσβελτ από αριστερά προς τα δεξιά ανάμεσα από ουρά αυτοκινήτων με αποτέλεσμα ο εφεσίβλητος - εναγόμενος που προσπερνούσε με τη μοτοσυκλέτα του την ουρά οχημάτων να την κτυπήσει και να την τραυματίσει και να τραυματιστεί και ο ίδιος. Η μαρτυρία των διαδίκων ήταν διϊστάμενη. Η εφεσείουσα ισχυρίσθηκε ότι κοίταξε καλά αριστερά και δεξιά, δεν είδε τίποτε και άρχισε να προχωρεί οπότε κτυπή[*1517]θηκε από τη μοτοσυκλέτα. Ο εφεσίβλητος ισχυρίσθηκε ότι ενώ προσπερνούσε τα αυτοκίνητα με μικρή ταχύτητα, ξαφνικά η εφεσείουσα πετάχθηκε μέσα από την ουρά των οχημάτων χωρίς να σταματήσει και δεν μπόρεσε να την αποφύγει λόγω της μικρής απόστασης που τους χώριζε.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο θεώρησε αναξιόπιστη τη μαρτυρία της εφεσείουσας, βρήκε την εφεσείουσα αποκλειστικά υπεύθυνη και απέρριψε την αγωγή της.
Με την έφεση της η εφεσείουσα προσβάλλει μόνο τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με την ευθύνη και εισηγείται ότι ο εφεσίβλητος ήταν ένοχος συντρέχουσας αμέλειας και για τον λόγο ότι προσπερνούσε ενώ πλησίαζε σε διασταύρωση.
Αποφασίστηκε ότι:
Με βάση τη μαρτυρία όπως τη δέχθηκε το πρωτόδικο Δικαστήριο ήταν δικαιολογημένα τα συμπεράσματα του περιλαμβανομένου και του συμπεράσματος ότι ο εφεσίβλητος δεν ήταν υπεύθυνος αμέλειας αφού αυτός προχωρούσε με χαμηλή ταχύτητα και η ενέργεια της εφεσείουσας ήταν τόσο ξαφνική ώστε να μη του επιτραπεί οποιαδήποτε αποτελεσματική αντίδραση. Το γεγονός ότι προσπερνούσε ενώ πλησίαζε σε διασταύρωση κατά παράβαση σχετικού κανονισμού, όπως εισηγήθηκε η εφεσείουσα, δεν ήταν παράγων που μπορούσε να έχει οποιαδήποτε επίδραση στην πρόκληση του ατυχήματος, αφού παράβαση κανονισμού δεν αποτελεί αφ’ εαυτής αμέλεια. Εξάλλου υπήρχε αρκετή απόσταση μέχρι τη διασταύρωση, η διασταύρωση ελεγχόταν από φώτα τροχαίας και ο εφεσίβλητος είχε πρόθεση στα φώτα να στρίψει δεξιά.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Bullows v. Νεοφύτου κ.ά. (1994) 1 Α.Α.Δ. 41,
Elia v. Nicola (1985) 1 C.L.R. 286,
Αγησιλάου v. Χρίστου (1989) 1(Ε) Α.Α.Δ. 713,
Αλεξάνδρου v. Λεβέντη (1996) 1 A.A.Δ. 420,
ΧατζηΙωάννου v. Μπουκάριος (1995) 1 Α.Α.Δ. 131.
[*1518]Έφεση.
Έφεση από την ενάγουσα κατά της απόφασης του Eπαρχιακού Δικασηρίου Λεμεσού (Mιχαηλίδου, E.Δ.) που δόθηκε στις 23 Oκτωβρίου 1997, (Aγωγή Aρ. 6396/94) με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή της εφεσείουσας-ενάγουσας για γενικές και ειδικές αποζημιώσεις λόγω του τραυματισμού της σε τροχαίο ατύχημα και επιδικάστηκαν στον εφεσίβλητο-εναγόμενο γενικές αποζημιώσεις ποσού £2.500 και ειδικές ποσού £750, επειδή η εφεσείουσα βρέθηκε αποκλειστικά υπεύθυνη για το ατύχημα.
T. Tιμοθέου, για την Eφεσείουσα.
Χ. Χατζηλοΐζου, για τον Eφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Η έφεση αυτή αφορά ατύχημα που συνέβη στις 3.6.94 στη Λεμεσό ενώ η εφεσείουσα διασταύρωνε πεζή την οδό Φραγκλίνου Ρούσβελτ από αριστερά προς τα δεξιά ανάμεσα από ουρά αυτοκινήτων, με αποτέλεσμα ο εφεσίβλητος που οδηγούσε μοτοσυκλέτα και προσπερνούσε την ουρά οχημάτων, να την κτυπήσει και να την τραυματίσει και να τραυματισθεί και ο ίδιος.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο βρήκε την εφεσείουσα αποκλειστικά υπεύθυνη για το ατύχημα και απέρριψε την αγωγή της, εκδίδοντας ταυτόχρονα απόφαση για αποζημιώσεις υπέρ του εφεσίβλητου στην ανταπαίτηση του.
Με την έφεση της η εφεσείουσα προσβάλλει μόνο τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με την ευθύνη χωρίς να αμφισβητεί τα ποσά των αποζημιώσεων.
Η εκδοχή της εφεσείουσας ήταν ότι έφτασε στο κέντρο του δρόμου αφού ένας από τους οδηγούς στην ουρά οχημάτων της επέτρεψε να πράξει τούτο, σταμάτησε στο κέντρο του δρόμου, κοίταξε αριστερά και περίμενε να περάσει αυτοκίνητο που ερχόταν από την κατεύθυνση εκείνη, ακολούθως κοίταξε δεξιά, δεν είδε τίποτε και άρχισε να προχωρεί, οπότε ένοιωσε το κτύπημα από τη μοτοσυκλέτα του εφεσίβλητου. Αντίθετα, ο εφεσίβλητος ισχυρίστηκε ότι ενώ προσπερνούσε τη σειρά οχημάτων με μικρή ταχύτητα, περίπου 20 χιλ. την ώρα, ξαφνικά η εφεσείουσα πετάχθηκε μέσα από την ουρά οχημάτων χωρίς να σταματήσει ενώ αυτός βρισκόταν τόσο πλησίον της που δεν μπόρεσε να αποφύγει τη σύγκρουση.
[*1519]Το πρωτόδικο Δικαστήριο, αφού ανέλυσε τη μαρτυρία και αναφέρθηκε στις εκδοχές των διαδίκων, θεώρησε αναξιόπιστη τη μαρτυρία της εφεσείουσας, τόσο με αναφορά στη εντύπωση που του δημιούργησαν οι διάδικοι στο εδώλιο όσο και σε συνάρτηση με τη πραγματική μαρτυρία.
Με την έφεση της η εφεσείουσα επιδιώκει ανατροπή των ευρημάτων του Δικαστηρίου, εισηγούμενη συντρέχουσα αμέλεια εκ μέρους του εφεσίβλητου και για το λόγο ότι προσπερνούσε ενώ πλησίαζε σε διασταύρωση.
Οι αρχές επέμβασης του Εφετείου είναι καλά νομολογημένες. Παραθέτουμε ενδεικτικά σχετικό απόσπασμα από την υπόθεση Bullows v. Νεοφύτου και Άλλης (1994) 1 Α.Α.Δ. 41 στη σελ. 49:
“Το Ανώτατο Δικαστήριο δεν επεμβαίνει στα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, εκτός εάν ο εφεσείων ικανοποιήσει το Δικαστήριο ότι η αιτιολογία είναι ανεπαρκής, ή ότι τα ευρήματα δεν δικαιολογούνται από τη μαρτυρία, θεωρουμένη στο σύνολό της. Με απροθυμία επεμβαίνει στα ευρήματα γεγονότων, εκτός στις περιπτώσεις όπου η δικαιοσύνη το απαιτεί, όταν τα ευρήματα αυτά δεν είναι εύλογα επιτρεπτά με βάση τα πρωτογενή γεγονότα.
Ο εφεσείων έχει την ευθύνη να πείσει το Δικαστήριο ότι τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου είναι λανθασμένα (βλ. μεταξύ άλλων, Sofoclis Mamas v. The Firm “ARMA” Tyres (1966) 1 C.L.R. 158, Nearchou v. Papaefstathiou (1970) 1 C.L.R. 109, Roussou v. Aristodemou (1989) 1 C.L.R. 12, Μαυρίδης ν. Dharaghji and Others (1990) 1 Α.Α.Δ. 1013))”
Aνάλογες αρχές ισχύουν και για ευρήματα αξιοπιστίας. (Βλ. Elia v. Nicola (1985) 1 C.L.R. 286, Αγησιλάου ν. Χρίστου (1989) 1 Α.Α.Δ. (Ε) 713).
Έχοντας εξετάσει με προσοχή τη μαρτυρία που είχε ενώπιον του το Δικαστήριο και την ανάλυση που έκαμε για να καταλήξει στα συμπεράσματά του, κρίνουμε ότι η εφεσείουσα απέτυχε να μας ικανοποιήσει ότι υπήρχε οτιδήποτε το μεμπτό στην κρίση του Δικαστηρίου. ‘Ηταν εύλογα επιτρεπτό να καταλήξει στα συμπεράσματα που κατέληξε και να δεχθεί την εκδοχή του εφεσίβλητου, απορρίπτοντας εκείνη της εφεσείουσας που πράγματι δεν ήταν πειστική. Ως εκ τούτου θεωρούμε ότι δεν χωρεί πεδίο επέμβασης [*1520]μας στα ευρήματα γεγονότων και αξιοπιστίας.
Με βάση τη μαρτυρία, όπως τη δέχθηκε το Δικαστήριο, ήταν δικαιολογημένο και το συμπέρασμά του ότι ο εφεσίβλητος δεν ήταν υπεύθυνος οποιασδήποτε αμέλειας αφού αυτός προχωρούσε με χαμηλή ταχύτητα και η ενέργεια της εφεσείουσας ήταν τόσο ξαφνική ώστε να μην του επιτραπεί οποιαδήποτε αποτελεσματική αντίδραση. Το γεγονός ότι προσπερνούσε ενώ πλησίαζε σε διασταύρωση κατά παράβαση σχετικού κανονισμού, όπως ήταν η εισήγηση της εφεσείουσας, δεν ήταν κατά τη γνώμη μας παράγοντας που μπορούσε να έχει οποιαδήποτε επίδραση στην πρόκληση του ατυχήματος, αφού παράβαση κανονισμού δεν αποτελεί αφεαυτής αμέλεια. Εξάλλου υπήρχε αρκετή απόσταση μέχρι τη διασταύρωση, η διασταύρωση ελεγχόταν από φώτα τροχαίας και ο εφεσίβλητος είχε πρόθεση στα φώτα αυτά να στρίψει δεξιά.
Όπως έχει λεχθεί από τον Πική, Π., στην υπόθεση Αλεξάνδρου ν. Λεβέντη (1996) 1 A.A.Δ. 420, στη σελίδα 426:
“Ο επιμερισμός της ευθύνης συναρτάται με δύο παράγοντες: Το μεμπτό της διαγωγής (Blameworthiness), κρινόμενο υπό το πρίσμα του καθήκοντος επιμέλειας, και την αιτιώδη σχέση μεταξύ της παραβίασης του καθήκοντος επιμέλειας και της ζημιάς η οποία προκύπτει (causative potency).”
Στην παρούσα περίπτωση η αμελής διαγωγή ήταν εκείνη της εφεσείουσας, που ήταν και η αποκλειστική αιτία του ατυχήματος.
Tα γεγονότα της υπόθεσης αυτής είναι σχεδόν ταυτόσημα με εκείνα στην υπόθεση Χ” Ιωάννου ν. Μπουκάριος (1995) 1 Α.Α.Δ. 131 όπου το Δικαστήριο κάτω από πανομοιότυπες συνθήκες ανέτρεψε την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου και απάλλαξε το μοτοσυκλετιστή οποιασδήποτε ευθύνης. Στις σελ. 133 και 134 της απόφασης αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
“Λέει το πρωτόδικο Δικαστήριο:
“Στην προκειμένη περίπτωση ο αποβιώσας κάλυψε 18 πόδια από τα 30 πόδια που ήταν το πλάτος του δρόμου βγαίνοντας διά μέσου του κενού που υπήρχε μεταξύ των αυτοκινήτων και το δυστύχημα έγινε αμέσως μόλις βγήκε από το κενό τούτο και όταν ήδη η μοτοσυκλέττα του Ενάγοντα ήτο ήδη κοντά του. Με αυτά τα δεδομένα μπορεί ένας να πει ότι δεν έπρεπε να αναμένεται ότι κάποιος πεζός θα έβγαινε μέσα [*1521]από τα εν λόγω αυτοκίνητα. (Υπόθεση Βίκης ν. Νεοφύτου Πολ. Έφεση 7376 (ανωτέρω).”
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Με τα γεγονότα όπως έγιναν αποδεκτά από τον πρωτόδικο δικαστή, που παραθέτει στην πρώτη παράγραφο, ο εφεσείων δεν επέδειξε καμιά αμέλεια. Το δυστύχημα οφειλόταν αποκλειστικά στο γεγονός ότι ο μακαρίτης με γρήγορο ή τρεχτό βήμα όρμησε να διασταυρώσει το δρόμο από αριστερά προς τα δεξιά, σε σχέση με την πορεία του μοτοσυκλετιστή περνώντας μάλιστα δια μέσου των κινουμένων οχημάτων. Ο εφεσείων βρισκόταν σε πολύ κοντινή απόσταση από το μακαρίτη πριν από τη σύγκρουση και δεν του παρεχόταν η ευκαιρία να κάμει οτιδήποτε για να την αποφύγει.”
Η ίδια απόφαση καταρρίπτει και το επιχείρημα της εφεσείουσας ότι με βάση το σύνηθες ύψος των οχημάτων και το ύψος της εφεσείουσας όφειλε ο εφεσίβλητος να δει την εφεσείουσα εγκαίρως και να αποφύγει το ατύχημα. Σε παρόμοια εισήγηση στην πιο πάνω υπόθεση το Εφετείο αναφέρει τα ακόλουθα στη σελ. 135:
“Και απλή επαναδιατύπωση της πιο πάνω εισήγησης του δικηγόρου της εφεσίβλητης καταδείχνει πως δεν μπορεί να ευσταθήσει, γιατί προϋποθέτει αριθμητικούς υπολογισμούς πάνω σε στοιχεία και γεγονότα που δεν ήταν ενώπιον του Δικαστηρίου. Παραπέρα, προχωρεί με νεφελώδεις θεωρητικούς συλλογισμούς.”
Εν όψει των πιο πάνω η έφεση απορρίπτεται με έξοδα σε βάρος της εφεσείουσας.
H έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο