Οι λόγοι έφεσης καλύπτουν ευρύ φάσμα αμφισβητήσεων αναφορικά με τις διαπιστώσεις επί του θέματος της αμέλειας και του καταμερισμού της ευθύνης καθώς και επί του θέματος του τρόπου υπολογισμού και του ύψους των αποζημιώσεων.

Ο Ευάγγελος Μιχαήλ (στο εξής "ο αποθανών") ενώ βρισκόταν στην υπηρεσία των εφεσειόντων έχασε τη ζωή του εξαιτίας εργατικού ατυχήματος που συνέβη στις 15.10.91.

Οι εφεσείοντες εκτελούν μεταφορές. Ανέλαβαν να μεταφέρουν έπιπλα από διαμέρισμα που βρισκόταν στον τρίτο ορόφο πολυκατοικίας στη Λευκωσία. Το προσωπικό των εφεσειόντων που θα εκτελούσε τη μεταφορά αποτελούσαν ο αποθανών και άλλα δύο πρόσωπα. Το ατύχημα που στοίχισε τη ζωή στον αποθανόντα συνέβη κατά την εκτέλεση των εργασιών μεταφοράς των επίπλων.

Για το κατέβασμα των επίπλων από το διαμέρισμα και τη φόρτωσή τους στο αυτοκίνητο που θα τα μετέφερε, οι εφεσείοντες εξασφάλισαν γερανό από τους εφεσίβλητους 2 με οδηγό του γερανού, υπάλληλο των εν λόγω εφεσιβλήτων.

Στο γερανό προσδέθηκε κλωβός που ανήκε στους εφεσείοντες. Ο κλωβός ανυψωνόταν μέχρι τον τρίτο όροφο και επικάθετο στη βεράντα του διαμερίσματος. Ο αποθανών στοίβαζε τα έπιπλα στον κλωβό και παρέμενε μέσα στον κλωβό κατά την κατάβαση. Μετά την εκφόρτωση των επίπλων στο φορτηγό ο αποθανών ανυψωνόταν με τον κλωβό μέχρι τη βεράντα για νέα φόρτωση. Αυτό έγινε και στη μοιραία κατάβαση. Σε κάποια στιγμή, μετά την έναρξη της κατάβασης, ο φορτωμένος κλωβός έγειρε προς τα κάτω. Ο αποθανών βρέθηκε στο κενό και από ύψος 12 περίπου μέτρων έπεσε και σκοτώθηκε.

Ο γιός του αποθανόντα, εφεσίβλητος 1, ως διαχειριστής της περιουσίας του πατέρα του και εκπρόσωπος των νομίμων κληρονόμων του αποθανόντα καταχώρησε αγωγή εναντίον των εφεσειόντων και των εφεσιβλήτων 2 με την οποία απαιτούσε αποζημιώσεις για τον θάνατο του πατέρα του.

Εφεσείοντες και εφεσίβλητοι 2, επέρριψαν ο ένας στον άλλο την ευθύνη για το ατύχημα ενώ και οι δύο ισχυρίστηκαν πως για το ατύχημα ευθύνεται και ο ίδιος ο αποθανών.

Στη μοιραία κατάβαση ο κλωβός γέμισε με έπιπλα, ακανόνιστα τοποθετημένα. Υπεύθυνος για την τοποθέτηση των επίπλων στον κλωβό ήταν ο αποθανών. Το σήμα για την έναρξη της κατάβασης του κλωβού δόθηκε στον οδηγό του γερανού από τον αποθανόντα μέσω των συναδέλφων του. Ο αποθανών παρέμεινε στον κλωβό όπως και προηγουμένως. Ο κλωβός ήταν μια κάσια αυτοκινήτου. Η μία από τις τέσσερις πλευρές της κάσιας ήταν ανοικτή μέσω της οποίας γινόταν η φορτοεκφόρτωση. Υπάλληλος των εφεσειόντων πρόσδεσε τον κλωβό στο γερανό με δύο συρματόσχοινα που προμήθευσε ο οδηγός του γερανού. Ο τρόπος που έγινε η πρόσδεση ήταν λανθασμένος γεγονός που παραδέχθηκε και ο διευθυντής των εφεσειόντων κ. Περικλέους. Η πρόσδεση του κλωβού έγινε με δύο συρματόσχοινα τα οποία ενώθηκαν πάνω από τον κλωβό χιαστί και κατέληγαν με τέσσερα σχοινιά στις τέσσερις άνω γωνιές του κλωβού. Αυτό είχε ως συνέπεια τη δημιουργία κινδύνου αστάθειας του κλωβού. Η πρόσδεση του κλωβού με τέσσερα συρματόσχοινα (περιλάβια) με απευθείας κατάληξη στις τέσσερις άνω γωνιές του κλωβού θα ήταν υπό τις περιστάσεις το πιο κατάλληλο μέτρο που θα έπρεπε να είχε ληφθεί για την εξασφάλιση σταθερότητας του κλωβού στο κενό. Αυτό δεν έγινε. Η συγκεκριμένη παράλειψη σε συνάρτηση προς την ακανόνιστη τοποθέτηση των επίπλων εντός του κλωβού προκάλεσαν την αστάθεια και κλίση του κλωβού αμέσως μετά την ανύψωσή του από τη βεράντα μόλις βρέθηκε ο κλωβός στο κενό. Μέσω της ανοικτής πλευράς του κλωβού η οποία προφανώς είχε υποστεί την κλίση προς το έδαφος εξήλθε το σώμα του αποθανόντα. Ο αποθανών αδύναμος να συγκρατηθεί έπεσε στο έδαφος.

Με βάση της πιο πάνω διαπιστώσεις το δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εφεσείοντες, ως οι εργοδότες του αποθανόντα, παρέλειψαν να προμηθεύσουν ασφαλές σύστημα εργασίας και να εποπτεύουν κατάλληλα τη διεξαγωγή των εργασιών. Βλ. Fysko Constructions Co Ltd v. Χριστάκης Γεωργίου (1991) 1 ΑΑΔ 1014, Metalco (Heaters) Ltd v. Κυριάκου Νεοφύτου κα , ΠΕ 9337, ημερ. 25.2.97, Kouris Dam Joint Venture κα ν. Κυριάκου Γ. Πέττη, ΠΕ 9334, ημερ. 15.5.98 και SWIPE LTD ν. Αναστασίας Σταυρινού (Στυλλή), ΠΕ 9985, ημερ. 22.12.98. Κρίθηκε εν προκειμένω ότι ο κλωβός ήταν ακατάλληλος για τη συγκεκριμένη χρήση εφόσον η μια από τις τέσσερις πλευρές ήταν εντελώς ανοικτή και συνάμα η πρόσδεση του στον γερανό ήταν ελαττωματική δημιουργώντας κίνδυνο αστάθειας. Η μεταφορά ανθρώπου στον κλωβό, θεωρήθηκε από το δικαστήριο ως επικίνδυνη κάτω από τις συγκεκριμένες περιστάσεις.

Ο αποθανών βρέθηκε ένοχος συντρέχουσας αμέλειας. Η ευθύνη του εντοπίστηκε στο ότι τοποθέτησε με τρόπο ακανόνιστο περισσότερα έπιπλα από όσα έπρεπε στον κλωβό χωρίς να είχαν όλα προσδεθεί, παράγοντες πρόσθετοι που συνέτειναν στον ήδη ενυπάρχοντα κίνδυνο αστάθειας και κλίσης του κλωβού.

Εφεσείοντες και εφεσίβλητοι 2, πρόβαλαν τον ισχυρισμό ότι ο αποθανών, μολονότι γνώριζε τον κίνδυνο που διέτρεχε εντούτοις τον αψήφισε και τον απεδέχθη. Το πρωτόδικο δικαστήριο σταθμίζοντας τα γεγονότα και με γνώση του δικαίου που διέπει το θέμα ορθά κατέληξε στο συμπέρασμα πως ο εν λόγω ισχυρισμός τελικά παρέμεινε αναπόδεικτος. Το δικαστήριο παρατήρησε πως η διαπιστωθείσα συντρέχουσα αμέλεια του αποθανόντα δεν συνδέεται αφ΄ εαυτής, νομικά ή πραγματικά με τον ισχυρισμό των εναγομένων περί γνώσης και οικειοθελούς αποδοχής του κινδύνου. Βλ. Μιχαλάκης Ελευθερίου ν. Ναυτιλιακής Εταιρείας Αμαθούς Λτδ κα, ΠΕ 9217, ημερομηνίας 24.2.97. Για τους λόγους που αναφέραμε πιο πάνω διαπιστώνουμε πως δεν εγείρεται θέμα εφαρμογής της αρχής volenti non fit injuria που επικαλέστηκαν οι εναγόμενοι.

Οπως έχει ειπωθεί οι εφεσίβλητοι 2 απαλλάχθηκαν κάθε ευθύνης για το δυστύχημα. Η κατάληξη του δικαστηρίου υποστηρίζεται από τη μαρτυρία και συνάδει με τα γεγονότα όπως έχουν διαπιστωθεί κατόπιν ενδελεχούς εξέτασης της μαρτυρίας. Οι λόγοι για τους οποίους το δικαστήριο απάλλαξε τους εφεσίβλητους 2 εμπεριέχονται στο πιο κάτω απόσπασμα της απόφασης:

Το πρωτόδικο δικαστήριο αφού επιμέρισε την ευθύνη για το ατύχημα μεταξύ των εφεσειόντων και του αποθανόντα κατά ποσοστό 80% και 20% αντίστοιχα ασχολήθηκε με το θέμα των αποζημιώσεων.

Με βάση τις πιο πάνω διαπιστώσεις και αριθμητικούς υπολογισμούς εκδόθηκε απόφαση υπέρ του εφεσίβλητου 1 και εναντίον των εφεσειόντων για £8800 πλέον τόκους και έξοδα.

Η αντέφεση των εφεσίβλητων 2 επικεντρώθηκε μόνο στη διαπίστωση του πρωτόδικου δικαστηρίου η οποία αναφέρεται στην πρόσδεση του κλωβού στον γερανό. Ισχυρίζονται οι εφεσίβλητοι 2 πως εσφαλμένα ο πρωτόδικος δικαστής αποδέχθηκε τη μαρτυρία του κ. Τσούντα ότι η πρόσδεση του κλωβού πιθανό να συνέτεινε στο ατύχημα και ότι ο εν λόγω ισχυρισμός του κ. Τσούντα, που περιέχεται στην έκθεσή του, θα έπρεπε να είχε εξετασθεί υπό το φως της ένορκης κατάθεσής του. Θεωρούμε αχρείαστη οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση του θέματος αφού αυτό έχει καλυφθεί στο πλαίσιο εξέτασης της έφεσης και έχουμε καταλήξει στα δικά μας συμπεράσματα.

Δ.