(2011) 1 ΑΑΔ 1007
[*1007]9 Ιουνίου, 2011
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
[ΚΡΑΜΒΗΣ, ΝΑΘΑΝΑΗΛ, ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στές]
ΔΡΟΣΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ,
Εφεσείων,
v.
MARGITA ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ POLIAKOVA (ΑΡ. 2),
Εφεσίβλητης.
(Έφεση Αρ. 22/2009)
Αποφάσεις και διατάγματα ― Παρακοή διατάγματος ― Συνιστά σοβαρό αδίκημα το οποίο συνήθως τιμωρείται με ποινή φυλάκισης ― Εξάλειψη παρακοής ― Απολογία ― Δύσκολες οικονομικές και προσωπικές περιστάσεις ― Επιβολή ποινής προστίμου €1.500.
Στην υπόθεση αυτή, το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο αποδεχόμενο την έφεση υπ’ αρ. 22/09, ανέτρεψε την πρωτόδικη κριθείσα θεώρηση ως προς το ζήτημα της παρακοής της εφεσίβλητης, και την έκρινε ένοχη παρακοής διατάγματος. Η υποχρέωση της εφεσίβλητης στην οποία αυτή επέδειξε απείθεια αφορούσε σε υποχρέωση παράδοσης ελεύθερης κατοχής μέχρι τις 30.7.2007 μιας κατοικίας που βρίσκεται σε συγκεκριμένο ακίνητο στη Δερύνεια.
Η υπόθεση αναβλήθηκε δύο φορές ώστε η εφεσίβλητη να συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της. Κατά την τρίτη αναβολή ο συνήγορος της εφεσίβλητης, δήλωσε ότι η εφεσίβλητη έχει συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της να παραδώσει την οικία ελεύθερη κατοχής στο σύζυγό της, η οποία οικία ήταν εν πάση περιπτώσει εγγεγραμμένη επ’ ονόματι του συζύγου της.
Στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο αφού έκαμε αναφορά στη σχετική νομολογία στην οποία τονίζεται ότι η παρακοή διαταγμάτων Δικαστηρίου καταστρατηγεί την ίδια τη βάση του συστήματος και την καλή και απρόσκοπτη λειτουργία και απονομή της δικαιοσύνης και περαιτέρω υπο[*1008]σκάπτει την εξουσία του Δικαστηρίου γι’ αυτό και η πρέπουσα, κατά κανόνα, τιμωρία είναι αυτή της φυλάκισης, έκρινε ότι η ορθή ποινή την οποία έπρεπε, υπό τις περιστάσεις, να επιβάλει στην εφεσίβλητη είναι η ποινή προστίμου και όχι η ποινή φυλάκισης.
Το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο καθόρισε το ύψος του προστίμου στα €1.500 αφού έλαβε υπ’ όψιν τα κάτωθι στοιχεία:
Την απολογία της εφεσίβλητης, την όλη διαδικασία με βάση την οποία οδηγήθηκε η υπόθεση ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, το γεγονός ότι σήμερα η εφεσίβλητη εργάζεται με ένα μηνιαίο μισθό €900, στα πλαίσια δε παράδοσης του οικογενειακού σπιτιού, έχει αναγκαστεί να ενοικιάζει η ίδια τώρα σπίτι, το γεγονός ότι έχει τρία παιδιά, καθώς βέβαια και τις όλες συνθήκες παρακοής.
Επιβλήθηκε ποινή προστίμου ως ανωτέρω.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Safarino Shoe Industry & Trading Co. Ltd v. Sunshoes Ltd (1984) 1 C.L.R. 738,
Kay v. The Municipality of Larnaca (1982) 2 C.L.R. 236,
Krashias Shoe Factory Ltd v. Adidas Sportschuhfabriken Adi Dassler K.G. (1989) 1 Α.Α.Δ. 750,
Halin v. Naime Timour κ.ά. (2005) 1 Α.Α.Δ. 424,
Μαυρονικόλα v. Ξάνθου (2011) 1 A.A.Δ. 293.
Ποινή.
Eπιβολή ποινής στην εφεσίβλητη, μετά από απόφαση του Δευτεροβάθμιου Oικογενειακού Δικαστηρίου, ημερομηνίας 24.2.2011, κατά την οποία κρίθηκε ένοχη παρακοής διατάγματος.
Χρ. Αργυρού (κα) και Χρ. Κωνσταντίνου, για τον Εφεσείοντα.
Κ. Ανδρέου, για την Εφεσίβλητη.
Εφεσίβλητη παρούσα.
Ex tempore
[*1009]ΔIKAΣTHPIO: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Ναθαναήλ, Δ..
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Η εφεσίβλητη έχει κριθεί ένοχη παρακοής διατάγματος από το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο στα πλαίσια της ασκηθείσας έφεσης υπ’ αριθμό 22/09, όταν με απόφαση του Δικαστηρίου ημερομηνίας 24.2.2011, ανατράπηκε η πρωτόδικη κριθείσα θεώρηση ως προς το ζήτημα της παρακοής.
Όλα τα γεγονότα τα οποία οδήγησαν στη διαδικασία της παρακοής πρωτοδίκως και κατ’ επέκταση της έφεσης, αναφέρονται διεξοδικά στο σκεπτικό της απόφασης ημερ. 24.2.11. Αρκεί να λεχθεί στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας, ότι μεταξύ των υποχρεώσεων που εκ συμφώνου είχε αναλάβει η εφεσίβλητη απέναντι στον εφεσείοντα, πρώην σύζυγό της, ήταν και η υποχρέωσή της να παραδώσει σε αυτόν ελεύθερη την κατοχή κατοικίας που βρίσκεται σε συγκεκριμένο ακίνητο στη Δερύνεια. Αυτή η υποχρέωση της παράδοσης ελεύθερης κατοχής, έπρεπε να είχε ικανοποιηθεί μέχρι τις 30.7.2007. Ακολούθησε όμως η πρωτόδικη διαδικασία της παρακοής, εφόσον η εφεσίβλητη δεν είχε συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της για τους λόγους που εξηγούνται στο σκεπτικό της απόφασης και η οποία ανετράπη, όπως έχει ήδη λεχθεί.
Μετά την έκδοση της απόφασης του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, ζητήθηκε αναβολή για τις 10.3.11 και στη συνέχεια για τις 5.5.11, για να συμμορφωθεί η εφεσίβλητη με την υποχρέωση της. Στις 5.5.11, ζητήθηκε και πάλι αναβολή για τελευταία φορά, με αποτέλεσμα η υπόθεση να οριστεί σήμερα. Κατά τη σημερινή διαδικασία ο ευπαίδευτος συνήγορος της εφεσίβλητης, δήλωσε ότι η εφεσίβλητη έχει συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της να παραδώσει την οικία ελεύθερη κατοχής στο σύζυγό της, η οποία οικία ήταν εν πάση περιπτώσει εγγεγραμμένη επ’ ονόματι του συζύγου της. Η κα Αργυρού, που εμφανίζεται για τον εφεσείοντα στη διαδικασία, συμφώνησε ότι όντως η παράδοση έχει επιτευχθεί.
Παραμένει λοιπόν στους ώμους του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου να επιβάλει την αρμόζουσα ποινή υπό τις περιστάσεις. Και προς το σκοπό αυτό, ο συνήγορος της εφεσίβλητης αναφέρθηκε στις προσωπικές περιστάσεις της ίδιας, ώστε να ληφθούν υπόψη από το Δικαστήριο. Αναφέρθηκε συναφώς ότι η εφεσίβλητη για πρώτη φορά εμφανίζεται στο Δικαστήριο ένοχη παρακοής, έχει τρία τέκνα εκ των οποίων το ένα ζει κατά περιόδους μαζί της και κατά περιόδους με τον πρώην σύζυγό της, εργάζεται ως ξενοδοχειακή υπάλληλος με μισθό €900 μηνιαίως και με την πα[*1010]ράδοση της οικίας αναγκάζεται πλέον να ενοικιάζει σπίτι. Ο συνήγορος πρόσθεσε βέβαια και την απολογία της εφεσίβλητης μέσω του, για την παρακοή για την οποία, σημειώνεται εκ νέου, η εφεσίβλητη κρίθηκε ένοχη στο δευτεροβάθμιο στάδιο.
Η νομολογία έχει προδιαγράψει με σαφήνεια, διαχρονικότητα και εξαντλητικά, ότι η παρακοή διαταγμάτων δικαστηρίου καταστρατηγεί την ίδια τη βάση του συστήματος και την καλή και απρόσκοπτη λειτουργία και απονομή της ίδιας της δικαιοσύνης. Υποσκάπτει την εξουσία του Δικαστηρίου γι’ αυτό και η πρέπουσα, κατά κανόνα, τιμωρία είναι αυτή της ποινής φυλάκισης. Μπορεί να γίνει αναφορά σε υποθέσεις όπως τις Safarino Shoe Industry & Trading Co. Ltd v. Sunshoes Ltd (1984) 1 C.L.R. 738, Kay v. The Municipality of Larnaca (1982) 2 C.L.R. 236 και Krashias Shoe Factory Ltd v. Adidas Sportschuhfabriken Adi Dassier K.G. (1989) 1(E) Α.Α.Δ. 750, όπου λέχθηκαν τα εξής:
«Η υπακοή στα διατάγματα του Δικαστηρίου αποτελεί το θεμέλιο λίθο του κράτους δικαίου. Όταν δε η ανυπακοή αποβλέπει στην προσκόμιση οικονομικών ωφελημάτων η τιμωρία πρέπει να είναι τέτοια ώστε όχι μόνο να στιγματίζει την πράξη, αλλά ταυτόχρονα να καταδεικνύει με τρόπο πρακτικό ότι δεν συμφέρει.»
Πιο πρόσφατα, στη Halin v. Naime Timour κ.ά. (2005) 1 Α.Α.Δ. 424, το Εφετείο απορρίπτοντας την έφεση εναντίον της παρακοής σημείωσε ότι τα διατάγματα των Δικαστηρίων πρέπει να τηρούνται και να υπάρχει συμμόρφωση με αυτά, σε εκείνη δε την παρακοή το πρωτόδικο Δικαστήριο είχε επιβάλει ποινή φυλάκισης των 30 ημερών, την οποία το Εφετείο χαρακτήρισε ως επιεικέστατη. Στα πλαίσια του οικογενειακού δικαίου πρόσφατα στην υπόθεση Μαυρονικόλα v. Ξάνθου (2011) 1 A.A.Δ. 293, το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο απέρριψε έφεση εναντίον της πρωτόδικης κρίσης με την οποία η εφεσείουσα είχε βρεθεί ένοχη παρακοής διότι αμέλησε να παραδίδει τα ανήλικα παιδιά του ζεύγους στις συμφωνηθείσες ώρες και μέρες στον πατέρα, χαρακτήρισε δε την πρωτόδικη εφεσιβληθείσα ποινή των €2.000 πρόστιμο, ως ουσιαστικά επιεική, εφόσον η καταφρόνηση της Δικαστικής διαταγής μπορούσε να αντιμετωπισθεί με διαφορετικής φύσεως ποινή. Δεν υπήρχε όμως επί αυτού αντέφεση και έτσι το Εφετείο δεν ασχολήθηκε περαιτέρω με το θέμα.
Στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας, λαμβάνοντας υπόψη τα όσα έχουν λεχθεί από το συνήγορο της εφεσίβλητης, την απολογία της, την όλη διαδικασία με βάση την οποία οδηγήθηκε η υπόθεση [*1011]ενώπιον του Δευτεροβάθμιου Οικογενειακού Δικαστηρίου, το γεγονός ότι σήμερα η εφεσίβλητη εργάζεται με ένα μηνιαίο μισθό €900, στα πλαίσια δε παράδοσης του οικογενειακού σπιτιού, έχει αναγκαστεί να ενοικιάζει η ίδια τώρα σπίτι, το γεγονός ότι έχει τρία παιδιά, καθώς βέβαια και τις όλες συνθήκες παρακοής, κρίνεται ότι η ορθή ποινή υπό τις περιστάσεις δεν θα ήταν η ποινή της φυλάκισης, αλλά η συγκεκριμένη παρακοή, η οποία έχει τώρα εξαλειφθεί, θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί με ποινή προστίμου.
Το πρόστιμο αυτό καθορίζεται στα €1.500.
Επιβολή ποινής προστίμου ως ανωτέρω.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο