(2013) 1 ΑΑΔ 1001
[*1001]26 Απριλίου, 2013
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΜΗΛΑΡΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ
ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ
ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ CERTIORARI,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 16 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013 ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 5635/11.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 76/2013)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Αίτηση για παραχώρηση άδειας καταχώρησης αίτησης Certiorari, για ακύρωση απόφασης Επαρχιακού Δικαστηρίου με την οποία απορρίφθηκε αγωγή λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας ως επίσης και αίτημα για παραπομπή της αγωγής στο αρμόδιο Οικογενειακό Δικαστήριο ― Έλλειψη ύπαρξης εξαιρετικών περιστάσεων.
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Εφαρμοστέες αρχές ― Προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας για καταχώρηση αίτησης Certiorari, είναι η απόδειξη εκ πρώτης όψεως συζητήσιμης υπόθεσης ― Συζητήσιμη υπόθεση μπορεί να υπάρξει όταν διαπιστώνεται εκ πρώτης όψεως από το πρακτικό του Δικαστηρίου, υπέρβαση ή έλλειψη δικαιοδοσίας, έκδηλη πλάνη περί το νόμο, προκατάληψη, δόλος και παράβαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης ― Πάγια η θέση της νομολογίας, ότι όταν υπάρχουν άλλα ένδικα μέσα θα πρέπει απαραίτητα να αποδεικνύεται η ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων ― Η αυστηρότερη άποψη της δικής μας νομολογίας, έναντι της Αγγλικής θεωρίας.
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Το Δικαστήριο εξετάζοντας [*1002]κατά πόσο θα πρέπει να χορηγήσει άδεια ή όχι, δεν υπεισέρχεται στην ορθότητα της απόφασης του κατώτερου Δικαστηρίου, αλλά περιορίζεται στην εξέταση της νομιμότητας γι’ αυτό και η νομολογία υιοθετεί αυστηρή άποψη όταν υπάρχουν άλλα εναλλακτικά ένδικα μέσα.
Ο Αιτητής επιδίωξε την παραχώρηση άδειας για την καταχώρηση αίτησης για έκδοση διατάγματος Certiorari, προς το σκοπό ακύρωσης απόφασης Επαρχιακού Δικαστηρίου, με την οποία απορρίφθηκε αγωγή επί τω ότι, εκρίθη ότι η διαφορά μεταξύ των διαδίκων, ενέπιπτε στη δικαιοδοσία του Οικογενειακού Δικαστηρίου.
Το Επαρχιακό Δικαστήριο δεν διέταξε την παραπομπή της αγωγής στο Οικογενειακό Δικαστήριο σύμφωνα με το Άρθρο 64Α του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν. 14/60), όπως έχει τροποποιηθεί, αποφαινόμενο ότι δεν ήταν ορθή υπό τα δεδομένα της παρούσας υπόθεσης, επειδή αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο στην περίπτωση που αποτελούσε διάδικο μέρος η πρώην σύζυγος του ενάγοντος, κάτι το οποίο ο ενάγων επέλεξε να μην πράξει.
Με την αίτηση υποστηρίχθηκε ότι:
α) Η απόφαση ήταν έκδηλα παράνομη αφού αντίκειτο στις ρητές διατάξεις του Άρθρου 64Α του Νόμου 14/60.
β) Άδεια θα έπρεπε να παραχωρηθεί και για τη συμπερίληψη στην αίτηση, αιτητικού προς ακύρωση και του μέρους της απόφασης που αφορούσε στα έξοδα, εφόσον το θέμα συμπλεκόταν με την απόφαση για μη παραπομπή.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Στην προκειμένη περίπτωση ο Αιτητής είχε στη διάθεσή του το ένδικο μέσο της έφεσης. Το γεγονός ότι η εκδίκαση της έφεσης με τα σημερινά δεδομένα θα καθυστερούσε, δεν σημαίνει χαλάρωση του κανόνα ότι η δικαιοδοσία του Δικαστηρίου στην έκδοση προνομιακών ενταλμάτων δεν είναι υποκατάστατη της δικαιοδοσίας της έφεσης, ούτε μπορεί να χρησιμοποιείται ως έφεση υπό μεταμφίεση.
2. Πέραν της έφεσης, ο Αιτητής ενδεχομένως να έχει και άλλα ένδικα μέσα όπως για παράδειγμα η έγερση νέας αγωγής στο Οικογενειακό Δικαστήριο, εφόσον όπως αναφέρθηκε, η άλλη πλευρά συμφωνούσε ότι δικαιοδοσία έχει το Οικογενειακό Δικαστήριο.
[*1003]3. Με δεδομένη την ύπαρξη άλλων ένδικων μέσων, ο Αιτητής όφειλε να είχε αποδείξει εξαιρετικές περιστάσεις, κάτι που απέτυχε να το πράξει.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (Αρ. 2) (2012) 1 Α.Α.Δ. 878,
Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41,
Μεστάνα (2000) 1 Α.Α.Δ. 1469,
Hellenger Trading Ltd (2000) 1 A.A.Δ. 1965,
Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535,
Πατσαλίδης (2010) 1 Α.Α.Δ. 1350,
Lucan Invest Ltd κ.ά. (2011) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1904.
Αίτηση.
Λ. Βραχίμης με Α. Παπαδοπούλου (κα), για τον Αιτητή.
Cur. adv. vult.
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής ζητά άδεια για να καταχωρήσει αίτηση για έκδοση διατάγματος Certiorari με στόχο να ακυρώσει την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ημερ. 16.4.2013 με την οποία έκρινε ότι η διαφορά μεταξύ των διαδίκων ενέπιπτε στη δικαιοδοσία του Οικογενειακού Δικαστηρίου, με αποτέλεσμα να απορρίψει την Αγωγή με το σκεπτικό ότι δεν είχε καθ’ ύλη δικαιοδοσία, χωρίς όμως να διατάξει την παραπομπή της στο Οικογενειακό Δικαστήριο σύμφωνα με το Άρθρο 64Α του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν. 14/60), όπως έχει τροποποιηθεί.
Σύμφωνα με τα γεγονότα που περιέχονται στην Έκθεση και ένορκη δήλωση, ο Αιτητής τον Αύγουστο του 2011 καταχώρησε την Αγωγή 5635/11 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας με την οποία ζητούσε:- (α) Δήλωση ότι οι Εναγόμενοι κατείχαν το ½ με[*1004]ρίδιο του ακινήτου με αρ. εγγραφής 6240 στην Έγκωμη ως καταπιστευματοδόχοι του, (β) διάταγμα με το οποίο να διατάσσονται οι Εναγόμενοι όπως μεταβιβάσουν το πιο πάνω μερίδιο στο όνομά του και διαζευκτικά, (γ) όπως του καταβάλουν το ποσό των €275.000 υπό μορφή αποζημιώσεων για την αξία του πιο πάνω μεριδίου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο Αιτητής, οι Εναγόμενοι στην Αγωγή είναι οι γονείς της τέως συζύγου του και η μεταξύ τους διαφορά σχετίζεται με οικία η οποία είχε ανεγερθεί από τον Αιτητή και την τέως σύζυγό του πάνω από υφιστάμενη οικία ιδιοκτησίας των Εναγομένων. Ο Αιτητής με την αγωγή του ισχυρίστηκε ότι τα πρώην πεθερικά του κατέχουν το ½ μερίδιο ως καταπιστευματοδόχοι του.
Οι Εναγόμενοι στην Αγωγή ήγειραν προδικαστική ένσταση ότι το Επαρχιακό Δικαστήριο δεν είχε καθ’ ύλη αρμοδιότητα και ότι αποκλειστική αρμοδιότητα είχε το Οικογενειακό Δικαστήριο. Με τη σύμφωνη γνώμη των διαδίκων, η ένσταση εκδικάστηκε προδικαστικά. Οι συνήγοροι και των δύο πλευρών εισηγήθηκαν ότι αν το Επαρχιακό Δικαστήριο έκρινε ότι η επίδικη διαφορά εμπίπτει στη δικαιοδοσία του Οικογενειακού Δικαστηρίου θα έπρεπε, εφαρμόζοντας τις πρόνοιες του Άρθρου 64Α(1) και (4) του Ν. 14/60, να παραπέμψει την αγωγή για εκδίκαση στο Οικογενειακό Δικαστήριο. Το κατώτερο δικαστήριο, ενώ συμφώνησε ότι η επίδικη διαφορά αποτελεί περιουσιακή διαφορά η οποία εμπίπτει στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Οικογενειακού Δικαστηρίου, εντούτοις αρνήθηκε να δεχθεί την κοινή εισήγηση των διαδίκων όπως παραπέμψει την υπόθεση στο Οικογενειακό Δικαστήριο και απέρριψε την αγωγή με έξοδα εις βάρος του Αιτητή. Παραθέτω την κατάληξη του κατώτερου δικαστηρίου:-
«Ως προς την εισήγηση ότι το παρόν Δικαστήριο έχει εξουσία να παραπέμψει την παρούσα αγωγή για εκδίκαση στο Οικογενειακό Δικαστήριο δυνάμει του Άρθρου 64Α(1) και (4) του περί Δικαστηρίων Νόμου (Ν. 14/60, όπως τροποποιήθηκε) θεωρώ ότι δεν είναι ορθή υπό τα δεδομένα της παρούσας υπόθεσης. Αυτό θα μπορούσε να γίνει αν αποτελούσε διάδικο μέρος η πρώην σύζυγος του ενάγοντος, κάτι το οποίο ο ενάγων επέλεξε να μην πράξει. Για το λόγο αυτό θεωρώ ότι η παρούσα αγωγή δεν θα μπορούσε να παραπεμφθεί στο Οικογενειακό Δικαστήριο υπό την μορφή που έχει εγερθεί ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου.»
[*1005]Ο Αιτητής παραπονείται ότι παρά τις ρητές διατάξεις του Άρθρου 64Α του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν. 14/60), το κατώτερο δικαστήριο προχώρησε σε απόρριψη της Αγωγής, αρνούμενο να διακόψει την ενώπιον του διαδικασία και να παραπέμψει την υπόθεση προς εκδίκαση στο αρμόδιο Οικογενειακό Δικαστήριο Λευκωσίας. Ο Αιτητής θεωρεί την απόφαση έκδηλα παράνομη αφού αντίκειται στις ρητές διατάξεις του Άρθρου 64Α του Νόμου 14/60 και θα πρέπει να δοθεί η αιτούμενη άδεια ώστε να καταχωρηθεί αίτηση για έκδοση εντάλματος Certiorari. Επίσης ο Αιτητής ζήτησε όπως δοθεί άδεια για να ακυρωθεί και το μέρος της απόφασης που αφορά στα έξοδα, εφόσον το θέμα συμπλέκεται με την απόφαση για μη παραπομπή.
Σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου για να χορηγηθεί άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση Certiorari, ο Αιτητής θα πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση. Συζητήσιμη υπόθεση μπορεί να υπάρξει όταν διαπιστώνεται εκ πρώτης όψεως από το πρακτικό του δικαστηρίου, υπέρβαση ή έλλειψη δικαιοδοσίας, έκδηλη πλάνη περί το νόμο, προκατάληψη, δόλος και παράβαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης.
Στην προκειμένη περίπτωση η άδεια που ζητείται αφορά στην απόφαση του κατώτερου δικαστηρίου να μην παραπέμψει την αγωγή σύμφωνα με το Άρθρο 64Α του Ν. 14/60 στο Οικογενειακό Δικαστήριο. Εκ πρώτης όψεως υπάρχει κατά την άποψή μου συζητήσιμη υπόθεση για πλάνη περί το νόμο.
Όμως η διαπίστωση εκ πρώτης όψεως συζητήσιμης υπόθεσης δεν είναι αρκετή. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπου φαίνεται ότι υπάρχει εναλλακτικό ένδικο μέσο ή άλλη θεραπεία, δεν δίδεται άδεια για καταχώρηση αίτησης, εκτός εάν αποδειχθεί από τον Αιτητή, ο οποίος έχει το σχετικό βάρος, ότι υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις που να δικαιολογούν την παρέκκλιση από το γενικό κανόνα. Η συγκεκριμένη αρχή επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από την Ολομέλεια στην υπόθεση Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (Αρ. 2) (2012) 1 Α.Α.Δ. 878, στην οποία έγινε ανασκόπηση της νομολογίας επί του θέματος και των διαφόρων νομολογιακών τάσεων που επικρατούν. Ζητήθηκε από την Ολομέλεια να αναγνωρίσει μια ευρύτερη προσέγγιση όταν το θέμα που τίθεται είναι δικαιοδοτικό. Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, ακόμη και αν υπήρχε άλλο διαθέσιμο εναλλακτικό μέσο όπως αυτό της έφεσης, δεν υπάρχει ανάγκη να διακριβώνονται εξαιρετικές περιστάσεις. Η πλειοψηφία της Ολομέλειας απέρριψε την εισήγηση, επι[*1006]βεβαιώνοντας την πάγια θέση της νομολογίας, ότι όταν υπάρχουν άλλα ένδικα μέσα θα πρέπει απαραίτητα να αποδεικνύεται η ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων. Η Ολομέλεια διαφοροποιήθηκε από τις θέσεις που εκφράζονται στο Σύγγραμμα Halsbury’ s Laws of England, 3η Έκδοση, Τόμος 11, σελ. 140, παρ. 265 και επιβεβαίωσε επί του θέματος την αυστηρότερη άποψη της δικής μας νομολογίας, όπως εκφράστηκε στις υποθέσεις Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, Μεστάνα (2000) 1 Α.Α.Δ. 1469, Hellenger Trading Ltd (2000) 1 A.A.Δ. 1965 και Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535.
Το δικαστήριο εξετάζοντας κατά πόσο θα πρέπει να χορηγήσει άδεια ή όχι δεν υπεισέρχεται στην ορθότητα της απόφασης του κατώτερου δικαστηρίου, αλλά περιορίζεται στην εξέταση της νομιμότητας γι’ αυτό και η νομολογία υιοθετεί αυστηρή άποψη όταν υπάρχουν άλλα εναλλακτικά ένδικα μέσα.
Στην προκειμένη περίπτωση ο Αιτητής έχει στη διάθεσή του το ένδικο μέσο της έφεσης. Το γεγονός ότι η εκδίκαση της έφεσης με τα σημερινά δεδομένα θα καθυστερήσει, δεν σημαίνει χαλάρωση του κανόνα εφόσον η δικαιοδοσία του Δικαστηρίου στην έκδοση προνομιακών ενταλμάτων δεν είναι υποκατάστατη της δικαιοδοσίας της έφεσης, ούτε μπορεί να χρησιμοποιείται ως έφεση υπό μεταμφίεση (βλ. Πατσαλίδης (2010) 1 Α.Α.Δ. 1350). Πέραν της έφεσης, ο Αιτητής ενδεχομένως να έχει και άλλα ένδικα μέσα όπως για παράδειγμα η έγερση νέας αγωγής στο Οικογενειακό Δικαστήριο, εφόσον όπως αναφέρθηκε, η άλλη πλευρά συμφωνεί ότι δικαιοδοσία έχει το Οικογενειακό Δικαστήριο.
Με δεδομένη την ύπαρξη άλλων ένδικων μέσων, ο Αιτητής όφειλε να είχε αποδείξει εξαιρετικές περιστάσεις. Όμως απέτυχε να το πράξει. Οι λόγοι στους οποίους έκαμε αναφορά ο κ. Βραχίμης, κατά την άποψή μου δεν αποτελούν εξαιρετικές περιστάσεις, όπως ο όρος έχει ερμηνευθεί νομολογιακά και επομένως ο Αιτητής δεν μπορεί να ενεργοποιήσει το κατάλοιπο της εξουσίας για έκδοση Certiorari (βλ. Lucan Invest Ltd κ.ά. (2011) 1(Γ) Α.Α.Δ. 1904).
Για τους λόγους που εξήγησα, η αίτηση δεν μπορεί να εγκριθεί και απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο