(2000) 1 ΑΑΔ 743
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 10343
ΕΝΩΠΙΟΝ
: Π. ΑΡΤΕΜΗ, Γ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Ρ. ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ, ΔΔ.Χρ. Μαρνέρος & Σία Λίμιτεδ, εκ Λεμεσού
Εφεσεί ουσα/Ενάγουσα
- και -
Κρις (Χρίστος) Χριστοδούλου, εκ Λεμεσού
Εφεσιβ λήτος/Εναγόμενος
- - - - - -
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
: 22.5.2000Για την εφεσείουσα: κ. Κ. Μελάς.
Για τον εφεσίβλητο: κ. Γλ. Ταλιάνος.
- - - - - -
Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει
ο Δικαστής Γαβριηλίδης.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.
: Η εφεσείουσα είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και ασχολείται, μεταξύ άλλων, με την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών και την πώληση υλικών οικοδομής. Με αγωγή που καταχώρησε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού αξίωσε από τον εφεσίβλητο το ποσό των £Κ3.710 ως οφειλόμενο υπόλοιπο εργατικών και υλικών οικοδομής που παρασχέθηκαν σε οικοδομή του. Η εφεσείουσα, όπως φαίνεται στις λεπτομέρειες της εκθέσεως απαιτήσεως, βάσισε την αξίωσή της σε δύο τιμολόγια για εργατικά και υλικά οικοδομής, μείον ποσό που πληρώθηκε σε διάφορες ημερομηνίες από τον εφεσίβλητο με αποτέλεσμα να παραμείνει το αξιούμενο ποσό των £Κ3.710.Με την υπεράσπισή του ο εφεσίβλητος παραδέχθηκε ότι η εφεσείουσα εκτέλεσε ορισμένες εργασίες σε οικοδομή του, και
, επίσης, ότι προμήθευσε και εγκατέστησε τα χαλιά και τη ψευδοροφή της οικοδομής, ισχυρίστηκε όμως ότι, ενώ για τα χαλιά και τη ψευδοροφή η τιμή συμφωνήθηκε, για τo μπογιάτισμα (εργατικά και υλικά) δεν υπήρξε ειδική συμφωνία, παρά μόνο ότι η εφεσείουσα θα του παρουσίαζε σχετική αναλυτική κατάσταση από την οποία να διαφαίνεται αν όφειλε οποιοδήποτε υπόλοιπο ή εδικαιούτο σε επιστροφή χρημάτων που κατέβαλε στην εφεσείουσα έναντι λογαριασμού. Η εφεσείουσα, κατά παράβαση της συμφωνίας, ουδέποτε του παρουσίασε τέτοια αναλυτική κατάσταση και, ως εκ τούτου, κανένα ποσό δεν κατέστη πληρωτέο σ΄ αυτή. Διαζευκτικά ο εφεσίβλητος ισχυρίστηκε ότι τα ποσά που είχε ήδη καταβάλει στην εφεσείουσα υπερκάλυπταν την αξία του μπογιατίσματος με αποτέλεσμα να μην της οφείλει οποιοδήποτε ποσό. Επιφυλάχθηκε, μάλιστα, να διεκδικήσει και επιστροφή χρημάτων μετά που θα τιμολογούσε ο ίδιος την αξία του.Προς απόδειξη της απαίτησής της η εφεσείουσα κάλεσε δύο μάρτυρες. Το Διευθυντή της Χρ. Μαρνέρο και το γιο του Μ. Μαρνέρο. Για την υπεράσπιση έδωσε μαρτυρία ο εφεσίβλητος και ο επιμετρητής ποσοτήτων Α
. Πολυκάρπου.Ο πρωτόδικος Δικαστής, αφού αξιολόγησε τη μαρτυρία, απέρριψε τη μαρτυρία των μαρτύρων της εφεσείουσας. Του μεν Χρ. Μαρνέρου ως αναξιόπιστη στο σύνολό της, του δε Μ. Μαρνέρου ως μη βοηθητική εφόσον, λόγω απουσίας του στο εξωτερικό, δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει τις εκτελεσθείσες εργασίες. Αντίθετα, ο πρωτόδικος Δικαστής αποδέχθηκε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου στο σύνολό της. Δέχθηκε ότι ήταν ειλικρινής
όταν αναφερόταν στις εργασίες που διεξήγαγε η εφεσείουσα στην οικοδομή του και, επίσης, ότι ήταν ειλικρινής όταν κατέθετε ότι δεν είχε ένσταση να πληρώσει την εφεσείουσα αν του παρουσιαζόταν αναλυτική κατάσταση με τις χρεώσεις για τα εργατικά και υλικά του μπογιατίσματος. Τη μαρτυρία του Α. Πολυκάρπου την απέρριψε.Ακολούθως, ο πρωτόδικος Δικαστής, στηριζόμενος στη μαρτυρία που αποδέχθηκε ως αξιόπιστη, προχώρησε στα πιο κάτω ευρήματα και συμπεράσματα
:«Το καλοκαίρι του 1991 κατόπιν συμφωνίας των διαδίκων, η Ενάγουσα ανέλαβε τις εργασίες μπογιατισμάτων στην υπό ανέγερση οικοδομή του Εναγομένου. Συμφωνήθηκε περαιτέρω όπως η Ενάγουσα προμηθεύσει και τοποθετήσει τα χαλιά και τα ψευδοτάβανα της οικίας.
Αναφορικά με τα χαλιά και τα ψευδοτάβανα η τιμή συμφωνήθηκε μεταξύ των διαδίκων ενώ για τα μπογιατίσματα δεν υπήρξε ειδική συμφωνία. Ο Διευθυντής της Ενάγουσας κ. Μαρνέρος ανέφερε στον Εναγόμενο ότι υπολογίζει την τιμή γύρω στις πέντε με πεντέμισι χιλιάδες λίρες.
Με την ολοκλήρωση των εργασιών η Ενάγουσα χρέωσε τον Εναγόμενο με το συνολικό ποσόν των £15210,00 δυνάμει δύο τιμολογίων υπ΄ αρ. 1072 και 865. Από το πιο πάνω ποσόν οι £7007,00 αφορούσαν τα χαλιά και τα ψευδοτάβανα και με το υπόλοιπο ποσόν των £8203,00 χρεώθηκαν οι εργασίες μπογιατισμάτων. Ο Εναγόμενος πλήρωσε συνολικά μέχρι την 30.6.1992 το ποσόν των £11500,00. Αρνήθηκε όμως να πληρώσει οποιοδήποτε άλλο ποσό ζητώντας αναλυτική κατάσταση των χρεώσεων θεωρώντας τις υπερβολικές.
Από το σύνολο όμως της μαρτυρίας όπως την εξέθεσα πιο πάνω είναι εμφανές ότι το Δικαστήριο δεν μπορεί να προχωρήσει σε ευρήματα ούτε για την αναλυτική κατάσταση των εργασιών μπογιατισμάτων στις οποίες προέβηκε η Ενάγουσα αλλά ούτε και για το ποσόν της εύλογης αμοιβής για αυτές.
………………………………………………………………….
……
Η Ενάγουσα είχε το βάρος απόδειξης τόσον για τις εργασίες στις οποίες προέβηκε όσο και για την εύλογη αμοιβή για αυτές. Η Ενάγουσα απέτυχε και στις δύο αυτές υποχρεώσεις της.………………………………………………………………….
Αναπόφευκτα η απαίτηση θα πρέπει να απορριφθεί αφού παρέμεινε ατεκμηρίωτη ενώπιον μου.
»Η έφεση επικεντρώθηκε σε δύο λόγους.
Ο πρώτος λόγος έφεσης αφορά την αξιολόγηση της
μαρτυρίας από τον πρωτόδικο Δικαστή. Είναι η θέση του δικηγόρου της εφεσείουσας ότι εσφαλμένα ο πρωτόδικος Δικαστής απέρριψε τη μαρτυρία του Χρ. Μαρνέρου ως αναξιόπιστη στο σύνολό της. Ο Χρ. Μαρνέρος, υποστήριξε, δεν περιέπεσε στις αντιφάσεις στις οποίες αναφέρεται ο Δικαστής, ούτε οι εξηγήσεις που έδωσε σε διάφορα θέματα ήταν, χωρίς άλλο, αντιφάσεις ή ανειλικρινείς ώστε να δικαιολογείται η απόρριψη της μαρτυρίας του στο σύνολό της. Περαιτέρω, είναι η θέση του δικηγόρου της εφεσείουσας, ότι εσφαλμένα ο πρωτόδικος Δικαστής αποδέχθηκε ως αξιόπιστη τη μαρτυρία του εφεσίβλητου στο σύνολό της. Ο εφεσίβλητος, υποστήριξε, περιέπεσε σε τέτοιες σοβαρές αντιφάσεις που έπρεπε, εξ αντικειμένου, να θεωρηθεί ως αναξιόπιστος. Για να καταδείξει ότι το Δικαστήριο έπρεπε να αποδεχθεί τη μαρτυρία του Χρ. Μαρνέρου και να απορρίψει εκείνη του εφεσίβλητου, ο δικηγόρος της εφεσείουσας μας παρέμπεμψε σε διάφορα σημεία της μαρτυρίας, τόσο του ενός όσο και του άλλου.
Οι αρχές με βάση τις οποίες το Εφετείο επεμβαίνει για να ανατρέψει ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με την αξιοπιστία των μαρτύρων είναι γνωστές. Το ζήτημα της αξιοπιστίας των μαρτύρων ανήκει στο πρωτόδικο Δικαστήριο. Το Εφετείο επεμβαίνει μόνο αν τα ευρήματα ή τα συμπεράσματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου αντιστρατεύονται την κοινή λογική ή δεν δικαιολογούνται από τη μαρτυρία ή από τα ίδια τα ευρήματά του. Έχοντας υπόψη τα σημεία που μας υποδείχθηκαν, δεν διαπιστώσαμε ότι ο πρωτόδικος Δικαστής, απορρίπτοντας τη μαρτυρία του Χρ. Μαρνέρου και αποδεχόμενος τη μαρτυρία του εφεσίβλητου, έσφαλε καθ΄ οιονδήποτε τρόπο ώστε να δικαιολογείται η επέμβασή μας. Ο πρώτος λόγος έφεσης δεν ευσταθεί.
Ο δεύτερος λόγος έφεσης είναι ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο απέτυχε να καθορίσει ορθά το επίδικο ζήτημα, που ήταν η αξία των υλικών και εργατικών της
εφεσείουσας και όχι ποια ήταν η εύλογη αμοιβή που εδικαιούτο να πληρωθεί η εφεσείουσα για το μπογιάτισμα της οικοδομής του εφεσίβλητου. Ούτε ο λόγος αυτός ευσταθεί. Όπως ήταν διατυπωμένη η έκθεση απαιτήσεως προέκυπτε σαφώς ότι η απαίτηση της εφεσείουσας ήταν για το υπόλοιπο εύλογης αμοιβής εργατικών και υλικών για το μπογιάτισμα της οικοδομής του εφεσίβλητου. Με την παράθεση δύο τιμολογίων για εργατικά και υλικά, και την αφαίρεση του ποσού που πληρώθηκε σε διάφορες ημερομηνίες από τον εφεσίβλητο, με αποτέλεσμα να παραμένει το υπόλοιπο των £Κ3.710, η εφεσείουσα απλώς συγκεκριμενοποιούσε το ποσό που απαιτούσε να της πληρωθεί ως υπόλοιπο εύλογης αμοιβής. Με την υπεράσπισή του ο εφεσίβλητος αμφισβητούσε το εύλογο της αμοιβής, όπως την υπολόγιζε η εφεσείουσα, και, διαζευκτικά, ισχυριζόταν ότι τα ποσά που είχε ήδη καταβάλει στην εφεσείουσα υπερκάλυπταν την εύλογη αμοιβή που εδικαιούτο. Ορθά ο πρωτόδικος Δικαστής θεώρησε ότι το επίδικο ζήτημα ήταν, ελλείψει ειδικής συμφωνίας, ποια ήταν η εύλογη αμοιβή των εργασιών του μπογιατίσματος. Και ορθά αποφάσισε ότι η εφεσείουσα, ενώ είχε το βάρος της απόδειξης, κατά τρόπο συγκεκριμένο, τόσο των εργασιών αυτών όσο και της ανάλογης εύλογης αμοιβής απέτυχε να αποσείσει αυτό το βάρος.Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Δ.
Δ.
Δ.
/ΧΤΘ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο