ECLI:CY:AD:2016:A164
(2016) 1 ΑΑΔ 786
[*786]23 Mαρτίου, 2016
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ/στές]
ESQUIRE HOLDING LTD,
Εφεσείoντες-Καθ’ ων η αίτηση,
v.
1. ΤSENTAS DEVELOPERS LTD,
2. ΘΕΟΦΑΝΗ ΦΑΝΟΥ,
3. ΗΒΗΣ ΦΑΝΟΥ,
4. ΜΑΡΩΣ ΦΑΝΟΥ, δια του ΠληρεξουσΙου αυτΩν αντιΠροσΩΠου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΕΝΤΑ,
Εφεσιβλήτων-Αιτητών.
(Πoλιτική Έφεση Αρ. E191/2015)
Πολιτική Δικονομία ― Διαγραφή παραγράφων δικογραφίας οι οποίες τείνουν να επηρεάσουν δυσμενώς, να προκαλέσουν αμηχανία, ή να καθυστερήσουν τη δίκαιη δίκη της αγωγής ― Δ.19 θ. 26 ― Παραμερισμός πρωτόδικης απόφασης με την οποία διατάχθηκε η διαγραφή παραγράφων δικογραφίας ― Η δοθείσα δικαστική αιτιολογία ήταν γενική και υπό τύπο κατάληξης ― Ήταν περαιτέρω υποχρέωση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να εξετάσει με ποιο τρόπο και γιατί θα ήταν επιβλαβής στην άλλη πλευρά η ύπαρξη των παραγράφων των οποίων διατάχθηκε η διαγραφή.
H έφεση στράφηκε εναντίον ενδιάμεσης απόφασης του Δικαστηρίου Ελέγχου Ενοικιάσεων με την οποία διατάχθηκε η διαγραφή μέρους της Aπάντησης που είχε καταχωρηθεί εκ μέρους των καθ’ ων η αίτηση/ εφεσειόντων, εν προκειμένω.
Εκρίθη πρωτοδίκως ότι δεν μπορούσε να στοιχειοθετηθεί η αίτηση ως προς την καθ’ ολοκληρία διαγραφή της Απάντησης ως ήταν το πρώτο αίτημα, ωστόσο το Δικαστήριο έκρινε ότι θα μπορούσε να δώσει και έδωσε τη θεραπεία με διαγραφή όλων των ζητούμενων με την αίτηση παραγράφων όπως και άλλων σημείων που ειδικά ζητείτο η διαγραφή τους. Το Δικαστήριο ενεργοποιώντας τη Δ.19 θ.26, διέγραψε εκτεταμένα μέρη της απάντησης των εφεσειόντων.
[*787]Με βάση αυτολεξεί απόσπασμα της πρωτόδικης απόφασης, η επίδικη Απάντηση περιείχε μαρτυρία, συμπεράσματα, επιχειρήματα, ερωτήματα, εισηγήσεις και ισχυρισμούς που δεν έχουν θέση σε δικόγραφα. Κρίνω επεσήμανε το πρωτόδικο Δικαστήριο, ότι αν παραμείνει η Απάντηση ως έχει, θα έχει σαν αποτέλεσμα την καθυστέρηση της διεξαγωγής της υπόθεσης, εφόσον τόσο οι διάδικοι όσο και το Δικαστήριο θα δυσκολευτούν να παρακολουθήσουν κατά πόσο η μαρτυρία που προσάγεται είναι σύμφωνη με το δικόγραφο.
Με βάση το πιο πάνω σκεπτικό, διέταξε την αιτούμενη διαγραφή.
Η έφεση επικεντρώθηκε κυρίως σε λόγους οι οποίοι αφορούσαν στη λανθασμένη άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου και στην ανεπάρκεια αιτιολογίας.
Αποφασίστηκε ότι:
1. Η αιτιολογία που δόθηκε από το πρωτόδικο Δικαστήριο είναι γενική υπό τύπο κατάληξης και δεν αναλύει τα δεδομένα για τα οποία υπήρξε ισχυρισμός για να διαγραφούν ώστε επί μέρους να αιτιολογήσει και να εξηγήσει γιατί ολόκληρες παράγραφοι ή μέρη άλλων παραγράφων από την Απάντηση θα έπρεπε να διαγραφούν.
2. Με βάση τη σχετική νομολογία κάθε αίτημα για διαγραφή δικογράφου είναι εξαιρετικό μέτρο και μέρη από τη δικογραφία μπορούν να διαγραφούν όταν τείνουν να επηρεάσουν δυσμενώς, να προκαλέσουν αμηχανία, ή να καθυστερήσουν τη δίκαιη δίκη της αγωγής.
3. Απλή πολυλογία δεν προκαλεί αμηχανία. Το Δικαστήριο δεν υποδεικνύει στα μέρη πώς θα διαμορφώσουν την υπόθεση τους εφόσον αυτά δεν παραβαίνουν τους Κανόνες. Ακόμη και αν ένα δικόγραφο περιέχει αχρείαστα ζητήματα, τούτο δεν είναι αρκετό για να οδηγήσει το Δικαστήριο στη διαγραφή του εφόσον δεν προκαλείται ζημιά στον αντίδικο.
4. Η τελευταία αυτή φράση αποτελεί το ουσιώδες στοιχείο ως προς την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου αλλά και ως προς τη συναφή αιτιολογία που πρέπει να δίδεται για τη διαγραφή.
5. Στην κρινόμενη περίπτωση η δοθείσα αιτιολογία δεν καλύπτει με επαρκή ή και καθόλου τρόπο το θέμα της πρόκλησης ζημιάς στον αντίδικο. Αλλά ούτε και εξηγείται με ποιο τρόπο και γιατί τα διαγραφέντα σημεία αποτελούν μαρτυρία, επιχειρήματα και ή άλλως πως, όπως αόριστα τίθεται στην εκκαλούμενη απόφαση.
6. Η εξουσία διαγραφής ενεργοποιείται μόνο σε απλές και φανερές υποθέσεις. Όμως ούτε αυτό προκύπτει από την πρωτόδικη απόφαση.
[*788]7. Ήταν υποχρέωση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να εξετάσει τις επιμέρους θέσεις της Απάντησης για να κριθεί ακριβώς με ποιο τρόπο και γιατί θα ήταν επιβλαβής στην άλλη πλευρά η ύπαρξη τους.
Η έφεση επέτυχε με έξοδα.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Lavar Shipping Co. Ltd a.o. v. Souras Bros Ltd a.o. (1972) 4 J.S.C. 416,
Παγκύπρια Εταιρεία Αρτοποιών Λτδ v. Σαββίδη (1997) 1 Α.Α.Δ. 685,
FASILI a.o. v. M.V. "SUN BOAT" HER SHIPOWNERS AND/OR CHARTERERS a.o. (1984) 1 C.L.R. 679 .
Έφεση.
Έφεση από τους Καθ’ ων η αίτηση εναντίον της απόφασης του Δικαστηρίου Ελέγχου Ενοικιάσεων Λευκωσίας (Καμμίτση, Πρόεδρος), (Αίτηση Αρ. Ε238/13), ημερομηνίας 7/7/2015.
Κ. Μιχαηλίδης, για τους Εφεσείοντες.
Γ. Παπαθεοδώρου, για τους Εφεσίβλητους.
Cur. adv. vult.
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η απόφαση είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τη Δικαστή Τ.Ψαρά-Μιλτιάδου.
ΨΑΡΑ-ΜΙΛΤΙΑΔΟΥ, Δ.: H παρούσα έφεση στρέφεται εναντίον ενδιάμεσης απόφασης του Δικαστηρίου Ελέγχου Ενοικιάσεων με την οποία διατάχθηκε η διαγραφή μέρους της Aπάντησης που είχε καταχωρηθεί εκ μέρους των εφεσειόντων/καθ’ ων η αίτηση εν προκειμένω. Nα σημειώσουμε ότι η κύρια πρωτόδικη διαδικασία αφορά διαδικασία εξώσεως εναντίον των εφεσιβλήτων. Η αίτηση είχε δύο πτυχές την ολοκληρωτική διαγραφή της Απάντησης δυνάμει της Δ.27 (θθ.1-4) των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας και επίσης τη διαγραφή δυνάμει της Δ.19 θ.26, συγκεκριμένων ισχυρισμών, σύνολο 1-18 στοιχείων που ομολογουμένως περιλάμβαναν εν πολλοίς διαγραφή ολόκληρων παραγράφων της Απάντησης, ως οι παράγρ.10-14, 16 και 17, 27, 29-33, 35-37, 39-48 και 50-53. Εκρίθη πρωτοδίκως ότι δεν μπορούσε να στοιχειοθετηθεί η αίτηση ως προς την καθ’ ολοκληρία διαγραφή της Απάντησης οπότε και δεν θα μας [*789]απασχολήσει το μέρος αυτό και η συνακόλουθη νομική του πτυχή. Ωστόσο το Δικαστήριο έκρινε ότι θα μπορούσε να δώσει και έδωσε τη θεραπεία με διαγραφή όλων των πιο πάνω παραγράφων όπως και άλλων σημείων που ειδικά ζητείτο η διαγραφή τους στην υπό κρίση αίτηση. Το Δικαστήριο ενεργοποιώντας βασικά τη Δ.19 θ.26, διέγραψε εκτεταμένα μέρη της Απάντησης των εφεσειόντων. Θέτουμε προς πλήρη εικόνα το σχετικό μέρος της απόφασης.
«Καθοδηγούμενη από τις πιο πάνω αυθεντίες, κρίνω ότι η απάντηση ακολουθεί σε γενικές γραμμές τον τύπο 3 του παραρτήματος των περί Ενοικιοστασίου Διαδικαστικών Κανονισμών του 1973 και ότι αυτή δεν είναι αντίθετη με τον Κανονισμό 8. Είναι μακροσκελής αλλά αυτό από μόνο του δεν είναι μοιραίο. Κρίνω όμως ότι σε διάφορα σημεία ιδιαίτερα στις παραγράφους που επισημαίνουν οι αιτητές στην υπό εξέταση αίτηση τους, η Απάντηση περιέχει μαρτυρία, συμπεράσματα, επιχειρήματα, ερωτήματα, εισηγήσεις και ισχυρισμούς που δεν έχουν θέση σε δικόγραφα. Κρίνω ότι αν παραμείνει η Απάντηση ως έχει, θα έχει σαν αποτέλεσμα την καθυστέρηση της διεξαγωγής της υπόθεσης, εφόσον τόσο οι διάδικοι όσο και το Δικαστήριο θα δυσκολευτούν να παρακολουθήσουν κατά πόσο η μαρτυρία που προσάγεται είναι σύμφωνη με το δικόγραφο.»
(ο τονισμός είναι του Εφετείου).
Η Διαταγή 19 θ.26 έχει ως εξής:
«The Court or a Judge may, at any stage of the proceedings, order to be struck out or amended any matter in any indorsement or pleading which may be unnecessary or scandalous or which may tend to prejudice, embarrass, or delay the fair trial of the action».
Οι εφεσείοντες προβάλλουν 3 λόγους έφεσης για ανατροπή της εκκαλούμενης απόφασης.
Ως 1ος λόγος προβάλλεται η λανθασμένη άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου και η ανεπάρκεια της αιτιολογίας.
Στο 2ο λόγο προβάλλεται ότι το Δικαστήριο εφάρμοσε λανθασμένα τους σχετικούς Θεσμούς εφόσον δεν επρόκειτο για καθαρή περίπτωση που η διαγραφή θα ήταν απαραίτητη και ότι η διαγραφή αποστέρησε το διάδικο από το δικαίωμα για δίκαιη δίκη.
Με τον 3ο λόγο οι εφεσείοντες προβάλλουν και ως λανθασμένη την συνεπακόλουθη Διαταγή του Δικαστηρίου μετά τη διαγραφή [*790]για τροποποίηση της Απάντησης εκ μέρους των εφεσειόντων. Αυτό θεωρείται από τους εφεσείοντες ότι είναι εξουσία που δεν καλύπτεται από τους Θεσμούς.
Έχοντας εξετάσει την εκκαλούμενη απόφαση υπό το πρίσμα των θέσεων των δύο πλευρών θεωρούμε ότι ο 1ος λόγος έφεσης είναι βάσιμος. Η αιτιολογία που δίδεται από το πρωτόδικο Δικαστήριο είναι γενική υπό τύπο κατάληξης και δεν αναλύει τα δεδομένα για τα οποία υπήρξε ισχυρισμός για να διαγραφούν ώστε επί μέρους να αιτιολογήσει και να εξηγήσει γιατί ολόκληρες παράγραφοι ή μέρη άλλων παραγράφων από την Απάντηση θα έπρεπε να διαγραφούν. Με βάση τη σχετική νομολογία κάθε αίτημα για διαγραφή δικογράφου είναι εξαιρετικό μέτρο και μέρη από τη δικογραφία μπορούν να διαγραφούν όταν τείνουν να επηρεάσουν δυσμενώς, να προκαλέσουν αμηχανία, ή να καθυστερήσουν τη δίκαιη δίκη της αγωγής. Όπως έχει τεθεί από παλαιά (βλ Annual Practice 1958, σελ.477 κ.ε.) απλή πολυλογία δεν προκαλεί αμηχανία. Το Δικαστήριο δεν υποδεικνύει στα μέρη πώς θα διαμορφώσουν την υπόθεση τους εφόσον αυτά δεν παραβαίνουν τους Κανόνες. Ακόμη και αν ένα δικόγραφο περιέχει αχρείαστα ζητήματα τούτο δεν είναι αρκετό για να οδηγήσει το Δικαστήριο στη διαγραφή του εφόσον δεν προκαλείται ζημιά στον αντίδικο. Η τελευταία αυτή φράση αποτελεί το ουσιώδες στοιχείο ως προς την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου αλλά και ως προς τη συναφή αιτιολογία που πρέπει να δίδεται για τη διαγραφή. Όπως εύστοχα έχει παρατηρηθεί παλαιότερα «though the language of Order 19 Rule 26 is wide, its operation is limited”. (βλ. Lavar Shipping Co. Ltd a.o. v. Souras Bros Ltd a.o. [1972] 4 J.S.C. σελ. 416). Δεν συμφωνούμε με τον κ.Παπαθεοδώρου ότι η υπόθεση Παγκύπρια Εταιρεία Αρτοποιών Λτδ v. Σαββίδη (1997) 1 Α.Α.Δ. 685 που ασχολείται ειδικά με παραβίαση κανόνα Δ.19.θ.4 λέει κάτι διαφορετικό από τα μέχρι τώρα νομολογηθέντα. Στην κρινόμενη περίπτωση η δοθείσα αιτιολογία δεν καλύπτει με επαρκή ή και καθόλου τρόπο το θέμα της πρόκλησης ζημιάς στον αντίδικο. Αλλά ούτε και εξηγείται με ποιο τρόπο και γιατί τα διαγραφέντα σημεία αποτελούν μαρτυρία, επιχειρήματα και ή άλλως πως όπως αόριστα τίθεται στην εκκαλούμενη απόφαση. Όπως αναφέρθηκε στη FASILI a.o. v. M.V. "SUN BOAT" HER SHIPOWNERS AND/OR CHARTERERS a.o. (1984) 1 C.L.R. 679 η εξουσία διαγραφής ενεργοποιείται μόνο σε απλές και φανερές υποθέσεις. Όμως ούτε αυτό προκύπτει από την πρωτόδικη απόφαση.
Ήταν υποχρέωση του πρωτόδικου Δικαστηρίου να εξετάσει τις επιμέρους θέσεις της Απάντησης για να κριθεί ακριβώς με ποιο τρό[*791]πο και γιατί θα ήταν επιβλαβής στην άλλη πλευρά η ύπαρξη τους.
Εν κατακλείδι θεωρούμε ότι η ανεπάρκεια της αιτιολογίας θα πρέπει να οδηγήσει σε ανατροπή της εκκαλούμενης απόφασης. Ως εκ τούτου δεν θα υπεισέλθουμε στους υπόλοιπους λόγους έφεσης.
Συναπακόλουθα η έφεση επιτυγχάνει. Η πρωτόδικη απόφαση ακυρώνεται. Τα πρωτόδικα έξοδα ως και τα έξοδα της έφεσης επιδικάζονται υπέρ των εφεσειόντων, ως θα υπολογιστούν από τον πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο, στο τέλος της υπόθεσης.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο