(2011) 1 ΑΑΔ 193
[*193]2 Φεβρουαρίου, 2011
[ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΦΩΤΙΟΥ, ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στές]
ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΤΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ,
Εφεσείων-Εναγόμενος,
v.
ΓIΑΝΝΑΚΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ,
Εφεσιβλήτου-Ενάγοντος.
(Πoλιτική Έφεση Αρ. 80/2008)
Άδικος ή αδικαιολόγητος πλουτισμός ― Αγωγή για χρηματικό ποσό το οποίο κατέβαλε ο ενάγων στον εναγόμενο στη βάση του άδικου ή του αδικαιολόγητου πλουτισμού και έκδοση απόφασης υπέρ του ενάγοντος ― Επικύρωση πρωτόδικης απόφασης κατ’ έφεση.
Απόδειξη ― Αξιολόγηση μαρτυρίας ― Αποτελεί κατ’ εξοχήν έργο του πρωτόδικου Δικαστηρίου ― Προϋποθέσεις επέμβασης του Εφετείου.
Πολιτική Δικονομία ― Δικόγραφα ― Καθορίζουν τα επίδικα θέματα ― Το Δικαστήριο δεν εξετάζει θέματα τα οποία δεν προσδιορίζονται από τη δικογραφία.
Η έφεση αυτή στρέφεται εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, με την οποία ο εφεσείων – εναγόμενος (ο εφεσείων) διατάχθηκε να καταβάλει στον εφεσίβλητο – ενάγοντα (ο εφεσίβλητος) το ποσό των €1.593,27, το οποίο ο εφεσίβλητος είχε καταβάλει στον εφεσείοντα για επιδιορθώσεις ενός οχήματος οι οποίες όμως δεν έγιναν. Το προαναφερθέν ποσό επιδικάστηκε υπέρ του εφεσίβλητου ως χρήματα με τα οποία ο εφεσείων αδικαιολόγητα πλούτισε εις βάρος του.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδέχθηκε τη μαρτυρία του εφεσίβλητου Μ.Ε.1 και των μαρτύρων του Μ.Ε.3 εκτιμητή οχημάτων και Μ.Ε.4 ιδιοκτήτη συνεργείου επιδιορθώσεως οχημάτων οι οποίοι διαπίστωσαν ότι το όχημα δεν είχε επιδιορθωθεί.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε ως αναξιόπιστη τη μαρτυρία [*194]του εφεσείοντος και της μητέρας του Μ.Υ.2 η μαρτυρία της οποίας ουσιαστικά ήταν ότι ο εφεσείων ήταν υπάλληλος της εταιρείας Πέτρος Σταύρου Λτδ., όπως ήταν και ο ισχυρισμός του εφεσείοντος.
Η ουσία των λόγων της έφεσης είναι ότι οι επιδιορθώσεις έγιναν από την εταιρεία Πέτρος Σταύρου Λτδ (η εταιρεία), που λειτουργεί γκαράζ επιδιόρθωσης αυτοκινήτων, της οποίας ιδιοκτήτης ήταν ο πατέρας του εφεσείοντος Πέτρος Σταύρου. Ο εφεσείων εργοδοτείτο στην εταιρεία, και ήταν η εταιρεία που συνεβλήθη με τον εφεσίβλητο για την επιδιόρθωση του αυτοκινήτου του.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Το πρωτόδικο Δικαστήριο έδωσε σαφείς, αρκετούς και συγκεκριμένους λόγους γιατί έκρινε αξιόπιστο τον εφεσίβλητο και αναξιόπιστους τον εφεσείοντα και τη μητέρα του. Επομένως η παρούσα περίπτωση δεν συνιστά περίπτωση για την οποία θα επενέβαινε το Εφετείο.
2. Η θέση του εφεσείοντος ότι κακώς το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν επέτρεψε στην Μ.Υ.2 να παρουσιάσει ένα τιμολόγιο ως μαρτυρία στην υπόθεση με σκοπό να αποδείξει ότι ο εφεσίβλητος συνεβλήθη με την εταιρεία, δεν ευσταθεί. Το Δικαστήριο απέρριψε το αίτημα βασικά διότι δεν καλυπτόταν από τα δικόγραφα και για το λόγο ότι δεν είχε την υπογραφή του εφεσίβλητου.
3. Και αν ακόμη υπήρχε τιμολόγιο και/ή απόδειξη από την εταιρεία Πέτρος Σταύρου Λτδ., αυτό δε θα άλλαζε την υπόθεση αφού ο ισχυρισμός του εφεσίβλητου, που έγινε πιστευτός, ήταν ότι συνεβλήθη με τον εφεσείοντα και ότι τις πληρωμές τις έκανε προς αυτόν.
Η έφεση απορρίφθηκε με έξοδα εναντίον του εφεσείοντος, τα οποία θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή για να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Έφεση.
Έφεση από τον εφεσείοντα εναντίον της απόφασης του Eπαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (Mεττούρης, A.E.Δ.), (Aγωγή Aρ. 3778/2006), ημερ. 14/1/2008.
Χρ. Χριστοφόρου, για τον Εφεσείοντα-Εναγόμενο.
[*195]Λ. Χατζηλοΐζου (κα), για τον Εφεσίβλητο-Ενάγοντα.
Cur. adv. vult.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Φωτίου.
ΦΩΤΙΟΥ, Δ.: Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων προσβάλλει την ορθότητα της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού που εκδόθηκε στις 14/1/08 στην Αγωγή Αρ. 3778/2006, σύμφωνα με την οποία διατάχθηκε να πληρώσει στον εφεσίβλητο/ενάγοντα το ποσό των €1.593,27 (ισόποσο των Λ.Κ.932,50) το οποίο ο εφεσίβλητος είχε καταβάλει για επιδιορθώσεις ενός οχήματος οι οποίες όμως δεν έγιναν.
Τα γεγονότα και η πρωτόδικη απόφαση
Με αγωγή που καταχώρησε ο εφεσίβλητος εναντίον του εφεσείοντα αξίωνε το προαναφερθεν ποσό των Λ.Κ.932,50 που σύμφωνα με τον ισχυρισμό του είχε καταβάλει στον εφεσείοντα με τον οποίο συμφώνησε κατά/ή περί το Μάρτιο του 2006 να του επιδιορθώσει το αυτοκίνητο με αρ. εγγραφής UA 43. Ήταν ο ισχυρισμός του εφεσίβλητου ότι του σύστησε το συγκεκριμένο γκαράζ κάποιος γνωστός του και αφού το επισκέφθηκε και συνάντησε πρώτα τον πατέρα, όπως φάνηκε μετά του εφεσείοντα ο οποίος τον παρέπεμψε στον εφεσείοντα, συμφώνησε με αυτόν όπως του επιδιορθώσει το όχημα έναντι του ποσού των Λ.Κ.700. Κατά ή περί τον Απρίλιο του 2006 ο εφεσείων ειδοποίησε τον εφεσίβλητο ότι επιδιορθώθηκε το αυτοκίνητο και ότι για το σκοπό αυτό τοποθέτησε ένα κύλινδρο μηχανής και 4 πιστόνια αξίας Λ.Κ.350 τα οποία ήταν μέρος της συμφωνηθείσας τιμής των Λ.Κ.700. Το ποσό αυτό ο εφεσίβλητος ισχυρίστηκε ότι κατέβαλε στον εφεσείοντα ως εξής: Λ.Κ.200 κατά τη σύναψη της συμφωνίας, άλλες Λ.Κ.300 στις 8/4/06 και Λ.Κ.200 στις 29/4/06 που παρέλαβε το αυτοκίνητο. Αμέσως μετά που το παρέλαβε, ανακάλυψε ότι αυτό συνέχιζε να έχει προβλήματα. Με σκοπό να διαπιστώσει το λόγο, αποτάθηκε στην εταιρεία GEAUTOSERVICE LTD οι οποίοι διαπίστωσαν ότι το όχημα δεν είχε επιδιορθωθεί. Στην εν λόγω εταιρεία κατέβαλε το ποσό των Λ.Κ.172,50 καθώς επίσης και έξοδα εκτιμητή Λ.Κ.60. Ζήτησε από τον εφεσείοντα το εν λόγω ποσό και αφού αυτός αρνήθηκε να πληρώσει, ήγειρε την αγωγή και αξίωσε το συνολικό ποσό των Λ.Κ.932,50 (Λ.Κ.700+Λ.Κ.172,50+Λ.Κ.60) ως χρήματα με τα οποία ο εφεσείων αδικαιολόγητα πλούτισε σε βάρος του.
[*196]Ο εφεσείων με την Έκθεση Υπεράσπισης του, παραδέχεται απλώς ότι είναι μηχανικός αυτοκινήτων και ότι εργοδοτείται από την εταιρεία Πέτρος Σταύρου Λτδ., που λειτουργεί γκαράζ επιδιόρθωσης αυτοκινήτων. Έτσι οποιαδήποτε συμφωνία έκανε ο εφεσίβλητος ήταν με την εν λόγω εταιρεία και ο ίδιος δεν είχε οποιαδήποτε ανάμειξη ή εμπλοκή με την επιδιόρθωση του αυτοκινήτου και ουδέποτε έλαβε οποιοδήποτε ποσό από τον εφεσίβλητο.
Κατά την πρωτόδικη διαδικασία κατέθεσαν από πλευράς του εφεσίβλητου ο ίδιος (Μ.Ε.1) και άλλοι 3 μάρτυρες, μεταξύ των οποίων ο εκτιμητής οχημάτων Νίκος Μαρκουλλής (Μ.Ε.3) και ο ιδιοκτήτης του προαναφερθέντος συνεργείου επιδορθώσεως οχημάτων GEAUTOSERVICE LTD Γεώργιος Χριστοφή (Μ.Ε.4).
Από πλευράς εφεσείοντα κατέθεσε ο ίδιος, η μητέρα του (Μ.Υ.2) η μαρτυρία της οποίας ουσιαστικά ήταν ότι ο εφεσείων ήταν υπάλληλος της εταιρείας Πέτρος Σταύρου Λτδ., όπως ήταν και ο ισχυρισμός του εφεσείοντα, ιδιοκτήτης της οποίας εταιρείας, ήταν ο σύζυγος της (και πατέρας του εφεσείοντα) Πέτρος Σταύρου. Κατέθεσε επίσης και κάποιος Χριστόφορος Γλυκάνισσος, ως Μ.Υ.3.
Το πρωτόδικο δικαστήριο, για τους λόγους που εξηγεί με λεπτομέρεια στην απόφαση του, έκρινε αξιόπιστους τον εφεσίβλητο και τους μάρτυρες του και αντίθετα αναξιόπιστους τον εφεσείοντα και τη μητέρα του. Έτσι με βάση την ενώπιον του μαρτυρία, όπως την έκανε δεκτή, εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση υπέρ του εφεσίβλητου. Αναφορικά με τον Μ.Υ.3 το δικαστήριο έκρινε ότι η μαρτυρία του δεν βοηθά την υπόθεση του εφεσειοντα και η κρίση του αυτή δεν αμφισβητείται.
Η έφεση
Με την παρούσα έφεση ο εφεσείων με 4 λόγους έφεσης, προσβάλλει την ορθότητα της πρωτόδικης απόφασης.
Προσέχουμε ότι ενώ η πρωτόδικη απόφαση βασίστηκε ουσιαστικά στην αξιοπιστία των μαρτύρων, δεν υπάρχει λόγος έφεσης που να αμφισβητεί το εύρημα ότι ο εφεσίβλητος (και οι μάρτυρες του) ήσαν αξιόπιστοι και αναξιόπιστος ο ίδιος και η μητέρα του. Η ουσία των λόγων έφεσης είναι ότι το Δικαστήριο εσφαλμένα δεν δέχθηκε τον ισχυρισμό του εφεσείοντα ότι οι επιδιορθώσεις έγιναν από την εταιρεία και ότι οιαδήποτε πληρωμή έγινε, ήταν προς την εταιρεία, ισχυριζόμενος, μεταξύ άλλων, ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο με ενδιάμεση απόφαση δεν επέτρεψε την παρου[*197]σίαση ενός τιμολογίου που εξέδωσε η Μ.Υ.2 για λογαριασμό της εταιρείας (2ος λόγος έφεσης) και ότι λανθασμένα και/ή παράνομα το δικαστήριο προέτρεπε τους μάρτυρες να μην κάνουν αναφορά «στο γκαράζ του εναγόμενου ή της εταιρείας», (3ος λόγος) με αποτέλεσμα στη τελική του απόφαση να μην προβεί σε ασφαλές εύρημα σε ποιόν ανήκε το γκαράζ. Eπισημαίνουμε ότι ο 3ος λόγος έφεσης τελικά αποσύρθηκε κατά την ακρόαση της έφεσης.
Ήδη αναφέραμε ότι τα ευρήματα αξιοπιστίας δεν προσβάλλονται. Όμως κι αν ακόμα θεωρηθεί ότι με την αιτιολογία των λόγων έφεσης, προσβάλλονται και αυτά, τότε σύμφωνα με τη νομολογία είναι καλά γνωστό ότι η αξιολόγηση της προσαχθείσας μαρτυρίας είναι έργο που κατά κύριο λόγο ανήκει στο πρωτόδικο δικαστήριο και το Εφετείο επεμβαίνει μόνο αν τα ευρήματα του πρωτόδικου δικαστηρίου είναι παράλογα ή αυθαίρετα ή δεν υποστηρίζονται από τη μαρτυρία που έχει δεχθεί ως αξιόπιστη. Τούτο είναι δυνατό αφού το Εφετείο έχει την εξουσία να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα από τα πρωταρχικά γεγονότα.
Στην παρούσα υπόθεση το πρωτόδικο δικαστήριο έδωσε σαφείς, αρκετούς και συγκεκριμένους λόγους γιατί έκρινε αξιόπιστο τον εφεσίβλητο και αναξιόπιστους τον εφεσείοντα και τη μητέρα του. Επομένως δεν είναι περίπτωση που θα πρέπει να επέμβουμε. Περιοριζόμαστε να πούμε ότι η θέση της πλευράς του εφεσείοντα ότι ο εφεσίβλητος έλεγε ψέματα όταν ισχυριζόταν ότι πλήρωσε ποσό Λ.Κ.300 στις 8/4/06 αφού η ημέρα αυτή ήταν Κυριακή, όπως και ο ισχυρισμός της μητέρας του ότι εισέπραξε ως εταιρεία Λ.Κ.300 στις 23/4/06 όπως δείχνει και το τεκμήριο 7, λευκό χαρτί, διαψεύστηκαν αφού διαφάνηκε ότι η 8/4/06 ήταν Σάββατο και η 23/4/06 Κυριακή του Πάσχα.
Αυτό που μένει για εξέταση είναι το παράπονο του εφεσείοντα ότι δεν επιτράπηκε η παρουσίαση ενός τιμολογίου ως μαρτυρία στην υπόθεση με σκοπό να αποδείξει η υπεράσπιση ότι ο εφεσίβλητος συνεβλήθη με την εταιρεία. Το τιμολόγιο ζητήθηκε να παρουσιαστεί κατά τη μαρτυρία της Μ.Υ.2 και το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα βασικά διότι δεν καλυπτόταν από τα δικόγραφα και για το λόγο ότι δεν είχε την υπογραφή του εφεσίβλητου.
Εξετάζοντας την έκθεση υπεράσπισης διαπιστώνουμε ότι πράγματι δε δικογραφείται τέτοιο τιμολόγιο αλλά ούτε και δέχεται η υπεράσπιση ότι πληρώθηκαν ποσά προς την εταιρεία. Η θέση είναι ότι «οποιοδήποτε ποσό θα έπρεπε να καταβληθεί στην εταιρεία Πέτρος Σταύρου Λτδ και να λάβει σχετική απόδειξη». [*198]Επομένως κρίνουμε ότι ορθά το πρωτόδικο δικαστήριο δεν επέτρεψε την παρουσίαση του τιμολογίου. Θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα αν η θέση του εφεσείοντα ήταν ότι πράγματι ο εφεσίβλητος πλήρωσε για την επιδιόρθωση του οχήματος, αλλά η πληρωμή ήταν προς την εταιρεία.
Παρά τα πιο πάνω, είμαστε της άποψης ότι και αν ακόμη υπήρχε τιμολόγιο και/ή απόδειξη από την εταιρεία Πέτρος Σταύρου Λτδ., αυτό δε θα άλλαζε την υπόθεση αφού ο ισχυρισμός του εφεσίβλητου, που έγινε πιστευτός, ήταν ότι συνεβλήθη με τον εφεσείοντα και ότι τις πληρωμές τις έκανε προς αυτόν. Ότι υπήρξε τέτοια εταιρεία δεν αμφισβητείται. Προέκυψε από τη μαρτυρία ότι ουσιαστικά αυτή ήταν μια οικογενειακή επιχείρηση αφού σ’ αυτή εργάζονταν ο Πέτρος (ιδιοκτήτης της εταιρείας) ο γιός του (εφεσείων) και κάποιος Πολωνός όπως επίσης και η μητέρα του εφεσείοντα (Μ.Υ.2) για γραφική εργασία. Ο εφεσίβλητος όμως είναι με το γιο του εφεσείοντα που συμφώνησε την επιδιόρθωση αφού ο πατέρας, που ήταν ο πρώτος που συνάντησε εκεί στο συνεργείο, τον παρέπεμψε στον εφεσείοντα.
Ενόψει όλων των πιο πάνω καταλήγουμε ότι δεν έχει τεθεί οτιδήποτε ενώπιόν μας που να δείχνει ότι η πρωτόδικη απόφαση είναι εσφαλμένη.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του εφεσείοντα και υπέρ του εφεσίβλητου, τα οποία να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή για να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η έφεση απορρίπτεται με έξοδα εναντίον του εφεσείοντος, τα οποία θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή για να εγκριθούν από το Δικαστήριο.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο