(2012) 1 ΑΑΔ 2677
[*2677]30 Νοεμβρίου, 2012
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ 33/1964, ΤΑ ΑΡΘΡΑ 13 ΚΑΙ 14 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΕΦ. 105,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 5 ΚΑΙ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 15 ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/115/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 16ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ ΔΙΑΜΕΝΟΝΤΩΝ ΥΠΗΚΟΩΝ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 18ΠΣΤ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΕΩΣ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 11, 30, 34 ΚΑΙ 35 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ AMER MAHMOUD MOURAD ΑΠΟ ΤΟ ΛΙΒΑΝΟ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΟ ΜΠΛΟΚ 10 ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ
HABEAS CORPUS,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ,
3. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
4. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ,
5. ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΚΑΙ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΕΛΑΣΗΣ, ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ [*2678]ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΟ ΜΠΛΟΚ 10 ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟΝ AMER MAHMOUD MOURAD, ΥΠΗΚΟΟ ΛΙΒΑΝΟΥ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 115/08 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 164/2012)
Προνομιακά εντάλματα ― Ηabeas Corpus ― Εκδόθηκε ένταλμα για την απελευθέρωση του αιτητή που κρατείτο με σκοπό την απέλαση ― Οδηγία 115/2008/ΕΚ ― Κράτηση με σκοπό την απέλαση ― Συνάγεται από τις πρόνοιες του Άρθρου 15 της Οδηγίας ότι το Δικαστήριο στα πλαίσια εξέτασης αίτησης για Habeas Corpus, προκειμένου να αποφασίσει περί της νομιμότητας της κάθε περιόδου κράτησης, αρχικής ή παραταθείσας, πρέπει να έχει ενώπιόν του κάποια ουσιώδη στοιχεία στη βάση των οποίων να μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο.
Ο Αιτητής αιτήθηκε με την υπό κρίση αίτηση, την έκδοση προνομιακού εντάλματος habeas corpus για την απελευθέρωσή του από την παράνομη όπως ισχυρίστηκε κράτηση του από τις αρχές της Δημοκρατίας, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών που καθορίζει η Οδηγία 115/2008/ΕΚ.
Ο αιτητής, Λιβάνιος υπήκοος είχε υποβάλει αίτηση για πολιτικό άσυλο ύστερα από παράνομη παραμονή στη Δημοκρατία δυο και πλέον χρόνων και ζήτησε ακολούθως άδεια προσωρινής παραμονής, ως αιτητής πολιτικού ασύλου.
Η σχετική άδεια εγκρίθηκε και του παραχωρήθηκε με ισχύ μέχρι τις 17.9.2006, ενώ κατόπιν διαδοχικών αιτήσεων, ανανεώθηκε μέχρι 9.10.2009.
Η αίτηση για πολιτικό άσυλο που είχε υποβάλει ο αιτητής απορρίφθηκε τον Ιούνιο του 2009 και η Υπηρεσία Ασύλου του απέστειλε σχετική επιστολή στη δηλωθείσα διεύθυνση του.
Κατόπιν ενεργειών της δικηγόρου του, είχε γίνει επανάνοιγμα του φακέλου της αίτησης για πολιτικό άσυλο ο οποίος είχε κλείσει και ο αιτητής ισχυριζόταν ότι δεν παρέλαβε ενημέρωση. Ακολούθως στις 8.3.2012 καταχωρήθηκε διοικητική προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου για το κλείσιμο του φακέλου.
[*2679]Αποτάθηκε επίσης στον Υπουργό Εσωτερικών με αίτημα για άρση των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης που τυχόν εκκρεμούσαν εναντίον του μέχρι ολοκληρωτικής εξέτασης του αιτήματος για παροχή ασύλου με βάση τον περί Προσφύγων Νόμο.
Ενόψει των πιο πάνω, ο αιτητής υποστήριξε ότι, «στην απουσία έκδοσης διατάγματος απέλασης και/ή με την αναστολή εκτέλεσης διατάγματος απέλασης εναντίον του το οποίο τυχόν είχε εκδοθεί, η συνεχιζόμενη κράτηση του πέραν των έξι (6) μηνών καθίστατο άνευ αντικειμένου και ήταν παράνομη και αντικανονική.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η ρητή πρόνοια για την καταχώρηση αίτησης habeas corpus προς έλεγχο της διάρκειας κράτησης δεν ήταν δυνατόν να αναιρεθεί με τη θέση που είχε εκφράσει η Δημοκρατία περί αποκλεισμού εξέτασης της παρούσας αιτήσεως επειδή η απόφαση για παράταση εκδόθηκε από την Υπουργό Εσωτερικών, ελεγχόμενη μόνο από το αναθεωρητικό Δικαστήριο.
2. Ήταν πρόδηλο ότι οι δύο τρόποι ελέγχου της νομιμότητας της κράτησης, στο ιδιωτικό και το δημόσιο δίκαιο, συμπλέκονται σε ένα βαθμό απολήγουν δε, στα πλαίσια του σκοπού εφαρμογής της Οδηγίας, να στοχεύουν, κατά ενιαίο τρόπο, στον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης.
3. Στην υπό κρίση υπόθεση η κράτηση του αιτητή συνεχιζόταν αδιαλείπτως από τις 28.12.2011. Η απόφαση της Υπουργού Εσωτερικών ημερ. 12.6.2012 για συνέχιση της κράτησης του αιτητή για «περαιτέρω περίοδο 6 μηνών» στηρίχθηκε αποκλειστικά στο λακωνικό σημείωμα Διοικητικού Λειτουργού του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης σύμφωνα με το οποίο ο αιτητής δεν είναι κάτοχος διαβατηρίου και «αρνείται να συνεργαστεί με τις αρμόδιες αρχές για την εξασφάλιση των αναγκαίων εγγράφων, ώστε να καταστεί εφικτή η επιστροφή του στο Λίβανο».
4. Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων προέκυψε ότι ο αιτητής είναι κάτοχος λιβανικού διαβατηρίου του οποίου έληξε η ισχύς, γεγονός το οποίο ήταν ή έπρεπε να ήταν στη γνώση των αιτητών εφόσον φωτοαντίγραφο του διαβατηρίου βρίσκεται στο φάκελο της υπόθεσης.
5. Ενδεχομένως η ανανέωση της ισχύος του διαβατηρίου να συνεπαγόταν κάποια πιο απλή διαδικασία από εκείνη της εξασφάλισης των άλλων αναγκαίων εγγράφων που καθιστούσε εφικτή την επι[*2680]στροφή του αιτητή στο Λίβανο.
6. Στην υπό κρίση υπόθεση ο αιτητής βρισκόταν υπό συνεχή κράτηση για έντεκα σχεδόν μήνες. Κατά τον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης στα πλαίσια της παρούσας αίτησης, οι καθ’ ων η αίτηση ήταν ακόμη με την πεπλανημένη αντίληψη ότι ο αιτητής δεν είχε διαβατήριο. Οι καθ’ ων η αίτηση δεν ήταν ούτε σε θέση να αναφερθούν, στοιχειωδώς έστω, στις προσπάθειες που είχαν καταβληθεί για να καταστεί εφικτή η απέλαση του αιτητή στην πατρίδα του. Οι πιο πάνω παραλείψεις των καθ’ ων η αίτηση ήταν ουσιώδεις και οπωσδήποτε εξ αυτών επηρεάστηκε αρνητικά η νομιμότητα της κράτησης του αιτητή.
Η αίτηση επιτράπηκε και εκδόθηκε ένταλμα Certiorαri.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Bochorishvili v. Δημοκρατίας (2012) 1 Α.Α.Δ. 806.
Αίτηση.
Α. Χατζημιλτή και Ν. Χαραλαμπίδου, για τον Αιτητή.
Κ. Σταυρινός, για τους Καθ’ ων η Αίτηση.
Cur. adv.vult.
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Με την υπό κρίση αίτηση, ο αιτητής ζητά την έκδοση προνομιακού εντάλματος habeas corpus για την απελευθέρωσή του από τα Αστυνομικά Κρατητήρια των Κεντρικών Φυλακών όπου κρατείται από τις αρχές της Δημοκρατίας, παρανόμως όπως ισχυρίζεται, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών που καθορίζει η Οδηγία 115/2008/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου, ημερ. 16.12.2008.
Ο αιτητής, ο οποίος είναι υπήκοος Λιβάνου, ήλθε στην Κύπρο το Δεκέμβριο του 2002 ως επισκέπτης με άδεια παραμονής επτά (7) ημερών. Παρέμεινε στη χώρα παράνομα μέχρι τον Απρίλιο του 2005 οπότε υπέβαλε αίτηση για πολιτικό άσυλο. Τον Ιούνιο του 2005 ο αιτητής ζήτησε άδεια προσωρινής παραμονής, ως αιτητής πολιτικού ασύλου η οποία εγκρίθηκε και του παραχωρήθηκε η σχετική άδεια με ισχύ μέχρι τις 17.9.2006 και η οποία, κατόπιν διαδοχικών αιτήσεων, ανανεώθηκε μέχρι 9.10.2009.
[*2681]Στο μεταξύ, ο αιτητής τέλεσε γάμο στην Κύπρο με αιγύπτια υπήκοο. Ο γάμος του δεν αναγνωρίστηκε από τις αρχές της Δημοκρατίας επειδή τελέστηκε από μη εξουσιοδοτημένο Λειτουργό Τέλεσης Γάμων. Τον Ιανουάριο του 2008 ο αιτητής απέκτησε παιδί με την προαναφερόμενη αιγύπτια.
Η αίτηση για πολιτικό άσυλο που είχε υποβάλει ο αιτητής απορρίφθηκε τον Ιούνιο του 2009 και η Υπηρεσία Ασύλου του απέστειλε σχετική επιστολή στη δηλωθείσα διεύθυνση του (οδός Θέτιδος 14, Πολεμίδια, Λεμεσός).
Ο αιτητής στην ένορκο δήλωσή του ισχυρίζεται ότι δεν παρέλαβε οποιαδήποτε απάντηση στο αίτημά του για πολιτικό άσυλο παρόλο ότι δήλωνε στην ΥΑΜ Λεμεσού κάθε φορά που άλλαζε τόπο διαμονής τη νέα του διεύθυνση. Ετσι, ήταν με την εντύπωση ότι ο φάκελος του στην Υπηρεσία Ασύλου ήταν ανοιχτός. Στις 21.12.2011 πήγε στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης στη Λευκωσία για να πληροφορηθεί, ως αιτητής ασύλου, σχετικά με τα δικαιώματά του για εργασία. Εκεί, τον συνέλαβαν χωρίς να του επιδοθεί οποιαδήποτε απόφαση ότι κηρύχθηκε απαγορευμένος μετανάστης ή οποιοδήποτε διάταγμα κράτησης και απέλασης. Πληροφορήθηκε μόνο ότι ο φάκελος του έκλεισε και από τότε κρατείται στο μπλοκ 10 των Κεντρικών Φυλακών. Κατόπιν ενεργειών της δικηγόρου του έγινε επανάνοιγμα του φακέλου της αίτησης για πολιτικό άσυλο και στις 8.3.2012 καταχωρήθηκε διοικητική προσφυγή ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου για το κλείσιμο του φακέλου. Αποτάθηκε επίσης στον Υπουργό Εσωτερικών με αίτημα για άρση των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης που τυχόν εκκρεμούσαν εναντίον του μέχρι ολοκληρωτικής εξέτασης του αιτήματος για παροχή ασύλου με βάση τον περί Προσφύγων Νόμο. Ενόψει των πιο πάνω, ο αιτητής υποστηρίζει ότι, «στην απουσία έκδοσης διατάγματος απέλασης και/ή με την αναστολή εκτέλεσης διατάγματος απέλασης εναντίον μου το οποίο τυχόν έχει εκδοθεί, η συνεχιζόμενη κράτηση μου πέραν των έξι (6) μηνών καθίσταται άνευ αντικειμένου και είναι παράνομη και αντικανονική».
Οι καθ’ ων η αίτηση λέγουν ότι ο αιτητής συνελήφθη στις 28.12.2011 ενώ βρισκόταν στο Τμήμα Αλλοδαπών και ότι την επομένη, 29.12.2011 εκδόθηκαν εναντίον του διατάγματα κράτησης και απέλασης. Στην ένορκο δήλωση η οποία υποστηρίζει την ένσταση η ομνύουσα κα Ευγενία Κυριάκου, Λειτουργός στον Κλάδο Ασύλου του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, λέγει ότι τα προαναφερόμενα διατάγματα γνωστοποιήθηκαν στον [*2682]αιτητή με επιστολή ημερομηνίας 29.12.2011 που του επέδωσε στα κρατητήρια των Κεντρικών Φυλακών ο αστυφ. Σταύρος Ιωάννου, την οποία όμως, ο αιτητής αρνήθηκε να παραλάβει. Μέχρι σήμερα δεν κατέστη δυνατή η απέλαση του αιτητή επειδή δεν έχει διαβατήριο και δεν συνεργάζεται με τις αρχές για την έκδοση ταξιδιωτικού εγγράφου. Ως εκ τούτου, η Υπουργός Εσωτερικών, κατ΄ εφαρμογή των προνοιών του εδαφίου 8(α) του Άρθρου 18ΠΣΤ του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (Τροποποιητικού) Νόμου του 2011, στις 11.6.2012 παρέτεινε την κράτηση του αιτητή για περαιτέρω 6 μήνες. Η επιστολή ημερ. 14.6.2012 με την οποία γνωστοποιήθηκε στον αιτητή η περαιτέρω κράτηση του για ακόμη 6 μήνες του επιδόθηκε στις 9.7.2012 από τον αστυφ. Χριστοφή αλλά ο αιτητής αρνήθηκε να την παραλάβει και να την υπογράψει.
Διαπιστώνω διάσταση αναφορικά με την ημερομηνία της αρχικής σύλληψης του αιτητή. Ο τελευταίος ισχυρίζεται ότι η σύλληψή του έγινε στις 21.12.2011 ενώ οι καθ’ ων λέγουν ότι η σύλληψη έγινε στις 28.12.2011. Από τα στοιχεία που έχω ενώπιόν μου προκύπτει ότι ο αιτητής συνελήφθη στις 28.12.2011. Προκύπτει επίσης ότι στις 29.12.2011 εκδόθηκαν εναντίον του αιτητή διατάγματα κράτησης και απέλασης και ότι στις 12.6.2012 η αρμόδια Υπουργός παρέτεινε την κράτηση του επειδή η αίτηση του για πολιτικό άσυλο απορρίφθηκε στις 7.5.2012 τελεσίδικα από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, δεν είναι κάτοχος διαβατηρίου και δεν συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές για την εξασφάλιση των αναγκαίων εγγράφων ώστε να καταστεί εφικτή η επιστροφή του στο Λίβανο. Στην Teimuraz Bochorishvili v. Δημοκρατίας (2012) 1 Α.Α.Δ. 806 ο Ναθαναήλ, Δ., ανέλυσε τις σχετικές πρόνοιες του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου Κεφ. 105 στον οποίο ενσωματώθηκε η Οδηγία 2008/11/ΕΚ που τυγχάνουν και εδώ εφαρμογής. Παραθέτω περικοπή της πάρα πάνω απόφασης την οποία υιοθετώ για τους σκοπούς της υπό κρίση υπόθεσης.
«Ο τροποποιητικός Νόμος αρ. 153(Ι)/2011 του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεων Νόμου, Κεφ. 105, ενσωμάτωσε σ’ αυτόν την Οδηγία 2008/115/ΕΚ σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες σε κράτη-μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών. Μέρος της Οδηγίας στο Κεφάλαιο IV, «Κράτηση ενόψει Απομάκρυνσης», προνοεί διά του Άρθρου 15(5), ότι η κράτηση παρανόμως διαμένοντος αλλοδαπού είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί η επιτυχής απομάκρυνση του, αλλά η χρονική περίοδος δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 6 μήνες. Συμφώνως του Άρθρου 15(6), το χρονικό διάστημα δεν παρατείνεται παρά μόνο για περιορι[*2683]σμένο χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες, όταν, παρά όλες τις εύλογες προσπάθειες, η απομάκρυνση δεν καθίσταται δυνατή για τους λόγους που αναφέρονται στις υποπαρ. (α) και (β), που έγκεινται στην άρνηση συνεργασίας του αλλοδαπού και στην καθυστερημένη λήψη των αναγκαίων εγγράφων από τρίτες χώρες.
Όσον αφορά την ή τις περιόδους κράτησης, η ίδια η Οδηγία προνόησε για έλεγχο της ορθότητας και/ή νομιμότητας της κράτησης αλλοδαπού είτε για την αρχική περίοδο κράτησης μέχρι 6 μήνες ή για την οποιαδήποτε παράταση. Συναφώς το Άρθρο 15(2)(α), καθορίζει ότι όταν η διαταγή κράτησης εκδίδεται από διοικητικές αρχές, τα κράτη μέλη προβλέπουν «….. την ταχεία δικαστική επανεξέταση της νομιμότητας της κράτησης ….», ο δε υπήκοος τρίτης χώρας απολύεται αμέσως, αν η κράτηση δεν είναι νόμιμη. Ανεξαρτήτως τούτου, η απόφαση κράτησης δυνάμει του εδαφίου (3) του ίδιου Άρθρου, «…. επανεξετάζεται ανά εύλογα χρονικά διαστήματα είτε κατ’ αίτηση του συγκεκριμένου υπηκόου τρίτης χώρας, είτε αυτεπαγγέλτως. Σε περίπτωση παραταθείσας διάρκειας κράτησης, η επανεξέταση εποπτεύεται από δικαστική αρχή.».
Μεταφερόμενη η Οδηγία στην ημεδαπή νομοθεσία με τον τροποποιητικό Νόμο αρ. 153(Ι)/11, ο νομοθέτης προσαρμόζοντας τις γενικότερες κατευθυντήριες αρχές της Οδηγίας στο υφιστάμενο δικαιϊκό σύστημα, προνόησε ρητώς με το Άρθρο 18ΠΣΤ(3)(α), ότι το αρχικό διάταγμα κράτησης υπόκειται σε προσφυγή δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, ενώ με το Άρθρο 18ΠΣΤ 5(α), δίδεται δικαίωμα στον αλλοδαπό να αιτηθεί την έκδοση εντάλματος habeas corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος, αναφορικά με τη διάρκεια κράτησης.
Επομένως, ο πρωταρχικός σκοπός της Οδηγίας ήταν να προβλέψει για τη διαδικασία δικαστικού ελέγχου για κάθε περίοδο κράτησης είτε αρχική, είτε επί παράτασης. Περαιτέρω, ο δικαστικός αυτός έλεγχος προβλέπεται να είναι ταχύς ώστε η απελευθέρωση του αλλοδαπού να είναι άμεση όπου διαπιστώνεται ότι η κράτηση είναι παράτυπη ή και παράνομη. Η ρητή επομένως πρόνοια για την καταχώρηση αίτησης habeas corpus προς έλεγχο της διάρκειας κράτησης δεν είναι δυνατόν να αναιρεθεί με τη θέση που εξέφρασε η Δημοκρατία περί αποκλεισμού εξέτασης της υπό κρίση αιτήσεως επειδή η απόφαση για παράταση εκδόθηκε από την Υπουργό Εσωτερικών, ελεγχόμενη μόνο από το αναθεωρητικό Δικαστήριο. Είναι πρόδηλο ότι οι δύο [*2684]τρόποι ελέγχου της νομιμότητας της κράτησης, στο ιδιωτικό και το δημόσιο δίκαιο, συμπλέκονται σε ένα βαθμό απολήγουν δε, στα πλαίσια του σκοπού εφαρμογής της Οδηγίας, να στοχεύουν, κατά ενιαίο τρόπο, στον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης. Συνεπώς το Δικαστήριο δεν μπορεί να ακολουθήσει το σκεπτικό της Αναφορικά με την Αίτηση του Imad Kahil για habeas corpus – ανωτέρω –. Αντίθετα, επιβάλλεται ο έλεγχος διά της διαδικασίας habeas corpus της νομιμότητας της περιόδου κράτησης του αιτητή.»
Στην υπό κρίση υπόθεση η κράτηση του αιτητή συνεχίζεται αδιαλείπτως από τις 28.12.2011. Η απόφαση της Υπουργού Εσωτερικών ημερ. 12.6.2012 για συνέχιση της κράτησης του αιτητή για «περαιτέρω περίοδο 6 μηνών» στηρίχθηκε αποκλειστικά στο λακωνικό σημείωμα Διοικητικού Λειτουργού του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης σύμφωνα με το οποίο ο αιτητής δεν είναι κάτοχος διαβατηρίου και «αρνείται να συνεργαστεί με τις αρμόδιες αρχές για την εξασφάλιση των αναγκαίων εγγράφων, ώστε να καταστεί εφικτή η επιστροφή του στο Λίβανο».
Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων προέκυψε ότι ο αιτητής είναι κάτοχος λιβανικού διαβατηρίου του οποίου έληξε η ισχύς, γεγονός το οποίο ήταν ή έπρεπε να ήταν στη γνώση των αιτητών εφόσον φωτοαντίγραφο του διαβατηρίου βρίσκεται στο φάκελο της υπόθεσης. Ενδεχομένως η ανανέωση της ισχύος του διαβατηρίου να συνεπαγόταν κάποια πιο απλή διαδικασία από εκείνη της εξασφάλισης των άλλων αναγκαίων εγγράφων που καθιστούσε εφικτή την επιστροφή του αιτητή στο Λίβανο. Πέραν των πιο πάνω, οι καθ’ ω η αίτηση δεν αναφέρονται στις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί για την επίτευξη του σκοπού ώστε να παρέχεται δυνατότητα αξιολόγησης για να κριθεί εξ αντικειμένου κατά πόσο αυτές (οι προσπάθειες) ήταν εύλογες υπό τις περιστάσεις αλλά δεν καρποφόρησαν. Συνάγεται από τις πρόνοιες του Άρθρου 15 της Οδηγίας ότι το Δικαστήριο στα πλαίσια εξέτασης αίτησης για Ηabeas Corpus, προκειμένου να αποφασίσει περί της νομιμότητας της κάθε περιόδου κράτησης, αρχικής ή παραταθείσας, πρέπει να έχει ενώπιόν του κάποια ουσιώδη στοιχεία στη βάση των οποίων να μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο.
Στην υπό κρίση υπόθεση ο αιτητής βρίσκεται υπό συνεχή κράτηση για έντεκα σχεδόν μήνες. Κατά τον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης στα πλαίσια της παρούσας αίτησης, οι καθ’ ων η αίτηση ήταν ακόμη με την πεπλανημένη αντίληψη ότι ο αιτητής δεν είχε διαβατήριο. Οι καθ’ ων η αίτηση δεν ήταν ούτε σε θέση να ανα[*2685]φερθούν, στοιχειωδώς έστω, στις προσπάθειες που είχαν καταβληθεί για να καταστεί εφικτή η απέλαση του αιτητή στην πατρίδα του. Οι πιο πάνω παραλείψεις των καθ’ ων η αίτηση είναι ουσιώδεις και οπωσδήποτε θεωρώ ότι εξ αυτών επηρεάζεται αρνητικά η νομιμότητα της κράτησης του αιτητή.
Για τους λόγους που έχουν εξηγηθεί η αίτηση επιτυγχάνει. Εκδίδεται ένταλμα Habeas Corpus και διατάσσεται η απόλυση και απελευθέρωση του αιτητή από την παράνομη κράτησή του.
Επιδικάζονται υπέρ του αιτητή τα έξοδα της αίτησης. Τα έξοδα του μεταφραστή να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.
Η αίτηση επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο