ECLI:CY:AD:2018:D143
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 23/2018)
2 Απριλίου 2018
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
1. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
- ΚΑΙ -
2. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 30 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 6 ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΤΑ ΑΡΘΡΑ 32 – 52 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΕ 44/2001, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 24(1) ΚΑΙ 24(5) ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΕ 1215/2012 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 12.12.2012 ΤΟ ΑΡΘΡΟ 22 ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΤΟΥ LUGANO ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΣΕ ΑΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ 2007, ΤΑ ΑΡΘΡΑ 67-70 ΚΑΙ 81 ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΤΟ ΑΡΘΡΟ 32 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟΥ Ν. 14/60, ΚΑΙ ΤΗ Δ.48 Θ. 1-9 ΚΑΙ Δ.55 ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
- ΚΑΙ -
3. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ KAZAKHSTAN KAGAZY PLC, ΑΠΟ ΤΟ ISLE OF MAN ΚΑΙ PRIME ESTATE ACTIVITIES KAZAKHSTAN LLP ΚΑΙ PEAK AKZHAL LLP, ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ, ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ CERTIORARI ΚΑΙ WRIT OF PROHIBITION
- ΚΑΙ -
4. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΕΜΠΙΠΤΟΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΤΟΥ Ε.Δ. ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 24.1.2018 ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΑΙΤΗΣΗΣ 5/2018 ΤΗΣ SHOLPAN ARIP, ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΒΕΤΙΑ
- ΚΑΙ -
5. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΕΚΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΗΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ ΤΟΥ Ε.Δ. ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 2.2.2018 ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΑΙΤΗΣΗΣ 5/2018, ΤΗΣ SHOLPAN ARIP, ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΒΕΤΙΑ
- ΚΑΙ -
6. ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ Ε.Δ. ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 9.3.2018 ΓΙΑ ΟΡΙΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΜΠΙΠΤΟΝΤΟΣ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 24.1.2018
-----------------------------------------
Π. Παναγίδης για Chrysses Demetriades & Co LLC, για τους Αιτητές.
-----------------------------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ (Ex-tempore)
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Το Δικαστήριο έχει ακούσει την ικανή αγόρευση του συνηγόρου για τους αιτητές στα δεδομένα της υπόθεσης αυτής τα οποία περιγράφονται με επάρκεια στην αίτηση, την έκθεση και την ένορκη δήλωση που συνοδεύουν την αίτηση.
Εν συντομία οι αιτητές με άλλα πρόσωπα ήγειραν την αγωγή υπ΄ αρ. CL-2013-000683 στο Commercial Court του High Court of Justice του Ηνωμένου Βασιλείου εξασφαλίζοντας απόφαση εναντίον διαφόρων φυσικών και νομικών προσώπων για το ποσό των 300.000.000 δολαρίων Αμερικής. Μεταξύ άλλων, διάδικος στο Αγγλικό Δικαστήριο ήταν και ο Maskat Arip, Κύπριος υπήκοος διαμένων στην Ελβετία. Η σύζυγος του εν λόγω προσώπου, ονόματι Arip Sholpan, επίσης υπήκοος της Δημοκρατίας της Κύπρου, διαμένουσα επίσης στην Ελβετία, η οποία δεν ήταν διάδικος στην πιο πάνω υπόθεση, είναι ένας εκ των δικαιούχων ενός Κυπριακού διεθνούς εμπιστεύματος ονόματι «Whycombe Settlement», το οποίο δημιουργήθηκε από τον Maskat Arip. Η Arip Sholpan με διαδικασία στο Κυπριακό Δικαστήριο και συγκεκριμένα στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λάρνακας ζήτησε με την εναρκτήρια κλήση υπ΄ αρ. 5/2018 εναντίον αριθμού φυσικών και νομικών προσώπων, πλείστοι των οποίων ήσαν ενάγοντες ενώπιον του Αγγλικού Δικαστηρίου, δυνάμει της Δ.55 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας αριθμό θεραπειών και ταυτόχρονα με μονομερή αίτηση ζήτησε αριθμό επίσης διαταγμάτων τα οποία το κατώτερο Δικαστήριο εξέδωσε στις 24.1.2018.
Σε αυτά τα διατάγματα το Δικαστήριο στη βάση των όσων τέθηκαν ενώπιον του διέταξε τους εναγομένους στην εναρκτήρια κλήση, που ορισμένοι εκ των οποίων είναι τώρα οι σημερινοί αιτητές ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπως μη διαθέσουν, πληρώσουν, μεταβιβάσουν, δωρίσουν, δεσμεύσουν, επιβαρύνουν ή δημιουργήσουν οποιοδήποτε συμφέρον στα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στο εμπίστευμα και τα οποία κατέχονται προς όφελος οποιουδήποτε προσώπου που δεν είναι δικαιούχος του εμπιστεύματος. Επίσης όπως μη προωθήσουν οποιεσδήποτε νομικές διαδικασίες και άλλες θεραπείες εναντίον της αιτήτριας εκτός της δικαιοδοσίας του Κυπριακού Δικαστηρίου και όπως αναγνωριστεί ότι τα περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται εγγεγραμμένα στο όνομα των εναγομένων καθ΄ ων η αίτηση 1 υπό την ιδιότητα τους ως Επίτροποι, κατέχονται προς όφελος του εμπιστεύματος και ανήκουν σε αυτό. Και όπως μην προχωρήσουν με εκτέλεση της απόφασης του Commercial Court του Queen’s Bench Division του High Court της Αγγλίας, (πρόκειται για την προαναφερθείσα απόφαση του Αγγλικού Δικαστηρίου). Και διάφορα άλλα δραστικά διατάγματα τα οποία το Δικαστήριο θεώρησε ορθό όπως επιδοθούν στο εξωτερικό, ορίστηκαν δε επιστρεπτέα στις 5.2.2018 με ρήτρα όπως εμφανισθούν οι εναγόμενοι και δείξουν λόγο γιατί τα διατάγματα να μην συνεχίσουν να ισχύουν. Η διαδικασία της εναρκτήριας κλήσης της κυρίως δηλαδή αιτήσεως ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας 5/2018 εκκρεμεί ακόμα και δεν έχει προχωρήσει σε ακρόαση.
Τα παράπονα των αιτητών είναι ότι δόθηκε πολύ σύντομος χρόνος, 7 ημέρες μόλις, από την επίδοση των διαταγμάτων τα οποία συνοδεύονταν από σωρεία εγγράφων, για την καταχώρηση ένστασης ότι δεν ήταν δυνατό με διάταγμα να εμποδισθεί η εκτέλεση της Αγγλικής απόφασης, δηλαδή, ξένου Δικαστηρίου κατά παράβαση της Οδηγίας 44/2001 όπως τροποποιήθηκε, ότι δεν μπορούσε να γίνει αντιαγωγικό δικαίωμα ή αντιαγωγικά διατάγματα («anti-suit injunctions»), ότι δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η Δ.55 για να καθοριστούν τα δικαιώματα των αιτητών και ότι είχε παραλείψει το Επαρχιακό Δικαστήριο να θέσει όρο ότι τα διατάγματα θα ίσχυαν μέχρι την εκδίκαση και τελεσφόρηση της κυρίως εναρκτήριας κλήσης. Ο σκοπός της εναρκτήριας κλήσης που έχει κατατεθεί ως Τεκμήριο στην αίτηση ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού, είναι η αναγνώριση του διεθνούς εμπιστεύματος κατά τρόπο ώστε η περιουσία να θεωρείται ότι ανήκει στο εμπίστευμα και όχι στους δικαιούχους αυτού και δεν μπορούν τα περιουσιακά του στοιχεία να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς εκτέλεσης οποιασδήποτε απόφασης εναντίον οποιουδήποτε των δικαιούχων, ότι τα Δικαστήρια της Κύπρου έχουν το δικαίωμα να ασκούν δικαιοδοσία έναντι του εμπιστεύματος αυτού, καθώς και συναφείς και παρεμφερείς των ανωτέρω θεραπείες.
Ο συνήγορος στην αγόρευση του εξήγησε τους λόγους γιατί θα πρέπει να δοθεί η άδεια προς καταχώρηση αιτήσεως διά κλήσεως προς έκδοση εντάλματος Certiorari, έχοντας δείξει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση, παραβίαση των αρχών φυσικής δικαιοσύνης και μη ύπαρξης άλλης ιδιαίτερης θεραπείας, αλλά και τη συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων στην υπόθεση, καθώς επίσης και το ότι η εναρκτήρια κλήση δεν είναι το ορθό νομικό μέτρο στη διαφορά αυτή. Διάνθισε την αγόρευση του με αριθμό αυθεντιών και παραπομπή σε συγγράμματα για να εισηγηθεί ότι η παρούσα περίπτωση εμπίπτει εντός της εμβέλειας του εντάλματος Certiorari και θα έπρεπε να δοθεί ευκαιρία να ακουστούν περαιτέρω στην παρουσία και του αντιδίκου δικηγόρου στο στάδιο της καταχώρησης αιτήσεως διά κλήσεως.
Είναι γνωστά τα προνομιακά εντάλματα και γνωστή είναι και η εμβέλεια τους, ώστε να μην χρειάζεται να λεχθούν πολλά υπό το φως της πλούσιας νομολογίας που υπάρχει από το Ανώτατο Δικαστήριο. Είναι δικαιοδοσία που ασκείται με ιδιαίτερη φειδώ, πάντοτε κατά προνόμιο, όταν διαπιστώνεται υπέρβαση δικαιοδοσίας ή πλάνη περί το Νόμο, προκατάληψη ή ακόμη και ψευδορκία στην πρωτόδικη διαδικασία. Δεν χορηγείται άδεια όταν υπάρχει εναλλακτικό ένδικο μέσο που συνήθως είναι αυτό της έφεσης, οι δε εξαιρετικές περιστάσεις για να παρακαμφθεί ο πιο πάνω κανόνας, θα πρέπει να καταδεικνύεται με επάρκεια ότι συντρέχουν.
Το Δικαστήριο έχει αναγνώσει την αίτηση με τα συνοδευτικά της έγγραφα και έχει αναλογιστεί τα όσα λέχθηκαν κατά την αγόρευση του συνηγόρου, αλλά δεν έχει πεισθεί ότι συντρέχουν λόγοι για παροχή άδειας. Οι επτά ημέρες που δόθηκαν από το κατώτερο Δικαστήριο για την καταχώρηση ένστασης (καθώς και επτά ημέρες για την καταχώριση εμφάνισης από την επίδοση της κυρίως εναρκτήριας κλήσης), καθορίστηκαν να αρχίζουν από την επίδοση των διαταγμάτων. Μπορεί ο χρόνος αυτός να ήταν σύντομος, ιδιαίτερα εφόσον οι εναγόμενοι καθ΄ ων η αίτηση στην εναρκτήρια κλήση είναι στην ουσία άτομα νομικά και φυσικά που διαμένουν στο εξωτερικό, αλλά παρείχετο αρκετός χρόνος από την επίδοση των εγγράφων που έγινε στις 22.2.2018 για να λάβουν όλα τα αναγκαία διαβήματα για να καταχωρηθεί η ένσταση ή ακόμη και να ζητηθεί παράταση χρόνου εάν οι αιτητές θεωρούσαν ότι δεν είχαν επαρκή χρόνο μελέτης του υλικού που συνόδευε τα έγγραφα. Ούτε η δυσκολία στη συνεννόηση με τους αντίδικους δικηγόρους θεωρείται βάσιμος λόγος που απέτρεπε την έγκαιρη καταχώρηση ένστασης ή γενικά επίσημης εμφάνισης ως ένδειξης ενδιαφέροντος στην υπόθεση.
Αναφέρεται στην ένορκη δήλωση και αποτελεί σχετική εισήγηση ότι είχε ήδη παρέλθει ο χρόνος επιστροφής των διαταγμάτων όταν παραλήφθηκαν με τη μέθοδο της επίδοσης τα έγγραφα. Όμως δεν είναι αυτό το μείζον θέμα που αναδύεται από την παράγραφο 14 της σχετικής ένορκης δήλωσης. Δεν εγείρεται ζήτημα παρανόησης ή σύγχυσης στους αιτητές λόγω της αναγραφής προγενέστερης ημερομηνίας στα διατάγματα που επιδόθησαν. Άλλωστε ήταν πρόδηλο ότι η επταήμερη προθεσμία άρχιζε από την ημερομηνία επίδοσης. Σ΄ αυτό το πλαίσιο, η υπόθεση Αναφορικά με την Jesse L. κ.ά. (2012) 1 Α.Α.Δ. 2666, δεν παρουσιάζει όμοια με την παρούσα γεγονότα. Εκεί, το Επαρχιακό Δικαστήριο δεν είχε ανανεώσει την ισχύ διατάγματος μετά το αρχικώς επιστρεπτέο στάδιο και αυτή ήταν η βάση της ακύρωσης της πρωτόδικης απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η παραμείνουσα αρχική ημερομηνία στο εκδοθέν διάταγμα σχετιζόταν με την όλη πορεία που πήρε με τις αναβολές το προσωρινό μέτρο. Στην προκείμενη περίπτωση, δεν υπάρχουν τέτοια δεδομένα. Εξ άλλου το Δικαστήριο ενήργησε στη βάση ότι θα έπρεπε να είχε πρώτα ικανοποιηθεί ότι έγινε πράγματι επίδοση των εγγράφων και μετά ταύτα ότι είχε παρέλθει και ο χρόνος της εμφάνισης, δηλαδή, εν προκειμένω της καταχώρησης ένστασης. Τότε και μόνο κατέστησε τα διατάγματα απόλυτα. Το μείζον θέμα στην υπόθεση αυτή είναι ότι η βασική εναρκτήρια κλήση εκκρεμεί και εδώ, όπως εξήγησε ο συνήγορος, έχει αρχίσει ήδη η διαδικασία της προώθησης της δικής τους θέσης ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Από αυτό προκύπτει ότι όλα τα θέματα τα οποία ο συνήγορος καλεί το Ανώτατο Δικαστήριο να εξετάσει όσον αφορά το κοινοτικό δίκαιο πρέπει να αφεθούν να εξεταστούν στο Επαρχιακό Δικαστήριο και όχι να μεταφερθούν τα ζητήματα αυτά μονομερώς στο Ανώτατο Δικαστήριο προς επίλυση τους. Αν οι αιτητές δικαιωθούν στις θέσεις τους, τότε τα ερήμην τους οριστικοποιηθέντα διατάγματα θα είναι άνευ ισχύος.
Η φυσική πορεία είναι η εξέταση όλων των θεμάτων διά της ενστάσεως και της αντιπαράθεσης των διαδίκων υπό το φως και των σχετικών αγορεύσεων στο Επαρχιακό Δικαστήριο επί της αποφάσεως του οποίου παρέχεται το ένδικο μέσο της έφεσης που είναι και ο ορθόδοξος και φυσιολογικός τρόπος εξέτασης των αποφάσεων των κατωτέρων Δικαστηρίων. Επομένως διατίθεται εναλλακτική θεραπεία και μάλιστα αυτή είναι δεδομένη και πρόσφορη εφόσον ακόμη δεν έχει τελειώσει η διαδικασία στο Επαρχιακό Δικαστήριο.
Ως προς τα διατάγματα για τα οποία παραπονούνται σήμερα οι αιτητές ότι κατατέστησαν απόλυτα, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι μηχανισμοί όπως αίτηση για παράταση χρόνου προς υποβολή έφεσης ή ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί η Δ.48 (8) (4) όπως αυτή αναλύθηκε και εξηγήθηκε στην υπόθεση Richard Harazim Πολ. Αίτ. Αρ. 140/2016, ημερ. 15.12.2016, ECLI:CY:AD:2016:D552. Εξαιρετικές περιστάσεις δεν υπάρχουν στην υπόθεση διότι όλα αυτά τα θέματα που αφορούν κατ΄ ισχυρισμόν την ανάμειξη του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας στη απόφαση του Αγγλικού Δικαστηρίου κατά παράβαση των αρχών του Ευρωπαϊκού Δικαίου, αποτελούν ζητήματα τα οποία πρέπει να τεθούν, εξεταστούν και αποφασιστούν από το αρμόδιο στο θέμα Δικαστήριο που δεν είναι άλλο από το Επαρχιακό Δικαστήριο. Μάλιστα, από μια πρώτη θεώρηση του πράγματος δεν μπορεί να είναι άνευ σημασίας και το προβαλλόμενο γεγονός ότι η Arip Sholpan και το εμπίστευμα Wycombe Settlement, δεν ήσαν διάδικοι στην Αγγλική υπόθεση. Παρά ταύτα, η Αγγλική απόφαση φαίνεται να επηρεάζει τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Το Ανώτατο Δικαστήριο στην προνομιακή του δικαιοδοσία δεν υποκαθιστά ούτε τους χειρισμούς, ούτε τη διαδικασία που ακολουθήθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο ούτε και επεμβαίνει κατά τρόπο που να καθορίζει την πορεία μιας εκκρεμοδικούσας υπόθεσης. Ακόμη και αν το Δικαστήριο έχει λανθασμένα αντιληφθεί το Νόμο και πάλι, σύμφωνα με τη νομολογία, αυτό διορθώνεται κατ΄ έφεση και όχι με προνομιακά εντάλματα, (Πέτρου Αρτέμη «Προνομιακά Εντάλματα» σελ. 127, 128 και Τ.Μ. Οικονόμου και Υιός Λτδ (2011) 1 Α.Α.Δ. 140). Ούτε υφίσταται εκ πρώτης όψεως παραβίαση φυσικής δικαιοσύνης για τους λόγους που έχουν ήδη εξηγηθεί.
Συνεπώς η αίτηση απορρίπτεται.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ
cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο