(2013) 1 ΑΑΔ 2564
[*2564]17 Δεκεμβρίου, 2013
[ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964 ΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ (1) IGOR ZHIGACHOV, (2) VLADIMIR ZAKHAROV, (3) ALEXANDER ZAKHAROV, (4) FRONIADOR HOLDINGS LTD., ΚΑΙ (5) PROVIDENCIA HOLDING LTD, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ CERTIORARI ΚΑΙ/Η PROHIBITION,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤHN AΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΣΤΙΣ 31/05/2013 ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜΟ 3982/2011,
ΑΙΤΗΣΗ ΔΙΑ ΚΛΗΣΕΩΣ ΤΩΝ (1) IGOR ZHIGACHOV, (2) VLADIMIR ZAKHAROV, (3) ALEXANDER ZAKHAROV, (4) FRONIADOR HOLDINGS LTD, ΚΑΙ (5) PROVIDENCIA HOLDING LTD, ΑΙΤΗΤΩΝ (ΑΡ. 5).
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 187/2013)
Προνομιακά εντάλματα ― Certiorari ― Έκδοση προνομιακού εντάλματος με το οποίο ακυρώθηκε απόφαση η οποία εκδόθηκε ύστερα από αίτηση για απόφαση με βάση παραδοχές στην υπεράσπιση ― Κατά πόσον με τον τρόπο που ενήργησε το Δικαστήριο επηρέασε τα δικαιώματα των αιτητών χωρίς να δοθεί η ευκαιρία σ’ αυτούς να θέσουν τη θέση τους ενώπιον του Δικαστηρίου ― Κατά πόσον παραβιάστηκαν οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης ως προς την ακρόαση και των δυο πλευρών.
Οι αιτητές καταχώρησαν ύστερα από την εξασφάλιση σχετικής άδειας, αίτηση για έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Certiorari και/ή prohibition για ακύρωση απόφασης Επαρχιακού Δικαστηρίου που εκδόθηκε σε αγωγή εναντίον της εναγομένης 1.
[*2565]Με βάση τα αναντίλεκτα γεγονότα, στις 28/8/11 οι καθ’ ων η αίτηση Elena Zakharova και Anastasia Zakharova διά της μητέρας της, μοναδικού φυσικού κηδεμόνα της Elena Zakharova (καθ’ ων η αίτηση 1 και 2) καταχώρησαν αγωγή στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού εναντίον 14 εναγομένων, μεταξύ των οποίων ήταν ως εναγόμενοι 8-10, οι αιτητές 1-3 στην παρούσα διαδικασία. Η αιτήτρια αρ. 5 στην παρούσα διαδικασία ενάχθηκε στην πιο πάνω αγωγή ως εναγόμενη 1, υπό την ιδιότητα της ως επιτρόπου (Trustee) του εμπιστεύματος «The Spring Cyprus International Trust», από τη Λευκωσία.
Σύμφωνα με την έκθεση απαίτησης τους οι ενάγουσες/καθ’ ων η αίτηση 1 και 2, είναι νόμιμοι κληρονόμοι και/ή δικαιούχοι στην περιουσία του αποβιώσαντος την 22/4/06, Oleg Zakharov, ο οποίος απεβίωσε χωρίς διαθήκη ή συμφωνία γάμου. Η καθ’ ης η αίτηση 1 ήταν η νόμιμη σύζυγος του και η καθ’ ης η αίτηση 2 είναι θυγατέρα του. Οι αιτητές 1 και 2 είναι επίσης νόμιμα τέκνα του από τον πρώτο του γάμο.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο αποβιώσας δημιούργησε διάφορα εμπιστεύματα στα οποία μεταβίβασε σχεδόν ολόκληρη την περιουσία του. Δικαιούχοι αυτών ήταν είτε ο ίδιος είτε τα παιδιά του. Μεγάλο μέρος της περιουσίας του αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του γάμου του με την ενάγουσα/καθ’ ης η αίτηση 1.
Μεταξύ των διεθνών εμπιστευμάτων που δημιούργησε είναι και το «The Spring Cyprus International Trust” επίτροπος του οποίου είναι η αιτήτρια 5, η οποία εναγότανστην αγωγή ως εναγόμενη 1 υπό την ιδιότητα της αυτή. Σύμφωνα με την έκθεση απαιτήσεως πολύ μεγάλο και/ή ουσιαστικό μέρος της περιουσίας του αποβιώσαντος ανήκει στο πιο πάνω διεθνές εμπίστευμα.
Ο αιτητής 1, εναγόμενος 8 στην ρηθείσα αγωγή ορίστηκε ως προστάτης (protector) του εμπιστεύματος «Τhe Spring Cyprus International Trust” από τον αποβιώσαντα Oleg Zakharov.
Περαιτέρω αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι οι αιτητές 1, 2 και 3 μαζί με άλλους (εναγόμενους στην αγωγή) συνωμότησαν και/ή συνέπραξαν σε καταδολίευση ή απάτη σε βάρος της περιουσίας του αποβιώσαντα και υπεξαίρεσαν και/ή καταχράστηκαν και/ή οικειοποιήθηκαν τεράστια ποσά από την περιουσία του και κατ’ ακολουθία των περιουσιακών συμφερόντων των εναγουσών, εμπιστευμάτων και εταιρειών.
Σε κάποιο στάδιο οι ενάγουσες καταχώρησαν αίτηση διά κλήσε[*2566]ως με την οποία ζητούσαν απόφαση εναντίον όλων των πιο πάνω (συμπεριλαμβανομένης της εναγόμενης 4 που δεν καταχώρησε έκθεση υπεράσπισης) λόγω παραδοχής γεγονότων στην έκθεση υπεράσπιση τους.
Πράγματι στην έκθεση υπεράσπισης τους οι πιο πάνω παραδέχονταν γεγονότα που υποστήριζαν την απαίτηση της ενάγουσας 2.
Ως αποτέλεσμα της αίτησης ημερ. 22/5/13 το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού την 31/5/13 εξέδωσε σχετική αναγνωριστική απόφαση και προστακτικά διατάγματα.
Η αίτηση στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στη θέση ότι παραβιάστηκαν οι κανόνες φυσικές δικαιοσύνης επειδή τα δικαιώματα των αιτητών παραβιάστηκαν από την έκδοση της ως άνω απόφασης, χωρίς οι ίδιοι να είχαν την ευκαιρία να ακουστούν.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Σύμφωνα με τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης το Δικαστήριο έχει καθήκον να ενεργεί με δίκαιο τρόπο και να παρέχει σε κάθε διάδικο μια δίκαιη ευκαιρία να θέσει την υπόθεση του ενώπιον του δικαστηρίου.
2. Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης οι καθ’ ων η αίτηση 1 και 2 μπορούσαν δικονομικά ν’ ενεργήσουν όπως έπραξαν, ήτοι να καταχωρήσουν αίτηση γι’ απόφαση επί των παραδεκτών γεγονότων από τους εναγομένους.
3. Το Δικαστήριο γνώριζε όμως από τα δικόγραφα ενώπιον του, ότι εκείνοι που επηρεάζονταν άμεσα κατά πρώτο βαθμό ήταν οι αιτητές 2 και 3, δικαιούχοι του εμπιστεύματος και κατά δεύτερο λόγο οι υπόλοιποι αιτητές.
4. Με την έκδοση της αναγνωριστικής απόφασης και ιδιαίτερα με την έκδοση διατάγματος με το οποίο διατασσόταν η Επίτροπος του εμπιστεύματος «The Spring Cyprus International Trust» «όπως εντός 5 ημερών από την επίδοση του σχετικού διατάγματος, προέβαινε σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες, ώστε να καθίστατο δυνατή η εγγραφή της Ενάγουσας 2 – Αιτήτριας και εγγράψει την ενάγουσα 2 – αιτήτρια ως δικαιούχο (beneficiary) του 1/3 μεριδίου στο πιο πάνω εμπίστευμα, επηρεάζονταν περιουσιακά δικαιώματα των αιτητών 2, 3 χωρίς ν’ ακουστούν αυτοί παρόλο που καταχώρησαν έγκαιρα και ευρίσκοντο εντός του φακέλου του Δι[*2567]καστηρίου, σημειώματα εμφάνισης τους.
5. Παραβιάστηκαν οι αρχές της φυσικής δικαιοσύνης ως προς την ακρόαση και των δυο πλευρών.
Η αίτηση επιτράπηκε με έξοδα. Εκδόθηκε προνομιακό ένταλμα της φύσεως Certiorari.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Letco Co. Ltd v. Ηλιάδη κ.ά. (1991) 1 Α.Α.Δ. 435,
In re Charalambous (1985) 1 C.L.R. 746,
Re Aeroporos a.o. (1988) 1 C.L.R. 302,
In re Smith (1989) 1 C.L.R. 416,
Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250,
Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41,
Καψάλης (Aρ. 2) (1996) 1(Β) Α.Α.Δ. 980,
Astrapi Commission Agents Ltd κ.ά ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (2013) 1 Α.Α.Δ. 745 (απόφαση πλειοψηφίας),
Ιn re Zhigachov κ.ά (2013) 1 Α.Α.Δ. 1318,
Re Τρύφωνος κ.ά. (2003) 1 Α.Α.Δ. 1153,
Ridge v. Baldwin a.ο. [1963] 2 All. E.R. 66. (Η.L.)
Αίτηση.
Π. Ιωαννίδης με Μ. Μιχαήλ (κα), για τους Αιτητές.
Αν. Ανδρέου, για τoυς Καθ’ ων η αίτηση 1,2/Ενάγουσες 1, 2 στην αγωγή 3982/11.
Α. Νεοκλέους, για τους Καθ’ ων η αίτηση 4, 5, 6, 7, 8,9/Εναγομένους 2, 3, 5, 6, 7 και 14 στην αγωγή 3982/11.
[*2568]Α. Χαβιαράς, για την Καθ’ ης η αίτηση 3/Εναγομένη 1 στην αγωγή 3982/11.
Cur. adv. vult.
ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ.: Στις 4/10/13 παραχώρησα άδεια καταχώρησης αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως certiorari αναφορικά με την εκ συμφώνου απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού που εκδόθηκε εναντίον της εναγομένης 1 την 31/5/13 στην αγωγή υπ’ αρ. 3982/11.
Η αίτηση καταχωρήθηκε εντός του χρονικού πλαισίου που όρισε το Δικαστήριο, με αιτούμενες θεραπείες:
1. Την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari και/ή prohibition για ακύρωση της απόφασης που εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού στις 31/5/2013 κατόπιν αίτησης ημερομηνίας 22/5/2013 των Εναγουσών 1 και 2 στην αγωγή υπ’ αριθμό 3982/2011.
2. Την έκδοση προνομιακού εντάλματος Certiorari για μεταφορά του φακέλου της αγωγής υπ’ αρ. 3982/11 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού (σε συνδυασμό με όλα τα σχετικά πρακτικά) στο Ανώτατο Δικαστήριο Κύπρου με σκοπό την ακύρωση της απόφασης που εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού στις 31.5.2013 στα πλαίσια της προαναφερθείσας αγωγής 3982/2011.
Τα αναμφισβήτητα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης συνοψίζονται στ’ ακόλουθα:
Στις 28/8/11 οι καθ’ ων η αίτηση Elena Zakharova και Anastasia Zakharova δια της μητέρας της, μοναδικού φυσικού κηδεμόνα και πλησιέστερης φίλης της Elena Zakharova (στο εξής «καθ’ ων η αίτηση 1 και 2») καταχώρησαν την αγωγή υπ’ αρ. 3982/11 στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού εναντίον 14 εναγομένων, μεταξύ των οποίων είναι ως εναγόμενοι 8-10, οι αιτητές 1-3 στην παρούσα διαδικασία. Να σημειωθεί ότι η αιτήτρια αρ. 5 στην παρούσα διαδικασία ενάγεται στην πιο πάνω αγωγή ως εναγόμενη 1, υπό την ιδιότητα της ως επιτρόπου (Trustee) του εμπιστεύματος «The Spring Cyprus International Trust», από τη Λευκωσία. Σύμφωνα με την έκθεση απαίτησης τους ημερ. 9/4/12 οι ενάγουσες/καθ’ ων η αίτηση 1 και 2, είναι νόμιμοι κληρονόμοι και/ή δικαιούχοι στην περιουσία του αποβιώσαντος την 22/4/06, Oleg Zakharov, ο οποί[*2569]ος απεβίωσε χωρίς διαθήκη ή συμφωνία γάμου. Η καθ’ ης η αίτηση 1 ήταν η νόμιμη σύζυγος του και η καθ’ ης η αίτηση 2 είναι θυγατέρα του. Οι αιτητές 1 και 2 είναι επίσης νόμιμα τέκνα του από τον πρώτο του γάμο. Σύμφωνα με το Ρωσικό Δίκαιο η σύζυγος του αποβιώσαντος δικαιούται το ½ της οποιασδήποτε περιουσίας αποκτήθηκε από τους συζύγους κατά τη διάρκεια του γάμου τους και το δικαίωμα αυτό επιβιώνει του θανάτου οποιουδήποτε των συζύγων.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο αποβιώσας δημιούργησε διάφορα εμπιστεύματα στα οποία μεταβίβασε σχεδόν ολόκληρη την περιουσία του ύψους περίπου $150.000.000. Δικαιούχοι αυτών ήταν είτε ο ίδιος είτε τα παιδιά του. Μεγάλο μέρος της περιουσίας του αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του γάμου του με την ενάγουσα/καθ’ ης η αίτηση 1.
Μεταξύ των διεθνών εμπιστευμάτων που δημιούργησε είναι και το «The Spring Cyprus International Trust” επίτροπος του οποίου είναι η αιτήτρια 5, η οποία ενάγεται στην αγωγή ως εναγόμενη 1 υπό την ιδιότητα της αυτή. Σύμφωνα με την έκθεση απαιτήσεως πολύ μεγάλο και/ή ουσιαστικό μέρος της περιουσίας του αποβιώσαντος ανήκει στο πιο πάνω διεθνές εμπίστευμα.
Ο αιτητής 1, εναγόμενος 8 στην ρηθείσα αγωγή ορίστηκε ως προστάτης (protector) του εμπιστεύματος «Τhe Spring Cyprus International Trust” από τον αποβιώσαντα Oleg Zakharov. Πρόσθετα προβάλλεται ότι αυτός ήταν σύμβουλος και στενός συνεργάτης του αποβιώσαντος και αργότερα μετά το θάνατο του έγινε στενός συνεργάτης των αιτητών 1 και 2 και είχε πλήρη και ουσιαστική γνώση της περιουσίας του αποβιώσαντα. Εκμεταλλευόμενος τα πιο πάνω αλλά και τον αλκοολισμό και υγεία των αιτητών 1-2 ανέλαβε τη «διαχείριση» και/ή εκμετάλλευση της περιουσίας του αποβιώσαντα.
Περαιτέρω αναφέρεται ότι οι αιτητές 1, 2 και 3 μαζί με άλλους (εναγόμενους στην αγωγή) συνωμότησαν και/ή συνέπραξαν σε καταδολίευση ή απάτη σε βάρος της περιουσίας του αποβιώσαντα και υπεξαίρεσαν και/ή καταχράστηκαν και/ή οικειοποιήθηκαν τεράστια ποσά από την περιουσίας του και κατ’ ακολουθία των περιουσιακών συμφερόντων των εναγουσών, εμπιστευμάτων και εταιρειών. Υπολογίζεται ότι αυτά είναι μερικές δεκάδες εκατομμύρια δολλάρια Αμερικής. Μεταξύ των λεπτομερειών δόλου και απάτης που καταλογίζουν στους αιτητές 1-3 είναι και η δόλια συνωμοσία και/ή αλλοίωση και/ή αντικατάσταση μαζί με άλλους [*2570](εναγομένους 11-13 στην αγωγή 3982/11) των νόμιμων εγγράφων της εναγομένης 1 στο Μητρώο Εταιρειών του Εφόρου Εταιρειών της Κύπρου με σκοπό την καταδολίευση των περιουσιακών στοιχείων της εναγομένης 1 σε βάρος των περιουσιακών συμφερόντων των εναγουσών και ακόμη ότι ο αιτητής 2 σε επιστολή του παραδέχεται την απόσπαση με δόλιο τρόπο τεράστιων ποσών από την περιουσία του αποβιώσαντα πατέρα του και/ή εταιρειών και/ή εμπιστευμάτων για δικούς του σκοπούς και όφελος.
Στις παραγράφους 15 και 16 της έκθεσης απαίτησης αναφέρονται τ’ ακόλουθα:
«15. Ο αποβιώσας Οleg Zakharov προ του θανάτου του και κατά το χρόνο δημιουργίας του The Spring Cyprus International Trust είχε δώσει ρητές οδηγίες στον εναγόμενο 8 και/ή στους Επιτρόπους – Διαχειριστές του εν λόγω εμπιστεύματος Ανδρέα ή και Ηλία Νεοκλέους οι οποίες επιβεβαιώθηκαν με επιστολή του εναγομένου 8 ημερ. 24.5.2006 όπως δημιουργηθούν τρία Κυπριακά Διεθνή Εμπιστεύματα, ένα για το κάθε παιδί του, τα οποία θα συμμετείχαν σε μία εταιρεία χαρτοφυλακίου (holding company) που θα δημιουργείτο για κάθε έργο (project) κατά το πρότυπο της εναγομένης 1 κατά τρόπο που θα διανέμετο η περιουσία του αποβιώσαντα κατά ίσο και δίκαιο τρόπο μεταξύ των τριών παιδιών του. Οι οδηγίες του αποβιώσαντα όχι μόνο δεν εκτελέστηκαν αλλά αντίθετα οι προσπάθειες και/ή αποκλειστικός σκοπός των ενεργειών των εναγομένων 8, 9 και 10 ήταν η εξεύρεση τρόπου αποκλεισμού της ενάγουσας 2 από την περιουσία του πατέρα της και της ενάγουσας 1 από τα περιουσιακά της δικαιώματα σαν νόμιμη σύζυγος.
16. Οι ενάγουσες για τους πιο πάνω λόγους, αξιώνουν διατάγματα και θεραπείες δυνάμει των οποίων να αναγνωριστεί το 1/3 μερίδιο τους ως δικαιούχοι στα ως άνω εμπιστεύματα ή ως δικαιούχοι μετοχών στις πιο πάνω αναφερόμενες εταιρείες και στην περιουσία του αποβιώσαντα συζύγου και πατέρα τους αντίστοιχα, καθώς επίσης όπως εκδοθεί σχετικό διάταγμα δυνάμει του οποίου να αποκαθίστανται ή να αναγνωρίζονται οι ενάγουσες ως δικαιούχοι (beneficiary) στα εμπιστεύματα που αναφέρονται πιο κάτω και ως μέτοχοι στις εναγόμενες εταιρείες.»
Οι αξιώσεις των εναγουσών στην αγωγή όπως καταγράφονται στην έκθεση απαίτησης είναι:
[*2571]«(Α) Αναγνωριστική απόφαση του Δικαστηρίου ότι οι ενάγουσες είναι δικαιούχοι κατά το 1/3 μερίδιο στη περιουσία του αποβιώσαντα Oleg Zakharov, τέως από τη Ρωσία που κατείχε κατά το χρόνο του θανάτου του και/ή που εδικαιούτο υπό οποιανδήποτε ιδιότητα όπως αυτή κατά το νόμο καθορίζεται κατά το χρόνο του θανάτου του αποβιώσαντα.
(Β) Αναγνωριστική απόφαση του Δικαστηρίου ότι οι ενάγουσες είναι δικαιούχοι του 1/3 μεριδίου σε ολόκληρη την περιουσία του αποβιώσαντα συζύγου και πατέρα τους αντίστοιχα περιλαμβανομένων όλων των περιουσιακών δικαιωμάτων του αποβιώσαντα στα πιο κάτω εμπιστεύματα:
(1) The Spring Cyprus International Trust
(2) The Oasis Cyprus International Trust
(3) The Milto Cyprus International Trust
(4) The Lotus Cyprus International Trust
(5) The TIM Cyprus International Trust
(6) The Agro Cyprus International Trust
(Γ) Διάταγμα του Δικαστηρίου δυνάμει του οποίου
(i) να διατάσσεται έκαστος Επίτροπος των πιο πάνω αναφερομένων εμπιστευμάτων όπως εντός 5 ημερών από την επίδοση του σχετικού διατάγματος προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες ώστε να καταστεί δυνατή η εγγραφή της ενάγουσας 2 σαν δικαιούχου (beneficiary) του 1/3 μεριδίου στο κάθε εμπίστευμα όπως αναφέρεται πιο πάνω και
(ii) κάθε Διοικητικό Συμβούλιο των εναγομένων εταιρειών μεταβιβάσει και εγγράψει στο όνομα των εναγουσών ποσοστό μετοχών ίσιο με το ένα τρίτο (1/3) του συνόλου των μετοχών κάθε εταιρείας.
(Δ) Διάταγμα του Δικαστηρίου που να διατάσσει τους εναγομένους αλληλεγγύως και/ή κεχωρισμένως τους εναγομένους όπως εντός 3 ημερών από την επίδοση του σχετικού διατάγματος δώσουν και/ή παραδώσουν στις Ενάγουσες και/ή αντιπροσώπους τους πλήρεις λογαριασμούς σχετικά με τα περιουσιακά στοιχεία του αποβιώσαντα Oleg Zakharov όπως και πλήρεις λογαριασμούς των τραπεζών με τις οποίες συναλλάσσονταν ή συναλλάσσονται τα ρηθέντα Εμπιστεύματα και οι εταιρείες ή εξαρτώμενες εταιρείες που ανήκαν ή που είχε άμεσο ή έμμεσο συμφέρον ο ρηθείς αποβιώσας από την ημέρα του θανάτου του [*2572]μέχρι την ημέρα παράδοσης των εν λόγω λογαριασμών.
(Ε) Οποιανδήποτε άλλη θεραπεία το Δικαστήριο θεωρήσει εύλογη και δίκαια στη βάση της προσαχθείσας και αποδεκτής μαρτυρίας.»
Οι εναγόμενοι καταχώρησαν εμφάνιση με δικηγόρους και συγκεκριμένα:
Την 1/9/11 για εναγόμενους 1-5, 7 και 14, Ανδρέας Νεοκλέους & Σία ΔΕΠΕ.
Την 19/9/11 για εναγόμενους 9 και 10, Σκορδής, Παπαπέτρου & Σία ΔΕΠΕ.
Την 7/12/11 καταχωρήθηκε ειδοποίηση αλλαγής δικηγόρου για εναγομένους 9 και 10, από Ιωαννίδης, Δημητρίου ΔΕΠΕ.
Την 10/1/12 για εναγόμενο 8, Ιωαννίδης, Δημητρίου ΔΕΠΕ.
Την 24/4/13 καταχωρήθηκε από τις ενάγουσες αίτηση διά κλήσεως γι’ απόφαση εναντίον των εναγομένων 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 και 14 λόγω παράλειψης καταχώρησης έκθεσης υπεράσπισης. Ορίστηκε γι’ εξέταση από το Δικαστήριο την 31/5/13. Την 15/5/13 όλοι οι πάνω εναγόμενοι πλην της εναγομένης 4 καταχώρησαν έκθεση υπεράσπισης. Να σημειωθεί ότι η αναφορά στο δικόγραφο της έκθεσης υπεράσπισης στην εναγόμενη 4 διαγράφηκε και μονογραφήθηκε. Την 22/5/13 οι ενάγουσες καταχώρησαν αίτηση διά κλήσεως με την οποία ζητούσαν απόφαση εναντίον όλων των πιο πάνω (συμπεριλαμβανομένης της εναγόμενης 4 που δεν καταχώρησε έκθεση υπεράσπισης) λόγω παραδοχής γεγονότων στην έκθεση υπεράσπιση τους. Πράγματι στην έκθεση υπεράσπισης τους οι πιο πάνω παραδέχονται γεγονότα που υποστηρίζουν την απαίτηση της ενάγουσας 2. Παραθέτω ενδεικτικά τις παραγράφους 10-12 της έκθεσης υπεράσπισης.
«10. Οι Εναγόμενοι παραδέχονται το περιεχόμενο της παρα 15 της ΕΑ και δηλώνουν ότι ως εκ της ιδιότητας των κατέχουν μαρτυρία την οποία επιφυλάσσονται να προσκομίσουν μαρτυρία κατά τη δικάσιμο αναφορικά με τα όσα εκτίθενται στην παρα. 15 της ΕΑ.
11. Οι Εναγόμενοι παραδέχονται το περιεχόμενο της παρα. 16 της ΕΑ και διευκρινίζουν ότι οι οδηγίες και/ή τελευταίες γνω[*2573]στές επιθυμίες του αποβιώσαντα Oleg Zakharov οι οποίες τους κοινοποιήθηκαν τόσο προφορικά όσο και γραπτώς, ενόσω αυτός ήταν εν ζωή, ήταν η αναγνώριση και/ή συμπερίληψη και/ή προσθήκη της Ενάγουσας 2 ως τρίτης ισότιμης δικαιούχου κατά 1/3 μερίδιο στην περιουσία. Οι Εναγόμενοι ισχυρίζονται ότι κατέχουν μαρτυρία προς απόδειξη των ανωτέρω, την οποία και επιφυλάσσονται να προσκομίσουν κατά τη δικάσιμο.
12. Ως εκ των ανωτέρω, οι Εναγόμενοι παραδέχονται την απαίτηση ως αυτή προκύπτει από την Έκθεση Απαίτησης των Εναγουσών, μόνο στο βαθμό που αυτή αφορά την Ενάγουσα 2. Καλούν δε την Ενάγουσα 1 σε αυστηρή απόδειξη της απαίτησης της.»
Ως αποτέλεσμα της αίτησης ημερ. 22/5/13 το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού την 31/5/13 εξέδωσε την ακόλουθη απόφαση:
«Εκδίδεται Αναγνωριστική απόφαση του Δικαστηρίου υπέρ της Ενάγουσας 2 και εναντίον της Εναγομένης 1 ότι η Ενάγουσα 2-Αιτήτρια δικαιούται να συμπεριληφθεί σαν δικαιούχος κατά το 1/3 μερίδιο στο διεθνές Εμπίστευμα The Spring Cyprus International Trust και κατά το νόμιμο μερίδιο της στην περιουσία του αποβιώσαντα πατέρα της Oleg Zakharov, τέως από τη Ρωσία που κατείχε είτε στην Κύπρο είτε στη Ρωσία κατά το χρόνο του θανάτου του και που δικαιούται υπό οποιανδήποτε ιδιότητα όπως αυτή κατά το Νόμο καθορίζεται κατά το χρόνο του θανάτου του αποβιώσαντα.
Εκδίδεται Διάταγμα του Δικαστηρίου δυνάμει του οποίου διατάσσεται η Providencia Holding Ltd, Επίτροπος (Trustee) του εμπιστεύματος The Spring Cyprus International Trust, όπως εντός 5 ημερών από την επίδοση του σχετικού διατάγματος, προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες, ώστε να καταστεί δυνατή η εγγραφή της Ενάγουσας 2 – Αιτήτριας και εγγράψει την Ενάγουσα 2-Αιτήτρια ως δικαιούχο (beneficiary) του 1/3 μεριδίου στο πιο πάνω εμπίστευμα όπως αναφέρεται πιο πάνω.
Πιστοποιημένο αντίγραφο του συμπληρωμένου με την πιο πάνω εγγραφή κειμένου του πιο πάνω Διεθνούς εμπιστεύματος να δοθεί από τον Επίτροπο στους δικηγόρους της Ενάγουσας 2 εντός 7 ημερών από την επίδοση του σχετικού διατάγματος …..»
Από τα πιο πάνω αλλά και τις ενόρκους δηλώσεις των δικηγόρων κ. Χρίστου Τσαγγαρά ημερ. 1/11/13 και Φιλίππου Αριστοτέ[*2574]λους ημερ. 4/11/13 και 23/7/12 που υποστηρίζουν τις ενστάσεις (οι δυο πρώτες ενώ η τρίτη επισυνάπτεται στην πρώτη) διαφαίνεται το ιστορικό αλλά και η ουσία της διαφοράς, όπως προβάλλεται από τους καθ’ ων η αίτηση. Σύμφωνα με αυτά μετά το θάνατο του πατέρα των αιτητών 2 και 3, Oleg Zakharov, οι μοναδικοί δικαιούχοι του εμπιστεύματος «The Spring Cyprus International Trust”, σύμφωνα με τους όρους του Trust και letter of wishes του αποβιώσαντος, ήταν οι δυο υιοί του, αιτητές 2 και 3. Προστάτης του εμπιστεύματος ήταν ο αιτητής αρ. 1 και Επίτροπος του εμπιστεύματος η καθ’ ης η αίτηση 1, Providencia Holding Limited. (Σχετικά είναι και τα Παραρτήματα 8, 11 και 12 στην αίτηση που να σημειωθεί ετοιμάστηκαν ως φαίνεται από τους νυν δικηγόρους της καθ’ ης η αίτηση 1). Σε κατοπινό στάδιο της ίδρυσης του εμπιστεύματος και πριν το θάνατο του, ο πατέρας των αιτητών 2 και 3 εξέφρασε την επιθυμία να δημιουργήσει τρία ίσα εμπιστεύματα, ένα για κάθε παιδί του και να μεταφερθούν σ’ αυτά οι μετοχές της εναγόμενης 1 Providencia Holding Limited. Το τρίτο παιδί είναι η ενάγουσα 2 στην αγωγή υπό εξέταση. Αυτό το γνώριζαν οι αιτητές πλην όμως δεν έγινε λόγω των ανόμων ενεργειών που αποδίδονται στους αιτητές 1-3 και άλλους. Τα πιο πάνω πιστεύω ότι είναι αρκετά για σκοπούς της παρούσας διαδικασίας. Η αναφορά από όλους τους διαδίκους και συνηγόρους τους σ’ άλλα θέματα, νομικές αρχές, αναλύσεις, διαδικασίες και αντικρουομένους ισχυρισμούς δεν εξυπηρετεί οτιδήποτε, κάτι που αναφέρθηκε από το Δικαστήριο και κατά την ακρόαση της αίτησης, αλλά και πολύ περισσότερο διότι είναι αντικείμενο δικαστικών διαδικασιών ενώπιον πρωτόδικων δικαστηρίων τα οποία θα κληθούν ν’ αποφασίσουν περί τούτων αφού ακούσουν μαρτυρία και εξεταστούν τεκμήρια.
Η εκπροσώπηση της αιτήτριας 5 δεν θα ήταν ορθό ν’ απασχολήσει καθ’ ότι είναι επίδικο θέμα στην αγωγή αρ. 2473/12 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας τόσο η μετοχική όσο και η διοικητική δομή της. Εκείνο που πρέπει να λεχθεί είναι ότι σύμφωνα με τους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας (Δ.9 θ.1) είναι αδύνατη η συνένωση προσώπου ως αιτητή και καθ’ ου η αίτηση στην ίδια διαδικασία (βλ. Letco Co. Ltd v. Ηλιάδη κ.ά. (1991) 1 Α.Α.Δ. 435, 441).
Επίσης δεν κρίνω ως βάσιμη την εισήγηση των καθ’ ων η αίτηση περί μη πλήρης αποκάλυψης από τους αιτητές. Οι αιτητές με το υλικό ενώπιον του Δικαστηρίου παρουσίασαν μια πλήρη και δίκαιη εικόνα των διαφορών μεταξύ των διαδίκων, τις διαδικασίες μεταξύ τους και ιδιαίτερα των διεκδικήσεων της καθ’ ης η αίτηση/ενάγουσας 2, Anastasia, κατά χρονολογική σειρά των εξελίξε[*2575]ων στην αγωγή 3982/11 του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού μέχρι την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης την 31/5/13. Ούτε συμφωνώ ότι υπήρξε αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην αναζήτηση θεραπείας με το ένδικο μέσο που τώρα επιδιώκουν οι αιτητές. Δεν καταδείχθηκε στο Δικαστήριο πρωτύτερη γνώση της απόφασης ημερ. 31/5/13 και αδράνειας τους να λάβουν τ’ αναγκαία διαβήματα. Απεναντίας οι αιτητές δικαιολόγησαν τον χρόνο που προσήλθαν στο Δικαστήριο χρονικά αμέσως μετά τη γνώση της απόφασης.
Υπενθυμίζεται ότι η καθυστέρηση θα πρέπει να είναι αδικαιολόγητη προκειμένου να έχει καταλυτικές συνέπειες για τον αιτητή. (Βλ. In re Charalambous (1985) 1 C.L.R. 746, Re Aeroporos a.ο. (1988) 1 C.L.R. 302, In re Smith (1989) 1 C.L.R. 416).
Οι αρχές που διέπουν την άσκηση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου για έκδοση προνομιακών ενταλμάτων υπήρξαν το αντικείμενο πολλών αποφάσεων (Δέστε μεταξύ άλλων Re Kakos (1985) 1 C.L.R. 250 και Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41). Η αρχή που προκύπτει από τις αποφάσεις αυτές είναι ότι όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο το δικαστήριο εκδίδει προνομιακά εντάλματα μόνον όπου υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις, όπως για παράδειγμα έκδηλη παρανομία.
Επίσης, χαρακτηριστικές περιπτώσεις κατά τις οποίες θα μπορούσε να εκδοθεί το αιτούμενο ένταλμα είναι η έλλειψη δικαιοδοσίας ή αρμοδιότητας ενός δικαστηρίου, η παραβίαση καθιερωμένων αρχών φυσικής δικαιοσύνης και περιπτώσεις όπου υπάρχει νομική πλάνη η οποία είναι προφανής από τα πρακτικά (error of law apparent on the face of the record).
Σύμφωνα με τους κανόνες φυσικής δικαιοσύνης το δικαστήριο έχει καθήκον να ενεργεί με δίκαιο τρόπο (Supreme Court Practice 1988, σελ. 797). Το δικαστήριο πρέπει να παρέχει σε κάθε διάδικο μια δίκαιη ευκαιρία να θέσει την υπόθεση του ενώπιον του δικαστηρίου (Halsbury’s Laws of England, 4η έκδοση, Τόμος 1, παραγρ.76). (Βλ. Καψάλης (Aρ. 2) (1996) 1(Β) Α.Α.Δ. 980, 993).
(Βλ. Astrapi Commission Agents Ltd κ.ά. ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ (2013) 1 Α.Α.Δ. 745, (απόφαση πλειοψηφίας).
Στα περιστατικά της παρούσας υπόθεσης οι καθ’ ων η αίτηση [*2576]1 και 2 μπορούσαν δικονομικά ν’ ενεργήσουν όπως έπραξαν, ήτοι να καταχωρήσουν αίτηση γι’ απόφαση επί των παραδεκτών γεγονότων από τους εναγομένους. Το Δικαστήριο γνώριζε όμως από τα δικόγραφα ενώπιον του ότι εκείνοι που επηρεάζοντο άμεσα κατά πρώτο βαθμό ήταν οι αιτητές 2 και 3, δικαιούχοι του εμπιστεύματος και κατά δεύτερο λόγοι οι υπόλοιποι αιτητές. Με την έκδοση της αναγνωριστικής απόφασης και ιδιαίτερα με την έκδοση διατάγματος με το οποίο διατάσσετο η Επίτροπος του εμπιστεύματος «The Spring Cyprus International Trust» «όπως εντός 5 ημερών από την επίδοση του σχετικού διατάγματος, προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες, ώστε να καταστεί δυνατή η εγγραφή της Ενάγουσας 2 – Αιτήτριας και εγγράψει την ενάγουσα 2 – αιτήτρια ως δικαιούχο (beneficiary) του 1/3 μεριδίου στο πιο πάνω εμπίστευμα όπως αναφέρεται πιο πάνω», επηρεάζοντο περιουσιακά δικαιώματα των αιτητών 2, 3 χωρίς ν’ ακουστούν αυτοί παρόλο που καταχώρησαν έγκαιρα και ευρίσκοντο εντός του φακέλου του Δικαστηρίου, σημειώματα εμφάνισης τους.
Στην Ιn re Zhigachov κ.ά. (2013) 1 Α.Α.Δ. 1318 λέχθηκαν από το Δικαστή Χατζηχαμπή, όπως ήταν τότε, αναφορικά με την έκδοση διατάγματος με αίτηση άνευ κλήσεως τ’ ακόλουθα:
«………Η διαδικασία της έκδοσης του είναι άλλο πράγμα. Τα ως άνω λεχθέντα αφορούν μόνο το δεύτερο και επιδιώκουν να τονίσουν τη θεμελιακή υποχρέωση του δικαστηρίου να ενεργεί σε συμφωνία με τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης ως προς την ακρόαση και των δύο πλευρών. Τούτο εξάλλου το καθιστά και πιο πληροφορημένο ως προς το αν δικαιολογείται η έκδοση του διατάγματος.»
Στην υπόθεση Re Τρύφωνος κ.ά. (2003) 1 Α.Α.Δ. 1153 το Δικαστήριο αντιμετώπισε παρόμοια περίπου κατάσταση πραγμάτων. Παραχωρώντας την άδεια για καταχώρηση αίτησης για έκδοση προνομιακού εντάλματος το Δικαστήριο είπε μεταξύ άλλων, τ’ ακόλουθα στη σελ. 1157:
«Στην παρούσα υπόθεση οι αιτητές στερήθηκαν της ευκαιρίας να ακουστούν πριν τα συμβατικά τους δικαιώματα επηρεαστούν, σε δραματικό μάλιστα βαθμό, παρ’ όλον ότι είχαν έγκαιρα καταχωρήσει σημείωμα εμφάνισης. Το Δικαστήριο θα έπρεπε να μην είχε προχωρήσει στην εκδίκαση της αίτησης για απόφαση λόγω μη καταχώρησης εμφάνισης των εναγομένων 2 μεμονωμένα, αλλά να επιληφθεί ίσως του θέματος κατά την ακρόαση της όλης υπόθεσης μετά τη συμπλήρωση των δικογράφων. [*2577]Η υπόθεση θα έπρεπε να προσεγγιζόταν σφαιρικά, χωρίς παραβίαση των δικαιωμάτων οιουδήποτε των μερών.»
Με τον τρόπο που ενήργησε το Δικαστήριο την 31/5/13 εκδίδοντας απόφαση και διάταγμα ως ανωτέρω, επηρέασε τα δικαιώματα των αιτητών χωρίς να δοθεί η ευκαιρία σ’ αυτούς να θέσουν την θέση τους ενώπιον του Δικαστηρίου και παραβίασε τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης ως προς την ακρόαση και των δυο πλευρών (βλ. επίσης Ridge v. Baldwin a.ο. [1963] 2 All. E.R. 66, 91 (H.L.) που υιοθετήθηκε στην Astrapi Commission Agents Ltd (άνω).
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω πιο πάνω, η αίτηση επιτυγχάνει και εκδίδεται, ως αποτέλεσμα, προνομιακό ένταλμα certiorari ακυρώνοντας την απόφαση Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού ημερ. 31/5/13 στην αγωγή αρ. 3982/11.
Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ των αιτητών και εναντίον των καθ’ ων η αίτηση 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Η αίτηση επιτυγχάνει με έξοδα. Εκδίδεται προνομιακό ένταλμα της φύσεως Certiorari.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο