(2003) 1 ΑΑΔ 1509
[*1509]24 Οκτωβρίου, 2003
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΚΡΟΝΙΔΗΣ, ΗΛΙΑΔΗΣ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ/στές]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
(ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 10 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1970 (Ν.97/70) ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ Ν.97/90
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΥΡΩΤΙΚΟ ΝΟΜΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΦΥΓΟΔΙΚΩΝ (Ν.95/70)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡ.7.8.02 ΣΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ
ΕΚΔΟΣΗΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜΟ 2/2002
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ ALEXANDRA ATAPINA ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΣΙΑ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ
HABEAS CORPUS
Εφεσείουσας,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ
Εφεσίβλητο.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11467Α)
Προνομιακά εντάλματα — Habeas Corpus — Διάταγμα προφυλάκισης της αιτήτριας για έκδοση στη Ρωσική Ομοσπονδία — Κατά πόσο το αίτημα της αιτούσας χώρας ήταν ή όχι νομότυπο.
Προνομιακά εντάλματα — Habeas Corpus — Πλαίσιο εξουσιών του [*1510]Ανωτάτου Δικαστηρίου σε αιτήσεις Habeas Corpus.
Εφετείο — Παρατήρηση Εφετείου αναφορικά με την ερμηνεία συμβάσεων για την έκδοση φυγοδίκων.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας διέταξε την προφυλάκιση της αιτήτριας με σκοπό την έκδοσή της στις αρμόδιες αρχές της Ρωσικής Ομοσπονδίας ώστε να δικαστεί για αδικήματα, για τα οποία έγινε σχετική πράξη του Δικαστηρίου της πιο πάνω αιτούσας χώρας, και για τα οποία εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης από τα δικαστικά της όργανα αναφορικά με τη διερεύνηση ποινικής υπόθεσης.
Η συζήτηση της υπόθεσης ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου επικεντρώθηκε στις εισηγήσεις της εφεσείουσας που αφορούσαν αποκλειστικά το νομότυπο του υποβληθέντος διαβήματος από την αιτούσα χώρα. Η τελική θέση της εφεσείουσας ήταν πως η αίτηση θα έπρεπε να απορριφθεί γιατί το διάβημα δεν συμμορφωνόταν προς τις διατάξεις του περί της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Εκδόσεως Φυγοδίκων (Κυρωτικού) Νόμου του 1970, Ν. 95/70 και του Άρθρου 5 του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης, που κυρώθηκε με τον περί του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Έκδοσης Φυγοδίκων (Κυρωτικό) Νόμο του 1984, Ν. 17/84.
Η εφεσείουσα καταχώρησε αίτηση για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus και το Ανώτατο Δικαστήριο στην πρωτόδικη του δικαιοδοσία, αφού υιοθέτησε πλήρως τις απόψεις και κρίση του Επαρχιακού Δικαστή, απέρριψε την αίτηση.
Η εφεσείουσα εφεσίβαλε την απόφαση προβάλλοντας του ίδιους νομικούς ισχυρισμούς που προβλήθηκαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο και μετά στην πρωτοβάθμια διαδικασία για ένταλμα Habeas Corpus. Οι ισχυρισμοί αυτοί συνοψίζονται ως ακολούθως:
α) Παράνομα η αίτηση υποβλήθηκε από τη Γενική Εισαγγελία αντί το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, κατά παρέκλιση του Άρθρου 12 της Σύμβασης και του Άρθρου 5 του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου (πλήρης περιγραφή των νόμων γίνεται ανωτέρω).
β) Τα έγγραφα που έχουν επισυναφθεί από την αιτούσα χώρα αποδεικνύουν πως η αίτηση αφορά σε έκδοση μετά από καταδικαστική απόφαση και όχι γιατί εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης της εφεσείουσας, όπως παρουσιάζεται στην υποβληθείσα αίτηση.
[*1511]Αποφασίστηκε ότι:
1. Ορθά η αίτηση υποβλήθηκε από τη Γενική Εισαγγελία της αιτούσας χώρας, γιατί η Ρωσική Ομοσπονδία, καταχώρησε επιφύλαξη αναφορικά με την εφαρμογή του Κεφ. V του Άρθρου 5, του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου, όπου πράγματι αναφέρεται πως η αίτηση απευθύνεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης του αιτούντος μέρους προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης του μέρους από το οποίο ζητείται η έκδοση. Εφόσον η Ρωσική Ομοσπονδία καταχώρησε επιφύλαξη στην πιο πάνω διάταξη, έπεται πως οι σχετικές πρόνοιες της δεν ισχύουν γι’ αυτή.
2. Μετά από εξέταση του τεκμηρίου 3 προκύπτει το συμπέρασμα πως δεν επιζητείται η έκδοση της εφεσείουσας για να εκτίσει ποινή, αλλά στη βάση εντάλματος σύλληψης για τη διερεύνηση αδικημάτων για τα οποία διώκεται.
Η έφεση απορρίφθηκε.
Παρατήρηση Εφετείου: Οι συμβάσεις για την έκδοση φυγοδίκων υπόκεινται μεν στους συνήθεις κανόνες ερμηνείας αλλά επιβάλλεται η φιλελεύθερη ερμηνεία τους, ώστε να επιτελείται ο σκοπός στον οποίο αποβλέπουν, που είναι βέβαια η καταπολέμηση του εγκλήματος σε διεθνή κλίμακα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Διευθυντής Κεντρικών Φυλακών v. Golov (2001) 1 A.Α.Δ. 1109,
Hachen (1991) 1 A.A.Δ. 723.
Έφεση.
Έφεση από την εφεσείουσα - αιτήτρια από τη Ρωσία κατά της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου που δόθηκε στις 27/8/02 (Αρ. Αίτησης 77/02) με την οποία αιτείται την έκδοση διατάγματος Habeas Corpus προς ακύρωση της απόρριψης σε πρώτο βαθμό της αίτησής της για έκδοση του ιδίου διατάγματος την οποία υπέβαλε κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας ημερ. 7/8/02 στην αίτηση για έκδοση της υπ’ αρ. 2/02.
Μ. Ιωάννου, για την Εφεσείουσα.
Ελ. Λοΐζίδου, Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό [*1512]Εισαγγελέα.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Η εφεσείουσα κρατείται δυνάμει διατάγματος προφυλάκισης της από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας, με σκοπό την έκδοση της στις αρμόδιες αρχές της Ρωσικής Ομοσπονδίας ώστε να δικαστεί για αδικήματα, για τα οποία έγινε σχετική πράξη του Δικαστηρίου της πιο πάνω αιτούσας χώρας, και για τα οποία εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης, ημερ. 23.8.99, που εκδόθηκε από τα δικαστικά της όργανα, και αφορά στη διερεύνηση ποινικής υπόθεσης.
Η εφεσείουσα αμφισβήτησε ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας το αίτημα της αιτούσας χώρας, το οποίο παρουσίασε η Γενική Εισαγγελία της Κυπριακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Εκδόσεως Φυγοδίκων (Κυρωτικού) Νόμου του 1970, Ν.95/70 και του άρθρου 5 του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης, που κυρώθηκε με τον περί του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Έκδοσης Φυγοδίκων (Κυρωτικό) Νόμο του 1984, Ν.17/84.
Η συζήτηση της υπόθεσης ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου επικεντρώθηκε στις εισηγήσεις που πρόβαλε η εφεσείουσα και που αφορούσαν αποκλειστικά το νομότυπο του υποβληθέντος διαβήματος από την αιτούσα χώρα. Η τελική θέση της εφεσείουσας ήταν πως η αίτηση θα έπρεπε να απορριφθεί γιατί το διάβημα δεν συμμορφωνόταν με τις διατάξεις των δύο νομοθετημάτων, που αναφέρουμε πιο πάνω. Ο Επαρχιακός δικαστής, που εξέτασε την υπόθεση, ενδιέτριψε με επιμέλεια σε όλα τα νομικά ζητήματα που ηγέρθησαν ενώπιον του και στη μελετημένη και εμπεριστατωμένη απόφαση του τα συζητεί σε βάθος. Απέρριψε τις εισηγήσεις της εφεσείουσας και, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως η ενώπιον του αίτηση συνήδε απόλυτα με τις νομοθετικές διατάξεις, διέταξε την προφυλάκιση της με σκοπό, αφού ακολουθηθούν οι νόμιμες διαδικασίες, να εκδοθεί στην αιτούσα χώρα.
Η εφεσείουσα πρόσβαλε την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου με τη διαδικασία που προβλέπεται στο νόμο, υπέβαλε δηλαδή αίτηση για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus ώστε, αφού ελεγχθεί, να αναθεωρηθεί η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου για την κράτηση και έκδοση της, και αντ΄αυτού να διαταχθεί η αποφυλάκιση της. Καθώς είναι γνωστό στη νομολογία μας, όταν [*1513]το Δικαστήριο εξετάζει αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus, δεν αναθεωρεί τα ευρήματα του πρωτόδικου Δικαστηρίου, μήτε επεμβαίνει στην άσκηση της διακριτικής του ευχέρειας, εκτός μόνο αν τούτο λειτούργησε έξω από τα νομικά πλαίσια. (Διευθυντής Κεντρικών Φυλακών ν. Golov (2001) 1 A.A.Δ. 1109). Ενώπιον μας βεβαίως δεν υπήρξε αμφισβήτηση των γεγονότων, όπως έχουν διαπιστωθεί από το Επαρχιακό Δικαστήριο. Η έφεση επικεντρώνεται σε νομικά σημεία, τα οποία συζητήθηκαν και επιλύθηκαν από το Επαρχιακό Δικαστήριο, παρουσιάστηκαν μετά ενώπιον του συναδέλφου μας στο Ανώτατο Δικαστήριο, που ασχολήθηκε εις πρώτον βαθμό με την αίτηση για έκδοση εντάλματος Habeas Corpus, και αφού υιοθέτησε πλήρως τις απόψεις και κρίση του Επαρχιακού Δικαστή, απέρριψε την αίτηση.
Η έφεση που μας απασχολεί ασκήθηκε εναντίον της πιο πάνω απόφασης του συναδέλφου μας. Όπως είπαμε ήδη, ο συνάδελφος μας υιοθέτησε την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστή, από την οποία μάλιστα παραθέτει εκτεταμένα αποσπάσματα, προτού καταλήξει και ο ίδιος, αφού βεβαίως συζήτησε το θέμα, στην ίδια κρίση, όπως αυτή του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Ενώπιον μας επαναλήφθηκαν οι νομικοί ισχυρισμοί που προβλήθηκαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο και μετά στην πρωτοβάθμια διαδικασία για το ένταλμα Habeas Corpus. Θα παραθέσουμε με πολλή συντομία, εφόσον είναι η τρίτη φορά που οι εισηγήσεις της εφεσείουσας θα καταγράφονται σε ισάριθμες αποφάσεις, τους λόγους έφεσης, τους οποίους και συνοψίζουμε ως ακολούθως:
(α) Παράνομα η αίτηση υποβλήθηκε από τη Γενική Εισαγγελία αντί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, κατά παρέκκλιση του άρθρου 12 της Σύμβασης και του άρθρου 5 του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου (πλήρης περιγραφή των νόμων γίνεται στην αρχή της απόφασης μας). Παράλληλη με αυτή την εισήγηση είναι επίσης η θέση της εφεσείουσας πως η Γενική Εισαγγελία της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν έχει αρμοδιότητα να υποβάλλει αιτήσεις έκδοσης φυγοδίκων προς άλλα κράτη, αλλά μόνο να κρίνει αιτήσεις έκδοσης που υποβάλλονται από άλλα κράτη προς τη Ρωσική Ομοσπονδία .
(β) Τα έγγραφα που έχουν επισυναφθεί από την αιτούσα χώρα αποδεικνύουν πως η αίτηση αφορά σε έκδοση μετά από καταδικαστική απόφαση και όχι γιατί εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης της εφεσείουσας, όπως παρουσιάζεται στην υποβληθείσα αίτηση.
Έχουμε μελετήσει με προσοχή τις γραπτές αγορεύσεις που έχουν [*1514]γίνει ενώπιον μας, και όσα προστέθηκαν προφορικά. Σημειώσαμε ήδη πως τα εγειρόμενα νομικά ζητήματα απασχόλησαν τα Δικαστήρια σε δυο βαθμούς. Είμαστε σε πλήρη συμφωνία με την απόφαση του συναδέλφου μας, που εκδόθηκε στην πρωτοβάθμια δικαιοδοσία του. Υιοθετούμε την απόφαση αυτή, στην οποία, επαναλαμβάνουμε, ενσωματώνεται ουσιαστικά και η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Αναφορικά με τα συγκεκριμένα ζητήματα που ηγέρθησαν στην έφεση, όπως τα έχουμε συνοψίσει πιο πάνω, αυτά κρίθηκαν, και βρισκόμαστε σε ομοφωνία με το σκεπτικό που οδήγησε σ΄αυτήν. Ορθά η αίτηση υποβλήθηκε από τη Γενική Εισαγγελία της αιτούσας χώρας, γιατί η Ρωσική Ομοσπονδία καταχώρισε, όπως αποδείκτηκε, επιφύλαξη αναφορικά με την εφαρμογή του Κεφ.V, άρθρου 5, του Δευτέρου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου, όπου πράγματι αναφέρεται πως η αίτηση απευθύνεται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης του αιτούντος μέρους προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης του μέρους από το οποίο ζητείται η έκδοση. Εφόσον η Ρωσική Ομοσπονδία καταχώρισε επιφύλαξη στην πιο πάνω διάταξη, έπεται πως οι σχετικές πρόνοιες της δεν ισχύουν γι’ αυτή. Υπεδείχθη στο Δικαστήριο πως η Ρωσική Ομοσπονδία θέσπισε νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία αρμόδια αρχή για να ζητά, κατ΄αποκλειστικότητα, έκδοση φυγοδίκων εκ μέρους της είναι η Γενική Εισαγγελία της χώρας. Επομένως το διάβημα υποβλήθηκε νομότυπα από την αιτούσα χώρα.
Τονίστηκε ενώπιον μας ιδιαίτερα η εισήγηση με αναφορά στα έγγραφα που επισυνάφθηκαν στην αίτηση, πως, από το περιεχόμενο τους αποδεικνύεται ότι ζητείται η έκδοση της εφεσείουσας για να εκτίσει ποινή φυλάκισης ως καταδικασθείσα, και όχι στη βάση εντάλματος σύλληψης για διερεύνηση ποινικών κατηγοριών εις βάρος της. Τόσο το Επαρχιακό Δικαστήριο, αλλά και ο συνάδελφος μας στην πρωτοβάθμια δικαιοδοσία του, και εμείς με τη σειρά μας, εξετάζοντας το τεκμήριο 3 καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως δεν επιζητείται η έκδοση της εφεσείουσας για να εκτίσει ποινή, αλλά στη βάση εντάλματος σύλληψης για τη διερεύνηση αδικημάτων για τα οποία διώκεται.
Τέλος, θα πρέπει να υποδείξουμε, μολονότι δεν υπεισέρχεται απ΄ευθείας η αρχή στην παρούσα υπόθεση, πως οι συμβάσεις για την έκδοση φυγοδίκων υπόκεινται μεν στους συνήθεις κανόνες ερμηνείας, αλλά υιοθετείται πλέρια και ανοικτή ερμηνεία τους, ώστε να επιτελείται ο σκοπός στον οποίο αποβλέπουν, που είναι βέβαια η καταπολέμηση του εγκλήματος σε διεθνή κλίμακα (Re Hachen [1991] 1 A.A.Δ. 723).
Eνόψει των ανωτέρω η έφεση απορρίπτεται. Το διάταγμα του [*1515]Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας θεωρείται ισχύον προς εκτέλεση.
Η�έφεση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο