(2003) 1 ΑΑΔ 1305
[*1305]2 Οκτωβρίου, 2003
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΑΡΤΕΜΗΣ, ΑΡΕΣΤΗΣ, Δ/στές]
1. ΧΡΙΣΤΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ,
2. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ,
3. ΑΝΤΡΟΥΛΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ,
Εφεσείοντες,
ν.
ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΑΚΡΑΣΥΚΑΣ,
Εφεσίβλητης.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11587)
Πολιτική Δικονομία – Αίτηση για παραμερισμό απόφασης που εκδόθηκε ερήμην — Προϋποθέσεις επιτυχίας της αίτησης είναι η απόδειξη ύπαρξης καλής υπεράσπισης και σοβαρής και εύλογης αιτιολογίας για την καθυστέρηση που σημειώθηκε μεταξύ της έκδοσης της απόφασης και της καταχώρησης της αίτησης για παραμερισμό.
Πολιτική Δικονομία — Επίδοση αγωγής — Επίδοση σε στενό συγγενή των εναγομένων — Κατά πόσο ικανοποιείτο η πρόνοια της Δ.5, θ.2(1)(i) των περί Πολιτικής Δικονομίας Κανονισμών για επίδοση “με οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας ....”.
Λέξεις και Φράσεις — “Οικογένεια” στη Δ.5, θ.2(1)(i) των περί Πολιτικής Δικονομίας Κανονισμών — Το κατά πόσο συγκεκριμένο πρόσωπο θεωρείται μέλος μιας οικογένειας εξαρτάται από τα περιστατικά της υπόθεσης και από τους σκοπούς της συγκεκριμένης νομικής πρόνοιας στην οποία η λέξη “οικογένεια” απαντάται.
Στις 5.10.01 η εφεσίβλητη-ενάγουσα εξασφάλισε απόφαση εναντίον των εφεσειόντων-εναγομένων για ποσό £55.022,59 σεντ πλέον τόκους λόγω παράλειψης καταχώρησης σημειώματος εμφάνισης. Η αγωγή είχε επιδοθεί στις 25.7.01 σε κάποια Χαρίκλεια Ξενοφώντος η οποία είναι γιαγιά του πρώτου εφεσείοντος και αντίστοιχα μητέρα και πεθερά της τρίτης εφεσείουσας και του δεύτερου εφεσείοντος και κατοικεί στα βοηθητικά της οικίας των εφεσειόντων στην οδό Θεοφράστου αρ. 13 στη Λεμεσό.
[*1306]Οι εφεσείοντες έλαβαν γνώση της εναντίον τους εκδοθείσας απόφασης στις 26.1.02 όταν τους επιδόθηκε η αίτηση για οικονομική τους εξέταση. Στις 11.3.02 οι εφεσείοντες καταχώρησαν αίτηση για παραμερισμό της ερήμην εκδοθείσας απόφασης. Η αίτηση απορρίφθηκε. Οι εφεσείοντες καταχώρησαν την παρούσα έφεση προσβάλλοντας τις διαπιστώσεις στις οποίες κατέληξε το πρωτόδικο Δικαστήριο, ήτοι, ότι:
1) Η επίδοση της αγωγής ήταν καλή.
2) Δεν δόθηκε ικανοποιητική εξήγηση για την καθυστέρηση καταχώρησης αίτησης για παραμερισμό της απόφασης.
3) Το ζήτημα της κατ’ ισχυρισμό καλής υπεράσπισης την οποία οι εφεσείοντες είχαν, παρέμεινε αδιευκρίνιστο.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η Χαρίκλεια Ξενοφώντος ήταν μέλος της οικογένειας των εφεσειόντων μέσα στην έννοια του όρου όπως αυτός απαντάται στη Δ.5 θ.2(1)(i) των περί Πολιτικής Δικονομίας Κανονισμών. Το συμπέρασμα αυτό συνάγεται από τη στενή συγγενική σχέση της με τους εφεσείοντες αλλά και από το γεγονός ότι κατοικούσε στον ίδιο χώρο μαζί τους. Λαμβάνεται επίσης υπόψη ότι σκοπός του νομοθέτη ήταν να διευκολύνει την επίδοση όπου αυτή δεν είναι δυνατό να γίνει προσωπικά στον διάδικο, φέρνοντας σε γνώση του το δικόγραφο του οποίου επιδιώκεται η επίδοση. Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι ότι η επίδοση που έγινε στη Χαρίκλεια Ξενοφώντος στις 25.7.01 ικανοποιούσε τις πρόνοιες της Δ.5.
2. Η κρίση του πρωτόδικου Δικαστηρίου ότι δεν δόθηκε ικανοποιητική εξήγηση για την καθυστέρηση στην καταχώρηση αίτησης παραμερισμού, είναι ορθή.
3. Από την πρωτόδικη απόφαση προκύπτει ότι ο ισχυρισμός για καλή υπεράσπιση παραμένει γενικός, ασαφής και ατεκμηρίωτος και για τον λόγο αυτό δεν έγινε δεκτός από το Δικαστήριο.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Τουμαζή ν. Δημοκρατίας, Προσφυγή Αρ. 940/95, ημερ. 19/3/97,
[*1307]Θωμά ν. Δημοκρατίας, Προσφυγή Αρ. 935/94, ημερ. 30/1/96,
Green v. Marsden [1853] 1 Drew 646.
Έφεση.
Έφεση από τους εναγόμενους κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας που δόθηκε στις 16/1/03, Αρ. Αγωγής 1950/01 με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή τους ημερομηνίας 11/3/02 για παραμερισμό της ερήμην τους εκδοθείσας απόφασης.
Α. Μαθηκολώνης, για τους Εφεσείοντες.
Σ. Σάββα, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο δικαστής Αρέστης.
ΑΡΕΣΤΗΣ, Δ.: Η ενάγουσα είναι Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία και ήγειρε αγωγή εναντίον των τριών εφεσειόντων και πέτυχε απόφαση εναντίον τους για ποσό £55.022,59 σεντ πλέον τόκους και διάταγμα εκποίησης υποθήκης για ποσό που παραχωρήθηκε στον πρώτο με την εγγύηση των άλλων δύο. Να σημειωθεί ότι οι εφεσείοντες συνδέονται με στενή συγγενική σχέση. Ο δεύτερος και η τρίτη είναι σύζυγοι και γονείς του πρώτου.
Η αγωγή στις 25/7/01 επιδόθηκε σε κάποια Χαρίκλεια Ξενοφώντος από την ιδιώτη επιδότη Αρετή Νέρουπου. Η εν λόγω Χαρίκλεια Ξενοφώντος είναι μητέρα της τρίτης και επομένως πενθερά του δεύτερου και γιαγιά του πρώτου εφεσείοντα και κατοικεί σε βοηθητικά υποστατικά οικίας που βρίσκεται στην οδό Θεοφράστου αρ. 13 στη Λεμεσό.
Οι εφεσείοντες δεν καταχώρησαν εμφάνιση γιαυτό και η εφεσίβλητη προχώρησε και ύστερα από μονομερή αίτηση πέτυχε στις 5/10/01 την έκδοση της πιο πάνω απόφασης. Στη συνέχεια καταχωρήθηκε εναντίον των εφεσειόντων αίτηση για οικονομική τους εξέταση που επιδόθηκε σ’ αυτούς στις 26/1/02 με τον ίδιο τρόπο που τους επιδόθηκε και η αγωγή. Στις 11/3/02 καταχώρησαν αίτηση για παραμερισμό της ερήμην εκδοθείσας απόφασης. Η αίτηση απορρίφθηκε εξού και η παρούσα έφεση.
[*1308]Με τον πρώτο λόγο έφεσης προσβάλλεται η απόφαση του Δικαστηρίου με την οποία απέρριπτε το επιχείρημα των εφεσειόντων ότι η επίδοση της αγωγής ήταν κακή. Με το δεύτερο λόγο προσβάλλεται η απόφαση του Δικαστηρίου με την οποία διαπίστωσε ότι δεν δόθηκε ικανοποιητική εξήγηση για την καθυστέρηση καταχώρησης αίτησης για παραμερισμό της απόφασης. Τέλος με τον τρίτο λόγο προσβάλλεται η απόφαση του Δικαστηρίου ότι οι εφεσείοντες άφησαν αδιευκρίνιστο το ζήτημα της καλής υπεράσπισης την οποία είχαν.
Βρίσκουμε κατάλληλο ν’ αρχίσουμε την εξέταση των λόγων έφεσης από τον τελευταίο. Αναφορικά με το θέμα τούτο η πρωτόδικη απόφαση αναφέρει:
«Ο εναγόμενος αρ. 2 στην ένορκη δήλωση του αναφέρει ότι οι εναγόμενοι έχουν καλή υπεράσπιση στην αγωγή η οποία εν πάση περιπτώσει δεν μπορεί να επιτύχει ή και να προχωρήσει εναντίον τους αφού η όλη διαφορά με βάση τον περί Συνεργατικών Εταιρειών Νόμο και τους σχετικούς κανονισμούς υπόκειται σε υποχρεωτική διαιτησία και το Δικαστήριο ήτο και είναι αναρμόδιο να εκδικάσει την παρούσα αγωγή.
Το πρώτο συμπέρασμα το οποίο εύκολα εξάγεται από την εξέταση των πιο πάνω ισχυρισμών είναι ότι ο εναγόμενος αρ. 2 δεν διευκρινίζει ποιά είναι η καλή υπεράσπιση την οποία έχουν οι εναγόμενοι. Ο ισχυρισμός του επομένως αυτός παραμένει γενικός, ασαφής και ατεκμηρίωτος και σαν τέτοιος δεν γίνεται δεκτός από το Δικαστήριο.
Τα ίδια ισχύουν και για τον ισχυρισμό του εναγομένου αρ. 2 περί διαιτησίας αφού καμιά απολύτως εξήγηση ή διευκρίνιση δεν γίνεται ούτε γίνεται οποιαδήποτε αναφορά σε οποιοδήποτε έγγραφο ή όρο αυτού που να υποχρεώνει τους ενάγοντες να προσφύγουν σε διαιτησία και όχι στην καταχώρηση της παρούσας αγωγής.»
Συμφωνούμε με τα όσα καταγράφονται πιο πάνω. Έχουμε εξετάσει τα όσα αναφέρονται σχετικά στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση. Το συμπέρασμα του πρωτόδικου δικαστηρίου ήταν ορθό. Αυτός επομένως ο λόγος έφεσης είναι ανεδαφικός και απορρίπτεται.
Θα προχωρήσουμε στην εξέταση του πρώτου λόγου έφεσης. Είναι η θέση του συνηγόρου των εφεσειόντων ότι η επίδοση της αγω[*1309]γής στην Χαρίκλεια Ξενοφώντος η οποία μένει σε υποστατικά βοηθητικά οικίας στην οποία οι εφεσείοντες έμεναν ένα και πλέον έτος προ της επίδοσης είναι αντικανονική ως αντιβαίνουσα τις πρόνοιες της Δ.5 θ. 2(1)(i) των περί Πολιτικής Δικονομίας Κανονισμών. Συγκεκριμένα είναι η θέση του ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν μπορεί να θεωρείται μέλος της οικογένειας των εφεσειόντων.
Θα πρέπει εδώ πρώτα να σημειώσουμε ότι το πρωτόδικο δικαστήριο εξέτασε τους εκατέρωθεν ισχυρισμούς όπως περιέχονται στις ένορκες δηλώσεις που συνοδεύουν την αίτηση και την ένσταση αντίστοιχα και για λόγους που το δικαστήριο εξηγεί αποδέκτηκε τους ισχυρισμούς της εφεσίβλητης. Δεν διαπιστώνουμε λάθος στην προσέγγιση και τα σχετικά συμπεράσματα του Δικαστηρίου αλλ’ ούτε και οι εφεσείοντες στην ουσία προσβάλλουν τα συμπεράσματα του Δικαστηρίου όσον αφορά τα γεγονότα και κυρίως το εύρημα ότι οι εφεσείοντες δέχθηκαν επανειλημμένα την επίδοση κλητήριων ενταλμάτων στη διεύθυνση οδός Θεοφράστου 13, όπου και τα βοηθητικά υποστατικά, στα οποία διαμένει η Χαρίκλεια Ξενοφώντος. Παρόλον ότι δεν αναφέρεται ρητά στην απόφαση όμως άνετα εξάγεται το συμπέρασμα ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε ουσιαστικά ότι οι εφεσείοντες κατοικούσαν στην οικία της οδού Θεοφράστου κατά τον κρίσιμο χρόνο, και αποδέχθηκε επίσης όσα η Αρετή Νέρουπου περιγράφει στην ένορκη δήλωση της και μεταξύ άλλων, ότι είχε διαπιστώσει ότι την ημέρα κατά την οποία επισκέφθηκε την κατοικία στη Θεοφράστου 13, οι εναγόμενοι ευρίσκοντο εντός αυτής. Τούτων δοθέντων παραμένει σαν γεγονός ότι η Χαρίκλεια Ξενοφώντος έχουσα τη στενή συγγενική σχέση που περιγράφηκε πιο πάνω διέμενε σε βοηθητικά υποστατικά της οικίας στην οποία οι εφεσίβλητοι διέμεναν.
Παραμένει ν’ απαντηθεί ο ισχυρισμός ότι η Χαρίκλεια Ξενοφώντος δεν ήταν μέλος της οικογένειας των εφεσειόντων και άρα δεν θα μπορούσε να της γίνει κανονικά επίδοση. Οι πρόνοιες της Δ.5 θ. 2 (1)(i) έχουν ως εξής:
«2 (1) The service shall, whenever it is practicable, be effected by leaving the copy with the person to be served; but if he is not found at his house or at his usual place of employment, the service shall be deemed to be effected if the copy is left –
(i) with any member of his family of apparently 16 years and upwards then in his town or village or within the lands thereof …………….”
[*1310]Και σε μετάφραση:
«Η επίδοση όποτε αυτό είναι πρακτικά δυνατό θα γίνεται αφήνοντας αντίγραφο στο πρόσωπο στο οποίο θα πρέπει να επιδοθεί· αλλά εάν αυτό δεν ευρίσκεται στην οικία του ή στον συνήθη τόπο εργασίας του, η επίδοση θα θεωρείται ότι γίνεται εφόσον το αντίγραφο αφήνεται –
(ι) με οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας του που προφανώς είναι 16 ετών και άνω το οποίο κατά το χρόνο εκείνο ευρίσκεται στην πόλη ή στο χωριό του ή εντός της περιοχής του ................»
Δεν δίδεται ορισμός της λέξης «οικογένεια» στους σχετικούς κανονισμούς ούτε και η έρευνα μας αποκάλυψε απόφαση που να ερμηνεύει τον όρο στο πλαίσιο της πιο πάνω Διαταγής.
Στην υπόθεση Χαράλαμπος Τουμαζή ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, προσφ 940/95, ημερ. 19/3/97, υιοθετείται ο ορισμός της λέξης «οικογένεια», όπως δίδεται στο «Σύντομο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό» - Ελευθερουδάκη. Αναφέρει:
«Η έννοια της λέξης «οικογένεια» πρέπει να ερμηνευθεί σύμφωνα με τη συνήθη χρήση και έννοια της λέξης, χωρίς να δίδονται ερμηνείες παράλογες με παράλογα αποτελέσματα. Το «Σύντομον Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό» - Ελευθερουδάκη ερμηνεύοντας τη λέξη «οικογένεια» αναφέρει:
«Οικογένεια εν τη στενοτέρα εννοία ομάς αποτελούμενη εκ των δια νομίμου γάμου συνδεομένων γονέων και των τέκνων αυτών, εν τη ευρυτέρα εννοία ομάς περιλαμβάνουσα τους δύο γονείς τα τέκνα των και συζύγους των αρρένων τέκνων και τους τούτων απογόνους. Η μορφή της οικογένειας εξαρτάται από την εκάστοτε μορφή του πολιτισμού έκαστου λαού και εκ των οικονομικών συνθηκών αυτού.»
Να σημειωθεί, χωρίς βεβαίως να μειώνει τη σημασία της αναφοράς στην υπόθεση, ότι ο ορισμός δίδεται το πλαίσιο του περί Φορολογίας Κεφαλαιουχικών Κερδών Νόμου αρ. 52/80. Στο πλαίσιο του ίδιου Νόμου η λέξη «οικογένεια» απασχόλησε το Δικαστήριο και στην υπόθεση Ανδρέας Γ. Θωμά ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, προσφ. αρ. 935/94, ημερ. 30/1/96. Αφού ο δικαστής Κωνσταντινίδης συζητά την έννοια του όρου με αναφορά σε αριθμό σχετικών αυθεντιών καταλήγει:
«Συνυπολογίζω συναφώς πως δεν συνάγεται από τα λεξικά κά[*1311]ποια σταθερή έννοια του όρου «οικογένεια» καλυπτική κάθε χρήσης της λέξης και πως, ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να περιλάβει και τους αδελφούς. (Βλ. Το Μεγάλο Λεξικό της Νεολληνικής Γλώσσας, το Λεξικόν Πρωίας, Νέον Λεξικόν – Δ. Β. Δημητράκου, Νέο Ελληνικό Λεξικό – Ε. Κριαρά, Words and Phrases Legally Defined – John B. Saunders, Stroud’s Judicial Dictionary, Jowitt’s Dictionary of English Law, The Shorter Oxford English Dictionary).”
Στο Λεξικόν Πρωΐας η λέξη «οικογένεια» ορίζεται σαν
«ομάς ανθρώπων συνδεδεμένων διά δεσμών αίματος, ήτοι αποτελούμενη από τους γονείς, τα τέκνα, ή και τους εκγόνους, ζώσα δε συνήθως υπό την αυτήν στέγην και έχουσα κοινά συμφέροντα.»
Παρόμοιος ορισμός δίδεται και στο Νέον Ορθογραφικόν Ερμηνευτικόν Λεξικόν του Δ. Δημητράκου:
«ομάς ανθρώπων, διά δεσμών αίματος συνδεδεμένη, ζώσα υπό την αυτήν συνήθως στέγην.»
O συνήγορος των εφεσειόντων μας παρέπεμψε στο John B. Saunders, Words and Phrases Legally Defined, 2nd Ed. P. 228, όπου δίδονται διάφοροι ορισμοί της λέξης «family”. Δεν κάμνουμε ειδική αναφορά σε κάποιον από τους ορισμούς αυτούς, που ας λεχθεί δίδονται σε σχέση με θέματα κληρονομικής διαδοχής. Αυτό όμως που προκύπτει είναι ότι η λέξη επιδέχεται μια ποικιλία ερμηνειών ανάλογα με τις περιστάσεις της υπόθεσης. Όπως αναφέρεται στην υπόθεση Green v. Marsden [1853] 1 Drew 646:
“it is still in itself a word of most loose and flexible description.”
Αυτό που άνετα προκύπτει είναι ότι κατά πόσο συγκεκριμένο πρόσωπο θεωρείται μέλος μιας οικογένειας εξαρτάται όχι μόνο από τα περιστατικά της υπόθεσης αλλά και από τους σκοπούς της συγκεκριμένης νομικής πρόνοιας στην οποία η λέξη «οικογένεια» απαντάται.
Βρίσκουμε ότι η Χαρίκλεια Ξενοφώντος ήταν μέλος της οικογένειας των εφεσειόντων μέσα στην έννοια του όρου όπως αυτός απαντάται στη Δ.5. Καταλήγουμε σ’ αυτό το συμπέρασμα έχοντας υπόψη τη στενή συγγενική σχέση της με τους εφεσείοντες αλλά και το γεγονός ότι κατοικούσε στον ίδιο χώρο μαζί τους. Επιπλέον [*1312]λαμβάνουμε υπόψη ότι σκοπός του νομοθέτη ήταν να διευκολύνει την επίδοση όπου αυτή δεν είναι δυνατό να γίνει προσωπικά στον διάδικο, φέρνοντας σε γνώση του το δικόγραφο του οποίου επιδιώκεται η επίδοση.
Βρίσκουμε σαν αποτέλεσμα ότι η επίδοση που έγινε στη Χαρίκλεια Ξενοφώντος στις 25/7/01 ικανοποιούσε τις πρόνοιες της Δ.5. Και αυτός ο λόγος έφεσης επομένως απορρίπτεται.
Όσον αφορά τον δεύτερο λόγο έφεσης σύμφωνα με τον οποίο προσβάλλεται η κατάληξη του πρωτόδικου δικαστηρίου ότι δεν υπήρξε ικανοποιητική εξήγηση για την καθυστέρηση στην καταχώρηση αίτησης παραμερισμού βρίσκουμε ότι ο λόγος αυτός είναι πλήρως ανεδαφικός. Σημειώνουμε ότι επίδοση της αγωγής έγινε στις 25/7/01, η απόφαση εκδόθηκε στις 5/10/01, η αίτηση για οικονομική εξέταση με την οποία έλαβαν γνώση της εκδοθείσας εναντίον τους απόφασης τούς επιδόθηκε στις 26/1/02 και η αίτηση παραμερισμού καταχωρήθηκε στις 11/3/02. Η κρίση του πρωτόδικου δικαστηρίου με βάση τις γνωστές αυθεντίες στις οποίες και παραπέμπει ήταν ορθή. Και αυτός ο λόγος έφεσης απορρίπτεται.
Η έφεση αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα όπως θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η�έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο