(2002) 1 ΑΑΔ 868
[*868]21 Ιουνίου, 2002
[ΑΡΤΕΜΗΣ, ΚΑΛΛΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
MARKETRENDS (CAPITAL MARKET) LTD,
Εφεσείοντες-Ενάγοντες,
ν.
ΛΕΩΝΙΔΑ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ,
Εφεσιβλήτου-Εναγομένου 1.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11100)
Μαρτυρία ― Ενώπιον του Εφετείου ― Προϋποθέσεις παραχώρησης άδειας προσαγωγής μαρτυρίας ενώπιον του Εφετείου.
Στην υπόθεση αυτή το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η αίτηση του εφεσίβλητου-εναγόμενου 1 για άδεια του Δικαστηρίου που να του επιτρέπει να προσφέρει περαιτέρω μαρτυρία κατά την ακρόαση της έφεσης, ικανοποιούσε και τις τρεις προϋποθέσεις που έθεσε η νομολογία και έκαμε αποδεκτή την αίτηση. Οι εν λόγω προϋποθέσεις είναι: 1) Η μη δυνατότητα προσαγωγής της μαρτυρίας κατά την πρωτόδικη διαδικασία (2) Η μαρτυρία θα πρέπει να έχει κατά πάσα πιθανότητα σημαντική επίδραση στο αποτέλεσμα της υπόθεσης και (3) Η μαρτυρία θα πρέπει να είναι προφανώς αξιόπιστη. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε επίσης πως η μαρτυρία θα πρέπει να δοθεί προφορικά, και όχι όπως ζήτησε ο εφεσίβλητος-εναγόμενος 1 με τη μορφή ένορκης δήλωσης, για να μπορεί να ελέγχεται ταυτόχρονα και η αποδεκτότητά της και να δίδεται η άμεση ευκαιρία στους εφεσείοντες να αντεξετάσουν τους μάρτυρες και να αντικρούσουν τη μαρτυρία τους.
Η αίτηση επιτράπηκε. Εκδόθηκε διαταγή ως ανωτέρω. Τα έξοδα, διατάχθηκε, όπως ακολουθήσουν την έκβαση της έφεσης.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Γεωργίου ν. Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Τραπέζης Κύπρου Λτδ (1999) 1 Α.Α.Δ. 956,
[*869]Μορφίτης ν. Ανδρέας Σ. Κοιλιάρης Λτδ (1999) 1(Α) Α.Α.Δ. 145,
Ανδρέου ν. Psaras Ship Agencies Ltd (1996) 1 A.A.Δ. 1379.
Cur. adv. vult.
Αίτηση.
Αίτηση από τον εναγόμενο 1 για άδεια του Δικαστηρίου η οποία να του επιτρέπει να προσαγάγει περαιτέρω μαρτυρία κατά την ακρόαση της πιο πάνω έφεσης την οποία άσκησαν οι ενάγοντες κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, Υπ. Αρ. 2527/01, ημερ. 6/6/01 με την οποία ακυρώθηκε διάταγμα του ιδίου Δικαστηρίου ημερ. 20/3/01.
Γ. Νικολάου για Π. Παύλου, για τους Εφεσείοντες.
Λ. Χ” Πέτρου για Τ. Παπαδόπουλο, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Π. Αρτέμη, Δ..
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Στην παρούσα έφεση, με αίτηση του ημερομηνίας 13.3.02, ο εφεσίβλητος-εναγόμενος 1 υπέβαλε αίτηση για άδεια του Δικαστηρίου που να του επιτρέπει να προσφέρει περαιτέρω μαρτυρία κατά την ακρόαση της έφεσης.
Τα γεγονότα της υπόθεσης είναι σε συντομία τα ακόλουθα: Στις 20.3.01 είχε εκδοθεί διάταγμα του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας με το οποίο ο αιτητής εμποδιζόταν από του να αποξενώσει 30.000 μετοχές της εταιρείας MarkeTrends Ltd. Όμως στις 6.6.01 το πιο πάνω διάταγμα, μετά από ακροαματική διαδικασία, ακυρώθηκε από το Δικαστήριο και εναντίον της ακυρωτικής αυτής απόφασης καταχωρήθηκε από τους εφεσείοντες η παρούσα έφεση.
Όπως προκύπτει από την ένορκη δήλωση του εφεσίβλητου που συνοδεύει την παρούσα αίτηση, η μαρτυρία που προτίθεται να δώσει είναι ότι μετά την ακύρωση του διατάγματος και, όπως αναφέρει, στις 18.6.01, προχώρησε και πώλησε τις πιο πάνω μετοχές. Είναι έτσι η θέση του ότι αν δοθεί άδεια για τέτοια μαρτυρία η έφεση θα καταστεί άνευ αντικειμένου, αφού δεν θα είναι δυνατό να υπάρξει διάταγμα μη αποξένωσης μετοχών που δεν κατέχει πια. [*870]Στην αίτησή του επίσης ο εφεσίβλητος ζητά όπως η επιπρόσθετη μαρτυρία δοθεί υπό τη μορφή ένορκης δήλωσης, την οποία και επισυνάπτει ως τεκμ.Α, μαζί με άλλα έγγραφα, στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την παρούσα αίτηση.
Υπάρχει εκτενής νομολογία επί του θέματος, η οποία τελικά συνοψίζεται και στην υπόθεση Γεωργίου ν. Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Τραπέζης Κύπρου Λτδ (Αρ. 1) (1999) 1(Β) Α.Α.Δ. 956, από την οποία παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα από τη σελ. 961:
«Στην Oleg Blachin άλλως Blochine v. Χριστάκη Αριστείδου (1997) 1 Α.Α.Δ. 195 λέχθηκε ότι: «Η δυνατότητα προσαγωγής περαιτέρω μαρτυρίας αποτελεί εξαιρετικό μέτρο.». Προφανώς, αυτός είναι και ο λόγος που η εξουσία του Δικαστηρίου ασκείται αυστηρά και με φειδώ. Η άδεια για προσαγωγή περαιτέρω μαρτυρίας χορηγείται μόνο στις περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται ότι σωρευτικά πληρούνται οι πιο κάτω τρεις βασικές προϋποθέσεις ήτοι:
(α) Η μαρτυρία δεν μπορούσε να εξασφαλιστεί προς χρήση κατά την πρωτόδικη διαδικασία με την επίδειξη εύλογης επιμέλειας.
(β) Η μαρτυρία πρέπει να είναι τέτοια ώστε αν προσαγόταν θα ήταν πιθανό να είχε κάποια σημαντική επίδραση στο αποτέλεσμα της υπόθεσης αν και δεν είναι ανάγκη να είναι αποφασιστικής σημασίας.
(γ) Η μαρτυρία πρέπει να είναι τέτοια ώστε να εμφανίζεται αξιόπιστη αν και δεν είναι ανάγκη να είναι αναντίλεκτη.
Οι πιο πάνω προϋποθέσεις αποκρυσταλλώνουν την αγγλική νομολογία επί του θέματος. Βλ. Ladd v. Marshall [1954] 3 All E.R. 745. To Eφετείο της Κύπρου τις έχει υιοθετήσει και αποτελούν πλέον το βασικό σημείο αναφοράς κατά την εξέταση αιτήσεων για προσαγωγή περαιτέρω μαρτυρίας. Βλ. Trifonides v. Alpan (Taki Bros) (1987) 1 C.L.R. 479, Martin v. Δημοκρατίας (Αρ.1) (1994) 2 Α.Α.Δ. 29, Φύτος Ανδρέου ν. Psaras Shipping Agencies (1996) 1 Α.Α.Δ. 1379 και Mobil Oil v. Ellinas and Others (1987) 1 C.L.R. 1.”
(Δέστε και Μορφίτης ν. Ανδρέας Σ. Κοιλιάρης Λτδ (1999) 1(Α) Α.Α.Δ. 145).
[*871]Όσον αφορά την πρώτη προϋπόθεση που θέτει η νομολογία, είναι σαφές ότι τέτοια μαρτυρία δεν θα μπορούσε να είχε δοθεί κατά την πρωτόδικη διαδικασία, αφού τα γεγονότα στα οποία αναφέρεται, δηλαδή η πώληση των μετοχών, έλαβαν χώρα μετά την απόφαση του Δικαστηρίου με την οποία ακυρώθηκε το διάταγμα. Είναι έτσι αδιαμφισβήτητο πως η προϋπόθεση αυτή ικανοποιείται.
Η δεύτερη προϋπόθεση, όπως προκύπτει από τα πιο πάνω, είναι πως η μαρτυρία θα πρέπει να έχει κατά πάσα πιθανότητα σημαντική επίδραση στο αποτέλεσμα της υπόθεσης αν και δεν είναι απαραίτητο να είναι αποφασιστικής σημασίας. Και αυτή η προϋπόθεση, κατά την άποψη μας, ικανοποιείται, αφού, αν δοθεί τέτοια μαρτυρία και γίνει αποδεκτή από το Εφετείο τότε θα σημαίνει ότι η έφεση αυτή ουσιαστικά δεν θα έχει αντικείμενο, και αυτό θα είναι ένας σοβαρός παράγοντας, ίσως αποφασιστικός, για την έκβαση της έφεσης.
Η τρίτη προϋπόθεση είναι ότι η μαρτυρία αυτή θα πρέπει να είναι προφανώς αξιόπιστη. Για τη σημασία του όρου «αξιόπιστη» σχετική είναι η απόφαση Ανδρέου ν. Psaras Ship Agencies Ltd (1996) 1 A.A.Δ 1379, από την οποία σχετικό είναι το απόσπασμα στη σελ. 1383:
«Η έννοια του αξιόπιστου της μαρτυρίας αναλύθηκε στην υπόθεση Roe and Another v. Robert McGregor and Sons Ltd [1968] 2 All E.R. 626, όπου ο δικαστής Harman, J. ανέφερε:
“. . . . . . . As to that, I think that when the word ‘credible’ is used in this connexion it means that on the face of it the evidence is not worthy of any credence, and I do not think that in this case one can possibly go as far as that. It seems to me that this is evidence as to which, when one reads it without hearing cross-examination and without hearing what rebuttal there may be, one feels that this is not an unlikely story; and that, I think, is enough for the purpose of satisfying the third head in Ladd v. Marshall”.
Mε βάση τις αρχές που εκφράζονται στο πιο πάνω απόσπασμα είμαστε της γνώμης ότι δεν μπορεί να λεχθεί ότι η μαρτυρία την οποία προτίθεται να φέρει ο εφεσίβλητος είναι ανάξια πίστης. Αντίθετα, είναι μαρτυρία της οποίας η ορθότητα ή όχι, εύκολα αποδεικνύεται, τόσο με προφορική μαρτυρία όσο και με σχετικά έγγραφα. Ως εκ τούτου κρίνουμε πως και η τρίτη προϋπόθεση ικανοποιείται.
Εν όψει των πιο πάνω δεν θεωρούμε αναγκαίο να προχωρήσου[*872]με και να εξετάσουμε το άλλο θέμα που εγέρθηκε ενώπιον μας από τον εφεσίβλητο, δηλαδή το κατά πόσο οι εφεσείοντες έδειξαν ολιγωρία στην προώθηση της κυρίως υπόθεσής τους.
Οι εφεσείοντες πρόβαλαν επίσης ακόμη ένα επιχείρημα: Ισχυρίστηκαν ότι η ένορκη δήλωση με την οποία ζητά να δώσει τη μαρτυρία του ο εφεσίβλητος, Τεκμ.Α, περιέχει εξ ακοής μαρτυρία και ως εκ τούτου η αίτησή του πρέπει να αποτύχει. Διαφωνούμε με τους εφεσείοντες, κρίνοντας πως η ένορκη αυτή δήλωση μαζί με τα έγγραφα που τη συνοδεύουν μπορεί να είναι τέτοια που ενδεχομένως να αποδείξει τα περιεχόμενα σε αυτή γεγονότα, αλλά εν πάση περιπτώσει δεν θα είμαστε διατεθειμένοι να δεχθούμε το αίτημα του εφεσίβλητου για να δοθεί μαρτυρία με τη μορφή ένορκης δήλωσης με το περιεχόμενο που αναφέρεται στο τεκμ.Α, είτε και με οποιοδήποτε άλλο περιεχόμενο. Κρίνουμε πως η μαρτυρία θα πρέπει να δοθεί προφορικά για να μπορεί να ελέγχεται ταυτόχρονα και η αποδεκτότητα της και να δίδεται η άμεση ευκαιρία στους εφεσείοντες να αντεξετάσουν τους μάρτυρες και να αντικρούσουν τη μαρτυρία τους.
Καταλήγοντας, η αίτηση για να δοθεί επιπρόσθετη μαρτυρία εγκρίνεται, η δε μαρτυρία διατάσσεται όπως δοθεί προφορικά ενώπιον του Εφετείου. Τα έξοδα της αίτησης θα ακολουθήσουν την έκβαση της έφεσης.
Η αίτηση επιτρέπεται. Εκδίδεται διαταγή ως ανωτέρω. Τα έξοδα, διατάσσεται, όπως ακολουθήσουν την έκβαση της έφεσης.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο