(2000) 1 ΑΑΔ 228
[*228]24 Φεβρουαρίου, 2000
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
Τaσοσ Σολομωνιδησ, ανηλικοσ δια του πατροσ
και/ή πλησιεστερου φιλου και/ή συγγενουσ αυτου
Ρενου Σολομωνιδη,
Εφεσείων-Ενάγων,
v.
1. Μιχαλη ΛοΪζου Ζεβλου,
2. ΛοΪζου Μιχαηλ,
Εφεσιβλήτων-Εναγομένων,
v.
Ρενου Σολομωνιδη,
Τριτοδιάδικου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 10385)
Αποζημιώσεις ― Γενικές αποζημιώσεις ― Ενάγων επιπλοποιός, ηλικίας 12 ετών κατά το ατύχημα, είχε υποστεί ανοικτό κάταγμα και επιφυσιόλυση κάτω επίφυσης δεξιού μηριαίου με εκτεταμένη κάκωση μαλακών μορίων, ανοικτό συντριπτικό κάταγμα έσω σφυρού και πρόσθιας αρθρικής επιφάνειας της κνήμης δεξιάς ποδοκνημικής άρθρωσης και ρακοποίηση δέρματος και μαλακών μορίων της περιοχής του έξω σφυρού δεξιάς ποδοκνημικής αρθρώσεως ― Μόνιμα κατάλοιπα: βράχυνση, βλαισιογονία και εκφυλιστικές αλλοιώσεις και ουλές από τις πολλαπλές εγχειρήσεις ― Παρούσα κατάσταση: Βάδιση με χωλότητα και εξωτερική στροφή του δεξιού σκέλους, 15 μοίρες βλαισογονία δεξιά, μείωση της κάμψης του δεξιού γόνατος, επιμήκης ουλή 25 εκ. στην πρόσθια επιφάνεια του μηρού και του γόνατος, μετατραυματική υπερτροφία των μαλακών μορίων πέριξ της αρθρώσεως στη δεξιά ποδοκνημική άρθρωση, χειρουργικά τραύματα στο έσω και έξω σφυρόν, συνολική βράχυνση κατά 3 εκ. του δεξιού σκέλους ― Βεβαιότητα υποβολής και σε άλλες χειρουργικές επεμβάσεις ― Επιδίκαση γενικών αποζημιώσεων £20.000 πλέον £1.000 για έξοδα μελλοντικής εγχείρησης, επί πλήρους ευθύνης ― Κρίθηκαν έκδηλα ανεπαρκείς και αυξήθη[*229]καν σε £30.000 συν £1.000 για τα έξοδα της μελλοντικής εγχείρισης.
Αποζημιώσεις ― Καθορισμός αποζημιώσεων ― Συνιστά έργο του πρωτόδικου Δικαστηρίου ― Πότε παρέχεται πεδίο επέμβασης του Εφετείου ― Σταθερή άνοδος του επιπέδου των γενικών αποζημιώσεων.
Με το μοναδικό λόγο έφεσης, ο εφεσείων προσβάλλει την απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναφορικά με το επιδικασθέν ποσό των γενικών αποζημιώσεων, θεωρώντας το επιδικασθέν ποσό των £20.000 (επί πλήρους ευθύνης) πλέον £1.000 έξοδα για μελλοντική εγχείρηση, ως υπέρμετρα χαμηλό, ενόψει των πολύ σοβαρών τραυμάτων που υπέστη σε τροχαίο ατύχημα που συνέβηκε στις 31.7.1990 στη Λευκωσία.
Με ειδοποίηση αντέφεσης οι εναγόμενοι προσβάλλουν το επιδικασθέν ποσό των £20.000 ως έκδηλα υπερβολικό και ζητούν τη μείωσή του σε £10.000.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Είναι νομολογιακά καθιερωμένο ότι το Εφετείο δεν επεμβαίνει στα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου στο θέμα του ύψους του ποσού των αποζημιώσεων, εκτός εάν πεισθεί είτε ότι το Δικαστήριο ενήργησε κάτω από λανθασμένη αντίληψη του νόμου είτε ότι το επιδικασθέν ποσό είναι τόσο υπερβολικό ή ανεπαρκές ούτως ώστε να καθίσταται παντελώς λανθασμένος ο υπολογισμός των αποζημιώσεων των οποίων ο ενάγων δικαιούται.
2. Οι αρχές που διέπουν την επιδίκαση γενικών αποζημιώσεων έχουν νομολογηθεί και θα πρέπει ιδιαίτερα να τονισθεί πως, από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, διαπιστώνεται μια τάση για αύξηση των αποζημιώσεων που επιδικάζονταν στο παρελθόν.
3. Η καταγραφή των κακώσεων που υπέστη ο εφεσείων και οι συνέπειες τους ήτοι οι μόνιμες βλάβες και αντικανότητες όπως η χωλότητα κατά τη βάδιση λόγω βράχυνσης του δεξιού κάτω άκρου, η βλαισότητα και ο περιορισμός των κινήσεων, η βέβαιη και πιθανές άλλες εγχειρήσεις που θα υποστεί στο μέλλον, η ταλαιπωρία και ο πόνος που υπέφερε και ο περιορισμός των απολαύσεων της ζωής του, προδιαγράφουν αφ’ εαυτών ότι η επιδικασθείσα αποζημίωση είναι έκδηλα ανεπαρκής. Εφ’ όσον κρίνεται αναγκαίος ο παραμερισμός αυτού του μέρους της απόφασης, η ευθύνη για τον καθορισμό των γενικών αποζημιώσεων βαρύνει το Εφετείο. Κρίνουμε ότι το ποσό των £30.000.- ως γενικές αποζημιώσεις συνιστά εύλογη και δίκαιη αποζημίωση. Σ’ αυτό το ποσό να προστεθεί και ποσό [*230]£1.000.- για τα έξοδα μελλοντικής εγχείρισης.
Η έφεση επιτράπηκε με έξοδα. Η αντέφεση απορρίφθηκε χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Constantinou v. Selechouris (1969) 1 C.L.R. 416,
Χριστοδούλου ν. Αγαθοκλέους (1997) 1 (Α) Α.Α.Δ. 396,
Βρυωνίδη ν. Σωφρονίου (1997) 1 (Β) Α.Α.Δ. 1181,
Μαΐττα ν. Γεωργίου (1998) 1 Α.Α.Δ. 1,
Paraskevaides (Overseas) Ltd v. Christofi (1982) 1 C.L.R. 789,
Θεμιστοκλέους ν. Παρασκευάς (1992) 1 Α.Α.Δ. 498.
Έφεση.
Έφεση από τον ενάγοντα κατά του μέρους της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας (Νικολάου, Α.Ε.Δ.) που δόθηκε στις 3/11/98 (Αρ. Αγωγής 12474/93) με την οποία επιδικάστηκε το ποσό των £20.000 ως γενικές αποζημιώσεις για τον τραυματισμό του από όχημα το οποίο οδηγούσε ο εναγόμενος 1, ιδιοκτησίας του εναγόμενου 2, πλέον £1.000 για το κόστος της μελλοντικής εγχείρισής του, ως υπέρμετρα χαμηλών.
Ε. Ευσταθίου για Κ. Ευσταθίου, για τον Εφεσείοντα.
Κ. Δημητριάδης, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Μ. Κρονίδης, Δ.
ΚΡΟΝΙΔΗΣ, Δ.: Σαν αποτέλεσμα τροχαίου ατυχήματος που συνέβηκε στις 31.7.1990 στη Λευκωσία, ο εφεσείων υπέστη σοβαρές σωματικές βλάβες και καταχώρησε σχετική αγωγή για αποζημιώσεις στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας.
Όλα τα επίδικα θέματα εκτός από τις γενικές αποζημιώσεις δι[*231]ευθετήθηκαν μεταξύ του εφεσείοντα-ενάγοντα και των εφεσιβλήτων-εναγομένων. Η ευθύνη καταμερίστηκε εκ συμφώνου σε 80% σε βάρος των εφεσίβλητων και 20% σε βάρος του εφεσείοντα. Η διαδικασία τριτοδιάδικου στην οποία τριτοδιάδικος ήταν ο πατέρας του εφεσείοντα αποσύρθηκε. Όλες οι ειδικές αποζημιώσεις, εκτός από το αιτούμενο ποσό των £1.000,= για έξοδα μελλοντικής εγχείρισης του εφεσείοντα, διευθετήθηκαν επίσης στο ποσό των £28 επί πλήρους ευθύνης. Συμφωνήθηκε επίσης ότι το κόστος της μελλοντικής εγχείρισης του εφεσείοντα ανήρχετο στο ποσό των £1.000,= και η αξίωση αυτή θα αποτελεί μέρος των γενικών αποζημιώσεων.
Με τη σύμφωνη γνώμη των διαδίκων κατατέθησαν τρία ιατρικά πιστοποιητικά. Η ιατρική έκθεση του θεράποντα γιατρού του εφεσείοντα, κ. Κ. Κολιανδρή, Χειρούργου Ορθοπεδικού του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, του Ειδικού Ορθοπεδικού κ. Α. Πελίδη, που εξέτασε τον εφεσείοντα εκ μέρους της Υπεράσπισης και κοινού ιατρικού πιστοποιητικού από τον Ειδικό Χειρούργο Ορθοπεδικό κ. Ν. Μαρουδιά που εξέτασε τον εφεσείοντα στις 17.1.1998.
Ο ευπαίδευτος συνήγορος του εφεσείοντα κάλεσε σαν μάρτυρα τον πατέρα του ο οποίος δεν πρόσθεσε οτιδήποτε. Απλώς κατεχώρησε το κοινό πιστοποιητικό του Ιατρού Μαρουδιά και δεν αντεξετάσθηκε. Ο ευπαίδευτος συνήγορος για την υπεράσπιση δεν εκάλεσε καμιά προφορική μαρτυρία.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο υπελόγισε τις γενικές αποζημιώσεις που εδικαιούτο ο εφεσείοντας στο ποσό των £20.000,= πλέον £1.000,= για τα έξοδα της μελλοντικής εγχείρισης και εξέδωσε απόφαση, με βάση τον καταμερισμό της ευθύνης όπως δηλώθηκε από τους διαδίκους, για το ποσό των £16.800,= υπέρ του εφεσείοντα.
Με το μοναδικό λόγο έφεσης προσβάλλεται η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ως εσφαλμένη αναφορικά με το επιδικασθέν ποσό των γενικών αποζημιώσεων. Θεωρεί το επιδικασθέν ποσό των £20.000,= πλέον £1.000,= για τη μελλοντική εγχείριση ως υπέρμετρα χαμηλό.
Με ειδοποίηση αντέφεσης οι εναγόμενοι προσβάλλουν το επιδικασθέν ποσό των £20.000,= ως έκδηλα υπερβολικό και ζητούν επέμβαση του Εφετείου για μείωση του στο ποσό των £10.000,=.
Κατά το χρόνο του ατυχήματος ο εφεσείων ήταν μαθητής, ανήλικος, ηλικίας 12 ετών. Αμέσως μετά το ατύχημα και τον τραυμα[*232]τισμό του, μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Σύμφωνα με το ιατρικό πιστοποιητικό του θεράποντα γιατρού του, Χειρούργου Ορθοπεδικού κ. Κ. Κολιανδρή, διαπιστώθηκε ότι ο εφεσείων υπέστη τις πιο κάτω κακώσεις:-
(1) Ανοικτό συντριπτικό κάταγμα και επιφυσιόλυση κάτω επίφυσης δεξιού μηριαίου με εκτεταμένη κάκωση μαλακών μορίων.
(2) Ανοικτό συντριπτικό κάταγμα έσω σφυρού και πρόσθιας αρθρικής επιφάνειας της κνήμης δεξιάς ποδοκνημικής άρθρωσης.
(3) Ρακοποίηση δέρματος και μαλακών μορίων της περιοχής του έξω σφυρού δεξιάς ποδοκνημικής αρθρώσεως.
Ο εφεσείων εισήχθη στο χειρουργείο όπου κάτω από γενική αναισθησία του έγινε επιμελής χειρουργικός καθαρισμός, ανάταξη των καταγμάτων και σταθεροποίηση τους με βελόνες Kirschner. Του έγινε επίσης χειρουργικός καθαρισμός και περιποίηση του τραύματος στην περιοχή του έξω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής αρθρώσεως. Το δεξιό κάτω άκρο ακινητοποιήθηκε με μικροκνημοποδικό γύψινο νάρθηκα.
Ο εφεσείων εξήλθε του Νοσοκομείου στις 8.9.90. Στις 19.9.90 υπέστη νέα χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των βελόνων Kirschner. Εξήλθε του Νοσοκομείου στις 29.9.90 με δεκανίκια με οδηγίες να μη φορτίζει το κάτω άκρο. Έκτοτε ο εφεσείων πήγαινε για παρακολούθηση στην κλινική καταγμάτων του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας ως επίσης και για φυσιοθεραπευτική αγωγή. Μετά πάροδο τριών μηνών τα κατάγματα επουλώθησαν και άρχισε σταδιακή φόρτιση του δεξιού κάτω άκρου. Στις 24.10.91 ο εφεσείων εισήχθη εκ νέου στο ορθοπεδικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου και την επομένη, κάτω από γενική αναισθησία του αφαιρέθηκε μικρό ελεύθερο οστικό τεμάχιο από την περιοχή του έσω σφυρού της δεξιάς ποδοκνημικής άρθρωσης.
Λόγω της φύσεως των κακώσεων και της νεαράς ηλικίας του εφεσείοντα παρουσιάστηκε αναστολή της λειτουργίας του συζευκτικού χόνδρου της κάτω επίφυσης του δεξιού μηριαίου με αποτέλεσμα τη βράχυνση του μηριαίου και βλαισότητα των μηριαίων κονδύλων. Παρουσιάστηκε επίσης ατελής ανάπτυξη του έσω σφυρού και μικρές εκφυλιστικές αλλοιώσεις αρθρικής επιφάνειας της δεξιάς ποδοκνημικής άρθρωσης.
Τα αντικειμενικά ευρήματα του γιατρού κ. Κ. Κολιανδρή, όπως [*233]φαίνονται στο ιατρικό πιστοποιητικό του, έχουν ως εξής:-
“- Μετατραυματικές ουλές
26εκ Χ 2εκ πρόσθιας επιφάνειας κάτω χώρας μηρού και γόνατος.
9εκ Χ 1εκ έσω πλάγιας επιφάνειας και
8εκ Χ 1εκ έξω πλάγιας επιφάνειας δεξιάς ποδοκνημικής αρθρώσως.
- βράχυνση 5εκ δεξιού κάτω άκρου σε σύγκριση με το αριστερό υγιές.
- 8εκ ατροφία δεξιού μηρού και της δεξιάς γαστροκνημίας.
Δεξιό γόνατο
- Βλαισότητα γόνατος 6 μοίρες χωρίς να σημειούται αστάθεια.
- Η κάμψη 0-130 μοίρες (φυσιολογική 135). Η προσπάθεια για πλήρη κάμψη προκαλεί πόνο.
Δεξιά ποδοκνημικής άρθρωσης
- Ελαφρά διόγκωση της ποδοκνημικής αρθρώσεως 1,5εκ.
- Μικρή βλαισότητα της ποδοκνημικής αρθρώσεως 5 μοίρες.
- Ραχιαία κάμψη 0-20 μοίρες (φυσιολογική 0-25). Η προσπάθεια για πλήρη ραχιαία κάμψη προκαλεί ελαφρό πόνο.
- Πελματιαία κάμψη 0-40 μοίρες (φυσιολογική 0-45).”.
Η δε γνωμάτευση του ίδιου γιατρού αναφέρει:
“Ο κος Σολωμονίδης υπέστη ένα λίαν σοβαρό τραυματισμό την 31.7.90 σε τροχαίο ατύχημα. Οι κακώσεις που υπέστη και οι οποίες αναγράφονται ανωτέρω υπήρξαν λίαν επώδυνες και υπέφερε πολύ κατά το διάστημα της ανάρρωσής του. Αποτέλεσμα των κακώσεων είναι:
(1) Χολώτης επί του δεξιού κάτω άκρου που οφείλεται στην [*234]βράχυνση του μηριαίου 5,4εκ λόγω της κάκωσης του συζευκτικού χόνδρου της κάτω επίφυσης του μηριαίου.
- Μετατραυματικές ουλές.
- Τα παροδικά ενοχλήματα δεξιού γόνατος και ποδοκνημικής αρθρώσεως μετά από παρατεταμένη ορθοστασία και κόπωση οφείλονται στην ελαφρά αδυναμία του μηρού και γαστροκνημίας, καθώς επίσης στις μικρές επί του παρόντος οστεοαρθριτικές αλλοιώσεις της δεξιάς ποδοκνημικής αρθρώσεως.
- Η μικρή διόγκωση της δεξιάς ποδοκνημικής αρθρώσεως ωφείλεται στο βαρύ τραυματισμό των μαλακών μορίων.
- Βλαισότητα του γόνατος - μηροκνημιαίου άξονα 6 μοίρες που ωφείλεται στη βλαισότητα των μηριαίων κονδύλων λόγω της μετατραυματικής διαταραχής της λειτουργίας του συζευκτικού χόνδρου της κάτω επίφυσης του μηριαίου. Η βλαισότητα αυτή είναι μικρή και δεν χρειάζεται χειρουργική διόρθωση.
Η βράχυνση του μηριαίου της τάξης των 5,4εκ εκτός της χωλότητος με την πάροδο του χρόνου θα προκαλέσει επιπρόσθετα προβλήματα στον ασθενή όπως σκολίωση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Για τους πιο πάνω λόγους, ο ασθενής χρειάζεται να υποβληθεί σε νέα χειρουργική επέμβαση για επιμήκυνση του δεξιού μηριαίου. Τούτο σημαίνει νέα ταλαιπωρία του ασθενούς για 6 περίπου μήνες. Η επέμβαση τούτη προγραμματίζεται για τις αρχές του 1996.
Οι αλλοιώσεις στη δεξιά ποδοκνημική άρθρωση που ωφείλονται στην κάκωση του έσω σφυρού και της πρόσθιας αρθρικής επιφάνειας της κνήμης δυνατό να χειροτερεύσουν με την πάροδο του χρόνου και να προκαλέσουν στον ασθενή τέτοιες ενοχλήσεις που νέα χειρουργική επέμβαση στην ποδοκνημική όπως - αρθρόδεση της ποδοκνημικής - να είναι αναπόφευκτος.
Τα κατάλοιπα των κακώσεων που περιγράφονται ανωτέρω δυσκολεύουν τον ασθενή στην καθημερινή του ζωή και εργασία του - επιπλοποιός.”.
Ο γιατρός κ. Πελίδης, που εξέτασε τον εφεσείοντα στις 9.5.95 για την υπεράσπιση αντικειμενικά διαπίστωσε ελαφρά χωλότητα κατά τη βάδιση και τις ουλές από τις πολλαπλές εγχειρήσεις. Διεπίστωσε, επίσης, όπως και ο γιατρός κ. Κολιανδρής, την βλαισότητα, [*235]τη διόγκωση της δεξιάς ποδοκνημικής άρθρωσης και περιορισμό της κάμψης ραχιαίας και πελματιαίας. Ο γιατρός Πελίδης περιορίζει τη βράχυνση του δεξιού σκέλους στα 2 εκ. και τη μυϊκή ατροφία του δεξιού μηρού και της δεξιάς γαστροκνημίας στα 10 εκ.
Ο εφεσείοντας, κατόπιν συμφωνίας των μερών, παραπέμφθηκε για εξέταση στον ειδικό χειρούργο ορθοπεδικό κ. Ν. Μαρουδιά, ο οποίος ανέλαβε τη σύνταξη κοινού πιστοποιητικού. Ο κ. Μαρουδιάς εξέτασε τον εφεσείοντα στις 17.1.98. Στο πιστοποιητικό του αναφέρει τα εξής όσον αφορά την παρούσα κατάσταση του εφεσείοντα και τη δική του εκτίμηση:-
“ Παρούσα κατάσταση:
- Βαδίζει με χωλότητα και εξωτερική στροφή του δεξιού σκέλους.
- Παρουσιάζει 15 μοίρες βλαισογόνια δεξιά.
- Η κάμψη του γόνατος είναι 100 μοίρες και υπολοίπεται 25 μοίρες του αριστερού φυσιολογικού.
- Η έκτασις είναι πλήρης.
- Επιμήκης ουλή 25 εκ. στην πρόσθια επιφάνεια του μηρού και του γόνατος.
- Στην δεξιά ποδοκνημική άρθρωση μετατραυματική υπερτροφία των μαλακών μορίων πέριξ της αρθρώσεως.
- Υπολείπεται κατά 10 μοίρες της κινήσεως κάμψεως εκτάσεως του φυσιολογικού αριστερά.
- Χειρουργικά τραύματα στο έσω και έξω σφυρόν 6 εκ.
- Παρατηρείται 3 εκ. συνολική βράχυνση του δεξιού σκέλους.
Εκτίμηση:
Σοβαρότατος τραυματισμός δεξιού κάτω σκέλους.
Τόσον το κάταγμα του μηρού όσον και το κάταγμα της κνήμης περιελάμβανε της επιφύσεως των μακρών οστών, (σημεία αυξήσεως του μήκους του οστού). Επομένως το κάταγμα οδήγησε σε πρώιμη σύγκλιση και σε βράχυνση του σκέλους.
Η βράχυνση του σκέλους είναι υπεύθυνη και για την οσφυαλγία που παραπονείται. Οι ίδιοι λόγοι - διαταραχές αυξύσεως, είναι υπεύθυνοι και για την βλαισογόνια η οποία και θα οδηγήσει σε πρώιμες εκφυλιστικές αλλοιώσεις στο γόνατο. Η πιθανότητα αναπτύξεως τόσο στο γόνατο όσο και στην ποδοκνημική άρθρωση, των οποίων είναι σημαντικές, με αποτέλεσμα επιδείνωσης του πόνου και της δυσκαμψίας.
[*236]Οι ανωτέρω βλάβες (βράχυνση, βλαισιογονία και εκφυλιστικές αλλοιώσεις) θα είναι μόνιμες. Μόνιμες είναι και οι ουλές που περιγράφησαν.
Η ανάγκη βραχυπρόθεσμα χειρουργικών επεμβάσεων και διόρθωση της ανισοσκέλειας και πιθανώς της βλαισιογονίας, είναι βέβαια.
Η ανάγκη μακροπρόθεσμων επεμβάσεων, λόγω αναπτύξεως εκφυλιστικών αλλοιώσεων είναι πολύ πιθανή.”.
Ο εφεσείων, ένα νεαρό παιδί ηλικίας 12 ετών, κατά την ημέρα του ατυχήματος, υπέστη συντριπτικά κατάγματα στο δεξιό κάτω άκρο. Για την αντιμετώπιση των τραυμάτων του υπέστη, κάτω από γενική αναισθησία, αριθμό χειρουργικών επεμβάσεων. Οι κακώσεις αυτές, όπως παραδέχονται οι θεράποντες γιατροί, ήσαν πολύ επώδυνες και υπέφερε πολύ κατά το διάστημα της ανάρρωσης του. Παρέμειναν στο νεαρό εφεσείοντα μόνιμες βλάβες όπως η χολώτητα κατά τη βάδιση λόγω βράχυνσης του δεξιού μηρού, βλαισότητα και περιορισμός των κινήσεων του δεξιού κάτω άκρου. Η παρατεταμένη φόρτιση του τραυματισθέντος άκρου του προκαλεί πόνους και ενοχλήματα. Του παρέμειναν επίσης εκτεταμένες ουλές λόγω των εγχειρήσεων.
Ο εφεσείων, με βεβαιότητα, βραχυπρόθεσμα θα υποστεί νέες χειρουργικές επεμβάσεις για διόρθωση της ανισοσκέλειας και της βλαισιογονίας και πιθανώς, μακροπρόθεσμα, άλλες χειρουργικές επεμβάσεις λόγω της ανάπτυξης εκφυλιστικών αλλοιώσεων.
Είναι νομολογιακά καθιερωμένο ότι το Εφετείο δεν επεμβαίνει στα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου στο θέμα του ύψους του ποσού των αποζημιώσεων, εκτός εάν πεισθεί είτε ότι το Δικαστήριο ενήργησε κάτω από λανθασμένη αντίληψη του νόμου είτε ότι το επιδικασθέν ποσό είναι τόσο υπερβολικό ή ανεπαρκές ούτως ώστε να καθίσταται παντελώς λανθασμένος ο υπολογισμός των αποζημιώσεων των οποίων ο ενάγων δικαιούται. (Βλέπε: Constantinou v. Selechouris (1969) 1 C.L.R. 416, Ανδρέα Χριστοδούλου ν. Θεοδώρα Αγαθοκλέους (1997) 1 Α.Α.Δ. 396, Χριστάκη Βρυωνίδη ν. Γεωργίου Σωφρονίου (1997) 1 Α.Α.Δ. 1181 και Βασιλείου Μαΐττα ν. Παναγιώτη Βάσου Γεωργίου (1998) 1 Α.Α.Δ. 1).
Οι αρχές που διέπουν την επιδίκαση γενικών αποζημιώσεων έχουν νομολογηθεί και θα πρέπει ιδιαίτερα να τονισθεί πως, από τη [*237]νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, διαπιστώνεται μια τάση για αύξηση των αποζημιώσεων που επιδικάζονταν στο παρελθόν. (Βλέπε: Paraskevaides (Overseas) Ltd. v. Christofi (1982) 1 C.L.R. 789 και Θεμιστοκλέους ν. Παρασκευάς (1992) 1 Α.Α.Δ. 498, Βασίλειου Μαϊττά (πιο πάνω)).
Η καταγραφή των κακώσεων που υπέστη ο εφεσείων και οι συνέπειες τους ήτοι οι μόνιμες βλάβες και ανικανότητες όπως η χωλότητα κατά τη βάδιση λόγω βράχυνσης του δεξιού κάτω άκρου, η βλαισότητα και ο περιορισμός των κινήσεων, η βέβαιη και πιθανές άλλες εγχειρήσεις που θα υποστεί στο μέλλον, η ταλαιπωρία και ο πόνος που υπέφερε και ο περιορισμός των απολαύσεων της ζωής του, προδιαγράφουν αφ’ εαυτών ότι η επιδικασθείσα αποζημίωση είναι έκδηλα ανεπαρκής. Εφ’ όσον κρίνεται αναγκαίος ο παραμερισμός αυτού του μέρους της απόφασης, η ευθύνη για τον καθορισμό των γενικών αποζημιώσεων βαρύνει το Εφετείο. Κρίνουμε ότι το ποσό των £30.000,= ως γενικές αποζημιώσεις συνιστά εύλογη και δίκαιη αποζημίωση. Σ’ αυτό το ποσό πρέπει να προστεθεί και ποσό £1.000,= για τα έξοδα μελλοντικής εγχείρισης.
Για τους πιο πάνω λόγους η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
Η αντέφεση απορρίπτεται χωρίς καμιά διαταγή για έξοδα.
Η απόφαση του πρωτόδικου Δικαστηρίου αναπροσαρμόζεται ανάλογα.
H έφεση επιτρέπεται με έξοδα. Η αντέφεση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο