(2000) 1 ΑΑΔ 817
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική έφεση αρ.10216
ΕΝΩΠΙΟΝ
: NIKHTA, ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΚΑΛΛΗ, , Δ/στων1. Κώστας Πισιάρας, από τη Λεμεσό
2. Πάμπος Πισιάρας, από τη Λεμεσό
εφεσείοντες-ενάγοντες
- και -
1. Πάμπος Μιχαηλίδης, από την Κ.Πάφο
2. Ελευθερία Πολυνείκη Μιχαηλίδου, από την Κ.Πάφο
εφεσίβλητοι-εναγόμενοι
........................
24 Μαϊου, 2000
Για τους εφεσείοντες: κ.Α.Σ.Αγγελίδης
Για τους εφεσίβλητους: κ.Χρ.Γεωργιάδης
.........................
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ
.: Οι εφεσείοντες-ενάγοντες με την αγωγή τους αξίωσαν εναντίον των εναγομένων-εφεσιβλήτων ποσό £155.000.- που σύμφωνα με τον ισχυρισμό τους, αντιπροσώπευε την συμφωνηθείσα ή εύλογη αμοιβή τους για αρχιτεκτονικά σχέδια οικοδομικού έργου που εκπόνησαν για την αξιοποίηση κτήματος ιδιοκτησίας της εφεσίβλητης 2 - συζύγου του εφεσίβλητου 1. Υπήρχε και άλλος εφεσείων, υπ΄αριθμό 1 στην έφεση, ο οποίος όμως την απέσυρε και ακολούθως απορρίφθηκε από το Δικαστήριο.Οι εφεσείοντες υποστήριξαν στη μαρτυρία τους πως στα μέσα Οκτωβρίου 1992 οι εφεσίβλητοι, συνοδευόμενοι από τον τεχνικό τους σύμβουλο κάποιο Νίκο Χ΄Γεωργίου, τους επισκέφθηκαν στα γραφεία τους και τους ανέθεσαν την ετοιμασία προσχεδίων και μελέτης για την ανέγερση, στο κτήμα που αναφέραμε, τουριστικού χωριού, εμπορικού και αθλητικού κέντρου. Οι εφεσείοντες ισχυρίστηκαν πως ξεκίνησαν το έργο που τους ανατέθηκε, λόγω δε του μεγέθους του επωμίστηκαν πολλά έξοδα για το υλικό που χρησιμοποίησαν. Είχαν επίσης προσλάβει και άλλους αρχιτέκτονες επ΄αμοιβή για να βοηθήσουν στη διεκπεραίωση του έργου και μελετών, τα οποία συμπλήρωσαν και παρέδωσαν στους εφεσίβλητους στα μέσα Αυγούστου 1993, καλώντας τους να τα υπογράψουν ώστε να υποβληθούν για έγκριση στην αρμόδια αρχή. Οι εφεσίβλητοι όμως τους πληροφόρησαν, στο τέλος του μήνα, πως δεν είχαν πρόθεση να προχωρήσουν με την ανάπτυξη του κτήματος και τους κάλεσαν να μην υποβάλουν τα αρχιτεκτονικά σχέδια στις αρμόδιες αρχές. Αρνήθηκαν βέβαια να καταβάλουν και
την αμοιβή τους.Διαφορετικοί ήταν οι ισχυρισμοί που πρόβαλαν οι εφεσίβλητοι. Είπαν πως δεν έκαναν καμιά συμφωνία με τους εφεσείοντες. Αντίθετα, επέμειναν πως οι εφεσείοντες, χωρίς ανάληψη οποιασδήποτε υποχρέωσης εκ μέρους τους, των εφεσιβλήτων δηλαδή, ανέλαβαν να τους παρουσιάσουν κάποιες ιδέες για τον καλύτερο τρόπο ανάπτυξης του κτήματος, με προφανή σκοπό να επιτύχουν την ανάθεση σ΄αυτούς του έργου, σε περίπτωση που οι εφεσίβλητοι αποφάσιζαν να το πραγματοποιήσουν.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αξιολόγησε τη διϊστάμενη μαρτυρία που είχε ενώπιον του, και που αφορούσε τις θέσεις των διαδίκων, όπως τις συνοψίζουμε πιο πάνω, και έκρινε πως η υπόθεση των εφεσιβλήτων ήταν βάσιμη γιατί η μαρτυρία τους ήταν αξιόπιστη. Σε αντίθεση, απέρριψε τη μαρτυρία που προσκομίστηκε εκ μέρους των εφεσειόντων. Το Δικαστήριο έδωσε επαρκή αιτιολογία για τα ευρήματα και τις διαπιστώσεις του με αναφορά σε συγκεκριμένα μέρη της μαρτυρίας.
Δεν θα ασχοληθούμε με το σκέλος της πρωτόδικης απόφασης στην οποία συζητιέται το αποδεικτικό υλικό στη βάση της αξιολόγησης της αξιοπιστίας των μαρτύρων, τομέας στον οποίο, καθώς είναι γνωστό, σπάνια επεμβαίνει το Εφετείο για να ανατρέψει διαπιστώσεις και ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου που βασίζονται σ΄αυτή. Και τούτο γιατί η έφεση θα κριθεί πάνω σε ένα νομικό ζήτημα που ηγέρθη στο πρωτόδικο Δικαστήριο, και εδώ, ότι δηλαδή η κατ΄ισχυρισμόν συμφωνία μεταξύ των διαδίκων παραβίαζε τις διατάξεις του άρθρου 10, του περί Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών Νόμου του 1962, Ν.41/62, και είναι, επομένως, άκυρη και μη εφαρμόσιμη.
Διαλαμβάνει το πιο πάνω άρθρο:
«10.-(1) Mετά την πάροδον δώδεκα μηνών από της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος Νόμου, και τηρουμένων των διατάξεων αυτού, ουδείς -
(α) ενασκεί το επάγγελμα του Αρχιτέκτονος ή του Πολιτικού Μηχανικού ή καθ΄οιονδήποτε τρόπον ενεργεί ως Αρχιτέκτων ή Πολιτικός Μηχανικός ουδέ προβάλλει εαυτόν ως τοιούτον.
(β) επαγγέλεται υφ΄οιονδήποτε όνομα, επωνυμίαν ή τίτλον εν, ω διαλαμβάνονται αι λέξεις «αρχιτέκτων», «αρχιτεκτονική», «αρχιτεκτονικός», «πολιτικός μηχανικός» ή «πολιτική μηχανική»
(γ) δικαιούται εις είσπραξιν οιασδήποτε αμοιβής αναφορικώς προς υπηρεσίας παρασχεθείσας υπό την ιδιότητα αυτού ως Αρχιτέκτονος ή Πολιτικού Μηχανικού εκτός εάν ούτος είναι εγγεγραμμένος δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου ως Αρχιτέκτων ή Πολιτικός Μηχανικός, και δεν τω επεβλήθη η δυνάμει του άρθρου 12 ποινή της αναστολής.
(2) Πας όστις παραβαίνει οιανδήποτε των εν τω παρόντι άρθρω διαλαμβανομένων διατάξεων, είναι ένοχος αδικήματος και υπόκειται, εν περιπτώσει καταδίκης, εις φυλάκισιν δια διάστημα μη υπερβαίνον τους τρεις μήνας, ή εις χρηματικήν ποινή μη υπεργαίνουσαν τας εκατόν λίρας, ή εις αμφοτέρας τας ποινάς της φυλακίσεως και της χρηματικής τοιαύτης.»
Από τη μαρτυρία που προσκομίστηκε στο πρωτόδικο Δικαστήριο, και δεν αμφισβητήθηκε, διαπιστώθηκε πως ο ένας από τους εφεσείοντες, ο Πάμπος Πισιάρας, είναι μεν αρχιτέκτονας αλλά όχι εγγεγραμμένος στο Σύνδεσμο Πολιτικών Μιχανικών και Αρχιτεκτόνων, και συνεπώς εφαρμόζονται οι διατάξεις του πιο πάνω άρθρου, ιδιαίτερα της παραγρ.(γ) του εδαφίου (1).
Για την υπερπήδηση του πιο πάνω μεγάλου νομικού εμποδίου, έγινε εισήγηση εκ μέρους των εφεσειόντων στο πρωτόδικο Δικαστήριο, και ενώπιον μας, πως ο Πάμπος Πισιάρας ήταν μεν στο αρχιτεκτονικό γραφείο που διατηρούν από κοινού ο ίδιος, ο εφεσείων 1 και ο πρώην εφεσείων, αλλά τη συγκεκριμένη εργασία ανέλαβαν οι τελευταίοι που είναι εγγεγραμμένοι αρχιτέκτονες στο Σύνδεσμο Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων.
Το Πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε, και πολύ ορθά κατά τη γνώμη μας, την πιο πάνω εισήγηση, κάνοντας αναφορά, και ακολουθώντας, την απόφαση στην Platritis ν. Computer Patent (1988) 1 C.L.R. 135. Σ΄αυτή την υπόθεση κρίθηκε παράνομη η προσφορά υπηρεσιών από συνεταιρισμό δικηγόρων, στον οποίο ένας των συνεταίρων δεν ήταν εγγεγραμμένος δικηγόρος αλλά ασκούμενος. Το Εφετείο αποφάνθηκε πως η ανατεθείσα από τον πελάτη εργασία στον συνεταιρισμό δεν μπορούσε να διαχωριστεί, ώστε να θεωρηθεί πως η διεκπεραίωση της έγινε από τους εγγεγραμμένους δικηγόρους.
Ο δικηγόρος των εφεσειόντων εισηγήθηκε ενώπιον μας πως διαφοροποιούνται τα γεγονότα της πιο πάνω υπόθεσης από αυτή που μας απασχολεί. Και τούτο γιατί ο Πάμπος Πισιάρας - εφεσείων 2, δεν υπέγραψε οποιοδήποτε συμβόλαιο συνεταιρισμού με τον εφεσείοντα 1 και τον πρώην
εφεσείοντα.Δεν διακρίνουμε οποιαδήποτε διαφορά που πηγάζει από το πιο πάνω γεγονός. Ο ίδιος, ο εφεσείων 2, είπε στη μαρτυρία του πως είναι ένας από τα 3 μέλη του γραφείου και χρησιμοποιείται σαν τεχνικός σύμβουλος και μελετητής «του αρχιτεκτονικού μας γραφείου», όπως ο ίδιος το αποκάλεσε. Εξάλλου, είναι και ο ίδιος ενάγων-εφεσείων στην αγωγή, στην οποία, όπως αναφέραμε, αξιωνόταν αμοιβή για τις υπηρεσίες που προσφέρθηκαν και από τους τρεις ενάγοντες.
Η παράβαση των διατάξεων του άρθρου 10 του Ν.41/62, και οι συνέπειες της, έχουν πρόσφατα συζητηθεί στη πολιτική έφεση 9825 Αγαθοκλής Μιχαήλ Αγαθοκλέους και Μάρω Αγαθοκλή Αγαθοκλέους ν. Νίκης Λάππα, ημερ. 26.11.1998. Στην απόφαση αυτή το Εφετείο ασχολήθηκε με τις πρόνοιες του άρθρου 12Α του Νόμου, για να καταλήξει πως η παραβίαση των διατάξεων του δεν επέφερε την ακυρότητα της συμφωνίας της αρχιτέκτονος με τους πελάτες της. ΄Ομως, συζητώντας σε έκταση το ζήτημα και με αναφορά στη νομολογία, το Εφετείο αντιπαρέθεσε τις διατάξεις του πιο πάνω άρθρου, με το άρθρο 10, που μας αφορά εδώ, για να καταλήξει πως η παραβίαση των ρητών προνοιών του τελευταίου απολήγει σε παράνομη συμφωνία, η οποία και ως εκ τούτου δεν εφαρμόζεται.
Ενόψει των ανωτέρω η έφεση απορρίπτεται με έξοδα. Η κατάληξη μας καθιστά άνευ αντικειμένου την ενασχόληση μας με την αντέφεση, η οποία και απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Δ.
Δ.
Δ.
/MAA
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο