ECLI:CY:AD:2016:B31
(2016) 1 ΑΑΔ 136
[*136]25 Iανουαρίου, 2016
[EΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ/στές]
ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ,
Αιτητής-Ενάγων,
v.
ΛΕΥΤΕΡΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ,
Καθ’ ου η αίτηση-Εναγομένου.
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 113/2015)
Έφεση ― Παράταση του χρόνου καταχώρησης έφεσης ― Η θέση του αιτητή ότι είχε έτοιμη την έφεση και ότι είχε τοποθετήσει σε άλλη υπόθεση το έγγραφο διορισμού δικηγόρου, δεν συνιστούσαν ισχυρούς λόγους στη βάση των οποίων θα μπορούσε να ασκηθεί θετικά η σχετική δικαστική ευχέρεια επί του αιτήματος.
Έφεση ― Παράταση του χρόνου καταχώρησης έφεσης ― Εφαρμοστέες αρχές ― Νομολογιακή επισκόπηση ― Επιβάλλεται η διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου να ασκείται υπέρ του αιτητή μόνο στις περιπτώσεις που ο τελευταίος ικανοποιεί το Δικαστήριο ότι η αιτούμενη παράταση είναι αντικειμενικά δικαιολογημένη από τις ειδικές περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης ― Η παράταση της προθεσμίας χωρίς αποχρώντα λόγο, αποτελεί αυθαίρετη παραβίαση των σχετικών Κανόνων.
Ο αιτητής επιδίωξε με αίτηση η οποία είχε ως νομική βάση τις Δ.57, θ.1-4 και Δ.35 θ.2 των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών, την έκδοση διατάγματος του Ανωτάτου Δικαστηρίου με το οποίο να παρατεινόταν ο χρόνος καταχώρησης προτιθέμενης έφεσης για 2 ημέρες από την έγκριση του διατάγματος.
Η αίτηση υποστηρίχθηκε από ένορκη δήλωση υπαλλήλου του δικηγορικού γραφείου των δικηγόρων του αιτητή στην οποία αναφέρονταν μεταξύ άλλων ότι στις 22.6.2015 εκδόθηκε απορριπτική απόφαση σε αγωγή του Αιτητή, για την οποία ο αιτητής καταχώρισε, στις 6.8.2015, αίτηση στο πρωτόδικο Δικαστήριο για παράταση του χρόνου καταχώρισης έφεσης, προβάλλοντας προς τούτο ότι το εφετήριο [*137]ήταν έτοιμο από τότε. Το πρωτόδικο Δικαστήριο όμως, με αναφορά στη σχετική επί του θέματος νομολογία, απέρριψε την αίτηση και ο αιτητής, προσέφυγε ενώπιον του Ανωτάτου με την παρούσα αίτηση.
Προέβαλε ότι τα γεγονότα που συνέθεταν την αίτηση δικαιολογούσαν την ικανοποίηση του αιτήματος του, επισημαίνοντας κυρίως μεταξύ άλλων ότι επρόκειτο για καθυστέρηση 3 ημερών και ικανοποίηση του αιτήματος του δεν θα προξενούσε οποιαδήποτε ζημιά στον αντίδικό του.
Ισχυρίστηκε ότι τα περιστατικά της περίπτωσης ήταν τέτοια που ικανοποίηση του αιτήματος θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της δικαιοσύνης.
Η πλευρά του καθ’ ου η αίτηση δεν καταχώρησε ένσταση εντός της δοθείσας προθεσμίας και το Δικαστήριο προχώρησε σε ακρόαση της αίτησης ύστερα από την απόρριψη σχετικού αιτήματος για αναβολή το οποίο υπεβλήθη.
Κατά την ακρόαση, η πλευρά του αιτητή υποστήριξε μεταξύ άλλων, ότι η καθυστέρηση οφειλόταν στο γεγονός ότι το έγγραφο διορισμού δικηγόρου είχε καταχωριστεί εκ λάθους στο φάκελο άλλης υπόθεσης και ότι δεν μπορεί κάποιος να εμποδίζεται να καταχωρήσει έφεση όταν πρόκειται για καλόπιστο λάθος. Eνόψει δε του ότι η αίτηση έγινε σε σύντομο χρονικό διάστημα, ήταν προς το συμφέρον της δικαιοσύνης να γίνει αποδεκτή.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Με βάση τις νομολογημένες αρχές ο διάδικος ο οποίος αιτείται χαλάρωση των προνοιών των Δικαστικών Κανόνων που αφορούν χρονικές προθεσμίες, πρέπει να επιδείξει μεγάλη επιμέλεια και όχι αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην υποβολή της αίτησης του.
2. Η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου σ' αυτό τον τομέα δεν υπόκειται σε οποιουσδήποτε όρους, δηλαδή δεν αποκλείεται εκ προοιμίου ο συνυπολογισμός οποιουδήποτε γεγονότος στην κρίση του αιτήματος.
3. Η νομολογία αποκαλύπτει ότι και σφάλμα του δικηγόρου, ακόμα και όταν αυτό οφείλεται σε αμέλεια, μπορεί να θεμελιώσει λόγο για την παράταση του χρόνου νοουμένου ότι το επιβάλλουν τα συμφέροντα της δικαιοσύνης.
4. Αποκλειστικός οδηγός για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης, είναι τα συμφέροντα της δικαιοσύνης.
[*138] 5. Για να γίνει δεκτό αίτημα για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης, οι λόγοι της καθυστέρησης πρέπει να εξηγούνται και να αντισταθμίζουν ουσιαστικά τις δυσμενείς επιπτώσεις στα συμφέροντα του αντιδίκου και στο θεσμικό πλαίσιο απονομής της δικαιοσύνης.
6. Η προθεσμία που τίθεται από τη Δ.35 Θ.2 για την άσκηση έφεσης είναι συνυφασμένη με την τελεσιδικία και τις αρχές της δικαιοσύνης που ταυτίζονται με αυτή.
7. Όσο μικρότερο είναι το χρονικό διάστημα που διαρρέει μεταξύ της εκπνοής της προθεσμίας και της κίνησης του μηχανισμού για παράταση, ανάλογα μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα αποδοχής του αιτήματος.
8. Υπό τα περιστατικά της υπόθεσης και με βάση τις πάγιες αρχές της νομολογίας επί του ζητήματος, ο αιτητής απέτυχε να ικανοποιήσει το Δικαστήριο ότι η αιτούμενη παράταση ήταν αντικειμενικά δικαιολογημένη υπό τις ειδικές περιστάσεις της υπό κρίση περίπτωσης. Έστω και αν η αίτηση καταχωρίστηκε μόλις 3 ημέρες μετά την εκπνοή της προθεσμίας καταχώρισης της έφεσης.
9. Η θέση του αιτητή ότι είχε έτοιμη την έφεση σε συνδυασμό με τον ισχυρισμό ότι είχε τοποθετήσει σε άλλη υπόθεση το έγγραφο διορισμού δικηγόρου, δεν συνιστούσαν ισχυρούς λόγους στη βάση των οποίων θα μπορούσε να ασκηθεί θετικά η σχετική δικαστική ευχέρεια επί του αιτήματος.
10. Η διακριτική ευχέρεια για αποδοχή αιτημάτων της εξεταζόμενης φύσεως, θα πρέπει να ασκείται με φειδώ και σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις ώστε να μην πλήττεται η αρχή της τελεσιδικίας.
Η αίτηση απορρίφθηκε χωρίς έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Stylianides v. Flair Fashion (1982) 1 C.L.R. 786,
Xόππης v. Παναγή (1993) 1 Α.Α.Δ. 140,
De Luxe Terrazo Tiles & Marbles Ltd v. Eργοληπτική Εταιρεία «ΝΕΜΕΣΙΣ» (1989) 1 Α.Α.Δ. 658,
First Ukranian Development Ltd (2014) 1 Α.Α.Δ. 2234, ECLI:CY:AD:2014:B779.
Αίτηση.
Α. Ποιητής με Β. Χατζηνικολή (κα), για τον Aιτητή.
[*139]Αντρ. Ιωαννίδου (κα) για Ν. Γεωργίου, για τον Kαθ’ ου η αίτηση.
Ex tempore
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από το Χριστοδούλου, Δ..
XΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την υπό κρίση αίτηση, η οποία έχει ως νομική βάση τις Δ.57, θ.1-4 και Δ.35 θ.2 των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών, ο αιτητής αποβλέπει σε διάταγμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου με το οποίο να παρατείνεται ο χρόνος καταχώρησης της έφεσης για 2 ημέρες από την έγκριση του διατάγματος.
Η αίτηση υποστηρίζεται από ένορκη δήλωση υπαλλήλου του δικηγορικού γραφείου των δικηγόρων του αιτητή, στην οποία διατυπώνονται τα ακόλουθα:-
Στις 22.6.2015 εκδόθηκε απόφαση με την οποία απορρίφθηκε αγωγή του Αιτητή, για την οποία ο αιτητής καταχώρισε, στις 6.8.2015, αίτηση στο πρωτόδικο Δικαστήριο για παράταση του χρόνου καταχώρισης έφεσης, προβάλλοντας προς τούτο ότι το εφετήριο ήταν έτοιμο από τότε. Το πρωτόδικο Δικαστήριο όμως, με αναφορά στη σχετική επί του θέματος νομολογία, απέρριψε την αίτηση και ο αιτητής, ως είχε δικαίωμα, προσέφυγε ενώπιον μας με την παρούσα αίτηση. Διατείνεται συναφώς ότι τα γεγονότα που συνθέτουν την αίτηση δικαιολογούν την ικανοποίηση του αιτήματος του, επισημαίνοντας κυρίως ότι πρόκειται για καθυστέρηση 3 ημερών και ικανοποίηση του αιτήματος του δεν θα προξενήσει οποιαδήποτε ζημιά στον αντίδικό του. Αντίθετα, ισχυρίζεται, τα περιστατικά της περίπτωσης είναι τέτοια που ικανοποίηση του αιτήματος εξυπηρετούν τα συμφέροντα της δικαιοσύνης και προς τούτο κάλεσε το Δικαστήριο να ασκήσει θετικά τη διακριτική του ευχέρεια επί του ζητήματος.
Σημειώνουμε επί του προκειμένου ότι ο καθ’ ου η αίτηση, ενώ του δόθηκε χρόνος δεν καταχώρησε ένσταση και αίτημα της συνηγόρου του για αναβολή της ακρόασης απορρίφθηκε, πλην όμως το Δικαστήριο προχώρησε να ακούσει τον κ. Ποιητή, ο οποίος βασικά επανέλαβε τα επιχειρήματα που προώθησε και πρωτοδίκως. Δηλαδή, ότι ο αιτητής καταχώρισε αίτηση για παράταση του χρόνου καταχώρισης της σκοπούμενης έφεσης 3 ημέρες μετά την παρέλευση της προθεσμίας και πως η εμπρόθε[*140]σμη καταχώριση της έφεσης ήταν προϊόν αμέλειας του δικηγόρου το οποίο δεν ήταν τέτοιας υφής ώστε να δικαιολογήσει την απόρριψη του αιτήματος. Και αυτό σε συσχετισμό με το ότι υπήρχε προς καταχώριση έτοιμο εφετήριο και η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός ότι το έγγραφο διορισμού δικηγόρου είχε καταχωριστεί εκ λάθους στο φάκελο άλλης υπόθεσης. Τέλος τόνισε ότι δεν μπορεί κάποιος να εμποδίζεται να καταχωρήσει έφεση όταν πρόκειται για καλόπιστο λάθος και ενόψει του ότι η αίτηση έγινε σε σύντομο χρονικό διάστημα, είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης να γίνει αποδεκτή.
Έχουμε εξετάσει ό,τι τέθηκε ενώπιον μας από τον ευπαίδευτο συνήγορο του αιτητή, έχοντας κατά νου την πάγια νομολογία επί του θέματος, την οποία εφάρμοσε και το πρωτόδικο Δικαστήριο (Stylianides v. Flair Fashion (1982) 1 C.L.R. 786, Xόππης v. Παναγή (1993) 1 Α.Α.Δ. 140, De Luxe Terrazo Tiles & Marbles Ltd v. Eργοληπτική Εταιρεία «ΝΕΜΕΣΙΣ» (1989) 1 Α.Α.Δ. 658 και First Ukranian Development Ltd (2014) 1 , ECLI:CY:AD:2014:B779Α.Α.Δ. 2234. Παραθέτουμε συναφώς δύο αυτούσια αποσπάσματα, τα οποία οριοθετούν και τον τρόπο άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί του θέματος. Το πρώτο, από την De Luxe Terrazo Tiles (ανωτέρω):
««Η διακριτική εξουσία που παρέχουν στο Δικαστήριο οι πιο πάνω Διατάξεις δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε προκαθορισμένο περιορισμό και η άσκηση της υπέρ ή κατά του αιτητή εξαρτάται αποκλειστικά από τα ιδιαίτερα περιστασιακά και δεδομένα της κάθε υπόθεσης: Χατζημιχαήλ v. Καράμιχαηλ κ.ά. ν (1967) 1 Α.Α.Δ. 61, και The Turkish Co-Operative Carob Marketing Society Ltd. v. Lutfi Kiamil a.o. (1973) Α.Α.Δ. 7. Παρά ταύτα, την προσέγγιση του Δικαστηρίου στην άσκηση της υπό εξέταση εξουσίας του χαρακτηρίζει πάντοτε η συμμόρφωση με ορισμένες αρχές που έχουν νομολογιακά καθιερωθεί ανάμεσα στις οποίες πρωτεύουσα θέση κατέχει η αρχή του σεβασμού των χρονικών προθεσμιών που καθόρισε ο Νομοθέτης για την άσκηση του δικαιώματος εφέσεως και ότι με φειδώ και σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις οι προθεσμίες αυτές θα πρέπει να παρατείνονται. Και τούτο γιατί οποτεδήποτε οι προθεσμίες αυτές παρατείνονται επηρεάζονται το δημόσιο συμφέρον και τα δικαιώματα που οι διάδικοι έχουν στον τερματισμό των δικαστικών διαδικασιών και στο τελεσίδικο των δικαστικών αποφάσεων μέσα στις καθορισμένες για όλους προθεσμίες. Λαμβανομένων αυτών υπόψη επιβάλλεται η διακριτική εξουσία του Δικαστηρίου να ασκείται υπέρ του αιτητή μόνο στις πε[*141]ριπτώσεις που ο τελευταίος ικανοποιεί το Δικαστήριο ότι η αιτούμενη παράταση είναι αντικειμενικά δικαιολογημένη από τις ειδικές περιστάσεις της συγκεκριμένης περίπτωσης. Η παράταση της προθεσμίας χωρίς αποχρώντα λόγο αποτελεί αυθαίρετη παραβίαση των σχετικών Κανόνων που καθορίζουν τις προθεσμίες και είναι ασυμβίβαστη με την άσκηση από τα Δικαστήρια της σχετικής διακριτικής τους εξουσίας κατά τρόπο δικαστικό. Οι πιο πάνω αρχές έχουν καθιερωθεί σε σειρά αποφάσεων συμπεριλαμβανομένων των: Λοΐζου ν. Κοντεάτη (1968) 1 Α.Α.Δ. 291, 2) Πολιτική Έφεση Αρ. 7742, και 3) Αίτηση στην Πολιτική Έφεση 7026. Στις Αγγλικές αποφάσεις Craig v. Phillips [1877] 7 Cl D. 249, και McC (RD) v. McC (JA) and Another [1971] 2 All ER. 1097, τονίστηκε ότι ο διάδικος που αιτείται χαλάρωση των προνοιών των Δικαστικών Κανόνων που αφορούν χρονικές προθεσμίες πρέπει να επιδείξει μεγάλη επιμέλεια και όχι αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην υποβολή της αίτησης του. Σχετική με περιπτώσεις μακράς καθυστέρησης είναι η υπόθεση W.T. Lamb & Sons v. Rider [1948] 2 All ER. 402, στην οποία τονίστηκε ότι προϋπόθεση της παράτασης της προθεσμίας είναι η ικανοποιητική εξήγηση της καθυστέρησης στην υποβολή της αίτησης».
To δεύτερο από την First Ukranian Development Ltd (ανωτέρω) που έχει ως ακολούθως:
«Η διακριτική ευχέρεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε αίτημα αυτής της φύσης (παράταση χρόνου) είναι πρωτογενής, επομένως συναρτάται αποκλειστικά με την κρίση για το βάσιμο του αιτήματος. Σύμφωνα με τη νομολογία στην οποία έγινε εκτενής αναφορά η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου σ' αυτό τον τομέα δεν υπόκειται σε οποιουσδήποτε όρους, δηλαδή δεν αποκλείεται εκ προοιμίου ο συνυπολογισμός οποιουδήποτε γεγονότος στην κρίση του αιτήματος. Η νομολογία αποκαλύπτει ότι και σφάλμα του δικηγόρου, ακόμα και όταν αυτό οφείλεται σε αμέλεια, μπορεί να θεμελιώσει λόγο για την παράταση του χρόνου νοουμένου ότι το επιβάλλουν τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. [Βλ. The Turkish Co Operative Carob Marketing Society Ltd v. Lutfi Kiamil & Another (1973) 1 C.L.R. 1, Erini Costa HadjiMichael v. Maria Karamichael and two Others (l967) 1 C.L.R. 61, Αδελφοί Ιακώβου (Κατασκευαί) Λτδ v. Χ»Νικόλα (1990) 1 Α.Α.Δ. 470, Σολιάτης & Συνεργάται v. Α. Χριστοδουλίδη (1990) 1 Α.Α.Δ. 1162 και Πεύκος Γεωργιάδης v. Δημοκρατίας (Προσφ. Αρ. 547/90, ημερ. 30/4/92].
[*142]Αποκλειστικός οδηγός για την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης είναι τα συμφέροντα της δικαιοσύνης. Οι προθεσμίες που τίθενται από τους Θεσμούς για τη λήψη δικονομικών μέτρων οριοθετούν το πλαίσιο για την καλή απονομή της δικαιοσύνης. Για να γίνει δεκτό αίτημα για την παράταση του χρόνου άσκησης έφεσης οι λόγοι της καθυστέρησης πρέπει να εξηγούνται και να αντισταθμίζουν ουσιαστικά τις δυσμενείς επιπτώσεις στα συμφέροντα του αντιδίκου και στο θεσμικό πλαίσιο απονομής της δικαιοσύνης.
Η προθεσμία που τίθεται από τη Δ.3 5 Θ.2 για την άσκηση έφεσης είναι συνυφασμένη με την τελεσιδικία και τις αρχές της δικαιοσύνης που ταυτίζονται με αυτή. Μετά την εκπνοή της προθεσμίας για την άσκηση έφεσης ο επιτυχών διάδικος μπορεί με βεβαιότητα να προσβλέπει στην άσκηση των δικαιωμάτων που του αναγνωρίζονται με τη δικαστική απόφαση και το δημόσιο στην τελεσφόρηση των μηχανισμών της δικαιοσύνης. Το συμφέρον της δικαιοσύνης είναι έννοια σύνθετη και πολυδιάστατη, συνυφασμένη με το σύνολο των αρχών του δικαίου και τα ιδιαίτερα γεγονότα της κάθε υπόθεσης. Όσο μικρότερο είναι το χρονικό διάστημα που διαρρέει μεταξύ της εκπνοής της προθεσμίας και της κίνησης του μηχανισμού για παράταση ανάλογα μεγαλύτερη είναι και η πιθανότητα αποδοχής του αιτήματος.»
Υπό τα περιστατικά της υπόθεσης και έχοντας υπόψη τις προαναφερθείσες πάγιες αρχές της νομολογίας επί του ζητήματος, έχουμε διαμορφώσει την άποψη, όπως εξάλλου ήταν και η άποψη του πρωτόδικου Δικαστηρίου, ότι ο αιτητής απέτυχε να ικανοποιήσει το δικαστήριο ότι η αιτούμενη παράταση είναι αντικειμενικά δικαιολογημένη υπό τις ειδικές περιστάσεις της υπό κρίση περίπτωσης. Έστω και αν η αίτηση καταχωρίστηκε μόλις 3 ημέρες μετά την εκπνοή της προθεσμίας καταχώρισης της έφεσης. Συγκεκριμένα η θέση του αιτητή ότι είχε έτοιμη την έφεση σε συνδυασμό με τον ισχυρισμό ότι είχε τοποθετήσει σε άλλη υπόθεση το έγγραφο διορισμού δικηγόρου, κατά την άποψη μας, δεν συνιστούν ισχυρούς λόγους στη βάση των οποίων θα μπορούσαμε να ασκήσουμε θετικά την ευχέρεια μας επί του αιτήματος. Με την προσθήκη, όπως άλλωστε είναι και η πάγια νομολογία, ότι η διακριτική ευχέρεια για αποδοχή αιτημάτων της εξεταζόμενης φύσεως θα πρέπει να ασκείται με φειδώ και σε εξαιρετικές μόνο περιπτώσεις ώστε να μην πλήττεται η αρχή της τελεσιδικίας.
Για τους πιο πάνω λόγους η αίτηση απορρίπτεται και σε ότι [*143]αφορά τα έξοδα έχουμε αποφασίσει ότι δεν πρέπει να επιδικάσουμε έξοδα προς όφελος οποιασδήποτε πλευράς λόγω του ότι οι καθ’ ων η αίτηση δεν έχουν καταχωρήσει ένσταση.
Η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο