(2003) 1 ΑΑΔ 683
[*683]29 Μαΐου, 2003
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ
PETER JIMMY PALMER ALIAS AL MONSOL
BABAJIDE OLUGBILE,
Aιτητής,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ
1. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ
2. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ
3. ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ,
Καθ’ ών η αίτηση.
(Αίτηση Αρ. 44/03)
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus για απελευθέρωση του αιτητή ο οποίος εκρατείτο δυνάμει διατάγματος απέλασης του Λειτουργού Μετανάστευσης ― Απόρριψη αίτησης λόγω του ότι η απέλαση-κράτηση του αιτητή συνιστούσε διοικητική πράξη στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου ελεγχόμενη μόνο στο πλαίσιο της Αναθεωρητικής Δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος.
Αλλοδαποί ― Διάταγμα κράτησης και απέλασης ― Το Άρθρο 11.6 του Συντάγματος δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση που καλύπτεται από το Άρθρο 11.2(στ) του Συντάγματος, σε σχέση με κράτηση αλλοδαπού για σκοπούς έκδοσης.
Ο αιτητής ο οποίος κατάγεται από τη Νιγηρία, ζητά την έκδοση εντάλματος habeas corpus στοχεύοντας στην απελευθέρωσή του από κράτηση στην οποία βρισκόταν από την 23.04.03. Η σύλληψη και κράτηση του έγιναν δυνάμει διατάγματος απέλασης το οποίο εξέδωσε η Ανώτερη Λειτουργός Μετανάστευσης. Η θέση του αιτητή ήταν ότι το διάταγμα σύλληψης του έπασχε ως προσκρούον στο Άρθρο 11.6 του Συντάγματος. Υποστήριξε επίσης ότι τα διατάγματα για την απέλαση και την κράτησή του εκδόθηκαν υπό συνθήκες που δημιουργούσαν ζήτημα κατάχρησης εξουσίας και κακής πίστης.
[*684]
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το θέμα της κράτησης του αιτητή εμπίπτει στην Αναθεωρητική Δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος και κατά συνέπεια η περίπτωση εξέφευγε της δικαιοδοσίας του δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος.
2. Οι ισχυρισμοί για κακή πίστη ή κατάχρηση εξουσίας παραγνωρίζουν πως η Ανώτερη Λειτουργός Μετανάστευσης άσκησε αυτόνομη αρμοδιότητα, ρητά προβλεπόμενη στο Άρθρο 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105.
Η αίτηση απορρίφθηκε χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Πολιτίδης (1999) 1 Α.Α.Δ. 1256,
Valentina Popa, Αίτηση Αρ. 7/00, ημερ. 14/1/00,
Shahriar Jowhari Sardasht, Αίτηση Αρ. 25/03, ημερ. 6/3/03,
Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 1) (1992) 1 Α.Α.Δ. 136,
Dogan v. Αστυνομίας (1995) 1 Α.Α.Δ. 301,
Uckac (1988) 1 A.A.Δ. 271.
Αίτηση.
Αίτηση με την οποία ο αιτητής ζητά την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus κατά του διατάγματος κράτησης και απέλασής του, το οποίο εκδόθηκε δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105.
Γ. Ερωτοκρίτου, για τον Αιτητή.
Λ. Χριστοδουλίδου, για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Ο Αιτητής παρών.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Επιδιώκεται η έκδοση εντάλματος της [*685]φύσης habeas corpus. Η αίτηση προσδιορίζει ως νομική της βάση σειρά άρθρων του Συντάγματος και διαφόρων νόμων αλλά, εν τέλει, όπως εξηγήθηκε κατά την ακρόαση, υποβάλλεται βασικά κατ’ επίκληση του Άρθρου 11.6 του Συντάγματος.
Τα γεγονότα προκύπτουν από τις ένορκες δηλώσεις του αιτητή και της Α. Σιακαλλή, Αν. Λειτουργού Μετανάστευσης. Επίσης από την προφορική μαρτυρία των ιδίων και του λοχία Γ. Βαρνάβα. Ο βασικός πυρήνας δεν αμφισβητείται και θα περιορισθώ σε όσα χρειάζονται για να γίνει κατανοητή η εξέλιξη του θέματος.
Στις 2/4/02, με το όνομα Al Monsol Babajide Olugbile, ο αιτητής αποτάθηκε στην Αρχή Προσφύγων για αναγνώριση του ως πολιτικού πρόσφυγα. Στο πλαίσιο της εξέτασης του αιτήματος του εμφανίστηκε να είχε αφιχθεί στην Κύπρο από την Αίγυπτο χωρίς ταξιδιωτικά έγγραφα. Ανέφερε πως είχε εγκαταλείψει τη Νιγηρία, απ’ όπου κατάγεται, μετά από περιστατικό έκρηξης, εξαιτίας του οποίου έχασε τους γονείς και την αδελφή του. Επίσης πως ήταν ενεργά αναμεμειγμένος σε φοιτητικές εκδηλώσεις κατά της κυβέρνησης της χώρας, η οποία τον καταζητούσε για να τον συλλάβει και να τον φυλακίσει εφ’ όρου ζωής.
Ενόψει της αίτησης του, του χορηγήθηκε άδεια παραμονής η οποία, μετά από παρατάσεις, θα έληγε στις 25/8/03. Όμως ήλθαν στην επιφάνεια στοιχεία που οδήγησαν προς άλλη κατεύθυνση. Όσα ανέφερε ο αιτητής στην Αρχή Προσφύγων, όπως τα παρέθεσα, δεν ήταν η αλήθεια. Ο αιτητής είχε έλθει νόμιμα στην Κύπρο στις 3/11/01 από τις Η.Π.Α. Κατείχε διαβατήριο των Η.Π.Α. ως Peter Jimmy Palmer και του είχε δοθεί προσωρινή άδεια παραμονής ως επισκέπτης για 3 μήνες. Κάτω από περιστάσεις και για λόγους στους οποίους δεν είναι ανάγκη να υπεισέλθω, η πρεσβεία των Η.Π.Α. στη Λευκωσία κατακράτησε το διαβατήριο του αφού αμφισβήτησε την ταυτότητα και την ιδιότητα του ως πολίτη της χώρας. Και εξηγεί πλέον ο αιτητής πως αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο αποτάθηκε για να αναγνωριστεί ως πολιτικός πρόσφυγας. Αισθανόταν ότι κινδύνευε μόνο επειδή χωρίς το διαβατήριο του παρέμεινε εκτεθειμένος. Από την άλλη, δεν ήταν φανταστικό το όνομα που χρησιμοποίησε κατά το αίτημα του προς την Αρχή Προσφύγων. Αυτό ήταν το αρχικό του όνομα το οποίο άλλαξε με νόμιμες διαδικασίες στις Η.Π.Α.. Κατέθεσε συναφώς πιστοποιητικό γέννησης, απόφαση δικαστηρίου και άδειες οδήγησης. Δεν χρησιμοποίησε το νέο όνομα του, εκείνο του διαβατηρίου του, επειδή, όπως εξήγησε, ήταν συγχισμένος.
Στις 14/4/03, αφού αποκαλύφθηκε η πραγματικότητα, ο αιτητής [*686]συνελήφθη και την επομένη Δικαστήριο διέταξε την οκταήμερη κράτηση του. Ακολούθησε, στις 22/4/03, η απόρριψη της αίτησης του από την Αρχή Προσφύγων ως προδήλως αβάσιμης και, ενόψει αυτής της εξέλιξης, στις 23/4/03 η Αν. Λειτουργός Μετανάστευσης, καταλλήλως εξουσιοδοτημένη, αφού κατέστη απαγορευμένος μετανάστης, εξέδωσε διατάγματα για την απέλαση και για την κράτηση του “μέχρις ότου απελαθεί”, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105. Αναφέρεται συναφώς στην ένορκη δήλωση της κας Σιακαλλή πως, προς πραγμάτωση της απέλασης, βρίσκονται σε εξέλιξη προσπάθειες για εξασφάλιση ταξιδιωτικού εγγράφου για τον αιτητή από την πρεσβεία της Νιγηρίας στο Ισραήλ.
Είναι η εισήγηση του αιτητή πως, ανεξάρτητα από την κατά τα άλλα νομιμότητα του διατάγματος για τη σύλληψη του, την οποία δεν αμφισβήτησε, αυτό έπασχε ως προσκρούον στο Άρθρο 11.6 του Συντάγματος. Κατά τη θέση του, δυνάμει αυτού του Άρθρου, το διάταγμα για την κράτηση του θα μπορούσε να ισχύει μόνο για 8 ημέρες και πως, απ’ εκεί και πέρα, θα έπρεπε να προβλεφθεί και να ακολουθήσει διαδικασία ανανέωσης του. Μαζί με αυτά επισήμανε το γεγονός ότι ενώ η Αρχή Προσφύγων με το έγγραφο της ημερ. 22/4/03 τον πληροφορούσε πως θα έπρεπε να προβεί σε διευθετήσεις ώστε να εγκαταλείψει την Κύπρο εντός 14 ημερών, την επομένη εκδόθηκαν τα διατάγματα για την απέλαση και την κράτηση του. Οπότε, όπως το έθεσε, προκύπτει ζήτημα κατάχρησης εξουσίας και κακής πίστης.
Οι καθών η αίτηση θέτουν θέμα δικαιοδοσίας ενόψει σειράς πρωτοδίκων αποφάσεων σύμφωνα με τις οποίες η απέλαση-κράτηση, ως πράξη στον τομέα του δημόσιου δικαίου υποκείμενη σε αναθεώρηση αποκλειστικά δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, εκφεύγουν του πλαισίου του προνομιακού διατάγματος της φύσεως habeas corpus ως θεσμού του ιδωτικού δικαίου: (βλ. Πολιτίδης (1999) 1 Α.Α.Δ. 1256, Αναφορικά με την αίτηση Valentina Popa, αίτηση αρ. 7/00, ημερ. 14/1/00 και Αναφορικά με την αίτηση του Shahriar Jowhari Sardasht, αίτηση αρ. 25/03, ημερ. 6/3/03).
Δεν υπήρξε επ’ αυτού οποιοσδήποτε αντίλογος από την πλευρά του αιτητή. Δεν προβλήθηκε οτιδήποτε ως λόγος για τον οποίο θα έπρεπε να αποστώ από τις προηγούμενες αποφάσεις ή, γενικότερα, για τον οποίo θα έπρεπε, έστω ενόψει τους, να καταλήξω διαφορετικά. Στη βάση των πιο πάνω, αφού και εδώ η επιχειρηματολογία του αιτητή εν τέλει παραπέμπει στο ίδιο το διάταγμα όπως αυτό εξεδόθη ως παρακολουθηματικό του διατάγματος απέλασης, καταλήγω πως η περί[*687]πτωση εκφεύγει της δικαιοδοσίας μου δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος.
Θα σημείωνα όμως και την άποψη μου σε σχέση με τις εισηγήσεις του αιτητή. Το Άρθρο 11.6 αφορά στη διαφορετική περίπτωση συλληφθέντος προσαχθησομένου ενώπιον του δικαστηρίου και σημειώνω ως ευθέως σχετική την απόφαση του Στυλιανίδη, Δ., όπως ήταν τότε, στη Γενικός Εισαγγελέας (Αρ. 1) (1992) 1 Α.Α.Δ. 136, στην οποία ακριβώς εξηγήθηκε το ανεφάρμοστο του Άρθρου 11.6 σε ό,τι καλύπτεται από το Άρθρο 11.2(στ), στην περίπτωση εκείνη σε σχέση με κράτηση για σκοπούς έκδοσης. Κατά το Άρθρο 11.2(στ) του Συντάγματος, όταν και όπως ο νόμος ορίζει (βλ. σχετικά και το Άρθρο 32 του Συντάγματος), είναι επιτρεπτή η σύλληψη και η κράτηση αλλοδαπού “καθού εγένοντο ενέργειαι προς τον σκοπόν απέλασης ή έκδοσης”. Προσθέτω και τις υποθέσεις Seyithan Kerem Dogan v. Αστυνομίας (1995) 1 Α.Α.Δ. 301 και In re Uckac (1988) 1 A.A.Δ. 271, σε σχέση με τη διάρκεια της κράτησης, με τη διευκρίνιση, βεβαίως, πως δεν έχουν εγερθεί εδώ τα θέματα που εκεί απασχόλησαν.
Τελικά, τα περί την κακή πίστη ή την κατάχρηση εξουσίας, με αναφορά στην ειδοποίηση από την Αρχή Προσφύγων, παραγνωρίζουν πως η Αν. Λειτουργός Μετανάστευσης άσκησε αυτόνομη αρμοδιότητα, ρητά προβλεπόμενη στο Άρθρο 14 του Κεφ. 105.
Η αίτηση απορρίπτεται. Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο