ECLI:CY:AD:2014:D412
(2014) 1 ΑΑΔ 1237
20 Ιουνίου, 2014
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡO 155(4) ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3, 9
ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ 33 ΤΟΥ 1964,
Και
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ TOY ΝΙΚΗΤΑ ΝΙΚΗΤΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ ΚΥΠΡΟΥ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ HABEAS CORPUS,
Και
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤA AΡΘΡA 11 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟI 1, 2 KAI 7
KAI AΡΘΡΟ 53 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4 TOY ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 9, 10, 12
KAI TON ΠΙΝΑΚΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ A TOY NOMOY 62(1)/1996
ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΦΥΛΑΚΩΝ ΝΟΜΟΥ,
Και
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΗΤΑ ΝΙΚΗΤΑ
ΣΤΙΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 86/2014)
Προνομιακά εντάλματα ― Habeas Corpus ― Αίτημα για την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus με το οποίο θα διατασσόταν η αποφυλάκιση του αιτητή ο οποίος είχε καταδικαστεί σε δεκαετή φυλάκιση στο πλαίσιο ποινικής υπόθεσης ― Απορριπτική κατάληξη ― Η συνεχιζόμενη κράτηση του αιτητή δεν μπορούσε να θεωρηθεί παράνομη.
Ο αιτητής επιδίωξε την έκδοση προνομιακού εντάλματος της φύσεως Habeas Corpus για τον έλεγχο της νομιμότητας της κράτησης του, η οποία ήταν το αποτέλεσμα καταδίκης του στις 23/9/2011, σε δεκαετή φυλάκιση στο πλαίσιο ποινικής υπόθεσης που εκδικάστηκε από Κακουργιοδικείο.
Ταυτοχρόνως, το Κακουργιοδικείο ενεργοποίησε ποινή φυλάκισης 18 μηνών, που του είχε επιβληθεί σε προηγούμενη ποινική υπόθεση και ανεστάλη με προεδρική χάρη. Η δεύτερη αυτή περίοδος φυλάκισης θα ίσχυε διαδοχικά προς την πρώτη. Σε υποβληθείσα έφεση, εναντίον της πιο πάνω απόφασης του Κακουργιοδικείου, η ποινή των δέκα ετών φυλάκισης, με απόφαση ημερ. 20 Μαρτίου 2012, μειώθηκε σε εφτά.
Με γνώμονα το συνολικό ύψος των επιβληθεισών ποινών ο αιτητής εισηγήθηκε, στη διαδικασία του προνομιακού εντάλματος Habeas Corpus, ότι με βάση την καλή διαγωγή και εργατικότητα που έχει επιδείξει, όντας τρόφιμος των φυλακών και της χορηγηθείσας μείωσης της ποινής, κατά 1/5 λόγω, Προεδρικής χάριτος, θα έπρεπε να είχε αποφυλακιστεί στις 25 Απριλίου 2014.
Οι καθ’ ων η αίτηση υποστήριξαν με την ένορκη δήλωση στην ένσταση ότι η συνολική περίοδος εγκλεισμού του αιτητή, μετά την απόφαση του Eφετείου, ήταν, 8 έτη και 6 μήνες. Στις 30 Ιανουαρίου 2014 με ένταλμα του Προέδρου της Δημοκρατίας η ποινή που θα εξέτιε ο αιτητής μειώθηκε κατά το 1/5 ήτοι σε 6 χρόνια 9 μήνες και 18 ημέρες φυλάκιση.
Η αίτηση στηρίχθηκε στους κάτωθι λόγους:
α) Η ερμηνεία που δίδεται στην απόφαση του Eφετείου, δεν μπορούσε να είναι άλλη παρά ότι, «όλες οι ποινές να συντρέχουν», που καλύπτει και την εκ των υστέρων ενεργοποίηση της ανασταλείσας ποινής. Συναφώς το σύνολο της ποινής ήταν, φυλάκιση 7 χρόνων.
β) Το αθροιστικό αποτέλεσμα βρίσκει έρεισμα, στο εδάφιο 2 του Άρθρου 12 του περί Φυλακών Νόμου, Ν.62(Ι)/1996 και κατ’ εφαρμογή του Πίνακα, ο αιτητής, δικαιούτο μείωση στο εύρος της περιόδου των 8 μέχρι 12 χρόνων.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Από το κείμενο της απόφασης στην υπόθεση Νικήτα ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 156 προέκυπτε ότι η έφεση «αφορά μόνο τις ποινές των 7 και 10 ετών που επιβλήθηκαν αντιστοίχως στις κατηγορίες της εισαγωγής και της κατοχής με σκοπό την προμήθεια».
2. Καθίστατο συναφώς έκδηλο και απόλυτα σαφές ότι η κατάληξη του Εφετείου ότι «όλες οι ποινές θα συνεχίσουν βεβαίως να συντρέχουν» αφορούσε μόνο στις μειωθείσες ποινές στις κατηγορίες 2 και 4 που έγιναν 5 και 7 έτη αντιστοίχως αφήνοντας άθικτο το σκέλος της ενεργοποίησης, αφού, όπως τονίζεται, λήφθηκε υπόψη για τη μείωση των δυο ποινών.
3. Ήταν συνεπώς άνευ αντικειμένου η εισήγηση του αιτητή ότι στο σύνολο των ποινών συμπεριλαμβανόταν και η 18μηνη ενεργοποιηθείσα ποινή.
4. Επιβλήθηκε συνολική ποινή στον αιτητή 8 χρόνων και 6 μηνών. Σύμφωνα με το Άρθρο 12(1) και (2) και τον Πίνακα στον οποίο παραπέμπουν στο Παράρτημα Α του περί Φυλακών Νόμου, Ν.62(Ι)/1996 κάθε κατάδικος ο οποίος εκτίει ποινή φυλάκισης δικαιούται σε μείωση της ποινής του εάν επιδείξει καλή διαγωγή και εργατικότητα, η οποία μείωση κυμαίνεται ανάλογα με το ύψος της επιβληθείσας σ’ αυτόν ποινής και ανάλογα με το κατά πόσο πρόκειται για πρώτη, δεύτερη κ.λπ. φορά, που εκτίει ποινή φυλάκισης.
5. Περαιτέρω, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ασκώντας το δικαίωμα που του παρέχεται από το Άρθρο 53 του Συντάγματος, στις 30 Ιανουαρίου 2014, ανέστειλε κατά 1/5, για περίοδο 3 ετών, τις ποινές φυλάκισης καταδίκων, περιλαμβανομένου και του αιτητή.
6. Ως εκ τούτου, η ημερομηνία αποφυλάκισης του αιτητή, χωρίς οποιαδήποτε μείωση λόγω καλής διαγωγής ή εργατικότητας, θα ήταν η 1η Σεπτεμβρίου 2017.
7. Με βάση τις πρόνοιες του Πίνακα Α του Νόμου και της μεθόδου υπολογισμού, ήτοι κλιμακωτά, όπως προκύπτει από τη νομολογία καθίστατο έκδηλο ότι ο υπολογισμός που έγινε από τον Διευθυντή των Φυλακών, όπως παρουσιαζόταν στην ένορκη δήλωση που συνόδευε την αίτηση, και αντιστοιχούσε σε κάθε επί μέρους περίοδο ήτοι 6 ημέρες για τα δύο πρώτα χρόνια, 8 ημέρες για τα επόμενα 4 και 10 ημέρες για την τελευταία περίοδο, ήταν ορθός.
8. Με βάση τις νομολογημένες αρχές ο υπολογισμός θα πρέπει να γίνεται, με βάση τις πρόνοιες του Νόμου, διαδοχικά.
9. Ενόψει των πιο πάνω, η συνεχιζόμενη κράτηση του αιτητή δεν μπορούσε να θεωρηθεί παράνομη.
Η αίτηση απορρίφθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Ονουφρίου ν. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 55,
Νικήτα ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 156,
Νικολάου κ.ά. ν. Νικολάου κ.ά. (Αρ.2) (1992) 1 (Β) Α.Α.Δ. 1338,
Panayides Contracting Ltd v. Χαραλάμπους (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 416,
Χριστοδουλίδη (2003) 1 Α.Α.Δ. 797.
Αίτηση.
Αλ. Αλεξάνδρου, για τον Αιτητή.
Χρ. Κυθραιώτου (κα), για τους Καθ’ ων η αίτηση.
Αιτητής παρών.
Cur. adv. vult.
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Με το παρόν προνομιακό ένταλμα habeas corpus επιζητείται ο έλεγχος της νομιμότητας της κράτησης του αιτητή, ο οποίος καταδικάστηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2011, στο πλαίσιο της ποινικής υπόθεσης 13837/10 που εκδικάστηκε από το Κακουργιοδικείο Πάφου, σε δεκαετή φυλάκιση. Ταυτοχρόνως, το Κακουργιοδικείο ενεργοποίησε ποινή φυλάκισης 18 μηνών, που είχε επιβληθεί στον αιτητή σε προηγούμενη ποινική υπόθεση και ανεστάλη με προεδρική χάρη. Η δεύτερη αυτή περίοδος φυλάκισης θα ίσχυε διαδοχικά προς την πρώτη. Σε υποβληθείσα έφεση, εναντίον της πιο πάνω απόφασης του Κακουργιοδικείου, η ποινή των δέκα ετών φυλάκισης, με απόφαση ημερ. 20 Μαρτίου 2012, μειώθηκε σε εφτά.
Με γνώμονα το συνολικό ύψος των επιβληθεισών ποινών ο αιτητής εισηγήθηκε, με το παρόν προνομιακό ένταλμα habeas corpus, ότι, με βάση την καλή διαγωγή και εργατικότητα που έχει επιδείξει, όντας τρόφιμος των φυλακών και της χορηγηθείσας μείωσης της ποινής, κατά 1/5 λόγω, Προεδρικής χάριτος, θα έπρεπε να είχε αποφυλακιστεί στις 25 Απριλίου 2014.
Οι καθ’ ων η αίτηση υποστήριξαν με την ένορκη δήλωση του Ανδρέα Σολωμού, αρχιδεσμοφύλακα, ότι η συνολική περίοδος εγκλεισμού του αιτητή, μετά την απόφαση του εφετείου, ήταν, 8 έτη και 6 μήνες. Στις 30 Ιανουαρίου 2014 με ένταλμα του Προέδρου της Δημοκρατίας η ποινή που θα εξέτιε ο αιτητής μειώθηκε κατά το 1/5 ήτοι σε 6 χρόνια 9 μήνες και 18 ημέρες φυλάκιση.
Με βάση τον υπολογισμό του σωφρονιστικού ιδρύματος, σε περίπτωση επίδειξης, από πλευράς αιτητή, καλής διαγωγής και εργατικότητας, θα δικαιούταν σε περαιτέρω μείωση 649 ημέρες, με πιθανή ημερομηνία απόλυσης την 23 Νοεμβρίου 2015.
Περαιτέρω, σημειώνεται ότι μόνο μετά την έκτιση ολόκληρης της ποινής, χωρίς τη δυνατότητα περαιτέρω μείωσης, λαμβάνεται απόφαση για μείωση.
Η επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε από τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή είχε τρεις άξονες, ήτοι:
α) η απόφαση του εφετείου στην ποινική έφεση 165/1011, καθόρισε ότι όλες οι ποινές, που επιβλήθηκαν στον αιτητή, θα συντρέχουν,
β) με βάση το Άρθρο 12 του Νόμου 62(Ι)/96 σε συνδυασμό με το Παράρτημα Α του Πίνακα, σε περίπτωση που υπολογιστεί ο χρόνος φυλάκισης στα 7 χρόνια δικαιούται μείωση 10 ημέρες κάθε μήνα φυλάκισης, ήτοι 840 ημερών ή αν χρόνος υπολογιστεί στα 8 χρόνια και 6 μήνες, δικαιούται μείωση 102 μηνών, και 12 ημέρες για κάθε μήνα, ήτοι 1.224 ημέρες.
γ) ο χρόνος υπολογισμού του 1/5 της μείωσης της ποινής φυλάκισης λόγω προεδρικής χάριτος.
Η ερμηνεία που δίδεται στην απόφαση του εφετείου, εισηγήθηκε ο κ. Αλεξάνδρου, δεν μπορεί να είναι άλλη παρά ότι, «όλες οι ποινές να συντρέχουν», που καλύπτει και την εκ των υστέρων ενεργοποίηση της ανασταλείσας ποινής. Συναφώς το σύνολο της ποινής ήταν, κατά το συνήγορο φυλάκιση 7 χρόνων.
Και αν ακόμη, υποστήριξε ο συνήγορος, ισχύσει ως ανωτάτη περίοδος φυλάκισης τα 8 χρόνια και 6 μήνες θα πρέπει να ισχύσει η αναλογούσα μείωση σωρευτικά, επί του συνόλου της περιόδου και όχι διαδοχικά, όπως εισηγούνται οι καθ΄ων η αίτηση.
Το αθροιστικό αποτέλεσμα βρίσκει έρεισμα, προστίθεται από το συνήγορο, στο εδάφιο 2 του Άρθρου 12 του Νόμου και κατ’ εφαρμογή του Πίνακα, ο αιτητής, δικαιούται μείωση στο εύρος της περιόδου των 8 μέχρι 12 χρόνων.
Η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας υποστήριξε ότι η αναφορά στην απόφαση του εφετείου ότι «όλες οι ποινές θα συνεχίσουν να συντρέχουν» έχει σχέση με τις ποινές που επιβλήθηκαν στον εφεσείοντα από το ίδιο το Κακουργιοδικείο γιατί δεν ήταν μόνο μια ποινή που του επιβλήθηκε αλλά τρεις για διαφορετικά αδικήματα. Το Κακουργιοδικείο αποφάσισε όπως οι πιο πάνω ποινές να συντρέχουν και το ίδιο σκεπτικό ακολούθησε και το εφετείο που υιοθέτησε την συντρέχουσα έκτιση των ποινών, αφήνοντας άθικτο το δεύτερο σκέλος της ενεργοποίησης των 18 μηνών, για προγενέστερη ποινή που είχε επιβληθεί στον εφεσείοντα.
Ο υπολογισμός της μείωσης του χρόνου εγκλεισμού στις φυλακές με βάση την ερμηνεία του Άρθρου 12 του Νόμου και του Παραρτήματος Α, είναι, όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Ονουφρίου ν. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 55 η σωρευτική μεν μείωση επί του συνόλου της ποινής, πλην όμως, αυτή γίνεται κλιμακωτά.
Ως προς το τρίτο σκέλος της επιχειρηματολογίας του αιτητή, η συνήγορος ισχυρίστηκε ότι οι καθ’ ων η αίτηση ορθώς υπολογίζουν την μείωση, αφού πρώτα αφαιρεθεί ο χρόνος που δίνεται λόγω της προεδρικής χάριτος και βεβαίως υπό την αίρεση της επίδειξης καλής διαγωγής και εργατικότητας εκ μέρους του εφεσείοντα. Με βάση τα πιο πάνω κατέληξε η κα. Κυθραιώτου, η αίτηση του αιτητή είναι πρόωρη.
Από το κείμενο της απόφασης στην υπόθεση Νικήτα ν. Δημοκρατίας (2012) 2 Α.Α.Δ. 156 και ιδιαιτέρως στη σελίδα 3 τονίζεται ότι η έφεση «αφορά μόνο τις ποινές των 7 και 10 ετών που επιβλήθηκαν αντιστοίχως στις κατηγορίες της εισαγωγής και της κατοχής με σκοπό την προμήθεια». Καθίσταται συναφώς έκδηλο και απόλυτα σαφές ότι η κατάληξη του εφετείου ότι «όλες οι ποινές θα συνεχίσουν βεβαίως να συντρέχουν» αφορούσε μόνο τις μειωθείσες ποινές στις κατηγορίες 2 και 4 που έγιναν 5 και 7 έτη αντιστοίχως αφήνοντας άθικτο το σκέλος της ενεργοποίησης, αφού, όπως τονίζεται, λήφθηκε υπόψη για τη μείωση των δυο ποινών. Είναι συνεπώς άνευ αντικειμένου η εισήγηση του αιτητή ότι στο σύνολο των ποινών συμπεριλαμβάνεται και η 18μηνη ενεργοποιηθείσα ποινή.
Έχουμε, με βάση τα πιο πάνω ως δεδομένο ότι επιβλήθηκε συνολική ποινή στον αιτητή 8 χρόνων και 6 μηνών. Σύμφωνα με το Άρθρο 12(1) και (2) και τον Πίνακα στον οποίο παραπέμπουν στο Παράρτημα Α του περί Φυλακών Νόμου, Ν.62(Ι)/1996 κάθε κατάδικος ο οποίος εκτίει ποινή φυλάκισης δικαιούται σε μείωση της ποινής του εάν επιδείξει καλή διαγωγή και εργατικότητα, η οποία μείωση κυμαίνεται ανάλογα με το ύψος της επιβληθείσας σ’ αυτόν ποινής και ανάλογα με το κατά πόσο πρόκειται για πρώτη, δεύτερη κ.λπ. φορά, που εκτίει ποινή φυλάκισης.
Περαιτέρω, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ασκώντας το δικαίωμα που του παρέχεται από το Άρθρο 53 του Συντάγματος, στις 30 Ιανουαρίου 2014, ανέστειλε κατά 1/5, για περίοδο 3 ετών, τις ποινές φυλάκισης καταδίκων, περιλαμβανομένου και του αιτητή.
Ως εκ τούτου, η ημερομηνία αποφυλάκισης του αιτητή, χωρίς οποιαδήποτε μείωση λόγω καλής διαγωγής ή εργατικότητας, θα ήταν η 1η Σεπτεμβρίου 2017. Με βάση τις πρόνοιες του Πίνακα Α του Νόμου και της μεθόδου υπολογισμού, ήτοι κλιμακωτά, όπως αναφέρθηκε στην υπόθεση Ονουφρίου (ανωτέρω), καθίσταται έκδηλο ότι ο υπολογισμός που έγινε από το Διευθυντή των Φυλακών, όπως παρουσιάζεται στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει την αίτηση, και ανστιστοιχεί σε κάθε επί μέρους περίοδο ήτοι 6 ημέρες για τα δύο πρώτα χρόνια, 8 ημέρες για τα επόμενα 4 και 10 ημέρες για την τελευταία περίοδο, είναι ορθός.
Είναι προς τιμή του ευπαίδευτου συνήγορου του αιτητή ο οποίος, αναφέρθηκε μεν, σε πρωτόδικες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αναφορικά με τον τρόπο υπολογισμού αλλά έθεσε ενώπιον του Δικαστηρίου και την πιο πάνω απόφαση, Ονουφρίου, εισηγούμενος, όμως, ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να αποστεί από την υφιστάμενη νομολογία. Η εισήγηση αυτή δεν με βρίσκει σύμφωνο γιατί αφενός μεν, η απόφαση Ονουφρίου είναι απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου και αφετέρου δεν έχω πεισθεί ότι υπάρχει αδιαμφισβήτητη λανθασμένη απόφαση του Δικαστηρίου που να δικαιολογεί την ανατροπή ή και την απόκλιση από το λόγο της. Το σφάλμα πρέπει να έχει αντικειμενική υπόσταση και να καταφαίνεται ως αυταπόδεικτο. Κάτι τέτοιο δεν έχει στην προκείμενη περίπτωση καταδειχθεί. Βλ. Νικολάου κ.ά. ν. Νικολάου κ.ά. (Αρ.2) (1992) 1 (Β) Α.Α.Δ. 1338 και Panayides Contracting Ltd v. Χαραλάμπους (2004) 1(Α) Α.Α.Δ. 416. Αντίθετα, συμφωνώ με το λόγο της υπόθεσης Ονουφρίου ότι ο υπολογισμός θα πρέπει να γίνεται, με βάση τις πρόνοιες του Νόμου, διαδοχικά.
Αναφορικά με το τρίτο σκέλος της προβληθείσας επιχειρηματολογίας και του θέματος της αφαίρεσης του χρόνου μείωσης λόγω Προεδρικής χάριτος, το θέμα έχει επιλυθεί στην υπόθεση Χριστοδουλίδη (2003) 1 Α.Α.Δ. 797, στην οποία έγινε αναφορά και από τους αμφότερους τους ευπαίδευτους συνήγορους. Όπως τονίζεται στην εν λόγω απόφαση «το κριτήριο για την μείωση είναι η καλή διαγωγή και εργατικότητα του κρατούμενου. Η συνύπαρξη των δύο στοιχείων είναι ζήτημα πραγματικό η εξέταση του οποίου δεν μπορεί να γίνει αόριστα και αφηρημένα αλλά ανάλογα και με βάση τη συμπεριφορά και λοιπά του κρατούμενου καθόλη τη διάρκεια της πραγματικής του κράτησης στις κεντρικές φυλακές.»
Ενόψει των πιο πάνω, θεωρώ ότι η συνεχιζόμενη κράτηση του αιτητή δεν μπορεί να θεωρηθεί ως παράνομη, και επομένως δεν μπορεί η αίτηση να επιτύχει.
Η αίτηση απορρίπτεται.
Η αίτηση απορρίπτεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο