ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΡ. ΑΙΤΗΣΕΩΣ 54/2000
ΕΝΩΠΙΟΝ
: ΗΛΙΑΔΗ, Δ.Σε ότι αφορά την αίτηση υπό ή εκ μέρους του Μιχαήλ Κωνσταντινίδη, Μαυροκορδάτου 7, Πλατύ Αγλαντζιάς, Λευκωσία, κατηγορουμένου στην ποινική υπόθεση αρ. 36/99 ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, για να χορηγηθεί σε αυτόν άδεια προς υποβολή αίτησης για την έκδοση CERTIORARI και/ή MANDAMUS και/ή PROHIBITION
και
Α. Σε ότι αφορά την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας ημερομηνίας 2.3.2000, με την οποία το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας απέρριψε αίτηση και/ή ένσταση της Υπεράσπισης του κατηγορουμένου, δια της οποίας εζητείτο να κηρυχθεί η διαδικασία άκυρη λόγω (α) συμμετοχής στη διαδικασία αναρμοδίου προσώπου με βάση τις πρόνοιες των άρθρων 113.2 σε συνδυασμό με το άρθρο 112.2 του Συντάγματος και συγκεκριμένα λόγω της διεξαγωγής της ακροαματικής διαδικασίας από ιδιώτη δικηγόρο που ενεργούσε εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, αντί ως προνοείται με το άρθρο 113.2 του Συντάγματος υπό ενός εκ των “υπαλλήλων υπαγομένων εις αυτόν ενεργούντων υπό και συμφώνως προς τας οδηγίας αυτού.” (β) Συνακολούθως να απαλλαγεί και/ή αθωωθεί ο κατηγορούμενος λόγω κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας συντελεσθείσης κατά τον αναφερόμενο πιο πάνω τρόπο, δηλαδή λόγω της διεξαγωγής της υπό αναρμοδίου κατά το Σύνταγμα προσώπου όπως εκτίθεται ανωτέρω.
-και/ή-
Β. Εις ότι αφορά την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας ημερομηνίας 13.4.2000 με την οποία το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας απέρριψε αίτηση του κατηγορουμένου να παραπεμφθούν ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου για γνωμοδότηση τα πιο κάτω νομικά ζητήματα και/ή ερωτήματα, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 148(1) του Περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου Κεφ. 155, δηλαδή:
(α) Σε περίπτωση που κατηγορητήριο υπογράφεται υπό ή εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, δύναται να διεξαγάγει την ακροαματική διαδικασία ιδιώτης δικηγόρος κατ’ εντολή του Γενικού Εισαγγελέα;
(β) Η έννοια της διατάξεως του Αρθρου 113.2 του Συντάγματος αναφορικά με τον όρο “υπάλληλος υπαγόμενος στον Γενικό Εισαγγελέα”, περιλαμβάνει και ιδιώτη δικηγόρο;
(γ) Σε περίπτωση που η απάντηση στα ερωτήματα (α) και (β) ανωτέρω είναι αρνητική, η διαδικασία που διεξήχθη από ιδιώτη δικηγόρο είναι έγκυρη;
Οπως αιτιολογείται από το Δικαστήριο ενώ πρόκειται περί αμιγώς νομικών ερωτημάτων “η απάντηση στα θέματα αυτά μέσω της ποθούμενης από την Υπεράσπιση διαδικασίας δεν κρίνεται αναγκαία για τη συνέχιση της παρούσας” (διαδικασίας) και ότι “η κατάληξη αυτή δεν επηρεάζει δυσμενώς τα δικαιώματα του κατηγορουμένου με οποιονδήποτε τρόπο”.
27 Απριλίου 2000
Για τον Αιτητή: κ. Ε. Ευσταθίου.
---------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα αίτηση ο αιτητής ζητά την έκδοση διατάγματος Certiorari και/ή Mandamus ισχυριζόμενος ότι η ποινική διαδικασία της υπόθεσης 36/99 που διεξάγεται εναντίον του στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας είναι άκυρη, αφού ο ιδιώτης δικηγόρος που χειρίζεται την υπόθεση δεν μπορεί να θεωρείται υπάλληλος υπαγόμενος στο Γενικό Εισαγγελέα μέσα στα πλαίσια του άρθρου 113.2 του
Συντάγματος.(α) Τα γεγονότα
Εναντίον του αιτητή καταχωρήθηκε στις 24/2/99 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας η υπ’ αριθμό 36/99 ποινική υπόθεση που συμπεριλάμβανε κατηγορίες διαφθοράς (κατά παράβαση των άρθρων 2, 3(α), 4 και 6 του Περί Πρόληψης Διαφθοράς Νόμου, Κεφ. 161), απόσπασης από Δημόσιο Λειτουργό αμοιβής πέραν του κανονικού μισθού και απολαβών του (κατά παράβαση του άρθρου 101 του Ποινικού Κώδικα) και δεκασμού Δημόσιου Λειτουργού (κατά παράβαση του άρθρου 100(α) του Ποινικού Κώδικα).
Το σχετικό κατηγορητήριο υπογράφηκε από τον Ξενοφώντα Ευσταθίου, δικηγόρο της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας. Ομως αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι στην ακροαματική διαδικασία εμφανίστηκε ο ιδιώτης δικηγόρος Κώστας Νικολαΐδης κατόπιν οδηγιών του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος και χειρίσθηκε την υπόθεση. Τούτο περιήλθε σε γνώση του δικηγόρου του αιτητή κατά τη διάρκεια της παράθεσης της προφορικής μαρτυρίας του 4ου ή 5ου μάρτυρος κατηγορίας. Ευθύς αμέσως ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή υπέβαλε στο Δικαστήριο εισήγηση εξ υπαρχής ακυρότητας της ακροαματικής διαδικασίας, ζητώντας την απόρριψη της υπόθεσης και την απαλλαγή και αθώωση του αιτητή από όλες τις κατηγορίες τις οποίες αντιμετώπιζε. Και τούτο γιατί το άρθρο 113.2 του Συντάγματος παρέχει την εξουσία στο Γενικό Εισαγγελέα να διεξαγάγει οποιαδήποτε ποινική διαδικασία αυτοπροσώπως ή “δι’ υπαλλήλων υπαγομένων εις αυτόν ενεργούντων υπό και συμφώνως προς τας οδηγίας αυτού”. Ο δικηγόρος του αιτητή εισηγήθηκε ότι ο όρος “υπάλληλος” δεν μπορούσε να συμπεριλαμβάνει και ιδιώτη δικηγόρο.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού εξέτασε ερμηνευτικά τις προεκτάσεις της λέξης “υπάλληλος” και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “η σχέση υπαλληλίας μεταξύ κ. Νικολαΐδη και Γενικού Εισαγγελέα έχει καταδειχθεί με επάρκεια στη βάση των δεδομένων και του πλαισίου μέσα στο οποίο συζητούνται”, απέρριψε τη σχετική εισήγηση.
Ευθύς μετά την απόρριψη της πιο πάνω εισήγησης υποβλήθηκε από τον αιτητή αίτημα για επιφύλαξη προς γνωμοδότηση από το Ανώτατο Δικαστήριο νομικού ερωτήματος κατά πόσο ένας ιδιώτης δικηγόρος μπορεί να διεξαγάγει ακροαματική διαδικασία κατ’ εντολή του Γενικού Εισαγγελέα. Το πρωτόδικο Δικαστήριο αφού έκρινε ότι το θέμα που είχε εγερθεί ήταν αμιγώς νομικό, κατέληξε στην απόφαση ότι το θέμα θα έπρεπε να αποφασιστεί
μέσα στα πλαίσια της δίκης και απέρριψε τη σχετική εισήγηση.
(β) Η νομική πλευρά
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 155.4 του Συντάγματος και των άρθρων 3 και 9 του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου 33/64, όπως έχει τροποποιηθεί, η έκδοση προνομιακών ενταλμάτων ανήκει αποκλειστικά στο Ανώτατο Δικαστήριο που εφαρμόζει προς τούτο τις Αγγλικές αρχές.
Το ένταλμα Certiorari παρέχει στο Ανώτατο Δικαστήριο την ευχέρεια άσκησης ελέγχου όσον αφορά τη νομιμότητα μιας απόφασης ενός κατώτερου Δικαστηρίου. (Marewave Shipping and Trading Company Ltd (1992) 1 Α.Α.Δ. 116). Οι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν στην έκδοση εντάλματος Certiorari περιλαμβάνουν,
(1) Υπέρβαση ή έλλειψη δικαιοδοσίας,
(2) Πρόδηλη πλάνη Νόμου,
(3) Προκατάληψη ή συμφέρον από πρόσωπα που λαμβάνουν την απόφαση και
(4) Λήψη της απόφασης με δόλο ή ψευδορκία.
(Ιδε
The Attorney-General v. Christou (1962) C.L.R. 129, Pastellopoulos v. Republic (1985) 2 C.L.R. 165, Christofi v. Iacovidou (1986) 1 C.L.R. 236 και In Re Argyrides (1987) 1 C.L.R. 30.)Οπως έχει θέσει το θέμα ο Δικαστής Νικολάου εκδίδοντας την απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Τζεννάρο Περέλλα (αρ. 2) (1995) 1 Α.Α.Δ. 692,
“Η εμβέλεια του προνομιακού εντάλματος Certiorari, όπως την ανεγνώρισε τελικά η σύγχρονη αγγλική νομολογία, παρέχει δυνατότητα για άσκηση ελέγχου από ανώτερο προς κατώτερο δικαστήριο - όχι όμως αναθεώρηση της ορθότητας της απόφασης του κατώτερου δικαστηρίου - με προοπτική την επέμβαση, είτε όπου το κατώτερο δικαστήριο ενήργησε εκτός της δικαιοδοσίας του ή την υπερέβη είτε όπου προκύπτει στην όψη του “πρακτικού” της απόφασης του κατώτερου δικαστηρίου προφανές νομικό λάθος έστω και αν αυτό δεν άπτεται της δικαιοδοσίας.”
Η διαπίστωση ότι η συνταγματική πρόνοια που παρέχει την εξουσία στο Γενικό Εισαγγελέα να διεξάγει οποιαδήποτε διαδικασία αυτοπροσώπως ή με υπαλλήλους που υπάγονται ή ενεργούν σύμφωνα με τις οδηγίες του μπορεί να συμπεριλαμβάνει και ιδιώτη δικηγόρο που δεν είναι υπάλληλος που υπάγεται στο Γενικό Εισαγγελέα, δημιουργεί εκ πρώτης όψεως θέμα εγκυρότητας της σχετικής ενδιάμεσης απόφασης.
Εχω εξετάσει προσεκτικά τα στοιχεία που υπάρχουν ενώπιον μου και έχω ικανοποιηθεί ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως υπόθεση που δικαιολογεί τη χορήγηση της αιτούμενης άδειας.
Η αίτηση εγκρίνεται. Η αιτούμενη άδεια χορηγείται. Η αίτηση να καταχωρηθεί μέσα σε 10 μέρες από σήμερα και αντίγραφο να επιδοθεί στο Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα και στο Πρωτοκολλητείο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας. Η ένσταση να καταχωρηθεί μέσα σε 10 μέρες από την επίδοση της. Η αίτηση ορίζεται για ακρόαση στις 23/5/2000 στις 9.00 π.μ. Η διαδικασία ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας αναστέλλεται μέχρι την πλήρη εκδίκαση της αίτησης.
Τ. ΗΛΙΑΔΗΣ,
Δ.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο