(2009) 1 ΑΑΔ 1658
[*1658]29 Δεκεμβρίου, 2009
[ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στές]
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΝΟΜΟ ΚΕΦ. 113,
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ GENEMP TRADING LTD,
Εφεσείουσα-Καθ’ης η αίτηση,
v.
ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΑΦΟΡΩΣΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ
MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD,
Εφεσίβλητης-Αιτήτριας.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 354/2008)
Εταιρείες ― Έφεση ― Έφεση εναντίον διατάγματος εκκαθάρισης εταιρείας (winding-up order) ― Κατά πόσο για την καταχώρηση της έφεσης είναι αναγκαία η εξασφάλιση προηγουμένως εξουσιοδότησης του Επίσημου Παραλήπτη.
Εταιρείες ― Διάταγμα εκκαθάρισης εταιρείας (winding-up order) ― Διακρίνεται από το διάταγμα διάλυσης εταιρείας (order of dissolution).
Εταιρείες ― Διάταγμα εκκαθάρισης εταιρείας (winding-up order) ― Έφεση εναντίον σχετικού διατάγματος ― Έξοδα ― Ανάγκη παροχής ασφάλειας εξόδων.
Η εφεσείουσα καταχώρησε την έφεση αυτή εναντίον της απόφασης με την οποία εξεδόθη διάταγμα εκκαθάρισής της, (winding-up order).
Στο στάδιο της προδικασίας της έφεσης ο συνήγορος της εφεσίβλητης εισηγήθηκε ότι η εφεσείουσα έπρεπε να είχε εξασφαλίσει εξουσιοδότηση από τον Επίσημο Παραλήπτη πριν καταχωρήσει την έφεση. Η εισήγηση βασίζεται ιδιαίτερα στην πρόνοια του Άρθρου 233(1)(α) του Κεφ.113 ότι ο εκκαθαριστής, ο οποίος και μόνο μπορεί να χειρίζεται τα της εταιρείας, έχει εξουσία «να εγείρει ή υπερασπίσει οποιαδήποτε αγωγή ή άλλη νομική διαδικασία στο όνομα και εκ μέρους της εταιρείας». Παραπομπή γίνεται επίσης στο Άρθρο 220 το οποίο προνοεί ότι, εφ’ όσον εκδοθεί διάταγμα εκκαθάρισης, «καμιά αγωγή ή διαδικασία συνεχίζεται ή αρχίζει εναντίον της εταιρείας [*1659]εκτός μετά από άδεια του Δικαστηρίου και με τέτοιους όρους που το Δικαστήριο δυνατό να επιβάλει».
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το διάταγμα εκκαθάρισης δεν συνεπάγεται αυτομάτως απόλυση των αξιωματούχων της εταιρείας, αλλά μάλλον έχει τη συνέπεια αναστολής των εξουσιών τους. Οι σύμβουλοι διατηρούν κατάλοιπο εξουσίας να εξουσιοδοτήσουν την καταχώρηση έφεσης κατά του διατάγματος που έχει ως συνέπεια την ίδια την εκκαθάριση της εταιρείας και την αναστολή των εξουσιών τους. Το διάταγμα εκκαθάρισης (winding-up order) δυνάμει του Άρθρου 214, το οποίο ενεργοποιεί τη διαδικασία συγκέντρωσης και προστασίας των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας, διακρίνεται από το διάταγμα διάλυσης (order of dissolution) δυνάμει του Άρθρου 260, το οποίο συνεπάγεται την οριστική διάλυση της εταιρείας.
2. Η εταιρεία έχει τη δυνατότητα να εφεσιβάλει το διάταγμα εκκαθάρισής της νοουμένου ότι διασφαλίζονται τα συμφέροντα των άλλων επηρεαζομένων. Ενδεχόμενη επιδίκαση εξόδων κατά της εταιρείας σε περίπτωση αποτυχίας της έφεσης θα έχει ως συνέπεια την επιβάρυνση της περιουσίας της εις βάρος των πιστωτών και του αντιδίκου της. Γι’ αυτό και η νομολογία αναγνωρίζει την ανάγκη παροχής ασφάλειας εξόδων ως όρου για προώθηση της έφεσης.
3. Παρέχεται άδεια συνέχισης της έφεσης εφόσον κατατεθεί το ποσό των €2000 στον Επίσημο Παραλήπτη για κάλυψη των εξόδων που ενδεχομένως να διαταχθούν εναντίον της εταιρείας σε περίπτωση αποτυχίας της έφεσης.
Εκδόθηκε διάταγμα για συνέχιση της έφεσης ως ανωτέρω, με €800 έξοδα ακρόασης του θέματος υπέρ της εφεσείουσας.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Southern World Airlines Ltd v. Auckland International Airport Ltd [1992] MCLR 210,
In re E. K. Wilson and Sons Ltd [1972] W.L.R. 791,
In re Photographic Artists’ Co-Operative Supply Association [1883] Ch. D. Vol. XXIII, 370.
[*1660]Προδικαστικό Θέμα.
Προδικαστικό θέμα εγειρόμενο από την εφεσίβλητη κατά πόσον απαιτείται η εξασφάλιση της προγενέστερης εξουσιοδότησης του Eπίσημου Παραλήπτη για να καταχωρηθεί η παρούσα έφεση εναντίον διατάγματος εκκαθάρισης το οποίο έχει εκδοθεί στις 26/9/2008 εναντίον της εφεσείουσας-εταιρείας.
Ν. Αγγελίδης, για την Εφεσείουσα.
Κ. Ταλαρίδης, για την Εφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΑΡΤΕΜΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Χατζηχαμπής.
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Στο στάδιο της προδικασίας της έφεσης, ο ευπαίδευτος συνήγορος για την Εφεσίβλητη αμφισβήτησε τη δυνατότητα της Εφεσείουσας εταιρείας να καταχωρήσει την έφεση, δεδομένου ότι αυτή στρέφεται εναντίον απόφασης με την οποία εξεδόθη διάταγμα εκκαθάρισης (winding-up order) της Εφεσείουσας. Καθ’ όσον ο ευπαίδευτος συνήγορος για την Εφεσείουσα επέμενε ότι αυτή είχε τέτοιο δικαίωμα, δώσαμε οδηγίες για καταχώρηση γραπτών αγορεύσεων επ’ αυτού και έχουμε έτσι το όφελος των πλήρων θέσεων των μερών.
Το διάταγμα εξεδόθη επί αιτήσεως της Εφεσίβλητης, προνοούσε δε και το διορισμό του Επίσημου Παραλήπτη ως προσωρινού εκκαθαριστή της Εφεσείουσας. Η έφεση κατεχωρήθη από την Εφεσείουσα χωρίς αυτή να εξασφαλίσει προηγουμένως την προς τούτο εξουσιοδότηση του Επίσημου Παραλήπτη. Φαίνεται όμως ότι υπήρξε επικοινωνία μεταξύ των δικηγόρων της Εφεσείουσας και του Επίσημου Παραλήπτη, ο οποίος διατύπωσε τη θέση του, ότι, για να καταχωρήσει η Εφεσείουσα έφεση θα έπρεπε να είχε εξουσιοδότηση από τον ίδιο, που μπορούσε να δοθεί εφ’ όσον η Εφεσείουσα εξασφάλιζε εγγύηση €2.000 για τα έξοδα που πιθανόν να επιδικάζοντο εναντίον της.
Η εισήγηση της Εφεσίβλητης είναι ευθεία και απλή. Βασίζεται ιδιαίτερα στην πρόνοια του Αρθρου 233(1)(α) του Κεφ. 113 ότι ο εκκαθαριστής, ο οποίος και μόνο μπορεί να χειρίζεται τα της εταιρείας, έχει εξουσία «να εγείρει ή υπερασπίσει οποιαδήποτε αγωγή ή άλλη νομική διαδικασία στο όνομα και εκ μέρους της εταιρείας». Εφ’ όσον μάλιστα το διάταγμα συνεπάγεται, σύμφωνα με τη νομολογία, [*1661]τον τερματισμό των υπηρεσιών των αξιωματούχων της εταιρείας, ουδείς εξ αυτών έχει πλέον εξουσία να αποφασίσει την προώθηση οποιασδήποτε δικαστικής διαδικασίας. Παραπομπή γίνεται και στο Αρθρο 220 το οποίο προνοεί ότι, εφ’ όσον εκδοθεί διάταγμα εκκαθάρισης, «καμιά αγωγή ή διαδικασία συνεχίζεται ή αρχίζει εναντίον της εταιρείας εκτός μετά από άδεια του Δικαστηρίου και με τέτοιους όρους που το Δικαστήριο δυνατό να επιβάλει».
Η επιχειρηματολογία της Εφεσείουσας βασίζεται στη νομολογία και τα συγγράμματα. Σε αυτά θα αναφερθούμε στη συνέχεια, εξηγώντας γιατί κρίνουμε ότι η θέση της Εφεσείουσας είναι ορθή, κατάληξη στην οποία βοηθηθήκαμε από την επιμελή μελέτη του ευπαιδεύτου συνηγόρου για την Εφεσείουσα, εκφράζοντας την ευαρέσκειά μας.
Τα όσα υποστηρίζει η Εφεσίβλητη αναφορικά με τις εξουσίες του Επίσημου Παραλήπτη είναι βεβαίως ορθά ως προς την όλη διαδικασία εκκαθάρισης της εταιρείας, το ίδιο δε το Αρθρο 233(1) αρχίζει με την αναφορά «Κατά την εκκαθάριση εταιρείας από το Δικαστήριο, ο εκκαθαριστής έχει εξουσία ….» Με την ενώπιόν μας έφεση όμως εξετάζεται το θέμα που αποτελεί την ίδια την προϋπόθεση του διορισμού και των εξουσιών του εκκαθαριστή, δηλαδή η ορθότητα της απόφασης για εκκαθάριση της εταιρείας. Εκεί εντοπίζεται και το raison d’ etre της δυνατότητας της εταιρείας να εφεσιβάλει το διάταγμα χωρίς την προηγούμενη εξουσιοδότηση του Επίσημου Παραλήπτη. Η αρχή εκφράζεται ευθέως στο σύγγραμμα Application to Wind Up Companies του French, 2η έκδοση, σ. 355, όπου, αφού διατυπώνεται ο κανόνας ότι “A company that has been ordered to be wound up has standing to appeal against the order (Southern World Airlines Ltd v. Auckland International Airport Ltd [1992] MCLR 210)”, εξηγείται ότι:
«… the directors of a company that has been ordered to be wound up by the court may instruct solicitors and counsel, in the company´s name, to appeal against the order: the question whether they have power to do so depends on whether the winding-up order has been correctly made, and that is the very matter under appeal.»
Μάλιστα δεν είναι ορθό να λέγεται ότι το διάταγμα εκκαθάρισης αυτομάτως συνεπάγεται απόλυση των αξιωματούχων της εταιρείας, αφού αυτό μάλλον έχει τη συνέπεια της αναστολής των εξουσιών τους. Διατηρούν οι σύμβουλοι κατάλοιπο εξουσίας να εξουσιοδοτήσουν την καταχώρηση έφεσης κατά του διατάγματος που έχει ως συνέπεια την ίδια την εκκαθάριση της εταιρείας και την αναστολή [*1662]των εξουσιών τους. Να σημειωθεί συναφώς η διάκριση μεταξύ διατάγματος εκκαθάρισης (winding-up order) δυνάμει του Αρθρου 214, όπως στην προκειμένη περίπτωση, το οποίο ενεργοποιεί τη διαδικασία συγκέντρωσης και προστασίας των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας, και διατάγματος διάλυσης (order of dissolution) δυνάμει του Αρθρου 260, το οποίο συνεπάγεται την οριστική διάλυση της εταιρείας, όρος που κακώς χρησιμοποιήθηκε πρωτοδίκως για το παρόν στάδιο της διαδικασίας.
Η αναγνώριση της δυνατότητας της εταιρείας να εφεσιβάλει το διάταγμα εκκαθάρισης της ουδόλως αντιστρατεύεται τις νομοθετικές πρόνοιες. Ήδη αναφερθήκαμε στο Αρθρο 233. Η καταχώρηση έφεσης από την εταιρεία πρέπει περαιτέρω να συνάδει με το Αρθρο 220, ότι η διαδικασία εκ μέρους της εταιρείας συνεπάγεται άδεια του δικαστηρίου υπό τους όρους που αυτό κρίνει ορθό. Εδώ υπεισέρχεται ιδιαιτέρως το θέμα των όρων που μπορεί να τεθούν από το δικαστήριο, και δη της παροχής ασφάλειας εξόδων. Η λογική που υπαγορεύει τη δυνατότητα της εταιρείας να εφεσιβάλει το διάταγμα εκκαθάρισής της κατευθύνει και τη διασφάλιση των συμφερόντων των άλλων επηρεαζομένων. Ενδεχόμενη επιδίκαση εξόδων κατά της εταιρείας σε περίπτωση αποτυχίας της έφεσης θα έχει ως συνέπεια την επιβάρυνση της περιουσίας της εις βάρος των πιστωτών και του αντιδίκου της. Γι’ αυτό και η νομολογία αναγνωρίζει την ανάγκη παροχής ασφάλειας εξόδων ως όρου δια προώθηση της έφεσης. Στην υπόθεση In re E. K. Wilson and Sons Ltd [1972] W.L.R. 791, σ. 792, ελέχθησαν τα ακόλουθα:
«In In re Consolidated South Rand Mines Deep Ltd [1909] W.N. 66 where the Court of Appeal was confronted with a not dissimilar situation Cozens-Hardy M.R. expressed the view:
“… though the company had a right to appeal, it ought only to be allowed to do so upon the terms of finding, not from the company’s fund but from some outside source – the directors or shareholders who were at the back of the appeal – security, and not merely nominal security, but indemnifying security against the costs of the appeal.”
Buckley L.J. put it thus:
“… that such an order therefore ought to be made in this case that if the appeal failed, the company, which in that event would be represented by the official receiver and liquidator, should have their costs from the persons who really promoted [*1663]the appeal and standing behind the company, as a corporation, asserted a right in the corporation to discharge the compulsory winding-up order.”»
Σχετική είναι και η υπόθεση In re Photographic Artists’ Co-Operative Supply Association [1883] Ch. D. Vol. XXIII, 370.
Να πούμε όμως ότι κατά την ακρόαση θέσαμε ευθέως στον ευπαίδευτο συνήγορο για την Εφεσίβλητη το θέμα της ασφάλειας εξόδων χωρίς αυτός να συναινέσει και να ακολουθήσει σχετικό αίτημα. Να παρατηρήσουμε ότι η νομολογία στην οποία έχουμε αναφερθεί αφορούσε ακριβώς περιπτώσεις τέτοιων αιτημάτων. Υπό αυτές τις συνθήκες, θα είμεθα διατεθειμένοι, δίδοντας άδεια να συνεχίσει η έφεση, να διατάξουμε πάραυτα εξ ιδίων μας ασφάλεια εξόδων. Ο Επίσημος Παραλήπτης ήδη ανεφέρθη στο ποσό των €2.000, ποσό το οποίο φαίνεται εύλογο υπό τις περιστάσεις. Η έφεση λοιπόν θα συνεχίσει εφ’ όσον κατατεθεί το ποσό των €2.000 στον Επίσημο Παραλήπτη για κάλυψη των εξόδων που ενδεχομένως να διαταχθούν εναντίον της εταιρείας σε περίπτωση αποτυχίας της έφεσης.
Τα έξοδα της ακρόασης του θέματος, καθοριζόμενα σε €800, θα είναι υπέρ της Εφεσείουσας και εναντίον της Εφεσίβλητης.
Εκδίδεται διάταγμα για συνέχιση της έφεσης ως ανωτέρω, με €800 έξοδα ακρόασης του θέματος υπέρ της εφεσείουσας.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο