(2003) 1 ΑΑΔ 1963
[*1963]23 Δεκεμβρίου, 2003
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, ΑΡΤΕΜΗΣ, ΑΡΕΣΤΗΣ, Δ/στές]
ΠΕΤΡΟΣ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ,
Εφεσείων-Εναγόμενος,
ν.
ΣΑΒΒΑ ΣΑΒΒΑ,
Εφεσιβλήτου-Ενάγοντα.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11568)
Σύμφυτη εξουσία του Δικαστηρίου ― Έκδοση διατάγματος παράτασης χρόνου εντός του οποίου ο εξ αποφάσεως οφειλέτης υποχρεούτο να δώσει λογαριασμό στον εξ αποφάσεως πιστωτή ― Το Δικαστήριο είχε σύμφυτη εξουσία να διατάξει την έκδοση του εν λόγω διατάγματος ώστε να καταστεί δυνατή η εφαρμογή της απόφασής του ― Ποία η φύση και τα όρια της σύμφυτης εξουσίας του Δικαστηρίου.
Πολιτική Δικονομία ― Εξουσία του Δικαστηρίου για παράταση χρόνου ― Δ.57, θ.2 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας ― Εφαρμοστέες αρχές.
Στις 26.5.00 το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου εξέδωσε απόφαση εναντίον του εφεσείοντος-εναγομένου για χρηματικό ποσό και ο εναγόμενος διατάχθηκε να δώσει λογαριασμό στον ενάγοντα για την περίοδο από 1.1.95 έως 8.8.96 «σε ένα μήνα από σήμερα». Ο εφεσείων-εναγόμενος άσκησε έφεση η οποία απορρίφθηκε. Η απόφαση επιδόθηκε στον αντίδικο αλλά ο λογαριασμός δεν δόθηκε και καταχωρήθηκε αίτηση για παρακοή, η οποία απορρίφθηκε γιατί η συνταγμένη απόφαση δεν έφερε την οπισθογράφηση που ενημερώνει τον εξ αποφάσεως οφειλέτη σχετικά με τις συνέπειες της παρακοής του και προφανώς γιατί είχε παρέλθει η προθεσμία. Ο εφεσίβλητος-ενάγων καταχώρησε μονομερή αίτηση και ζήτησε διάταγμα για παράταση του χρόνου εντός του οποίου να δώσει ο εναγόμενος λογαριασμό για ένα μήνα απο την ημερομηνία επίδοσης του οπισθογραφημένου διατάγματος. Το αίτημα αυτό εγκρίθηκε στις 27.5.02. Αίτηση του εφεσείοντος-εναγομένου για άδεια καταχώρησης αίτησης για έκδοση εντάλματος Certiorari με το οποίο να ακυρώνεται το διάταγμα, απορρίφθηκε λόγω ύπαρξης άλλου [*1964]ένδικου μέσου.
Στις 18.6.02 ο εφεσείων-εναγόμενος ζήτησε με αίτηση διά κλήσεως τον παραμερισμό του διατάγματος. Το Επαρχιακό Δικαστήριο την απέρριψε και ο εφεσείων-εναγόμενος καταχώρησε την παρούσα έφεση υποστηρίζοντας ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα δεν παραμέρισε το διάταγμα, γιατί δεν υπήρχε δικαιοδοσία έκδοσης τέτοιου διατάγματος, αφού γι’ αυτό δεν υπήρχε δικονομική διάταξη που να το επιτρέπει.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η Δ.57, θ.2 δίδει εξουσία στο Δικαστήριο “to enlarge or abridge the time appointed by this rule, or fixed by any order enlarging time ….”. Αντίστοιχος θεσμός είναι η Αγγλική Ο.64, r.7. Σύμφωνα με την Αγγλική νομολογία, ο κανονισμός αυτός έχει εφαρμογή μόνο όπου ο χρόνος καθορίζεται από νομοθετική ρύθμιση, όπως οι θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας και όχι σε άλλες περιπτώσεις. Επισημαίνεται όμως ότι σε ενδιάμεσες διαδικασίες το Δικαστήριο έχει συμφυή εξουσία να παρατείνει το χρόνο, ανεξάρτητα από οποιουσδήποτε κανονισμούς.
2. Σύμφυτη είναι η δικαιοδοσία του Δικαστηρίου η οποία ενυπάρχει λόγω της ταύτισής της με το δικαστήριο και της αναγκαιότητας ύπαρξής της για τη λειτουργία του δικαστηρίου ως δικαστηρίου δικαίου. Δεν επεκτείνεται πέραν του ορίου τούτου, ούτε αποτελεί πηγή εξουσίας ανεξάρτητης από το νόμο και τους θεσμούς.
3. Η παρούσα περίπτωση είναι μία κλασσική περίπτωση όπου υπάρχει σύμφυτη εξουσία του Δικαστηρίου, έστω και αν γίνει αποδεκτό ότι η Δ.57, θ.2 για παράταση του χρόνου δεν έχει εφαρμογή στην περίπτωση. Η ύπαρξη της είναι αναγκαία για να μπορέσει το Δικαστήριο να λειτουργήσει ως Δικαστήριο δικαίου ώστε να εφαρμοστεί η απόφασή του. Διαφορετική κατάληξη θα καθιστούσε την απόφαση του Δικαστηρίου άνευ σημασίας.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο ορθά απέρριψε την αίτηση για παραμερισμό του διατάγματος παράτασης του χρόνου.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα υπέρ του εφεσίβλητου-ενάγοντος.
Αναφερόμενη υπόθεση:
Τουβλοποιεία Γίγας Λτδ ν. Ουστά (Aρ.1) (1994) 1 Α.Α.Δ. 109.
[*1965]Έφεση.
Έφεση από τον εναγόμενο κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου που δόθηκε στις 23/12/03 (Αρ. Αγωγής 1606/97), με την οποία απορρίφθηκε αίτησή του διά κλήσεως ημερομηνίας 18/6/02 για παραμερισμό του διατάγματος ημερομηνίας 27/2/02, το οποίο εκδόθηκε εναντίον του κατόπιν μονομερούς αίτησης του ενάγοντα.
Α. Μάγος, για τον Εφεσείοντα.
Γ. Κορφιώτης, για τον Εφεσίβλητο.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Αρτέμη, Δ..
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Στην αγωγή 1606/97 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου, στις 26.5.00, εκδόθηκε απόφαση εναντίον του εφεσείοντα-εναγομένου για χρηματικό ποσό και ο εναγόμενος διατάχθηκε να δώσει λογαριασμό στον ενάγοντα για την περίοδο 1.1.95 έως 8.8.96 «σε ένα μήνα από σήμερα». Έφεση, την οποία άσκησε ο εφεσείοντας-εναγόμενος, απορρίφθηκε. Η απόφαση επιδόθηκε στον αντίδικο στις 5.7.00 αλλά ο λογαριασμός δεν δόθηκε και καταχωρήθηκε αίτηση για παρακοή στις 5.9.00, η οποία απορρίφθηκε γιατί η συνταγμένη απόφαση δεν έφερε την οπισθογράφηση που ενημερώνει τον εξ αποφάσεως οφειλέτη σχετικά με τις συνέπειες της παρακοής του και προφανώς γιατί είχε παρέλθει η προθεσμία.
Στις 4.2.02 ο εφεσίβλητος-ενάγων καταχώρησε μονομερή αίτηση και ζήτησε διάταγμα για παράταση του χρόνου εντός του οποίου να δώσει ο εναγόμενος λογαριασμό για ένα μήνα από την ημερομηνία επίδοσης του οπισθογραφημένου διατάγματος. Το αίτημα αυτό εγκρίθηκε στις 27.2.02.
Ο εφεσείων-εναγόμενος, με αίτηση του ημερομηνίας 27.5.02, ζήτησε από το Ανώτατο Δικαστήριο να του δοθεί άδεια για να αποταθεί για ένταλμα Certiorari με το οποίο να ακυρώνεται το διάταγμα ημερομηνίας 27.2.02, χαρακτηρίζοντας το ως διάταγμα τροποποίησης της τελικής απόφασης στην αγωγή, κάτι που δεν είχε δικαιοδοσία το Επαρχιακό Δικαστήριο να πράξει. Το Ανώτατο Δικαστήριο διαπίστωσε πως το αίτημα δεν συνιστούσε αίτημα για τροποποίηση της τελικής απόφασης, αλλά για παράταση [*1966]του χρόνου που είχε καθορισθεί για να συμμορφωθεί ο εξ αποφάσεως οφειλέτης, εύρημα το οποίο μας βρίσκει απόλυτα σύμφωνους.
Όπως επεσήμανε το Ανώτατο Δικαστήριο η αίτηση για παράταση του χρόνου είχε βασισθεί, μεταξύ άλλων, στη Δ.57, θ.2, που μπορούσε να υποβληθεί μονομερώς και, με αυτό ως δεδομένο, με βάση τη Δ.48, θ.8(4), παρείχετο η δυνατότητα στην άλλη πλευρά να ζητήσει παραμερισμό ή τροποποίηση του εκδοθέντος διατάγματος δια κλήσεως. Έτσι, έκρινε το Δικαστήριο ότι η ύπαρξη άλλου ένδικου μέσου θα έπρεπε να οδηγήσει σε απόρριψη της αίτησης για άδεια και κατά συνέπεια την απέρριψε.
Στις 18.6.02 με αίτηση δια κλήσεως ο εφεσείων-εναγόμενος ζήτησε τον παραμερισμό του διατάγματος. Το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου, αφού άκουσε την αίτηση, την απέρριψε στις 23.12.02 και κατ΄ακολουθία καταχωρήθηκε η παρούσα έφεση στις 3.1.03.
Το βασικό επιχείρημα του εφεσείοντα-εναγόμενου είναι ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα δεν παραμέρισε το διάταγμα, γιατί δεν υπήρχε δικαιοδοσία έκδοσης τέτοιου διατάγματος, αφού γι’ αυτό δεν υπήρχε δικονομική διάταξη που να το επιτρέπει.
Η Δ.57 θ.2 δίδει εξουσία στο Δικαστήριο «to enlarge or abridge the time appointed by this rule, or fixed by any order enlarging time . . .». Αντίστοιχος θεσμός είναι η Αγγλική Ο.64 r.7. Σύμφωνα με την Αγγλική νομολογία, ο κανονισμός αυτός έχει εφαρμογή μόνο όπου ο χρόνος καθορίζεται από νομοθετική ρύθμιση, όπως οι θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας και όχι σε άλλες περιπτώσεις. Επισημαίνεται όμως ότι σε ενδιάμεσες διαδικασίες το Δικαστήριο έχει συμφυή εξουσία να παρατείνει το χρόνο, ανεξάρτητα από οποιουσδήποτε κανονισμούς.
Στην υπόθεση Τουβλοποιεία Γίγας Λτδ ν. Ουστά (Aρ.1) (1994) 1 Α.Α.Δ. 109 στη σελ. 112 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα σχετικά με το θέμα της σύμφυτης εξουσίας του Δικαστηρίου:
«Η φύση και τα όρια της σύμφυτης δικαιοδοσίας του δικαστηρίου εξετάστηκαν στη Sofocli v. Leonidou (1988) 1 C.L.R. 584. Όπως προκύπτει, σύμφυτη είναι η δικαιοδοσία του δικαστηρίου η οποία ενυπάρχει λόγω της ταύτισής της με το δικαστήριο και της αναγκαιότητας ύπαρξής της για τη λειτουργία του δικαστηρίου ως δικαστηρίου δικαίου. Δεν επε[*1967]κτείνεται πέραν του ορίου τούτου, ούτε αποτελεί πηγή εξουσίας ανεξάρτητης από το νόμο και τους θεσμούς.»
Η υπόθεση αφορούσε αίτημα για επαναφορά έφεσης παρά την απουσία οποιασδήποτε πρόνοιας στους θεσμούς. Επί του προκειμένου λέχθηκαν τα ακόλουθα στη σελ. 112:
«Οι λόγοι για τους οποίους επετράπη η επαναφορά, είναι αποκαλυπτικοί του βάθρου στο οποίο στηρίχθηκε η απόφαση. Ό,τι κατέστησε τις συνθήκες «ιδιάζουσες» (“special circumstances”) ήταν η απώλεια της επιστολής με την οποία είχε γνωστοποιηθεί στους εφεσείοντες η ημερομηνία ακρόασης της έφεσης. Κάτω από εκείνες τις συνθήκες, η άρνηση επαναφοράς της έφεσης θα ισοδυναμούσε με αποστέρηση του δικαιώματος υποστήριξης της έφεσης ενώπιον του Εφετείου.»
(Η υπογράμμιση είναι δική μας).
Είναι προφανές από τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης πως, αν το Δικαστήριο αρνηθεί να δεχθεί την εγκυρότητα της παράτασης, τούτο αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε εξουδετέρωση του διατάγματος του Επαρχιακού Δικαστηρίου, με το οποίο διέταξε την υποβολή λογαριασμών. Αυτό προέκυψε σαφώς και από την ίδια τη θέση του συνηγόρου του εφεσείοντα. Είναι, έτσι, κατά την άποψη μας, η παρούσα μία κλασσική περίπτωση όπου υπάρχει σύμφυτη εξουσία του Δικαστηρίου, έστω και αν δεχθούμε ότι η Δ.57 θ.2 για παράταση του χρόνου δεν έχει εφαρμογή στην περίπτωση. Η ύπαρξη της είναι αναγκαία για να μπορέσει το Δικαστήριο να λειτουργήσει ως Δικαστήριο δικαίου ώστε να εφαρμοστεί η απόφασή του. Διαφορετική κατάληξη θα καθιστούσε την απόφαση του Δικαστηρίου άνευ σημασίας.
Κατά συνέπεια κρίνουμε πως το πρωτόδικο Δικαστήριο ορθά απέρριψε την αίτηση για παραμερισμό του διατάγματος παράτασης του χρόνου.
Η έφεση απορρίπτεται και επιδικάζονται έξοδα υπέρ του εφεσίβλητου-ενάγοντα.
Η�έφεση απορρίπτεται με έξοδα υπέρ του εφεσίβλητου-ενάγοντος.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο