(2003) 1 ΑΑΔ 1596
[*1596]7 Νοεμβρίου, 2003
[ΠΙΚΗΣ, Π., ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ,
Εφεσείων-Εναγόμενος,
ν.
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΛΤΔ.,
Εφεσιβλήτων-Εναγόντων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11211)
Πολιτική Δικονομία ― Απόφαση που λήφθηκε λόγω της παράλειψης του εναγομένου να εμφανιστεί κατά τη δίκη ― Αίτηση για παραμερισμό της ― Τα κρίσιμα γεγονότα για τον παραμερισμό της απόφασης είναι εκείνα που άπτονται του λόγου της μη εμφάνισης του εναγομένου κατά τη δίκη.
Στις 29.3.2001 ο εφεσείων καταχώρησε αίτηση για παραμερισμό της απόφασης που εκδόθηκε ερήμην εναντίον του για καταβολή προς τους εφεσίβλητους χρεωστικού υπολοίπου τρεχούμενου λογαριασμού του ανερχόμενου σε £365,80. Στην ένορκη δήλωσή του ισχυρίσθηκε ότι κατά την ημέρα της δίκης, στις 23.3.2003 προσήλθε στο χώρο του Δικαστηρίου κατά την καθορισθείσα ώρα στις 9:00 π.μ. αναζήτησε το δικηγόρο του, χωρίς επιτυχία και μετά από παρέλευση μακρού χρόνου πληροφορήθηκε από το Δικαστή ότι επιλήφθηκε της υπόθεσης τoυ στην απουσία του στις 8.30 π.μ. και ότι εξέδωσε απόφαση εναντίον του.
Οι εφεσίβλητοι ήγειραν ένσταση στο αίτημα. Αμφισβήτησαν την ορθότητα των γεγονότων τα οποία προβάλλονται στην ένορκη δήλωση του εφεσείοντος, αναφορικά με την προσέλευσή του στο Δικαστήριο και παράλληλα το παραδεκτό του αιτήματος του εφεσείοντος λόγω της μη αποκάλυψης, στην ένορκη δήλωσή του, υπεράσπισης στην απαίτησή τους. Κανένα από τα δύο μέρη δεν προέβη στην αντεξέταση του ομνύοντος υπέρ της άλλης πλευράς.
Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση για τον λόγο ότι ο εφεσείων παρέλειψε να αποκαλύψει εκ πρώτης όψεως υπεράσπιση. Το Δικαστήριο δεν προέβη σε ευρήματα για τα αμφισβητούμενα γεγονότα.
[*1597]Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Στην περίπτωση παράλειψης του εναγομένου να εμφανιστεί κατά τη δίκη, δεν εγείρεται θέμα αποκάλυψης της υπεράσπισής του εφόσον αυτή έχει καταχωριστεί. Τα κρίσιμα γεγονότα για τον παραμερισμό της απόφασης είναι εκείνα που άπτονται του λόγου της μη εμφάνισης του εφεσείοντος κατά τη δίκη. Η μαρτυρία για τα αίτια της απουσίας του εναγομένου διίσταται και δεν υπάρχουν ευρήματα που να επιλύουν τη διαφορά. Δεν παρέχεται τοιουτοτρόπως η δυνατότητα στο Εφετείο να διαπιστώσει τα γεγονότα που περιβάλλουν την απουσία του εφεσείοντος από τη δίκη του.
2. Το πρωτόδικο Δικαστήριο περιέπεσε σε σφάλμα όταν απέρριψε το αίτημα για το επανάνοιγμα της υπόθεσης αποκλειστικά για τον λόγο ότι ο εφεσείων δεν αποκάλυψε υπεράσπιση στην απαίτηση των εφεσιβλήτων. Το σφάλμα αυτό καταρρίπτει το βάθρο της απόφασής του και την καθιστά υποκείμενη σε παραμερισμό.
Η έφεση επιτράπηκε με έξοδα. Διατάχθηκε αναδίκαση της αίτησης. Τα έξοδα της πρώτης ακρόασης θα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα της δεύτερης ακρόασης εκτός αν το Δικαστήριο ήθελε άλλως διατάξει.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Ioannis Kotsapas & Sons Ltd v. Titan Constructions & Engineering Company (1961) C.L.R. 317,
Phylactou v. Michael (1982) 1 C.L.R. 204,
Βίκα Πίκα Ντίσκο Λτδ κ.ά. ν. Χάπυ Στρήτς Ντίσκο Λτδ (1997) 1 Α.Α.Δ. 28,
Milouca Motor Tr. Ltd v. Kούρτη (1997) 1 Α.Α.Δ. 941,
Λευκίδου ν. Καναουρίδη (1999) 1 Α.Α.Δ. 528,
Evans v. Bartlam [1937] 2 All E.R. 646.
Έφεση.
Έφεση από τον εναγόμενο κατά της απόφασης του Επαρχιακού [*1598]Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 16/10/01 (Αρ. Αγωγής 539/99) με την οποία απέρριψε το αίτημά του για επαναφορά της υπόθεσής του και παραμερισμό της απόφασης που εκδόθηκε ερήμην του για το οφειλόμενο προς την ενάγουσα τράπεζα ποσό ύψους £365,80.
Καμιά εμφάνιση για τον Εφεσείοντα.
Κ. Γαβριηλίδης, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Γ. Μ. Πικής, Π..
ΠΙΚΗΣ, Π.: Οι εφεσίβλητοι, Τραπεζικός Οργανισμός, ενήγαγαν τον εφεσείοντα για την ανάκτηση του χρεωστικού υπόλοιπου τρεχούμενου λογαριασμού του ανερχόμενου σε £365,80. Ο εφεσείων αρνήθηκε την απαίτηση. Υποστήριξε ότι ο λογαριασμός ανοίχτηκε, χωρίς τη συγκατάθεσή του. Η δίκη ορίστηκε στις 23 Μαρτίου, 2003. Ο εφεσείων δεν προσήλθε στην ακρόαση. Ο Δικαστής προχώρησε και άκουσε μαρτυρία δοθείσα στην απουσία του, προς απόδειξη της υπόθεσης των εναγόντων.
Στις 29 Μαρτίου 2001, ο εφεσείων αποτάθηκε στο Δικαστήριο επιζητών τον παραμερισμό της απόφασης. Ως αιτιολογικό πρόβαλε (με ένορκη δήλωση), τον ισχυρισμό ότι κατά την ημέρα της δίκης προσήλθε στο χώρο του Δικαστηρίου κατά την καθορισθείσα ώρα στις 9:00 π.μ.. Αναζήτησε το δικηγόρο του, χωρίς επιτυχία. Μετά την παρέλευση μικρού χρόνου, εισήλθε στο γραφείο του Δικαστή, ενώπιον του οποίου εκκρεμούσε η υπόθεση, για να σημειωθεί η παρουσία του και να γνωστοποιηθεί το δίλημμά του. Αποτάθηκε στο Δικαστή στο γραφείο του, αφού το Δικαστήριο δεν βρισκόταν σε δημόσια συνεδρία. Εκεί πληροφορήθηκε από το Δικαστή ότι επιλήφθηκε της υπόθεσης στην απουσία του στις 8:30 π.μ. και ότι εξέδωσε απόφαση εναντίον του· εξηγώντας του συγχρόνως ότι υπήρχαν θεραπευτικά μέτρα τα οποία θα μπορούσε να προσεπικαλεστεί προς αντιμετώπιση της κατάστασης στην οποία βρέθηκε. Ζητά, όπως λέγει στην ένορκη του ομολογία, επαναφορά της υπόθεσης ώστε να καταστεί δυνατή, η έκδοση «δίκαιης και σωστής απόφασης».
Οι εφεσίβλητοι ήγειραν ένσταση στο αίτημα. Στην ένορκη ομολογία υπαλλήλου των εφεσιβλήτων, η οποία συνοδεύει την ένσταση, αμφισβητούν την ορθότητα των γεγονότων τα οποία προβάλλονται στην ένορκη δήλωση του εφεσείοντος, αναφορικά με την προσέ[*1599]λευσή του στο Δικαστήριο κατά την ημέρα της δίκης. Παράλληλα αμφισβητούν το παραδεχτό του αιτήματος του εφεσείοντος λόγω της μη αποκάλυψης, στην ένορκη δήλωση του, υπεράσπισης στην απαίτησή του. Κανένα από τα δύο μέρη δεν προέβη στην αντεξέταση του ομνύοντος υπέρ της άλλης πλευράς.
Το Δικαστήριο θεώρησε την παράλειψη του εφεσείοντος να αποκαλύψει εκ πρώτης όψεως υπεράσπιση καταλυτική του αιτήματός του και το απέρριψε. Ευρήματα για τα αμφισβητούμενα γεγονότα περί την προσέλευση του εφεσείοντος στο Δικαστήριο κατά την ημέρα της δίκης και τα γεγονότα που περιστοιχίζουν την απουσία του κατά τη δικάσιμο δεν γίνονται.
Το Δικαστήριο μνημονεύει σειρά αποφάσεων αποκαλυπτικών των αρχών, που διέπουν την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του να παραμερίσει απόφαση εκδοθείσα ερήμην του εναγομένου. (Ioannis Kotsapas & Sons Ltd. ν. Titan Construction & Engineering Company, 1961 C.L.R. 317· Phylactou v. Michael (1982)1 C.L.R. 204· Βίκα Πίκα Ντίσκο Λτδ κ.ά. ν. Χάπυ Στρήτς Ντίσκο Λτδ (1997) 1 Α.Α.Δ. 28· Milouca Motor Tr. Ltd v. Κούρτη (1997) 1 Α.Α.Δ. 941· Λευκίδου ν. Καναουρίδη (1999) 1 Α.Α.Δ. 528· αναφορά γίνεται επίσης στην αγγλική υπόθεση Evans v. Bartlam [1937] 2 All E.R. 646.)
Όλες οι υποθέσεις αφορούν αποφάσεις εκδοθείσες ερήμην του εναγομένου λόγω παράλειψης καταχώρησης εμφάνισης Δ.17, θ.10, των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, ή λόγω παράλειψης καταχώρησης υπεράσπισης ή άλλου δικογράφου, Δ.26, θ.14. Οι αρχές οι οποίες προκύπτουν συμπυκνώνονται στις ακόλουθες προτάσεις: (α) Η παράλειψη εμφάνισης ή υποβολής υπεράσπισης πρέπει να εξηγηθεί όπως και η όποια καθυστέρηση στην υποβολή αιτήματος για παραμερισμό της εκδοθείσας απόφασης. (β) Προϋπόθεση για τον παραμερισμό της εκδοθείσας απόφασης αποτελεί η αποκάλυψη συζητήσιμης υπεράσπισης. (γ) Και όπου αποκαλύπτεται υπεράσπιση η αίτηση δυνατόν να απορριφθεί, όταν η καθυστέρηση στην κίνηση του μηχανισμού για παραμερισμό της εκδοθείσας απόφασης είναι τέτοια που να καταδεικνύει καταφρόνηση της δικαστικής διαδικασίας.
Στην περίπτωση παράλειψης του εναγομένου να εμφανιστεί κατά τη δίκη, δεν εγείρεται θέμα αποκάλυψης της υπεράσπισής του εφόσον αυτή έχει καταχωριστεί. Το κρίσιμο ερώτημα στην περίπτωση εκείνη είναι κατά πόσο η απουσία του υποδηλώνει εγκατάλειψη της υπεράσπισής του ή αδιαφορία για την προώθησή της. Γύρω από αυτά τα ζητήματα περιστρέφεται η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου, ως αποκαλύπτει η αποδοθείσα από τα αγγλικά δικαστήρια ερμηνεία του αγγλικού θεσμού της Πολιτικής Δικονομίας, ο οποίος αποτέλεσε και το πρότυπο για τη διαμόρφωση της Δ.33, θ.5 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας. (Βλ. Οrd.36 r.33 των παλαιών αγγλικών θεσμών. The Annual Practice 1958, σελ. 831.*) Αυτό είναι λογικό εφόσον η υπεράσπιση έχει προβληθεί στην έκθεση υπεράσπισης. Τα κρίσιμα γεγονότα για τον παραμερισμό της απόφασης είναι εκείνα που άπτονται του λόγου της μη εμφάνισης του εφεσείοντος κατά τη δίκη. Στην προκείμενη υπόθεση η μαρτυρία για τα αίτια της απουσίας του εναγομένου διίσταται, και δεν υπάρχουν ευρήματα που να επιλύουν τη διαφορά. Δεν μας παρέχεται τοιουτοτρόπως η δυνατότητα διαπίστωσης των γεγονότων που περιβάλλουν την απουσία του εφεσείοντος από τη δίκη του.
Το αίτημα για το επανάνοιγμα της υπόθεσης απορρίφθηκε αποκλειστικά για τον αβάσιμο λόγο, ότι ο εφεσείων δεν αποκάλυψε υπεράσπιση στην απαίτηση των εφεσιβλήτων. Η υπεράσπιση του εναγομένου είχε ήδη υποβληθεί και βρισκόταν ενώπιον του Δικαστηρίου. Το σφάλμα στο οποίο περιέπεσε το Δικαστήριο καταρρίπτει το βάθρο της απόφασης του και την καθιστά υποκείμενη σε παραμερισμό. Το κενό το οποίο προκύπτει δεν μπορεί να πληρωθεί από εμάς ελλείψει ευρημάτων για τους λόγους της απουσίας του εφεσείοντος από τη δίκη.
Η έφεση επιτρέπεται με έξοδα. Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται· διατάσσεται η αναδίκαση της αίτησης. Τα έξοδα της πρώτης ακρόασης θα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα της δεύτερης ακρόασης εκτός αν το Δικαστήριο ήθελε άλλως διατάξει.
Η έφεση επιτρέπεται με έξοδα. Διατάσσεται αναδίκαση της αίτησης. Τα έξοδα της πρώτης ακρόασης θα ακολουθήσουν το αποτέλεσμα της δεύτερης ακρόασης εκτός αν το Δικαστήριο ήθελε άλλως διατάξει.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο