(2008) 1 ΑΑΔ 151
[*151]13 Φεβρουαρίου, 2008
[ΦΩΤΙΟΥ, Δ/στής]
TRANSMARINE SHIPPING LTD,
Ενάγοντες,
ν.
1. ΠΑΝΙΚΟΥ ΟΝΟΥΦΡΙΟΥ,
2. OCEAN NAVIGATIOR LTD,
3. SKP ENTERPRISES LTD,
4. PP NAVIGATION LTD,
5. W.W. OVERSEAS SHIP MANAGEMENT,
6. RUDDER SHIPPING LTD.,
Eναγομένων.
(Αγωγή Ναυτοδικείου Aρ. 22/2006)
Ναυτοδικείο ― Δικονομία Ναυτοδικείου ― Αίτηση για αποκάλυψη εγγράφων ― Εφαρμοστέες αρχές.
Με την παρούσα αίτηση ο εναγόμενος 1 ζητά έκδοση διατάγματος για αποκάλυψη εγγράφων. Οι καθ’ ων η αίτηση (ενάγοντες) έφεραν ένσταση προβάλλοντας διάφορους λόγους που ουσιαστικά είναι ότι (α) η αίτηση καταχωρήθηκε καθυστερημένα και με σκοπό να εκτρέψει την υπόθεση από την πορεία της, πράγμα που αποτελεί κατάχρηση της διαδικασίας και (β) επιχειρείται «ψάρεμα» μαρτυρίας.
Το Ανώτατο Δικαστήριο αφού αναφέρθηκε στους Διαδικαστικούς Κανονισμούς του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου) που ισχύουν στην εξεταζόμενη περίπτωση και που είναι ο Καν. 93, ο Καν. 94 και ο Καν. 237, καθώς επίσης και στη σχετική νομολογία, αποδέχθηκε την αίτηση και αποφάνθηκε ότι:
1. Η καθυστέρηση που σημειώθηκε δεν είναι τέτοια που να οδηγεί, από μόνη της, σε απόρριψη της αίτησης.
2. Για το γεγονός ότι η αίτηση είχε τελικά ως αποτέλεσμα την αναβολή της ακρόασης της αγωγής, ευθύνεται και η στάση των εναγόντων – καθ’ ων η αίτηση που έφεραν ένσταση στην αίτηση για απο[*152]κάλυψη.
3. Τα ενώπιον του Δικαστηρίου γεγονότα συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι τα αιτούμενα έγγραφα είναι αναγκαία για την ορθή ετοιμασία της υπόθεσης.
4. Η αίτηση δεν υποβλήθηκε για σκοπούς «ψαρέματος» μαρτυρίας.
Ενόψει των ανωτέρω εκδίδεται διάταγμα όπως οι ενάγοντες αποκαλύψουν όλα τα έγγραφα που έχουν στην κατοχή τους και που έχουν σχέση με το επίδικο θέμα, εντός 30 ημερών από σήμερα.
Η αίτηση επιτράπηκε. Εκδόθηκε διάταγμα ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Fayza Shipping Co. Ltd v. Πλοίου Μ/V “Haj Anies” κ.ά. (1996) 1(Α) Α.Α.Δ. 28,
Vector Onega Α.G. v. Πλοίου M/V Girvas κ.ά. (Αρ. 4) (2000) 1(Β) Α.Α.Δ. 823,
Lagos Yachting Center Ltd. v. Πλοίου F/T Zolotets κ.ά. (1995) 1 Α.Α.Δ. 600,
Gap Navigation Ltd. v. Merzano Marritimes SRL (1998) 1 Α.Α.Δ. 1624,
Τυλληρή v. Λαϊκής Τράπεζας Λτδ. (1998) 1 Α.Α.Δ. 2271.
Αίτηση.
Α. Γιωρκάτζιης με Ν. Νικολάου, για τον Αιτητή - Eναγόμενο 1.
Α. Χαβιαράς με Λ. Χαβιαρά, για τους Καθ’ ών η αίτηση - Eνάγοντες.
Cur. adv. vult.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Η υπό τον άνω αριθμό και τίτλο αγωγή καταχωρήθηκε στις 8/6/06. Με την Αναφορά που καταχωρήθηκε στις 8/8/06 ζητείται διάταγμα με το οποίο να διατάσσονται οι εναγόμενοι 1, 2 και 6 να παραδώσουν στους ενάγοντες το πλοίο τους “Interceptor X” σημαίας του Παναμά ΙΜΟ Νο. 7603485 το οποίο, [*153]σύμφωνα με τον ισχυρισμό των εναγόντων, με παράνομες ενέργειες του εναγομένου 1 και με τη συνεργασία των υπολοίπων εναγομένων και άλλων προσώπων τόσο σην Κύπρο όσο και Αθήνα και Κορέα από το Μάιο του 2006 κατακρατούν. Διαζευκτικά ζητούν ως αποζημιώσεις τα ποσά που φαίνονται στις παραγράφους (Α1), (Β) και (Γ) της Αναφοράς.
Ενόψει του ότι στις 9/6/06 είχε εκδοθεί και προσωρινό διάταγμα, η πλευρά του εναγόμενου από τις 7/7/06 εμφανίστηκε και έφερε ένσταση. Την ημέρα που ήταν ορισμένη η αίτηση για ακρόαση (18/7/06) αυτή αποσύρθηκε για το λόγο ότι το προσωρινό διάταγμα κατέστη άνευ αντικειμένου αφού, σύμφωνα με το συνήγορο των εναγόντων, το πλοίο πωλήθηκε παρόλο που το διάταγμα ήταν σε ισχύ. Δόθηκαν τότε οδηγίες για δικόγραφα και όπως ήδη ανάφερα η Αναφορά καταχωρήθηκε στις 8/8/06.
Έκτοτε η πλευρά του εναγομένου 1 (αιτητή στην παρούσα αίτηση), καταχώρησε κατά διαστήματα διάφορες αιτήσεις, όπως (α) αίτηση ημερ. 12/10/06 για διαγραφή/παραμερισμό παραγράφων της «έκθεσης απαίτησης», (β) αίτηση ημερ. 9/11/06 για ασφάλεια εξόδων. Αμφότερες απορρίφθηκαν λόγω παράλειψης του εναγομένου 1 να τις προωθήσει. Μετά από αίτηση των εναγόντων για απόδειξη της υπόθεσης λόγω παράλειψης του εναγομένου 1 να καταχωρήσει υπεράσπιση, τελικά ο εναγόμενος 1 την καταχώρησε στις 19/9/07. Στο μεταξύ στις 26/6/07 καταχώρησε νέα αίτηση για ασφάλεια εξόδων και νέα αίτηση για διαγραφή παραγράφων της Αναφοράς, οι οποίες αιτήσεις, μετά από μερικές αναβολές, αποσύρθηκαν στις 6/11/07. Αφού καταχωρήθηκε και η Ανταπάντηση στην Απάντηση του εναγομένου 1, στις 6/12/07, στην παρουσία των δικηγόρων και των δύο πλευρών, η υπόθεση ορίστηκε για ακρόαση στις 6/2/08.
Στις 9/1/08 ο εναγόμενος 1 καταχώρησε την παρούσα αίτηση για αποκάλυψη εγγράφων. Η πλευρά των καθών η αίτηση (εναγόντων) έφερε ένσταση προβάλλοντας διάφορους λόγους που ουσιαστικά είναι ότι (α) η αίτηση καταχωρήθηκε καθυστερημένα και με σκοπό να εκτρέψει την υπόθεση από την πορεία της, πράγμα που αποτελεί κατάχρηση της διαδικασίας και (β) επιχειρείται «ψάρεμα» μαρτυρίας.
Αναφορικά με το θέμα αυτό ισχύουν οι πρόνοιες των περί Ανωτάτου Δικαστηρίου (Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου) Διαδικαστικών Κανονισμών, ιδιαίτερα ο Κανονισμός 93 που διαλαμβάνει ως εξής:
[*154]«Το Δικαστήριο ή ο Δικαστής μπορούν με αίτηση διαδίκου και χωρίς ειδοποίηση στον άλλο διάδικο να διατάξουν ώστε άλλος διάδικος να παρουσιάσει με ένορκη δήλωση όλα τα έγγραφα που είναι στην κατοχή ή εξουσία του που έχουν σχέση με το ζήτημα που εξετάζεται»
Στον Καν. 94 (που δεν τον επικαλείται ο αιτητής) διαλαμβάνεται ότι «ο διάδικος από τον οποίο ζητείται να παρουσιάσει έγγραφα, εξειδικεύει στην ένορκη δήλωσή του ποια, αν υπάρχουν, από τα έγγραφα που αναφέρονται σε αυτή, φέρει ένσταση να τα παρουσιάσει».
Με τον Καν. 237 (που επικαλείται ο αιτητής) προβλέπεται ότι «σ’ όλες τις περιπτώσεις που δεν προβλέπονται από τους παρόντες κανονισμούς ακολουθείται η πρακτική του Τμήματος Ναυτοδικείου του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Αγγλίας ενόσω μπορεί να εφαρμοστεί».
Από άποψης δικής μας νομολογίας το θέμα έχει εξεταστεί μεταξύ άλλων και στις υποθέσεις Fayza Shipping Co. Ltd v. Πλοίου Μ/V “Ηaj Anies” κ.ά. (1996) 1(Α) Α.Α.Δ. 28 και Vector Onega A.G. ν. Πλοίου Μ/V Girvas κ.ά. (Αρ. 4) (2000) 1(B) Α.Α.Δ. 823. Στην τελευταία υπόθεση, αναφορικά με τη σχετικότητα των εγγράφων, ο Δικαστής Π. Αρτέμης έθεσε το θέμα ως εξής:
Σύμφωνα με την υπόθεση National Bank of Greece S.A. v. Mitsides and Another (1962) 1 C.L.R. 40 σχετικά με τα επίδικα θέματα είναι έγγραφα που άμεσα ή έμμεσα βοηθούν το διάδικο που ζητά αποκάλυψη να προωθήσει τη δική του υπόθεση, ή να βλάψει εκείνη του αντιπάλου του και που σχετίζονται με θέματα της αγωγής. Επιπρόσθετα, τα έγγραφα αυτά πρέπει να ήταν ή να ευρίσκονται στην κατοχή ή εξουσία του διαδίκου που θα προβεί στην αποκάλυψη (Buben and Fried Kg. ν. Kriticos ανωτέρω). Επισημαίνεται ότι η αποκάλυψη δεν περιορίζεται σε έγγραφα τα οποία θα ήταν αποδεκτά ως μαρτυρία (Compagnie Financiere v. Peruvian Guano Co. [1882] 11 Q.B.D. 62, O´Rourke v. Darbishire & Others [1929] A.C. 581), νοουμένου ότι αυτά είναι δυνατόν να προωθήσουν την υπόθεση του αιτούντος ή να βλάψουν εκείνη του αντιπάλου του.»
Στην προαναφερθείσα υπόθεση Vector Onega A.G. v. Πλοίου Μ/V Girvas κ.ά. (Αρ. 4) το Ανώτατο Δικαστήριο (Δικαιοδοσία Ναυτοδικείου) εξέδωσε διάταγμα αποκάλυψης εγγραφων παρά την ύπαρξη καθυστέρησης στην υποβολή της αίτησης. Βέβαια σε [*155]άλλη υπόθεση, την Lagos Yachting Center Ltd. v. Πλοίου F/T Zolotets κ.ά. (1995) 1 Α.Α.Δ. 600, επίσης υπόθεση ναυτοδικείου, η αίτηση απορρίφθηκε λόγω μεγάλης καθυστέρησης αφού εκεί ήδη άρχισε η δίκη, έκλεισε η υπόθεση των εναγόντων - αιτητών και ακούστηκαν και οι δυο μάρτυρες της πλευράς των εναγομένων.
Σχετικές με το θέμα που εξετάζουμε είναι και οι υποθέσεις Gap Navigation Ltd. v. Merzano Marritimes SRL (1998) 1 Α.Α.Δ. 1624 και Τυλληρή ν. Λαϊκής Τράπεζας Λτδ. (1998) 1 Α.Α.Δ. 2271 που αφορούν πολιτικές υποθέσεις, αλλά εφαρμόζονται τα ίδια κριτήρια. Αποφασίστηκε και εκεί ότι η αποκάλυψη εγγράφων υπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου και το διάταγμα δεν εκδίδεται αν το Δικαστήριο είναι της γνώμης ότι δεν είναι αναγκαίο για τη δίκαιη επίλυση της αιτίας αγωγής ή ενός επίδικου θέματος ή για εξοικονόμηση εξόδων. Επίσης η αποκάλυψη δεν επιτρέπεται για σκοπούς «ψαρέματος της μαρτυρίας». Συνήθως διατάσσεται μετά τη συμπλήρωση των εγγράφων προτάσεων διότι τότε διαφαίνονται τα επίδικα θέματα.
Στρεφόμενος στα γεγονότα της δικής μας υπόθεσης και εξετάζοντας το θέμα καθυστέρησης που είναι ένας από τους βασικούς λόγους ένστασης, έχω καταλήξει ότι, έστω και αν υπάρχει μικρή καθυστέρηση με την έννοια ότι η αίτηση μπορούσε να καταχωρηθεί αμέσως μετά το κλείσιμο των εγγράφων προτάσεων και πριν θα δοθεί ημερομηνία ακρόασης, η καθυστέρηση 1,5 περίπου μηνός δεν πρέπει να θεωρείται τέτοια, που, αν κατά τα άλλα η αίτηση ευσταθεί, να οδηγεί από μόνη της σε απόρριψη της αίτησης.
Προχωρώ λοιπόν να εξετάσω τους υπόλοιπους λόγους ένστασης μεταξύ των οποίων και τον ισχυρισμό ότι η αίτηση είναι καταχρηστική της διαδικασίας του δικαστηρίου και ότι είχε σκοπό την αναβολή της ακρόασης. Ο ισχυρισμός αυτός συνδέεται και με τον ισχυρισμό ότι η αίτηση καταχωρήθηκε καθυστερημένα.
Εξέτασα και αυτό τον ισχυρισμό. Πράγματι η εν λόγω αίτηση είχε τελικά ως αποτέλεσμα την αναβολή της ακρόασης της αγωγής που ήταν ορισμένη για τις 6/2/08. Όμως σ’ αυτό συνέτεινε και η στάση των εναγόντων/καθών η αίτηση που έφεραν ένσταση στην αίτηση για αποκάλυψη. Αν συμφωνούσαν να αποκαλύψουν έγγραφα, τότε δε θα επηρεαζόταν η ακρόαση της αγωγής. Είναι γεγονός ότι η πλευρά του εναγομένου 1 καταχώρησε αριθμό αιτήσεων (που προανάφερα), για τις οποίες όμως είχε τη συνέπεια καταβολής εξόδων. Αν η παρούσα αίτηση, εξεταζόμενη από μόνη της, φανεί ότι είναι δικαιολογημένη, τότε δε θεωρώ ότι αποτελεί κατάχρηση [*156]της διαδικασίας. Προχωρώ λοιπόν στην εξέταση της ουσίας της αίτησης.
Εξέτασα την αίτηση υπό το φως των πιο πάνω νομικών αρχών και δεν έχω πεισθεί από πλευράς των καθών η αίτηση ότι η αίτηση υποβάλλεται για σκοπούς «ψαρέματος» μαρτυρίας. Οι σχετικοί θεσμοί παρέχουν αυτό το δικαίωμα και ο εναγόμενος 1 υπέβαλε την παρούσα αίτηση. Μπορούσε μάλιστα η αίτηση να ήταν και μονομερής. Μένει να αποφασισθεί αν τα απαιτούμενα έγγραφα είναι αναγκαία για την ορθή ετοιμασία της υπόθεσης και της ακροαματικής διαδικασίας. Ο ισχυρισμός αυτός προβάλλεται στο σώμα της αίτησης αλλά δεν αντικρούεται ρητά, αλλά μόνο έμμεσα, με τον ισχυρισμό δηλαδή ότι η αίτηση είναι καταχρηστική της διαδικασίας, ισχυρισμό που απέρριψα. Mε τα ενώπιον μου γεγονότα δεν μπορώ να αποφανθώ ότι τα αιτούμενα έγγραφα δεν είναι αναγκαία για την ορθή ετοιμασία της υπόθεσης.
Με βάση όλα τα πιο πάνω έχω καταλήξει να ασκήσω τη διακριτική μου ευχέρεια υπέρ της έγκρισης της αίτησης.
Η αίτηση εγκρίνεται. Εκδίδεται διάταγμα με το οποίο οι ενάγοντες διατάσσονται όπως εντός 30 ημερών από σήμερα προβούν με ένορκη δήλωση σε αποκάλυψη όλων των εγγράφων που είναι στην κατοχή ή εξουσία τους και που έχουν σχέση με το επίδικο ζήτημα που εξετάζεται στην παρούσα αγωγή.
Αναφορικά με τα έξοδα της αίτησης, αυτά να είναι έξοδα στην πορεία της κυρίως αγωγής, αλλά σε καμιά περίπτωση εναντίον του αιτητή/εναγομένου 1.
Η αίτηση επιτρέπεται. Εκδίδεται διάταγμα ως ανωτέρω.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο