ECLI:CY:AD:2016:A495
(2016) 1 ΑΑΔ 2452
[*2452]25 Οκτωβρίου, 2016
[ΠΑΝΑΓΗ, ΓΙΑΣΕΜΗΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ/στές]
ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΡΕΣΤΗ,
Εφεσείουσα-Καθ’ ης η αίτηση,
v.
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΗΣ MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD ΓΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
(LIMITED GRANT) ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΠΟΘΑΝΟΝΤΑ ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΡΕΣΤΗ,
Εφεσίβλητης-Αιτήτριας.
(Πολιτική Έφεση Αρ. 178/2011)
Κληρονομικό δίκαιο ― Διαχείριση περιουσίας αποβιώσαντα ― Ακύρωση από το Εφετείο, περιορισμένου παραχωρητηρίου διαχείρισης ad litem που εκδόθηκε κατόπιν αίτησης των εφεσιβλήτων και με το οποίο διορίστηκε διαχειρίστρια η εφεσείουσα θυγατέρα αποβιώσαντος, με ειδικό σκοπό όπως, ως διαχειρίστρια, αντιπροσωπεύσει την περιουσία του σε αγωγή που προτίθεντο να εγείρουν οι εφεσίβλητοι εναντίον της περιουσίας ― Επέμβαση Εφετείου και ακύρωση επί τω ότι, όχι μόνο δεν εξασφαλίστηκε η συγκατάθεση της εφεσείουσας, αλλά και ρητή ήταν η ένστασή της την οποία προέβαλε ως δικονομικό διάβημα προς απόρριψη της σχετικής αίτησης των εφεσιβλήτων ― Απόφανση Εφετείου ότι το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν είχε εξουσία να διορίσει την εφεσείουσα χωρίς τη θέλησή της ως αντιπρόσωπο της περιουσίας του αποβιώσαντος.
Κληρονομικό δίκαιο ― Διαχείριση περιουσίας αποβιώσαντα ― Περιορισμένο παραχωρητήριο διαχείρισης ad litem ― Γενικά, ουδείς, έστω κι αν έχει προτεραιότητα να διορισθεί διαχειριστής της περιουσίας αποβιώσαντος, ή έστω κι αν έχει ορισθεί ως εκτελεστής σε διαθήκη, δεν μπορεί να υποχρεωθεί να λάβει έγγραφα διαχείρισης ― Τέτοια υποχρέωση δεν μπορεί να επιβληθεί καταναγκαστικά, λαμβανομένων μάλιστα υπόψη των υποχρεώσεων και των ευθυνών που αναλαμβάνει ο αντιπρόσωπος της περιουσίας αποβιώσαντα.
[Πέραν των ως άνω αναφερομένων τίτλων, η απόφαση διαβάζεται [*2453]στο σύνολο της.]
Η έφεση επέτυχε με έξοδα, πρωτοδίκως και κατ’ έφεση. Το προσβαλλόμενο διάταγμα ακυρώθηκε.
Αναφερόμενες Υποθέσεις:
Pratt v. London Passenger Transport Board; Green v. Vandekar [1937] 1 All ER 473, CA,
Re Curtis & Betts [1887] WN 126.
Έφεση.
Έφεση από την Καθ’ ης η αίτηση εναντίον της απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου (Κουνίδου, Ε.Δ.), (Αίτηση Αρ. 187/2010), ημερομηνίας 6/4/2011.
Λ. Χατζηνεοφύτου για Γ. Χατζηνεοφύτου & Σία ΔΕΠΕ, για την Eφεσείουσα.
Μ. Μιχαήλ για Ε. Μιχαήλ (κα), για την Eφεσίβλητη.
Cur. adv. vult.
ΠΑΝΑΓΗ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Τ.Θ. Οικονόμου, Δ..
ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.: Οι εφεσίβλητοι εξασφάλισαν περιορισμένο παραχωρητήριο διαχείρισης ad litem με το οποίο διορίστηκε ως διαχειρίστρια της περιουσίας του αποβιώσαντα Στέλιου Αρέστη, η θυγατέρα του, Νικολέττα Στέλιου Αρέστη, εφεσείουσα, με ειδικό σκοπό όπως, ως διαχειρίστρια, αντιπροσωπεύσει την περιουσία του εν λόγω αποβιώσαντος σε αγωγή που προτίθενται να εγείρουν οι νυν εφεσίβλητοι εναντίον της περιουσίας.
Ο παραπάνω διορισμός έγινε παρά το γεγονός ότι, όχι μόνο δεν εξασφαλίστηκε η συγκατάθεση της εφεσείουσας, αλλά και ρητή ήταν η ένστασή της την οποία προέβαλε ως δικονομικό διάβημα προς απόρριψη της σχετικής αίτησης των εφεσιβλήτων.
Ανάμεσα στους λόγους έφεσης που τώρα προβάλλονται, είναι ότι το Δικαστήριο λανθασμένα εξέδωσε το εν λόγω διάταγμα χωρίς να λάβει υπόψη την έλλειψη συγκατάθεσης της εφεσείουσας.
Γενικά, ουδείς, έστω κι αν έχει προτεραιότητα να διορισθεί διαχειριστής της περιουσίας αποβιώσαντος, ή έστω κι αν έχει ορισθεί ως εκτελεστής σε διαθήκη, δεν μπορεί να υποχρεωθεί να λάβει έγγραφα διαχείρισης (Williams, Mortimer and Sunnucks, Executors, Administrators and Probate, 20th Edition, σελ. 321). Τέτοια υποχρέωση δεν μπορεί να επιβληθεί καταναγκαστικά, λαμβανομένων μάλιστα υπόψη των υποχρεώσεων και των ευθυνών που αναλαμβάνει ο αντιπρόσωπος της περιουσίας αποβιώσαντα.
Ειδικότερα, αναφορικά με την υπό συζήτηση περίπτωση, σημειώνουμε πως η συγκατάθεση του προσώπου που διορίζεται ως αντιπρόσωπος της περιουσίας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για το διορισμό του, είτε πρόκειται, όπως εν προκειμένω, για διορισμό διαχειριστή ad litem, με βάση το Άρθρο 19 του περί Διαχειρίσεως Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμου, Κεφ. 189 (Παραχωρητήρια με περιορισμούς, Limited grants), είτε πρόκειται για διορισμό αντιπροσώπου της περιουσίας με βάση τη Δ.9, κ.13 των περί Πολιτικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών. Είναι την αντίστοιχη πρόνοια των παλαιών αγγλικών Θεσμών, ήτοι την O.16, r.46, που αφορά η Pratt v. London Passenger Transport Board; Green v. Vandekar [1937] 1 All ER 473, CA, στην οποία μας παρέπεμψε ο ευπαίδευτος δικηγόρος της εφεσείουσας, όπου κρίθηκε απαραίτητη η συναίνεση τού προς διορισμό προσώπου, με αναφορά μεταξύ άλλων στα έξοδα με τα οποία θα μπορούσε να επιβαρυνθεί. Ο διορισμός χωρίς τέτοια συναίνεση θεωρήθηκε από τον Slesser, LJ ως αντίθετος με κάθε αρχή δικαιοσύνης (contrary to all principles of justice). Είναι χαρακτηριστική και η ακόλουθη αναφορά του Greer, LJ, σε σχέση με τον αντιπρόσωπο που διορίζεται με βάση το Ο.30, r.46, τα οποία, όμως, ισχύουν και εν προκειμένω:
«I think it is right, apart from authority, that this rule does not apply except in the case of the consent of the person who is put forward as the person to be appointed to represent the estate of the deceased. There is authority in the case of Re Curtis and Betts* for that statement of law, if authority be needed, but I think it jumps to the eye that it was not intended to do the injustice, which it is suggested it might cover, that it would bring about if anyone was appointed without his consent.»
[*2455]Ως εκ των άνω, ανεξάρτητα από ο,τιδήποτε άλλο συζητήθηκε πρωτοδίκως ή κατ’ έφεσιν, το Δικαστήριο δεν είχε εξουσία να διορίσει την εφεσείουσα χωρίς τη θέλησή της ως αντιπρόσωπο της περιουσίας του αποβιώσαντος.
Η έφεση επιτυγχάνει. Το προσβαλλόμενο διάταγμα ακυρώνεται, ως επίσης και η πρωτόδικη διαταγή για έξοδα. Τα έξοδα της πρωτόδικης διαδικασίας όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή, πλέον ΦΠΑ και τα έξοδα της έφεσης €2500 πλέον ΦΠΑ να είναι υπέρ της εφεσείουσας και εναντίον των εφεσιβλήτων.
Η έφεση επιτυγχάνει με έξοδα, πρωτοδίκως και κατ’ έφεση. Το προσβαλλόμενο διάταγμα ακυρώνεται.
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο