(2004) 1 ΑΑΔ 1377
[*1377]20 Ιουλίου, 2004
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΑΛΛΗΣ, ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στές]
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11420)
1. ΕΛΕΝΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
2. ΑΛΕΞΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Εφεσείοντες-Ενάγοντες,
v.
ΣΟΦΟΚΛΗ ΡΩΤΟΥ, ΩΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΠΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΑΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΚΥΠΡΟΥ,
Εφεσιβλήτου-Εναγόμενου.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11464)
ΣΟΦΟΚΛΗΣ ΡΩΤΟΥ, ΩΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΠΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΛΕΣΧΗΣ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΑΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΚΥΠΡΟΥ,
Εφεσείων-Εναγόμενος,
v.
1. ΕΛΕΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
2. ΑΛΕΞΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Εφεσιβλήτων-Εναγόντων.
(Πολιτικές Εφέσεις Αρ. 11420, 11464)
Πολιτική Δικονομία ― “Προγραμματισμός” υπόθεσης ― Κατά πόσο αποτελεί μέτρο το οποίο προβλέπεται από τους Κανονισμούς της Πολιτικής Δικονομίας.
Κατάχρηση δικαστικής διαδικασίας ― Επιδίωξη όμοιων σκοπών με την υιοθέτηση παράλληλων ένδικων μέσων.
Συνταγματικό Δίκαιο ― Διάγνωση αστικών δικαιωμάτων ή ποινικής [*1378]ευθύνης εντός ευλόγου χρόνου ― Διασφαλίζεται από το Άρθρο 30 του Συντάγματος.
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ― Αποφάσεις που αφορούν την εκδίκαση υποθέσεων εντός ευλόγου χρόνου ― Είναι δεσμευτικές για τα Κυπριακά Δικαστήρια και πρέπει να αποτελούν γι’ αυτά την υπόδειξη της ορθής πορείας της δίκης.
Πολιτική Δικονομία ― Προσωρινό διάταγμα το οποίο εκδίδεται μετά από μονομερή αίτηση ― Σκοπός ενδιάμεσης θεραπείας ― Παρατηρήσεις Εφετείου στην υπόθεση Vouitton v. Δερμοσάκ κ.ά. (1992) 1 Α.Α.Δ. 1453.
Εκδίκαση δικαστικών υποθέσεων ― Αναβολές ― Συνεχείς αναβολές για “προγραμματισμό” οδήγησαν υπόθεση σε εκτροχιασμό της από την ορθή πορεία σε μια ατελέσφορη διαδικασία.
Οι ενάγοντες με άδεια της Λέσχης Ιπποδρομιακής Αρχής Κύπρου, (αναφερομένης εν τοις εφεξής ως η εναγόμενη Λέσχη), διατηρούν στάβλο ο οποίος χρησιμοποιείται από δρομώνες ίππους δικής τους ιδιοκτησίας και είναι επίσης προπονητές δρομώνων ίππων. Οι ενάγοντες κατηγορήθηκαν ενώπιον της αρμόδιας Ιπποδρομιακής Αρχής βάσει κατηγορητηρίου που συντάχθηκε σύμφωνα με άρθρα του Ιπποδρομιακού Κώδικα ότι στα ούρα πρωτεύσαντος ίππου που σταβλίζετο από αυτούς βρέθηκαν απαγορευμένες ουσίες. Κρίθηκαν ένοχοι και τους επιβλήθηκε πρόστιμο £6.000. Μέχρις ότου δε πληρωθεί το πιο πάνω ποσό αποφασίστηκε η διαγραφή τους από το μητρώο, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να χρησιμοποιούν το στάβλο και να προπονούν άλογα. Οι ενάγοντες δεν πλήρωσαν το πιο πάνω ποσό και καταχώρησαν αγωγή ζητώντας ακύρωση της καταδίκης τους.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο τερμάτισε την ισχύ διατάγματος που εκδόθηκε στις 4.7.2001 μετά από μονομερή αίτηση των εναγόντων με το οποίο διατασσόταν η εναγόμενη λέσχη να μην προχωρήσει στη δημοσίευση των ονομάτων των εναγόντων στον κατάλογο καθυστερήσεων ώστε να μη θεωρούνται ότι αποκλείστηκαν των πιο πάνω δικαιωμάτων τους, λόγω απόκρυψης ουσιώδους γεγονότος.
Οι ενάγοντες καταχώρησαν εναντίον της πιο πάνω απόφασης την έφεση 11420. Στο μεταξύ οι ενάγοντες με αίτημά τους εξασφάλισαν απόφαση όπως παραμείνει σε ισχύ το διάταγμα ημερ. 4.7.2001 μέχρι την εκδίκαση της πιο πάνω έφεσης. Η σχετική απόφαση του είναι το αντικείμενο της έφεσης 11464.
Η υπόθεση ορίστηκε, για οδηγίες στις 21.5.2003 και μετά στις [*1379]15.9.2003. Έκτοτε ορίστηκε για προγραμματισμό σε έξι ημερομηνίες με τελευταία την 6.7.2004. Στις 6.7.2004 ορίστηκε για ακρόαση στις 27.4.2005.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε τις εφέσεις χωρίς να ασχοληθεί με την ουσία τους και αποφάνθηκε ότι:
1. Η πορεία της υπόθεσης τόσο στο Επαρχιακό Δικαστήριο όσο και ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αποτελεί προφανή κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας, η οποία, αντί και καθώς θάπρεπε να στοχεύει τη σύντομη επίλυση της διαφοράς στην αγωγή, εξετράπη με τους χειρισμούς σε μια ατελέσφορη διαδικασία.
2. Στην υπόθεση Vouitton v. Δερμοσάκ κ.ά. (1992) 1 Α.Α.Δ. 1453, το Εφετείο παρατήρησε πως η εξασφάλιση ενδιάμεσης θεραπείας δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ασφαλιστικό μέτρο συνδεδεμένο με την πιθανότητα να δοθεί ανάλογη θεραπεία στη δίκη, η οποία, εξ αντικειμένου, είναι αδύνατο να διεξαχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα και ως εκ τούτου το Δικαστήριο παρεμβαίνει με ασφαλιστικά μέτρα ώστε να καταστεί, κατά το δυνατό, τελέσφορο το αποτέλεσμα της δίκης.
3. Η διάγνωση των αστικών δικαιωμάτων ή της ποινικής ευθύνης εντός ευλόγου χρόνου διασφαλίζεται με το Άρθρο 30 του Συντάγματος. Και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ιδιαίτερα αυτές που αφορούν την Κύπρο είναι δεσμευτικές και πρέπει να αποτελούν προς τα Κυπριακά Δικαστήρια την υπόδειξη της ορθής πορείας της δίκης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε τις εφέσεις χωρίς διαταγή για έξοδα και έδωσε οδηγίες όπως η υπόθεση οριστεί για ακρόαση τον ερχόμενο Σεπτέμβρη, μετά τη λήξη των δικαστικών διακοπών, αντί στις 27.4.2005 όπως είχε οριστεί από το Επαρχιακό Δικαστήριο.
Οι εφέσεις απορρίφθηκαν. Δεν εκδόθηκε διαταγή για έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Vouitton v. Δερμοσάκ κ.ά. (1992) 1 Α.Α.Δ. 1453,
Goldsmith v. Sperrings Ltd [1977] 2 All E.R. 566 (C.A.),
T.A. Micrologic Computer Consultants Ltd v. Microsoft Corporation, [*1380]Πολιτική Έφεση Αρ. 11159, ημερ. 20.11.2002.
Εφέσεις.
Συνεκδικασθείσες εφέσεις από τους ενάγοντες (Έφεση 11420) κατά της ενδιάμεσης απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 17/7/02 (Αρ. Αγωγής 6668/01) με την οποία τερμάτισε την ισχύ του διατάγματος ημερομηνίας 4/7/01 με το οποίο η εναγόμενη Λέσχη διατασσόταν να μην προχωρήσει στη δημοσίευση των ονομάτων των εναγόντων στον τηρούμενο κατάλογο καθυστερήσεων πληρωμής του επιβληθέντος σ’ αυτούς προστίμου £6.000.- λόγω παραβίασης εκ μέρους τους του ιπποδρομιακού κώδικα και έφεση από την εναγόμενη Λέσχη (Έφεση 11464) εναντίον της ενδιάμεσης απόφασης του Ε.Δ. Λευκωσίας ημερομ. 8/8/02 με την οποία αποδέκτηκε αίτημα των εναγόντων να παραμείνει σε ισχύ το διάταγμα ημερομηνίας 4/7/01 μέχρι την εκδίκαση της υπ’ αρ. 11464 έφεσης.
Χρ. Θεοδώρου, για Λ. Παπαφιλίππου, για τους Εφεσείοντες στην Πολιτική Έφεση 11420 και για τους Εφεσίβλητους στην Πολιτική Έφεση 11464.
Χρ. Τριανταφυλλίδης, για τον Εφεσίβλητο στην Πολιτική Έφεση 11420 και για τον Εφεσείοντα στην Πολιτική Έφεση 11464.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Οι δύο εφέσεις συνεκδικάστηκαν γιατί προκύπτουν από την έκδοση δύο ενδιαμέσων αποφάσεων του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, στη βάση της αγωγής 6668/2001 που καταχωρίστηκε στις 4.7.2001. Η πρώτη ενδιάμεση απόφαση εκδόθηκε στις 17.7.2002, και είναι το αντικείμενο της έφεσης 11420 ενώ η δεύτερη απόφαση εκδόθηκε στις 8.8.2002, και αποτελεί το αντικείμενο της έφεσης 11464.
Θα αναφερθούμε συνοπτικά, και σε όποια έκταση χρειάζεται για να συζητήσουμε τις δύο εφέσεις, στα γεγονότα της υπόθεσης όπως αυτά εκτίθενται στην εκκαλούμενη ενδιάμεση απόφαση της 17.7.2002. Για εύκολη αναφορά θα αναφερόμαστε σε ενάγοντες και εναγόμενη Λέσχη, όπως είναι οι διάδικοι στην αγωγή. Ο ιππόδρομος Λευκωσίας ανήκει στην εναγόμενη Λέσχη, που είναι εγγεγραμμένη βάσει του περί Λεσχών Νόμου, Κεφ.112. Οι ενάγοντες με άδεια της Λέσχης διατηρούν στάβλο ο οποίος χρησιμοποιείται από δρομώνες ίππους δικής τους ιδιοκτησίας αλλά και άλλων ατόμων. [*1381]Είναι επίσης προπονητές δρομώνων ίππων. Στην ιπποδρομιακή συνάντηση της 28.1.2001 ο ίππος «Ιουστινιανός», που σταβλίζεται από τους ενάγοντες, πρώτευσε. Μετά την κούρσα, και σύμφωνα με τον Ιπποδρομιακό Κώδικα, λήφθηκαν ούρα από τον ίππο για ανάλυση. Διαπιστώθηκε πως τα ούρα περιείχαν απαγορευμένες ουσίες. Οι ενάγοντες κατηγορήθηκαν ενώπιον της αρμόδιας Ιπποδρομιακής Αρχής, βάσει κατηγορητηρίου που συντάχθηκε σύμφωνα με τα άρθρα 19/1, 19/2, 8/15(11) του Κώδικα. Κρίθηκαν ένοχοι και τους επιβλήθηκε πρόστιμο £6.000. Μέχρις ότου δε πληρωθεί το πιο πάνω ποσό αποφασίστηκε η διαγραφή τους από το μητρώο, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να χρησιμοποιούν το στάβλο και να προπονούν άλογα. Οι ενάγοντες δεν πλήρωσαν το πιο πάνω ποσό και προχώρησαν στην καταχώριση της αγωγής, στην οποία αναφερθήκαμε πιο πάνω, με την οποία για διάφορους νομικούς λόγους, που αφορούν στην ερμηνεία και εφαρμογή του ιπποδρομιακού κώδικα, ζητούν από το Δικαστήριο την ακύρωση της καταδίκης τους.
Στις 4.7.2002, μετά από μονομερή αίτηση των εναγόντων το Δικαστήριο εξέδωσε διάταγμα, με το οποίο διατασσόταν η εναγόμενη λέσχη να μην προχωρήσει στη δημοσίευση των ονομάτων των εναγόντων στον κατάλογο καθυστερήσεων, ώστε να μη θεωρούνται αποκλεισμένα πρόσωπα από τα δικαιώματα που είχαν, και τα οποία περιγράψαμε πιο πάνω. Όταν το εκδοθέν διάταγμα επιδόθηκε στην εναγόμενη λέσχη αυτή έφερε ένσταση στη συνέχιση του. Σε πρόσθετη ένορκη δήλωση που κατατέθηκε, μετά από άδεια του Δικαστηρίου, εκ μέρους της εναγόμενης λέσχης προβαλλόταν ο ισχυρισμός πως οι ενάγοντες απέκρυψαν ουσιώδες γεγονός όταν πέτυχαν στην έκδοση του προσωρινού διατάγματος. Συγκεκριμένα, δεν είχαν αναφέρει στην ένορκη δήλωση τους πως είχαν καταχωρίσει παρόμοια αγωγή εναντίον της Λέσχης, την οποία όμως απέσυραν προτού επιδοθεί. Το πρωτόδικο Δικαστήριο δέχθηκε την εισήγηση αυτή και τερμάτισε την ισχύ του διατάγματος που εξέδωσε στις 4.7.2001.
Οι ενάγοντες καταχώρισαν εναντίον της πιο πάνω απόφασης την υπό συζήτηση έφεση 11420. Στο μεταξύ οι ενάγοντες, με αίτημα τους στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας ζήτησαν, ανάμεσα σ’ άλλα, όπως παραμείνει σε ισχύ το διάταγμα ημερ. 4.7.2001, μέχρι την εκδίκαση της έφεσης, στην οποία αναφερθήκαμε. Το Δικαστήριο αποδέκτηκε το αίτημα. Η σχετική απόφαση του είναι το αντικείμενο της έφεσης 11464. Με δυο λόγια, το αποτέλεσμα είναι πως η απόφαση της εναγόμενης Λέσχης για καταδίκη των εναγόντων και της επιβολής προστίμου, που έγινε στις 10.4.2001, και είναι το αντικείμενο της αγωγής των εναγόντων, παραμένει εν αναστολή.
[*1382]Δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με την ουσία των εφέσεων. Θα τις απορρίψουμε, γιατί η πορεία της υπόθεσης στο Επαρχιακό Δικαστήριο, και ενώπιον μας, αποτελεί, κατά τη γνώμη μας, προφανή κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας, η οποία, αντί και καθώς θα’ πρεπε, να στοχεύει τη σύντομη επίλυση της διαφοράς στην αγωγή, εξετράπη με τους χειρισμούς που θα περιγράψουμε αμέσως σε μια ατελέσφορη διαδικασία: Η αγωγή καταχωρίστηκε στις 4.7.2001. Ακολούθησε το σημείωμα εμφάνισης στις 11 του ίδιου μήνα. Η έκθεση απαιτήσεως όμως καταχωρίστηκε στις 26.4.2002, για να ακολουθήσει η έκθεση υπερασπίσεως στις 9.1.2003, και η Απάντηση στις 27.2.2203. Η υπόθεση ορίστηκε στις 21.5.2003, και μετά στις 15.9.2003 για οδηγίες. Έκτοτε η υπόθεση ορίστηκε για «προγραμματισμό» στις 16.10.2003, 2.12.2003, 29.1.2004, 16.3.2004, 12.5.2004 και 6.7.2004. Διερωτόμαστε ποίο το περιεχόμενο του «προγραμματισμού» της υπόθεσης, και εν πάση περιπτώσει πού στους Κανονισμούς της Πολιτικής Δικονομίας προβλέπεται τέτοιο στάδιο. Χωρίς να θέλουμε να υπεισέλθουμε στην ουσία της υπόθεσης, και από μια απλή ανάγνωση των θεραπειών που ζητούν οι ενάγοντες στην αγωγή, το ζήτημα φαίνεται να είναι εν πολλοίς νομικό. Εισηγούνται πως η εναγόμενη Λέσχη δεν είχε δικαίωμα, βάσει του Κώδικα της, να προχωρήσει στην καταδίκη και την ποινή που επέβαλε στους ενάγοντες. Προς τι λοιπόν οι συνεχείς αναβολές για τον ούτω καλούμενο «προγραμματισμό». Πληροφορηθήκαμε δε από το πρωτοκολλητείο ότι στις 6.7.2004, που η υπόθεση ήταν ορισμένη για «προγραμματισμό», πως ορίστηκε τελικά για ακρόαση στις 27.4.2005.
Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε σε έκταση στη νομολογία που καταπιάνεται με το θέμα της κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας. Στην υπόθεση Vouitton v. Δερμοσάκ κ.ά. (1992) 1 Α.Α.Δ. 1453, το εφετείο παρατήρησε πως η εξασφάλιση ενδιάμεσης θεραπείας δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ασφαλιστικό μέτρο συνδεδεμένο με την πιθανότητα να δοθεί ανάλογη θεραπεία στη δίκη, η οποία, εξ αντικειμένου, είναι αδύνατο να διεξαχθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα και ως εκ τούτου το Δικαστήριο παρεμβαίνει με ασφαλιστικά μέτρα ώστε να καταστεί, κατά το δυνατό, τελέσφερο το αποτέλεσμα της δίκης. Αυτά που ειπώθηκαν στην πιο πάνω υπόθεση, είναι σε αρμονία με την αγγλική νομολογία. [δες π.χ.: Goldsmith v. Sperrings Ltd [1977] 2 All E.R. 566 (C.A.)] Το εφετείο μας καθιέρωσε νομολογιακά τις πιο πάνω παρατηρήσεις. (δες: μεταξύ άλλων: Τ.Α Micrologic Computer Consultants Ltd, v. Microsoft Corporation, Πολιτική Έφεση Αρ.11159, 20.11.2002).
Εκτός όμως από την πιο πάνω αρχή, μας απασχολεί και μια άλ[*1383]λη σοβαρότερη. Η επιταγή δηλαδή του άρθρου 30 του συντάγματος, που διασφαλίζει στον καθένα πως η διάγνωση των αστικών του δικαιωμάτων ή ποινικής εναντίον του κατηγορίας πρέπει να γίνεται μέσα σε εύλογο χρόνο. Και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ιδιαίτερα αυτές που αφορούν τη χώρα μας, είναι για μας δεσμευτικές. Επιπλέον, πρέπει να αποτελούν προς τα Δικαστήρια μας την υπόδειξη της ορθής πορείας της δίκης. Με τις πιο πάνω σκέψεις καταλήγουμε πως οι δίκαιες θεραπείες που πρέπει να δώσουμε είναι: (α) η απόρριψη και των δύο εφέσεων, χωρίς οποιαδήποτε διαταγή για έξοδα, και (β) ο απαράδεκτος ορισμός της υπόθεσης σε τόσο μακρά ημερομηνία πρέπει να διορθωθεί. Δίδονται οδηγίες όπως η υπόθεση οριστεί τον ερχόμενο Σεπτέμβρη, μετά τη λήξη των δικαστικών θερινών διακοπών. Το Δικαστήριο οι δικηγόροι και διάδικοι αναμένεται να δείξουν κατανόηση και αίσθημα ευθύνης έναντι των αρχών, που όλοι είμαστε υποχρεωμένοι να εφαρμόζουμε.
Οι εφέσεις απορρίπτονται. Δεν εκδίδεται διαταγή για έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο