(2005) 1 ΑΑΔ 50
[*50]13 Ιανουαρίου, 2005
[ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π., ΚΡΑΜΒΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στές]
ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΙΤΤΗΣ,
Εφεσείων,
v.
PROGRESS ELECTRONICS CO LTD,
Εφεσιβλήτων.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 11641)
Δικαιοδοσία Δικαστηρίων ― Τοπική αρμοδιότητα Επαρχιακών Δικαστηρίων ― Συμβάσεις ― Οφειλόμενο ποσό για αξία πωληθέντων και παραδοθέντων εμπορευμάτων ― Τόπος καταβολής της οφειλής ― Όταν δεν καθορίζεται, ο γενικός κανόνας όσον αφορά το θέμα της κατά τόπον δικαιοδοσίας, είναι ότι ο αγοραστής έχει καθήκον να αναζητήσει τον πωλητή και να τον πληρώσει, στον τόπο της εργασίας ή της διαμονής του.
Πολιτική Δικονομία ― Δικόγραφα ― Γενική άρνηση γεγονότων της απαίτησης ― Κατά πόσο εξυπακούει προβολή άλλων θετικών γεγονότων που την αποδυναμώνουν.
Ο εφεσείων-εναγόμενος δεν κατέβαλε το συμφωνηθέν ποσό των ΛΚ1750,00 για την αγορά μιας καινούργιας τηλεόρασης από την εφεσίβλητη εταιρεία παραβαίνοντας την υπόσχεσή του για καταβολή του πιο πάνω τιμήματος στα γραφεία της εφεσίβλητης στη Λεμεσό. Η τηλεόραση είχε παραδοθεί σύμφωνα με τη συμφωνία στο κατάστημα του εφεσείοντος στο Δάλι.
Η εφεσίβλητη, με αγωγή που καταχώρησε στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, αξίωσε από τον εφεσείοντα το πιο πάνω ποσό. Στην έκθεση απαίτησης δεν υπήρχε ισχυρισμός ότι ο εφεσείων θα πήγαινε στη Λεμεσό να πληρώσει. Η σχετική διαπίστωση του Δικαστηρίου στηρίζεται στην κριθείσα ως αξιόπιστη μαρτυρία του διευθυντή των εφεσιβλήτων. Ο εφεσείων πρόβαλε προδικαστική ένσταση περί αναρμοδιότητας του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού να εκδικάσει την υπόθεση. Ισχυρίστηκε ότι ο ίδιος κατοικεί στη Λευκωσία και ότι [*51]η αθέτηση της συμφωνίας έγινε στη Λευκωσία. Το Δικαστήριο αποφάσισε, κατόπιν ακρόασης, ότι ήταν κατά τόπο αρμόδιο και είχε δικαιοδοσία εκδίκασης της υπόθεσης.
Ο εφεσείων εφεσίβαλε την απόφαση. Ισχυρίσθηκε ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού λανθασμένα ανέλαβε δικαιοδοσία αφού τόσο η σύναψη όσο και η αθέτηση της συμφωνίας έγιναν στη Λευκωσία όπου και η κατοικία του. Ισχυρίσθηκε επίσης ότι το Δικαστήριο επέτρεψε στη διαδικασία να προχωρήσει στις γραμμές της κατ’ ισχυρισμόν ασαφούς έκθεσης απαίτησης.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η αγωγή είχε ως βάση τη διάρρηξη της σύμβασης λόγω μη πληρωμής του τιμήματος πώλησης των εμπορευμάτων. Ο τόπος διάρρηξης προσδιορίζει και το τοπικά αρμόδιο Δικαστήριο (Ο Περί Δικαστηρίων Νόμος, 1960 (Ν. 14/60) Άρθρο 21(1)).
2. Στον όρο «βάση αγωγής» στο Άρθρο 2 του εν λόγω νόμου μνημονεύεται ότι όταν διάρρηξη συμφωνίας αποτελεί τη βάση της αγωγής, αρμοδιότητα έχει το Δικαστήριο της περιοχής, όπου εκδηλώθηκε η διάρρηξη.
3. Στην έκθεση απαίτησης δεν διευκρινίζεται που ήταν πληρωτέο το ποσό της οφειλής. Κάτω από αυτές τις περιστάσεις ορθώς έκρινε το πρωτόδικο Δικαστήριο ότι υπήρχε ασφαλές υπόβαθρο για τον καθορισμό του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού ως του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου για την επίλυση της διαφοράς, εφόσον ο εφεσείων/χρεώστης, είχε υποχρέωση να αναζητήσει τον πιστωτή στο χώρο εργασίας ή διαμονής του για να πληρώσει το χρέος του.
4. Η έκθεση απαίτησης καθορίζει τη βάση της αγωγής ως συμφωνία πώλησης εμπορευμάτων η οποία αποδεικνύεται από το τιμολόγιο το οποίο υπέγραψε ο εφεσείων στη θέση του αγοραστή και παραλήπτη, οι λεπτομέρειες του οποίου, σε συνάρτηση προς το παρακλητικό της αγωγής για το αντίστοιχο ποσό, αποκρυστάλλωναν επαρκώς την απαίτηση.
5. Η γενική άρνηση των ισχυρισμών που προσδιορίζουν την απαίτηση δεν εξυπακούει και την προβολή άλλων θετικών γεγονότων που την αποδυναμώνουν.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
[*52]
Theophanous v. Georghiou (1969) 1 C.L.R. 203,
Stefanidou v. Pirgoti (1975) 1 C.L.R. 100,
Πουγιούκα ν. Πουγιούκα (1998) 1 (Δ) Α.Α.Δ. 2014,
Χριστοφόρου κ.ά. ν. Paneuropean Insurance Co. Ltd (2002) 1 Α.Α.Δ. 1644,
Κυριάκου κ.ά. ν. Ιωάννου (1990) 1 Α.Α.Δ. 479,
Θεοχάρους ν. Παστελλή (1993) 1 Α.Α.Δ. 240,
Παπαγεωργίου ν. Λούη Κλάππα (Investments Services Ltd) (1991) 1 A.A.Δ. 24,
Panayiotou v. Solomou (1979) C.L.R. 779,
Παναγή κ.ά. ν. Κακόψιτου κ.ά. (2001) 1 (Β) Α.Α.Δ. 839.
Έφεση.
Έφεση από τον εναγόμενο κατά της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που δόθηκε στις 31/3/03 (Αρ. Αγωγής 6745/96) με την οποία επιδίκασε εναντίον του και υπέρ των εναγόντων ποσό ΛΚ 1750.- το οποίο αντιπροσώπευε την απαίτηση των εναγόντων για τη συμφωνηθείσα τιμή μιας καινούργιας τηλεόρασης την οποία οι ενάγοντες πώλησαν επί πιστώσει και παρέδωσαν στον εναγόμενο.
Α. Παπαντωνίου, για τον Εφεσείοντα.
Κ. Χ”Πιέρας, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Π.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Α. Κραμβής.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι εφεσίβλητοι είναι από τη Λεμεσό και ασχολούνται με το εμπόριο ηλεκτρικών ειδών. Με αγωγή που καταχώρισαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού αξίωσαν από τον εφεσείοντα ΛΚ1750,00. Το ποσό της απαίτησης, αντιπροσώπευε τη συμ[*53]φωνηθείσα τιμή μιας καινούργιας τηλεόρασης που οι εφεσίβλητοι πώλησαν επί πιστώσει και παρέδωσαν στον εφεσείοντα.
Ο εφεσείων, δηλώνοντας άγνοια των γεγονότων που επικαλέστηκαν οι εφεσίβλητοι, αρνήθηκε εξ ολοκλήρου την απαίτηση των εφεσιβλήτων. Ισχυρίστηκε στην υπεράσπισή του, ότι ουδέποτε παρέλαβε την επίδικη τηλεόραση ούτε υπέγραψε το σχετικό τιμολόγιο που επικαλέστηκαν οι εφεσίβλητοι. Ωστόσο, πρόβαλε προδικαστική ένσταση περί αναρμοδιότητας του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού να εκδικάσει την υπόθεση. Ισχυρίστηκε συναφώς ότι ο ίδιος είναι κάτοικος Λευκωσίας και ότι η αθέτηση της συμφωνίας έγινε στη Λευκωσία.
Κατόπιν ακρόασης, το δικαστήριο αποφάσισε ότι ήταν κατά τόπο αρμόδιο και είχε δικαιοδοσία εκδίκασης της υπόθεσης. Και αφού αξιολόγησε τη μαρτυρία αποδέχθηκε την εκδοχή των εφεσιβλήτων και εξέδωσε υπέρ τους απόφαση για το ποσό των £1750,00 πλέον τόκους και έξοδα. Οι διαπιστώσεις του δικάσαντος δικαστηρίου που αφορούν στα γεγονότα επί της ουσίας της υπόθεσης είναι με συντομία οι πιο κάτω:
Κατόπιν τηλεφωνικών συνδιαλέξεων μεταξύ του διευθυντή πωλήσεων των εφεσιβλήτων και του εφεσείοντα συμφωνήθηκε όπως οι εφεσίβλητοι πωλήσουν στον εφεσείοντα μια τηλεόραση μάρκας TOSHIBA στην τιμή των ΛΚ1750,00 συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Συμφωνήθηκε επίσης ότι η τηλεόραση θα παραδιδόταν στο κατάστημα του εφεσείοντα στο Δάλι και ότι ο τελευταίος θα πήγαινε ύστερα από λίγες ημέρες στη Λεμεσό για να πληρώσει το τίμημα. Οι εφεσίβλητοι εξέδωσαν το τιμολόγιο αρ. 07220 ημερ. 3.11.00. Το τιμολόγιο εκδόθηκε από το διευθυντή πωλήσεων των εφεσιβλήτων χωρίς όμως να συμπληρώσει το όνομα, τον αριθμό ταυτότητας του αγοραστή και την ημερομηνία. Κατόπιν εντολής των εφεσιβλήτων, η τηλεόραση παραδόθηκε στον εφεσείοντα. Προτού εκφορτωθεί η συσκευή και τοποθετηθεί στο κατάστημα του εφεσείοντα, ο τελευταίος, υπέγραψε το τιμολόγιο στη θέση του αγοραστή και παραλήπτη και ταυτόχρονα ο συνεργάτης (ΜΕ2) των εφεσιβλήτων, με βάση τα στοιχεία που έδωσε ο εφεσείων, συμπλήρωσε το όνομα και τον αριθμό ταυτότητας του εφεσείοντα καθώς και την ημερομηνία. Μετά την πάροδο μερικών ημερών, ο διευθυντής των εφεσιβλήτων, όχλησε τηλεφωνικά τον εφεσείοντα ζητώντας πληρωμή της τηλεόρασης αλλά ο τελευταίος, παρά τις αρχικές υποσχέσεις ότι θα πλήρωνε, τελικά αρνήθηκε.
Με τον πρώτο λόγο της έφεσης προσβάλλεται το μέρος της από[*54]φασης που αναφέρεται στο θέμα της κατά τόπο αρμοδιότητας του δικαστηρίου. Ο εφεσείων λέγει ότι το δικαστήριο λανθασμένα ανέλαβε δικαιοδοσία αφού τόσο η σύναψη όσο και η αθέτηση της συμφωνίας έγιναν στη Λευκωσία όπου και η κατοικία του.
Η κατά τόπο αρμοδιότητα των πολιτικών δικαστηρίων καθορίζεται από τις πρόνοιες του άρθρου 21(1)(α) και (β) του περί Δικαστηρίων Νόμου σε συνάρτηση προς τον όρο «η βάση αγωγής», που σύμφωνα με τις ερμηνευτικές διατάξεις του άρθρου 2 του ιδίου νόμου, περιλαμβάνει,
«.....το σύνολον των γεγονότων των θεμελιούντων το αγώγιμο δικαίωμα περί ου η αγωγή, αλλά εις αγωγάς εκ συμβάσεως δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ολόκληρον την βάσιν της αγωγής. Βάσις της αγωγής θα θεωρείται ότι έχει προκύψει εντός της δικαιοδοσίας εάν η σύμβασις συνήφθη εντός αυτής, καίτοι η διάρρηξη δυνατόν να επήλθεν αλλαχού, και επίσης εάν η διάρρηξις επήλθεν εντός της δικαιοδοσίας, καίτοι η σύμβασις δυνατόν να συνήφθη αλλαχού.»
Διαπιστώθηκε πρωτοδίκως ότι η συμφωνία πώλησης της τηλεόρασης διαλάμβανε όρο ότι η παράδοση της συσκευής θα γινόταν στο κατάστημα του εφεσείοντα στο Δάλι και ότι ο εφεσείων θα πήγαινε αργότερα στη Λεμεσό για να πληρώσει. Και επειδή παρέλειψε να πληρώσει, ορθά κρίθηκε ότι η αθέτηση της συμφωνίας επήλθε στη Λεμεσό, στοιχείο καθοριστικό της κατά τόπον αρμοδιότητας του δικαστηρίου. Η πιο πάνω διαπίστωση, ερείδεται στην κριθείσα ως αξιόπιστη μαρτυρία του διευθυντή των εφεσιβλήτων η οποία ωστόσο, δεν καλυπτόταν από τη δικογραφία εφόσον στην έκθεση απαίτησης δεν υπήρχε ανάλογος ισχυρισμός. Αυτή, η επί μέρους πτυχή του θέματος, απασχόλησε το δικαστήριο,
«Ενδείκνυται το θέμα της τοπικής δικαιοδοσίας να εξετάζεται με βάση τους ισχυρισμούς που περιέχονται στα δικόγραφα γιατί είναι οι ισχυρισμοί των γεγονότων αυτών που θεμελιώνουν την ύπαρξη αγώγιμου δικαιώματος και είναι τα γεγονότα αυτά τα οποία στοιχειοθετούν τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου (βλ. Safarino Shoes Industry and Trading Co. Ltd. v. Βιομηχανίας Υποδημάτων Ε. Σταυρινού Λτδ. (1991) 1 Α.Α.Δ. 1059 και Χρίστος Ιωαννίδης ν. Μάριου Κρητικού (1992) 1 (Β) Α.Α.Δ. 828), χωρίς όμως να ακολουθεί εξ αυτού ότι οι εκ των υστέρων διαπιστώσεις είναι οπωσδήποτε άνευ σημασίας (βλ. Interamerican Insurance Co Ltd v. Άντρης Μακρίδου (2000) 1 A.A.Δ. 1586).»
[*55]
Ενόψει των πιο πάνω διαπιστώσεων, το δικαστήριο ορθά θεώρησε ότι είχε αρμοδιότητα και μπορούσε να αναλάβει δικαιοδοσία για την εκδίκαση της υπόθεσης. Στην έκθεση απαίτησης διευκρινίζεται ότι οι εφεσίβλητοι/πιστωτές είναι από τη Λεμεσό χωρίς όμως να διευκρινίζεται πού ήταν πληρωτέο το ποσό της οφειλής. Κάτω από αυτές τις περιστάσεις, θεωρούμε, σε συμφωνία με το πρωτόδικο δικαστήριο, ότι υπήρχε ασφαλές υπόβαθρο για τον καθορισμό του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού ως του κατά τόπον αρμόδιου δικαστηρίου για την επίλυση της διαφοράς, εφόσον ο εφεσείων/χρεώστης, είχε υποχρέωση να αναζητήσει τον πιστωτή στο χώρο εργασίας ή διαμονής του για να πληρώσει το χρέος του. Βλ. Theophanous v. Georghiou (1969) 1 C.L.R. 203, Stefanidou v. Pirgoti (1975) 1 C.L.R. 100, Πουγιούκα ν. Πουγιούκα (1998) 1 (Α) Α.Α.Δ. 2014 και Χριστοφόρου κ.ά. ν. Paneuropean Insurance Co Ltd (2002) 1 Α.Α.Δ. 1644, Κ. Κυριάκου κ.ά. ν. Ιωάννου (1990) 1 Α.Α.Δ. 479 και Θεοχάρους ν. Παστελλή (1993) 1 Α.Α.Δ. 240.
Με το δεύτερο λόγο έφεσης προσβάλλεται ενδιάμεση απόφαση του δικαστηρίου με την οποία κρίθηκε ότι στην υπεράσπιση δεν προβαλλόταν ισχυρισμός για αντικατάσταση χαλασμένης τηλεόρασης με καινούργια με αποτέλεσμα να μην επιτραπεί η προσαγωγή μαρτυρίας προς υποστήριξη μιας τέτοιας εκδοχής.
Ο λόγος αυτός της έφεσης είναι αβάσιμος. Ο εφεσείων στην υπεράσπισή του, πρόβαλε γενική άρνηση των ισχυρισμών των εφεσιβλήτων. Αρνήθηκε τόσο το επίδικο τιμολόγιο αλλά και ότι παρέλαβε οποιαδήποτε εμπορεύματα. Η διατύπωση της υπεράσπισης δεν άφηνε περιθώριο εισαγωγής νέου ισχυρισμού με τη μαρτυρία προς θεμελίωση άλλης εκδοχής. Στην Παπαγεωργίου ν. Λούη Κλάππα (Investments Services Ltd) (1991) 1 Α.Α.Δ. 24 ειπώθηκαν τα εξής:
«Η γενική άρνηση των ισχυρισμών που προσδιορίζουν την απαίτηση, δεν εξυπακούει και την προβολή άλλων θετικών γεγονότων, τα οποία είτε την αποδυναμώνουν ή την καθιστούν ανεδαφική.»
Ο εφεσείων αμφισβητεί την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης και κατά το μέρος που το δικαστήριο δέχθηκε τη γνησιότητα του τιμολογίου (τεκμ. 1). Η διαπίστωση του δικαστηρίου, με την οποία συμφωνούμε, ερείδεται στη μαρτυρία όλων των μαρτύρων που κατέθεσαν για την υπόθεση των εφεσιβλήτων και η οποία κρίθηκε αξιόπιστη. Δύο μάρτυρες (ΜΕ 2 και ΜΕ 3) κατέθεσαν ότι στη παρουσία τους ο εφεσείων υπέγραψε το τιμολόγιο.
[*56]
Με τον τελευταίο λόγο έφεσης, ο εφεσείων λέγει πως άνκαι η έκθεση απαίτησης δεν χαρακτηρίζεται από σαφήνεια και καθαρότητα θέσεων, μεμπτότητα που σχολίασε το δικαστήριο, εντούτοις, η διαδικασία αφέθηκε να προχωρήσει στις γραμμές ενός τέτοιου ασαφούς εγγράφου. Δεν διέφυγε της προσοχής του δικάσαντος δικαστηρίου ότι η έκθεση απαίτησης καθορίζει εν προκειμένω τη βάση της αγωγής ως συμφωνία πώλησης εμπορευμάτων η οποία, αποδεικνύεται από το επίμαχο τιμολόγιο οι λεπτομέρειες του οποίου, σε συνάρτηση προς το παρακλητικό της αγωγής για το αντίστοιχο ποσό, αποκρυστάλλωσαν επαρκώς την απαίτηση. Τέλος, το πρωτόδικο δικαστήριο εύστοχα παρατηρεί πως αν ο εναγόμενος είχε οποιαδήποτε αμφιβολία θα μπορούσε να αποταθεί για περαιτέρω και καλύτερες λεπτομέρειες. Βλ. Panayiotou v. Solomou (1979) C.L.R. 779. Βέβαια, η εκδοχή των εφεσιβλήτων, προβλήθηκε διά ζώσης χωρίς να είχε τεθεί ποτέ θέμα από πλευράς υπεράσπισης ότι η μαρτυρία δεν καλύπτεται από τη δικογραφία. Βλ. Παναγή κ.ά. ν. Κακόψιτου κ.ά, (2001) 1(Β) Α.Α.Δ., σελ. 839.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο